Më ®Çu
I. Lý do chän ®Ò tµi
TËp ®äc lµ ph©n m«n cã ý nghÜa quan träng trong ch-¬ng tr×nh m«n
TiÕng ViÖt ë bËc TiÓu häc. Gi¶ng d¹y m«n TËp ®äc, ng-êi gi¸o viªn cÇn ®¹t
®-îc nh÷ng môc ®Ých c¬ b¶n vÒ kiÕn thøc, kü n¨ng vµ th¸i ®é nh- sau:
- RÌn luyÖn cho häc sinh kü n¨ng ®äc ngµy cµng thµnh th¹o. §©y lµ yªu
cÇu cã tÝnh ®Æc tr-ng cña ph©n m«n TËp ®äc, ®ång thêi còng lµ mét trong bèn
kü n¨ng c¬ b¶n (nghe, nãi, ®äc, viÕt) cña m«n TiÕng ViÖt. §Ó ®¹t hiÖu qu¶ cao
cho kü n¨ng nµy ®ßi hái gi¸o viªn ph¶i chó ý ®Õn nhiÒu mÆt: rÌn tÊt c¶ hai h×nh
thøc ®äc (®äc thµnh tiÕng vµ ®äc thÇm); n©ng dÇn tèc ®é ®äc vµ tr×nh ®é ®äc
th«ng hiÓu - c¶m nhËn v¨n b¶n theo møc ®é yªu cÇu ®Ò ra ë tõng líp.
- Trau dåi vèn TiÕng ViÖt, vèn v¨n häc, ph¸t triÓn t- duy, më réng sù
hiÓu biÕt cña m×nh vÒ cuéc sèng. §©y lµ yªu cÇu chung cña tÊt c¶ c¸c ph©n m«n
TiÕng ViÖt, nh-ng TËp ®äc ®ãng vai trß chñ chèt, v× ph©n m«n nµy cã kh¶ n¨ng
vµ ®iÒu kiÖn tèt h¬n, toµn diÖn h¬n c¸c ph©n m«n kh¸c (qua c¸c bµi tËp ®äc
®-îc s¾p xÕp theo chñ ®iÓm).
- Gi¸o dôc mü c¶m, båi d-ìng t- t-ëng, t×nh c¶m t©m hån cho häc sinh.
Yªu cÇu nµy ®¸p øng râ môc tiªu ®µo t¹o cña bËc TiÓu häc lµ: Gi¸o dôc con
ng-êi toµn diÖn.
Thùc tÕ hiÖn nay trong c¸c tiÕt d¹y m«n TËp ®äc vÉn cßn tån t¹i mét sè
h¹n chÕ sau:
- Thø nhÊt lµ: tiÕt TËp ®äc lÏ ra ph¶i lµm cho mäi häc sinh ®Òu ®-îc ho¹t
®éng (®äc), tõ ®ã häc sinh sÏ th«ng hiÓu ®-îc v¨n b¶n. Tuy nhiªn thùc tÕ hiÖn
nay trong tiÕt TËp ®äc, sè l-îng häc sinh ®-îc ®äc cßn h¬i Ýt so víi yªu cÇu rÌn
luþªn cña ph©n m«n ®Ò ra.
- Thø hai lµ: thùc tÕ c¸c tiÕt d¹y th-êng duy tr× mét c¸ch thøc ®äc nªn nÕu
cè g¾ng rÌn ®-îc kü n¨ng ®äc cho häc sinh th× còng ch-a t¹o ®-îc sù høng thó
häc tËp cho c¸c em.
- Thø ba lµ: trong mçi tiÕt d¹y häc TËp ®äc, ph©n m«n ®· thÓ hiÖn râ yªu
cÇu rÌn luyÖn kü n¨ng. Song thùc tÕ cho thÊy ®«i khi gi¸o viªn vÉn cßn tån t¹i
c¸ch d¹y cña tiÕt gi¶ng v¨n.
Tr-íc yªu cÇu ®æi míi ph-¬ng ph¸p d¹y häc, ®Ó thùc hiÖn tèt môc ®Ých
trªn vµ ®Ó gi¸o viªn chÝnh lµ ng-êi “th¾p s¸ng lªn nh÷ng ngän löa“ trong lßng
1
häc sinh ®ßi hái mçi gi¸o viªn trong tõng tiÕt d¹y TËp ®äc ph¶i linh ho¹t, mÒm
dÎo vËn dông c¸c ph-¬ng ph¸p, h×nh thøc mét c¸ch phï hîp, lµm sao cho tiÕt
d¹y nhÑ nhµng, tù nhiªn, ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt. ViÖc t×m tßi ph-¬ng ph¸p, c¸nh
thøc d¹y trong tiÕt TËp ®äc lµ v« cïng quan träng, cÊp thiÕt.
XuÊt ph¸t tõ nh÷ng lý do trªn cïng víi lý do: thùc tÕ b¶n th©n t«i lµ mét
gi¸o viªn TiÓu häc ®-îc ph©n c«ng gi¶ng d¹y nhiÒu n¨m ë Khèi 2, t«i ®· quyÕt
®Þnh chän vÊn ®Ò rÌn luyÖn kü n¨ng ®äc cho häc sinh líp 2 ®Ó tËp trung nghiªn
cøu, ®-a ra c¸c ý kiÕn cña b¶n th©n vÒ gi¶i ph¸p phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ
hiÖn nay cña m«n TËp ®äc líp 2 nh»m ®¹t ®-îc hiÖu qu¶ d¹y häc nh- mong
muèn.
II. §èi t-îng vµ kh¸ch thÓ nghiªn cøu
1. T×m hiÓu néi dung vµ ph-¬ng ph¸p d¹y häc TËp ®äc líp 2
2. S¸ch gi¸o khoa TiÕng ViÖt vµ s¸ch gi¸o viªn.
3. Häc sinh Líp 2A Tr-êng TiÓu häc Hoµng Hoa Th¸m – TP Thanh
Ho¸.
III. Môc ®Ých nghiªn cøu
Nghiªn cøu ®Ò tµi nµy nh»m môc ®Ých:
1. N¾m v÷ng néi dung ch-¬ng tr×nh, ph-¬ng ph¸p d¹y häc ph©n m«n TËp
®äc líp 2.
2. §Ò xuÊt ®-îc biÖn ph¸p d¹y häc TËp ®äc líp 2 hiÖu qu¶.
3. Båi d-ìng thªm nh÷ng hiÓu biÕt cÇn thiÕt, cËp nhËt vÒ d¹y häc TËp ®äc
ë TiÓu häc.
IV. NhiÖm vô nghiªn cøu.
§Ò tµi nghiªn cøu cÇn thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô sau:
1. Nghiªn cøu c¬ së lý luËn vµ thùc tiÔn cña ®Ò tµi "Mét sè biÖn ph¸p
rÌn luyÖn kü n¨ng ®äc cho häc sinh líp 2”.
2. T×m hiÓu néi dung ch-¬ng tr×nh, ph-¬ng ph¸p d¹y häc TËp ®äc líp 2,
®Ò xuÊt biÖn ph¸p d¹y häc.
3. Thùc nghiÖm øng dông vµo thùc tÕ gi¶ng d¹y cña b¶n th©n vµ ®ång
nghiÖp ë mét sè tiÕt TËp ®äc.
4. Gãp phÇn lµm s¸ng tá mét sè vÊn ®Ò vÒ lý luËn vµ thùc tiÔn d¹y häc
TËp ®äc.
2
V. Ph-¬ng ph¸p nghiªn cøu.
Nghiªn cøu ®Ò tµi nµy t«i sö dông c¸c ph-¬ng ph¸p sau:
1. Ph-¬ng ph¸p ph©n tÝch tæng hîp, thèng kª kÕt qu¶ qua tõng tiÕt day.
2. Sö dông ph-¬ng ph¸p tr¾c nghiÖm ®èi víi häc sinh, phô huynh vµ gi¸o viªn.
3. Ph-¬ng ph¸p thùc nghiÖm qua bµi d¹y thö vµ th¨m líp, dù giê cña c¸c ®ång
nghiÖp trong khèi 2
4. §äc tµi liÖu
Néi dung
Ch-¬ng 1: Nh÷ng vÊn ®Ò chung
I. C¬ së lý luËn
Quan ®iÓm x©y dùng ch-¬ng tr×nh m«n TiÕng ViÖt ë TiÓu häc, c¸c nhµ
biªn so¹n chó träng quan ®iÓm:
- D¹y TiÕng ViÖt th«ng qua ho¹t ®éng giao tiÕp;
- TËn dông nh÷ng kinh nghiÖm sö dông TiÕng ViÖt cña häc sinh;
- VËn dông quan ®iÓm tÝch hîp trong d¹y häc TiÕng ViÖt: TÝch hîp d¹y
häc TiÕng ViÖt víi d¹y tri thøc c¸c m«n; d¹y TiÕng ViÖt th«ng qua d¹y c¸c
m«n; tÝch hîp d¹y TiÕng ViÖt víi d¹y v¨n ho¸, v¨n häc.
- X©y dùng ch-¬ng tr×nh TiÕng ViÖt ë TiÓu häc theo 2 giai ®o¹n (giai
®o¹n ®Çu: líp 1, 2, 3 vµ giai ®o¹n sau: líp 4, 5).
Quan ®iÓm x©y dùng ch-¬ng tr×nh m«n TËp ®äc (ë TiÓu häc nãi chung vµ
ë líp 2 nãi riªng) lµ mét bé phËn (mét ph©n m«n) cÊu thµnh m«n TiÕng ViÖt.
TËp ®äc ë TiÓu häc còng nh- ë líp 2 ®Òu ®-îc x©y dùng trªn quan ®iÓm chung
cña m«n TiÕng ViÖt, mµ cô thÓ lµ:
- Ch-¬ng tr×nh TËp ®äc x©y dùng theo quan ®iÓm giao tiÕp. Th«ng qua
c¸c bµi tËp ®äc cung cÊp cho häc sinh nh÷ng tri thøc s¬ ®¼ng vÒ TiÕng ViÖt.
§ång thêi, th«ng qua ho¹t ®éng häc tËp ®Ó t¨ng c-êng sù giao tiÕp trong m«i
tr-êng løa tuæi cña c¸c em.
3
- Ch-¬ng tr×nh TËp ®äc ®-îc x©y dùng theo quan ®iÓm tÝch hîp tri thøc,
kü n¨ng sö dông TiÕng ViÖt th«ng qua c¸c néi dung d¹y häc TËp ®äc ë tõng
khèi líp.
- Ch-¬ng tr×nh TËp ®äc ®-îc x©y dùng theo quan ®iÓm tÝch cùc ho¸ ho¹t
®éng häc tËp cña häc sinh. §©y còng lµ mét trong nh÷ng quan ®iÓm lín, c¬ b¶n
cña viÖc x©y dùng ch-¬ng tr×nh TËp ®äc, ®iÒu ®ã t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc tæ chøc
linh ho¹t c¸c h×nh thøc, ph-¬ng ph¸p d¹y häc TËp ®äc.
Quan ®iÓm x©y dùng ch-¬ng tr×nh trªn ®-îc thÓ hiÖn s©u s¾c trong s¸ch
gi¸o khoa ph©n m«n TËp ®äc ë líp 2. Mét trong nh÷ng yªu cÇu kiÕn thøc vµ kü
n¨ng sö dông TiÕng ViÖt ch-¬ng tr×nh TiÓu häc lµ kü n¨ng ®äc. Yªu cÇu cho kü
n¨ng nµy lµ:
- §äc ®óng vµ tr«i ch¶y mét ®o¹n v¨n hoÆc mét bµi v¨n ng¨n, biÕt thÓ hiÖn
t×nh c¶m nh©n vËt.
- BiÕt ®äc thÇm
- TËp x¸c ®Þnh ý chÝnh cña ®o¹n bµi, nªu nhËn xÐt vÒ ng-êi, vÒ vËt, vÒ sù
viÖc trong bµi. TËp ®Æt ®Çu ®Ò bµi vµ kÕt thóc cho bµi v¨n.
- BiÕt dïng môc lôc s¸ch khi ®äc.
§Ó thÓ hiÖn ®-îc môc tiªu kü n¨ngcña m«n ph©n m«n t©p ®äc cã mét cÊu
tróc chung víi m«n TiÕng ViÖt ®ã lµ cÊu tróc theo 2 trôc: trôc chñ ®iÓm vµ trôc
kü n¨ng.
§¶m b¶o ®iÒu nµy, ph©n m«n TËp ®äc gåm c¸c d¹ng bµi: truyÖn kÓ, v¨n
b¶n th«ng th-êng, c¸c nghi thøc lêi nãi…TÊt c¶ trªn c¬ së cã kü n¨ng ®äc dÓ
ph¸t triÓn nhu cÇu giao tiÕp cho løa tuæi häc sinh líp 2.
Nh- vËy, muèn ®¹t hiÖu qu¶ cao trong viÖc häc m«n TiÕng ViÖt th× kh¶
n¨ng luyÖn, rÌn kü n¨ng ®äc cho häc sinh lµ cèt lâi vÊn ®Ò.
II. C¬ së thùc tiÔn
- Ch-¬ng tr×nh TiÕng ViÖt TiÓu häc ph©n m«n TËp ®äc b¾t ®Çu ®-îc
gi¶ng d¹y ë líp 1 ngay sau häc song phÇn vÇn vµ ®-îc nèi tiÕp ë c¸c líp 2, 3, 4,
5 víi møc ®é yªu cÇu ngµy mét cao h¬n.
4
- Thùc tiÔn d¹y häc TËp ®äc líp 2 ë Tr-êng TiÓu häc Hoµng Hoa Th¸m
– TP Thanh ho¸. Sau khi nhËn líp vµ gi¶ng d¹y ®-îc mét th¸ng t«i thÊy häc
sinh khi ®äc cßn béc lé ª a, ng¾c ngø , liÕn tho¾ng vµ sai dÊu thanh.
- Khi dù mét sè tiÕt d¹y cña ®ång nghiÖp t«i thÊy vÉn cßn tån t¹i c¸ch
d¹y cña tiÕt gi¶ng v¨n.Gi¸o viªn ch-a ¸p dông nhiÒu h×nh thøc ®äc cho häc sinh
nªn ch-a g©y ®-îc høng thó cho häc sinh khi ®äc.
vËy ®Ó kh¾c phôc ®-¬c nh÷ng nh-îc ®iÓm trong gi¶ng d¹y vµ n©ng cao chÊt
l-îng ®äc cho häc sinh ®Ó tÊt c¶ häc sinh ®¹t ®-¬c yªu cÇu cña ph©n m«n nªn
t«i ®· t×m nh÷ng biÖn ph¸p rÌn kÜ n¨ng ®äc cho häc sinh cña líp m×nh.
Ch-¬ng 2: Nh÷ng biÖn ph¸p rÌn luyÖn kü n¨ng ®äc cho
häc sinh líp 2
I. BiÖn ph¸p d¹y ®äc thµnh tiÕng:
1. ChuÈn bÞ cho viÖc ®äc
- §èi víi häc sinh: tr-íc hÕt cÇn h-íng dÉn cho häc sinh t¹o t©m thÕ ®Ó
®äc. CÇn ph¶i ®µng hoµng, b×nh tÜnh. Häc sinh khi ®äc cÇn ph¶i ®óng kho¶ng
c¸ch tõ m¾t ®Õn s¸ch lµ 20 - 30 cm, thë s©u vµ m¹nh ®Ó lÊy h¬i.
- §èi víi gi¸o viªn: Gi¸o viªn ®äc cÇn b×nh tÜnh, tù tin vµ truyÒn thô ®-îc
c¸i hay cña bµi qua giäng ®äc (tr¸nh tr-êng hîp th¸i qu¸, c-êng ®iÖu ho¸ trong
giäng ®äc).
- Tiªu chÝ c-êng ®é vµ t- thÕ khi ®äc: rÌn ®äc to, ®äc tr«i ch¶y, ng-êi ®äc
nhËp vai ng-ßi tiÕp nhËn – s¶n sinh, ng-êi trung gian truyÒn th«ng tin v¨n b¶n
®Õn ng-êi nghe. ChÝnh v× vËy ng-êi ®äc cã thÓ võa ®äc cho m×nh, cho ng-êi
kh¸c hoÆc cho mét ng-êi. Nh- vËy, ®äc vµ ph¸t biÓu tr-íc líp lµ h×nh thøc giao
tiÕp ®Çu tiªn cho trÎ nªn gi¸o viªn ph¶i coi träng kh©u chuÈn bÞ ®Ó ®¶m b¶o sù
thµnh c«ng khi ®äc cho häc sinh.
- Khi ®äc thµnh tiÕng, c¸c em ph¶i tÝnh ®Õn ng-êi nghe. V× vËy, cÇn
h-íng dÉn c¸c em “b¹n ®äc kh«ng chØ cho c« nghe mµ c¶ líp nghe - nghe ®Ó
®äc tiÕp, ®Ó nhËn xÐt”. Nh- thÕ còng kh«ng cã nghÜa lµ ®äc qu¸ to, ®äc gµo lªn,
mµ chØ cÇn ®äc ®ñ lín.
5
- §èi víi nh÷ng häc sinh ®äc qu¸ nhá: cÇn luyÖn cho c¸c em ®äc to
chõng nµo c¸c b¹n cuèi líp nghe râ ®-îc. §ång thêi t- thÕ ®øng ®äc cÇn tr«i
ch¶y, tho¶i m¸i, ®Ünh ®¹c.
2. LuyÖn ®äc ®óng:
- §äc ®óng lµ sù t¸i hiÖn ©m thanh bµi ®äc, cÇn ®äc chÝnh x¸c, kh«ng ®äc
thõa, thiÕu, sãt ©m vÇn. §äc ®óng ph¶i thÓ hiÖn ng÷ ©m chuÈn ®Ó hÖ thèng ng÷
©m tiÕng mÑ ®Î kh«ng bÞ lÉn lén.
- §äc ®óng cÇn ®óng ©m vµ thanh (®óng ©m vÞ)
- §äc ®óng cßn cã nghÜa ®äc ®óng ng÷ ®iÖu - ng¾t nghØ h¬i ®óng.
- LuyÖn ®äc ®óng ph¶i rÌn cho häc sinh ®äc ®óng ©m vÞ TiÕng ViÖt:
+ §óng phô ©m ®Çu: d/r/gi/; ch/tr; s/x
+ §óng ©m chÝnh: iªn/ in; iªm/ in ; u«i/ui
+ §óng thanh: ? / ~
- §äc ®óng bao gåm c¶ tiÕt tÊu, ng¾t, nghØ (ë dÊu chÊm, dÊu phÈy) thay
®æi giäng víi t×nh c¶m bµi ®äc.
- C¸c b-íc luyÖn ®äc ®óng.
a. §äc tiÕng tõ - côm tõ:
Gi¸o viªn ®äc mÉu tr-íc, häc sinh nghe vµ nh×n miÖng c« ®Ó ®äc ®ång
thanh - c¸ nh©n – nhãm (NÕu cã häc sinh ®äc tèt cÇn cho häc sinh ®ã ®äc
chuÈn thay c«).
b. §äc c©u:
Gi¸o viªn ph¶i ®äc mÉu nh÷ng c©u khã (dµi, khã ng¾t h¬i - ng¾t ®Ó râ
nghÜa) gi¸o viªn ®äc, häc sinh l¾ng nghe ph¸t hiÖn c« ng¾t nghØ chç nµo? C¸
nh©n ®äc- ®ßng thanh- c¸ nh©n ë møc ®é cao.
c. §äc ®o¹n bµi:
Gi¸o viªn ®äc tõng ®o¹n hoÆc gi¸o viªn cã thÓ cho häc sinh ®äc:
- C¸ nh©n ®äc theo h×nh thøc ®äc nèi tiÕp
6
- Nhãm ®äc ®ång thanh - ®äc ®ång thanh tiÕp cho nhãm cßn l¹i
ViÖc luyÖn ®äc tõ – c©u - ®o¹n, bµi gi¸o vien ph¶i chó ý nghe ®Ó söa cho
häc sinh, h-íng dÉn, gîi më cho häc sinh nhËn xÐt b¹n chç ®-îc, ch-a ®-îc.
3. Tèc ®é ®äc:
Tèc ®é ®äc võa ph¶i, kh«ng ª, a , ng¾c ngø kh«ng qu¸ nhanh hoÆc lý nhÝ,
®¹t yªu cÇu tèi thiÓu 50 tiÕng/ 1 phót
H-íng d·n häc sinh gi÷ tèc ®é ®Ó häc sinh lµm chñ tèc ®é ®äc, gi¸o viªn
cÇn ®äc mÉu ®Ó häc sinh lµm theo tèc ®é ®· ®Þnh. §¬n vÞ ®äc lµ: côm tõ, c©u,
®o¹n, bµi. Gi¸o viªn ®iÒu chØnh tèc ®é b»ng viÖc gi÷ nhÞp ®äc. Ngoµi ra cßn cã
biÖn ph¸p ®äc nèi tiÕp trªn líp hoÆc thi hai b¹n ®äc gi÷ tèc ®é víi nhau.
§äc nhÈm cã sù kiÓm tra cña gi¸o viªn vµ cña b¹n ®Ó ®iÒu chØnh tèc ®é
b»ng c¸ch: tr-íc khi d¹y, gi¸o viªn ®Õm bµi cã bao nhiªu tiÕng råi dù tÝnh trong
bÊy nhiªu phót.
4. §äc diÔn c¶m:
§äc diÔn c¶m lµ mét yªu cÇu dÆt ra khi ®äc mét t¸c phÈm cã yÕu tè v¨n
ch-¬ng. §ã lµ viÖc ®äc thÓ hiÖn kü n¨ng lµm chñ, ng÷ ®iÖu ®Ó biÓu ®¹t ý nghÜa
vµ t×nh c¶m mµ t¸c gi¶ ®· göi g¾m trong bµi. §äc diÔn c¶m trªn c¬ së ®äc ®óng,
®óng tèc ®é.
Kü n¨ng ®äc diÔn c¶m tuy nhiªn kh«ng ph¶i lµ yªu cÇu nhÊt thiÕt khi rÌn
®äc cho häc sinh líp 2. Song nÕu nh- häc sinh ®· ®äc ®óng l-u lo¸t th× thiÕt yÕu
cÇn n¨ng cao hiÖu qu¶ ®äc ®i ®Õn ®äc diÔn c¶m.
ë líp 2 ®äc diÔn c¶m chØ dõng l¹i ë mét sè ®iÓm: Ng¾t giäng, biÓu c¶m,
tèc ®é vµ ng÷ ®iÖu, nhÊn m¹nh ë mét sè tõ "ch×a khãa"
* LuyÖn ®äc diÔn c¶m:
§Ó thùc hµnh kü n¨ng ®äc diÔn c¶m, gi¸o viªn cÇn h-íng dÉn:
- TËp lÊy h¬i vµ tËp thë biÕt ng-ng nghØ
- C-êng ®é ®äc: LuyÖn ®äc to
- LuyÖn ®äc chÝnh ©m
- LuyÖn ®äc diÔn c¶m
7
- §µm tho¹i cho häc sinh hiÓu ý t-ëng cña t¸c gi¶
- Th¶o luËn t¹i sao l¹i ®äc nh- vËy?(§èi víi nh©n vËt ®ã hoÆc bµi th¬ ®ã)
- §äc mÉu cña gi¸o viªn: T¹i sao c« ®äc nh- thÕ?
II. Mét sè h×nh thøc trß ch¬i luyÖn ®äc:
C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm t©m lý cña häc sinh tiÓu häc (®Æc biÖt lµ häc sinh
líp 2) mang tÝnh c¶m tÝnh, kh«ng chó ý tËp trung l©u trong mét ho¹t ®éng d¹y
häc ®¬n ®iÖu. §Ó t¹o kh«ng khÝ vui t-¬i, hån nhiªn, sinh ®éng trong mét giê
häc, gi¸o viªn cÇn tù nghÜ, biÕt vËn dông c¸c h×nh thøc ®Ó rÌn ®äc cho c¸c em.
D-íi ®ay t«i xin giíi thiÖu mét sè h×nh thøc, trß ch¬i luyÖn ®äc.
1. Thi ®äc tiÕp søc:
- ChuÈn bÞ: 1 ®ång hå ®iÖn tö ®Ó tÝnh thêi gian. Mçi häc sinh trong nhãm
ch¬i cã mét cuèn s¸ch gi¸o khoa.
- TiÕn hµnh: Gi¸o viªn h-íng dÉn c¸ch ch¬i cho c¸c nhãm tham gia víi
mét sè ng-êi Ên ®Þnh.
+ Tõng nhãm sÏ lÇn l-ît lªn b¶ng ®øng thµnh hµng ngang, mçi em cã
cÇm mét cuèn s¸ch cã bµi ®äc ®ã.
+ Khi gi¸o viªn h« lÖnh "b¾t ®Çu" em sè 1 ®äc råi ®Õn em sè 2…..®Õn hÕt
nhãm vµ hÕt bµi ®äc (gi¸o viªn bÊm ®ång hå).
T-¬ng tù kho¶ng 2-3 nhãm, gi¸o viªn l-u thêi gian cho häc sinh so s¸nh
tõng nhãm råi ghi ®iÓm (trß ch¬i nµy th-êng vËn dông khi d¹y th¬ - mçi em ®äc
2 c©u).
T-¬ng tù ë bµi häc thuéc lßng còng khuyÕn khÝch cho häc sinh ®äc
nh-ng kh«ng nh×n s¸ch.
Trß ch¬i nµy th-êng ®-îc ¸p dông khi ®äc ®o¹n (luyÖn ®äc ®óng) vµ luyÖn
®äc sau khi t×m hiÓu bµi.
2. H×nh thøc ph©n vai:
¸p dông khi d¹y kÓ truyÖn, tr-íc khi ®äc ph©n vai, gi¸o viªn cho häc sinh
th¶o luËn theo nhãm vÒ giäng ®äc cña tõng nh©n vËt.
8
- TiÕn hµnh: Gäi tõng nhãm ®äc (häc sinh cÇm s¸ch ®äc). Sau ®ã h-íng
dÉn häc sinh nhËn xÐt vÒ giäng ®äc cña tõng vai vµ vç tay tuyªn d-¬ng ghi
®iÓm.
H×nh thøc nµy ¸p dông khi luyÖn ®äc diÔn c¶m.
3. §äc th¬ truyÒn ®iÖn:
- ¸p dông cho cuèi tiÕt häc thuéc lßng. Ch¬i theo nhãm 4 - 5 häc sinh (2
nhãm mét lÇn)
- TiÕn hµnh: B¹n thø nhÊt (nhãm 1) ®äc kho¶ng 2-3 c©u tuú theo kh¶
n¨ng thuéc sau ®ã “truyÒn ®iÖn” vµo mét b¹n bÊt kú (ë nhãm 2), khi bÞ b¹n
truyÒn, b¹n nµy ph¶i ®äc lu«n (cø nh- vËy, nÕu b¹n nµo kh«ng thuéc lßng sÏ bÞ
trõ ®iÓm cña nhãm).
4. LuyÖn ®äc nhãm 2 b¹n (cña 2 tæ)
¸p dông khi luyÖn ®äc ®o¹n (h×nh thøc: tæ 1: 1 b¹n, tæ 2: 1 b¹n) - gi¸o
viªn yªu cÇu ®äc - sau khi ®äc xong, h-íng dÉn nhËn xÐt: tèc ®é ®äc, ®äc ®óng
ch-a.
5. H×nh thøc ®äc dång thanh:
Tæ 1 ®äc ®Õn mét phÇn nµo ®ã råi gi¸o viªn gâ th-íc yªu cÇu tæ 2 ®äc
tiÐp nèi. Gi¸o viªn chó ý l¾ng nghe ®Ó söa.
III. Mèi quan hÖ trong tiÕt häc tËp ®äc:
1. Gi¸o viªn - > häc sinh:
ThÓ hiÖn mèi quan hÖ nµy qua nh÷ng viÖc lµm cña gi¸o viªn:
- Nªu t×nh huèng: C« ®äc nh- vËy – c¸ch ng¾t nh- thÕ nµo?
- Lµm mÉu: §äc mÉu.
- Gi¶i thÝch, uèn n¾n.
- ViÕt b¶ng.
2. Häc sinh <-> häc sinh:
- Trao ®æi- th¶o luËn c¸ch ®äc.
- Theo dâi - ®¸nh gi¸
3. Häc sinh-> gi¸o viªn:
9
- Thùc hiÖn yªu cÇu cña gi¸o viªn
- Nªu th¾c m¾c
Ch-¬ng 3: kÕt qu¶ thùc nghiÖm
Thùc tÕ cho thÊy, viÖc ¸p dông linh ho¹t c¸c biÖn ph¸p, h×nh thøc ®· nªu
ë trªn ®· cã nh÷ng kÕt qu¶ kh¶ quan th«ng qua kÕt qu¶ thùc nghiÖm t¹i häc sinh
líp 2A – Tr-êng TiÓu häc Hoµng Hoa Th¸m, TP Thanh Ho¸. Cô thÓ nh- sau:
I. Møc ®é ph¸t triÓn kü n¨ng ®äc ®óng:
Tæng sè häc sinh thùc nghiÖm: 30 em
Møc ®é
®óng
¢m
VÇn
Thanh ?/ ~
Ng¾t - NghØ
Thêi ®iÓm
§Çu -> gi÷a kú 1
Gi÷a- >cuèi kú 2
§Çu -> gi÷a kú 2
Gi÷a kú 2-> nay
19 em
23 em
25 em
28 em
63,3%
76,6%
83,3%
93,3%
21 em
28 em
30 em
30 em
70%
93,3%
100%
100%
14 em
17 em
20 em
22 em
46,6%
56,6%
66,6%
73,3%
13 em
19 em
22 em
24 em
43,3%
63,3%
73,3%
80%
Nh×n vµo kÕt qu¶ trªn ta thÊy, møc ®é häc sinh ®äc ®óng ©m – vÇn cao
h¬n so víi ®óng thanh ?/ ~ : ng¾t - nghØ.
Nguyªn nh©n: V× häc sinh hiÖn nay vÉn bÞ ¶nh h-ëng nhiÒu bëi tiÕng ®Þa
ph-¬ng nªn cã sù lÉn lén gi÷a dÊu ? vµ dÊu ~ , dÉn ®Õn viÖc ng¾t nghØ ch-a râ
rµng. §©y lµ nhiÖm vô mµ b¶n th©n t«i thÊy ph¶i söa cho häc sinh lµ cÇn thiÕt.
II. Møc ®é ph¸t triÓn vÒ tèc ®é ®äc:
Tèc ®é ®äc ®-îc xÐt ë c¸c møc ®é: ªa, ng¾c ngø ; liÕn tho¾ng; võa ph¶i
(tèi thiÓu 50 tiÕng / phót)
10
Thêi ®iÓm
Møc ®é
ªa, ng¾c ngø
LiÕn tho¾ng
Võa ph¶i
§Çu -> gi÷a kú 1
Gi÷a- >cuèi kú 2
§Çu -> gi÷a kú 2
Gi÷a kú 2-> nay
10 em
6 em
5 em
2 em
33,3%
20%
16,6%
0,66%
6 em
4 em
2 em
1 em
20%
13,3%
6,6%
3,3%
14 em
20 em
23 em
27 em
46,6%
66,6%
76,6%
90%
Nh×n vµo b¶ng nµy, ta nhËn thÊy thêi ®iÓm ®Çu n¨m sè häc sinh ®äc ch-a
®óng tèc ®é ªa, ng¾c ngø vµ liÕn lo¾ng chiÕm tíi 33.3 % vµ 20%,:võa ph¶i lµ
46,6 %. Song ¸p dông linh ho¹t c¸c biÖn ph¸p h×nh thøc ®-a ra nªn ®Õn nay sè
liÖu ®· thay ®æi râ rÖt: tèc ®é ®äc võa ph¶i ®¹t 90 %.
§¹t ®ù¬c kÕt qu¶ nµy, t«i th-êng sö dông ®äc nhãm (2 b¹n) hoÆc ®ång
thanh, nh×n miÖng häc sinh ®äc. T«i ®· t×m ra häc sinh ®äc ch-a ®óng vµ söa
cho ®óng tèc ®é.
III. Møc ®é ph¸t triÓn ®äc diÔn c¶m:
Nh- ë phÇn c¬ së lý luËn ®· tr×nh bµy, møc ®é ®äc diÔn c¶m kh«ng ph¶i
lµ nhÊt thiÕt. Song nh- thùc tr¹ng møc ®é ®äc ®óng vµ tèc ®é t-¬ng ®èi hiÖu qu¶
nªn møc ®é ®äc diÔn c¶m cã mét sè møc ®é kh¸c nhau:
Thêi ®iÓm
ThÓ lo¹i
TruyÖn kÓ
Th¬ v¨n
§Çu -> gi÷a kú 1
Gi÷a- >cuèi kú 2
§Çu -> gi÷a kú 2
Gi÷a kú 2-> nay
6 em
8 em
12 em
16 em
20%
26,6%
40%
53,3%
4 em
7 em
10 em
12 em
13,3%
23,3%
33,3%
40%
11
Nh×n v¶o b¶ng sè liÖu nµy cho biÕt sè häc sinh biÕt ®äc diÔn c¶m ngµy
cµng ®-îc n©ng cao ®Æc biÖt lµ sè ®äc diÔn c¶m thÓ lo¹i truyÖn kÓ. Së dÜ sè liÖu
nµy cao h¬n th¬ v¨n miªu t¶ (53,3% > 40%) do häc sinh thÝch ®äc theo sù ph©n
vai, biÕt th¶o luËn giäng ®äc cña nh©n vËt.
IV. T¸c ®éng cña gi¸o viªn tíi phô huynh häc sinh ®Ó n©ng cao
kü n¨ng ®äc:
Ngoµi sù h-íng dÉn häc sinh ®äc trªn líp, gi¸o viªn cßn t¸c ®éng tíi phô
huynh rÌn kü n¨ng ®äc (®äc ®óng: ©m – vÇn – thanh, ®äc to, l-u lo¸t) b»ng
c¸ch: B¶n th©n gi¸o viªn ph¶i b¸m s¸t, quan t©m ®Õn ®èi t-îng häc ®äc yÕu.
Trao ®æi trùc tiÕp víi phô huynh häc sinh ®ång thêi th-êng xuyªn liªn hÖ víi
gia ®×nh ®Ó cïng víi gia ®×nh rÌn kü n¨ng ®äc cho häc sinh.
Qua thùc tÕ ë líp 2A Tr-êng TiÓu häc Hoµng Hoa Th¸m – TP Thanh
Ho¸, nhê cã biÖn ph¸p nµy, c¸c em ë nhµ ®· ®-îc cha mÑ, anh chÞ yªu cÇu ®äc
thªm, ®äc to, l-u lo¸t … Sù quan t©m ë nhµ cña phô huynh ®· gãp phÇn ph¸t
triÓn tèt kü n¨ng ®äc ®óng, l-u lo¸t cho häc sinh. HiÖn nay, 2 trong sè 3 em ®äc
kÐm nhÊt líp ®· v-¬n lªn ®äc ngang hµng víi ®èi t-îng häc trung b×nh kh¸ cña
líp.
KÕt luËn
I. KÕt luËn chung:
Trong qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y hiÖn nay, ®Ó lu«n h-íng tíi viÖc ®æi míi
ph-¬ng ph¸p d¹y häc vµ ®em l¹i hiÖu qu¶ cao trong häc tËp cña häc sinh, mçi
gi¸o viªn ®Òu ph¶i h-íng tíi ¸p dông linh ho¹t c¸c c¸ch thøc d¹y häc phï hîp
víi néi dung vµ ®èi t-îng. Nh÷ng biÖn ph¸p, h×nh thøc trß ch¬i nªu trªn nh»m
môc ®Ých rÌn luyÖn cho häc sinh líp 2 kü n¨ng ®äc tèt h¬n ®· ®-îc t«i ¸p dông
thùc tÕ trong qu¸ tr×nh d¹y häc t¹i Tr-êng TiÓu häc Hoµng Hoa Th¸m vµ ®·
®em l¹i nh÷ng kÕt qu¶ hÕt søc kh¶ quan.
- §a sè häc sinh líp 2A ®Òu cã kü n¨ng ®äc ®¹t møc ®é ph©n m«n yªu
cÇu trë lªn.
- §äc ®óng vµ b¶o ®¶m c-êng ®é, tèc ®é ®äc lµ: 93,3%.
- §äc diÔn c¶m: 47,4 %
12
¶nh h-ëng cña gia ®×nh tíi viÖc rÌn kü n¨ng ®äc lµ ®iÒu mµ c¸c gi¸o viªn
cÇn tiÕn hµnh t¸c ®éng. Gia ®×nh quan t©m ®Õn viÖc häc cña trÎ th× sù ph¸t triÓn
kü n¨ng nµy cµng hiÖu qu¶.
II. Bµi häc kinh nghiÖm:
- B¶n th©n cÇn tÝch cùc t×m tßi, vËn dông s¸ng t¹o h¬n n÷a trong xu h-íng
®æi míi ph-¬ng ph¸p hiÖn nay ®Ó h×nh thµnh cho häc sinh nh÷ng kü n¨ng c¬
b¶n cña cÊp häc ®Ò ra.
- CÇn chó ý ®Õn ®Æc ®iÓm t©m sinh lý cña häc sinh líp 2 (mang ®Æc ®iÓm
c¶m tÝnh) nªn trong viÖc d¹y tËp ®äc cÇn ¸p dông c¸c h×nh thøc ®äc t¹o høng
thó cho häc sinh, song gi¸o viªn ph¶i h-íng dÉn ®äc thËt chuÈn.
- Lu«n n©ng cao chÊt l-îng: kÕ ho¹ch d¹y, häc hái, dù giê….., gi÷ tèt
mèi quan hÖ gia d×nh vµ gi¸o viªn
- Trong tiÕt d¹y tËp ®äc ph¶i ®¶m b¶o c¸c mèi quan hÖ: gi¸o viªn-> häc
sinh, häc sinh <->häc sinh, häc sinh-> gi¸o viªn.
III. Mét vµi ý kiÕn ®Ò xuÊt:
1. §èi víi gi¸o viªn:
§Ó häc sinh ®äc tèt, Gi¸o viªn còng ph¶i tù trau dåi vÒ:
+ C¸ch ®äc (®äc mÉu): ®äc hay (truyÒn c¶m) ph¶i ®äc ®óng tiÕng phæ
th«ng tuyÖt ®èi kh«ng lÉn ng÷ ®iÖu ®Þa ph-¬ng.
+ Gi¸o viªn ph¶i biÕt “nghe” ®Ó luyÖn häc sinh ®äc ®óng.
+ CÇn ph¸t huy nhiÒu h×nh thøc g©y ®äc høng thó cho häc sinh ®äc.
2. §èi víi phô huynh häc sinh:
Phô huynh cÇn quan t©m tíi viÖc häc h¬n n÷a cña con em m×nh, ®Æc biÖt
cho sù h×nh thµnh kü n¨ng ®äc cña häc sinh.Trªn ®©y lµ nh÷ng biÖn ph¸p rÌn
luyÖn kü n¨ng ®äc cho häc sinh líp 2 mµ t«i ®· ¸p dông cho ®èi t-îng häc sinh
líp 2A - Tr-êng TiÓu häc Hoµng Hoa Th¸m, TP Thanh Hèa n¬i t«i ®ang c«ng
t¸c.
13
Hy väng r»ng sau khi ®äc s¸ng kiÕn nµy sÏ ®-îc sù gãp ý cña c¸c b¹n
®ång nghiÖp ®Ó ®Ò tµi ngµy mét hoµn thiÖn h¬n n÷a, gãp phÇn nhá bÐ trong viÖc
n©ng cao chÊt l-îng d¹y – häc hiÖn nay./.
Tr©n träng c¶m ¬n!
TP Thanh Ho¸, ngµy 26 th¸ng 3 n¨m 2011
Ng-êi viÕt
L-u ThÞ H¶o
14
- Xem thêm -