Tài liệu Skkn rèn kỹ năng “ nói đáp lời cảm ơn” trong phân môn “tập làm văn” cho học sinh lớp 2

Kinh nghiªm: RÌn kü n¨ng “ Nãi - §¸p lêi c¶m ¬n” trong ph©n m«n “TËp lµm v¨n” cho häc sinh líp 2 Kinh nghiÖm: RÌn kü n¨ng “ Nãi - §¸p lêi c¶m ¬n” trong ph©n m«n“TËp lµm v¨n” cho häc sinh líp 2. Ph¹m ThÞ §µo ( GV Tr­êng TiÓu häc Song An - Vò Th­ -Th¸i B×nh) A) §Æt vÊn ®Ò I) C¬ së thùc tiÔn : LuyÖn tËp kÜ n¨ng thùc hµnh c¸c nghi thøc lêi nãi lµ mét c¸ch luyÖn tËp ph¸t triÓn ng«n ng÷ qua h×nh thøc võa häc võa ch¬i, võa ph¸t triÓn ng«n ng÷ diÔn ®¹t lµnh m¹nh, trong s¸ng, võa gi¸o dôc t¸c phong v¨n minh, lÞch sù. Nã gãp phÇn quan träng trong viÖc thùc hiÖn môc tiªu cña m«n TiÕng ViÖt lµ d¹y 4 kÜ n¨ng "nghe, nãi, ®äc, viÕt" cho häc sinh. Qua c¸c n¨m gi¶ng d¹y, thùc tÕ cña líp khi tiÕp xóc víi c¸c em t«i th­êng xuyªn t¹o t×nh huèng giao tiÕp víi c¸c em t«i thÊy c¸c em nãi lêi - ®¸p lêi c¶m ¬n cßn lóng tóng, diÔn ®¹t cßn lñng cñng, thËm chÝ cã em kh«ng biÕt tr¶ lêi ra sao. Khi ®­îc mäi ng­êi gióp ®ì, chóc mõng, khen, tÆng,... c¸c em øng xö cßn chËm ch¹p. Tõ thùc tÕ ®ã, viÖc ®­a ra nh÷ng kinh nghiÖm rÌn kÜ n¨ng nãi - ®¸p lêi c¶m ¬n lµ rÊt cÇn thiÕt, qua ®ã t×m ra nh÷ng biÖn ph¸p kh¾c phôc khi d¹y tËp lµm v¨n gãp phÇn n©ng cao chÊt l­îng gi¸o dôc. Häc sinh tËp sö dông tõ ng÷ ®· ®­îc häc ë c¸c ph©n m«n kh¸c trong m«n TiÕng ViÖt vµ nh÷ng tõ ng÷ cã ®­îc trong giao tiÕp hµng ngµy vµo c¸c tr­êng hîp giao tiÕp cã môc ®Ých. II) Ph¹m vi ®Ò tµi: XuÊt ph¸t tõ t×nh h×nh thùc tÕ trªn t«i chØ ®i s©u nghiªn cøu: RÌn kü n¨ng “Nãi - §¸p lêi c¶m ¬n” trong ph©n m«n“TËp lµm v¨n” cho häc sinh líp 2. B) Gi¶i quyÕt vÊn ®Ò I) Nh÷ng ph¸t hiÖn: Khi gi¶ng d¹y ph©n m«n TËp lµm v¨n ë líp 2 t«i thÊy c¸c em th­êng m¾c mét sè lçi sau: 1- Ch­a ®äc kü c¸c t×nh huèng giao tiÕp. 2- Kh«ng chñ ®éng häc tËp, t×m tßi, tranh luËn. 3- Nãi ch­a thµnh c©u. 4- Sö dông tõ ng÷ ®· ®­îc häc vµo c¸c t×nh huèng giao tiÕp ch­a phï hîp. Tõ nh÷ng ph¸t hiÖn ®ã t«i cã mét sè biÖn ph¸p cô thÓ ®Ó d¹y cho häc sinh líp 2 cã kü n¨ng nãi - ®¸p lêi c¶m ¬n trong giao tiÕp. §Æc biÖt tõ ®ã rÌn kü n¨ng sèng - øng xö cã v¨n ho¸ ë c¸c em cã hiÖu qu¶ cao h¬n. II) Nh÷ng biÖn ph¸p: Trong ph©n m«n TËp lµm v¨n ë líp 2 c¸ch nãi - ®¸p lêi c¶m ¬n ®­îc sö dông c¸c t×nh huèng giao tiÕp cô thÓ ®ã trong gia ®×nh, ë nhµ tr­êng hoÆc ngoµi x· héi lµ rÊt cÇn thiÕt. Cô thÓ: 1) RÌn cho häc sinh cã thãi quen sö dông ®óng nghi thøc lêi nãi. 11- RÌn cho HS biÕt nãi lêi c¶m ¬n. Khi d¹y cho HS biÕt nãi lêi c¶m ¬n t«i th­êng h­íng dÊn HS lµm tèt c¸c viÖc sau trong c¸c t×nh huèng giao tiÕp cô tÓ: + CÇn ®äc kÜ tõng tÝnh huèng giao tiÕp. Ph¹m ThÞ §µo 1 Tr­êng TiÓu häc Song An Kinh nghiªm: RÌn kü n¨ng “ Nãi - §¸p lêi c¶m ¬n” trong ph©n m«n “TËp lµm v¨n” cho häc sinh líp 2 + X¸c ®Þnh ®óng hoµn c¶nh giao tiÕp(tøc lµ hoµn c¶nh nãi). + X¸c ®Þnh ®óng ®èi t­îng giao tiÕp( ng­êi mµ m×nh ®ang trùc tiÕp trao ®æi, chuyÖn trß). + Nãi víi môc ®Ých g×?(c¶m ¬n) T«i d¹y cho HS hiÓu ®­îc: - V× sao ph¶i nãi lêi c¶m ¬n? - Nãi lêi c¶m ¬n nh­ thÕ nµo? Tõ ®ã t«i ®Æt nh÷ng c©u hái ®Ó HS suy nghÜ: - Khi ®­îc ng­êi kh¸c gióp em c¶m thÊy thÕ nµo?( vui, thÝch,...) - Khi ®ã em sÏ nãi nh­ thÕ nµo ®Ó hä hµi lßng vµ hä c¶m thÊy sÏ muèn gióp m×nh nhiÒu h¬n?(nãi lêi c¶m ¬n,...) Víi mçi ®èi t­îng giao tiÕp, t«i h­íng dÉn HS nãi víi th¸i ®é kh¸c nhau: - Vêi b¹n bÌ ph¶i ch©n t×nh, lÞch sù, nh· nhÆn, - Víi ng­êi trªn tuæi ph¶i kÝnh träng, lÔ phÐp. - Víi em nhá ph¶i th©n ¸i, vui vÎ. VÝ dô 1: Nãi lêi c¶m ¬n trong c¸c tr­êng hîp sau: a) B¹n cïng líp cho em ®i chung ¸o m­a. b) C« gi¸o cho em m­în quyÓn s¸ch. c) Em bÐ nhÆt hé em chiÕc bót r¬i. ( TiÕng ViÖt 2 - TËp 1) Khi d¹y bµi nµy t«i yªu cÇu c¸c em ®äc kÜ c¸c yªu cÇu cña bµi: + X¸c ®Þnh ®­îc ®èi t­îng giao tiÕp: a) B¹n cïng líp b) C« gi¸o em c) Em bÐ + Nãi víi môc ®Ých lµ g×? (c¶m ¬n) Vµ t«i ®­a hÖ thèng c©u hái ®Ó häc sinh th¶o luËn theo cÆp.(c©u hái nh­ trªn), lu«n cã sù thay ®æi vai. H­íng dÉn HS sö dông lêi nãi cho phï hîp víi hoµn c¶nh giao tiÕp, ®èi t­îng vµ môc ®Ých giao tiÕp. L­u ý c¸c em lêi ®èi tho¹i cÇn ng¾n gän. Tõ ®ã c¸c nhãm tr×nh bµy tr­íc líp. Sau mçi lÇn c¸c nhãm tr×nh bµy tr­íc líp t«i cho HS ë nhãm kh¸c nhËn xÐt, chèt ý kiÕn ®óng, hay. Khen ngîi nh÷ng HS biÕt nãi lêi c¶m ¬n lÞch sù, hîp víi t×nh huèng giao tiÕp. Khi d¹y xong bµi tËp nµy t«i kh¾c s©u l¹i cho HS hiÓu cÇn ph¶i nãi lêi c¶m ¬n b»ng nh÷ng c©u hái sau: - Khi giao tiÕp, ng­êi nhËn lêi c¶m ¬n c¶m thÊy thÕ nµo? - NÕu ng­êi gióp m×nh mµ m×nh kh«ng biÕt nãi lêi c¶m ¬n th× hä sÏ nghÜ vÒ m×nh nh­ thÕ nµo? hoÆc hä sÏ nghÜ g×? Cô thÓ nãi lêi c¶m ¬n ë vÝ dô 1 nh­ sau: a) M×nh c¶m ¬n b¹n! May qu¸, kh«ng cã b¹n th× m×nh ­ít hÕt. C¶m ¬n b¹n nhiÒu l¾m! b) Em c¶m ¬n c« ¹! Em xin c¶m ¬n c« ®· cho em m­în ¹! c) ChÞ(anh) c¶m ¬n em! Cho chÞ (anh) xin, em thÊt lµ ngoan, chÞ(anh) c¶m ¬n em nhiÒu! *RÌn kÜ n¨ng nãi lêi c¶m ¬n trong tr­êng hîp ®¸p lêi chia vui. VÝ dô 2: Nãi lêi ®¸p cña em trong nh÷ng tr­êng hîp sau: a) B¹n tÆng hoa chóc mõng sinh nhËt em. b) B¸c hµng xãm sang chóc TÕt. Bè mÑ ®i v¾ng chØ cã em ë nhµ. c) Em lµ líp tr­ëng. Trong buæi häp cuèi n¨m, c« gi¸o ph¸t biÓu chóc mõng thµnh tÝch cña líp. ( TiÕng ViÖt 2 tËp 2, trang 98) Ph¹m ThÞ §µo 2 Tr­êng TiÓu häc Song An Kinh nghiªm: RÌn kü n¨ng “ Nãi - §¸p lêi c¶m ¬n” trong ph©n m«n “TËp lµm v¨n” cho häc sinh líp 2 Khi d¹y bµi tËp d¹ng nµy t«i còng h­íng dÉn c¸c em t­¬ng tù vÝ dô 1. Trong mçi t×nh huèng t«i th­êng khuyÕn khÝch c¸c em biÕt nãi lêi c¶m ¬n theo nh÷ng c¸ch diÔn ®¹t kh¸c nhau. Cô thÓ: a) C¶m ¬n b¹n ®· ®Ðn víi m×nh trong ngµy sinh nhËt! C¶m ¬n nh÷ng lêi chóc tèt ®Ñp cña b¹n! b) Ch¸u c¶m ¬n b¸c ¹. Ch¸u còng xin chóc hai b¸c sang n¨m míi lu«n m¹nh khoÎvµ h¹nh phóc ¹! Em xin c¶m ¬n c« ®· cho em m­în ¹! c) Em xin thay mÆt c¸c b¹n trong líp c¶m ¬n c«. Chóng em xin høa lµ sang n¨m häc míi sÏ cè g¾ng h¬n n÷a ¹! * RÌn kÜ n¨ng nãi lêi c¶m ¬n trong tr­êng hîp ®¸p lêi khen ngîi. VÝ dô 3: Nãi lêi ®¸p cña em trong nh÷ng tr­êng hîp sau: a) Em quÐt dän nhµ cöa s¹ch sÏ ®­îc cha mÑ khen. b) Em mÆc ®Ñp ®­îc c¸c b¹n khen. c) Em vøt mét hßn ®¸ n»m gi÷a ®­êng sang mét bªn ®­êng ®Ó ng­êi qua l¹i kh«ng bÞ vÊp; mét cô giµ nh×n thÊy khen em. ( TiÕng ViÖt 2, tËp 2 trang 114) Víi bµi tËp nµy, t«i còng h­íng dÉn häc sinh t­¬ng tù nh­ vÝ dô 1. Cô thÓ: a) - Con c¶m ¬n cha mÑ. - Con xin c¶m ¬n mÑ. Ngµy nµo con còng sÏ quÐt nhµ thËt s¹ch cho mÑ vui. b) - ThÕ ­? C¶m ¬n b¹n. - C¶m ¬n c¸c b¹n ®· cã lêi khen. c) - Ch¸u c¶m ¬n cô, kh«ng cã g× ®©u ¹. - D¹ ch¸u c¶m ¬n cô. Ch¸u sî nh÷ng ng­êi kh¸c bÞ vÊp ng·. Trong tr­êng hîp ®¸p l¹i lêi khen ngîi, t«i th­êng nh¾c c¸c em biÕt nãi lêi c¶m ¬n sao cho phï hîp víi t×nh huèng giao tiÕp kÌm th¸i ®é vui vÎ, phÊn khëi nh­ng khiªm tèn, tr¸nh tá ra kiªu c¨ng. Kh«ng nh÷ng rÌn cho häc sinh cã kÜ n¨ng nãi lêi c¶m ¬n mµ cÇn ph¶i rÌn cho häc sinh cã kÜ n¨ng biÕt ®¸p l¹i lêi c¶m ¬n trong c¸c t×nh huèng giao tiÕp kh¸c nhau. 12) RÌn kÜ n¨ng biÕt ®¸p lêi c¶m ¬n cho häc sinh trong giao tiÕp th«ng th­êng. Khi d¹y cho häc sinh biÕt ®¸p l¹i lêi c¶m ¬n, t«i cóng h­íng dÉn c¸c em: + §äc kÜ t×nh huèng giao tiÕp. + X¸c ®Þnh hoµn c¶nh giao tiÕp. + X¸c ®Þnh ®óng ®èi t­îng ®­îc giao tiÕp. T«i d¹y cho häc sinh hiÓu ®­îc: - V× sao ph¶i ®¸p l¹i lêi c¶m ¬n? - §¸p lêi c¶m ¬n nh­ thÕ nµo? VÝ dô 4: Em ®¸p l¹i lêi c¶m ¬n trong c¸c tr­êng hîp sau nh­ thÕ nµo? a) Em cho b¹n m­în quyÓn truyÖn. B¹n em nãi: “ C¶m ¬n b¹n. tuÇn sau m×nh sÏ tr¶.” b) Em ®i th¨m b¹n èm. B¹n em nãi: “ C¶m ¬n b¹n. M×nh s¾p khái råi.” c) Em rãt n­íc mêi kh¸ch ®Õn nhµ. Kh¸ch nãi: “ C¶m ¬n ch¸u. Ch¸u ngoan qu¸!’ ( TiÕng ViÖt 2, tËp 2, trang 30) Víi bµi tËp nµy, t«i yªu cÇu c¸c em ®äc kÜ tõng tr­êng hîp, x¸c ®Þnh ®óng ®èi t­îng giao tiÕp, dïng tõ ng÷ ®Ó diÔn ®¹t sao cho phï hêp víi lêi c¶m ¬n cña ®èi t­îng giao tiÕp. Gîi ý ®Ó c¸c em biÕt ®¸p lêi c¶m ¬n víi th¸i ®é lÞch sù, khiªm tèn b»ng nh÷ng c©u hái sau: - Khi em gióp ng­êi kh¸c em c¶m thÊy thÕ nµo? (... vui,...) - Khi gióp hä, ®­îc hä c¶m ¬n em, em c¶m thÊy thÕ nµo? - Lóc ®ã em sÏ ®¸p l¹i lêi c¶m ¬n cña hä nh­ thÕ nµo ®Ó hä hµi lßng vµ hä kh«ng ng¹i ngïng, lÇn sau hä muèn m×nh gióp hä h¬n. Ph¹m ThÞ §µo 3 Tr­êng TiÓu häc Song An Kinh nghiªm: RÌn kü n¨ng “ Nãi - §¸p lêi c¶m ¬n” trong ph©n m«n “TËp lµm v¨n” cho häc sinh líp 2 T«i cho häc sinh th¶o luËn theo cÆp trong nhãm - tr×nh bµy tr­íc líp cã néi dung ®èi tho¹i( yªu cÇu häc sinh tËp nãi lêi c¶m ¬n vµ ®ap l¹i lêi c¶m ¬n). Sau ®ã nhãm kh¸c nhËn xÐt rßi chèt l¹i lêi ®¸p ®óng phï hîp víi tõng ®èi t­îng ®­îc giao tiÕp ( Trong mçi t×nh huèng cã nhiÒu lêi ®¸p kh¸c nhau) Cô thÓ: a) HS1 : M×nh cho b¹n m­în quyÓn truyÖn nµy. Hay l¾m ®Êy! HS2: C¶m ¬n b¹n. TuÇn sau m×nh sÏ tr¶. HS1: - Kh«ng cã g× ®©u, cËu cø cÇm lÊy mµ ®äc. - Cã g× mµ ph¶i c¶m ¬n, cËu khchs s¸o qu¸ ®Êy. - B¹n kh«ng ph¶i véi. M×nh ch­a cÇn ngay ®©u. b) HS1: BiÕt b¹n èm, m×nh ®Õn th¨m b¹n ®©y HS2 : C¶m ¬n b¹n, m×nh s¾p khái råi. HS1: + B¹n èm, m×nh ®Õn th¨m, cã g× ®©u! + Kh«ng cã g×, thÊy b¹n s¾p khoÎ, m×nh yªn t©m råi. + Cè g¾ng ¨n uèng cho tèt vµo ®Êy nhÐ! + CËu l¹i c¶m ¬n råi, kh¸ch s¸o võa võa chø! c) HS1: Ch¸u mêi b¸c x¬i n­íc ¹! HS2: C¶m ¬n ch¸u. Ch¸u ngoan qu¸! HS1 : + D¹, kh«ng cã g× ®©u ¹! + D¹, kh«ng cã g× ®©u ¹, b¸c cø tù nhiªn, trµ ch¸u míi pha b¸c uèng ®i kÎo nguéi ¹! + Ch¸u c¶m ¬n b¸c, mÑ ch¸u d¹y khi kh¸ch ®Õn nhµ ph¶i mêi n­íc ®Êy ¹! 2) RÌn kÜ n¨ng nãi lêi c¶m ¬n th«ng qua c¸c bµi tËp ®äc cã lêi ®èi tho¹i. VÝ dô: bµi tËp ®äc: “ B¸c sÜ Sãi” vµ bµi “ CËu bÐ vµ c©y si giµ” trong ch­¬ng tr×nh ph©n m«n tËp ®äc líp 2. - Bµi tËp ®äc “ B¸c sÜ Sãi” : Sãi ®Ò nghÞ muèn gióp Ngùa ch÷a bÖnh. Ngùa lÔ phÐp: “C¶m ¬n b¸c sÜ.” - Bµi tËp ®äc “ CËu bÐ vµ c©y si giµ”. C©y ®· khen cËu bÐ cã c¸i tªn ®Ñp:’ CËu cã c¸i tªn míi ®Ñp lµm sao!” MÆt cËu bÐ r¹ng lªn. CËu nãi: “C¶m ¬n c©y.” Qua c¸c chi tiÕt trong truyÖn t«i kh¾c s©u cho c¸c em hiÓu ®­îc: Khi ®­îc ng­êi gióp hoÆc khen, em ph¶i biÕt nãi lêi c¶m ¬n víi th¸i ®é lÔ phÐp, nÐt mÆt vui t­¬i. Tõ ®ã gi¸o dôc c¸c em cã kÜ n¨ng sèng th«ng qua néi dung c¸c bµi tËp ®äc. 3) T«i th­êng xuyªn t¹o t×nh huèng giao tiÕp gÇn gòi víi häc sinh ®Ó c¸c em m¹nh d¹n biÕt nãi - ®¸p lêi c¶m ¬n ngoµi giê lªn líp phï hîp víi tõng ®èi t­îng giao tiÕp. Giao tiÕp gi÷a gi¸o viªn víi häc sinh, häc sinh víi häc sinh, häc sinh víi ng­êi th©n trong gia ®×nh,... Ch¼ng h¹n: (*) Trong giê ra ch¬i t«i th­êng gÇn gòi c¸c em, ®Æc biÖt c¸c em cã tiÕn bé vÒ häc tËp, ý thøc tu d­ìng ®¹o ®øc,... T«i khen:- Ch÷ viÕt em ®· cã tiÕn bé nhiÒu, cÇn cè g¾ng luyÖn viÕt th­êng xuyªn em nhÐ! HS ®ã ®¸p: - Th­a c«, em in c¶m ¬n c«, nhê c« d¹y b¶o nªn em cã tiÕn bé nh­ vËy ®Êy ¹! T«i ®¸p l¹i: Kh«ng cã g× ®©u em, ®ã lµ tr¸ch nhiÖm cña c¸c thÇy c« gi¸o ®èi víi c¸c em vµ sù gióp ®ì cña bã mÑ em ®Êy, ph¶i ph¸t huy em nhÐ! (*) Sau mçi lÇn líp t«i ®­îc nhËn cê thi ®ua cña Liªn ®éi, t«i th­êng khen c¸c em trong tiÕt sinh ho¹t tËp thÓ. Em líp tr­ëng ®¸p: - Th­a c«, chóng em xin c¶m ¬n c« ¹, chóng em sÏ cè g¾ng thùc hiÖn tèt lêi d¹y b¶o cña c«. Ph¹m ThÞ §µo 4 Tr­êng TiÓu häc Song An Kinh nghiªm: RÌn kü n¨ng “ Nãi - §¸p lêi c¶m ¬n” trong ph©n m«n “TËp lµm v¨n” cho häc sinh líp 2 (*) HoÆc sau mçi tiÕt d¹y (chuyªn ®Ò, héi gi¶ng,...) ®¹t kÕt qu¶ tèt, t«i th­êng nãi víi c¸c em: - C¶m ¬n c¸c em ®· gióp c« thµnh c«ng trong tiÕt d¹y. Em líp tr­ëng ®¸p: - Th­a c«, kh«ng cã g× ®©u ¹, lµ häc sinh chóng em ph¶i häc tËp tèt vµ thùc hiÖn tèt nhiÖm vô cña ng­êi häc sinh ®Êy c« ¹!... (*) Trong giê häc, cã häc sinh bÞ háng bót, kh«ng cã bót viÕt bµi, HS trong líp cho em ®ã m­în bót, em ®ã kh«ng biÕt nãi lêi c¶m ¬n hoÆc em cho m­în bót kh«ng ®¸p l¹i lêi c¶m ¬n cña b¹n th× ngay sau tiÕt häc ®ã( lóc ra ch¬i hay lóc tan häc) t«i liÒn yªu cÇu hai HS ®ã ®øng tr­íc líp ®Ó thÓ hiÖn l¹i t×nh huèng trong giê häc: Nãi - ®¸p lêi c¶m ¬n. NÕu lóc ®ã hai em nµy cßn lóng tóng t«i yªu cÇu em kh¸c nãi gióp b¹n råi hai em nµy thÓ hiÖn l¹i. Sau ®ã t«i cïng c¸c em trong líp tuyªn d­¬ng råi nh¾c nhë c¸c em trong líp cÇn ph¶i biÕt nãi lêi c¶m ¬n phï hîp víi ®èi t­îng giao tiÕp, hoµn c¶nh giao tiÕp. (*) Ngoµi giê häc, t«i thõng xuyªn t¹o t×nh huèng: Sau mçi lÇn kiÓm tra c¸c em ®¹t ®iÓm cao ®­îc bè mÑ khen th× lóc ®ã em sÏ ®¸p ¹i nh­ thÕ nµo? HS ®ã kh«ng tr¶ lêi ngay ®­îc th× t«i cã thÓ gîi ý ®Ó c¸c em tr¶ lêi- nãi lêi c¶m ¬n sao cho phï hîp víi ®èi t­îng em giao tiÕp, chó ý th¸i ®é lÔ phÐp, khiªm tèn,... 4) RÌn kü n¨ng nãi - ®¸p lêi c¶m ¬n th«ng qua c¸c m«n häc kh¸c ®Ó gi¸o dôc c¸c em víi th¸i ®é lÞch sù, lÔ phÐp trong c¸c t×nh huèng giao tiÕp phï hîp víi ®èi t­îng giao tiÕp. VÝ dô: M«n §¹o ®øc: Sau khi d¹y bµi “ Tr¶ l¹i cña r¬i” t«i liªn hÖ thùc tÕ, t«i th­êng t¹o t×nh huèng giao tiÕp cho c¸c em øng xö: - NÕu b¹n nhÆt ®­îc bót cña em, ®­îc b¹n tr¶ l¹i em sÏ nãi g×? Nãi víi th¸i ®é ra sao? - NÕu em nhÆt ®­îc bót cña b¹n, em tr¶ l¹i b¹n ®­îc b¹n c¶m ¬n, em thÊy t©m tr¹ng m×nh ra sao? Lóc ®ã em ®¸p l¹i lêi c¶m ¬n cña b¹n nh­ thÕ nµo? Tãm l¹i: Trong mäi hoµn c¶nh kh¸c nhau, ë mäi lóc, mäi n¬i toi lu«n t¹o t×nh huèng giao tiÕp cho c¸c em ®Ó c¸c em biÕt nãi - ®¸p lêi c¶m ¬n phï hîp víi mäi ®èi t­îng mµ c¸c em ®­îc giao tiÕp, nÕu em nµo cßn lóng tóng t«i nhÑ nhµng h­íng dÉn em ®ã nãi ®¸p l¹i víi th¸i ®é lich sù, v¨n minh. III/ KÕt qu¶: Nhê thùc hiÖn c¸c gi¶i ph¸p nh­ trªn, ®Õn nay 100% häc sinh trong líp n¾m v÷ng c¸c nghi thøc lêi nãi ®· ®­îc häc, trong ®ã nhiÒu em vËn dông rÊt s¸ng t¹o trong c¸c t×nh huèng giao tiÕp. RÌn kü n¨ng biÕt nãi - ®¸p lêi c¶m ¬n trong thêi gian qua t«i thÊy HS líp t«i cã høng thó häc tËp ph©n m«n TËp lµm v¨n h¬n, gãp phÇn n©ng cao chÊt l­îng m«n TiÕng ViÖt. C¸c em ®· m¹nh d¹n nãi - ®¸p trong c¸c t×nh huèng giao tiÕp khac nhau, biÕt x¸c ®Þnh ®óng ®­îc ®èi t­îng cÇn giao tiÕp, biÕt nãi víi th¸i ®é khiªm tèn, lÞch sù,... phï hîp víi ®èi t­îng giao tiÕp. IV) Bµi häc kinh nghiÖm: §Ó viÖc" RÌn kü n¨ng nãi cho häc sinh líp 2 qua ph©n m«n TËp lµm v¨n" ®¹t ®­îc thµnh c«ng, theo t«i ng­êi gi¸o viªn cÇn : 1- Gióp häc sinh n¾m c¸c nghi thøc tèi thiÓu cña lêi nãi vµ biÕt sö dông c¸c nghi thøc ®ã trong c¸c t×nh huèng kh¸c nhau nh­ n¬i c«ng céng, trong tr­êng häc, ë gia ®×nh víi nh÷ng ®èi t­îng kh¸c nhau nh­ b¹n bÌ, thÇy c« gi¸o cha mÑ, ng­êi th©n trong gia ®×nh, ng­êi xa l¹,.. §Æc biÖt ph¶i h­íng dÉn HS ®äc kÜ t×nh huèng giao tiÕp. 2- Kh¬i gîi, ph¸t huy vèn sèng cña häc sinh qua thùc tÕ giao tiÕp.T¨ng c­êng vai trß cña nhãm, tÝch cùc ho¸ ho¹t ®éng nhãm trong häc sinh. 3- Th­êng xuyªn t¹o t×nh huèng giao tiÕp cho HS. §Æc biÖt ph¶i chuÈn bÞ n«i dung giao tiÕp, ph¶i t¹o ®­îc nhu cÇu giao tiÕp vµ hoµn c¶nh giao tiÕp tèt ®Ó rÌn kü n¨ng nãi ®¸p lêi c¶m ¬n cho c¸c em. Coi träng ho¹t ®éng thùc hµnh trong d¹y TËp lµm v¨n còng nh­ trong c¸c m«n häc kh¸c. Ph¹m ThÞ §µo 5 Tr­êng TiÓu häc Song An Kinh nghiªm: RÌn kü n¨ng “ Nãi - §¸p lêi c¶m ¬n” trong ph©n m«n “TËp lµm v¨n” cho häc sinh líp 2 4- KÕt hîp víi tÊt c¶ c¸c m«n häc kh¸c ®Ó gi¸o dôc HS biÕt øng xö nhanh, biÕt lùa chän nh÷ng tõ ng÷ trong mäi t×nh huèng giao tiÕp sao cho phï hîp víi ®èi t­îng, môc ®Ých giao tiÕp víi th¸i ®é lÞch sù, lÔ phÐp, khiªm tèn, v¨n minh khi giao tiÕp. 5- Th­êng xuyªn khuyÕn khÝch, t¹o c¬ héi ®Ó häc sinh tù nhËn xÐt, tù ®¸nh gi¸, tù ®Æt c©u hái, tù t×m vÝ dô ®Ó c¸c em tù tin h¬n. 6- CËp nhËt tri thøc míi, ph¶i n¨ng déng s¸ng t¹o, ph¶i biÕt lùa chän ph­¬ng ph¸p d¹y häc ®Ó phï hîp víi ®èi t­îng HS trong líp. §éng thêi tù häc, tù rÌn, häc hái ®éng nghiÖp, tham kh¶o c¸c tµi liÖu: ThÕ giíi trong ta, To¸n tuæi th¬, T¹p chÝ Gi¸o dôc tiÓu häc,... ®Ó n¨ng cao chuyªn m«n nghiÖp vô. C/ KÕt thóc vÊn ®Ò: Thùc hiÖn tèt nh÷ng viÖc trªn, ng­êi gi¸o viªn sÏ gióp häc sinh thùc hµnh tèt mét sè nghi thøc lêi nãi theo ®óng chuÈn mùc x· héi mµ néi dung ch­¬ng tr×nh yªu cÇu. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ b­íc ®Çu chóng ta ®· gi¸o dôc ®­îc häc sinh trë thµnh ng­êi con ngoan trong gia ®×nh, ng­êi häc sinh ngoan trong nhµ tr­êng. §©y lµ nh÷ng ®iÒu kiÖn ®Çu tiªn ®Ó c¸c em trë thµnh mét ng­êi v¨n minh, lÞch sù trong x· héi. TËp lµm v¨n g¾n víi cuéc sèng ®êi th­êng ®a d¹ng, sinh ®éng, ph¸t triÓn tÊt c¶ c¸c d¹ng lêi nãi- ®Æc biÖt kü n¨ng nãi - ®¸p lêi c¶m ¬n mµ cuéc sèng ®ang ®ßi hái ë c¸c em. TËp lµm v¨n cã quan hÖ chÆt chÏ víi tÊt c¶ c¸c m«n häc kh¸c, qua ®ã h×nh thµnh dÇn ë c¸c em th¸i ®é häc tËp tÝch cùc, t¸c phong linh ho¹t nhanh nhÑn trong ho¹t ®éng häc tËp vµ giao tiÕp. Nh©n c¸ch c¸c em còng ®­îc ph¸t triÓn qua viÖc häc tËp lµm v¨n. v× vËy n©ng cao chÊt l­îng t¹p lµm v¨n nãi chung vµ rÌn kü n¨ng nãi - ®¸p lêi c¶m ¬n cho HS líp 2 nãi riªng lµ viÖc lµm th­êng xuyªn kh«ng thÓ thiÕu ®­îc víi mçi gi¸o vien. Trªn ®©y lµ mét sè kinh nghiÖm mµ b¶n th©n t«i ®· ¸p dông ®Ó rÌn kü n¨ng nãi - ®¸p lêi c¶m ¬n cho häc sinh ë líp 2 trong thêi gian qua. V× vËy t«i viÕt bµi nµy víi mong muèn ®­îc trao ®æi víi c¸c b¹n ®ång nghiÖp ®Ó c¸c tiÕt d¹y TËp lµm v¨n nãi chung vµ c¸c tiÕt d¹y vÒ nghi thøc lêi nãi trong giao tiÕp nãi riªng ë cÊp TiÓu häc cña chóng ta kh«ng chØ dõng l¹i ë viÖc cung cÊp kiÕn thøc mµ cßn gióp c¸c em hiÓu s©u, hiÓu kü kiÕn thøc Êy ®Ó vËn dông vµo giao tiÕp trong cuéc sèng vµ trong häc tËp cña c¸c em ë c¸c líp tiÕp theo. RÊt mong ®­îc sù gãp ý ch©n thµnh cña c¸c cÊp l·nh ®¹o vµ c¸c b¹n ®ång nghiÖp ®Ó gióp t«i gi¶ng d¹y vµ n©ng cao chÊt l­îng d¹y TËp lµm v¨n cho häc sinh. T«i xin tr©n träng c¶m ¬n! Ng­êi viÕt Ph¹m ThÞ §µo Ph¹m ThÞ §µo 6 Tr­êng TiÓu häc Song An