Saùng kieán kinh nghieäm
I. MÔÛ ÑAÀU
1. Lyù do choïn ñeà taøi:
a. Lyù do khaùch quan:
Con ngöôøi soáng trong xaõ hoäi taát nhieân khoâng theå thieáu hoaït
ñoäng giao tieáp. Ngoân ngöõ laø moät phöông tieän quan troïng vôùi chöùc
naêng phuïc vuï cho tö duy vaø giao tieáp. ÔÛ Tieåu hoïc, moân Tieáng Vieät
coù chöùc naêng reøn luyeän kó naêng veà ngoân ngöõ cho hoïc sinh. Khi hoïc
ñeán chöông trình lôùp 4, trong caùc tieát Taäp laøm vaên, hoïc sinh coù ñieàu
kieän tieáp caän vôùi veû ñeïp cuûa con ngöôøi, thieân nhieân; coù dòp höôùng tôùi
caùi chaân, caùi thieän, caùi mó ñöôïc ñònh höôùng trong caùc ñeà baøi. Khi
ñöôïc hoïc veà theå loaïi vaên mieâu taû, hoïc sinh ñöôïc reøn luyeän caùch nhìn
ñoái töôïng trong quan heä gaàn guõi giöõa ngöôøi vaø vaät. Nhöõng cô hoäi ñoù
goùp phaàn xaây döïng tình caûm yeâu meán, gaén boù vôùi thieân nhieân, laøm
cho taâm hoàn, tình caûm cuûa treû theâm phong phuù. Ñoù cuõng laø moät trong
nhöõng nhaân toá quan troïng trong vieäc hình thaønh nhaân caùch toát ñeïp
cho treû trong giao tieáp, trong cuoäc soáng.
b. Lyù do chuû quan:
Hieän nay, vieäc ñoåi môùi phöông phaùp daïy hoïc laø moät yeâu caàu
caáp baùch trong xu theá ñoåi môùi daïy hoïc ôû Tieåu hoïc. Ta ñaõ töøng bieát,
hieän coù raát nhieàu phöông phaùp daïy hoïc ñeå ngöôøi giaùo vieân coù theå löïa
choïn, söû duïng trong thöïc tieãn daïy hoïc cuûa mình.
Töø thöïc tieãn neâu treân, toâi maïnh daïn choïn ñeà taøi “Reøn kó naêng
vieát vaên mieâu taû loaøi vaät cho hoïc sinh lôùp 4”, böôùc ñaàu tieáp caän, tìm
hieåu ôû hoïc sinh, cuï theå laø ôû tröôøng Tieåu hoïc Long Hoaø , phoái hôïp vôùi
vieäc nghieân cöùu caùc taøi lieäu coù lieân quan cuøng vôùi caùc tieát thöïc giaûng
cuûa giaùo vieân trong giôø daïy-hoïc phaân moân Taäp laøm vaên nhaèm ñöa ra
nhöõng giaûi phaùp goùp phaàn naâng cao chaát löôïng hoïc taäp cuûa hoïc sinh
vaø laáy ñoù laøm kinh nghieäm sau naøy.
2. Muïc ñích nghieân cöùu:
Keát quaû hoïc taäp cuûa hoïc sinh laø thöôùc ño keát quaû hoaït ñoäng
cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh. Trong quaù trình daïy hoïc, ñieåm taäp trung laø
baûn thaân ngöôøi hoïc, chöù khoâng phaûi laø ngöôøi daïy.Vì theá trong khi daïy
hoïc, caàn taïo ñieàu kieän cho hoïc sinh chuû ñoäng tieáp thu caùc kieán thöùc,
Trang
1
Saùng kieán kinh nghieäm
kó naêng…, bieát bieán nhöõng caùi ñoù thaønh kieán thöùc, kó naêng cuûa mình.
Noùi caùch khaùc laø bieán ñieàu caàn hoïc thaønh caùi “voán”, caùi “taøi saûn”
cuûa baûn thaân. Hoïc taäp nhö vaäy khieán söï hieåu bieát cuûa caùc em ñöôïc
vöõng chaéc hôn, höùng thuù hoïc taäp cuûa caùc em ñöôïc taêng cöôøng hôn.
Ñeå ñaùp öùng vôùi yeâu caàu treân, khi daïy theå loaïi vaên mieâu taû cho
hoïc sinh lôùp 4, cuï theå laø mieâu taû loaøi vaät, toâi ñaõ töøng ñaén ño, suy nghó
raát nhieàu. Laøm theá naøo ñeå truyeàn thuï cho caùc em nhöõng caùch thöùc
haønh vaên, bieán caùi ñoù thaønh kó naêng vaän duïng cuûa töøng em. Vì theá,
toâi ñaõ tieán haønh nghieân cöùu ñeà taøi naøy.
3. Lòch söû ñeà taøi:
Ngaøy tröôùc, khi daïy vaên mieâu taû cho hoïc sinh lôùp 4, vôùi caùc noäi
dung vaø phöông phaùp daïy hoïc coå truyeàn ñaõ phaàn naøo boäc loä nhöõng
haïn cheá nhaát ñònh vaø thu heïp oùc saùng taïo cuûa treû, hoïc sinh hoïc taäp
moät caùch thuï ñoäng, nhaøm chaùn vaø hieäu quaû khoâng cao.
Hieän nay, trong chöông trình Tieáng Vieät tieåu hoïc môùi, khi daïy
theå loaïi vaên mieâu taû coù cô caáu noäi dung sinh ñoäng, vöøa gaàn guõi cuoäc
soáng thöïc teá cuûa hoïc sinh vöøa môû roäng taàm hieåu bieát cuûa caùc em.
Töø thöïc teá neâu treân, toâi choïn nghieân cöùu ñeà taøi naøy vôùi hi voïng
mang laïi cho ngöôøi giaùo vieân moät soá “kó thuaät” trong vieäc giaûng daïy
kó naêng vieát vaên mieâu taû cho hoïc sinh lôùp 4. Toâi mong raèng nhöõng
“kó thuaät nhoû” naøyseõ trôû thaønh “chìa khoùa” môû ra cho giaùo vieân
chuùng ta nhöõng caùch thöùc giaûng daïy hieäu quaû hôn, hoïc sinh hoïc taäp
toát hôn.
4. Nhieäm vuï nghieân cöùu:
Tröôùc kia, khi giaûng daïy theå loaïi vaên mieâu taû, ngöôøi ta tin raèng
hoïc sinh seõ ñaït ñöôïc keát quaû hoïc taäp toát khi giaùo vieân giaûi thích kieán
thöùc moät caùch ñaày ñuû, roõ raøng, coøn hoïc sinh chæ caàn nghe, taäp trung
ghi nhôù ñaày ñuû kieán thöùc ñoù. Trong nhöõng naêm gaàn ñaây, caùc nghieân
cöùu giaùo duïc ñaõ khaúng ñònh vieäc hoïc cuûa treû em seõ ñaït ñöôïc hieäu quaû
cao khi caùc em ñöôïc tích cöïc tham gia vaøo quaù trình hoïc taäp.
Khi hoïc vaên mieâu taû loaøi vaät, giaùo vieân laøm theá naøo ñeå giuùp
caùc em coù kó naêng vieát ñöôïc baøi vaên ñuùng yeâu caàu coù noäi dung phong
phuù. Caùc em khoâng caàn raäp khuoân theo caùch haønh vaên maãu hoaëc e
deø, sôï seät, thieáu töï tin khi laøm moät baøi Taäp laøm vaên.
Trang
2
Saùng kieán kinh nghieäm
5. Phaïm vi nghieân cöùu:
Treân cô sôû nghieân cöùu “Reøn kó naêng vieát vaên mieâu taû loaøi vaät
cho hoïc sinh lôùp 4”, ñeà taøi baét ñaàu thöïc hieän töø ngaøy 10
thaùng 4 naêm 2009 ñeán heát ngaøy 1 thaùng 5 naêm 2009, taïi lôùp Boán /3
tröôøng Tieåu hoïc Long Hoaø .
6. Caùc phöông phaùp nghieân cöùu:
1-Phöông phaùp ñieàu tra
2-Phöông phaùp vaán ñaùp
3-Phöông phaùp phaân tích
4-Phöông phaùp quan saùt
5-Phöông phaùp thöïc haønh.
II.
NOÄ I DUNG COÂ N G VIEÄ C ÑAÕ LAØ M
1. Thöïc traïng ñeà taøi:
Vôùi mong muoán thöïc hieän ñoåi môùi phöông phaùp daïy hoïc, laøm theá naøo
ñeå hoïc sinh hoïc taäp ñaït hieäu quaû nhaát neân ngay töø ñaàu naêm hoïc, toâi
ñaõ nhanh choùng naém baét tình hình hoïc taäp cuûa lôùp. Ñöôïc phaân coâng
chuû nhieäm lôùp Boán/3, só soá 33 hoïc sinh, toâi tieán haønh kieåm tra, nhaän
xeùt:
Do ñaëc thuø löùa tuoåi coøn nhoû neân voán kinh nghieäm soáng, voán
kieán thöùc veà ngoân ngöõ cuûa caùc em chöa nhieàu daãn tôùi khaû naêng
dieãn ñaït lôøi vaên coøn keùm.
Ôû lôùp 3, caùc em chöa ñöôïc laøm quen vôùi vieäc quan saùt vaø traû
lôøi caâu hoûi veà con vaät neân caùc em coøn bôõ ngôõ.
Söï töï suy nghó, töôûng töôïng vaø saùng taïo chöa ñöôïc phaùt huy ôû
caùc em khi vieát vaên.
Khoâng quen duøng lôøi noùi, voán töø ngöõ coøn ngheøo naøn, chöa
thaønh thaïo caùc maãu caâu neân dieãn ñaït caùc lôøi noùi khi moâ taû coøn
khoù khaên.
Loái soáng hoàn nhieân, voâ tö, chöa quan saùt tinh teá vaø ñeå yù ñeán
nhöõng con vaät xung quanh maø caùc em vaãn thöôøng nhìn thaáy.
Beân caïnh nhöõng khoù khaên treân cuõng coù khoâng ít moät soá maët thuaän
lôïi cho hoïc sinh:
Ñeå hoaøn thaønh moät baøi vaên mieâu taû, chöông trình saùch giaùo
khoa lôùp 4 phaân phoái thaønh nhieàu tieát, moãi tieát tìm hieåu moät boä
phaän cuûa baøi vaên.
Trang
3
Saùng kieán kinh nghieäm
Hieän nay, vieäc vaän duïng coâng vaên 896 (BGD-ÑT) ñaõ giuùp
giaùo vieân töï chuû raát nhieàu trong vieäc phaân phoái caùc tieát daïy phuø
hôïp vôùi tình hình cuï theå cuûa lôùp mình.
Saùch giaùo khoa cung caáp nhieàu caùch thöùc löïa choïn vaø khaù
nhieàu voán töø ngöõ cho hoïc sinh khi böôùc ñaàu mieâu taû loaøi vaät.
Caùc em thöïc haønh mieâu taû nhöõng con vaät gaàn guõi, quen
thuoäc haèng ngaøy. Beân caïnh ñoù, boä tranh daïy Taäp laøm vaên raát sinh
ñoäng, maøu saéc ñeïp, hình aûnh to, roõ phuïc vuï cho quan saùt nhöõng
con vaät ít nhìn thaáy (con ngöïa, con ñaïi baøng, con teâ teâ…)
Mieâu taû loaøi vaät laø moät maûng kieán thöùc trong theå loaïi vaên
mieâu taû cuûa chöông trình Taäp laøm vaên lôùp 4. Tröôùc khi hoïc vaên
mieâu taû loaøi vaät, caùc em ñaõ ñöôïc hoïc mieâu taû ñoà vaät, mieâu taû caây
coái neân cuõng ñaõ naém ñöôïc theå loaïi vaên mieâu taû.
2. Noäi dung caàn giaûi quyeát:
Ñeå giuùp hoïc sinh töï tin hoaøn thaønh moät baøi vaên mieâu taû loaøi vaät, giaùo
vieân caàn löu yù:
1.
2.
3.
4.
Caàn naém ñöôïc caáu taïo cuûa baøi vaên mieâu taû loaøi vaät.
Vaän duïng toái ña kó naêng quan saùt khi mieâu taû loaøi vaät.
Caàn phaùt huy trí töôûng töôïng (so saùnh, nhaân hoùa) khi mieâu taû.
Bieát löïa choïn nhöõng chi tieát ñaëc tröng laøm noåi roõ ñaëc thuø
rieâng cuûa töøng loaøi vaät.
5. Bieát bieåu loä saéc thaùi tình caûm ñoái vôùi con vaät mình yeâu thích
khi mieâu taû.
Treân ñaây laø moät soá noäi dung coát loõi caàn giaûi quyeát. Vì vaäy, ñeå ñaït
ñöôïc muïc tieâu cuûa ñeà taøi, toâi ñaõ nghieân cöùu, giaûi quyeát caùc noäi dung
treân baèng moät soá bieän phaùp thöïc hieän nhö sau:
3. Bieän phaùp thöïc hieän:
a/ Ñeå reøn cho hoïc sinh coù kó naêng vieát toát, tröôùc heát giaùo vieân
caàn giuùp hoïc sinh naém caáu taïo cuûa moät baøi vaên mieâu taû loaøi vaät.
Ñeå mieâu taû loaøi vaät, taát nhieân hoïc sinh bieát roõ moät baøi vaên phaûi
coù ñuû ba phaàn:
Môû baøi
Thaân baøi
Keát baøi
Trang
4
Saùng kieán kinh nghieäm
Phaàn môû baøi, giaùo vieân luoân höôùng daãn hoïc sinh caàn baùm vaøo
ñeà baøi maø giôùi thieäu con vaät mình seõ taû (hoaøn caûnh, thôøi gian, con vaät
gì …)
Phaàn thaân baøi, giaùo vieân caàn giuùp hoïc sinh naém roõ: Khi mieâu
taû con vaät caàn taû ngoaïi hình cuûa con vaät roài môùi taû thoùi quen sinh
hoaït vaø moät vaøi hoaït ñoäng chính cuûa con vaät . Giaùo vieân phaûi khaéc
saâu cho hoïc sinh naém roõ raøng ñeå coù theå vieát vaên taû baát kì con vaät
naøo. Saùch giaùo khoa cuõng cho hoïc sinh thaáy raát roõ caáu taïo naøy qua
baøi vieát “Con meøo hung” STV 4 – taäp 2 –trang 112.
Phaàn keát baøi, giaùo vieân höôùng daãn hoïc sinh bieát caùch neâu caûm
nghó cuûa mình ñoái vôùi con vaät ñaõ taû ( baøy toû tình yeâu thöông hoaëc
nhaän bieát ñöôïc nhöõng giaù trò kinh teá maø con vaät ñoù mang laïi cho gia
ñình )
b/ Caàn vaän duïng toái ña kó naêng quan saùt khi mieâu taû loaøi vaät.
Veâ-roâ-ki-oâ – moät danh hoïa noåi tieáng ngöôøi I-ta-li-a – ñaõ töøng noùi
raèng “Ñöøng töôûng veõ tröùng laø deã! Trong moät nghìn quaû tröùng xöa nay
khoâng coù laáy hai quaû hoaøn toaøn gioáng nhau ñaâu”. Theá môùi thaáy kó
naêng quan saùt thaät laø quan troïng. Ñoái vôùi baøi vaên mieâu taû loaøi vaät,
giaùo vieân caàn löu yù höôùng daãn hoïc sinh quan saùt caùc con vaät coù ôû nhaø
mình nhö meøo, choù, lôïn, gaø, vòt… sau ñoù laäp daøn yù, ghi cheùp laïi nhöõng
gì mình ñaõ quan saùt ñöôïc. Khi ñeán lôùp, caùc em coù theå quan saùt tranh
aûnh caùc con vaät quen thuoäc (nhö treân) vaø taùi hieän laïi hình aûnh con vaät
quen thuoäc cuûa mình ôû trong ñaàu cuøng vôùi nhöõng gì ñaõ ghi cheùp ñöôïc
sau quan saùt roài mieâu taû laïi.
Caàn quan saùt kó ñeå moâ taû laïi. Khi ñoïc möôøi baøi vaên taû con meøo
cuûa hoïc sinh, neáu hoïc sinh bieát quan saùt kó, ta seõ nhaän ñöôïc keát quaû
möôøi baøi vieát veà möôøi chuù meøo vôùi maøu saéc, kích côõ,… khaùc nhau,
taïo söï sinh ñoäng, phong phuù hôn cho tieát hoïc.
c/ Reøn cho hoïc sinh coù thoùi quen lieân töôûng, töôûng töôïng (so saùnh,
nhaân hoaù) khi mieâu taû.
Baøi vaên seõ raát “khoâ khan” neáu caùc em chæ ghi thöïc laïi nhöõng ñieàu
ñaõ quan saùt. Thöïc ra, neáu bieát lieân töôûng so saùnh vôùi caùc söï vaät khaùc,
ñoâi khi bieát nhaân hoùa moät soá söï vaät, hieän töôïng seõ giuùp baøi vaên trôû
neân haáp daãn, sinh ñoäng hôn.
Ví duï:
Khi laøm vaên mieâu taû con gaø troáng, moät hoïc sinh ñaõ vieát nhö sau:
“… Chuù gaø nhaø em ñaõ ra daùng moät chuù gaø troáng ñeïp. Thaân hình cuûa
chuù chaéc nòch ñöôïc bao phuû bôûi moät lôùp loâng nhieàu maøu nhö cam, naâu
Trang
5
Saùng kieán kinh nghieäm
ñoû, ñen, xanh. Caùi ñaàu chuù thon, troøn nhö quaû tröùng. Treân ñænh ñaàu laø
moät chieác maøo gaø ñoû choùt nhö ñoám löûa. Beân döôùi laø hai caùi tích moûng
nhö hai chieác laù vaø ñoû khoâng keùm gì caùi maøo treân ñaàu. Thaät ngoä
nghónh laø hai maét cuûa chuù, noù cöù troøn xoe nhö hai hoøn bi ve thu nhoû,
saùng long lanh. Gaø troáng coù caùi moû cöùng vaø chaéc nhö hai maûnh voû
traáu chaép laïi nhöng to hôn nhieàu. Chuù coù boä loâng coå maøu vaøng cam
möôït nhö tô vaø loùng laùnh. Ñoâi caùnh daøi, cöùng caùp troâng raát maïnh meõ.
Noåi baät nhaát laø ñoâi chaân saên chaéc vôùi nhöõng chieác cöïa vaø moùng saéc
duøng laøm vuõ khí. Caùi ñuoâi cong vuùt troâng chuù thaät ñoûm daùng…”
Hoïc sinh chæ caàn so saùnh nhöõng gì quan saùt ñöôïc vôùi nhöõng vaät
gaàn guõi quanh mình cuõng ñuû cho thaáy söï tinh teá cuûa caùc em ñoái vôùi
cuoäc soáng.
Ví duï : Caùc em ñaõ bieát so saùnh maøu ñoû cuûa chieác maøo gaø vôùi
ñoám löûa, ñoä moûng cuûa hai caùi tích so vôùi chieác laù, ñoâi maét ñöôïc so
saùnh vôùi hai hoøn bi ve thu nhoû.
Khi daïy cho hoïc sinh bieát nhaân hoaù seõ cho thaáy trí töôûng töôïng
cuûa caùc em voâ cuøng phong phuù.
Ví duï: Hoïc sinh ñaõ vieát “… Tieáng gaùy to, khoeû ñaõ giuùp chuù khaúng
ñònh mình laø thuû lónh cuûa ñaùm gaø trong xoùm naøy…”
d/ Giuùp hoïc sinh bieát löïa choïn nhöõng chi tieát ñaëc tröng laøm noåi
roõ ñaëc thuø rieâng cuûa töøng con vaät. Khoâng haún cöù quan saùt thaáy
nhöõng gì laø hoïc sinh seõ phaûi taû laïi toaøn boä.
Ví duï:
Khi taû hoaït ñoäng cuûa con meøo, caàn löu yù hoaït ñoäng ñaëc tröng cuûa
meøo laø baét chuoät. Moät hoïc sinh sau khi quan saùt ñaõ vieát:
“… Boïn chuoät chính laø keû thuø soá moät cuûa Misa. Moät hoâm, em thaáy
Misa ñang rình ôû boà thoùc. Soá laø haèng ngaøy boïn troäm chuoät thöôøng ñeán
aên vuïng ôû ñaây. Boãng Misa co mình laïi, daët daët caùi ñuoâi laáy ñaø roài
“phoác” moät caùi, teân chuoät ngu ngoác kia ñaõ naèm goïn trong moùng vuoát
cuûa Misa. Tuy döõ theá nhöng Misa cuõng raát hieàn. Saùng saùng, chuù töï
ñuøa vôùi caùi ñuoâi hay caùi boùng cuûa mình, cuõng coù khi laø quaû banh nhoû
cuûa em nöõa. Buoåi chieàu, em ñang ngoài hoïc baøi, Misa roùn reùn laïi gaàn,
duïi duïi vaøo tay em nhö muoán em vuoát ve boä loâng möôït maø cuûa chuù…”
e/ Giuùp hoïc sinh bieát caùch bieåu loä saéc thaùi tình caûm ñoái vôùi con
vaät mình yeâu thích khi mieâu taû. Bieát yeâu thöông vaø chaêm soùc nhöõng
con vaät gaàn guõi, coù ích nhö choù, meøo. Bieát ñöôïc nhöõng giaù trò kinh teá
do caùc con vaät mang laïi cho gia ñình mình nhö boø, lôïn, gaø, vòt,… Giaùo
Trang
6
Saùng kieán kinh nghieäm
vieân phaûi gôïi yù, daãn daét ñeå hoïc sinh bieát duøng töø ngöõ dieãn ñaït ñöôïc
tình caûm cuûa mình.
Ví duï: Khi taû veà con lôïn moät hoïc sinh ñaõ vieát nhö sau:
“… Vaøo nhöõng ngaøy nghæ, em thöôøng ra vöôøn haùi cho chuù moät ít rau
lang hay rau muoáng, chuù ta toû veû thích chí laém, phaåy phaåy caùi ñuoâi
ngöôùc nhìn nhö coù yù caûm ôn em…”
f/ Boài döôõng cho hoïc sinh voán töø phong phuù baèng caùch ñoïc cho hoïc
sinh nghe nhöõng ñoaïn vaên hay. Sau moãi naêm hoïc, toâi thöôøng löu laïi
nhöõng baøi vieát khaù toát cuûa hoïc sinh ñeå laøm taøi lieäu cho nhöõng naêm
hoïc sau. Khuyeán khích caùc em chaêm ñoïc saùch seõ laøm giaøu hôn voán töø
ngöõ giuùp caùc em deã daøng choïn loïc caùc töø ngöõ mieâu taû.
g/ Phaân tích cho hoïc sinh hieåu khoâng neân duøng nhöõng töø ngöõ trong
vaên noùi ñeå vieát vaên mieâu taû.
Ví duï:
Ñoâi maét chuù meøo troøn vo,maøu xanh leø.
Ñoâi maét chuù meøo troøn xoe nhö hai hoøn bi ve, aùnh leân maøu xanh
bieác.
Caùi ñaàu cuûa chuù gaø khoâng böï laém, chæ côõ quaû chanh.
Caùi ñaàu cuûa chuù gaø khoâng to laém, chæ nhænh hôn quaû chanh moät tí.
h/ Ñoái vôùi caùc hoïc sinh yeáu keùm , voán töø ngöõ khaù ngheøo naøn, giaùo
vieân neân töøng böôùc gôïi yù, daãn daét ñeå caùc em bieát duøng ngoân töø dieãn
ñaït. Traùnh ñeå caùc em yeáu keùm chæ laøm baøi vaên mieâu taû ôû daïng lieät
keâ.
Ví duï: Naêm vöøa qua, moät hoïc sinh ñaõ coù baøi vieát:
“… Con gaø nhaø em coù caùi ñaàu nhoû. Thaân noù troøn. Coù hai chaân vaø hai
caùnh. Noù coù moät caùi ñuoâi. Loâng noù nhieàu maøu..”
k/ Phaûi reøn cho hoïc sinh coù thoùi quen laäp daøn yù tröôùc khi mieâu taû.
Döïa vaøo daøn yù ñaõ laäp, caùc em coù cô sôû ñeå tieán haønh quan saùt, löïa
choïn ngoân töø maø ñuùc keát thaønh baøi vaên. Chính vì moãi con vaät coù ñaëc
ñieåm veà hình daùng, hoaït ñoäng rieâng neân caàn coù daøn yù chi tieát khi
mieâu taû.
Ví duï: Tröôùc khi vieát baøi vaên mieâu taû con meøo, hoïc sinh ñaõ laäp
daøn yù nhö sau:
1. Môû baøi: Giôùi thieäu veà con meøo (hoaøn caûnh, thôøi gian…)
Trang
7
Saùng kieán kinh nghieäm
2. Thaân baøi:
a) Taû ngoaïi hình cuûa con meøo:
- Boä loâng
- Caùi ñaàu
- Hai tai
- Ñoâi maét
- Boä ria
- Boán chaân
- Caùi ñuoâi
b) Taû hoaït ñoäng chính cuûa con vaät.
Hoaït ñoäng baét chuoät:
- Ñoäng taùc rình
- Ñoäng taùc voà
Hoaït ñoäng ñuøa giôõn cuûa con meøo.
3. Keát luaän: Caûm nghó chung veà con meøo.
l/ Ñeå baøi vieát ñöôïc maïch laïc, giaùo vieân neân reøn hoïc sinh khi mieâu
taû moät chi tieát thì vieát thaønh moät caâu . Traùnh tröôøng hôïp hoïc sinh
vieát caâu vaên quaù daøi, yù töôûng luûng cuûng.
n/ Giaùo vieân neân taïo khoâng khí vui veû thoaûi maùi trong giôø hoïc.
Neân khen thöôûng, khích leä nhöõng tieán boä duø nhoû cuûa hoïc sinh. Toân
troïng baøi vieát cuûa caùc em, neáu chöa phuø hôïp, giaùo vieân khoâng neân la
maéng, chæ trích maø neân nhaéc nhôû,söûa chöõa vaø khuyeán khích hoïc sinh
laøm baøi vieát toát hôn.
m/ Ngoaøi nhöõng bieän phaùp neâu treân, ñoái vôùi sinh hoaït toå khoái, giaùo
vieân neân thöôøng xuyeân trình baøy, trao ñoåi kinh nhieäm laãn nhau veà
vieäc daïy hoïc sinh vieát vaên mieâu taû loaøi vaät nhö theá naøo cho coù hieäu
quaû.
4. Keát quaû chuyeån bieán:
Sau thôøi gian thöïc hieän caùc bieän phaùp treân cho vieäc “Reøn kó
naêng vieát vaên mieâu taû loaøi vaät cho hoïc sinh lôùp 4”, toâi ñaõ nhaän
ñöôïc nhöõng keát quaû hôn caû söï mong ñôïi:
Taát caû caùc em ñeàu ñaõ naém ñöôïc caáu taïo baøi vaên mieâu taû con vaät.
Khi ñaõ naêm vöõng caùch vieát moät baøi vaên mieâu taû loaøi vaät, caùc em toû
ra yeâu thích, luoân thi ñua nhau tìm toøi, saùng taïo hôn trong caùc baøi
vieát.
Trang
8
Saùng kieán kinh nghieäm
Lôùp hoïc sinh ñoäng, vui veû, coù neàn neáp khi hoïc vaên mieâu taû. Caùc
hoïc sinh yeáu, keùm cuõng ñaõ vieát ñöôïc hoaøn thaønh baøi vaên. Tuy lôøi
vaên khoâng boùng baåy, möôït maø nhöng caùc em cuõng ñaõ coù yù töôûng,
daïn dó vaø töï tin khi laøm baøi.
100% hoïc sinh ñaït yeâu caàu veà hoaøn thaønh baøi vieát vaên mieâu taû loaøi
vaät.
Döôùi ñaây laø moät soá baøi vieát tieâu bieåu cuûa hoïc sinh lôùp toâi khi laøm
vaên mieâu taû loaøi vaät.
Ñeå ñaït ñöôïc keát quaû neâu treân, toâi ñaõ thöïc hieän moät soá “kó thuaät”
nhoû sau:
1. Neân höôùng daãn hoïc sinh caùch quan saùt thöïc teá con vaät, ghi cheùp
vaøo giaáy nhaùp nhöõng gì ñaõ quan saùt ñöôïc, sau ñoù caùc em seõ saép
xeáp, toång hôïp vaø löïa choïn ngoân töø ñeå dieãn giaûi thaønh baøi vaên.
2. Neáu khoâng coù vaät thaät thì cho hoïc sinh quan saùt tranh, khoâng neân
daïy vaên mieâu taû chæ coù lôøi noùi suoâng vaø trí töôûng töôïng.
Trang
9
Saùng kieán kinh nghieäm
3. Quan taâm, theo doõi hoïc sinh trung bình, yeáu keùm; ñoäng vieân, giuùp
ñôõ thöôøng xuyeân laøm cho caùc em trôû neân töï tin, daïn dó hôn. Coå vuõ
nhöõng tieán boä duø nhoû, thoâng caûm vôùi nhöõng khoù khaên trong hoïc
taäp cuûa hoïc sinh.
4. Toå chöùc cho caùc em cuøng trao ñoåi nhoùm ñeå hoïc taäp nhöõng ñoaïn
vaên hay.
5. Daùng ñieäu, cöû chæ cuûa giaùo vieân caàn phaûi theå hieän thaùi ñoä thaân
maät, hôïp taùc, khuyeán khích, ñoàng tình, taïo nieàm tin cho caùc em.
6. Lôøi nhaän xeùt cuûa giaùo vieân giuùp hoïc sinh höùng thuù, töï tin hôn
trong hoïc taäp. Chính söï kheùo leùo cuûa giaùo vieân seõ mang ñeán moät
khoâng khí hoïc taäp soâi noåi. Töø ñoù, caùc em trôû neân haøo höùng vaø yeâu
thích moân hoïc hôn.
7. Caàn nghieân cöùu kó noäi dung baøi daïy, coù söï chuaån bò chu ñaùo veà
tranh aûnh, vaät thaät,… tröôùc khi leân lôùp.
III. KEÁT LUAÄN
1. Toùm löôïc giaûi quyeát:
Ñeå giuùp hoïc sinh hoaøn thaønh toát baøi vaên mieâu taû loaøi vaät, giaùo vieân
caàn löu yù:
Phaûi giuùp hoïc sinh naém vöõng boá cuïc baøi vaên mieâu taû loaøi vaät.
Höôùng daãn hoïc sinh bieát caùch quan saùt tæ mæ khi mieâu taû, ñieàu
naøy cuõng seõ laø tieàn ñeà cho hoïc sinh ôû caùc caáp hoïc sau.
Hoïc sinh khoâng coøn leä thuoäc vaøo caùc baøi vaên maãu. Chính oùc
quan saùt vaø trí töôûng töôïng seõ giuùp caùc em töï tin hôn ñeå coù theå
mieâu taû theo yeâu caàu cuûa giaùo vieân.
Giaùo vieân khoâng neân ra ñeà kieåm tra “haïn heïp”, “goùi goïn” trong
moät noäi dung vaø caàn ra ñeà “thoaùng” ñeå phaùt huy toái ña khaû naêng
cuûa caùc em.
Khi ñaõ coù theå vieát hoaøn chænh moät baøi vaên mieâu taû loaøi vaät seõ
giuùp caùc em coù caùi nhìn tinh teá hôn veà theá giôùi xung quanh, boài
döôõng theâm tình yeâu loaøi vaät, yeâu thieân nhieân, ñaát nöôùc vaø con
ngöôøi.
Qua thôøi gian nghieân cöùu vaø thöïc hieän, toâi nhaän thaáy raèng ñoåi môùi
phöông phaùp daïy hoïc laø caàn thieát vôùi xu theá hieän nay, song vieäc haøi
loøng ngay vôùi nhöõng phöông phaùp thöïc taïi seõ khoâng ñem laïi hieäu quaû
daøi laâu, bôûi vì trong thöïc teá khaùch quan, caùi môùi luoân naûy sinh phaùt
trieån ñoøi hoûi phaûi coù söï thích öùng phuø hôïp.
Trang
10
Saùng kieán kinh nghieäm
2. Phaïm vi ñoái töôïng aùp duïng:
Toâi hi voïng raèng nhöõng kinh nghieäm nhoû trong ñeà taøi naøy seõ ñöôïc caùc
anh chò giaùo vieân lôùp 4 cuøng tham khaûo vaø thöû nghieäm. Trong vieäc
reøn kó naêng vieát vaên mieâu taû loaøi vaät cho hoïc sinh lôùp 4 seõ coøn
nhieàu yù kieán hay hôn nöõa, raát mong nhaän ñöôïc söï ñoùng goùp ñeå ñeà taøi
ngaøy moät hoaøn thieän hôn.
Trang
11
Saùng kieán kinh nghieäm
Iv. PHUÏ LUÏ C
Tö lieäu tham khaûo:
1/ Saùch Tieáng Vieät lôùp 4 –Taäp 1,2 – NXB Giaùo duïc – XB naêm 2005.
2/ Saùch giaùo vieân Tieáng Vieät 4 – taäp 1,2 – NXB Giaùo duïc – XB naêm
2005.
3/ “Thöû ñi tìm nhöõng phöông phaùp daïy hoïc hieäu quaû” – Leâ Nguyeân
Long – NXB Giaùo duïc – XB naêm 1998.
Long Hoaø , ngaøy 5 thaùng 5 naêm 2009
Ngöôøi thöïc hieän
Nguyeãn Hoaøng Aùnh Nga
Trang
12
- Xem thêm -
.DOC 
12 
115 
105 
