1.MỞ ĐẦU
1.1 LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
“ Trẻ em hôm nay- Thế giới ngày mai”
Trẻ em là nguồn hạnh phúc của mỗi gia đình, là tương lai của Đất nước.
Những người làm cha, làm mẹ sẽ hạnh phúc biết bao khi con của họ là những
đứa trẻ khỏe mạnh, thông minh và ngoan ngoãn, biết lễ phép, kính trọng, vâng
lời ông bà, cha mẹ, thầy cô giáo. Tương lai của Đất nước sẽ rạng rỡ vô cùng khi
xã hội của chúng ta có một thế hệ trẻ sau này là những con người có sức khỏe,
vừa có đức, vừa có tài. Rồi mai đây những người con ấy sẽ là lớp kế cận, tiếp
tục gánh vác sự nghiệp của cha ông ta dựng nước và giữ nước, thực hiện lòng
mong mỏi của Bác Hồ “Non Sông Việt Nam có trở nên vẻ vang hay không, dân
tộc Việt Nam có được sánh vai với các cường quốc năm châu hay không chính
là nhờ một phần lớn ở công học tập của các cháu” Khi bàn về giáo dục đạo đức
cho lứa tuổi mẫu giáo trong cuốn “Sự ra đời của một công dân” nhà giáo dục
V.A.Xu-khô-lum-xki cũng đã xác định: “Điều cơ bản trong giáo dục đạo đức là
làm sao để đứa trẻ trở thành những người yêu Tổ quốc, yêu tha thiết mảnh đất
quê hương và nhân dân mình, sống trong sạch, ngay thẳng, vị tha, can đảm,
khiêm nhường, không khoan nhượng với điều ác và sự lừa dối”. Ông nhấn
mạnh “Lòng yêu nước bắt đầu từ tuổi ấu thơ. Không thể trở thành con người
chân chính của Tổ quốc nếu trước hết không thật sự là đứa con của cha mẹ
mình”.Vậy chúng ta,những người làm công tác nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo dục
trẻ cần phải làm gì để giáo dục trẻ phát triển toàn diện cả vể thể chất lẫn tinh thần.
Vậy muốn trở thành người công dân có ích thì trước hết đều phải học cách làm
người, học cách rèn luyện tu dưỡng phẩm chất đạo đức cho bản thân mình.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng nói:
“Hiền dữ đâu phải là tính sẵn
Phần nhiều do giáo dục mà nên” Cổ nhân xưa đã dạy:
“Tre non dễ uốn, tre già nổ đốt” “Bé chẳng vin, cả gẫy cành”
Câu nói ấy của người đã khẳng định ý nghĩa to lớn của việc giáo dục
đạo đức cho con người, ngay từ thuở còn thơ, đặc biệt là trẻ mầm non và phải
coi đây là một vấn đề trọng tâm, vì giai đoạn lứa tuổi mầm non là giai đoạn đặt
nền móng cho sự hình thành và phát triển nhân cách toàn diện của trẻ sau này.
Chính vì vậy, việc đào tạo thế hệ trẻ thành những con người có đức, có trí là việc
làm vô cùng quan trọng và cần thiết.
Trong thời đại hiện nay sự tiếp thu nhiều nền văn hoá có khác nhau nên
đâu đó vẫn còn nhiều câu chuyện thương tâm về đạo đức lễ giáo của con người,
việc mà tôi và các bạn đã nghe và thấy trên thông tin đại chúng, trong cuộc sống
hằng ngày và trong hiện thực. Bên cạnh đấy trong điều kiện kinh tế phát triển trên
con đường hội nhập, đất nước chúng ta phải giao lưu với nhiều nền văn hoá khác
nhau. Làm thế nào để cho thế hệ trẻ của chúng ta " Hoà nhập mà không hoà tan"
biết học hỏi, tiếp thu những tinh hoa văn hóa của nhân loại, để làm giàu thêm nét
1
bản sắc văn hóa riêng của dân tộc mình mà vẫn giữ được những gì gọi là "Vốn
văn hoá của dân tộc Việt”.
Đứng trước những cơ hội và thách thức đó đất nước đang cần có những con
người mới, xã hội chủ nghĩa với những đức tính thông minh, sự năng động, sáng
tạo trong từng công việc ở những lĩnh vực khác nhau. Do đó giáo dục Đạo đức
cho trẻ là một phần quan trọng trong nội dung giáo dục trẻ ở trường mầm non, đó
là khâu đầu tiên hình thành nhân cách cho trẻ một cách bền vững.
Trăn trở với mục tiêu chung của giáo dục là người giáo viên Mầm non tôi
nguyện góp một phần công sức nhỏ bé của mình vào việc thực hiện giáo dục Đạo
đức cho trẻ ở lứa tuổi mẫu giáo nhằm hình thành ở trẻ những nhân cách ban đầu
tạo tiền đề cho các cấp học tiếp theo. Với sự hiểu biết của bản thân tôi đã mạnh
dạn chọn đề tài “Một số biện pháp giáo dục Đạo đức cho trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi
” để làm đề tài nghiên cứu trong năm học: 2018 – 2019.
1.2 MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
Nghiên cứu vấn đề này với mục đích là để tìm ra những biện pháp tốt nhất
lồng ghép linh hoạt vào các hoạt động giáo dục đạo đức cho trẻ, nhằm nâng cao
hiệu quả giáo dục giúp trẻ phát triển một cách toàn diện.
1.3 ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
“Một số biện pháp giáo dục Đạo đức cho trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi “ Tại lớp
mẫu giáo nhỡ B1Trường mầm non Xuân Phú.
1.4 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
- Phương pháp nghiên cứu tài liệu, tâm sinh lí của trẻ, nghiên cứu thực tiễn.
- Phương pháp điều tra, khảo sát thống kê thực tế.
- Phương pháp dùng lời nói, nêu gương, đánh giá
- Phương pháp quan sát.
- Phương pháp thực hành, trải nghiệm.
2
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1 CƠ SỞ LÝ LUẬN
Giáo dục đạo đức cho trẻ là một trong những nhiệm vụ quan trọng ở trường
mầm non. Giáo dục đạo đức cho trẻ em lứa tuổi mẫu giáo phải được coi là một
quá trình rèn luyện có mục đích, có kế hoạch. Ma-ca-ren-cô gọi thời kì mẫu giáo
là thời kí hình thành cá nhân ở giai đoạn đầu tiên. Vì vậy, giáo dục đạo đức cho
trẻ trở thành một nhiệm vụ quan trọng ở trường mầm non, nó hình thành phẩm
chất đạo đức, tạo nền móng nhân cách cho mối con người.
Phẩm chất đạo đức mang ba yếu tố cơ bản: những tình cảm đạo đức, những
thói quen hành vi đạo đức và những ý niệm đạo đức. Trong mục tiêu giáo dục đào
tạo ghi rõ việc hình thành cho trẻ những nhân cách ban đầu là cơ sở con người
mới xã hội chủ nghĩa: Đó là những đứa trẻ khỏe mạnh, nhanh nhẹn, phát triển hài
hòa, cân đối, giàu lòng yêu thương con người biết quan tâm, nhường nhịn giúp đỡ
mọi người, biết yêu thích và giữ gìn cái đẹp, thông minh, ham hiểu biết, thích
khám phá và tìm tòi một số kỹ năng cơ bản như: nhẹ nhàng, khéo léo, biết cảm
ơn, biết xin lỗi và nhận lỗi khi mình có lỗi.
Từ kinh nghiệm của cha ông từ ngàn xưa đã đúc kết, nhiệm vụ học tập đầu
tiên của mỗi con người phải là phải "Tiên học lễ, hậu học văn" lễ phép là nét đẹp
văn hoá được đặt lên hàng đầu khi nhìn nhận và đánh giá về một ai đó mà chúng
ta thường bàn luận tới đạo đức hành vi phép tắc, cử chỉ, thái độ, ứng sử giao tiếp
của mỗi con người. Giáo dục đạo đức là quá trình tác động có mục đích, có tổ
chức từ nhiều phía với những hình thức khác nhau nhằm hình thành cho con
người những hành vi phù hợp với chuẩn mực đạo đức của xã hội, trang bị cho trẻ
những hiểu biết sơ đẳng về những yêu cầu của chuẩn mực hành vi đạo đức trong
các mối quan hệ ứng xử hàng ngày. Giáo dục tình yêu quê hương, đất nước, thiên
nhiên, tình yêu giữa con người với con người và giáo dục trẻ biết yêu quý cái
thiện, ghét cái ác Trên cơ sở đó hình thành cho trẻ những phẩm chất đạo đức
những nét tính cách của con người Việt Nam mới.
Do vậy việc giáo dục nói chung giáo dục đạo đức cho trẻ mẫu giáo nói
riêng là việc làm mang tính chất quyết định đến tương lai của một con người mai
sau.Vậy, muốn thực hiện được những nhiệm vụ to lớn đó thì mỗi gia đình, mỗi
làm cha, làm mẹ sẽ là những người yêu thương, nuôi dưỡng, chăm sóc và kích
thích trẻ đầu tiên. Còn chúng ta mỗi thầy giáo, cô giáo sẽ là người cha, người mẹ
thứ hai của trẻ chịu trách nhiệm giáo dục trẻ thành những đứa trẻ có những đức
tính tốt để sau này trở thành người có ích cho xã hội.
3
2.2.THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ TRƯỚC KHI ÁP DỤNG SKKN
Như chúng ta đã biết: Giáo dục đạo đức cho trẻ là giáo dục cả về phẩm chất
đạo đức và tính cách, lối sống của trẻ. Thông qua các hoạt động và các hình ảnh
có nội dung giáo dục trẻ và qua giao tiếp với bạn bè với cô giáo đây sẽ là phương
tiện giáo dục, nhằm hình thành cho trẻ những tình cảm yêu thương, gần gũi với
mọi người, kính trọng lễ phép với người thân của mình với bạn bè….
Xong thực tế cho thấy trẻ em ngày nay bị ảnh hưởng bởi cuộc sống hiện đại
như: Internet, tivi, điện thoại, các trò chơi điện tử.. Một số cháu sống trong môi
trường quá bao bọc khiến trẻ quen dựa dẫm, không có tính tự lập, trẻ đến lớp với
thói quen tự do, nói tự nhiên trả lời câu hỏi của cô còn trả lời trống không, Việc
giao tiếp chưa tự tin, mạnh dạn, giáo viên còn phải nhắc nhở khi chào cô, chào
người lớn. Không vâng lời bố mẹ, cô giáo. Chưa có thói quen trong việc cảm ơn,
xin lỗi…Đó phải chăng phần lớn là do những người làm cha, làm mẹ không dạy
bảo, uốn nắn con cái thường xuyên.
Từ những thực tế đó bản thân tôi đã trăn trở suy nghĩ cần phải làm gì,
dạy thế nào để trẻ trở thành những đứa trẻ lễ phép, ngoan… hình thành những
phẩm chất đạo đức cơ bản ban đầu cho trẻ ngay từ lứa tuổi mầm non. Bản thân
đầu năm học 2018-2019.Tôi được nhà trường phân công dạy lớp mẫu giáo 4-5
tuổi. Khi tổ chức lồng ghép giáo dục đạo đức cho trẻ tôi đã nhận thấy có những
thuận lợi và khó khăn sau:
a. Thuận lợi:
- Nhà trường đầu tư tương đối đầy đủ đồ dùng cơ sở vật chất, cũng như có
sự chỉ đạo trực tiếp, sát sao của Ban giám hiệu nhà trường trong công tác chăm
sóc nuôi dưỡng, giáo dục trẻ.
- Bản thân tôi là một giáo viên luôn yêu nghề, mến trẻ, có trình độ chuyên môn
và kinh nghiệm chăm sóc và giáo dục trẻ. Có kế hoạch lồng ghép quá trình giáo dục
đạo đức vào các hoạt động phù hợp với chủ đề và đặc điểm tâm sinh lý của trẻ
- Trẻ được học và phân chia đúng theo độ tuổi.
b. Khó khăn:
* Về phía giáo viên:
Việc giao lưu cảm xúc với trẻ của bản thân vẫn còn đơn điệu thiếu tính tự
tin.. việc quan tâm đến sự lĩnh hội các kiến thức và những biểu hiện trên trẻ có
lúc thiếu chu đáo mà nếu có cũng chỉ mang tính hình thức, chưa có biện pháp gây
hứng thú và chưa chú ý sự tập trung của trẻ khi trẻ có biểu hiện thờ ơ chán nản
trong hoạt động.
*Về phía phụ huynh
Đa số phụ huynh là người dân tộc nên việc quan tâm chăm sóc con em còn
hạn chế, một số gia đình thì bố mẹ phải đi làm xa lên để con ở nhà cho ông bà
nuôi dưỡng. Một số gia đình thì trẻ ngày càng được nuông chiều thái quá.
Nhận thức của một số phụ huynh chưa hiểu tầm quan trọng của giáo dục
đạo đức cho con em ở lứa tuổi mầm non, nên thường khoán trắng cho giáo viên
4
và nhà trường. Phụ huynh học sinh chưa nắm rõ quan điểm giáo dục hiện nay,
thái độ hợp tác giáo dục trẻ chưa rõ ràng, chưa thống nhất với nhà trường.
* Về phía trẻ: Thời gian đầu trẻ đến lớp với thói quen tự do, nói tự nhiên
trả lời câu hỏi của cô còn trả lời trống không. Việc giao tiếp chưa tự tin, mạnh
dạn, giáo viên còn phải nhắc nhở khi chào cô, chào người lớn. Chưa có thói quen
trong việc cảm ơn, xin lỗi…
Thực tế qua khảo sát, đánh giá kết quả của trẻ lớp mẫu giáo 4-5 tuổi B1
trường mầm non Xuân Phú (Bảng 1: Tháng 10/2018)
TS trẻ
Mức độ
Nội dung giáo dục
Đạt
Tỷ lệ
CĐ
Tỷ lệ
-Trẻ biết xưng hô chào hỏi lễ phép. Biết
cảm ơn, xin lỗi…
30
17
57% 13
43%
- Trẻ biết giữ gìn vệ sinh cá nhân, vệ
sinh môi trường
30
16
53% 14
47%
-Trẻ biết giữ gìn, cất, sắp xếp đồ chơi
theo quy định
30
16
53% 14
47%
-Trẻ biết nhường nhịn giúp đỡ bạn,
không tranh giành đồ chơi
30
15
50% 15
50%
-Trẻ mạnh dạn trong giao tiếp
30
15
50% 15
50%
Đứng trước tình hình như vậy, tôi rất lo lắng phải dạy trẻ như thế nào và
bằng những biện pháp gì để tất cả trẻ lớp tôi có những thói quen và hành vi đạo
đức và phù hợp với chuẩn mực xã hội. Tôi mạnh dạn đưa ra một số biện pháp góp
phần vào quá trình thực hiện giáo dục đạo đức cho trẻ như sau:
2.3. CÁC BIỆN PHÁP ĐÃ SỬ DỤNG ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ.
2.3.1. Biện pháp 1: Lựa chọn nội dung giáo dục đạo đức phù hợp để
xây dựng kế hoạch lồng vào các chủ đề để giáo dục trẻ.
Để đạt được hiệu quả cao trong việc chăm sóc giáo dục đạo đức cho trẻ, thì
trước hết người giáo viên phải xây dựng kế hoạch thực hiện, phải nắm vững
chuyên môn, không ngừng học hỏi, tìm tòi để trao đổi kiến thức, phải năng động
sáng tạo, phải thực sự yêu nghề, mến trẻ, luôn luôn gần gũi yêu thương và tôn
trọng trẻ, tạo niềm tin và uy tín đối với trẻ . Đầu tiên tôi cần giáo dục trẻ những
hành vi văn hoá trong cuộc sống hằng ngày như có thái độ đúng với cô giáo và
người lớn, bạn bè biết nói thưa gửi biết chào hỏi khi có khách đến lớp không nói
tục với bạn bè, có tình yêu đối với mọi sự vật, hiện tượng xung quanh. Giáo dục
lễ giáo nhằm hình thành cho trẻ cơ sở ban đầu về nhân cách của con người mới xã
hội chủ nghĩa Việt Nam.
Để có một kết quả tốt về giáo dục lễ giáo cho trẻ, đầu năm học tôi đã lên kế
hoạch giáo dục đạo đức cho trẻ theo từng chủ đề với nội dung sau:
Chủ đề
Nội dung giáo dục
Trường mầm non - Dạy trẻ kính trọng, lễ phép với cô giáo, các bác trong
trường mầm non, yêu thương giúp đỡ bạn bè.
- Dạy trẻ các quy tắc đạo đức: Đi học chào Ông, bà, bố
5
mẹ; đến lớp chào cô giáo; biết giúp đỡ bạn.
- Dạy trẻ biết yêu thương, giúp đỡ bạn
- Không vứt rác bừa bãi, giữ lớp học sạch sẽ.
- Trẻ đi học mặc quần áo gọn gàng
- Biết xin phép cô khi ra vào lớp
- Biết xưng hô bạn với bạn bè
- Biết chào hỏi khi có khách đến thăm
- Biết lấy và cất đồ dùng đúng nơi quy định
Bản thân
- Dạy trẻ biết yêu quý và giữ gìn vệ sinh cá nhân
- Dạy trẻ biết rửa tay trước khi ăn và sau khi đi vệ
sinh…biết cách ăn mặc gọn gàng, sạch sẽ phù hợp.
- Trẻ biết làm những công việc vừa sức
- Biết thương yêu kính trọng bố mẹ, yêu thương và
nhường nhịn em bé.
Gia đình
- Biết khi trả lời, hoặc thưa cô thì xưng hô lễ phép
- Không vứt rác bừa bãi, biết bỏ rác vào đúng nơi quy
định.
- Trẻ biết yêu quý tất cả các nghề.
- Trẻ biết nâng niu, giữ gìn sản phẩm của các nghề, biết
Nghề nghiệp
giúp đỡ những người lao động xung quanh bằng những
việc vừa sức.
- Trẻ biết yêu quý các động vật xung quanh trẻ.
Thế giới động vật - Giáo dục trẻ hành vi không tham lam.
- Biết lấy và cất đồ dùng đúng nơi quy định
- Trẻ biết yêu quý cây xanh
- Biết giữ gìn vệ sinh cá nhân, VSMT, không bẻ cành,
ngắt lá.
Thế giới thực vật
- Trẻ có hành vi đúng đắn như: trong lớp không được
nói chuyện riêng, ngồi ngay ngắn, muốn nói phải giơ
tay phát biểu.
- Dạy trẻ biết về luật an toàn giao thông.
Giao thông
- Không vứt rác bừa bãi, biết bỏ rác vào đúng nơi quy
định.
- Trẻ biết lợi ích và sự cần thiết của nước
- Trẻ biết tiết kiệm điện, nước, tắt điện, vòi nước khi
Nước và hiện tượng không sử dụng
tự nhiên
- Biết chơi với bạn phải đoàn kết, yêu thương giúp đỡ
lẫn nhau, không tranh giành đồ chơi của bạn, chơi xong
phải biết cất đúng nơi quy định.
Quê hương đất nước - Trẻ biết yêu quê hương đất nước, Biết tự hào về quê
Bác Hồ
hương, và kính yêu Bác Hồ
- Biết xưng hô bạn với bạn bè
6
- Biết chào hỏi khi có khách đến thăm
- Không vứt rác bừa bãi, biết bỏ rác vào đúng nơi quy
định.
Ngoài việc lựa chọn nội dung để lồng vào từng chủ đề. Tôi còn trú trọng xây
dựng” Góc lễ giáo” Nhằm tuyên truyền những nội dung giáo dục đạo đức cho trẻ
thông qua giờ đón trả trẻ. Tại đây trẻ được trực quan bằng hình ảnh những gương
tốt hoặc qua thơ, truyện thì trẻ dễ tiếp thu, dễ phân biệt việc làm nào tốt, việc làm
nào xấu. Góc tuyên truyền được phân làm hai bên. Một bên giáo dục hành vi. Một
bên chùm thơ giáo dục lễ giáo có trang trí minh họa.
VD: Giáo dục cho các cháu thương yêu kính trọng bố mẹ:
Hàng ngày bố mẹ làm việc vất vả để nuôi các con, vì vậy các con phải biết
yêu thương, kính trọng bố mẹ, làm những công việc vừa sức của mình để giúp đỡ
bố mẹ mình như: quét nhà cửa, cho gà ăn, tưới nước cho hoa, chăm sóc nhổ cỏ
cho các cây và còn phải học hành thật là chăm chỉ đấy nhé. Tôi dán tranh “Bé
quét nhà”, “Bé cho gà ăn thóc”, “Bé cùng chị tưới nước, bắt sâu cho hoa” và
ghép với bài thơ:
Buổi sáng
Sáng nào cũng vậy
Bé dậy cùng bà
Ra trước sân nhà
Tập bài thể dục
Đánh răng rửa mặt
Lấy chổi quét nhà
Cho gà ăn thóc
Thương ba khó nhọc
Bé học chuyên cần
Thương mẹ tảo tần
Bé ngoan lễ phép.
Khi giáo dục trẻ hành vi không tham lam, khi thấy vật gì của ai đánh rơi thì
nhặt trả lại cho người mất, tôi cho trẻ đọc bài thơ đồng dao:
“ Bà còng đi chợ mua rau
Cái tôm cái tép đi sau lưng bà
Tiền bà trong túi rơi ra
Tép, tôm nhặt được trả bà mua rau”
Giáo dục trẻ hành vi trong lớp không được nói chuyện riêng, khi có cô giáo
hoặc có người vào lớp thì phải biết chào hỏi lễ phép. Tôi dán tranh “ Bé chào bà”
và ghép với bài thơ:Trong lớp
Thấy cô vào lớp
Nhớ đứng dậy chào
Đừng làm ồn ào
Khi nghe cô hỏi
Lúc nào muốn nói
7
Em nhớ giơ tay
Ngồi viết thật ngay
Lệch vai xấu lắm.
Mỗi bài thơ dán ở bảng tuyên truyền tôi đều cho các cháu đọc thuộc và giáo
dục cháu làm theo, Tôi thường xuyên thay đổi và đã sưu tầm theo từng chủ đề
đưa vào góc tuyên truyền để tất cả các phụ huynh cùng tham khảo, nhằm mục
đích phối hợp giáo dục đạo đức cho trẻ đạt hiệu quả.
2.3.2. Biện pháp 2: Lồng ghép nội dung giáo dục đạo đức cho trẻ thông
qua các hoạt động
* Dạy trẻ thông qua hoạt động học:
Thông qua hoạt độngLàm quen với văn học:
Các nội dung về giáo dục đạo đức cho trẻ được tích hợp vào các môn học
của chương trình chăm sóc giáo dục trẻ. Trong quá trình thực hiện lồng ghép tôi
thấy đạt hiệu quả cao nhất và trẻ hứng thú nhất là môn làm quen với văn học vì:
Qua vẻ đẹp của thiên nhiên đất nước, những hành động tình cảm cao quý của
con người thể hiện trong tác phẩm sẽ giáo dục trẻ tình yêu Tổ quốc, yêu nhân dân,
ý thức giữ gìn bảo vệ cây xanh, có cách đối xử hiền từ đối với mọi sinh vật trên
trái đất, xác lập hành vi thái độ của con người đối với các hiện tượng của đời
sống. Về những vấn đề này, chúng ta có thể tìm thấy rất nhiều trong những áng ca
dao, những bào thơ, những đoạn văn, những câu truyện dành cho trẻ.
Tình yêu thiên nhiên vốn là khởi điểm của tình yêu quê hương, đất nước.
Trong ki ức của người bình dân, tình yêu tổ quốc gắn với quê hương, gắn với một
làng quê và cảnh vật gần gũi, thân thương. Đất nước -Tổ quốc - Quê hương là
những cánh cò bay trên đồng lúa mênh mông, đơn sơ mộc mạc:
“Con cò bay lả bay la
Bay từ ruộng lúa bay ra cánh đồng”
Và có khi là những con đường dài:
“Đường vô xứ Nghệ quanh quanh
Non xanh nước biếc như tranh họa đồ”
Dạy trẻ yêu quê hương đất nước, yêu mái nhà dân tộc giản dị, đậm hồn quê,
có ấn tượng ngôi nhà truyền thống dân tộc, có ý thức về truyền thống thơ ca dân
gian.
“Chẳng đâu bằng chính nhà em
Có đàn chim sẻ bên thềm líu lo
Có nàng gà mái hoa mơ
Cục ta cục tác khi vừa đẻ xong…”
Những tác phẩm viết về đề tài gia đình đã dạy trẻ biết yêu thương ông bà,
cha mẹ, anh em. Bài thơ “Mẹ ốm”, “Làm anh”… Truyện “Tích Chu” hình thành
ở các em tỉnh cảm thắm thiết mẹ con, anh em, bà cháu. Yêu con người, yêu nhân
dân là yêu những người sống quanh ta. Câu chuyện “Bác Gấu đen và hai chú
thỏ”, “Đôi bạn tôt” đã giáo dục trẻ lòng nhân hậu với đồng loại, tình thân ái,
đoàn kết.
8
VD: Khi kể cho các cháu nghe câu chuyện “Ai đáng khen nhiều hơn” tôi
nhấn mạnh liên hệ giáo dục: Các con à! Bố mẹ của các con phải làm việc vất vả
để nuôi các con khôn lớn. Vì vậy các con phải biết vâng lời bố mẹ, yêu thương và
nhường nhịn em bé, không những thế mà phải biết quan tâm và giúp đỡ mọi
người xung quanh mình nữa đấy…”.
Sau khi được cô giáo dạy xong, trẻ giơ tay xin được kể cho cô nghe những
việc mình đã giúp đỡ bố mẹ như: quét nhà, cho gà ăn, cất đồ dùng …
Qua chuyện: “Tấm Cám” Cô đàm thoại cùng trẻ: Các con thấy trong câu
chuyện Tấm Cám có những nhân vật nào? Tấm là người như thế nào? Còn mẹ
con Cám là người thế nào? Trong truyện các con yêu thích nhân vật nào nhất? Vì
sao?... Qua câu chuyện đó thì cô giáo dục được trẻ tính thật thà, cần cù trong lao
động, dạy trẻ biết yêu cái thiện, phê phán cái ác, từ đó hình thành cho trẻ lòng
nhân ái đối với mọi người xung quanh.
Các tác giả dân gian nhìn nhận hiện thực từ góc độ đạo đức, vì vậy xung đột
của truyện là xung đột thuộc phạm trù đạo đức đối lập thiện ác, tốt xấu, trung thực
xảo quyệt, ích kỉ, vị tha… Truyện cổ tích giới thiệu cái thiện và cái ác theo cách
đơn giản và dễ hiểu đối với trẻ. Cô bé mồ côi tốt bụng và chăm làm, mụ dì ghẻ
độc ác, gian tham. Cái tốt được đền đáp, cái ác bị trả giá. Trong quá trình nghe
truyện, trẻ em đã tự vận động chính bản thân mình trong mọi bình diện, đem cái
tốt để chống trọi với cái ác. Đây chính là điểm đặc biệt làm ý nghĩa giáo dục của
truyện cổ tích thêm một chất lượng mới cao hơn. Thế giới của truyện cổ tích chan
hòa ánh sáng của lòng nhân ái, của tình thương, ước mơ, hi vọng của niềm tin vài
chân lí “chính nghĩa thắng gian tà”… Điều này làm nên sức sống trường tồn
mãnh liệt của truyện cổ tích và nó thực sự hấp dẫn đối với trẻ. Vì vậy, truyện cổ
tích có ý nghĩa lớn đối với giáo dục tình cảm đạo đức, có ý nghĩa cao cả trong ý
thức xã hội cho trẻ. Sự thể hiện mình trước tác phẩm văn học, những hình tượng
nghệ thuật do trẻ tạo ra đã mang đặc điểm cá tính. Đó là biểu biểu hiện của việc
hình thành những cá nhân đầu tiên khi làm quen với tác phẩm.
Như vậy, văn học nghệ thuật và việc cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học
có ý nghĩa to lớn đối với việc giáo dục đạo đức, bồi dưỡng phẩm chất, tâm hồn,
phát triển nhân cách ở trẻ mẫu giáo.
Dạy trẻ thông qua hoạt động khám phá khoa học: qua đề tài: “Trường
Mẫu giáo của chúng ta” tôi chú ý liên hệ giáo dục trẻ qua một số nội dung như
sau:
+Trong lớp các bạn trai và các bạn gái đều đoàn kết thương yêu nhau, đều
được cô giáo quy mến thương yêu.
+ Ngồi học cháu nào cũng phải ngồi ngay ngắn, muốn nói phải giơ tay phát
biểu.
+ Khi có khách đến phải biết chào, muốn ra vào lớp phải xin phép cô giáo.
+ Khi chơi với bạn phải đoàn kết, yêu thương giúp đỡ lẫn nhau, không tranh
giành đồ chơi của bạn, chơi xong phải biết cất đúng nơi quy định.
9
Hoặc qua hoạt động “ Cây xanh và môi trường sống” Cô giáo có thể đàm
thoại: Các con có biết cây xanh dùng để làm gì không? Cây xanh có ích lợi gì cho
chúng ta và cho môi trường? muốn có nhiều cây xanh chúng ta phải làm gì?
Muốn cho cây được xanh tốt thì cần phải làm gì? Qua lợi ích của cây xanh, cô
giáo dục các con phải biết yêu quý, chăm sóc bảo vệ cây xanh, tưới nước cho cây
thường xuyên, không được ngắt hay bẻ cành cây để tạo nhiều bóng mát cho sân
trường góp phần làm cho môi trường trong lành hơn.
Dạy trẻ qua hoạt động giáo dục âm nhạc
Khi dạy trẻ qua bài hát: “Cháu yêu bà” cô giáo dục trẻ làm theo nội dung
của bài hát. Các con ạ! Các con phải biết yêu thương và kính trọng bà.
Khi hát cho trẻ nghe làn điệu dân ca, cô giáo dục trẻ phải biết giữ gìn và
nâng niu những sản phẩm đã có của các vùng quê. Mỗi làn điệu dân ca đều mang
dáng dấp của quê hương đó. Giáo dục trẻ yêu quy các làn điệu dân ca của quê
hương mình.
Bài “ Bông hoa mừng cô” Cô đàm thoại: Các con có yêu quý và kính trọng
cô giáo của mình không? Sắp đến ngày Nhà giáo Việt Nam thì các con phải làm
gì? Để thể hiện tình cảm đối với cô giáo thì các con phải làm gì? Khi tặng hoa cho
cô giáo, các con phải dùng mấy tay?... Thông qua các tác phẩm âm nhạc cô cũng
có thể giáo dục đạo đức cho trẻ luôn phải biết yêu quý, kính trọng cô giáo, khi
nhận hoặc trao vật gì với người lớn thì phải dùng 2 tay, và phải biết nói lời cảm
ơn.
Qua hoạt động thể dục: Cô dạy trẻ biết yêu quý và giữ gìn các bộ phận trên
cơ thể, ăn uống đủ chất, siêng năng luyện tập thể dục thể thao theo lời kêu gọi của
Bác Hồ để có một cơ thể phát triển khỏe mạnh, hài hòa, cân đối. Dạy trẻ biết cách
xếp hàng theo hiệu lệnh của cô, trong lúc tập không được chen lấn, hay xô đẩy
nhau. Biết cách ăn mặc gọn gàng, giản dị khi đến lớp. Đó cũng là cách dạy trẻ học
theo phong cách dản dị của Bác dù ở nhà hay đi đâu.
Qua hoạt động tạo hình “Vẽ người thân trong gia đình” Cô đàm thoại cùng
trẻ: Gia đình các con gồm có những ai? Nhà con có tất cả mấy người? Thuộc gia
đình lớn hay nhỏ? Các con có yêu quý gia đình của mình không? Mọi người sống
trong gia đình phải như thế nào với nhau? Các con phải làm gì để thể hiện tình
yêu của mình đến gia đình mình? Với những câu hỏi đàm thoại nhẹ nhàng như
vậy cô giáo dục trẻ phải biết yêu thương, kính trọng ông bà, cha mẹ, anh chị…Vì
đó là những người sinh ra mình, luôn yêu thương chăm sóc cho mình. Ngoài ra
còn phải dạy trẻ biết thể hiện hành động yêu thương, kính trọng đến ông bà, cha
mẹ như: đi hỏi, về chào, lễ phép nghe lời, chăm ngoan học giỏi, biết giúp đỡ ông
bà cha mẹ làm những việc nhỏ, biết quan tâm khi thấy ông bà, cha mẹ ốm đau, rót
nước mời cha mẹ uống khi đi làm về…
Như vậy thông qua các hoạt động học tôi có thể lồng ghép để giáo dục lễ
giáo cho trẻ một cách có hiệu quả.
*Giáo dục đạo đức cho trẻ qua các hoạt động vui chơi.
10
Đối với trẻ ở lứa tuổi này, trẻ học mà chơi, chơi mà học, trong giờ vui
chơi, trẻ được thực hành trải nghiệm nhiều vai chơi khác nhau trong cuộc sống.
Trẻ lớn lên, học hành và khám phá thông qua các trò chơi. Các hành động chơi
đòi hỏi trẻ phải suy nghĩ, giải quyết các vấn đề, thực hành các ý tưởng.
Trong khi trẻ chơi, cô là người quan sát và hướng dẫn trẻ biết cách giao
lưu với các bạn trong nhóm, biết chào hỏi lễ phép, cảm ơn bạn khi được bạn
giúp đỡ, xin lỗi bạn khi mình mắc lỗi, khi được nhận quà, nhận đồ chơi từ bạn
khác thì phải biết nhận bằng 2 tay. Cô luôn là người theo sát trẻ, uốn nắn trẻ kịp
thời khi có biểu hiện chưa chuẩn mực. Từ đó sẽ giúp trẻ hình thành những thói
quen, hành vi văn minh trong giao tiếp.
Ví dụ1: Qua trò chơi phân vai: Y tá, bác sĩ. Trẻ đã biết tự thảo luận nhận vai
chơi, nhiệm vụ của từng vai phải làm công việc gì? - Bác sĩ biết thăm hỏi bệnh
nhân ân cần, xưng hô: Cô, chú, bác, cháu đau ở chỗ nảo? đau ra sao? Y tá phát
thuốc dặn dò bệnh nhân uống thuốc ngày mấy lần? Còn bệnh nhân biết nhận
thuốc bằng 2 tay và nói lời cảm ơn đối với bác sĩ, y tá.
Ví dụ 2: Qua trò chơi bán hàng: Người bán hàng: Luôn luôn tươi cười, niềm
nở, mời chào khách hàng: Cô, chú mua gì ạ? Người mua hàng: Bao nhiêu tiền
một mớ rau vậy cô..? Qua các hoạt động vui chơi trẻ được tự mình trải nghiệm, tự
mình làm người lớn, trẻ thấy mạnh dạn tự tin hơn trong giao tiếp, trong ứng xử,
luôn luôn có ý thức chào hỏi đối với mọi người xung quanh mình.
2.3.3. Biện pháp 3: Giáo dục đạo đức cho trẻ ở mọi lúc mọi nơi.
Ngoài việc giáo dục đạo đức cho trẻ ở hoạt động học, tôi dạy trẻ ở mọi lúc
mọi nơi, trong giờ chơi, trong giờ sinh hoạt của trẻ cụ thể:
Giáo dục đạo đức thông qua hoạt động đón trả trẻ.
Giáo dục trẻ có những hành vi, thói quen đạo đức đúng đắn. Thông qua
hoạt động đón trả trẻ, hoạt động ngoài trời tôi luôn dạy trẻ có thói quen văn minh
giao tiếp với những người xung quanh như: Biết kính trọng, chào hỏi, lễ phép khi
gặp người lớn, biết cảm ơn khi được người khác giúp đỡ, biết xin lỗi khi làm
phiền người khác. Chơi đoàn kết, nhường nhịn, giúp đỡ bạn bè và các em nhỏ,
biết chia sẻ tình cảm với mọi người xung quanh. Bên cạnh đó cần phải giáo dục
trẻ có những hành vi văn hóa, vệ sinh như: giữ mặt mũi, chân tay sạch sẽ, ăn uống
gọn gàng… Cần rèn cho trẻ có thói quen bảo vệ, giữ gìn đồ dùng, đồ chơi, cất
đúng nơi quy định thật gọn gàng, ngăn nắp, có thói quen văn minh khi ở nơi
công cộng: Không vứt rác bừa bãi hay vẽ bẩn lên tường, không bẻ cành cây hoặc
ngắt hoa nơi công cộng. Việc giáo dục ý thức đạo đức là việc làm giúp trẻ hiểu
tính đúng đắn của các chuẩn mực hành vi đạo đức mà người lớn yêu cầu trẻ
thực hiện.
- VD: Cô giải thích cho trẻ hiểu thế nào là người con ngoan, lễ phép, hiếu
thảo và người biết vâng lời ông bà, cha mẹ, cô giáo… còn người bạn tốt là người
biết nhường nhịn đồ chơi cho bạn, chơi đoàn kết luôn giúp đỡ bạn khi cần thiết…
Ngoài ra tôi đọc thơ, trò chuyện, cho trẻ xem tranh, kể chuyện ngắn,… Có
11
lúc giáo dục trẻ nề nếp tập thể, nhưng cũng có lúc rèn luyện cá nhân, nhắc trẻ khi
đến lớp phải chào cô, chào tạm biệt ba mẹ rồi mới vào lớp. Trước hết cô giáo vẫn
là tấm gương sáng cho trẻ noi theo. Trong các hoạt động tôi rèn cách nói năng,
cách chào hỏi, biết cảm ơn, xin lỗi. Để trẻ nhớ lâu tôi dạy trẻ qua bài thơ:
Cảm ơn và xin lỗi
“Ai giúp cho cái gì
Nhớ cảm ơn ngay đi
Lỡ làm điều sai trái
Dù với ai cũng vậy
Xin lỗi cho đàng hoàng
Muốn trở thành bé ngoan
Phải biết làm như vậy”.
Muốn trẻ nắm được nội quy ra vào lớp tôi dạy trẻ thuộc bài thơ:
Ra vào lớp
“Khi đi em bước nhẹ nhàng
Không làm xô ghế động bàn mới ngoan
Ra vào lớp nhẹ chân tay
Không như lúc ở ngoài sân nô đùa
Nhắc nhau nhường bước người già
Những người mang nặng, mới là bé ngoan”.
Dạy trẻ về luật an toàn giao thông, dạy trẻ cách đi đường tôi kết hợp với
các bài thơ như: “Đường em đi”, “Em đi qua ngã tư phố”
Khi cho trẻ quan sát, tiếp xúc với con vật nuôi. Tôi đọc cho trẻ nghe bài thơ
“Đàn gà mới nở” của Trần Đăng Khoa và lồng giáo dục trẻ biết cách bảo vệ, yêu
thương nâng niu chăm sóc động vật nuôi trong gia đình.
Trong giờ ăn: Cô giáo có thể giáo dục đạo đức cho trẻ như: Trong các giờ
ăn của trẻ, tôi luôn khuyến khích động viên trẻ ăn hết suất, phải biết yêu quý hạt
gạo, kính trọng người làm ra hạt thóc, hạt gạo không lãng phí dù chỉ một hạt cơm,
trong khi ăn không làm rơi vãi cơm, thức ăn xuống đất hoặc trên bàn. Từ đó hình
thành cho trẻ thói quen ăn uống có văn hóa như: Rửa tay sạch trước khi ăn. Cách
sử dụng những đồ dùng, vận dụng trong ăn uống một cách đúng đắn. Ăn uống
gọn gàng, không rơi vãi, nhai nhỏ nhẹ không gây tiếng ồn, không nói chuyện, ăn
hết suất. Biết mời cô và các bạn trước khi ăn. Biết tự dọn, cất đồ dùng, bát,
đĩa,thìa… đúng nơi quy định hoặc biết giúp cô chuẩn bị giờ ăn. Ngồi ngay ngắn,
không làm ảnh hưởng đến người xung quanh.
Trong hoạt động nêu gương. Tâm lý của con người thích được khen hơn là
chê. Nhất là đối với trẻ lúc nào cũng muốn được khen và khen nhiều. Khi dạy trẻ
lúc nào cũng phải trung thực trong lời nói và việc làm, tập cho trẻ cách biết tự
nhận xét hôm nay mình có ngoan hay không ngoan và lí do vì sao chưa ngoan. Từ
đó cô quan sát lời nói, hành vi cử chỉ của trẻ xem những điều trẻ nói có đúng với
ngày hôm đó hay không, nếu đúng cô cho cả lớp tuyên dương vì trẻ đó đã nhận ra
khuyết điểm của mình rất đáng được khen và thưởng. Còn nếu trẻ nào vi phạm
12
lỗi, bị cô nhắc nhở mà vẫn không tự giác nhận lỗi, đợi cô và các bạn nhắc thì trẻ
đó chưa ngoan., Tôi cho trẻ tự nhận xét về mình trong ngày đó có bạn nào có
hành vi lời nói hay tôi nêu gương ra cho cả lớp và tặng trẻ một bông hoa. Tôi làm
mỗi màu hoa là một nội dung yêu cầu.
- Hoa màu trắng: Bé sạch sẽ.
- Hoa màu hồng: Bé lễ phép.
- Hoa màu đỏ: Bé chăm ngoan học giỏi.
Khi nào trẻ nhận được bông hoa màu gì, tôi hỏi cả lớp vì sao bạn nhận được
bông hoa màu đó? Ngoài ra, vào mỗi sáng tôi thường đưa ra những tiêu chuẩn bé
ngoan về lễ giáo để trẻ thực hiện.Cuối tuần bao giờ cũng có tiết mục kể chuyện về
gương tốt, tuần nào cũng vậy tôi không bao giờ bỏ qua.
Chính vì vậy, việc hình thành những biểu tượng về các chuẩn mực hành
vi đạo đức phải cụ thể để trẻ dễ hiểu, dễ nhớ, dễ bắt chước. Đồng thời, giáo viên
cần phải mở rộng, nâng dần yêu cầu về chuẩn mực hành vi đạo đức trong quá
trình rèn luyện thói quen đạo đức cho trẻ. Và đặc biệt cô giáo luôn gương mẫu và
chuẩn mực.
Ở lứa tuổi của trẻ luôn thích được cô yêu thương, gần gũi, mọi hành vi của
cô được trẻ lưu tâm nhất. Vì vậy cô luôn luôn chuẩn mực trong lúc giao tiếp với
người lớn, với trẻ không to tiếng quát tháo, xưng hô dịu dàng bằng cô và cháu,
giờ đón trả trẻ tôi luôn ân cần dịu dàng thương yêu trẻ, khiêm tốn lịch sự trong
giao tiếp với phụ huynh, cháu hỏi gì tôi trả lời rõ ràng, gọn gàng tôn trọng lời nói
của trẻ, lắng nghe ý kiến của trẻ.Tôi hứa điều gì với trẻ là thực hiện đúng lời hứa,
nếu trẻ có hành vi hoặc lời nói không hay tôi nhẹ nhàng góp ý và khuyến khích
trẻ tránh sai phạm lần sau. Tuyệt đối không chạm tự ái của trẻ hoặc làm trẻ phải
sợ hãi lo lắng. Tác phong quần áo tôi luôn chú ý ăn mặc đẹp, lịch sự, cô tươi trẻ
cháu rất thích. Cô thực sự là tấm gương sáng cho học sinh noi theo nhất định trẻ
sẽ là con ngoan trò giỏi.
2.3.4. Biện pháp 4: Phối hợp với phụ huynh trong công tác giáo dục đạo
đức cho trẻ.
Việc hình thành những hành vi đạo đức cho trẻ đạt hiệu quả thì việc giáo dục
qua các hoạt động cho trẻ trong trường mầm non là chưa thực sự đầy đủ bởi muốn
hình thành hay giáo dục trẻ bất kì điều gì, luôn cần phải có sự hợp tác, phối hợp
chặt chẽ giữa gia đình và nhà trường. Chính vì vậy việc tuyên truyền và hướng
dẫn các bậc phụ huynh một số biện pháp để cùng với giáo viên hình thành các
hành vi đạo đức trong các hoạt động của trẻ là vô cùng cần thiết.
Trong các cuộc họp phụ huynh, chúng tôi luôn đề cập và giải thích tầm quan
trọng của việc giáo dục đạo đức của trẻ tới các bậc phụ huynh, nhất là trong thời
kì hội nhập của nước ta, tiếp nhận nhiều nền văn hóa và trò chơi giải trí đã ảnh
hưởng một phần không nhỏ về hành vi văn minh của trẻ. Trẻ có thể đối xử thô
bạo với bạn sau khi xem một đoạn phim hành động, hay trẻ không vâng lời bố mẹ
khi bố mẹ không đồng ý cho trẻ chơi điện tử. Chính vì vậy cô giáo cần phải tuyên
truyền để cho phụ huynh nhận thức rõ ý nghĩa của vấn đề đạo đức, rồi cùng kết
13
hợp với nhà trường giáo dục trẻ. Đề nghị các bậc phụ huynh phối hợp cùng cô
giáo để giúp trẻ phát huy tối đa tính tự, lập tự chủ của mình từ những việc nhỏ
như vệ sinh cá nhân, đi giày dép, mặc quần áo…qua việc trẻ được tự phục vụ bản
thân, biết cách tự phục vụ bản thân trẻ sẽ tự tin, mạnh dạn hơn trước nhiều tình
huống trong cuộc sống.
Chúng tôi cũng trao đổi thường xuyên với phụ huynh những quan điểm và
biện pháp giáo dục của mình để phụ huynh có định hướng phối hợp giáo dục trẻ
tại gia đình sao cho có hệ thống và nhất quán, và cách giáo dục đạo đức, hành vi
giáo dục đạo đức phù hợp để phụ huynh kết hợp cùng cô dạy trẻ khi ở nhà. Từ đó
phụ huynh sẽ dành nhiều thời gian để ý đến con và dạy dỗ uốn nắn, sửa sai cho
con kịp thời hơn. Ngoài ra, chúng tôi cũng thường xuyên cập nhật thông tin về sự
phát triển hay tiến bộ của trẻ tới phụ huynh để phụ huynh chia sẻ phối hợp cùng
giáo dục trẻ.
Để việc kết hợp với phụ huynh được tốt tôi thường xuyên gặp gỡ trao đổi
với phụ huynh nhằm để tìm hiểu và nắm bắt được những nguyên nhân, hoàn cảnh
gia đình của từng cháu để có biện pháp giáo dục kịp thời phù hợp với trẻ. Đối với
trẻ có hoàn cảnh đặc biệt tôi gặp riêng phụ huynh để tường tận rõ ràng, đưa ra
mục tiêu giáo dục đúng đắn hơn để cùng với gia đình giải quyết phần nào những
vướng mắt về nhận thức trong quá trình dạy dỗ trẻ như: Phụ huynh giành thời
gian chăm sóc con cái như vệ sinh thân thể, chải răng đúng cách, phụ huynh phải
luôn mẫu mực trong giao tiếp ở nhà để trẻ noi theo. Đồng thời chú ý sửa sai trẻ
kịp thời những thiếu sót trong giao tiếp đối với bạn bè, đối với người lớn. Qua
thời gian rèn luyện trẻ lớp tôi tiến bộ rõ rệt như xưng hô lễ phép, lịch sự trong
giao tiếp nhờ sự giáo dục bằng phương châm "Trường học là nhà, nhà là trường
học".
Nhờ thực hiện biện pháp này, phụ huynh lớp tôi đã chủ động hơn trong việc
phối hợp cùng cô giáo dục đạo đức cho trẻ. Các bậc phụ huynh cũng tỏ ra đồng
cảm, chia sẻ hơn với công việc của cô giáo và nhiều phụ huynh đã chủ động ủng
hộ cho lớp cả về vật chất và tinh thần, tạo điều kiện thuận lợi cho việc chăm sóc
giáo dục trẻ nói chung và giáo dục đạo đức cho trẻ nói riêng đạt hiệu quả cao.
2.4. HIỆU QUẢ CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Sau những biện pháp tôi nghiên cứu và tổ chức thực hiện giáo dục đạo đức
cho trẻ mẫu giáo nhỡ trong thời gian qua đã đem lại kết quả và chuyển biến tốt
như:
* Về giáo viên:
- Biết lựa chọn nội dung, xây dựng kế hoạch lồng ghép nội dung giáo dục
đạo đức phù hợp với độ tuổi để giáo dục trẻ.
- Nắm vững phương pháp dạy học lấy trẻ làm trung tâm, tự tin khi thực hiện
các hoạt động CSGD. Biết cách tiếp cận giáo dục cá nhân và nhóm giữa hoạt động
chung và hoạt động góc, tăng cường giao tiếp giữa cô và trẻ. Giáo viên linh hoạt,
sáng tạo không bị gò bó khi tổ chức các hoạt động lồng ghép nội dung giáo dục
14
đạo đức cho trẻ. Biết theo dõi và đánh giá giá trẻ hướng vào trẻ, trên sự tiến bộ
của trẻ..
- Được nhà trường và đồng nghiệp tin tưởng, đánh giá cao, học sinh, phụ
huynh yêu quý, kính trọng.
* Về trẻ: Trẻ thích đi học và đi học chuyên cần, các cháu ngoan, lễ phép, có
những thói quen, hành vi văn minh tốt, biết chào hỏi khi có khách đến, biết cảm
ơn, xin lỗi, biết trao và nhận bằng 2 tay, biết đoàn kết, quan tâm giúp đỡ bạn bè,
không tranh dành đồ chơi của nhau, không nói tục, đánh bạn, luôn yêu quý kính
trọng cô giáo và người lớn cụ thể:
TS trẻ
Mức độ
Nội dung giáo dục
Đạt
Tỷ lệ
CĐ
Tỷ lệ
-Trẻ biết xưng hô chào hỏi lễ phép. Biết
cảm ơn, xin lỗi…
30
29
97%
1
3%
- Trẻ biết giữ gìn vệ sinh cá nhân, vệ
sinh môi trường
30
29
97%
1
3%
-Trẻ biết giữ gìn, cất, sắp xếp đồ chơi
theo quy định
30
29
97%
1
3%
-Trẻ biết nhường nhịn giúp đỡ bạn,
không tranh giành đồ chơi
30
29
97%
1
3%
-Trẻ mạnh dạn trong giao tiếp
30
29
97%
1
3%
* Đối với phụ huynh.
Các bậc phụ huynh có nhận thức sâu sắc hơn về ngành học, luôn có sự phối
hợp với giáo viên trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ, đặc biệt coi trọng việc
phối hợp giáo dục đạo đức cho trẻ.. Các bậc phụ huynh có những chuyển biến rõ
rệt về lời ăn tiếng nói, về phong cách và quan tâm ngày càng nhiều đến con em
mình, cảm thấy vui với sự tiến bộ của trẻ, tin tưởng vào kết quả giáo dục của nhà
trường.
* Khả năng ứng dụng của đề tài:
Đề tài "Một số biện pháp giáo đạo đức cho trẻ mẫu giáo nhỡ” ở trường
Mầm non. Qua việc thực hiện các biện pháp đã đạt được một số kết quả như trên.
Với mong muốn các biện pháp này được áp dụng sâu rộng trong mỗi giáo viên,
trong trường Mầm non Xuân Phú trong những năm tiếp theo.
15
3. KẾT LUẬN
3.1. Kết luận:
Bác Hồ của chúng ta khi sinh thời đã rất quan tâm đến việc giáo dục đạo
đức cho tuổi thơ, Bác đã dạy thiếu niên nhi đồng: “Yêu tổ quốc, yêu đồng bào, …
khiêm tốn, thật thà, dũng cảm”. Đây chính là nội dung, nền tảng đạo đức chân
chính của con người ở mỗi thời đại, nó đòi hỏi sự nghiệp “trồng người” của
chúng ta phải hướng tới.
Chính vì vậy: Qua việc nghiên cứu và thực hiện đề tài tôi nhận thấy việc
lồng ghép nội dung giáo dục đạo đức cho trẻ 4-5 tuổi là việc làm vô cùng quan
trọng và cần thiết trong trường mầm non. Bởi vì nó rất gần gũi, thiết thực đối với
trẻ, góp phần vào sự phát triển nhân cách, đạo đức tình cảm của trẻ. giáo dục đạo
đức là quá trình tác động có mục đích, có kế hoạch nhằm trang bị cho trẻ những
hiểu biết sơ đẳng về những yêu cầu chuẩn mực hành vi đạo đức trong các mối
quan hệ ứng xử hàng ngày. Vì thế bản thân tôi trong những năm qua không
ngừng nổ lực, nghiên cứu, tìm tòi sáng tạo, sưu tầm tranh ảnh, thơ ca, hò vè để
góc lễ giáo và thư viện của bé ngày càng phong phú, tôi thay đổi theo từng chủ
điểm để tạo sự mới lạ hấp dẫn trẻ. Các hoạt động có lồng ghép nội dung giáo dục
đạo đức dưới hình thức hò vè, ca dao, câu đố vào bài học tìm ra những biện pháp
hữu hiệu để dạy trẻ. Bên cạnh đấy cô giáo phải là người gương mẫu và là một
chuẩn mực để trẻ noi theo, luôn giàu tình yêu thương, luôn thận trọng trong mọi
hành vi của mình, thân thiện yêu thương để tạo tâm lý thoải mái cho trẻ thực hiện
tốt mọi hành vi cũng như hoạt động giao tiếp, nhằm giúp trẻ từng bước hình thành
nhân cách cho trẻ. Hơn bao giờ hết môi trường và cảnh quan sư phạm cũng góp
phần hình thành cho trẻ những hành vi văn minh để dần dần hoàn thiện nhân cách
tốt đẹp của truyền thống con người Việt Nam phù hợp với mọi chuẩn mực đạo
đức xã hội một cách tự nguyện và gia đình của trẻ thật sự là mái ấm đầy tình
thương, bố mẹ là những tấm gương sáng và mẫu mực về hành vi ứng xử, chăm
sóc, tinh thần trách nhiệm đối với trẻ.
Như vậy việc tổ chức thực hiện lồng ghép giáo dục đạo đức cho trẻ ở trường
mầm non là hết sức quan trọng và cấp thiết. Chỉ có khi trẻ được tiếp cận với
những thói quen, hành vi văn hóa chuẩn mực, những kiến thức trẻ được học ở
trường mầm non chính là hành trang cho trẻ sau này và nó góp phần giúp trẻ phát
triển toàn diện về các mặt “ Đức - trí - lao - thể - mỹ” tạo điều kiện tốt cho trẻ
phát triển toàn diện nhân cách.
3.2 Kiến nghị:
* Đối với nhà trường:
16
Cần tổ chức cho giáo viên tham gia học tập, trao đổi kinh nghiệm với
các đồng nghiệp ở các trường trong cụm để nắm vững hơn phương pháp, hình
thức tổ chức các hoạt động giáo dục đạo đức cho trẻ ở trường mầm non.
Trên đây là“Một số biện pháp giáo dục đạo đức cho trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi ”
mà tôi đã áp dụng mang lại hiệu quả. Rất mong các cấp quản lí bổ xung, góp ý
cho tôi để làm phong phú thêm những kinh nghiệm trong công tác dạy.
XÁC NHẬN CỦA
THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ
........, ngày 25 tháng 03 năm 2018
Tôi cam đoan đây là SKKN của tôi viết không
sao chép nội dung của người khác
17
TÀI LIỆU THAM KHẢO
STT
Chức danh khoa học
1
Nguyễn Thị Cẩm Bích
2
TS: Lê Thu Hương
TS: Lê Thị Ánh Tuyết
3
4
5
TS: Lê Thu Hương
TS: Lê Thị Ánh Tuyết
Tên tài liệu
Nhà xuất bản
- Tài liệu bồi dưỡng
Nhà xuất bản
thường xuyên chu kỳ
Hà Nội.
II.
- Hướng dẫn thực
hiện chương trình Nhà xuất bản
giáo dục mầm non
giáo dục.
(Các độ tuổi).
chọn trò
.Tuyển
chơi, bài hát, thơ ca,
truyện, câu đố theo
chủ đề.
Một số định hướng
đổi
mới
trong Vụ GDMN.
chương trình Giáo
dục MN
Tập
san.Mạng,
Itenet
18
Năm sản
xuất
2009
2009
2015
Chiến lược
MN từ 2001
đến 2002 và
2020
DANH MỤC
CÁC ĐỀ TÀI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG ĐÁNH
GIÁ XẾP LOẠI CẤP PHÒNG GD&ĐT, CẤP SỞ GD&ĐT VÀ CÁC CẤP
CAO HƠN XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN
Họ và tên tác giả: Phạm Thị Hoa
Chức vụ và đơn vị công tác: Giáo viên - Trường Mầm non Xuân Phú
Kết quả
Cấp đánh giá
đánh giá
Năm học
TT
Tên đề tài SKKN
xếp loại (Phòng, xếp loại đánh giá xếp
Sở, Tỉnh...)
(A, B,
loại
hoặc C)
1. Một số biện pháp dạy kỹ năng HĐKHGD
C
2017-2018
sống cho trẻ 4-5 tuổi
Huyện Thọ Xuân
* Liệt kê tên đề tài theo thứ tự năm học, kể từ khi tác giả được tuyển dụng vào
Ngành cho đến thời điểm hiện tại.
19
20
- Xem thêm -
.DOC 
20 
11 
53 
