Tài liệu Skkn một số biện pháp tổ chức trò chơi dân gian cho trẻ 5 6 tuổi tại trường mầm non thị trấn, thường xuân

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HOÁ PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THƯỜNG XUÂN SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MỘT SỐ BIỆN PHÁP TỔ CHỨC TRÒ CHƠI DÂN GIAN CHO TRẺ 5 – 6 TUỔI TẠI TRƯỜNG MẦM NON THỊ TRẤN THƯỜNG XUÂN Người thực hiện: Nguyễn Thị Duyên Chức vụ: Giáo viên Đơn vị công tác: Trường MN Thị Trấn SKKN thuộc lĩnh vực: Chuyên môn MỤC LỤC Mục lục………………………………………………………………………….1 1. Mở đầu...............................................................................................................2 1.1.Lý do chọn đề tài.............................................................................................2 1.2.Mục đích nghiên cứu.......................................................................................3 1.3.Đối tượng nghiên cứu......................................................................................3 1.4.Phương pháp nghiên cứu.................................................................................3 2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm……………………………………………...4 2.1. Cơ sở lý luận………………………………………………………………...4 2.2.Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến…………………………5 2.3. Một số biện pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề........................................6 2.4. Hiệu quả……………………………………………………………………16 3. Kết luận, kiến nghị………………………………..…………………………16 3.1. Kết luận........................................................................................................16 3.2. Kiến nghị......................................................................................................17 Tài liệu tham khảo...............................................................................................18 1 1. Mở đầu 1.1. Lý do chọn đề tài. Khi nói đến trò chơi dân gian phó giáo sư tiến sĩ Nguyễn Văn Huy, Giám đốc Bảo tàng dân tộc học Việt Nam đã nói rằng: Trò chơi dân gian không đơn thuần là một trò chơi của trẻ con mà nó còn chứa đựng cả một nền văn hóa dân tộc Việt Nam độc đáo và giàu bản sắc. Trò chơi dân gian không chỉ chấp cánh cho tâm hồn trẻ, giúp trẻ phát triển tư duy và sáng tạo, mà còn giúp trẻ hiểu về tình bạn, tình yêu gia đình, quê hương, đất nước. Ngày nay các em ở một xã hội công nghiệp chỉ quen với máy móc không có khoảng thời gian chơi cũng là một thiệt thòi. Thiệt thòi hơn khi các em không được làm quen và chơi những trò chơi dân gian của thiếu nhi ngày trước đang ngày càng bị mai một và quên lãng, không chỉ ở các thành phố mà còn ở cả các vùng quê. Vì thế giúp các em hiểu và quay về nguồn với các trò chơi dân gian là một điều cấc thiết[1]. Có thể nói văn hóa truyền thống Việt Nam có nhiều loại hình khác nhau trong đó trò chơi dân gian là một di sản văn hóa quý báu của dân tộc. Tuổi thơ của trẻ em Việt Nam không thể thiếu những trò chơi mang đậm bản sắc dân tộc Việt mà không phải bất cứ một quốc gia nào trên thế giới cũng có. Đó là những trò chơi bình dị, dễ chơi được kết tinh từ quá trình lao động và sinh hoạt của con người. Mỗi trò chơi thường kèm theo một bài hát đồng dao hay một bài vè bằng những lời ca dí dõm, dân dã nói về những sự vật, hiện tượng gần gũi quen thuộc trong cuộc sống sinh hoạt hàng ngày của con người, chính vì vậy mà trò chơi dân gian dễ đi vào đời sống tâm hồn của mỗi đứa trẻ, bởi nó đơn giản không cầu kỳ, tốn kém nên có thể dễ dàng chơi ở mọi lúc, mọi nơi. Đồ vật phục vụ cho trò chơi dễ tìm, dễ làm, chủ yếu là có sẵn trong tự nhiên như cái dây, hòn sỏi, que tre, viên gạch...chính sự gần gũi, bình dị đó mà trò chơi dân gian luôn có một sức sống mãnh liệt trong lòng mỗi người dân Việt nam [1]. Ở lứa tuổi mẫu giáo hoạt động vui chơi là hoạt động chủ đạo bởi vui chơi giúp trẻ có những biến đổi về thể chất, ảnh hưởng đến sự hình thành và phát triển nhân cách của trẻ đồng thời là tiền đề cho hoạt động học tập ở lứa tuổi tiếp theo. Trong hoạt động vui chơi thì trò chơi đóng vai trò quan trọng. Đối với trẻ mầm non trò chơi dân gian với những chức năng đặc biệt của nó đã mang lại cho thế giới trẻ thơ nhiều điều thú vị và bổ ích, đồng thời thể hiện nhu cầu giải trí, vui chơi, quyền được chia sẻ niềm vui của trẻ với bạn bè. Qua trò chơi dân gian thế giới xung quanh đối với trẻ trở nên đẹp hơn, rộng mở hơn. Vì vậy việc kết hợp trò chơi dân gian trong các hoạt động học tập có chủ đích tại trường mầm non mang lại ý nghĩa to lớn trong việc rèn luyện thể lực, trí tuệ, khả năng hoạt động nhóm tập thể, sự gắn kết của các mối quan hệ trong cuộc sống. Thực tế ta nhận thấy rằng ngày nay với sự phát triển của công nghệ thông tin với sự ra đời của nhiều trò chơi hiện đại thu hút trẻ. Sự ra đời của trò chơi hiện đại đã và đang dần chiếm lĩnh và ăn sâu vào cuộc sống của trẻ. Trẻ em đang bị lôi cuốn vào những trò chơi trên mạng Internet, trên vi tính, điện thoại... những tiện ích đó có mặt tốt nhưng cũng mang lại không ít mặt xấu như nó gây hại đến sức khỏe của trẻ, một số trò chơi và đồ chơi mang tính bạo lực, trá hình, 2 đã gây ra không ít tai nạn cho trẻ khiến cho tâm hồn trẻ thơ trở nên hung hãn và tàn bạo. Hiện nay trên thị trường đồ chơi trẻ em bán rất nhiều các loại đồ chơi có sức hút với trẻ bởi màu sắc đẹp, bắt mắt, đa dạng về chủng loại, những đồ chơi đó chỉ nhằm thỏa mãn nhu cầu vui chơi bắt trước những nhân vật hoạt hình bạo lực như siêu nhân, người máy...nhưng cũng chính những trò chơi đó làm nãy sinh tính ích kỷ ở trẻ, trẻ chỉ muốn độc chiếm chơi một mình không thích chơi với bạn, trẻ dễ thu mình vào thế giới cô độc của riêng mình mất khả năng hòa đồng tập thể, đoàn kết, chia sẽ với bạn bè. Do đó việc đưa trò chơi dân gian kết hợp vào chương trình giảng dạy, vui chơi giải trí trong trường mầm non là một cách để giúp trẻ phát triển toàn diện cả về thể chất lẫn tinh thần. Rèn luyện cho trẻ kỹ năng ứng sử, làm việc, giúp trẻ biết đoàn kết, chia sẽ với nhau xây dựng tinh thần tập thể, tạo thói quen tốt trong sinh hoạt hàng ngày, biết hoạt động phối hợp làm việc theo nhóm, làm tiền đề cho những cấp học tiếp theo. Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ chăm sóc giáo dục trẻ tôi nhận thấy để tổ chức đựơc các trò chơi dân gian thực sự có hiệu quả, lôi cuốn, hấp dẫn trẻ là vấn đề không đơn giản. Bởi rất nhiều giáo viên hiện nay chưa chú trọng nhiều đến việc tìm kiếm các trò chơi dân gian và tích hợp vào các hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ. Mặt khác khi tổ chức trò chơi giáo viên chưa tự trang bị cho mình một số thủ thuật để hướng dẫn, tổ chức nên chưa hấp dẫn trẻ tham gia chơi, trẻ chơi nhanh chán. Vì vậy hoạt động tổ chức trò chơi dân gian đạt hiệu quả chưa cao. Từ những lý do trên với lòng đam mê, nhiệt huyết, yêu nghề, sự tìm tòi sáng tạo và thực tiễn giảng dạy tôi mạnh dạn đúc rút đề tài sáng kiến kinh nghiệm: “Một số biện pháp tổ chức trò chơi dân gian cho trẻ 5 – 6 tuổi tại trường mầm non Thị trấn Thường Xuân ” nhằm phát triển thể chất cân đối, trí tuệ, tinh thần, đạo đức cho trẻ tại trường mầm non Thị trấn Thường Xuân. 1.2. Mục đích nghiên cứu. Nghiên cứu đề tài này, nhằm tìm hiểu những thuận lợi, khó khăn trong quá trình tổ chức trò chơi dân gian cho trẻ 5 - 6 tuổi. Từ đó, đề ra những biện pháp nâng cao chất lượng tổ chức trò chơi dân gian cho trẻ 5 - 6 tuổi tại trường mầm non Thị trấn Thường Xuân. 1.3. Đối tượng nghiên cứu. Đối tượng nghiên cứu: Hoạt động tổ chức trò chơi dân gian cho trẻ 5 - 6 tuổi tại trường mầm non Thị trấn. Phạm vi nghiên cứu: Tiến hành áp dụng thực nghiệm với trẻ 5 - 6 tuổi, gồm 30 cháu lớp mẫu giáo lớn 5 Tuổi C Trường mầm non Thị trấn, Huyện Thường Xuân, Tỉnh Thanh Hóa năm học 2017 - 2018. 1.4. Phương pháp nghiên cứu. Để thực hiện tốt nội dung, nhiệm vụ của đề tài tôi đã sử dụng các phương pháp nghiên cứu sau: Phương pháp nghiên cứu xây dựng cơ sở lý thuyết. Phương pháp điều tra khảo sát thực tế, thu nhập thông tin. Phương pháp thống kê, xử lý số liệu. 3 Phương pháp quan sát, đàm thoại. Phương pháp thực nghiệm sư phạm. Phương pháp trò chơi 2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm 2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm Trò chơi dân gian là một di sản văn hoá quý báu của dân tộc. Là loại trò chơi do nhân dân nghĩ ra và được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác và được dùng để dạy trẻ học nói, học đếm, học tính toán… Trò chơi dân gian là một hình thức văn hóa phản ánh cuộc sống của mỗi dân tộc, mỗi địa phương qua các thời kì lịch sử. Chính vì vậy mỗi dân tộc, mỗi địa phương đều có những trò chơi của dân tộc mình, các trò chơi đó lưu truyền và trường tồn theo thời gian. Trò chơi dân gian không chỉ mang tính vui chơi, mà trong học tập còn mang tính vận động. Với những trò chơi dân gian chứa đựng nhiệm vụ học tập trong khi chơi nhiệm vụ nhận thức được thực hiện dưới hình thức chơi vui vẻ thoải mái. Điều đó giúp trẻ nổ lực tìm kiếm cách giải quyết nhiệm vụ được đặt ra trong trò chơi, chính điều đó góp phần phát triển trí tuệ cho trẻ. Muốn chơi được trò chơi dân gian điều bắt buộc là phải thuộc những lời đồng dao. Ngôn ngữ của đồng dao là một yếu tố hữu cơ của trò chơi dân gian nó đưa trẻ vào trò chơi một cách nhẹ nhàng có nhịp điệu, làm trò chơi trở nên hấp dẫn hơn. Thông qua những bài đồng dao kích thích trí tưởng tượng của trẻ qua đó trẻ tiếp thu ngôn ngữ dân gian một cách chân thực nhất, trò chơi dân gian đã tạo điều kiện kích thích sự phát triển ngôn ngữ của trẻ và ngôn ngữ phát triển chính là cơ sở phát huy tư duy cho trẻ. Thông qua những trò chơi dân gian có nội dung tốt giúp trẻ nắm được những tiêu chuẩn, hành vi chuẩn mực của con người. Qua trò chơi hình thành cho trẻ những phẩm chất tốt như lòng dũng cảm, tính trung thực, tính kỹ luật, ý trí quyết tâm dành chiến thắng của trẻ. Khi tham gia vào trò chơi dân gian trẻ được phát triển trí lực củng cố sức khỏe, sự vận động linh hoạt của tay và chân trong quá trình chơi giúp cho cơ bắp phát triển, máu được lưu thông qúa trình hô hấp và trao đổi chất diễn ra tốt hơn. Ngoài ra, nó còn rèn luyện cho trẻ sự nhanh nhẹn, khéo léo, tính bền bỉ và dẻo dai. Trò chơi dân gian nằm trong hoạt động vui chơi của trẻ. Nó mang nhiều chức năng và mục đích giáo dục, nhằm thõa mãn và phát triển nhu cầu năng lực sáng tạo của trẻ, thõa mãn nhu cầu vận động, nhu cầu tìm hiểu thế giới xung quanh, nhu cầu giao tiếp giữa con người với con người, giữa con người với thiên nhiên góp phần giáo dục tinh thần đoàn kết cộng đồng, giáo dục các chuẩn mực xã hội và các quy định trong mối quan hệ giữa các vai đóng trong trò chơi, rèn luyện ý thức kỷ luật thông qua cách chơi, luật chơi. Hiện nay có rất nhiều trò chơi cho trẻ em, chúng ta không thể phủ nhận những trò chơi hiện đại cũng giúp trẻ phát triển nhưng mặt trái của nó vẫn chưa được kiểm soát chặt chẽ. Những trò chơi dân gian có nhiều thế mạnh riêng. Giáo viên có thể sử dụng những vật liệu sẵn có, thậm chí không cần đồ 4 dùng dụng cụ mà chỉ cần trẻ chơi với nhau. Điều này rất phù hợp với tình hình thực tế của cấp học. Trẻ em được tiếp cận và trực tiếp tham gia chơi các trò chơi dân gian sẽ giúp cho trẻ sớm hình thành các thói quen hoạt động có hệ thống, tính tập thể giúp trẻ tự tin mạnh dạn, linh hoạt hơn trong mọi hoạt động. Thông qua trò chơi dân gian trẻ sẽ phát triển được các giác quan như thị giác, khứu giác, thính giác, xúc giác… phát triển trí nhớ, phát triển tư duy, trí tưởng tượng, ngôn ngữ [1]. Trẻ mẫu giáo lớn 5 - 6 tuổi có tính ham học hỏi, thích tìm tòi, khám phá và tìm hiểu thế giới xung quanh. Chúng thực sự là những chủ thể với những năng lực riêng, có khả năng tư duy, sáng tạo và giao tiếp với mọi người. Chúng có kỹ năng nghe, hiểu lời nói của người khác và nói cho người khác hiểu. Trẻ 5 – 6 tuổi chủ động, độc lập, có sáng kiến, biết tự tìm kiếm các phương thức giải quyết các nhiệm vụ đặt ra, có thể tự kiểm tra kết quả hoạt động học và chơi. Trẻ 5 - 6 tuổi tập chung chú ý và nỗ lực, cố gắng giải quyết và hoàn thành nhiệm vụ đặt ra trong các hoạt động của chúng. Nhiệm vụ của trò chơi dân gian ở trẻ 5 – 6 tuổi rất đa dạng, để giải quyết được nhiệm vụ của trò chơi đòi hỏi trẻ phải dựa vào vốn kinh nghiệm về các sự vật, hiện tượng trong cuộc sống, trẻ phải biết phân tích, biết tổng hợp, biết liên hệ các sự vật, hiện tượng để thực hiện trò chơi của mình. Các hành động chơi của trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi đòi hỏi phải có tính liên tục và tuần tự. Nhiều trò chơi đòi hỏi trẻ phải suy nghĩ kỹ trước khi thực hiện động tác chơi như “Ô ăn quan”, “Cờ đi đường”....đây là cơ sở để phát triển tư duy logic của trẻ. 2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm. 2.2.1. Thuận lợi: Được sự quan tâm tạo điều kiện về mọi mặt của Ban giám hiệu nhà trường trong công tác chuyên môn và việc tổ chức trò chơi dân gian, giao lưu các trò chơi dân gian ở từng khối lớp. Bản thân là giáo viên trẻ có tinh thần trách nhiệm trong công việc, tâm huyết với nghề, yêu thương trẻ, nhiều năm liên tục được phân công chủ nhiệm lớp 5 tuổi. Luôn có ý thức phấn đấu vươn lên, thường xuyên tìm tòi nghiên cứu tài liệu, sách báo, thông tin trên mạng Iternet có liên quan đến việc chăm sóc, giáo dục trẻ để áp dụng cho bản thân trong công việc của mình. Tôi đã từng trải qua một tuổi thơ gắn liền với các trò chơi dân gian. Vì vậy, tôi rất thích các trò chơi dân gian Việt Nam và đã sưu tầm được rất nhiều trò chơi dân gian thú vị, đặc sắc phù hợp với trẻ. Trẻ 5 - 6 tuổi khả năng ghi nhớ tốt, nhanh nhẹn, hoạt bát. Lớp học luôn nhận được sự quan tâm ủng hộ của cha mẹ học sinh. Nhiệt tình chia sẻ với giáo viên về tình hình của trẻ và thống nhất kế hoạch chăm sóc và giáo dục trẻ. 2.2.2. Khó khăn: Thời gian tổ chức cho trẻ chơi trò chơi dân gian rất hạn hẹp vì một trò chơi không thể diễn ra trong suốt một hoạt động của trẻ mà chủ yếu là lồng ghép và tích hợp vào các hoạt động khác. 5 Nhiều trẻ do điều kiện sức khỏe nên không thường xuyên tới lớp do vậy còn rất nhút nhát, chưa biết thể hiện suy nghĩ bằng lời nói, chưa tích cực tham gia các trò chơi dân gian, chỉ thích siêu nhân, hoạt hình, lớp có nhiều trẻ hiếu động. Đa số trẻ là con em có bố mẹ làm nghề buôn bán và cán bộ công nhân viên chức, nên thời gian dành để chơi cùng trẻ các trò chơi dân gian là rất ít mà chủ yếu cho trẻ chơi trò chơi hiện đại và xem ti vi, điện thoại. 2.2.3. Khảo sát thực trạng: Tổng số học sinh của lớp: 30 trẻ. Qua quan sát, nắm bắt tâm lý, khả năng nhận biết c ủa trẻ v ề trò ch ơi dân gian tôi đ ưa ra một số tiêu chí để đánh giá như sau: TT Tiêu chí đánh giá Đạt SL Tỷ lệ % Chưa đạt SL Tỷ lệ % Trẻ yêu thích, hứng thú tham gia 11 36,6 19 63.4 trò chơi dân gian. Trẻ có hiểu biết về trò chơi dân 2 5 16,6 25 83,4 gian. Trẻ có kỹ năng tự tổ chức trò 3 4 13,3 26 86,7 chơi dân gian. Xuất phát từ đặc điểm chung của trường, của lớp và tầm quan trọng của việc tổ chức trò chơi dân gian cho trẻ tôi đã nghiên cứu, đưa ra một số biện pháp tổ chức một số trò chơi dân gian nhằm phát triển toàn diện về thể chất và trí tuệ, ngôn ngữ và tình cảm xã hội cho trẻ 5 - 6 tuổi như sau: 2.3. Các biện pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề. 2.3.1. Biện pháp 1: Tự học để nâng cao hiểu biết, mở rộng kiến thức, tích luỹ kinh nghiệm trong tổ chức các trò chơi dân gian cho trẻ 5 - 6 tuổi. Để có thể tổ chức tốt các trò chơi dân gian cho trẻ 5 - 6 tuổi tôi đã tự học thông qua sách, báo, tạp chí giáo dục mầm non, mạng Internet nhằm nâng cao kiến thức về các trò chơi cũng như cách tổ chức trò chơi dân gian cho trẻ. Tham dự các ngày hội ngày lễ truyền thống của địa phương trong đó tham gia vào các trò chơi dân gian. Qua đó, sẽ nắm được ý nghĩa, kỹ năng khi chơi trò chơi. Thường xuyên tổ chức và dự các hoạt động vui chơi của đồng nghiệp về tổ chức trò chơi dân gian. 2.3.2. Biện pháp 2: Chuẩn bị các điều kiện trước khi tổ chức cho trẻ tham gia vào các trò chơi dân gian. Để có thể tổ chức cho trẻ tham gia vào các trò chơi dân gian đạt hiệu quả tôi đã chú trọng đến công tác chuẩn bị các yếu tố sau: * Người chơi: Bất kì trò chơi nào muốn tiến hành đều phải có điều kiện đầu tiên quyết định là người chơi. Với trò chơi dân gian thường là trò chơi tập thể, vui nhộn đòi 1 6 hỏi người chơi phải tích cực trong suốt quá trình chơi, chơi hết mình với tinh thần phối hợp đồng đội. Trẻ mầm non có đặc điểm thường dễ chơi, nhưng nhanh chán (khả năng tập chung chưa được bền). Vì vậy, tôi đã làm công tác tư tưởng và động viên trẻ trước khi tổ chức chơi, gợi ý trẻ khám phá ý nghĩa hấp dẫn trong trò chơi, tạo sự hứng thú khi chơi. * Phổ biến luật chơi, cách chơi: Để tổ chức tốt trò chơi dân gian cho trẻ mầm non thì công tác hướng dẫn giúp trẻ hiểu cách chơi, luật chơi và hứng thú chơi là điều rất quan trọng. Khi phổ biến luật chơi, tôi luôn đứng ở vị trí thuận lợi, để đảm bảo tất cả trẻ đều nhìn thấy, sử dụng ngôn từ ngắn gọn, rõ ràng, dễ hiểu. * Địa điểm: Mỗi trò chơi dân gian có một cách chơi và luật chơi khác nhau có những trò chơi tĩnh, trẻ hay chơi theo các nhóm nhỏ như “Chi chi chành chành”, “Tập tầm vông”, “Chuyền thẻ”, “Ô ăn quan”.... Nhưng lại cũng có những trò chơi vận động mang tính tập thể rất cao, thường có số lượng người tham gia chơi đông đòi hỏi địa điểm chơi phải có diện tích rộng như: “Kéo co”, “Rồng rắn lên mây”, “Chồng nụ chồng hoa”.... Chính vì vậy, giáo viên cần nắm vững cách chơi, luật chơi, đặc điểm của từng trò chơi để từ đó lựa chọn địa điểm cho phù hợp trước khi tổ chức cho trẻ chơi. * Chuẩn bị đồ dùng, đồ chơi: Đồ dùng đồ chơi của các trò chơi dân gian vô cùng đa dạng và phong phú thường là đồ chơi tự tạo mang tính đặc trưng và được thiết kế dựa vào cách chơi và luật chơi của từng trò chơi. Mỗi trò chơi dân gian có một hoặc nhiều đồ dùng đồ chơi tương ứng mà thiếu nó thì trò chơi không thể tiến hành được. Ví dụ: Khi chơi “Ô ăn quan” Tôi cho trẻ sử dụng các hòn sỏi, hòn gạch nhỏ, hay dùng hạt đậu tương, hạt ngô… để thay thế nhưng vẫn đảm bảo nội dung và ý nghĩa của trò chơi. Ảnh: Trò chơi Ô ăn quan 7 Ví dụ: Trò chơi “Chọi cỏ gà” phải có cỏ gà, trò chơi “Ném còn” không thể diễn ra nếu thiếu quả còn, hay đơn giản trò chơi“Bịt mắt bắt dê” cũng không thể tổ chức được nếu thiếu dải vải hoặc khăn bịt mắt… Trò chơi dân gian thường có dị bản về cách chơi luật chơi. Từ đó, đồ chơi sử dụng trong trò chơi cũng linh hoạt thay đổi cho phù hợp với hoàn cảnh và địa phương cụ thể. Do vậy, khi tổ chức trò chơi dân gian cho trẻ chúng ta có thể sáng tạo đồ chơi thay thế phù hợp với điều kiện lớp học lứa tuổi mà vẫn đảm bảo luật chơi mà không ảnh hưởng đến ý nghĩa trò chơi. * Thuộc lời ca: Hầu hết các trò chơi dân gian đều có lời ca riêng đặc trưng cho từng trò chơi, đó cũng là đặc điểm nổi bật thu hút người chơi tham gia. Những lời ca gần gũi với cách nói vần vè, giàu nhịp điệu. Nhiều lời ca có lối kết cấu vòng tròn, trẻ có thể đọc đi đọc lại không chán. Chính sự ngẫu nhiên ngẫu hứng dí dỏm đó lại rất phù hợp với tính hồn nhiên của trẻ con. Lời ca thường là bài hát hoặc bài ca dao, đồng dao ngộ nghĩnh . Ví dụ: Lời ca trong trò chơi “Nu na nu nống” Nu na nu nống Con cóc nhảy ra Cái trống nằm trong Con gà ú ụ Con ong nằm ngoài Bà mụ thổi xôi Củ khoai chấm mật Ông tôi nấu chè Phật ngồi phật khóc Tay xòe chân rụt. Có thể thấy rằng trò chơi dân gian còn mang đặc trưng của vùng, miền phù hợp với phong tục tập quán của địa phương. Do đó, lời ca của trò chơi dân gian có tính dị bản. Lựa chọn phiên bản nào cho trẻ đọc khi tham gia trò chơi tùy thuộc vào mục đích giáo dục. Lời ca cũng có thể do cô sáng tác theo vần của lời ca cũ hoặc thêm bớt ít nhiều cho phù hợp. Việc sáng tác hay thêm bớt lời ca không làm giảm tính hấp dẫn của trò chơi mà còn tăng thêm ý nghĩa giáo dục mà giáo viên muốn truyền thụ. Trò chơi chỉ có thể được tổ chức khi trẻ đã thuộc lời đồng dao. Chính vì vậy tôi thường cho trẻ làm quen với lời đồng dao của các trò chơi dân gian trước khi hướng dẫn trẻ chơi. Để giúp trẻ đọc thuộc lời ca trước khi tham gia trò chơi, tôi cho trẻ thi đua đọc, hát đồng dao qua các hoạt động trong ngày ở lớp cũng như các hoạt động mọi lúc mọi nơi. Khi trẻ đã thuộc lời đồng dao, tôi tổ chức cho trẻ chơi trò chơi tương ứng với lời đồng dao đó. Vì thế trẻ chơi rất hứng thú và tích cực tham gia trò chơi. 2.3.3. Biện pháp 3: Tạo hứng thú cho trẻ tham gia chơi. Như chúng ta đã biết trò chơi dân gian có tính chất vui nhộn, mang tính cộng đồng, tập thể. Trò chơi có luật nhưng thoải mái với người chơi và phù hợp với từng lứa tuổi. Vì vậy, có thể nói trò chơi dân gian là môi trường giáo dục tốt giúp trẻ biết rộng lượng, chia sẻ, tích cực, hòa đồng với hoạt động tập thể. Để tạo sự hứng thú cho trẻ ngoài việc chuẩn bị những điều kiện như: người chơi, 8 phổ biến luật chơi, cách chơi, đồ chơi, địa điểm tổ chức... tôi còn chú trọng đến việc tạo hứng thú cho trẻ khi tham gia trò chơi bằng cách: Giới thiệu đồ chơi đẹp bắt mắt, đồ chơi mang tính thẩm mĩ cao và khơi gợi được trí tò mò vốn có của trẻ. Khi hướng dẫn trẻ chơi tôi đặc biệt nhấn mạnh được những điểm hấp dẫn nhất của trò chơi để thu hút, lôi cuốn trẻ giúp trẻ hứng thú hơn. Trong suốt quá trình chơi thường xuyên khen ngợi, động viên, tuyên dương trẻ đúng lúc để kích thích sự hứng thú của trẻ. Tổ chức thi đua giữa các đội chơi nhằm nâng cao hiệu quả của trò chơi đồng thời kích thích những trẻ chưa tự tin tham gia trò chơi. Khi trẻ đã chơi thành thạo, chúng ta có thể tăng độ khó của trò chơi để trẻ có ý chí phấn đấu vươn lên chinh phục thử thách mới. Đồng thời, tạo cơ hội cho trẻ tự tổ chức trò chơi. 2.3.4. Biện pháp 4: Lựa chọn các trò chơi dân gian phù hợp với chủ đề. Chương trình giáo dục mầm non cho trẻ 5 - 6 tuổi được thực hiện theo các chủ đề, chủ điểm. Căn cứ vào nội dung giáo dục của các chủ đề chúng ta lựa chọn trò chơi dân gian phù hợp. Một mặt trò chơi dân gian góp phần giúp trẻ củng cố kiến thức, mở rộng hiểu biết về chủ đề. Mặt khác góp phần tạo hứng thú để trẻ tham gia các hoạt động khác có hiệu quả. * Ví dụ 1: Chủ đề “Gia đình”. Trò chơi 1: “Lộn cầu vồng” - Mục đích: Giúp trẻ phát triển ngôn ngữ và khả năng vận động theo nhịp. - Cách chơi: Từng cặp trẻ đứng đối mặt nhau cầm tay nhau đọc lời bài đồng dao và vung tay sang 2 bên theo nhịp: Lộn cầu vồng Có chị mười ba Nước trong nước chảy Hai chị em ta Có cô mười bảy Ra lộn cầu vồng. Ảnh: Trò chơi lộn cầu vồng 9 Khi đọc đến tiếng cuối cùng, cả hai chị em cùng chui qua tay nhau về một phía quay lưng vào nhau, cầm tay nhau hạ xuống dưới tiếp tục đọc lời bài đồng dao vừa vung tay như lần trước. Đến tiếng cuối cùng lại chui qua tay để trở về tư thế ban đầu. Trò chơi 2: “Dung dăng dung dẻ”. - Mục đích: Giúp trẻ phát triển ngôn ngữ và khả năng vận động theo nhịp. - Cách chơi: 5 - 6 trẻ nắm tay nhau theo hàng ngang vừa đi vừa đọc lời bài đồng dao. Dung dăng dung dẻ Cho Dê đi học Dắt trẻ đi chơi Cho Cóc ở nhà Tới ngõ nhà trời Cho Gà bới bếp Lạy cậu lạy mợ Xì xà xì xụp Cho cháu về quê Ngồi thụp xuống đây. Khi đọc đến tiếng "dung" thì vung tay về phía trước tiếng "dăng" thì vung tay về phía sau hoặc ngựơc lại. Trẻ tiếp tục chơi như vậy cho đến từ cuối cùng thì ngồi thụp xuống. Trò chơi lại tiếp tục từ đầu... * Ví dụ 2: Chủ đề “Nghề nghiệp”. Trò chơi 1: “Kéo cưa lừa xẻ” - Mục đích phát triển ngôn ngữ - Luật chơi: Đưa đẩy tay theo đúng nhịp của bài đồng dao. Kéo cưa lừa xẻ Ông thợ nào khỏe Về ăn cơm vua Ông thợ nào thua Về bú tí mẹ. Ảnh: Trò chơi kéo cưa lừa xẻ 10 - Cách chơi: Trẻ ngồi từng đôi một đối diện và nắm tay nhau vừa đọc lời ca vừa làm động tác kéo cưa theo nhịp của bài đồng dao. Đọc đến tiếng kéo thì trẻ A đẩy trẻ B (Người hơi cúi về phía trước) trẻ B kéo tay trẻ A (người ngã về phía sau). Đọc đến tiếng "cưa" thì trẻ B đẩy trẻ A và trẻ A kéo trẻ B. Đọc đến tiếng "lừa" thì trở về vị trí ban đầu. Cứ như vậy vừa đọc vừa làm động tác cho đến hết bài đồng dao. Trò chơi 2: “Dệt vải” - Mục đích: Phát triển ngôn ngữ và nhịp điệu. Dích dích dắc dắc... Mặt vải mịn màng Khung cửi mắc vô Gánh ì gánh nặng Xâu go từng sợi Đến mai trời sáng Chân mẹ đạp vội Đem ra mà phơi Chân mẹ đạp vàng Đem ra may áo. - Cách chơi: Cho trẻ đứng hoặc ngồi thành từng đôi một quay mặt vào nhau, hai bàn tay úp vào nhau đẩy từng tay, một tay co một tay duỗi theo nhịp kéo cưa lừa xẻ vừa đẩy vừa đọc lời ca (mỗi tiếng là một nhịp đẩy) * Ví dụ 3: Chủ đề “Thế giới Động Vật”. Trò chơi 1: “Cắp cua bỏ giỏ” - Mục đích: Luyện sự khéo léo của các ngón tay, tập đếm từ 1 đến 5. Lời ca: “Cắp cua” Bỏ giỏ Mang về Nấu canh - Cách chơi: Khoảng 3 - 4 trẻ một nhóm chơi mỗi trẻ có khoảng 5 viên sỏi nhỏ cùng "oẳn tù tì" để xác định thứ tự chơi, ai thắng được đi trước. Trẻ bốc hết số sỏi vào hai lòng bàn tay, trải đều ra sàn. Sau đó, đặt úp hai bàn tay vào nhau làm giỏ đựng cua. Vừa đọc lời ca vừa đưa hai ngón tay trỏ ra cắp từng hòn sỏi vào giỏ. Mỗi câu ca cắp một hạt sỏi. Khi nào sỏi đầy tay thì đổ sang bên cạnh. Nếu khi nhặt sỏi bị chạm vào viên sỏi bên cạnh là mất lượt. Trẻ khác được đi. Chơi cho đến khi hết sỏi trên sàn thì đếm xem ai nhiều hơn là thắng cuộc. Trò chơi 2: “Lùa Vịt” - Luật chơi: Người lùa Vịt đập vào Vịt, Vịt phải ra ngoài thế chỗ cho người lùa Vịt - Cách chơi: Tập thể chơi cử 1 bạn làm người lùa vịt đứng ở ngoài vòng tròn, các bạn còn lại đứng trong vòng tròn làm Vịt. Khi có lệnh chơi người lùa vịt chạy quanh vòng tròn, tìm cách đập vào người các bạn đứng trong vòng tròn. * Ví dụ 4: Chủ đề “Thế giới thực vật” Trò chơi 1: Đi chợ. Tất cả mọi người chơi “oẳn tù tì” ai thua sẽ là người đi chợ. Những trẻ còn lại đứng trong một vòng tròn mỗi người đóng vai một loại rau (rau muống, rau cải, cà chua, bí đỏ…). Người đi chợ đi quanh vòng tròn và hô to “Đi chợ, đi 11 chợ” những trẻ đứng trong vòng tròn sẽ hỏi ''mua gì, mua gì” người đi chợ gọi tên loại rau nào thì người chơi đóng vai loại rau đó sẽ nắm đuôi áo người đi chợ và cùng đi quanh vòng tròn. Cứ như thế, đến khi người đi chợ mua đủ đồ dùng rồi sẽ nói “về chợ, về chợ” tất cả mọi người chạy về vòng tròn đứng vào vị trí của mình, ai về chậm nhất sẽ làm người đi chợ trong lượt chơi tiếp theo. Trò chơi giúp trẻ nhận biết được hoạt động đi chợ và nhận biết được một số loại rau.... 2.3.5. Biện pháp 5: Tổ chức các trò chơi dân gian phù hợp với hoạt động một ngày của trẻ. Chế độ sinh hoạt một ngày của trẻ ở trường mầm non được bắt đầu từ hoạt động đón trẻ và kết thúc là hoạt động trả trẻ. Mỗi hoạt động đều nhằm đạt được một mục đích nhất định. Vì thế, hoạt động nào cũng có tính chất riêng của nó. Nếu như hoạt động có chủ định được tổ chức nhằm cung cấp các kiến thức cho trẻ thì hoạt động ngoài trời lại giúp trẻ được gần gũi với thiên nhiên, khám phá các hiện tượng tự nhiên, các âm thanh của cuộc sống và phát triển thể chất cân đối. Hay ở hoạt động góc trẻ lại được mở rộng thêm về kinh nghiệm sống và kỹ năng chơi theo nhóm. Chính vì vậy, tôi lựa chọn và tổ chức các trò chơi dân gian cho phù hợp với tính chất của từng hoạt động trong ngày. - Hoạt động đón trẻ, chơi, thể dục sáng : Trong giờ đón trẻ cô có thể tổ chức cho trẻ chơi một số trò chơi dân gian mang tính chất nhẹ nhàng và chơi theo nhóm. Chẳng hạn, các trò chơi như: “Lộn cầu vồng”, “Kéo cưa lừa xẻ”, “Chi chi chành chành”…. Hoạt động thể dục buổi sáng ngoài những trò chơi vận động theo các chủ đề tôi còn cho trẻ chơi những trò chơi dân gian nhẹ nhàng như: “Thả đĩa ba ba, bịt mắt bắt dê…” - Hoạt động có chủ định: Hoạt động học tập của trẻ thường diễn ra trong phòng học có không gian hẹp nên tôi ưu tiên lựa chọn và tổ chức những trò chơi nhằm phát triển nhận thức cho trẻ và để lồng ghép, chuyển tiếp từ hoạt động này sang hoạt động khác nhằm mục đích gây hứng thú cho trẻ. Những trò chơi phù hợp với tính chất của từng môn học giúp trẻ hứng thú vào giờ học và có tác dụng giáo dục nhẹ nhàng hiệu quả. + Đối với môn Thể dục tôi lựa chon các trò chơi dân gian nhằm phát triển ở trẻ sự khỏe mạnh, nhanh nhẹn, khéo léo. Nhiều trò chơi đòi hỏi trẻ phải mạnh mẽ, nhanh tay, nhanh chân, nhanh mắt, nhanh miệng. Trẻ phải có sức khỏe mới tham gia chơi được và ngược lại tham gia chơi giúp trẻ thêm khỏe mạnh, nhanh nhẹn hơn. Ví dụ: Trò chơi “Mèo đuổi chuột” Khi có hiệu lệnh trẻ làm Chuột phải chạy thật nhanh chui qua các lỗ hang nếu không sẽ bị Mèo bắt được và sẽ thua cuộc. Trò chơi “Rồng Rắn lên mây” khi trẻ đọc xong câu cuối “Xin khúc đuôi – tha hồ thầy đuổi” thì lập tức trẻ làm đuôi (đứng sau cùng) phải chạy thật nhanh nếu không sẽ bị thầy bắt được, sau đó có thể bị thay trẻ khác hoặc phải làm thầy thuốc để đuổi các bạn. 12 Ảnh: Trò chơi Rồng rắn lên mây Trò chơi “Kéo co”. Khi có hiệu lệnh thì 2 bên phải dùng lực của tay để kéo dây thật mạnh về phía mình nếu không sẽ bị thua đội bạn. + Với môn học Làm quen với toán, Môi trường xung quanh, Văn học thì việc chọn trò chơi dân gian phù hợp phải đáp ứng được các tiêu chí: Phát triển ngôn ngữ Phát triển nhận thức cho trẻ Rèn kỹ năng hoạt động theo nhóm, kỹ năng sử dụng đồ dùng, đồ chơi tự làm…. Rèn luyện trí nhớ và khả năng tư duy cho trẻ Ví dụ: Lời đồng dao của trò chơi Chuyền “Con ruồi có cánh – Đòn gánh có mấu – Châu chấu có chân….” Giúp trẻ nhận biết được đặc điểm đặc trưng của một số con vật, đồ vật quen thuộc. Trò chơi “Chuyền thẻ” là một trò chơi dân gian dạy trẻ làm toán cộng, trừ. Đó là bài tập đếm từ 1 đến 10 của trẻ. Trẻ nhóm các nhóm theo trật tự cao dần lên và cộng lại trong phạm vi 10. Bắt đầu từ bàn 1 “Cái mốt, cái mai, cái trai, cái hến…” sau đó đến nhóm đôi và nhóm cao hơn “Đôi tôi, đôi chị….”, “ba lá đa, ba lá đề…” đến “tám quả trám, hai lên chín”…trò chơi này giúp trẻ đếm thành thạo trong phạm vi 10. + Với môn Âm nhạc tôi lựa chọn các trò chơi có giai điệu, lời hát như “Tập tầm vông”, “Hát chuyền sỏi”, “Đồng dao chăn trâu Xứ Quảng”…. 13 Khi lựa chọn các trò chơi dân gian vào hoạt động có chủ định phù hợp theo từng chủ đề, trẻ rất hứng thú tham gia các hoạt động có lồng ghép các trò chơi dân gian. Nhờ việc tổ chức các hoạt động lồng ghép các trò chơi dân gian, trẻ không những biết chơi các trò chơi dân gian mà còn nâng cao thể lực cho trẻ. Giúp trẻ nhanh nhẹn, hoạt bát, mạnh dạn tham gia vào các hoạt động khác. - Chơi, hoạt động ngoài trời: Hoạt động ngoài trời giúp trẻ khám phá thế giới xung quanh, hít thở không khí trong lành… đồng thời góp phần củng cố kiến thức đã học. Đây cũng là dịp để giáo viên rèn cho trẻ khả năng chơi theo nhóm và ý thức tập thể. Không gian rộng rãi ngoài sân là điều kiện thuận lợi để tổ chức các trò chơi dân gian như trò chơi: “Rồng rắn lên mây”, “Thả đĩa ba ba”, “Bịt mắt bắt Dê”, “Nhảy lò cò”, “Kéo co”, “Mèo đuổi chuột”…Những trò chơi này không những phát triển ở trẻ phản xạ nhanh nhẹn, khéo léo mà còn phát triển ở trẻ tố chất thể lực rất tốt. - Chơi, hoạt động góc: Hoạt động góc được tổ chức trong lớp học trẻ chơi theo nhóm (khoảng 57 trẻ) trong một không gian nhỏ hẹp. Căn cứ nội dung giáo dục của chủ đề để lựa chọn trò chơi và tổ chức ở góc dân gian cho phù hợp. Ví dụ: Chủ đề thế giới động vật tôi chọn trò chơi: Cắp cua bỏ giỏ, Câu ếch, Con rùa, Nặn tò he…. - Chơi, hoạt động chiều, trả trẻ: Với hoạt động chiều tôi chú trọng tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi dân gian có nội dung phù hợp với chủ đề đang thực hiện. Mục đích nhằm giúp trẻ củng cố kiến thức, thõa mãn nhu cầu vui chơi và tạo tâm lý thoải mái cho trẻ sau một ngày đến trường. Ví dụ: Chủ để Gia đình tôi chọn các trò chơi: Nu na nu nống, Chi chi chành chành, Ô ăn quan…. Như vậy, với mỗi hoạt động trong ngày việc tổ chức trò chơi dân gian sẽ góp phần kết nối các hoạt động một cách nhẹ nhàng, thoải mái mà không làm ảnh hưởng đến nội dung trọng tâm của các hoạt động giáo dục. 2.3.6. Tổ chức trò chơi dân gian cho trẻ thông qua ngày hội, ngày lễ: Ngày hội, ngày lễ là một sự kiện mang tính xã hội, là sinh hoạt không thể thiếu trong đời sống cộng đồng. Trẻ em những thành viên nhỏ tuổi hơn ai hết luôn chờ mong, náo nức được tham gia các ngày lễ hội. Việc tổ chức ngày hội, ngày lễ ở trường mầm non được coi là một phương tiện giáo dục nhiều mặt. Trẻ tham gia vào các hoạt động trong những ngày lễ hội sẽ để lại cho trẻ những ấn tượng sâu sắc, đem lại những niềm vui chung giúp trẻ trở nên cởi mở, tự tin hơn. Qua đó phát triển tâm lý, rèn luyện các kĩ năng sống phát huy khả năng sáng tạo của trẻ. Ví dụ: Trong ngày Tết, Tết trung thu, ngoài các hoạt động chính như múa lân, rước đèn, văn nghệ của các lớp chúng ta có thể xen kẽ vào những trò chơi dân gian như: Kéo co, ném còn, cướp cờ, Đập niêu… Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11, ngày Phụ nữ Việt Nam 8/3…các hoạt động văn hóa văn nghệ là không thể thiếu, nhưng chúng ta cũng có thể tăng 14 thêm phần vui chơi, giải trí cho trẻ trong ngày lễ bằng các trò chơi dân gian mang tính thi đua như: Nhảy bao, Đi cà kheo, kéo co… Với nội dung trò chơi dân gian có sự thi đua giữa các nhóm lớp nhằm kích thích trẻ hoạt động tập thể tạo sự đoàn kết nâng cao hiệu quả của trò chơi. 2.3.7. Phối hợp với Cha mẹ/người chăm sóc trẻ trong việc đưa trò chơi dân gian đến với trẻ: Gia đình là trường học đầu tiên của trẻ, là môi trường giáo dục có tác động mạnh mẽ đến việc hình thành và phát triển nhân cách của trẻ. Vì vậy, việc phối kết hợp giữa gia đình và nhà trường góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ. Nhận thức được điều này ngay từ đầu năm học tôi đã xây dựng kế hoạch phối hợp, tuyên truyền đến cha mẹ học sinh về các vấn đề chăm sóc giáo dục trẻ trong đó nhấn mạnh nội dung tổ chức trò chơi dân gian cho trẻ bằng những việc làm cụ thể như sau: Thông qua cuộc họp Phụ huynh đầu năm học, ban Cha mẹ của lớp tôi tuyên truyền về lợi ích của trò chơi dân gian đối với sự phát triển của trẻ 5 - 6 tuổi. Trao đổi với Cha mẹ/người chăm sóc trẻ về khả năng của trẻ thông qua hoạt động đón trả trẻ, sổ liên lạc giữa nhà trường và gia đình… Với mỗi chủ đề tôi sưu tầm, lựa chọn các trò chơi dân gian có sử dụng lời ca các bài đồng dao, ca dao, vè… Ngoài việc dạy trẻ ở mọi lúc mọi nơi tôi còn photo coppy thành các bản gửi về cho cha mẹ để phối hợp cùng cha mẹ dạy trẻ thuộc lời ca cũng như biết cách chơi trò chơi. Phối hợp cùng cha mẹ để sưu tầm, thu gom các nguyên vật liệu để tạo ra những đồ chơi cho những trò chơi dân gian cho trẻ. Đồng thời khuyến khích trẻ chơi các trò chơi dân gian tại gia đình. Ảnh: Trao đổi với cha mẹ/ người chăm sóc trẻ 15 2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục, với bản thân đồng nghiệp và nhà trường. Sau một thời gian áp dụng thực hiện các biện pháp tổ chức trò chơi dân gian cho trẻ 5 - 6 tuổi lớp mẫu giáo lớn 5 tuổi C Trường mầm non Thị trấn Thường Xuân kết quả đạt được như sau: TT Tiêu chí đánh giá 1 2 Đạt Chưa đạt SL Tỷ lệ % SL Tỷ lệ % Trẻ yêu thích, hứng thú tham gia trò chơi dân gian. 30 100 0 0 Trẻ có hiểu biết về trò chơi dân gian. 30 100 0 0 Trẻ có kỹ năng tự tổ chức trò 28 93 2 7 chơi dân gian. Từ bảng khảo sát trên so với kết quả khảo sát đầu năm ta thấy: + 100% trẻ hứng thú tham gia trò chơi dân gian. + 100% trẻ có hiểu biết về trò chơi dân gian + Đa số trẻ đã có kỹ năng tự tổ chức trò chơi dân gian. - Với cha mẹ/ người chăm sóc trẻ: + 100% cha mẹ đã nhận thức rõ tầm quan trọng của trò chơi dân gian đối với trẻ và có ý thức phối hợp cùng giáo viên trong việc chăm sóc giáo dục trẻ nói chung và tổ chức trò chơi dân gian nói riêng. - Đối với bản thân: + Bản thân đã hiểu biết được nhiều hơn, rõ hơn về các trò chơi dân gian các làn điệu dân ca Việt Nam. Nâng cao hơn về phương pháp tổ chức trò chơi dân gian đạt hiệu quả. Như vậy, sau khi áp dụng các biện pháp tổ chức trò chơi dân gian cho trẻ 5 - 6 tuổi tại lớp mình phụ trách tôi thấy trẻ có nhiều tiến bộ trong nhận thức, ngôn ngữ, thể lực, trẻ mạnh dạn, tự tin hơn để chuẩn bị bước vào một môi trường giáo dục mới đó là trường tiểu học. Những kết quả trên là niềm vui và động lực thôi thúc tôi không ngừng cố gắng, tìm tòi, sáng tạo để nâng cao hiệu quả trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ. Nhằm hình thành và phát triển toàn diện nhân cách trẻ những chủ nhân tương lai của đất nước. 3 3. Kết luận, kiến nghị 3.1. Kết luận: Qua quá trình nghiên cứu đề tài và kết quả sau quá trình thực hiện, Bản thân tôi đã rút ra được một số bài học kinh nghiệm sau: Trò chơi dân gian có tầm quan trọng rất lớn đối với sự phát triển của trẻ nhỏ. Trò chơi dân gian vừa giúp trẻ thỏa mãn nhu cầu vui chơi, vừa góp phần 16 nâng cao nhận thức, phát triển các giác quan, tăng cường thể lực cho trẻ, giúp trẻ trở thành những người lao động tài giỏi trong tương lai. Những trẻ chơi một cách hăng hái, hoạt động nổi bật trong khi chơi cũng chính là những đứa trẻ thông minh tháo vát và biết tổ chức trong cuộc sống. Việc nghiên cứu tổ chức một số số trò chơi dân gian cho trẻ phù hợp với những nội dung giáo dục đã mang lại hiệu quả hoạt động rất cao. Vì khi tham gia vào các trò chơi vận động dân gian, các vận động cơ bản của trẻ được rèn luyện, nhờ đó mà trẻ nhanh nhẹn, hoạt bát, linh hoạt hơn trong các hoạt động. Khi tổ chức trò chơi dân gian cho trẻ cô giáo phải nhận thức sâu sắc về ý nghĩa của trò chơi dân gian đối với sự phát triển của trẻ 5 - 6 tuổi, độ tuổi rất quan trọng làm tiền đề vững chắc cho trẻ ở những cấp học cao hơn. Trò chơi dân gian là di sản văn hóa của dân tộc cần được giữ gìn và phát huy. Xây dựng kế hoạch tổ chức trò chơi dân gian cụ thể, phù hợp với nội dung giáo dục và điều kiện của lớp học. Để tổ chức trò chơi dân gian cho trẻ 5 - 6 tuổi đạt hiệu quả giáo viên cần nâng cao kiến thức, có kỹ năng sư phạm và nghệ thuật tổ chức lôi cuốn trẻ. Chuẩn bị đầy đủ phương tiện giáo dục như đồ dùng, đồ chơi, môi trường hoạt động trong và ngoài lớp đảm bảo yêu cầu khi thực hiện nội dung hoạt động. Cần dạy trẻ qua nhiều hình thức như, lồng ghép tích hợp trong nhiều hoạt động phù hợp với chủ đề. Trong các hoạt động cần phát huy tính tích cực, chủ động của trẻ. Việc phối hợp chặt chẽ với Cha mẹ/ Người chăm sóc trẻ sẽ nhận được sự quan tâm ủng hộ về vật chất cũng như tinh thần cho giáo viên, tạo diều kiện cho việc nghiên cứu và triển khai các đề tài sáng kiến một nhanh và tốt nhất. 3.2. Kiến nghị: * Đối với phòng giáo dục: - Phòng giáo dục cần tăng cường tổ chức các lớp tập huấn, chuyên đề tổ chức trò chơi dân gian cho trẻ. - Trong hội thi của các cháu hàng năm cần lồng ghép các trò chơi dân gian vào nội dung thi. * Về phía nhà trường: - Nhà trường sau khi về cơ sở mới cần tạo điều kiện bổ sung thêm cơ sở vật chất mở rộng diện tích sân chơi, trồng thêm nhiều cây bóng mát giúp trẻ có một môi trường vui chơi bổ ích. - Nhà trường cần thường xuyên tổ chức thi trò chơi dân gian theo khối, lớp, theo chủ đề, đầu tư trang phục, đồ dùng, đồ chơi phù hợp với một số trò chơi giúp trẻ hứng thú hơn khi tham gia các trò chơi dân gian. Trên đây là bản sáng kiến kinh nghiệm của tôi trong việc tổ chức trò chơi dân gian cho trẻ 5 – 6 tuổi tại trường mầm non Thị trấn Thường Xuân rất mong 17 các cấp lãnh đạo và các bạn đồng nghiệp quan tâm đóng góp ý kiến để bản sáng kiến kinh nghiệm của tôi được hoàn thiện hơn. Tôi xin trân thành cảm ơn! Thanh hóa, ngày 26 tháng 02 năm 2018 XÁC NHẬN CỦA THỦ Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết, TRƯỞNG ĐƠN VỊ không sao chép nội dung của người khác. Người thực hiện: Lê Thị Bình Nguyễn Thị Duyên 18 TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. PGS.TS Nguyễn Văn Huy - Giám đốc Bảo tàng dân tộc học Việt Nam – “Văn hóa và giáo dục Việt Nam”, NXB giáo dục, 2005 2. Đội TNTP HCM - Hội đồng Trung Ương, “Sách 100 trò chơi dân gian” NXB thanh niên, 2010. 3. PGS.TS. Lê Thị Ánh Tuyết, TS.Trần Thị Ngọc Trâm,TS. Lê Thu Hương, “Hướng dẫn tổ chức thực hiện chương trình giáo dục mầm non trẻ 3 - 4 tuổi” NXB giáo dục, 2017. 4. Lê Bạch Tuyết, “Tuyển tập trò chơi dân gian”, NXB Kim Đồng, 2009. 5. Hồ Thị Hạnh, “Phương pháp tổ chức hoạt động vui chơi cho trẻ mầm non” NXB giáo dục, 2011. 6. “Chương trình giáo dục mầm non”, NXB giáo dục, 2017. 19