Tài liệu Skkn một số biện pháp rèn luyện nề nếp thói quen cho trẻ 24 36 tháng tuổi

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HÓA PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THẠNH THÀNH SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MỘT SỐ BIỆN PHÁP RÈN LUYỆN NỀ NẾP - THÓI QUEN CHO TRẺ 24- 36 THÁNG TUỔI Người thực hiện: Bùi Thị Lan Chức vụ: Giáo viên Đơn vị công tác: Trường Mầm non Thành Kim SKKN thuộc lĩnh vực: Chuyên môn THẠCH THÀNH, NĂM 2019 MỤC LỤC Nội dung 1. Mở đầu 1.1. Lí do chọn đề tài 1.2. Mục đích nghiên cứu 1.3. Đối tượng nghiên cứu 1.4. Phương pháp nghiên cứu 2. Nội dung của sáng kiến kinh nghiệm 2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm 2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm 2.3. Các biện pháp rèn luyện nề nếp, thói quen cho trẻ 24-36 tháng 2.3.1. Tìm hiểu đặc điểm tâm sinh lý trẻ và lập kế hoạch rèn luyện nề nếp thói quen cho trẻ. 2.3.2. Phân nhóm trẻ và tổ chức rèn luyện nề nếp thói quen cho trẻ. 2.3.3. Thông qua việc tạo môi trường lớp học và chuẩn bị đồ dùng, đồ chơi để rèn nề nếp, thói quen cho trẻ 2.3.4. Gần gũi yêu thương, động viên khích lệ để rèn luyện nề nếp, thói quen. 2.3.5. Thông qua việc phối hợp với phụ huynh trong việc rèn luyện nề nếp, thói quen. 2.3.6. Tạo hình ảnh đẹp trước trẻ đề trẻ học tâp và noi theo. 2.4. Hiệu qủa của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường. 2.4.1 Đối với giáo viên 2.4.2 Đối với trẻ 3. Kết luận kiến nghị 3.1. Kết luận 3.2. Kiến nghị Trang 1 1 1 2 2 2 2 3 4 4 5 10 11 11 13 14 14 14 15 15 16 1. Mở đầu 1.1. Lý do chọn đề tài Giáo dục Mầm non là cấp học đầu tiên trong hệ thống giáo dục Quốc dân. Bảo vệ và chăm sóc giáo dục trẻ em là trách nhiệm của Nhà nước, xã hội và của mỗi gia đình. Việc giáo dục trẻ ngay từ khi còn nhỏ là vô cùng quan trọng, đồng hành với giáo dục gia đình, giáo dục mầm non là bậc học giúp trẻ em phát triển về thể chất, tình cảm, trí tuệ, thẩm mỹ, hình thành những yếu tố đầu tiên của nhân cách, hình thành và phát triển ở trẻ em những chức năng tâm sinh lí, năng lực và phẩm chất mang tính nền tảng, những kĩ năng sống cần thiết phù hợp với lứa tuổi, khơi dậy và phát triển tối đa những khả năng tiềm ẩn, đặt nền tảng cho việc học ở các cấp học tiếp theo và cho việc học tập suốt đời. Để thực hiện được nhiệm vụ to lớn này vai trò của cô giáo mầm non người mẹ thứ hai của trẻ phải là người giúp trẻ hình thành những kỹ năng, nề nếp, thói quen tốt để tạo nền nền tảng vững chắc trong chặng đường khôn lớn của trẻ. Với trẻ mầm non đặc biệt là trẻ nhà trẻ 24 - 36 tháng tuổi trước thế giới xung quanh bao la, rộng lớn, cùng biết bao điều mới lạ, hấp dẫn, khiến trẻ tò mò, muốn biết, muốn khám phá thì việc giáo dục nề nếp, thói quen cho trẻ là việc làm vô cùng quan trong và cần thiết. Như chúng ta đã biết, trong thực tế ở lứa tuổi này đa số nề nếp thói quen của trẻ được hình thành ở gia đình, mỗi gia đình lại có sự quan tâm, chăm sóc dạy dỗ khác nhau, hầu hết trẻ được nuông chiều và được làm theo ý thích của mình. Vì vậy nhiều trẻ chưa có thói quen chào hỏi lễ phép, ăn ngủ đúng giờ ... gây khó khăn cho việc hình thành và đưa trẻ vào nề nếp thói quen tốt cho trẻ khi trẻ đến trường mầm non. Độ tuổi này đặc điểm tâm sinh lý trẻ phát triển khá mạnh, trẻ rất nhạy cảm và dễ bị tổn thương về tâm lí, hầu như trẻ mới nhập học, là lần đầu tiên tách rời bố mẹ và gia đình, khi mới vào lớp trẻ thường có thái độ lạ lẫm, sợ hãi, tránh né bạn và không nhận sự giúp đỡ của cô giáo, thậm chí còn la hét khóc lóc, không ăn, không ngủ, không tham gia vào các hoạt động... làm thế nào để trẻ biết ăn ngoan, ngủ ngoan, biết vui chơi học hành ngoan ngoãn, hòa nhập với cô giáo và các bạn trong lớp để tiếp nhận những nề nếp thói quen tốt. Xuất phát từ những lý do trên, bản thân là một giáo viên mầm non phụ trách nhóm trẻ 24-36 tháng tuổi, trong quá trình chăm sóc trẻ tôi băn khoăn trăn trở rất nhiều và tôi chọn “Một số biện pháp rèn luyện nề nếp, thói quen cho trẻ 24-36 tháng” làm đề tài nghiên cứu sáng kiến kinh nghiệm của mình, với mong muốn góp phần rèn nề nếp thói quen cho trẻ 24 - 36 tháng tuổi được tốt hơn. 1.2. Mục đích nghiên cứu: Nghiên cứu các biện pháp rèn luyện nề nếp thói quen cho trẻ 24 - 36 tháng. Tìm ra những hạn chế, khó khăn trong khi tổ chức các biện pháp rèn luyện nề nếp thói quen cho trẻ 24 - 36 tháng và sự cần thiết phải nâng cao chất lượng rèn nề nếp thói quen cho trẻ 24 - 36 tháng trong trường mầm non. 1 Phân tích, nhận xét thực trạng và đề xuất những giải pháp, biện pháp để nâng cao chất lượng rèn nề nếp thói quen cho trẻ 24 - 36 tháng tuổi. 1.3. Đối tượng nghiên cứu: Trẻ 24 - 36 tháng ở Trường mầm non Thành Kim - Thạch Thành - Thanh Hóa 1.4. Phương pháp nghiên cứu: Kết hợp hài hòa các nhóm phương pháp sau: - Phương pháp dùng lời. - Nhóm phương pháp trực quan minh họa. - Nhóm phương pháp thực hành trên trẻ: + Trẻ được hành động thao tác với đồ vật. + Trẻ được rèn luyện thông qua trò chơi. + Tổ chức luyện tập lặp, đi lặp lại cho trẻ - Nhóm phương pháp đánh giá nêu gương. 2. Nội dung của sáng kiến kinh nghiệm. 2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm. Lứa tuổi mầm non nói chung là giai đoạn khởi đầu trong việc hình thành và phát triển nhân cách của một con người. Ở giai đoạn này các mặt phát triển của trẻ hòa quyện vào nhau, ảnh hưởng lẫn nhau, không tách bạch rõ nét vì trẻ nhỏ bé, non nớt, nhạy cảm với các tác động bên ngoài. Đối với trẻ 24-36 tháng tuổi nói riêng là giai đoạn trẻ chuyển từ việc giao tiếp gia đình là chủ yếu sang giao tiếp tác động xã hội, do đó trẻ rất dễ bị tổn thương về tâm lí. Việc rèn luyện nề nếp thói quen cho trẻ là vô cùng quan trọng. Nếu từ nhỏ trẻ được uốn nắn, giáo dục từ cử chỉ, lời nói, hành động văn minh, lịch sự, có thói quen sống gọn gàng, ngăn nắp, sạch sẽ, biết giữ gìn vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường xung quanh, tích cực tham gia các hoạt động, học được cách so sánh phân biệt các hành vi tốt, xấu và có những phản ứng đúng đắn với những thái độ, hành vi sai của bạn và mọi người xung quanh, thì lớn lên trẻ mới trở thành con người có ích cho bản thân, gia đình và xã hội... Đối với trẻ mầm non nói chung và trẻ ở độ tuổi nhà trẻ 24-36 tháng tuổi nói riêng, ở độ tuổi này trẻ dễ nhớ nhưng lại rất mau quên nên việc giáo dục nề nếp thói quen trong trường mầm non phải là công việc được đưa lên hàng đầu, phải luôn là việc làm thường xuyên, hàng ngày của giáo viên. Do đó mỗi giáo viên phải có những biện pháp, thủ thuật để hướng dẫn, rèn luyện cho trẻ những nề nếp, thói quen ngay từ ban đầu khi trẻ đến trường. Tác động sư phạm của giáo viên phải luôn thay đổi linh hoạt phù hợp với nhu cầu phát triển của trẻ và phải tác động một cách có định hướng. Vì thế nghệ thuật chủ yếu của cô là biết hòa nhập vào thế giới của trẻ, quên mình là người lớn để thực sự là người bạn của trẻ biết tôn trọng và đồng cảm với trẻ, tạo nên không khí cởi mở, lôi cuốn, thu hút trẻ, như thế trẻ dễ nghe theo sự hướng dẫn của cô, biết vâng lời một cách thoải mái, vui vẻ. Việc rèn luyện nề nếp thói quen cho trẻ mầm non phải được chú trọng, đặc biệt đội ngũ giáo viên phải thường xuyên bồi dưỡng, nâng cao trình độ nghiệp vụ chuyên môn, thường xuyên tiếp thu các chuyên đề, tiếp cận 2 với cái mới một cách kịp thời để thực hiện chăm sóc - giáo dục trẻ, đặc biệt là rèn luyện nề nếp thói quen cho trẻ đạt kết quả cao. Về góc độ giáo dục nề nếp thói quen cho trẻ 24 - 36 tháng cần đổi mới hình thức tổ chức cho trẻ, tạo môi trường hoạt động linh hoạt, tạo điều kiện cho trẻ được hoạt động dưới nhiều hình thức khác nhau, thông qua mọi hoạt động hàng ngày, ở mọi lúc, mọi nơi... tạo cơ hội cho trẻ phát huy tính độc lập, khả năng sáng tạo một cách triệt để, từ đó việc rèn luyện nề nếp thói quen cho trẻ sẽ có hiệu quả tốt hơn. 2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm Thực tế giáo dục mầm non hiện nay, vấn đề rèn luyện nề nếp thói quen cho trẻ đã được ngành học quan tâm. Điều đó được thể hiện trong chương trình chăm sóc giáo dục trẻ, qua chuyên đề giáo dục lễ giáo...Tuy nhiên, đối với trẻ 24-36 tháng tuổi, do trẻ đang trong giai đoạn chuyển từ việc giao tiếp gia đình là chủ yếu sang giao tiếp tác động xã hội và đa số trẻ lứa tuổi này lần đầu tiên trẻ được tiếp cận với cuộc sống sinh hoạt chung trong nhóm trẻ ở trường mầm non nên khi mới vào lớp trẻ thường có thái độ lạ lẫm, sợ hãi, tránh né bạn và không nhận sự giúp đỡ của cô giáo, thậm chí còn la hét, khóc lóc, không ăn, không ngủ, không tham gia vào các hoạt động...ngoài ra một số trẻ còn có hành vi chưa tốt như nói tục chửi bậy, chưa biết vâng lời ông bà cha mẹ, chưa biết yêu quý con vật, thiên nhiên, chưa biết đoàn kết với bạn bè và chưa biết nói lời cảm ơn, xin lỗi, ngồi trong lớp trẻ chưa biết ngồi nghiêm túc khi học bài, chưa biết lắng nghe và làm theo yêu cầu của cô. Đó là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng nề nếp thói quen của trẻ hầu như chưa có. Qua quá trình trực tiếp giảng dạy tại nhóm trẻ 24 -36 tháng tuổi B trong năm học 2018 – 2019, với tổng số trẻ là 15 cháu. Để nắm bắt được khả năng, ý thức về nề nếp thói quen của trẻ tôi đã tiến hành khảo sát thông qua các hoạt động trong ngày, qua trao đổi với phụ huynh và trực tiếp hỏi trẻ thì có kết quả như sau: Kết quả khảo sát chất lượng nề nếp thói quen tháng 9 năm học 2018 - 2019 Trẻ có Trẻ có Trẻ có Trẻ có Trẻ có Trẻ có Trẻ có Trẻ có nề nếp thói thói nề nếp nề nếp nề nếp nề nếp nề nếp thói quen quen thói thói thói thói thói Tổng quen chào cất đồ quen quen quen quen quen số trẻ đi học hỏi dùng trong trong giờ vui giờ vệ đều đồ giờ ăn giờ chơi học sinh chơi ngủ 15 7 8 2 3 3 4 3 3 Tỷ lệ 47% 53% 13% 20% 20% 26% 20% 20% Từ kết quả thực trạng trên dựa trên cơ sở thực tế và kinh nghiệm bản thân, tôi đã mạnh dạn đưa ra và áp dụng “Một số biện pháp rèn luyện nề nếp thói quen cho trẻ 24-36 tháng” như sau: 3 2.3. Các biện pháp rèn luyện nề nếp thói quen cho trẻ 24-36 tháng Mỗi bậc phụ huynh khi đưa con đến trường đều kỳ vọng con mình ngoan ngoãn, học giỏi trong đó việc rèn luyện nề nếp thói quen tốt cho trẻ không kém phần quan trọng. Tuy nhiên phụ huynh đa số là những người lần đầu tiên có con, cháu đi học, hơn nữa bản thân tôi là một giáo viên mới ra trường nên gặp phải rất nhiều vấn đề đối với việc hình thành nề nếp cho trẻ. Thực tế việc rèn luyện cho trẻ không hề đơn giản, nó đòi hỏi giáo viên và gia đình trẻ phải có sự phối hợp tốt nhất đồng thời giáo viên phải lựa chọn phương pháp phù hợp với lứa tuổi và kiên trì thực hiện, theo dõi sát sao sự tiến bộ của trẻ, nhằm thu được kết quả tốt nhất. Dưới đây tôi xin trình bày một số biện pháp để nâng cao hiệu quả giáo dục kỹ năng và rèn luyện nề nếp thói quen tốt cho trẻ nhà trẻ 24-36 tháng. 2.3.1. Tìm hiểu đặc điểm tâm sinh lí trẻ và lập kế hoạch rèn luyện nề nếp thói quen cho trẻ. Trước khi tìm hiểu đặc điểm tâm sinh lý của trẻ cùng với việc nắm được tầm quan trọng của việc rèn luyện nề nếp thói quen cho trẻ ngay từ đầu năm tôi đã dựa vào thực tế tình hình lớp học của mình phụ trách và đi sâu vào nghiên cứu, tìm tòi, tham khảo những tài liệu có nội dung liên quan đến việc rèn luyện nề nếp thói quen cho trẻ mầm non nói chung và đặc biệt là trẻ nhà trẻ nói riêng. Trong quá trình đó thuận lợi lớn của tôi là thông qua mạng iternet việc tìm kiếm thông tin dễ dàng, không gặp nhiều khó khăn trở ngại gì. Qua đó tôi đã được tham khảo rất nhiều tài liệu là những công trình nghiên cứu về tâm sinh lí lứa tuổi mầm non trong đó có những nghiên cứu về trẻ em lứa tuổi 24-36 tháng của các nhà khoa học, ở đây tôi còn được chia sẽ những kinh nghiêm nuôi dạy trẻ từ những giáo viên mầm non khác hay là những kinh nghiệm từ các mẹ. Tôi đã thu thập rất nhiều tài liệu hữu ích. Từ đó tìm ra những biện pháp hợp lí nhất để áp dụng trong quá trình chăm sóc giáo dục trẻ của lớp mình phụ trách. Tôi cũng đã học hỏi kinh nghiệm của đồng nghiệp, chắt lọc từ kinh nghiệm của bản thân ở những năm học trước. Đồng thời xác định rõ những thuận lợi khó khăn của nhà trường, của lớp tôi đã tìm ra biện pháp hữu ích nhất cho việc rèn luyện nề nếp thói quen cho trẻ. Để tìm ra được những biện pháp rèn nề nếp thói quen cho trẻ 24 – 36 tháng đạt hiệu quả cao tôi tiến hành nghiên cứu tài liệu để tìm hiểu đặc điểm tâm sinh lý trẻ độ tuổi 24 – 36 tháng; tầm quan trọng của việc rèn nề nếp, thói quen cho trẻ mầm non. Lứa tuổi này trẻ đã có khả năng hiểu lời nói tách khỏi tình huống cụ thể, vì thế việc chỉ dẫn của người lớn vô cùng quan trọng, nhằm điều chỉnh hành vi của trẻ trong những điều kiện khác nhau. Lúc này sự thông hiểu lời nói của người lớn được biến đổi về chất, trẻ hiểu những từ riêng biệt và có thể thực hiện hành động với đồ vật theo sự hướng dẫn của người lớn, giúp trẻ sử dụng ngôn ngữ như phương tiện cơ bản để nhận thức thế giới. Giai đoạn này hoạt động chủ đạo của trẻ là hoạt động với đồ vật. Trẻ thích tò mò khám phá mọi vật xung quanh, những hoạt động khám phá của trẻ đôi khi trở thành sự nghịch ngợm đồ dùng, đồ chơi. Đặc biệt ở lứa tuổi này trẻ rất thích 4 được người lớn khen ngợi, âu yếm, trẻ rất sợ người lớn không bằng lòng với mình. Trẻ muốn được chú ý, quan tâm và chiều chuộng. Đây cũng là giai đoạn ở trẻ xuất hiện loại tình cảm xấu hổ khi bị mọi người chê trách. Từ kết quả nghiên cứu tài liệu kết hợp với khảo sát thực tế trẻ trên lớp tôi phụ trách về khả năng thực hiện nề nếp thói quen trong các thời điểm hoạt động trong ngày của trẻ, tôi đã lựa chọn nội dung giáo dục trẻ phù hợp với từng thời điểm và lập kế hoạch rèn luyện cụ thể ở lớp mình theo giai đoạn và theo các thời điểm trong ngày cụ thể như sau: Các Nề nếp Thói Thói Nề nếp Nề nếp Nề nếp Nề nếp Nề nếp chỉ số thói quen quen cất thói thói thói thói thói quen chào đồ dùng quen quen quen quen quen đi học hỏi đồ chơi trong trong giờ vui giờ học vệ sinh đều giờ ăn giờ ngủ chơi Thời Giờ Giờ Giờ đón, Giờ ăn Giờ Giờ Giờ Mọi điểm đón, trả đón, trả trẻ, ngủ chơi hoạt lúc mọi rèn trẻ trả trẻ giờ chơi, động nơi luyện Hoạt chơi, động tập chơi tập có có chủ chủ định định Khi lập được kế hoạch giáo dục trẻ nề nếp thói quen phù hợp với đối tượng trẻ trong lớp. Căn cứ vào kết quả khảo sát khả năng thực hiện nề nếp thói quen của trẻ trong nhóm trẻ đầu năm ở lớp tôi, tôi tiếp tục thực hiện biện pháp sau: 2.3.2. Phân nhóm trẻ và tổ chức rèn luyện nề nếp thói quen cho trẻ. * Phân nhóm trẻ: Như chúng ta đã biết: Mỗi trẻ là một cá thể riêng biệt được sinh ra và lớn lên trong một gia đình khác nhau, có hoàn cảnh và điều kiện khác nhau do đó trong một lớp học có bao nhiêu trẻ thì sẽ có bấy nhiêu sự khác biệt cá nhân. Những sự khác biệt này bao gồm cả về thể chất, năng lực, tình cảm, hành vi, hứng thú.... nhưng chung nhất khi đến trường tất cả các trẻ đều có quyền đòi hỏi được quan tâm đáp ứng nhu cầu của bản thân. Chính vì vậy việc phân nhóm trẻ để có biện pháp rèn luyện phù hợp là vô cùng quan trọng. Ngoài việc tiến hành tổ chức đưa các cháu vào thói quen nề nếp ở mọị lúc, mọi nơi tôi đã kết hợp phân nhóm trẻ và sắp xếp chỗ ngồi theo nhóm để tiện cho việc rèn nềp nếp thói quen cho trẻ. Cụ thể tôi đã làm như sau: Đầu năm khi trẻ mới nhập học với 15 cháu trong đó có 9 bé trai vá 6 bé gái tôi theo dõi, tìm hiểu, quan sát và phân trẻ thành những nhóm như sau: Nhóm 1: (Gồm các bé: Đức Hiếu, Quỳnh Mai, Thiên Hương, Ngọc Hân và Khánh Linh) biết đi học đều, biết chào hỏi, biết cất đồ dùng - đồ chơi sau khi học và chơi đúng nơi quy định, biết tự đi vệ sinh khi có nhu cầu và khi ăn, khi ngủ biết thực hiện theo yêu cầu của cô. 5 Số trẻ này đa số đã được đi học qua nhóm trẻ 18-24 tháng hoặc đã đi học tư thục. Nhóm 2: (Gồm các bé: Hoàng Long, Minh Cường, Phương Anh, Thanh Xuân, Mai Anh, Bá Lộc, Xuân Phúc, Khánh Ngân, Bá An, Viết Kiên) nhìn chung đến lớp còn khóc nhè, hay hờn rỗi, chưa biết chào hỏi, chưa biết cất đồ dùng - đồ chơi sau khi học và chơi, chưa biết tự đi vệ sinh khi có nhu cầu và khi ăn khi ngủ, chưa biết thực hiện theo yêu cầu của cô. Số trẻ này chủ yếu là trẻ lần đầu tiên được đến trường.  Tổ chức rèn luyện nề nếp thói quen cho trẻ: Sau khi phân nhóm tôi đã tổ chức rèn luyện nề nếp thói quen cho trẻ như sau: Đầu tiên tôi sắp xếp hai nhóm trẻ này ngồi sen kẽ với nhau, đồng thời tôi thường xuyên động viên, khích lệ, nêu gương để trẻ học hỏi lẫn nhau. Bên cạnh đó tôi chú trọng đến việc thường xuyên tập và uốn nắn cho trẻ từ cách đi, đứng, cách xưng hô, cách trả lời khi nghe cô hỏi, cách nhường nhịn chia sẻ khi cùng chơi với bạn... ở mọi lúc mọi nơi. Trong quá trình chăm sóc giáo dục trẻ tôi phát hiện ra một số trẻ khi được đón từ tay bố mẹ sang với cô cháu đã theo cô giáo nào thì thường cháu chỉ theo và bám cô giáo đó mà thôi vì vậy những ngày đầu các cô cùng nhóm ưu tiên để trẻ theo cô ấy và cô còn lại sẽ gần gũi để tiếp súc, âu yếm, tạo niềm tin và sự an toàn cho trẻ để trẻ hiểu rằng trong nhóm các cô giáo ai cũng yêu thương và chăm sóc các bé. Hàng ngày các cháu đến lớp được tham gia vào rất nhiều các nội dung hoạt động như: Giờ ăn, giờ ngủ, giờ vệ sinh, các hoạt động chơi tập có chủ đích, hoạt động ở các khu vực chơi, thời điểm đón - trả trẻ..... Mọi thời điểm đều có thể có những hình thức kết hợp để rèn luyện nề nếp thói quen cho trẻ. Tuy nhiên đối với độ tuổi này việc đưa trẻ vào nề nếp thói quen còn gặp rất nhiều khó khăn so với các anh chị lớp lớn vì trẻ còn nhỏ, khả năng nhận thức chưa hoàn thiện, trẻ dễ nhớ nhưng rất nhanh quên, do đó để tạo cho trẻ có nề nếp, thói quen tôi đã thực hiện như sau: Tôi luôn uốn nắn, rèn luyện nề nếp thói quen cho trẻ thông qua các bài hát, bài thơ, câu chuyện, trò chơi có nội dung nói về nề nếp thói quen, thông qua các cử chỉ, hành động hàng ngày, cụ thể tôi thường rèn luyện cho các cháu có thói quen chào hỏi thông qua bài hát: “Bé ngoan”, “Lời chào buổi sáng”, “Mẹ yêu không nào”... Các bài thơ “miệng xinh”, cháu chào ông ạ|... đây đều là những bài thơ phù hợp với lứa tuổi nhà trẻ. Khi cho trẻ đọc thơ tôi lồng ghép giáo dục cho trẻ biết chào hỏi, lễ phép từ đó hình thành cho trẻ thói quen chào hỏi lễ phép với người lớn. Việc làm này không phải trong ngày một ngày hai, mà nó là cả một chuỗi công việc được lặp đi lặp lại hàng ngày để trẻ có sự liên hệ với bản thân tạo nên những nề nếp, thói quen theo yêu cầu của mình đề ra. Tôi xin trình bày một số ví dụ trong rất nhiều những việc mình đã làm cụ thể như sau: Ví dụ rèn thói quen chào hỏi lễ phép: Ví dụ 1: Khi đưa trẻ đến lớp phụ huynh nhắc nhở chào các cô giáo, trẻ chỉ nói “chào cô”, lúc đó tôi nhắc trẻ ngay “con ơi con chào các cô đi: Cháu chào 6 các cô ạ!”. Dạy trẻ chào hỏi, trả lời người lớn đủ câu giúp trẻ có thói quen tốt trong giao tiếp. Ví dụ 2: Khi có cô giáo lớp khác đến lớp có những cháu biết chào cô, có những cháu lại chưa biết chào cô. Tôi liền chào cô giáo đồng thời tập trung sự chú ý của trẻ vào phía mình và hỏi: “Các con ơi ai đến lớp mình đấy? À Cô Tuyết đấy, Bạn Nam, bạn Hà. Bạn Mai đã biết chào cô rồi chúng mình vỗ tay khen các bạn ấy nào (hoan hô) và bây giờ tất cả các con cùng chào cô nào. Các con giỏi lắm (hoan hô). Từ nay thấy ai đến lớp mình các còn phải làm gì? (phải chào ạ) À đúng rồi, các con nhớ phải chào mới ngoan và được khen nhớ chưa nào. Như thế tôi thấy trẻ rất thích thú và hăng hái chào ngay. Hình ảnh: Tập cho trẻ biết chào cô, chào khách khi đến lớp Ví dụ dạy trẻ có thói quen chơi đoàn kết, biết chia sẻ với bạn bè: Khi cho trẻ chơi đồ chơi quan sát thấy có cháu Nam tranh hết đồ chơi không cho bạn khác chơi tôi nhẹ nhàng đến bên trẻ đó chơi cùng trẻ và và nói Nam chơi một mình không vui con hãy chia đồ chơi cho các bạn chơi cùng sẽ vui hơn giống như cô đang chơi cùng con đây này, giờ con sẽ chia đồ chơi cho các bạn chơi cùng với nhé, con rất ngoan các bạn vỗ tay khen bạn Nam giỏi nào (hoan hô), thế là bé Nam hửng mũi chia ngay đồ chơi cho các bạn. Ví dụ rèn thói quen đi vệ sinh đứng nơi quy định: Khi trẻ đi vệ sinh có một số trẻ không chịu đi vào bô, tôi đã lấy gương một số bạn ở bên biết đi bô gọn gàng sạch sẽ để tập và hướng dẫn, động viên khích lệ trẻ, dần dần trẻ đã biết tự ngồi bô để đi vệ sinh. Sau khi thực hiện biện pháp trên tôi đã dần dần ổn định trẻ và đưa được trẻ vào nề nếp thói quen trong mọi hoạt động, ở mọi nơi, mọi lúc. Hay việc rèn nề nếp, thói quen trong giờ ăn, giờ ngủ tôi thường thông qua các bài thơ để nhắc nhở trẻ như: 7 Bài thơ: “Giờ ngủ” Giờ đi ngủ Em lên giường Nằm im lặng Hai mắt nhắm Ngủ cho ngoan Chiều mẹ đón. Bài thơ: “Rửa tay sạch” Cô dặn bé Trước giờ ăn Khi tay bẩn Phải rửa ngay Với xà phòng Bé ghi lòng Lời cô dặn Đôi khi tôi sử dụng các câu khẩu lệnh như “Miệng xinh” để nhắc nhở trẻ yên lặng trước khi cô cần nêu 1 vấn đề gì trước trẻ hoặc khi đang tham gia các hoạt động mà trẻ bỗng dưng ồn ào, không tập trung. Khi có bạn mới nhập học cô cho trẻ đọc bài thơ bạn mới, qua đó trẻ hình thành những kỹ năng chơi cùng bạn, giúp trẻ mới cảm thấy gần gũi, mất đi sự xa lạ, lẻ loi giúp trẻ hòa đồng cùng bạn bè nhanh hơn. Ngoài ra trong các giờ học khi dạy bất cứ một bài thơ hay câu chuyện, bài hát cô cần dành cho trẻ những câu hỏi mang tính liên hệ như. + Bạn như thế có ngoan không? + Con có ngoan như bạn ấy không? + Bạn ấy đã vâng lời người lớn chưa? + Vậy con thấy mình đã vâng lời cô giáo và bố mẹ chưa? + Vâng lời thì các con sẽ làm như thế nào?.... Việc giáo dục nề nếp thói quen cho trẻ phải được thực hiện song song cùng lúc với các hoạt động giáo dục khác như: Giáo dục phát triển ngôn ngữ; Giáo dục phát triển nhận thức; Giáo dục phát triển thể chất; Giáo dục phát triển tình cảm xã hội kỹ năng thẩm mĩ. Đặc biệt là giáo dục phát triển ngôn ngữ, khi trẻ phát triển ngôn ngữ trẻ có khả năng nghe, hiểu và diễn diễn đạt mong muốn với cô giáo sẽ giúp cho việc giáo dục nề nếp thói quen cho trẻ dễ dàng hơn. Ví dụ: Thông qua câu chuyện “Cháu chào ông ạ!” tôi dạy trẻ thói quen chào hỏi người lớn lễ phép hay thông qua bài thơ bạn mới tôi hướng trẻ đến kỹ năng chơi với bạn đoàn kết yêu thương... Hoặc thông qua hoạt động nhận biết tập nói (trò chuyện về các loại trang phục của trẻ) tôi đã rèn luyện thói quen ăn mặc gọn gàng sạch sẽ phù hợp theo mùa... Thông qua các hoạt động chơi tập có chủ đích tôi luôn khuyến khích trẻ tích cực trả lời các câu hỏi, cho trẻ lên đọc thơ, hát cho cả lớp nghe qua đó rèn luyện cho trẻ thói quen mạnh dạn tự tin trong học tập... 8 Hình ảnh: Hoạt động chơi tập có chủ đích của trẻ Để giáo dục nề nếp thói quen cho trẻ cần có sự luyện tập lặp đi lặp lại. Đối với một việc ngày đầu trẻ chưa biết nhưng nếu được sự hướng dẫn của cô và được thực hiện lặp đi lặp lại nhiều lần trong nhiều ngày sẽ hình thành cho trẻ một thói quen và kỹ năng thực hiện các thao tác đó cùng dần được nâng lên. Ví dụ: Khi trẻ mới nhập học lớp tôi chỉ có 3 học sinh biết xúc cơm ăn, trong đó chỉ có 1 trẻ xúc gọn gàng nhưng qua sự hướng dẫn của cô và sự luyện tập hàng ngày đến nay đã có 15 trẻ biết tự xúc ăn trong đó có 12 trẻ xúc ăn gọn gàng. Ảnh: Giờ ăn trưa nhóm trẻ 24-36 tháng B Như vậy việc giáo dục nề nếp và thói quen cho trẻ phải được thực hiện thường xuyên, liên tục và rèn luyện vào mọi nơi mọi lúc, luôn gắn liền với tất cả 9 các hoạt động trong ngày của bé và không thể tách rời với tất cả các môn học thuộc các lĩnh vực giáo dục phát triển cho bé. 2.3.3. Thông qua việc tạo môi trường lớp học và chuẩn bị đồ dùng, đồ chơi để rèn nề nếp, thói quen cho trẻ. Việc trang trí lớp học, tăng cường làm và sưu tầm nhiều đồ chơi đẹp để trẻ được hoạt động dưới nhiều hình thức “Học bằng chơi- chơi mà học” với nhiều đồ chơi hấp dẫn, thu hút sự chú ý của trẻ là rất quan trọng, nó giúp cho trẻ nhanh chóng quên đi nỗi nhớ nhà, nhớ bố mẹ của trẻ. Do đó đầu năm tôi và cô giáo cùng nhóm rất quan tâm đến việc trang trí nhóm lớp thật xinh động để thu hút sự tò mò, chú ý của trẻ, kích thích trẻ tham gia hoạt động. (Hình ảnh: Trang trí mảng tường) Cạnh đó, tôi thống nhất với cô giáo cùng nhóm sắp xếp các góc chơi phù hợp với đầy đủ các loại đồ chơi khác nhau, nhất là các loại đồ chơi chuyển động như: Ô tô, máy múc, máy bay, xe tăng hay búp bê phát ra tiếng nhạc...đồ chơi phát triển trí tuệ đồ chơi lắp ghép, xếp hình…và một số thú bông, búp bê, các loại bóng. Đồ chơi trong nhóm tôi cố gắng chuẩn bị để đủ cho mỗi cháu có ít nhất một món, không tranh dành nhau. Trong quá trình chăm sóc, giáo dục trẻ tôi và cô giáo Mỹ Linh (Giáo viên cùng nhóm) thường xuyên tìm tòi và thu thập những nguyên vật liệu, phế thải đảm bảo an toàn cho trẻ đê tạo ra những đồ dùng, đồ chơi đẹp mắt phù hợp với từng chủ đề phục vụ cho các hoạt động học tập vui chơi của trẻ trong ngày. Hình ảnh: Một số đồ chơi tự tạo 10 Trong quá trình tổ chức cho trẻ chơi tôi dạy trẻ học thuộc và thương xuyên hát mấy câu hát “Bạn ơi hết giờ rồi, nhanh tay cất đồ chơi, nhẹ tay thôi bạn nhé, cất đồ chơi đi nào” sau khi kết thúc chơi, các câu hát đó có ý nghĩa nhắc nhở trẻ cất dọn đồ dùng - đồ chơi nhẹ nhàng và biết giữ gìn đồ dùng, đồ chơi, dần dần tạo cho trẻ thói quen cất dọn đồ dùng – đồ chơi đúng nơi quy định. 2.3.4. Gần gũi yêu thương, động viên khích lệ để rèn luyện nề nếp, thói quen Trẻ ở độ tuổi 24 -36 tháng vừa rời khỏi bàn tay ấp ủ yêu thương, chiều chuộng của gia đình vì thế đến lớp trẻ có một tâm trạng không an toàn vừa bỡ ngỡ lạ lẫm, sợ hãi vừa lưu luyến nhớ gia đình. Thậm chí có nhiều cháu khóc lóc... lúc này trẻ rất cần tình cảm yêu thương, vỗ về gần gũi nhẹ nhàng của cô giáo, nhất là những ngày đầu trẻ mới nhập lớp. Nắm vững điều đó tôi luôn ân cần với trẻ, xem trẻ như con đẻ của mình, tận tình chăm sóc trẻ, chú ý đến từng cử chỉ nhỏ như vuốt ve, âu yếm vỗ về trẻ.... để trẻ thật sự cảm nhận được sự an toàn, quan tâm và được yêu thương, thân thiết, gần gũi như quan hệ mẹ con. Cạnh đó tôi luôn tôn trọng và đồng cảm với trẻ tạo nên không khí cởi mở, quên mình là người lớn để thực sự là người bạn của trẻ. Khi trẻ có cảm tình, có hứng thú cô có thể sử dụng nghệ thuật của mình để thu hút lôi cuốn trẻ vào các hoạt động một cách dễ dàng. Ví dụ: Khi đón trẻ vào lớp những ngày đầu trẻ còn bỡ ngỡ thậm chí khóc hờn, tôi bế trẻ âu yếm vỗ về rồi cho trẻ xem tranh và trò chuyện hoặc hát cho trẻ nghe rồi kể chuyện, cùng trẻ chơi với các đồ chơi để trẻ quên đi nỗi nhớ nhà. Rồi những buổi đầu trẻ ăn cơm, ngủ tại trường với trẻ điều gì cũng mới mẻ cô ân cần dỗ dành, động viên khuyến khích bón từng thìa cơm, ru trẻ vào giấc ngủ. Dần dần trẻ đã quen khi đến giờ ăn cô hướng dẫn trẻ tự ngồi vào bàn ăn, tập cho trẻ tự cầm thìa xúc cơm ăn, ăn không nói chuyện, không làm rơi vãi. Khi đã tạo được sự tin tưởng của trẻ tôi đồng thời rèn luyện cho trẻ có thói quen nề nếp tốt ngoài sự dịu dàng âu yếm thì những ánh mắt nghiêm khắc của cô hay sự động viên khích lệ kịp thời cũng mang lại hiệu quả cao. Đối với một số trẻ thì những ánh mắt nghiêm khắc đi đôi với phần thưởng là điều cần thiết. Ví dụ: Khi trẻ nghịch phá đồ chơi cô có thể nghiêm khắc nhắc nhở trẻ: “Con không được phá đồ chơi nếu đồ chơi bị hỏng ngày mai con và các bạn sẽ không còn đồ chơi để chơi đâu” hoặc “Nếu con phá đồ chơi cô giáo sẽ không yêu con nữa cô giáo chỉ yêu các bạn thôi”, “Nếu con còn nghịch ngợm cô con sẽ không được ngồi gần cô giáo nữa… đấy chính là những sự nhắc nhở nghiêm khắc có hiệu quả cao đối với lứa tuổi 24-36 tháng. Khi trẻ ngừng những hành động hay thay đổi được thói quen xấu tôi thường khuyến khích động viên, khen ngợi trẻ. 2.3.5. Thông qua việc phối kết hợp với phụ huynh trong việc rèn nề nếp thói quen Nếu mỗi cô giáo mầm non là người mẹ hiền thứ hai của trẻ thì gia đình là cái nôi êm đềm của mỗi cá nhân trẻ. Để thực hiện rèn luyện nề nếp thói quen cho trẻ thì các bậc phụ huynh giữ một vai trò vô cùng quan trọng. Hiểu rõ điều đó tôi đã thường xuyên tuyên truyền cho các bậc phụ huynh biết về sự cần thiết của việc rèn luyện nề nếp thói quen cho trẻ nhà trẻ như: Đến trường phải biết 11 chào cô để vào lớp và chào bố mẹ, ông bà, người thân khi đi học và biết chào hỏi khi gặp người lớn, gặp khách đến lớp. Thông qua phụ huynh tôi nắm bắt đặc điểm tâm sinh lý của từng trẻ trao đổi với phụ huynh để cùng tìm nguyên nhân và phối hợp biện pháp thích hợp kịp thời uốn nắn trẻ, đồng thời trao đổi với cha mẹ trẻ để rèn luyện thêm cho trẻ khi ở gia đình. Giúp việc rèn luyện thói quen nề nếp của trẻ theo khoa học và đi đến thống nhất trong việc chăm sóc, giáo dục trẻ Ví dụ: Qua tìm hiểu tôi được biết trong lớp tôi những ngày nghỉ một số phụ huynh như nhà cháu Lan Anh, Xuân Phúc, Gia Bảo... không cho các cháu ngủ trưa nên đến giờ ngủ trưa các cháu không ngủ mà nghịch còn nằm hát véo von không cho bạn khác ngủ. Tôi đã trực tiếp trao đổi với phụ huynh của các cháu ấy về thời gian biểu trong một ngày của trẻ và chỉ ra cho phụ huynh thấy tầm quan trọng của giấc ngủ trưa cho trẻ, từ đó yêu cầu phụ huynh phối hợp tập cho các cho cháu ngủ trưa ở nhà trong những ngày nghỉ. Thông qua phụ huynh tôi cũng tìm hiểu được những đặc điểm về thói quen sinh hoạt cũng như tính cách cá nhân mỗi trẻ để từ đó có biện pháp rèn luyện thích hợp. Qua giờ đón trả trẻ tôi cũng khéo léo trao đổi với phụ huynh về những kỹ năng chăm sóc, rèn luyện nề nếp thói quen cho trẻ. Ảnh: trao đổi với phụ huynh trong giờ đón trẻ Ví dụ: Với những trẻ ngủ trưa muộn, kém ăn do trẻ dậy muộn, ăn sáng muộn tôi trao đổi phụ huynh về việc nên cho trẻ đi ngủ sớm và cho trẻ thức dậy đúng giờ sẽ giúp trẻ có thói quen sinh hoạt tốt hơn. Ví dụ: Vào đầu năm học nhiều trẻ trong lớp tôi còn chưa biết đi bô, tôi cũng đã tập cho trẻ có thói quen đi bô và trao đổi với phụ huynh để phụ huynh rèn luyện thêm cho cháu ở nhà. 12 Thông qua trao đổi cởi mở với phụ huynh đã mang lại rất nhiều thuận lợi cho tôi và giáo viên trong lớp trong việc rèn luyện nề nếp thói quen cho trẻ tốt hơn. Từ đó phụ huynh cũng vui mừng nhận thấy được sự thay đổi tốt của con trong thời gian ở gia đình so với giai đoạn trước khi cháu đi học. Phối hợp tốt với các bậc phụ huynh giúp cho việc rèn luyện nề nếp thói quen cho trẻ ở lớp tôi đạt được hiệu quả cao hơn. 2.3.6. Tạo hình ảnh đẹp trước trẻ để trẻ học tập và noi theo. Trẻ 24 - 36 tháng tuổi với đặc điểm tâm sinh lý của trẻ phát triển mạnh, trẻ còn bé hay tò mò thích bắt chước, tôi luôn tôn trọng trẻ và hết sức công bằng, sử dụng khen, chê đúng mực. Sự gương mẫu của cô và những người xung quanh là vô cùng quan trọng tác động nhanh chóng đến lời lẽ hành động của trẻ. Do đó bản thân tôi luôn cố gắng là tấm gương mẫu mực ở từng hành động, lời nói để trẻ noi theo. Như chúng ta đã biết: Đặc điểm của trẻ là hay bắt chước, có thể bắt chước cái đúng, cái tốt, nhưng cái sai, cái xấu trẻ lại nhanh bắt chước hơn. Vì vậy cô giáo và mọi người xung quanh cần phải tự rèn luyện bản thân và tuân thủ những chuẩn mực đạo đức, các yêu cầu của nhà trường, thực hiện triệt để lời nói phải đi đôi với việc làm để thực sự là tấm gương sáng cho các cháu noi theo. Ví dụ: + Khi trẻ mới đến lớp còn chưa biết chào cô, cô giáo hãy là người chủ động chào trẻ và phụ huynh của trẻ, rồi nhắc trẻ chào cô. + Khi làm bất cứ việc gì cô luôn để đồ dùng vào đúng nơi quy định. + Khi chia cơm cho cả lớp cô mời cả lớp mời cơm để cả lớp hình thành thói quen mời người lớn và các bạn trước khi ăn cơm… Nếu mỗi cô giáo đều là một tấm gương tốt, gia đình và bố mẹ cũng là những tấm gương tốt để trẻ noi theo thì việc đưa trẻ vào nề nếp không phải là vấn đề khó khăn. Cạnh đó việc khen và chê đúng mực có tác dụng mạnh đến hành vi vâng lời của trẻ, nhưng không nên khen quá đáng mà chê trách chung chung, nên tôi thường khen những gương bạn tốt để trẻ bắt trước. Chê đối với trẻ cần rất thận trọng, nếu trẻ có hành vi chưa tốt, các cô giáo không nên đồng nhất việc chê hành vi xấu với việc chê trẻ xấu. Ví dụ: Khi trẻ đánh bạn thay vì quát trẻ là “sao con hư thế, con không được đánh bạn nhé” thì bản thân tôi sẽ nói “đánh bạn là hành động chưa ngoan, con ngoan nên đừng đánh bạn nhé” Ví dụ: Cô khen những trẻ đi học ngoan, đúng giờ, mặc quần áo, đầu tóc gọn gàng, sạch đẹp. Biết chào cô khi đến lớp, không khóc nhè… thông qua các bài hát, bài thơ, câu chuyện và mọi lúc mọi nơi, cũng có thể giúp trẻ có thói quen nề nếp tốt hơn hoặc cô không nên chê trẻ trước tập thể lớp mà nên gần gũi để góp ý nhỏ với trẻ về một số nề nếp cho tốt hay trong lớp còn một vài cháu hay nhõng nhẽo không nghe lời cô do sự nuông chiều của ông bà, bố mẹ... tôi dựa vào lúc có điều kiện, trong giờ hoạt động nào đó mà trẻ có thể học tập, bắt chước. Tôi đã tranh thủ cơ hội đó để thay đổi trẻ bằng mọi hình thức. Từ sự giúp đỡ của cô giáo mà tính nhõng nhẽo của trẻ mất dần. Được cô tạo điều kiện giúp 13 đỡ, uốn nắn rèn luyện thông qua động viên khen thưởng mà trẻ đã thực sự hoà nhập vào nề nếp, khuôn khổ của tập thể lớp một cách thoải mái, dễ dàng và tự tin. Để rèn luyện cho trẻ có hành động và thói quen tốt hãy cho trẻ thấy bản thân cô luôn là người có kỷ luật, giành cho trẻ sự yêu thương tin tưởng và hãy là tấm gương sáng để trẻ có thể tự hào và sẵn sàng noi theo. 2.4. Hiệu quả của sáng kiến đối với hoạt động giáo dục với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường. 2.4.1. Đối với giáo viên: Qua quá trình mạnh dạn thử nghiệm những biện pháp trên tôi đã có nhiều kinh nghiệm cho bản thân về việc rèn luyện nề nếp thói quen cho trẻ tại nhóm trẻ của mình. Tôi thực sự yêu thích và say mê nghiên cứu, tìm tòi về tâm sinh lý của trẻ 24-36 tháng tuổi, ngoài ra tôi luôn tích cực và không ngừng sáng tạo ra những đồ dùng đồ chơi đẹp mắt bằng những nguyên liệu tự tạo nhằm tạo hứng thú cho trẻ trong các giờ hoạt động. Tất cả giáo viên ở tổ nhà trẻ nói chung và tôi nói riêng đều được nhận thức về tầm quan trọng của việc rèn luyện nề nếp thói quen cho trẻ. Đặc biệt là đã nắm vững nội dung phương pháp, hình thức đổi mới của việc rèn luyện nề nếp thói quen cho trẻ từ đó lựa chọn phương pháp tốt nhất để những hành động của trẻ như: chào hỏi lẽ phép, biết cất đồ dùng đúng nơi quy định hay làm theo yêu cầu của cô giáo không phải là áp đặt nữa mà là một thói quen của trẻ. Việc rèn luyện nề nếp thói quen cho trẻ đạt hiệu quả được đồng nghiệp và nhà trường luôn luôn quan tâm, giúp đỡ, ủng hộ và đưa vào trong hoạt động hàng ngày. Công tác phối kết hợp với phụ huynh đạt kết quả cao, chất lượng chăm sóc giáo dục được nâng cao tạo niềm tin tưởng cho các bậc phụ huynh. 2.4.2. Đối với trẻ: Qua một năm học tôi đã kiên trì thực hiện một số biện pháp rèn luyện nề nếp thói quen cho trẻ đến nay trẻ đã thực sự yêu mến cô giáo, các bạn và thích đi học. Trẻ có nề nếp, thói quen tham gia trong mọi hoạt động, trẻ có tác phong mạnh dạn tự tin, cụ thể: - Trẻ có hành vi đạo đức tốt, không nói tục chửi bậy, biết vâng lời ông bà cha mẹ, yêu quý con vật, biết yêu quý thiên nhiên, biết đoàn kết với bạn bè, biết cảm ơn xin lỗi. - Ở lớp trẻ biết ngồi nghiêm túc khi học bài, trẻ biêt lắng nghe và làm theo yêu cầu của cô. - Về ngôn ngữ giao tiếp không những trẻ tăng về vốn từ mà trẻ nói chuyên có đủ câu trẻ biết thưa, biết dạ biết chào hỏi lễ phép. Đây là sự tiến bộ đáng mừng so với thời điểm trẻ mới nhập học. - Đặc biệt các cháu về nhà đã biết tự làm một số công việc tự phục vụ: Tự xúc ăn, tự uống nước, biết gọi người lớn khi có nhu cầu đi vệ sinh, khi chơi xong biết tự cất đồ chơi vào đúng nơi quy định. Trẻ còn biết đọc thơ, biết hát cho ông bà bố mẹ nghe. 14 Qua so sánh giữa những trẻ chưa đi học và các cháu đã đi học ở cùng độ tuổi các bậc phụ huynh cũng nhận thấy rõ rệt được những thay đổi tốt của các cháu đã đi học và thực sự hài lòng về sự tiến bộ trong nề nếp thói quen của con em mình từ đó giúp cho phụ huynh có cái nhìn tốt hơn về chương trình giáo dục lứa tuổi nhà trẻ. Qua trao đổi với phụ huynh được nghe các bậc phụ huynh bày tỏ sự phấn khởi cũng là một động lực tốt giúp tôi và đồng nghiệp cố gắng phấn đấu nhiều hơn nữa. Bảng đánh giá kết quả việc áp dụng một số biện pháp rèn luyện nề nếp thói quen cho trẻ ở nhóm trẻ 24 - 36 tháng” cuối năm học 2018 -2019. (Tổng số trẻ được khảo sát là 15 trẻ) Các chỉ Trẻ có Trẻ có Trẻ có Trẻ Trẻ có Trẻ có Trẻ Trẻ có số thói thói thói có thói thói có thói quen quen quen thói quen quen thói quen nề nếp chào cất đồ quen nề nếp nề nếp quen nề đi học hỏi dùng nề giờ giờ nề nếp vệ đều đồ nếp ngủ vui nếp sinh chơi giờ chơi giờ ăn học Cuối 15/15 15/15 14/15 15/15 15/15 14/15 15/15 14/15 năm Tỷ lệ 100% 100% 93% 100% 100% 100% 100% 93% 3. Kết luận và kiến nghị. 3.1. Kết luận. Bằng những biện pháp đã thực hiện như trên cùng với kết quả khả quan được thể hiện trên trẻ, tôi rút ra kết luận sau: - Giáo viên phải tự tìm tòi học hỏi để nâng cao khả năng, trình độ và nghiệp vụ sư phạm cho bản thân, tham gia đầy đủ các lớp học chuyên đề do trường và phòng giáo dục tổ chức, tăng cường việc trao đổi kinh nghiệm hơn nữa với bạn bè đồng nghiệp. - Tìm hiểu kiến thức thông qua sách, tài liệu chuyên môn và qua các phương tiện thông tin đại chúng qua đó tích lũy thêm kiến thức về rèn luyện nề nếp thói quen cho trẻ nhằm nâng cao hiệu quả chăm sóc giáo dục trẻ. - Cô giáo phải là người có phẩm chất đạo đức tốt, mẫu mực, chịu khó, kiên trì tìm tòi học hỏi, luôn là tấm gương sáng để trẻ noi theo, luôn có biện pháp sáng tạo mới trong giảng dạy và chăm sóc giáo dục trẻ. - Cô giáo dành thời gian, chú ý nhiều hơn đến những cháu cá biệt để có biện pháp giáo dục phù hợp, phải động viên khen thưởng sửa lại kịp thời cho trẻ nhằm kích thích những việc làm tốt, và hạn chế những hành vi xấu của trẻ. - Cô giáo phải hết lòng yêu thương các cháu, với tinh thần là người mẹ thứ hai của các cháu, cô giáo phải nhạy bén trước những diễn biến của các cháu, hiểu được đặc điểm tâm sinh lý của các cháu, hiểu được hoàn cảnh sống của từng gia đình. 15 - Kết hợp chặt chẽ giữa lớp với phụ huynh, với nhà trường để tạo điệu kiện thuận lợi cho việc chăm sóc, giáo dục trẻ. Tuyên truyền với phụ huynh về công tác giáo dục rèn luyện nề nếp thói quen cho trẻ . Trao đổi để tất cả các bậc phụ huynh đều nhận biết được gia đình phải thật sự là mái ấm tình thương của trẻ, bố mẹ phải là tấm gương sáng để trẻ noi theo, phải quan tâm, yêu thương trẻ, có trách nhiệm giáo dục trẻ ngay từ khi mới chào đời. - Để thực hiện việc giáo dục chăm sóc trẻ đạt kết quả tốt thì phải có sự thống nhất phương pháp giáo dục của 2 cô giáo trong lớp cũng như phải có sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình và xã hội. 3.2 . Kiến nghị: * Đối với phòng giáo dục: Rèn luyện nề nếp thói quen cho trẻ là việc làm thường xuyên hàng ngày của mỗi giáo viên mầm non, tuy nhiên tôi vẫn muốn được phòng quan tâm mở các buổi hội thảo sáng kiến kinh nghiệm của ngành để được học hỏi đồng nghiệp những biện pháp hay, sáng tạo không chỉ về lĩnh vực rèn luyện về nếp thói quen mà ở tất cả các lĩnh vực trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ với mong muốn chất lượng của ngành học mầm non ngàng càng được nâng cao. - Tổ chức cho giao viên được tham gia một số hội thi về xử lí tình huống trong giáo dục mầm non để giáo viên có điều kiện trao đổi, học hỏi và rút kinh nghiệm trong việc chăm sóc giáo dục trẻ. * Đối với nhà trường. - Xây dựng một số nội dung tuyên truyền vào các giờ đón, trả trẻ để góp phần nâng cao hiệu quả tuyên truyền kiến thức chăm sóc giáo dục trẻ tới các bậc phụ huynh học sinh. - Tạo điều kiện cho giáo viên được tham dự các tiết dạy mẫu của ngành và của trường tổ chức để bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ và học hói đồng nghiệp, Nâng cao chất lượng nội dung các buổi sinh hoạt chuyên môn nhà trường. Trên đây là một số kinh nghiệm của bản thân tôi đã rút ra trong quá trình học tập giảng dạy và nghiên cứu trong năm học 2018-2019. Tôi đã áp dụng vào thực tế và có hiệu quả, muốn được chia sẻ cùng đồng nghiệp rất mong được sự đóng góp ý kiến của hội đồng xét SKKN các cấp, để sáng kiến của tôi được hoàn thiện hơn. Tôi xin chân thành cảm ơn! XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ Thành Kim, ngày 10 tháng 4 năm 2019 Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết, không sao chép nội dung của người khác. Người viết SKKN Bùi Thị Lan 16 TÀI LIỆU THAM KHẢO [1] Tâm lý học trẻ em trước tuổi học, tác giả Nguyễn Ánh Tuyết (NXBGD 1998). [2] Giáo dục học tập I – II, tác giả Hà Thế Ngữ , Đặng Vũ Hoạt (NXBGD 1979). [3] Mục tiêu giáo dục nhà trẻ và mẫu giáo, tác giả Trần Thị Trọng (Tạp trí giáo dục mầm non). [4] Chương trình giáo dục mầm non (ban hành kem theo thông tư số 28/2016/TT BGD&ĐT ngày 30/12/2016).