Tài liệu Skkn một số biện pháp quản lý chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng dạy học tại trường tiểu học nam tiến

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HÓA PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO QUAN HÓA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MỘT SỐ BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CHUYÊN MÔN NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG DẠY HỌC Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC NAM TIẾN Người thực hiện : Lê Văn Minh Chức vụ : Phó Hiệu Trưởng Đơn vị công tác : Trường Tiểu học Nam Tiến Sáng kiến kinh nghiệm thuộc lĩnh vực: Quản lý THANH HÓA NĂM 2017 MỤC LỤC Mục 1 1.1 1.2 1.3 1.4 2 2.1 2.2 2.3 2.3.1 2.3.2 2.3.3 2.3.4 2.3.5 2.3.6 2.3.7 2.3.8 2.3.9 2.4 3 3.1 3.2 3.2.1 3.2.2 Nội dung Mở đầu Lý do chọn đề tài Mục đích nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu Phương pháp nghiên cứu Nội dung sáng kiến kinh nghiệm Cơ sở lý luận của vấn đề Thực trạng quản lí chuyên môn trường Tiểu học Nam Tiến Những biện pháp về quản lý chuyên môn ở trường Tiểu học Nam Tiến năm học 2016- 2017 Biện pháp 1 Biện pháp 2 Biện pháp 3 Biện pháp 4 Biện pháp 5 Biện pháp 6 Biện pháp 7 Biện pháp 8 Biện pháp 9 Kết quả của sáng kiến kinh nghiệm Kết luận, kiến nghị Kết Luận Kiến nghị Đối với nhà trường Đối với các cấp quản lý của ngành GD & ĐT Trang 1 1 1 2 2 3 3 4 5 5 6 7 7 8 12 13 14 15 17 18 18 18 18 19 1. MỞ ĐẦU 1.1. Lý do chon đề tài: Năm học 2016 – 2017 là năm học với nhiệm vụ chung của ngành giáo dục huyện Quan Hóa là Tiếp tục triển khai Chương trình hành động của Bộ GD&ĐT thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 4/11/2013 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo; Tăng cường nền nếp, kỉ cương, chất lượng, hiệu quả trong các cơ sở giáo dục Tiểu học; tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Là năm học với chủ đề: “ Tiếp tục đổi mới quản lý, nâng cao chất lượng Giáo dục”. Là năm học tiếp tục thực hiện Nghị Quyết Đại hội XI của Đảng về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục Việt Nam theo hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa, dân chủ hóa và hội nhập Quốc tế.[1] Nói đến giáo dục, vấn đề mấu chốt quan trọng nhất đó là chú trọng việc nâng cao chất lượng dạy học. nó là sợi chỉ đỏ xuyên suốt quá trình giáo dục cũng như quá trình dạy học của nhà trường. Việc nâng cao chất lượng dạy học là nhiệm vụ quan trọng nhất, cũng là nhiệm vụ cơ bản đầu tiên của nhà trường. Thực chất của công tác quản lý nhà trường là quản lý chuyên môn hoạt động dạy học, công việc này được tiến hành thường xuyên, liên tục qua các tiết dạy, học kỳ và cả năm học. Đây là điều kiện tất yếu để nhà trường đáp ứng được mục tiêu giáo dục là: “ Nâng cao dân trí, đào tạo nguồn nhân lực và bồi dưỡng nhân tài”[1] ngay từ cấp học đầu tiên. Là một cán bộ quản lý công tác chuyên môn của đơn vị trường, tôi rất băn khoăn, trăn trở: Phải có những biện pháp quản lý chuyên môn như thế nào để chất lượng giáo dục học sinh của nhà trường nâng cao hơn và từ đó nhà trường có cơ sở phấn đấu đạt được trường đạt chuẩn quốc gia mức độ I . Tôi không ngừng đầu tư suy nghĩ tìm tòi, nghiên cứu, tìm hiểu qua nhiều tài liệu, bạn bè, đồng nghiệp...và hiểu rằng: Muốn quản lý tốt công tác chuyên môn trong nhà trường cần phải đổi mới công tác quản lý , tìm giải pháp mới giúp cán bộ, giáo viên tăng hiệu quả công tác, thực hiện tốt nhiệm vụ được giao trong năm học. Do vậy, bản thân đã nảy ra những ý tưởng để từng bước làm thay đổi ít nhiều hiện trạng .[4] Xuất phát từ những vấn đề nêu trên, nhằm để giúp bản thân tôi hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao là phụ trách công tác chuyên môn và từng bước nâng cao chất lượng dạy học trong nhà trường nên tôi đã viết sáng kiến “Một số biện pháp quản lý chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng dạy học ở trường Tiểu học Nam Tiến .” 1.2. Mục đích nghiên cứu : Xác định được thực trạng về quản lý chuyên môn trong việc nâng cao chất lượng giảng dạy của đội ngũ giáo viên, chất lượng học sinh trong nhà trường. Đề tài nghiên cứu nhằm vào đối tượng giáo viên trực tiếp giảng dạy và tác động trực tiếp đến học sinh trong việc nâng cao chất lượng dạy học trong nhà 1 trường. Đưa ra các biện pháp quản lý chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng dạy học góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện học sinh Tiểu học nói chung và nâng cao chất lượng dạy học ở trường Tiểu học Nam Tiến nói riêng. 1.3. Đối tượng nghiên cứu : - Giáo viên trực tiếp giảng dạy tại trường Tiểu học Nam Tiến – Quan Hóa - Học sinh trường Tiểu học Nam Tiến - Quan Hóa 1.4. Phương pháp nghiên cứu: - Phương pháp nghiên cứu lý luận. - Phương pháp quan sát. - Phương pháp tổng kết kinh nghiệm quản lý. - Phương pháp phân tích - Phương pháp thống kê 2 2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 2.1. Cơ sở lí luận của vấn đề: Quản lý là một quá trình tác động gây ảnh hưởng của chủ thể quản lý đến khách thể quản lý nhằm đạt được mục tiêu chung. Bản chất của quản lý là một loại lao động để điều khiển lao động, các loại hình lao động phong phú, phức tạp thì hoạt động quản lý càng có vai trò quan trọng.[2] Chức năng quản lý là một thể thống nhất những hoạt động tất yếu của chủ thể quản lý nảy sinh từ sự phân công, chuyên môn hóa trong hoạt động quản lý nhằm thực hiện mục tiêu chung của quản lý. Quản lý có bốn chức năng cơ bản có liên quan mật thiết với nhau gồm: kế hoạch hóa, tổ chức, chỉ đạo thực hiện và kiểm tra. Trong quá trình quản lý, hệ thống các chức năng quản lý được thực hiện liên tiếp, đan xen, phối hợp, bổ sung cho nhau một cách logic tạo thành chu trình quản lý.[2] Quản lý giáo dục là sự tác động có tổ chức, có định hướng phù hợp với quy luật khách quan của chủ thể quản lý ở các cấp, lên đối tượng quản lý nhằm đưa hoạt động giáo dục của từng trường học và của toàn bộ hệ thống giáo dục đạt tới mục tiêu đã định. Hoạt động quản lý của người quản lý là phải làm sao cho hệ thống các thành tố vận hành liên kết chặt chẽ với nhau đưa đến kết quả mong muốn, trong đó người quản lý chuyên môn trường học là phó hiệu trưởng nhà trường. Quản lý chuyên môn trong nhà trường là tổ chức và điều khiển các hoạt động dạy và học của giáo viên chủ nhiệm, giáo viên các bộ môn các khối lớp trong nhà trường. Quản lý chuyên môn là một trong những khâu quan trọng trong chuỗi hoạt động dạy và học trong nhà trường nhằm góp phần thúc đẩy hoạt động dạy và học của giáo viên và học sinh. Thông qua quản lý chuyên môn kiểm tra ,đánh giá năng lực, nghiệp vụ giáo viên trong nhà trường. Nâng cao chất lượng học sinh trong nhà trường là một yêu cầu trọng tâm của các nhà trường trong giai đoạn hiện nay ở nước ta. Việc nhà nước quy định các trường phổ thông từ Tiểu học đến Đại học phải thực hiện sự kiểm định chất lượng thông qua biện pháp tự đánh giá và đánh giá ngoài để xác định vị trí và khả năng đào tạo của nhà trường trong hệ thống giáo dục Việt Nam. Điều đó càng khẳng định quyết tâm của nhà nước ta trong việc không ngừng đổi mới và nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo.[1] Trong giai đoạn hiện nay trước tình hình ngày càng phát triển, đổi mới của đất nước, của ngành giáo dục nói chung và ngành giáo dục Huyện Quan Hóa tỉnh Thanh Hóa nói riêng cũng như đối với tất cả các đơn vị trường học vùng khó khăn vùng 135. Đặc biệt là trường Tiểu học Nam Tiến thì công tác Quản lý chuyên môn đòi hỏi cần phải chú trọng cao và phải có một số kiến thức nhất định để xử lý tốt công việc. 3 2.2. Thực trạng quản lí chuyên môn trường Tiểu học Nam Tiến. - Chất lượng đội ngũ cán bộ, giáo viên: năng lực chuyên môn và chất lượng các giờ lên lớp không đồng đều, việc phát huy trí tuệ tập thể còn hạn chế ; phương pháp dạy học nhìn chung chậm được cải tiến theo xu hướng hiện đại. - Cơ sở vật chất chưa đáp ứng được nhu cầu cho cán bộ, giáo viên. Chưa có đủ đồ dùng, trang thiết bị dạy học nhất là các khu trường lẻ. - Kinh phí hoạt động của trường còn hạn hẹp nên gặp không ít khó khăn trong việc tổ chức các hoạt động nghiệp vụ thường xuyên, tham quan học tập, cho giáo viên đi học nâng cao trình độ, tăng cường cơ sở vật chất và thiết bị dạy học... - Những năm trước đây chất lượng giáo dục của nhà trường còn thấp. Đặc biệt chất lượng mũi nhọn, học sinh giỏi các cấp còn ít, tỉ lệ học sinh Hoàn thành chương trình tiểu học tuy cao nhưng chất lượng đại trà ở các khối lớp vẫn còn thấp . - Chất lượng giáo dục của nhà trường thấp do một số nguyên nhân cơ bản sau đây: *Nguyên nhân khách quan: + Học sinh bị rỗng kiến thức từ lớp dưới có thói quen ỷ lại, dựa dẫm vào các thầy cô giáo nên khi chuyển lớp các em không tiếp thu nổi kiến thức mới. + Một bộ phận cha mẹ học sinh không quan tâm đến việc học tập của con em mình, toàn bộ việc học của con là " trăm sự nhờ thầy". + Giáo viên đào tạo ở nhiều hệ khác nhau: chính quy, tại chức ... + Trang thiết bị, đồ dùng dạy học còn thiếu nhiều chưa đáp ứng kịp thời. + Nguồn kinh phí chi cho các hoạt động của nhà trường còn ít. *Nguyên nhân chủ quan: + Một bộ phận học sinh hiện nay không ham học, lười suy nghĩ, không năng động trong các hoạt động học tập, không tích cực hợp tác với các giáo viên trong việc xây dựng bài giảng. + Một số ít giáo viên chưa thực sự tâm huyết với nghề, ít học hỏi, tự trau dồi chuyên môn nghiệp vụ, việc thay đổi phương pháp dạy học theo hướng tích cực còn chuyển biến chậm, việc tự làm đồ dùng dạy học chưa thường xuyên, việc áp dụng công nghệ tin học và các phần mềm trong dạy học còn ít, việc tổ chức ôn luyện và bồi dưỡng cho những học sinh chưa đạt được các yêu cầu trong các môn học còn hạn chế . + Việc quản lý toàn diện của Phó hiệu trưởng có phần hạn chế,công tác kiểm tra hồ sơ, dự giờ đột xuất của giáo viên chưa được nhiều đợt trong năm học . Việc tham mưu, đề xuất cho các cấp lãnh đạo trong xây dựng cơ sở vật chất nhà trường chưa kịp thời. - Bản thân tôi được Hiệu trưởng giao nhiệm vụ quản lý chuyên môn khối 1,2,3 năm học 2016 - 2017 ở trường Tiểu học Nam Tiến. Tôi nhận thức được việc Quản lý chuyên môn một cách khoa học và có chuyển biến thì mọi công việc khác trong trường mới được thực hiện nhanh và hiệu quả. Người phụ trách chuyên môn cần nhận thức rõ được tầm quan trọng của công tác chuyên môn. 4 - Công việc phụ trách chuyên môn chính là một công việc mà người trực tiếp được giao trách nhiệm thực hiện chức năng giúp việc, phục vụ cho nhà trường. Các vấn đề liên qua đến chuyên môn được cán bộ phụ trách thu thập sàng lọc, nghiên cứu, đề xuất chuyển đến Hiệu trưởng và đoàn thể có liên quan và ngược lại. Các ý kiến chỉ đạo của Hiệu trưởng đều được người phụ trách chuyên môn theo dõi, kiểm tra việc thực hiện. - Chất lượng khảo sát trước khi áp dụng đề tài đạt được như sau: - Về chất lượng giáo viên qua kết quả thao giảng và kiểm tra hồ sơ đợt 1 năm học 2016 – 2017 được xếp loại chung như sau : Tổng số giáo Giỏi Khá Trung bình Yếu viên SL TL SL TL SL TL SL TL 22 8 36,32 12 54,6 2 9,08 0 0 - Về chất lượng học tập của học sinh: Tổng Thời Năng lực Phẩm chất số gian Tốt Đạt Cần cố Tốt Đạt Cần cố học khảo gắng gắng sinh sát SL TL SL TL SL TL SL TL SL TL SL TL 245 Tháng 9 năm 107 42,8 121 50,4 17 6,8 107 42,8 123 51,2 15 6,0 2016 Qua thực tế, bản thân luôn trăn trở suy nghĩ tìm tòi, nghiên cứu, tìm hiểu qua thời gian nhận trách nhiệm làm công tác Quản lý chuyên môn của nhà trường và hiểu rằng: Muốn quản lý tốt công tác chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng dạy- học của trường, bước đầu tiên cần bắt tay vào làm ngay và làm thường xuyên những công việc theo kế hoạch đã xây dựng cho từng tuần, từng tháng... 2.3. Những biện pháp về quản lý chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng dạy học ở trường Tiểu học Nam Tiến năm học 2016 – 2017: Từ những thực trạng vừa nêu trên và qua thời gian công tác tôi nhận thấy. Để làm tốt nhiệm vụ công tác Quản lý chuyên môn, đòi hỏi người làm công tác này cần phải thường xuyên theo dõi, kiểm tra đáng giá, tổ chức giải quyết và quản lý những việc liên quan đến chuyên môn theo phạm vi, nhiệm vụ và chức năng của mình một cách nhanh chóng, chính xác và khách quan. Do đó, để quản lý chuyên môn nâng cao chất lượng dạy học có hiệu quả, bản thân đã đưa ra một số biện pháp như sau: 2.3.1. Biện pháp 1: Tham mưu với Hiệu trưởng trong việc phân công chuyên môn trong nhà trường. Ngay từ đầu năm học, tôi tham mưu với hiệu trưởng về việc phân công chuyên môn. Căn cứ vào chất lượng, số học sinh của từng lớp để phân công cho từng giáo viên hợp lý với năng lực chuyên môn của họ nhằm phát huy sở trường của từng giáo viên và hợp lý hóa gia đình nhất là những giáo viên đi xa, dạy ở các khu trường lẻ, khu sâu, khu xa . Từ đó giáo viên có tình cảm với công việc được phân công tích cực hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. 5 Sử dụng đội ngũ giáo viên một cách hợp lý theo nguyên tắc có nòng cốt chuyên môn ở các tổ khối, làm trọng tài giúp đỡ nhau về chuyên môn nghiệp vụ Đầu năm nhà trường phối hợp với chuyên môn tổ chức xây dựng đội ngũ cốt cán chuyên môn, khối trưởng, giáo viên giỏi là lực lượng tham gia bồi dưỡng. Chuyên môn chỉ đạo mỗi giáo viên phải chủ động, xây dựng kế hoạch bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ ngay từ đầu năm. 2.3.2. Biện pháp 2: Tăng cường biện pháp quản lý chương trình, kế hoạch giảng dạy, dự giờ thăm lớp: - Mục tiêu giáo dục của trường Tiểu học được thể hiện trong chương trình giảng dạy các môn theo quy định của Bộ GD&ĐT. Việc thực hiện đầy đủ, nghiêm túc chương trình là yêu cầu bắt buộc đối với tất cả giáo viên. - Phó hiệu trưởng quản lý chương trình, kế hoạch giảng dạy của giáo viên tức là đưa ra các biện pháp quản lý, sau khi phân công giảng dạy trong từng năm học. - Để quản lý việc thực hiện chương trình giảng dạy, thông thường Phó hiệu trưởng nhà trường phải thực hiện các công việc sau: +Triển khai đầy đủ, kịp thời sự chỉ đạo của Bộ GD&ĐT về giảng dạy các môn học của từng năm học, đặc biệt là những nội dung mới bổ sung hoặc điều chỉnh trong chương trình giảng dạy. Trên cơ sở chương trình các môn học và hướng dẫn của cấp trên hàng năm, từng giáo viên lập kế hoạch giảng dạy của mình một cách chi tiết cho năm học, kế hoạch giảng dạy của giáo viên phải được thông qua tổ chuyên môn để bàn bạc và kiểm tra. - Phó hiệu trưởng chỉ đạo lập thời khoá biểu hợp lý, khoa học, đảm bảo quyền lợi của giáo viên và quyền lợi học tập của học sinh, dùng thời khoá biểu để quản lý giảng dạy hàng ngày, qua đó nắm bắt được việc thực hiện chương trình giảng dạy của giáo viên. - Tổ chức hoạt động thăm lớp, dự giờ của các tổ chuyên môn, bản thân Hiệu trưởng và phó hiệu trưởng cũng thường xuyên dự giờ, thăm lớp của giáo viên để kiểm tra việc thực hiện chương trình, kế hoạch giảng dạy và trình độ chuyên môn, nghiệp vụ của giáo viên. Dự giờ thăm lớp là một việc làm thường xuyên và hết sức quan trọng của người cán bộ quản lý. Thông qua việc làm này CBQL nắm bắt chuyên môn nghiệp vụ tay nghề của giáo viên từ đó bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên. - Hàng tháng, Phó hiệu trưởng quy định các tổ khối báo cáo việc thực hiện chương trình của các thành viên trong tổ, các giáo viên chủ nhiệm báo cáo tình hình học tập của lớp. Nếu phát hiện được lớp nào, giáo viên nào thực hiện chưa đúng kế hoạch, khung thời gian chương trình thì cần điều chỉnh và đưa ra các biện pháp khắc phục kịp thời. - Đối với giáo viên được phân công dạy ôn bồi dưỡng học sinh , Phó hiệu trưởng yêu cầu các tổ khối xây dựng kế hoạch, tổ chức dạy chuyên đề, phân công người phụ trách các chuyên đề và tổ chức thực hiện, mọi giáo viên của trường đều được dạy và cũng phải dạy chuyên đề , đây là tiêu chí quan trọng để đáng giá trình độ giáo viên. 6 2.3.3. Biện pháp 3: Quản lý chỉ đạo việc đổi mới phương pháp dạy học. Hiện nay, việc đổi mới cách dạy, cách học đang được toàn ngành đặc biệt quan tâm. Việc đổi mới phương pháp dạy học tập trung theo hướng nâng cao tính tích cực, chủ động của học sinh trong hoạt động nhận thức. Quản lý việc đổi mới phương pháp dạy học tức là đòi hỏi giáo viên phải nắm vững các phương pháp dạy học, áp dụng thành thạo các phương pháp dạy học truyền thống và phối hợp chúng với các phương pháp dạy học hiện đại theo một hệ thống phương pháp dạy học phù hợp với nội dung từng bài dạy, với phương tiện dạy học hiện có của nhà trường. Tổ chức và chỉ đạo có hiệu quả quá trình đổi mới phương pháp dạy học của giáo viên theo hướng phù hợp từng nhóm đối tượng học sinh, tránh lối dạy dập khuôn, áp đặt, chỉ đạo việc tăng cường quản lý, khai thác và sử dụng có hiệu quả thiết bị dạy học, chỉ đạo việc cải tiến phương pháp kiểm tra, đánh giá, kiểm định chất lượng đối với học sinh, qua đó đề ra các biện pháp cải thiện thực trạng, nâng cao chất lượng và hiệu quả dạy học. Giáo viên có đầu tư cho tiết dạy, có chú ý vận dụng việc đổi mới phương pháp trong quá trình soạn giảng, xác định chính xác mục tiêu, kiến thức và kĩ năng, trọng tâm cơ bản của bài dạy, truyền thụ đầy đủ, có hệ thống các kiến thức và phối hợp linh hoạt các phương pháp và hình thức dạy học, tổ chức được các hoạt động học tập cho học sinh thì mới giúp học sinh chiếm lĩnh tri thức, rèn luyện kĩ năng một cách chủ động. Các tiết dạy đã thể hiện được rõ việc phân hóa đối tượng học sinh trong lớp theo trình độ, theo khả năng đáp ứng và sở thích. Nhiều học sinh đã tham gia vào các hoạt động học một cách hăng hái, biết hỗ trợ nhau hoàn thành công việc chung. Học sinh nghe, đọc, nói viết và tính toán thành thạo, tham gia các hoạt động học tập và giáo dục một cách chủ động và tự giác; biết trình bày vấn đề một cách lưu loát. Giờ học nhẹ nhàng hơn, tự nhiên hơn, hiệu quả hơn. - Cung cấp cho giáo viên những quan điểm cơ bản của triết lý giáo dục mới, nâng cao hiểu biết của giáo viên về phương pháp dạy học, đặt yêu cầu cao về việc đổi mới phương pháp dạy học theo sự chỉ đạo của Phòng Giáo dục và Đào Tạo, Sở GD&ĐT. - Yêu cầu các tổ chuyên môn có kế hoạch tổ chức sinh hoạt chuyên đề về đổi mới phương pháp dạy học, tổ chức thao giảng theo tinh thần đổi mới phương pháp dạy học, rút kinh nghiệm sư phạm để hoàn thiện dần phương pháp. - Tạo điều kiện tối đa trong khả năng hiện có của nhà trường về các phương tiện dạy học hiện đại để giúp giáo viên có điều kiện thực hiện việc đổi mới phương pháp dạy học, coi việc tự làm và sử dụng đồ dùng dạy học là một tiêu chí bắt buộc khi xét thi đua, xét công nhận danh hiệu giáo viên cuối năm. - Tích cực tham gia với các ngành, các tổ chức triển khai các hoạt động đổi mới phương pháp dạy học, đặc biệt là việc đưa công nghệ thông tin vào dạy học, khai thác các phần mềm dạy học hiện đại. 2.3.4. Biện pháp 4: Thực hiện tốt vai trò của Phó hiệu trưởng trong công tác chỉ đạo sinh hoạt chuyên môn của tổ khối. 7 - Phó hiệu trưởng thường xuyên có mặt trong các buổi sinh hoạt của tổ khối kịp thời nắm bắt thông tin, nắm bắt nhu cầu của giáo viên, các vướng mắc về chuyên môn để có biện pháp đáp ứng, giải đáp kịp thời. Nắm bắt được vấn đề này, tôi yêu cầu tổ khối chủ động đưa vấn đề ra bàn bạc thảo luận cách thực hiện trong buổi họp tổ, có thể tổ chức thành chuyên đề nhằm giúp giáo viên định hướng được các phương pháp giảng dạy phù hợp. Khơi gợi cho giáo viên mạnh dạn bày tỏ ý kiến của mình. Đặt vấn đề giúp giáo viên động não tìm ra cách giải quyết. Mỗi giáo viên đều đưa ra cách giải quyết, nhiều giáo viên sẽ đưa ra nhiều cách giải quyết khác nhau, từ đó lựa chọn ra những cách thực hiện phù hợp nhất. Khi tham gia sinh hoạt tôi đóng vai trò là thành viên chứ không phải cán bộ quản lí đến giám sát. Để tạo không khí bình đẳng, dân chủ, thân thiện trong buổi sinh hoạt, tôi không áp đặt ý kiến của mình, không đánh giá ý kiến của người khác, lắng nghe ý kiến của mọi thành viên với thái độ trân trọng. Tôi cũng nhận một phần việc như các thành viên khác trong tổ. Trong quá trình dự sinh hoạt, tôi ghi chép các nội dung chính hoặc những vấn đề mà giáo viên còn vướng mắc, khi phát biểu đóng góp ý kiến không vội vã kết luận vấn đề một cách chủ quan phân tích tổng hợp các ý kiến rồi đưa ra quyết định để có sức thuyết phục. [3] - Hướng dẫn tổ trưởng xây dựng nội dung buổi họp sao cho hiệu quả. Nội dung họp cần xoáy sâu vào chuyên môn, đón đầu tìm cách giải quyết cách thực hiện nội dung chương trình sắp giảng dạy cũng như công tác chủ nhiệm lớp, trao đổi kinh nghiê ̣m về bồi dưỡng học sinh hoàn thành tốt và học sinh chưa hoàn thành các lĩnh vực trong môn học, kinh nghiê ̣m quản lý lớp, xây dựng nề nếp lớp,... - Không chỉ quan tâm chỉ đạo chuyên môn, phó hiệu trưởng cần phải quan tâm đến đời sống, tâm tư tình cảm của giáo viên. Từ đó, giúp họ vững tin vào bản thân mình đồng thời họ có thể tin tưởng vào Ban giám hiệu và mạnh dạn bày tỏ nguyện vọng, tâm tư của mình. 2.3.5. Biện pháp 5: Tăng cường sinh hoạt tổ chuyên môn. + Phó hiệu trưởng đưa ra quan điểm chỉ đạo công tác chuyên môn của trường trong từng năm học, đưa ra các yêu cầu về chất lượng dạy học và công tác bồi dưỡng đội ngũ để các tổ chuyên môn trao đổi, quán triệt, xây dựng kế hoạch công tác tổ. + Xây dựng quy chế hoạt động từ đầu năm để các tổ chuyên môn chủ động triển khai, tổ chức các hoạt động chuyên môn. + Xây dựng kế hoạch công tác của trường khoa học, tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chuyên môn hoạt động, đồng thời kiểm tra thường xuyên hoạt động của các tổ chuyên môn. + Khi thực hiện sinh hoạt tổ chuyên môn thì vai trò của tổ trưởng đã được phát huy. Tổ trưởng chủ động trong việc xây dựng và thực hiện kế hoạch, nắm bắt nhu cầu, nguyện vọng của giáo viên trong tổ. Trong vấn đề chuyên môn, kịp thời nắm bắt và dự đoán được những khó khăn của giáo viên trong quá trình thực hiện nhiệm vụ để xây dựng nội dung sinh hoạt chuyên môn, phân công 8 nhiệm vụ cho giáo viên rõ ràng, dễ thực hiện; chỉ đạo, tổ chức các hoạt động của tổ khoa học, linh hoạt và sáng tạo. + Giáo viên tham gia sinh hoạt chuyên môn đầy đủ và hào hứng, thực hiện tốt nhiệm vụ được tổ trưởng phân công. Không khí các buổi sinh hoạt chuyên môn thể hiện được tính dân chủ, cởi mở. Các thành viên chủ động, tích cực phát biểu ý kiến đóng góp cho nội dung sinh hoạt. Mối quan hệ đồng nghiệp gắn bó hơn, đoàn kết hơn. Với biên chế giáo viên hiện có, Trường Tiểu học Nam Tiến cơ cấu thành 2 tổ khối là: tổ 1: Khối 1,2,3 và tổ 2: Khối 4, 5 Mỗi tổ khối là nơi trực tiếp tổ chức thực hiện nhiệm vụ dạy học của khối lớp mình và giáo viên bộ môn để có hiệu quả cao. Mỗi tổ chuyên môn có 1 tổ trưởng và 01 tổ phó để giúp Phó hiệu trưởng điều hành việc thực hiện nhiệm vụ dạy học và các hoạt động giáo dục khác của tổ, tư vấn cho Hiệu trưởng các công việc liên quan đến công tác của tổ và của nhà trường. * Quản lý hoạt động của tổ chuyên môn bao gồm các công việc: - Quản lý lập kế hoạch công tác của tổ : đề xuất phân công giảng dạy, lập chương trình công tác hàng tháng, học kỳ và cả năm học. - Quản lý công tác kiểm tra thực hiện nhiệm vụ của các tổ viên. - Quản lý công tác nghiệp vụ, công tác thi đua, công tác bồi dưỡng của tổ. Yêu cầu tự học, tự bồi dưỡng: Phó hiệu trưởng yêu cầu mỗi giáo viên tham gia thi giáo viên giỏi, sau năm học bắt buộc phải có một bản tổng kết kinh nghiệm hoặc sáng kiến trong công tác dạy học. Các bản kinh nghiệm, sáng kiến này phải được thông qua toàn tổ để cùng được bàn bạc, thảo luận, rút kinh nghiệm chung, hoàn thiện và được lưu giữ thành tài liệu nghiệp vụ của tổ. Những sáng kiến xếp loại A được gửi lên Hội đồng khoa học của ngành để xét khen thưởng. * Trong công tác bồi dưỡng giáo viên: - Một mặt yêu cầu giáo viên tự học, tự bồi dưỡng như trên, mặt khác nhà trường tích cực cộng tác với phòng GD&ĐT trong việc tổ chức các lớp bồi dưỡng thông qua chuyên đề để giáo viên được học tập nghiệp vụ chuyên môn; tổ chức chuyên đề sinh hoạt tổ chuyên môn. Đồng thời tạo điều kiện, động viên giáo viên đi học các lớp đào tạo nâng cao trình độ, đạt trình độ trên chuẩn. - Nhà trường thường xuyên tư vấn, bồi dưỡng về tin học cho giáo viên, để giáo viên sử dụng thành thạo máy vi tính trong một số công việc, biết khai thác thông tin trên mạng Internet, từng bước để giáo viên biết sử dụng công nghệ thông tin, khai thác các phần mềm dạy học, các tư liệu hữu ích bổ trợ kiến thức chuyên môn. * Nội dung, cấu trúc sinh hoạt tổ chuyên môn thường kỳ: Sinh hoạt tổ chuyên môn thường kỳ là 2 tuần/lần vào chiều thứ năm, như vậy tất cả các giáo viên trong tổ đã được lĩnh hội các nội dung kế hoạch tháng của nhà trường, công đoàn, của chuyên môn trường, các đoàn thể… báo cáo đánh giá kế hoạch 2 tuần qua. 9 Chuẩn bị của tổ trưởng: Để chuẩn bị cho cuộc họp tổ chuyên môn đạt kết quả tốt, tổ trưởng có nhiệm vụ tổng kết hoạt động công tác tổ trong 2 tuần qua một cách cụ thể rút ra được những mặt mạnh, những nhược điểm, có bài học kinh nghiệm cần khắc phục. Sau đó tổ trưởng đề ra dự thảo kế hoạch hoạt động của 2 tuần tiếp theo dựa trên kế hoạch hoạt động tháng của nhà trường, chuyên môn và đoàn thể . Phát biểu của giáo viên: Khi tổ trưởng trình bày ,giáo viên chú ý lắng nghe, ghi chép vào sổ hội họp của mình. Khi tổ trưởng trình bày xong thì yêu cầu từng giáo viên phát biểu ý kiến. Thông thường trong cuộc họp có một số ít giáo viên ít chú ý lắng nghe, ít ghi chép, ít phát biểu, khi đồng nghiệp phát biểu thì nói chuyện riêng hoặc nói chen vào, phát biểu hùa vào, có giáo viên thì lại không hề phát biểu, Khi nào cũng nhất trí và xem như đã nghe đã hiểu hết vấn đề nhưng khi làm thì hiệu quả thấp. Quy định của tổ: Giáo viên tham gia hội họp thì phải trật tự, ghi chép nội dung, phải lắng nghe ý kiến phát biểu của đồng nghiệp và đặc biệt phải suy nghĩ, phát biểu ít nhất 1 ý kiến bổ sung vào kế hoạch, có như vậy mới thể hiện tính dân chủ hóa trong hội họp. Nếu giáo viên nào không làm được thì tự mình trừ điểm thi đua khi tham gia xếp loại... Vai trò của tổ trưởng chuyên môn: Sau khi các thành viên trong tổ góp ý, tổ trưởng tóm tắt lại, lấy ý kiến thống nhất bổ sung vào biên bản tổ và đó là nghị quyết của tổ, mọi thành viên trong tổ phải có nhiệm vụ thực hiện. Tránh tình trạng họp tổ, tổ trưởng đưa ra ý kiến buộc mọi thành viên phải thực hiện, không tôn trọng nguyên tắc tập trung dân chủ. Để thực hiện tốt vai trò đầu tàu của mình, người tổ trưởng phải: - Là người công minh, cầm cân, nảy mực, là tấm gương cho tổ viên, đầu tàu trong mọi hoạt động cho các thành viên trong tổ noi theo. - Khi đồng nghiệp trong tổ vi phạm tổ trưởng phải là người cương quyết, nhưng nhẹ nhàng, phân tích chính xác cho đồng nghiệp hiểu rõ đúng, sai để giáo viên đó tự nhận thấy và quyết tâm sữa chữa.[3] - Khi phân công công viêc tổ trưởng phải công bằng, hợp lí, tương đối phù hợp với điều kiện hoàn cảnh, năng lực, sở trường, biết khơi dậy lòng nhiệt tình, sở thích và mặt mạnh của từng thành viên… - Ngoài ra để cho tổ chuyên môn hoạt động có hiệu quả trước hết tổ trưởng phải làm được vai trò trung tâm, xây dựng tốt mối đoàn kết, thương yêu, tôn trọng lẫn nhau, sẵn sàng chia sẽ, giúp đỡ, làm chỗ dựa tinh thần, chuyên môn, biết lắng nghe chia sẽ khó khăn của đồng nghiệp trong tổ, khi có khuyết điểm góp ý thẳng thắn, quyết liệt, nhưng nhẹ nhàng, nhìn thấy sự tiến bộ biết khen, chê đúng lúc, biết động viên kịp thời, biết khuyết điểm đồng nghiệp mắc phải ở trong hoàn cảnh nào để phê bình hay chia sẽ thì mới có hiệu quả.[3] Tổ trưởng chủ động thiết kế nội dung dựa trên kế hoạch của trường và tình hình thực tế của khối để đảm bảo tính kế hoạch chung. Coi trọng sự chủ động, sáng tạo của tổ trưởng và giáo viên trong tổ chứ không áp đặt phải sinh hoạt về nội dung gì. 10 TRÌNH TỰ MỘT BUỔI SINH HOẠT TỔ CHUYÊN MÔN Phần 1. Đánh giá công tác 2 tuần trước và triển khai công tác 2 tuần tiếp theo. - Tổ trưởng thông qua nội dung họp tổ. - Các thành viên lần lượt đánh giá, phản ánh trong tổ cùng nghe, tổ trưởng đánh giá chung. - Tổ trưởng triển khai công tác mới. Phần 2. Tổ trưởng và giáo viên đưa ra giải pháp để giải quyết các vấn đề còn vướng mắc trong quá trình thực hiện nhiệm vụ . - Tổ trưởng điều hành để các giáo viên đưa ra các giải pháp nhằm thực hiện được nhiệm vụ đã đề ra (nêu rõ những khó khăn, vướng mắc và đề xuất các kiến nghị) - Sau khi các thành viên trong tổ góp ý, tổ trưởng tóm tắt lại, lấy ý kiến thống nhất bổ sung vào biên bản tổ và đó là nghị quyết của tổ, mọi thành viên trong tổ phải có nhiệm vụ thực hiện. Tổ trưởng thông báo nội dung khác (nếu có). - Mời tổ viên có ý kiến, đề nghị BGH. - Mời đại diện BGH dự có ý kiến. - Tổ trưởng dặn dò chuẩn bị cho phiên họp tới. - Thư ký tổ thông qua biên bản. Nội dung sinh hoạt tổ chuyên môn trong việc thực hiện chuyên đề: Chuyên đề là vấn đề chuyên môn được nghiên cứu sâu cả về lí luận và thực tiễn, được xem xét toàn diện và thực hiện trong một thời gian tương đối dài, các biện pháp đưa ra phải được kiểm chứng trước khi báo cáo và áp dụng. Chuyên đề thường xuất phát từ yêu cầu thực tiễn công tác như dạy học theo chuẩn kiến thức kĩ năng, bồi dưỡng học sinh hoàn thành tốt, phụ đạo học sinh chưa hoàn thành, dạy học theo nhóm đối tượng học sinh… Chuyên đề phải có báo cáo bằng văn bản, có thể được dạy minh họa tùy theo nội dung. Các chuyên đề dự định làm trong năm học phải được xây dựng, dự kiến từ đầu năm học, phân công người thực hiện. Cách tiến hành buổi sinh hoạt chuyên đề: - Tổ trưởng tập trung các thành viên tham dự, nêu mục đích, nội dung buổi sinh hoạt. - Báo cáo viên trình bày nội dung chuyên đề bằng văn bản. - Dự giờ dạy minh họa - Tổ chức rút kinh nghiệm cho báo cáo và giờ dạy minh họa. Thống nhất những nội dung áp dụng vào công tác giảng dạy. Ngoài các buổi sinh hoạt chuyên môn định kỳ, các tổ khối còn tổ chức các buổi sinh hoạt chuyên môn về các nội dung: điều chỉnh nội dung dạy học sao cho phù hợp với đối tượng học sinh trên cơ sở đảm bảo chuẩn kiến thức, kĩ năng cơ bản theo quy định; về Chương trình giáo dục phổ thông cấp Tiểu học; Thảo luận, tìm biện pháp có hiệu quả để phụ đạo học sinh, hoàn thành kiến thức, 11 kĩ năng cơ bản, sử dụng thiết bị dạy học, thiết kế phiếu học tập, cách hình thành động cơ học tập cho học sinh; Tổ chức dự giờ, rút kinh nghiệm các tiết thao giảng, tiết dạy tốt một cách tỉ mỉ, cụ thể về kiến thức truyền thụ, phương pháp và hình thức tổ chức, sử dụng trang thiết bị dạy học và hiệu quả giờ dạy...; Việc ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học và đặc biệt là tổ chức đánh giá mức độ nắm kiến thức, kĩ năng các môn học được đánh giá bằng điểm số sau mỗi lần kiểm tra định kì. Tôi chỉ đạo các tổ và giáo viên thống kê từng kiến thức, kĩ năng một ở mức độ học sinh đạt được, chưa đạt được từ đó bàn biện pháp tăng cường bồi dưỡng, giúp đỡ để học sinh tiến bộ. * Công tác quản lí, chỉ đạo việc sinh hoạt nói riêng phải có tính kế hoạch, tổ chức nhân lực phù hợp, chỉ đạo sát sao và thường xuyên kiểm tra đôn đốc. Muốn cho chất lượng sinh hoạt tổ chuyên môn được nâng lên thì người cán bộ quản lí phải kiên trì, không thể nóng vội, phải thực hiện dần dần từng bước một, mưa dầm thấm sâu chứ không thể đốt cháy giai đoạn, không thể làm cho năng lực của đội ngũ giáo viên ngay lập tức nâng cao ngay được. Phải tổ chức, hướng dẫn một cách cụ thể, tỉ mỉ từ khâu kế hoạch đến nội dung thực hiện từng buổi sinh hoạt tổ chuyên môn. Quản lí cả về thời gian, thời lượng, quan tâm từ nội dung đến cách tiến hành và quan trọng nhất là kết quả cuối cùng thể hiện ở chất lượng học tập của học sinh. Để thực hiện đổi mới công tác quản lí thì cần phải trao quyền chủ động cho tổ trưởng để tránh sự chỉ đạo chồng chéo làm giảm hiệu lực quản lí, xác định rõ trách nhiệm của tổ trưởng và những công việc cụ thể. Cung cấp cho tổ trưởng và giáo viên đủ các văn bản quy phạm pháp luật, các văn bản hướng dẫn, tạo điều kiện để phát huy tính dân chủ trong nhà trường. Định hướng cho tổ trưởng nội dung sinh hoạt mà không áp đặt, càng không buông lỏng quản lí,không phải tổ trưởng và giáo viên muốn thảo luận về vấn đề gì cũng được. Cần tạo ra không khí thi đua tích cực, thu hút mọi giáo viên tự giác tham gia và tham gia nhiệt tình, đó cũng là một biện pháp quản lí và có lẽ đó chính là biện pháp quản lí có hiệu quả cao nhất. 2.3.6. Biện pháp 6: Tăng cường xây dựng và sử dụng cơ sở vật chất, phương tiện, điều kiện thiết bị dạy học. Trong tình hình thực tiễn hiện nay trường Tiểu học Nam Tiến đang còn thiếu thốn rất nhiều về cơ sở vật chất trường học, đồ dùng dạy học và sách giáo khoa gây khó khăn cho việc tổ chức học tập và các hoạt động giáo dục khác cho nhà trường. Để khắc phục, một mặt nhà trường lập đề án xây dựng trường chuẩn quốc gia, một mặt tích cực đề ra các biện pháp chiến lược để tăng cường cơ sở vật chất, thiết bị dạy học lâu dài. Cụ thể như sau: - Mỗi năm học Phó hiệu trưởng tham mưu cho Hiệu trưởng lập kế hoạch xây dựng, sửa chữa cơ sở vật chất, mua sắm trang thiết bị dạy học, sách giáo khoa, tài liệu tham khảo trên cơ sở đề nghị của các tổ khối. - Kế hoạch trong mua sắm trang thiết bị, ưu tiên cho mua sắm trang thiết bị hiện đại giúp cho việc đổi mới nội dung, phương pháp dạy học. Về tài liệu 12 tham khảo, SGK các môn, dành cho các tổ khối chủ động trong việc triển khai mua sắm theo nhu cầu. - Thường xuyên kiểm tra việc bảo quản các trang thiết bị dạy học, sổ theo dõi việc sử dụng các trang thiết bị dạy học của cán bộ thư viện thiết bị. - Quản lý tốt công tác sử dụng, bảo quản theo tinh thần thiết thực, tiết kiệm, hiệu quả. - Chuyên môn lập kế hoạch cụ thể thường xuyên kiểm tra việc sử dụng đồ dùng dạy học trên các tiết dạy của giáo viên. 2.3.7.Biện pháp 7: Nâng cao năng lực quản lý của đội ngũ tổ trưởng chuyên môn. Bằng các biện pháp quản lý cụ thể, nâng cao thêm một bước về phẩm chất chính trị, tinh thần trách nhiệm trong công tác và sinh hoạt, nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ và năng lực tổ chức hoạt động tập thể cho các giáo viên làm nhiệm vụ tổ trưởng chuyên môn, giúp họ biết phát huy năng lực của từng cá nhân trong tổ, biết phối hợp hoạt động của các cá nhân để tạo thành sức mạnh tập thể của tổ, từ đó nâng cao chất lượng chuyên môn chung của trường. Bố trí tổ trưởng chuyên môn: Việc chọn tổ trưởng phải theo nguyên tắc chọn giáo viên tiêu biểu theo tổ khối cả về năng lực chuyên môn và phẩm chất đạo đức, có uy tín trong đội ngũ và uy tín với học sinh, cha mẹ học sinh, đồng thời phải là người có khả năng thuyết phục, vận động quần chúng, có khí chất mạnh mẽ, không ngại va chạm, dám đấu tranh tự phê bình và phê bình. Để việc chọn tổ trưởng chuyên môn được chính xác, đầu mỗi năm học, Phó hiệu trưởng phụ trách chuyên môn cần phải có sự tư vấn của các lực lượng trong trường, trên cơ sở kết quả công tác và uy tín của từng giáo viên trong các năm học trước gần nhất, Phó hiệu trưởng tham mưu hiệu trưởng thống nhất quan điểm chọn tổ trưởng với chi bộ Đảng, tham khảo ý kiến của các đoàn thể, quần chúng, khi cần thiết phải lấy phiếu tín nhiệm trong đội ngũ giáo viên trước khi quyết định chính thức. - Thống nhất quy trình xây dựng kế hoạch ở các tổ chuyên môn: + Phó hiệu trưởng tham mưu Hiệu trưởng thực hiện nhiệm vụ năm học chung của nhà trường, nêu những quan điểm, biện pháp công tác chính của trường trong việc tổ chức thực hiện nhiệm vụ năm học, đặt ra các yêu cầu mà các tổ trưởng chuyên môn phải thực hiện trong năm học trên cơ sở cụ thể hoá chương trình công tác chung của trường theo công việc và điều kiện cụ thể của tổ. + Thực hiện đổi mới trong công tác xây dựng kế hoạch chỉ đạo của nhà trường, của tổ khối chuyên môn và các bộ phận một cách khoa học và lô gic: Đồng bộ về hình thức, đầy đủ về nội dung, cụ thể về giải pháp và chỉ tiêu thực hiện. + Tổ trưởng chuyên môn lập kế hoạch công tác của tổ, bố trí lực lượng tham gia các công việc chung của tổ và của trường, hướng dẫn giáo viên lập kế hoạch công tác cá nhân và quản lý việc thực hiện kế hoạch của tổ. 13 2.3.8. Biện pháp 8: Nâng cao chất lượng đội ngũ, chất lượng giáo dục học sinh; Chú trọng chất lượng giáo dục đại trà và chất lượng mũi nhọn của nhà trường. Tôi xác định muốn có trò giỏi thì phải có thầy giỏi, để chất lượng thực sự nâng lên việc đầu tiên cần chú trọng nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ giáo viên của nhà trường đáp ứng được nhu cầu giảng dạy và giáo dục học sinh trong giai đoạn hiện nay. Để nâng cao chất lượng đội ngũ nhà trường đã tập trung vào các hình thức bồi dưỡng sau: * Tự bồi dưỡng: Có thể coi việc tự bồi dưỡng chuyên môn của mỗi giáo viên là biện pháp có ý nghĩa quyết định trong việc nâng cao năng lực chuyên môn của họ. BGH cần khuyến khích giáo viên xây dựng tốt kế hoạch tự bồi dưỡng ngay từ đầu năm học. Cuối mỗi học kỳ nhà trường tiến hành kiểm tra kết quả tự bồi dưỡng của mỗi giáo viên và đánh giá, coi đây là tiêu chí để bình xét thi đua. * Bồi dưỡng thông qua hoạt động của tổ chuyên môn: Đây là hoạt động mang tính chất thường xuyên, là hoạt động chính để góp ý rút kinh nghiệm cho giáo viên kịp thời.Trong năm học nhà trường đã mở được các chuyên đề: Dạy học theo phương pháp bàn tay nặn bột; Công tác bồi dưỡng học sinh, nâng cao hiệu quả giảng dạy.Với hình thức này tôi chỉ đạo tổ chuyên môn thường xuyên cải tiến nội dung và hình thức sinh hoạt, chú trọng chất lượng các buổi sinh hoạt chuyên đề, tổ chức cho giáo viên dự giờ lẫn nhau để học tập kinh nghiệm của đồng nghiệp, sau mỗi tiết dạy góp ý bổ sung những vấn đề giáo viên đã làm, Biện pháp rèn chữ viết đẹp cho học sinh… * Bồi dưỡng tập trung: Tạo điều kiện về thời gian và kinh phí, động viên giáo viên tham gia bồi dưỡng thường xuyên và các lớp tập huấn do phòng, ngành tổ chức một cách tự giác và có hiệu quả. Xây dựng kế hoạch cho giáo viên tham gia các lớp bồi dưỡng, học tại chức để nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ. Ngoài ra tôi quan tâm tới việc tổ chức phong trào thi đua: Thi làm đồ dùng dạy học; viết sáng kiến kinh nghiệm...; Quan tâm xây dựng đội ngũ cốt cán của nhà trường. *Việc nâng cao chất lượng đại trà. Đây là nhiệm vụ trọng tâm của năm học và cũng là nội dung quan trọng nhất trong công tác chuyên môn của trường Tiểu học Nam Tiến . Nên ngay từ đầu năm học Ban giám hiệu tập trung chỉ đạo: - Thực hiện tốt việc phân loại học sinh đầu năm học, từ đó tổ chức ký cam kết chất lượng với giáo viên trong hội nghị công chức đầu năm học; Chọn những giáo viên có kinh nghiệm, nhiệt tình bố trí giảng dạy các lớp đầu vào (lớp 1),đầu ra (lớp 5). - Chỉ đạo giáo viên dạy đúng chương trình, tích cực đổi mới phương pháp, hình thức tổ chức lớp học sao cho phù hợp đối tượng học sinh, khuyến khích học sinh cố gắng vươn lên trong học tập. 14 - Chỉ đạo việc áp dụng phương pháp dạy học mới ở môn khoa học (lớp 4,5), môn Tự nhiên xã hội( lớp 1,2,3) theo phương pháp dạy học:" bàn tay nặn bột", hướng dẫn học sinh tích cực chủ động, sáng tạo rèn luyện thói quen tự học, tinh thần học tập hợp tác trong học tập... -Tổ chức mở các chuyên đề giảng dạy các phân môn: Tiếng Việt,Toán,TNXH... để nâng cao chất lượng soạn giảng, các hình thức tổ chức lớp học sao cho linh hoạt, phù hợp đối tượng học sinh... Tổ chức tốt các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp, giao lưu Toán, Tiếng Việt nhằm nâng cao vốn ngôn ngữ Tiếng Việt, tính mạnh dạn, hứng thú học tập cho các em. - Chỉ đạo thực hiện chấm trả bài đúng quy định, chú trọng việc sửa lỗi cho học sinh. Đổi mới công tác ra đề thi, hình thức kiểm tra đánh giá học sinh qua các đợt kiểm tra định kỳ trong năm học. - Ban giám hiệu tăng cường dự giờ thăm lớp, thường xuyên kiểm tra, thanh tra đột xuất về công tác chuyên môn,chất lượng học sinh của từng lớp để điều chỉnh kịp thời kế hoạch. * Việc nâng cao chất lượng mũi nhọn. Công tác mũi nhọn của nhà trường là kết quả đánh giá khả năng tổ chức,quản lý của BGH, khả năng, năng lực thực sự của giáo viên, là phong trào bề nổi của nhà trường. Để có đội ngũ học sinh trong đội tuyển giao lưu câu lạc bộ Toán và Tiếng Việt hàng năm tại phòng giáo dục nhà trường đã thực hiện các giải pháp: + Xây dựng kế hoạch cụ thể, lâu dài. + Lên kế hoạch thi, chọn đội tuyển; xây dựng kế hoạch bồi dưỡng ngay từ đầu năm học; Phân công cho một đồng chí trong ban giám hiệu trực tiếp chỉ đạo, chọn giáo viên có chuyên môn, nghiệp vụ vững vàng để bồi dưỡng. Sắp xếp thời khóa biểu ôn tập; tạo điều kiện về thời gian và cơ sở vật chất. + Làm tốt khâu tuyên truyền ý thức trách nhiệm của giáo viên, ý thức của học sinh trong việc tham gia ôn luyện của đội tuyển, từ đó nêu cao tinh thần trách nhiệm của người thầy, sự cố gắng vươn lên của các em học sinh trong học tập, trong các đợt giao lưu. + Phối hợp cùng phụ huynh trong việc tạo điều kiện thời gian ôn cho con em mình ở nhà cũng như ở trường. Động viên tinh thần khi các em đi tham gia giao lưu .. 2.3.9. Biện pháp 9: Làm tốt công tác thi đua dạy tốt - học tốt, khen thưởng, động viên sự phấn đấu của giáo viên và học sinh. Xây dựng kế hoạch và có biện pháp cụ thể để tổ chức công tác thi đua khen thưởng, tạo ra một bước chuyển biến mạnh mẽ về nề nếp hoạt động cũng như chất lượng các mặt công tác trong trường, trong đó trọng tâm là công tác dạy học và chất lượng chuyên môn, phát huy cao độ tính tích cực, tự giác của mọi giáo viên, học sinh trong việc tham gia nâng cao chất lượng và hiệu quả giáo dục trong nhà trường. - Thi đua hàng tháng. 15 Hội đồng thi đua nhà trường do Hiệu trưởng làm Chủ tịch, các phó hiệu trưởng phụ trách chuyên môn tham mưu xây dựng tiêu chuẩn thi đua và tiến hành bình xét, phân loại cán bộ, giáo viên và lớp hàng tháng, nội dung chủ yếu trong thi đua tháng là thi đua đảm bảo tốt nề nếp dạy học và các mặt công tác gồm: dạy đúng, dạy đủ theo chương trình và quy định, đúng thời khoá biểu của nhà trường, ra vào lớp đúng giờ, quản lý tốt giờ học của lớp do mình phụ trách. Sau mỗi tháng, Hội đồng thi đua tiến hành bình xét, xếp loại cán bộ, giáo viên và tiến hành khen thưởng theo Quy chế chi tiêu nội bộ. Việc tổ chức thi đua - khen thưởng hàng tháng vừa có tác dụng kích thích mọi người lao động, học tập nghiêm túc, có hiệu quả; vừa có tác dụng nâng cao chất lượng dạy và học trong nhà trường . - Thi đua học kỳ, năm học. Kết thúc mỗi học kỳ và kết thúc năm học, căn cứ kết quả thi đua hàng tháng và chất lượng công tác của giáo viên, có tính đến các thành tích, kết quả đặc biệt, Hội đồng thi đua nhà trường tiến hành bình xét các danh hiệu thi đua theo quy định của Nhà nước và tổ chức khen thưởng cho các cá nhân đạt danh hiệu. Nguồn kinh phí được trích từ quỹ thi đua khen thưởng của nhà trường. - Thi đua dành các danh hiệu cao. Việc phấn đấu dành các danh hiệu cao đối với cán bộ, giáo viên phải được thực hiện với một kế hoạch chặt chẽ theo các bước: - Đăng ký từ đầu mỗi năm học. Việc đăng ký phấn đấu này phải xuất phát từ ý thức tự giác phấn đấu của giáo viên, đồng thời cũng là kết quả của sự vận động của phó hiệu trưởng nhà trường và các tổ chức quần chúng trong trường. - Các tổ khối phải có kế hoạch bồi dưỡng, xây dựng các điển hình của tổ để tham gia thi đua đạt danh hiệu cao, có kế hoạch kiểm tra, giám định, rút kinh nghiệm thường xuyên, qua đó còn có tác dụng nâng cao chất lượng cho các hoạt động chuyên môn của tổ, góp phần bồi dưỡng chung về chuyên môn, nghiệp vụ cho các thành viên trong tổ. - Nhà trường đặt ra các yêu cầu cao để giáo viên phấn đấu. Chẳng hạn giáo viên đăng ký danh hiệu giáo viên giỏi cấp huyện trở lên thì phải đăng ký đề tài sáng kiến - kinh nghiệm trong năm học, đăng ký chỉ tiêu bồi dưỡng học sinh, đồng thời Phó hiệu trưởng cũng phải tham mưu Hiệu trưởng có kế hoạch giám sát chặt chẽ để suy tôn danh hiệu chính xác, có tác dụng tích cực. - Đối với học sinh: Các tập thể, cá nhân thi đua tốt, đạt được nhiều thành tích trong học tập và các hoạt động của nhà trường được khen thưởng theo quy định chung. Các học sinh xuất sắc, học sinh giao lưu đạt giải cấp huyện còn được chọn để các cơ quan, đơn vị ở địa phương xét trao tặng quỹ hỗ trợ khuyến học. - Công tác thi đua khen thưởng cần nhân rộng những gương điển hình tiên tiến trong nhà trường. 16 2.4. Kết quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với bản thân, đối với hoạt động giáo dục,đối với đồng nghiệp và nhà trường Qua thời gian thực hiện đổi mới công tác quản lý chuyên môn ở trường Tiểu học Nam Tiến . Kết quả đạt được tính đến thời điểm tháng 4 năm học 2016 - 2017, so với trước khi thực hiện đó là : - Trong công việc hàng ngày, bản thân tôi đã hình thành được thói quen ngăn nắp, tỉ mỉ, xử lí công việc nhanh, gọn, trôi chảy không còn vướng mắc, ít sai sót và đạt hiệu quả cao . - Hồ sơ lưu trữ có hệ thống, khoa học tạo điều kiện thuận lợi cho công việc hàng ngày. - Giúp nhà trường hoàn thành tốt nhiệm vụ học kỳ I năm học 2016-2017 đúng thời gian quy định. - Bản thân cũng luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao . - Giáo viên,học sinh trong nhà trường có sự chuyển biến đáng kể. Tích cực tự giác trong công tác chuyên môn yêu nghề, ham học. Giáo viên tham gia bồi dưỡng thường xuyên và tham gia các lớp nâng cao nghiệp vụ thường xuyên hơn và có hiệu quả cao hơn. - Chất lượng dạy học được chuyển biến rõ rệt : * Sau một thời gian áp dụng các biện pháp nêu trên chất lượng giáo dục đã có những chuyển biến đáng kể . Số giáo viên dạy khá, giỏi tăng cao.Chất lượng học tập của học sinh được nâng cao dần một cách đều đặn kết quả đạt được cụ thể như sau: - Về chất lượng giáo viên qua kết quả thao giảng và kiểm tra hồ sơ đợt cuối năm học 2016 – 2017 được xếp loại chung như sau : Tổng số giáo viên 22 Giỏi SL 17 TL 77,3 Khá SL 5 TL 22,7 Trung bình SL TL 0 0 Yếu SL 0 TL 0 - Về chất lượng học tập của học sinh: Tổng Thời Năng lực Phẩm chất số gian Tốt Đạt Cần CG Tốt Đạt Cần CG HS KS SL TL SL TL SL TL SL TL SL TL SL TL 244 Tháng 1,2 136 56,8 105 42 3 Chết 4 năm 136 56,8 105 42 3 1,2 1HS 2017 17 3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ: 3.1. Kết luận: Chuyên môn là hoạt động trọng tâm trong hệ thống giáo dục phổ thông nói chung và trong trường Tiểu học Nam Tiến nói riêng chính vì lẽ đó quản lý chuyên môn là một trong những khâu quan trọng trong chuỗi hoạt động dạy và học trong nhà trường nhằm góp phần thúc đẩy hoạt động dạy và học của giáo viên và học sinh. Thông qua quản lý chuyên môn kiểm tra ,đánh giá năng lực, nghiệp vụ giáo viên trong nhà trường. Nâng cao chất lượng học sinh trong nhà trường là một yêu cầu trọng tâm của các nhà trường trong giai đoạn hiện nay ở nước ta vì thế người quản lý công tác chuyên môn trong nhà trường nhất là phó hiệu trưởng cần phải nắm chắc chuyên môn có tầm nhìn xa trông rộng đưa ra các biện pháp quản lý sát, đúng với tình hình thực tế địa phương, nhà trường. Từ việc hiểu được ý nghĩa đó bản thân tôi đã tìm ra nhiều những biện pháp về công tác quản lý chuyên môn tại trường Tiểu học Nam Tiến như đã trình bầy ở trên và sau khi các biện pháp đó đã được đưa vào ứng dụng trong nhà trường qua kết quả khảo sát thực tế sau khi áp dụng các biện pháp trên cũng như chính bản thân tôi nhận thấy kết quả dạy và học trong nhà trường tăng lên đáng kể qua các bảng số liệu đã trình bày. Sau khi áp dụng các biện pháp trên đã khơi dạy được lòng đam mê, sự tâm huyết với nghề của từng đồng chí giáo viên cũng như cán bộ quản lý trong nhà trường. Trong giai đoạn hiện nay trước tình hình ngày càng phát triển, đổi mới của đất nước, của ngành giáo dục nói chung và ngành giáo dục Huyện Quan Hóa tỉnh Thanh Hóa nói riêng cũng như đối với tất cả các đơn vị trường học vùng khó khăn vùng 135. Đặc biệt là trường Tiểu học Nam Tiến thì công tác Quản lý chuyên môn đòi hỏi cần phải chú trọng cao và các biện pháp mà bản thân tôi đã đưa ra càng phải được nhân lên và áp dụng rộng rải lâu dài nhằm ngày càng nâng cao hơn nữa chất lượng giáo dục ở các trường Tiểu học nói chung và chất lượng giáo dục ở trường Tiểu học Nam Tiến nói riêng . 3.2.Kiến nghị : 3.2.1. Đối với nhà trường: - Cần đầu tư đầy đủ cơ sở vật chất, trang thiết bị, sách giáo khoa và kinh phí cho công tác giảng dạy. - Tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá để phát hiện chính xác những nhân tố tích cực, điều chỉnh khắc phục những tồn tại trong quản lý chuyên môn - Thường xuyên tổ chức các chuyên đề bồi dưỡng các kiến thức chuyên môn, nghiệp vụ , đối chứng chuyên đề theo phương pháp dạy học mới. - Sau mỗi đợt thi đua cần tổ chức tổng kết đánh giá, rút kinh nghiệm, có khen thưởng kịp thời đối với những tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc. - Cần chủ động tham mưu và phối hợp với các cấp uỷ Đảng, chính quyền địa phương và các cơ quan đoàn thể, tạo điều kiện tốt nhất thúc đẩy các phong trào thi đua dạy tốt - học tốt. 18