SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HÓA
PHÒNG GD & ĐT THÀNH PHỐ THANH HÓA
-------------------------
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
MỘT SỐ BIỆN PHÁP
PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT CHO TRẺ 5 – 6 TUỔI QUA TỔ CHỨC
TRÒ CHƠI VẬN ĐỘNG Ở TRƯỜNG MẦM NON ĐÔNG TÂN
Người thực hiện : Thiều Thị Lan Anh
Chức vụ
: Giáo viên
Đơn vị công tác : Trường mầm non Đông Tân
SKKN thuộc lĩnh vực : Chuyên môn
MỤC LỤC
TT
1.
1.1
1.2
1.3
1.4
2.
2.1
2.2
2.3
Nội dung
Số trang
PHẦN MỞ ĐẦU
1-3
Lý do chọn đề tài
1
Mục đích nghiên cứu
2
Đối tượng nghiên cứu
3
Phương pháp nghiên cứu
3
NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
3 - 18
Cơ sở lí luận
3
Thực trạng của vấn đề
4
Các sáng kiến kinh nghiệm hoặc các giải pháp đã sử
6 - 16
dụng để giải quyết vấn đề
Biện pháp 1: Điều tra thực trạng ở lớp.
6
Biện pháp 2: Nghiên cứu tài liệu sưu tầm, lựa chọn các
7
trò chơi vận động phù hợp với lứa tuổi, với khả năng và
với chủ đề.
Biện pháp 3: Làm đồ dùng, lựa chọn địa điểm tổ chức trò
8
chơi vận động.
Biện pháp 4: Khơi gợi tính tự chủ, hứng thú và sáng tạo
10
khi chơi
Biện pháp 5: Tổ chức trò chơi vận động mọi lúc mọi nơi
12
phù hợp.
Biện pháp 6: Thường xuyên khuyến khích, động viên trẻ
15
kịp thời.
Biện pháp 7: Tuyên truyền vận động kết hợp với các bậc
15
phụ huynh về cách chăm sóc giáo dục và rèn luyện thói
quen tập thể dục và lao động tự phục vụ ở nhà cho trẻ.
2.4 Hiệu quả của sáng kiến
16
3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
18 - 19
3.1 Kết luận
18
3.2 Kiến nghị
18
Danh mục tài liệu tham khảo
20
Danh mục các đề tài sáng kiến kinh nghiệm đã được hội
21
đồng khoa học đánh giá xếp loại cấp phòng GD & ĐT,
cấp sở GD & ĐT và các cấp cao hơn xếp loại từ C trở
lên.
1. MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài
Từ khi xuất hiện loài người đến năm 776 trước Công nguyên, con người đã
tiếp thu những tri thức có tính chất kinh nghiệm về ảnh hưởng của các động tác
đến kết quả của thực tiễn lao động. Từ việc tích luỹ tri thức mang tính chất kinh
nghiệm ấy nâng lên thành ý thức về hiệu quả của việc tập luyện và nhận thức
được các phương tiện truyền đạt kinh nghiệm. Đó là một trong những tiền đề
làm xuất hiện các bài tập thể chất và cùng với nó, giáo dục thể chất ra đời[1].
Nhưng đến cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX, khoa học về giáo dục thể chất
mới được phát triển mạnh mẽ, hình thành môn Lí luận và Phương pháp giáo dục
thể chất với tư cách là một khoa học độc lập. Nhà bác học người Nga P.Ph.
Lexgáp (1837 - 1909) đã đặt nền móng cho Lí luận giáo dục thể chất hiện đại
với tư cách là một môn khoa học độc lập, từ những tác phẩm của ông về lịch sử,
giải phẫu, sinh vật, giáo dục học, lí luận và phương pháp giáo dục thể chất[2].
Vậy Giáo dục thế chất là gì? Giáo dục thể chất là một quá trình giáo dục mà
đặc trưng của nó thế hiện ở việc giảng dạy các động tác nhằm hoàn thiện về mặt
hình thể và chức năng sinh học của cơ thể người; hình thành, rèn luyện kĩ năng, kĩ
xảo vận động và phát triển các tố chất thế lực của cơ thể người[3]. Giáo dục thể
chất cũng như các loại hình giáo dục khác, là quá trình sư phạm với đầy đủ đặc
điểm của nó, có vai trò chủ đạo của nhà sư phạm, tổ chức hoạt động của nhà sư
phạm phù hợp với học sinh với nguyên tắc sư phạm. Giáo dục thể chất chia thành
hai mặt tương đối độc lập: Dạy học động tác (giáo dưỡng thể chất) và giáo dục tố
chất thể lực. Trong hệ thống giáo dục, nội dung đặc trưng của giáo dục thể chất
được gắn liền với giáo dục trí dục, đức dục, mỹ dục và giáo dục lao động[4].
Ngày nay, trước những biến động không ngừng của đời sống xã hội, cả
nhân loại đang chạy đua không ngừng trong cuộc cách mạng 4.0, “toàn cầu
hóa”, khi sức khỏe vẫn luôn là mục tiêu quan tâm hàng đầu ở mọi thời đại thì
giáo dục thể chất ngày càng khẳng định đươc vị trí quan trọng của mình, bởi lẽ
Giáo dục thể chất đã góp phần: “Phát triển toàn diện các tố chất thể lực, và trên
cơ sở đó phát triển các năng lực thể chất, bảo đảm hoàn thiện thể hình, củng cố
sức khoẻ, hình thành theo hệ thống và tiến hành hoàn thiện đến mức cần thiết
các kỹ năng và kỹ xảo quan trọng cho cuộc sống”[4].
1
Đối với trẻ mầm non, là lứa tuổi “khởi đầu” của quá trình giáo dục thì việc
giáo dục nói chung, trong đó có giáo dục thể chất nói riêng là quan trọng và rất
cần thiết. Bởi vì, phát triển thể chất đối với trẻ không chỉ là sự phát triển về
hình thái cơ thể bên ngoài của trẻ mà nó còn là yếu tố để giúp trẻ phát triển toàn
mặt như: nhận thức, ngôn ngữ, tình cảm xã hội, thẩm mỹ.
Tuy nhiên, theo một nghiên cứu của Anh vào cuối năm 2016 khảo sát trên
12.000 phụ huynh ở nhiều quốc gia khác nhau, có đến 4.000 trẻ em chỉ chơi
ngoài trời một ngày chưa đến 30 phút. Trong khi đó, NASPE (Hiệp hội thể thao
và giáo dục thể chất quốc gia Mỹ) cho biết thời gian này không đáp ứng đủ nhu
cầu vận động của trẻ[5]. Còn ở Việt Nam trong vài thập kỉ và đặc biệt là trong
những năm gần đây, cùng với sự chuyển biến mọi mặt của xã hội và đặc biệt là
sự phát triển mạnh mẽ về kinh tế - xã hội trẻ em đã có điều kiện được chăm sóc
tốt hơn dẫn đến tình trạng béo phì không ngừng tăng lên, bên cạnh đó ở nhiều
nơi nhất là các thành phố lớn trẻ em đang dần quay lưng với các hoạt động tay
chân mà yêu thích những trò chơi công nghệ chỉ ngồi một chỗ thụ động, vẫn còn
rất nhiều trẻ mắc bệnh còi xương suy dinh dưỡng, các bệnh về đường
ruột,... Các điều kiện về đảm bảo chăm sóc sức khỏe của trẻ còn nhiều thiếu
thốn. Cơ sở vật chất ở trường và gia đình còn hạn hẹp, chưa đảm bảo vệ sinh
môi trường cho trẻ sinh hoạt, học tập[6]. Hơn nữa, cũng còn nhiều gia đình
người Việt chú trọng cho con học tập, giáo dục tri thức trong những môi trường
toàn diện, việc rèn luyện, nâng cao thể chất sức khỏe nhiều khi lại bị các bậc phụ
huynh lãng quên, đặc biệt là đối với trẻ ở độ tuổi mầm non[7].
Từ thực tế trên, giáo dục thể chất mầm non đang là vấn đề nóng ở khắp mọi
nơi trong đó có Việt Nam, giáo dục thể chất và nâng cao chất lượng giáo dục thể
chất đang là yêu cầu cấp bách đặt ra cho những người trực tiếp chăm sóc và giáo
dục trẻ đặc biệt là trẻ nhỏ - trẻ mầm non.
Tuy nhiên trên thực tế qua quan sát và theo dõi việc giáo dục thể chất ở các
trường mầm non hiện nay chỉ dựa vào chương trình, các bài tập, trò chơi có sẵn
và hình thức tổ chức chưa khéo léo, chưa khoa học… gây nhàm chán do đó chưa
thu hút được trẻ tự nguyện, hứng thú tham gia các hoạt động dẫn đến trẻ chưa
mạnh dạn tự tin khi tham gia vào các hoạt động thể chất. Vì thế để thu hút được
trẻ tham gia vào các hoạt động thể chất một cách nhiệt tình, tích cực, chủ động,
hứng thú, đạt kết quả cao thiết nghĩ rất cần phải đổi mới và sáng tạo các hình
thức tổ chức, các bài tập, trò chơi mới, .... Như vậy, có thể thấy để nâng cao
chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ mầm non trong đó có trẻ 5- 6 tuổi có rất
nhiều con đường nhiều hình thức khác nhau, nhưng hình thức phát triển giáo dục
thể chất qua các trò chơi vận động là ưu việt hơn cả, bởi nó phù hợp với đặc
điểm của trẻ mầm non “Học bằng chơi, chơi mà học”, lứa tuổi luôn thích tìm
hiểu, khám phá trải nghiệm những điều mới lạ từ chính khả năng của bản thân
trẻ[8]. Bên cạnh đó, hoạt động phát triển thể chất thông qua các trò chơi vận
động còn đáp ứng được yêu cầu đổi mới giáo dục mầm non hiện nay đó là: giáo
dục lấy trẻ làm trung tâm và luôn đáp ứng điều kiện phát triển của trẻ: năng
động, linh hoạt, tự tin, sáng tạo,… Trẻ phải có điều kiện được trải nghiệm, được
thử sức mình với những trò chơi, những hoạt động mới gây hứng thú và phát
2
triển kỹ năng vận động cho trẻ mà trong đó trẻ là trung tâm, trẻ là người được
làm chủ chính môi trường học tập và vận động của mình[8].
Nhận thức được hoạt động giáo dục thể chất qua tổ chức các trò chơi vận
động có ý nghĩa quan trọng đối với trẻ nên tôi đã dành thời gian nghiên cứu tìm ra
một số biện pháp khắc phục thực trạng trên. Tôi xin mạnh dạn trao đổi cùng các
bạn đồng nghiệp một số kinh nghiệm tôi cho là tâm đắc với đề tài: “Một số biện
pháp phát triển thể chất cho trẻ 5- 6 tuổi qua tổ chức trò chơi vận động ở
trường Mầm non Đông Tân”
1.2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn, đề tài đề xuất các biện pháp
nhằm góp phần nâng cao chất lượng giáo dục thể chất thông qua các trò chơi
vận động cho trẻ Mẫu giáo Lớn (5- 6 tuổi) ở trường mầm non Đông Tân - Thành
phố Thanh Hoá.
1.3. Đối tượng nghiên cứu
Các biện pháp phát triển thể chất qua tổ chức trò chơi vận động cho trẻ Mẫu
giáo lớn (5- 6 tuổi) ở trường Mầm non Đông Tân - Thành phố Thanh Hóa.
1.4. Phương pháp nghiên cứu
1.4.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận(Tức là nhóm phương pháp
nghiên cứu xây dựng cơ sở lý thuyết ).
Gồm các phương pháp phân tích - tổng hợp, khái quát hóa các tài liệu nhằm
xác lập cơ sở lý luận của đề tài.
1.4.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn(Tức là nhóm phương pháp
điều tra khảo sát thực tế, thu thập thông tin).
Gồm có:
+ Phương pháp điều tra
+ Phương pháp tổng kết kinh nghiệm giáo dục
+ Phương pháp lấy ý kiến chuyên gia
+ Phương pháp khảo nghiệm sư phạm
Các phương pháp này được sử dụng nhằm xác lập cơ sở thực tiễn của đề tài.
1.4.3. Phương pháp thống kê toán học (Tức là phương pháp thống kê, xử lý
số liệu): Phương pháp này nhằm xử lý số liệu thu được.
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. Cơ sở lý luận
Giáo dục thể chất là nhân tố quan trọng không thể thiếu trong chuỗi hệ
thống giáo dục mà con người cần đến ngay từ độ tuổi mầm non. Các nhà khoa
học trên thế giới đã kết luận, hoạt động thể chất không chỉ giúp trẻ khỏe hơn mà
còn thông minh hơn. Một tiến sĩ thuộc Đại học Wollongong (Úc) khẳng định, trẻ
hoạt động càng nhiều càng tốt cho sự phát triển nhận thức. Có thể nói, hoạt động
thể chất cho bé đức tính kiên trì, không ngại đối mặt với những khó khăn trong
cuộc sống. Về thể lực, đây chính là chìa khóa hỗ trợ quá trình trao đổi chất, hoàn
thiện phát triển xương, khớp… giúp bé cao lớn, khoẻ mạnh, có sức đề kháng
vượt trội[5]. Và trong các hoạt động thể chất thì vận động đóng vai trò quan
trọng đối với cơ thể trẻ. Ngay từ thế kỉ XVIII nhiều nhà khoa học trên thế giới
3
đã khẳng định rằng: “Cơ thể không vận động giống như nước trong ao tù”,
“Nguyên nhân chậm phát triển của cơ thể hài nhi là do thiếu vận động”[8].
Ngày nay khi nền kinh tế ngày càng phát triển thì trẻ em càng ít vận động
dẫn đến chức năng thần kinh thực vật vận động càng kém phát triển, hoạt động
hệ tuần hoàn và hệ hô hấp bị hạn chế, khả năng lao động chân tay giảm sút,
trọng lượng cơ thể tăng nhanh. Theo viện dinh dưỡng Việt Nam chỉ riêng Thành
phố Hà Nội tỷ lệ trẻ em bị béo phì đang ở mức báo động chiếm 10 -15%. Mà
nguyên nhân chủ yếu là do các em lười vận động, không có hứng thú với vận
động, thường xuyên ngồi một chỗ. Điều đó làm cho trẻ em không được phát
triển một cách toàn diện cả về thể lực lẫn trí tuệ[8]…. Đứng trước thực trạng
này, giáo dục thể chất nhất là giáo dục thể chất qua các trò chơi vận động trở
thành vấn đề được quan tâm hơn bao giờ hết .
Nhận thức được tầm quan trọng của công tác giáo dục thể chất thông qua
các trò chơi vận động, Đảng và nhà nước đã xác định giáo dục thể chất thông
qua các trò chơi vận động là nhiệm vụ quan trọng trong đào tạo thế hệ trẻ ở các
trường học và được quan tâm ngay từ bậc học đầu tiên, “bậc học mầm non’’.
Đảng và nhà nước, bộ giáo dục đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo cho công tác
giáo dục thể chất cho trẻ mầm non nói chung và giáo dục thể chất thông qua các
trò chơi vận đọng nói riêng như:
Trong Điều 23 mục 1 Chương 2 Luật giáo dục có chỉ rõ: “ Nội dung giáo
dục mầm non là phải đảm bảo phù hợp với sự phát triển tâm sinh lý của trẻ em,
hài hòa giữa nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo dục giúp trẻ phát triển cân đối, khỏe
mạnh, nhanh nhẹn, biết kính trọng yêu mến, lễ phép với người lớn, bạn bè,…
thật thà, mạnh dạn, hồn nhiên yêu thích cái đẹp, ham hiểu biết, thích đi học”,
tiếp đó Điều 24 Luật giáo dục cũng đã quy định: “ Chương trình giáo dục mầm
non thể hiện mục tiêu giáo dục mầm non, cụ thể hóa các yêu cầu về nuôi dưỡng,
chăm sóc, giáo dục trẻ em ở từng độ tuổi, quy định việc tổ chức các hoạt động
nhằm tạo điều kiện để trẻ phát triển về thể chất, tình cảm, trí tuệ, thẩm mỹ
hướng dẫn cách thức đánh giá sự phát triển của trẻ ở tuổi mầm non”[10].
Bộ GD&ĐT đã ban hành Hướng dẫn thực hiện chuyên đề “Nâng cao chất
lượng giáo dục phát triển vận động cho trẻ trong trường mầm non, giai đoạn
2013 - 2016”. Việc thực hiện chuyên đề nhằm mục tiêu chung là nâng cao chất
lượng giáo dục phát triển vận động giúp cơ thể trẻ phát triển các tố chất vận
động (nhanh, bền, dẻo dai và khéo léo) góp phần nâng cao tầm vóc và thể lực
của trẻ em Việt Nam[9].
Trung tâm Nghiên cứu Giáo dục Mầm non thuộc Viện Khoa học giáo dục Việt
Nam, đã nghiên cứu ứng dụng những thành tựu khoa học của các nhà khoa học Liên
Xô, Mĩ, Pháp vào thực tiện giáo dục thể chất cho trẻ mầm non của Việt Nam[5].
Sinh thời Bác Hồ - Vị lãnh tụ kính yêu của chúng ta từng nhắc nhở: “Cái
quý giá nhất của con người là sức khỏe, muốn lao động sản xuất, công tác và
học tập tốt thì cần có sức khỏe. Muốn có sức khỏe và giữ gìn sức khỏe thì nên
thường xuyên tập thể dục thể thao…”. Bác đã khẳng định rèn luyện thể dục thể
thao, luyện sức khỏe để xây dựng một xã hội văn minh. Chính những lời dạy
quý báu của Bác mà thế hệ con cháu đã ý thức được tầm quan trọng của sức
khỏe và giữ gìn sức khỏe để xây dựng và bảo về tổ quốc. Trong tình hình đất
4
nước đang phát triển hội nhập vào quốc tế thì cần có những mầm giống toàn
diện về trí tuệ cường tráng về thể chất và chỉ có sức khỏe tốt người ta mới có đủ
khả năng tham gia học tập và công tác Trường mầm non là nơi Chăm sóc - Nuôi
dưỡng - Giáo dục trẻ. Thời gian trẻ ở trường mầm non còn nhiều hơn thời gian
trẻ ở nhà với gia đình. Trẻ có được giáo dục thể và phát triển toàn diện hay
không là phụ thuôc rất nhiều vào các điều kiện phục vụ và ý thức trách nhiệm
của đội ngũ cán bộ, giáo viên, nhân viên của các trường mầm non. Tuy nhiên,
quá trình giáo dục thể chất muốn đạt được kết quả tốt thì không chỉ cần sự tham
gia của cán bộ quản lý, giáo viên của nhà trường mà còn phải cần có sự chung
tay góp sức của các cấp ủy Đảng, chính quyền, các ban ngành, đoàn thể của địa
phương và các bậc phụ huynh .
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm
Để truyền tải cho trẻ các trò chơi vận động đòi hỏi người giáo viên phải
thực sự hiểu trẻ, phải có phương pháp giáo dục sao cho trẻ dễ hiểu, dễ tiếp thu
có như vậy mới giúp trẻ khắc sâu trong tâm trí và định hình cho mình những vận
động phù hợp.
Với từng đối tượng khác nhau cần có các hoạt động phát triển thể chất khác
nhau. Trong quá trình giáo dục thể chất cho trẻ 5- 6 tuổi thông qua tổ chức các
trò chơi vận động ở trường mầm non Đông Tân, tôi gặp một số thuận lợi và khó
khăn sau:
* Thuận lợi:
Trường mầm non Đông Tân là một trong những trường có bề dày về thành
tích: Trường tiên tiến cấp tỉnh, cấp huyện nhiều năm.
Trong thời gian qua được sự quan tâm của Đảng, chính quyền, nhân dân địa
phương nhà trường đã được xây dựng đầu tư nhiều về cơ sở vật chất, đồ dùng, trang
thiết bị dạy học... phục vụ tốt cho công tác chăm sóc, giáo dục của nhà trường.
Bản thân có nhiều năm công tác, yêu nghề, mến trẻ và có nhiều kinh
nghiệm. Bên cạnh đó bản thân cũng tích cực tham gia dự giờ các giờ dạy mẫu
do phòng giáo dục tổ chức để nâng cao chuyên môn nghiệp vụ như đã được
tham dự lớp bồi dưỡng chuyên đề hè do phòng giáo dục tổ chức trong đó có
chuyên đề nâng cao chất lương giáo dục thể chất...
Các tài liệu, tập san về giáo dục thể chất, trò chơi vận động được nhà trường,
phòng giáo dục đầu tư kịp thời. Đặc biệt nhà trường có dàn máy tính kết nối
internet tạo điều kiện cho giáo viên cập nhật thông tin một cách nhanh chóng và
thuận tiện. Khi thực hiện đề tài này tôi được sự quan tâm, ủng hộ, giúp đỡ của ban
giám hiệu nhà trường cũng như các giáo viên trong trường.
* Khó khăn:
Bên cạnh những thuận lợi trên khi đi vào thực tế quá trình phát triển thể
chất thông qua các trò chơi vận động cho trẻ 5- 6 tuổi còn gặp nhiều khó khăn:
Là địa phương thuần nông nên đa số phụ huynh không có điều kiện chăm
sóc trẻ. Nhiều phụ huynh còn chưa nhận thức được tầm quan trọng của việc giáo
dục thể chất cho trẻ nên không tích cực trong công tác phối hợp cùng giáo viên
5
để giáo dục trẻ, gây trở ngại ngay từ việc lập kế hoạch đến việc giáo dục thể
chất thông qua các trò chơi vận động cho trẻ.
Diện tích lớp học còn chật hẹp, thời gian tổ chức các trò chơi vận động còn
ít, trò chơi vận động chủ yếu được tổ chức lồng ghép tích hợp vào các hoạt động
giáo dục, các trò chơi thì cũ, có sẵn nên trẻ nhanh chán.
Lớp tôi có 44 cháu nhưng có tới 70% cháu là trẻ nam rất hiếu động, gây
khó khăn trong việc rèn nề nếp lớp. Bên cạnh đó các cháu tuy cùng độ tuổi
nhưng nhận thức không đồng đều, có nhiều cháu sinh cuối năm và có nhiều cháu
thể lực không tốt. Đây cũng là nhân tố làm hạn chế kết quả của hoạt động giáo
dục thể chất cho trẻ.
* Kết quả thực trạng:
Với thực trạng trên, qua việc tổ chức các trò chơi vận động cho trẻ, tôi đã
chú ý, quan sát theo dõi và khảo sát trẻ kết quả khảo sát đầu năm trên trẻ tại lớp
mẫu giáo Lớn A tôi thu được một số kết quả sau:
Thái độ của trẻ khi
Kỹ năng hoạt động Tình trạng sức khỏe
Tổng
tham gia trò chơi
của trẻ
của trẻ
số
Trẻ tích
Trẻ chưa
Trẻ
Trẻ chưa Trẻ phát Trẻ suy
trẻ cực hứng
tích cực
thành
thành
triển
dinh
thú, tự
hứng thú,
thạo,
thạo,
bình
dưỡng
tin, mạnh
tự tin,
khéo léo khéo léo
thường
dạn
mạnh dạn
SL
%
SL
% SL %
SL %
SL % SL %
44
26
59
18
41 24 54,5 20 45,5 38 86,3 6 13,7
Kết quả khảo sát trên cho thấy % trẻ có thái độ tích cực tham gia trò chơi,
có kỹ năng hoạt động, tình trạng sức khỏe bình thường còn thấp.
Đứng trước tình hình như vậy tôi luôn trăn trở và suy nghĩ xem mình phải
làm gì và làm thế nào để nâng cao kết quả phát triển thể chất cho trẻ thông qua
các trò chơi vận động cho trẻ. Đồng thời tuyên truyền như thế nào đến tất cả phụ
huynh để đánh thức ở họ ý thức giáo dục thể chất, kết hợp với cô giáo phát triển
thể chất cho trẻ.
2.3. Các sáng kiến kinh nghiệm hoặc các giải pháp đã sử dụng để giải
quyết vấn đề
* Biện pháp 1: Điều tra thực trạng ở lớp
Công tác thường xuyên quan sát và điều tra tình hình tham gia hoạt động
phát triển vận động thực tế của trẻ trong lớp giúp cho tôi nhận xét đánh giá
chính xác được về tình hình của trẻ ở lớp mình để từ đó thay đổi và điều chỉnh
các hoạt động cho từng trẻ sao cho phù hợp và khoa học. Vì mỗi trẻ đều có khả
năng, kỹ năng thực hiện các trò chơi vận động khác nhau, có trẻ không thích
tham gia vào các trò chơi vận động, có trẻ thì sợ không dám chơi cùng với các
bạn, có trẻ thì lên thực hiện cho có thực hiện không đúng với yêu cầu của trò
chơi ... Những lúc như vậy tôi hỏi trẻ: Tại sao con không tham gia cùng các bạn?
Sao con lại thực hiện như thế? Sao con không lên chơi?... Trẻ trả lời rất hồn
nhiên là: Con không thích trò chơi này. Con không biết chơi trò chơi này. Con
không thích đồ dùng đấy, có trẻ hỏi còn không trả lời…
6
Do vậy theo chương trình kế hoạch đã lên tôi thường xuyên tổ chức trò
chơi vận động cho trẻ để theo dõi và nắm bắt được tâm tư, suy nghĩ và nhu cầu
mong muốn của trẻ. Đôi khi hình thức tổ chức các trò chơi vận động chưa được
khoa học, đồ dùng chưa phong phú, mới lạ, chưa thu hút được trẻ. Nội dung trò
chơi còn chung chung, còn cũ nên dẫn đến việc trẻ không thích các đồ dùng đồ
chơi làm nội dung trò chơi bị hạn chế chưa phát huy được tính sáng tạo. Vậy nên
việc quan sát trẻ sử dụng đồ dùng, đồ chơi, thái độ kỹ năng của trẻ khi tham gia
trò chơi vận động sau đó ghi chép lại thật cụ thể và chính xác những mong muốn
ý thích của trẻ với đồ chơi gì, trẻ không thích chơi là do nguyên nhân vì sao?
Mặt khác, vấn đề tuyên truyền tới các bậc phụ huynh chưa sâu sắc, chưa chặt
chẽ từ đó dẫn tới việc các bậc phụ huynh chưa quan tâm và chưa hiểu hết ý
nghĩa của việc trẻ tham gia trò chơi vận động chơi nên chưa ủng hộ giáo viên
việc mua sắm đồ dùng, đồ chơi và hỗ trợ nguyên vật liệu sẵn có của địa phương.
Biết và hiểu được tình trạng thực tế trên đã giúp tôi nghiên cứu và tìm ra
một số biện pháp tổ chức các trò chơi vận động tốt hơn để thực hiện nhằm lôi
cuốn trẻ tham gia tích cực và giúp trẻ phát triển tốt về thể chất.
* Biện pháp 2: Nghiên cứu tài liệu, sưu tầm, lựa chọn các trò chơi vận
động phù hợp với lứa tuổi với khả năng của trẻ và với chủ đề
Việc nghiên cứu tài liệu giúp cho tôi hiểu biết nắm vững thêm về thông tin,
kiến thức và đặc điểm tâm sinh lý, sự phát triển vận động của trẻ 5- 6 tuổi. Từ
đó tôi tìm trên mạng Internet, qua đồng nghiệp, qua tủ sách của nhà trường về
chuyên đề phát triển vận động, các trò chơi, cách tổ chức các trò chơi phát triển
vận động cho trẻ 5- 6 tuổi. Tiếp đó tôi tiến hành nghiên cứu sắp xếp, lập kế
hoạch các trò chơi vận động, trò chơi dân gian phù hợp với khả năng, kỹ năng, ý
thích, mong muốn của trẻ, đặc biệt là phù hợp cho từng môn học, từng hoạt
động và từng chủ đề để đưa vào tổ chức cho trẻ chơi nhằm thu hút được sự hứng
thú, tích cực, say mê của trẻ cụ thể như sau:
Trò chơi dân
TT
Tên chủ đề
Trò chơi vận động
gian
Quả bóng nảy; Bóng tròn to; Đổi đồ Cắm cờ; Kéo
Trường Mầm
chơi cho bạn; Nấp cho kín; Chạy
co; Rồng rắn
1
Non
tiếp sức; Tìm bạn giống mình; Đi
lên mây.
theo tiếng nhạc. Quả bóng nổ.
Về đúng nhà; Tay trái tay phải của
Lộn cầu vồng;
2
Bản Thân
em; Nhận đúng tên mình; Làm theo Bịt mắt bắt dê .
hiệu lệnh; Tìm bạn; Mũi cằm tai.
Ai nhanh nhất; Tìm đúng nhà;
Kéo co; Cướp
3
Gia đình
Chuyền bóng qua đầu; Gia đình nào cờ; Dệt vải.
khéo.
7
4
5
6
7
8
9
10
Chèo thuyền; Ai ném xa nhất; Giã
gạo; Lăn bóng; Vận động viên nhí;
Nghề nghiệp
Tung cao hơn nữa; Lăn bóng qua
đường zích zắc ném bóng vào rổ.
Bắt vịt trên cạn; Gà trong vườn rau;
Sói và dê; Chim bói cá rình mồi;
Thế giới đông vật Ếch nhảy xuống ao; Chim sẻ và ô tô;
Múa công; Đi như gấu, bò như
chuột.
Gieo hạt nảy mầm; Thi chuyển đồ
nhanh; Cây nào qủa ấy; Thi xem ai
Thế giới thực vật
chọn nhanh; về đúng nhà; Ai hái
quả nhanh hơn; Thi hái hoa.
Đoàn tàu chạy đúng nhạc. Tín hiệu
đèn. Ô tô và chim sẻ; Ô tô vào bến;
Phương tiện giao
Bánh xe quay; Em đi qua ngã tư
thông
đường phố; Chạy nhanh đến cờ;
Máy bay; Rung chuông vàng.
Nước và các
Trời nắng trời mưa; Nhảy qua suối
hiện tượng tự
nhỏ; Tung và bắt bóng.
nhiên
Ai nhanh hơn; Gắn tranh theo yêu
Quê hương -Đất
cầu; Nhảy bao bố.
nước - Bác Hồ
Trường tiểu học
Ai nhanh hơn, bóng tròn to.
Rềnh rềnh ràng
ràng; ù à ù ập.
Mèo đuổi
chuột; Thả đĩa
ba ba.
Ném còn;
Trồng nụ trồng
hoa.
Chồng đống
chồng đe; Kéo
cưa lừa xẻ.
Lộn cầu vồng;
Nu na nu nống.
Ném còn; Chi
chi chành
chành.
Dung dăng
dung dẻ, mèo
đuổi chuột.
* Biện pháp 3: Làm đồ dùng, lựa chọn địa điểm tổ chức trò chơi vận động
Để tổ chức tốt được các trò chơi vận động thì yếu tố quan trọng nhất đó là
các đồ dùng đồ chơi phục vụ cho các trò chơi và địa điểm để tổ chức trò chơi do
đó đồ dùng đồ chơi để phục vụ trò chơi không những đảm bảo tính thẩm mỹ,
tính khoa học phù hợp với độ tuổi mà đồ dùng đồ chơi phải phong phú đa dạng,
màu sắc nổi bật nhằm thu hút được sự chú ý, thích thú của trẻ và nhất là phải
phù hợp với từng nội dung của từng trò chơi nếu thiếu các đồ dùng đồ chơi và
địa điểm thì không thể tổ chức trò chơi cho trẻ chơi được.
Ví dụ:
+ Khi tổ chức trò chơi: “Trời nắng trời mưa” cô cho trẻ chơi ở ngoài sân và cô
chuẩn bị phấn để vẽ nhà cho thỏ, làm mũ thỏ bằng các tờ lịch màu trắng, vẽ hình
con thỏ sau đó cắt và gắn lại thành mũ cho trẻ đội.
8
Đồ chơi: Mũ Thỏ
+ Trò chơi: “Đèn tín hiệu” cô cần làm 3 đèn giao thông có màu xanh, đỏ,
vàng hình tròn có cán cầm làm bằng bìa cứng sau đó rán màu lên. Hoặc khi tổ chức
trò chơi: “Lăn bóng qua đường đường zích zắc ném bóng vào rổ” thì tôi đã sưu
tầm các hộp sữa sau đó dùng giấy màu bọc lại và trang trí những bông hoa,... để
thu hút sự chú ý và thích thú của trẻ.
9
Đồ chơi: Đèn giao thông
Đồ chơi: Hộp zích zắc
+ Với trò chơi: “Kéo co” thì cần phải chuẩn bị dây thừng, dây vải nhỏ màu
đỏ, địa điểm tổ chức thì phải rộng, sạch an toàn với trẻ và với trò chơi này thì
cần tổ chức ở ngoài sân cỏ để không may trẻ có bị ngã sẽ không gây nguy hiểm
hay bị đau và chớt tay chân của trẻ.
+ Khi tổ chức trò chơi: “Bật liên tục vào các vòng, ném vòng cổ chai” thì
cần phải chuẩn bị các vòng nhựa để trẻ bật vào, vòng để ném có thể làm bằng
các dây nhựa dẻo hoặc vót bằng tre và uốn lại thành vòng tròn, chai cho trẻ ném
vòng và địa điểm tổ chức ở ngoài sân trường trên nền gạch hoặc cũng có thể tổ
chức ở trong lớp.
Trò chơi: Bật liên tục qua các vòng, ném vòng cổ chai
+ Với trò chơi: “Ném còn” chuẩn bị vòng, các quả còn có màu sắc sặc sở
thật đẹp để lôi cuốn sự chú ý của trẻ.
10
Đồ chơi: Quả còn
+ Với trò chơi: “Đi cà kheo ” thì phải có cà kheo. Để tổ chức được trò
chơi này thì cần có địa điểm rộng, bằng phẳng an toàn, ...Với mỗi một trò chơi
thì có cách chơi, luật chơi, hình thức chơi khác nhau. Vì vậy trước khi muốn tổ
chức một trò chơi nào đó thì cô cần phải tìm hiểu thật kỹ về cách chơi, luật chơi,
số lượng người tham gia chơi, địa điểm tổ chức để chuẩn bị đầy đủ các đồ dùng,
dùng cụ cần thiết phù hợp cho trò chơi đó có như vậy thì mới giúp trẻ hứng thú,
tích cực khi tham gia vào trò chơi và sẽ đem lại hiệu quả tốt góp phần giúp trẻ
phát triển tốt về thể lực.
Trò chơi vận động: Đi cà kheo
Với sự chuẩn bị đồ dùng đồ chơi đầy đủ phù hợp, màu sắc nổi bật, đảm bảo
tính khoa học, thẩm mỹ và lựa chọn địa điểm để tổ chức các trò chơi hợp lý như
vậy đã thu hút được sự chú ý của trẻ và tham gia một cách thoải mái đặc biệt là
trẻ ghi nhớ khắc sâu trò chơi lâu hơn.
* Biện pháp 4: Khơi gợi tính tự chủ, hứng thú và sáng tạo khi chơi
Muốn trẻ tham gia trò chơi vận động một cách có hiệu quả cao thì cô giáo
phải là người biết khơi gợi hứng thú và sáng tạo cho trẻ, phải làm cho trẻ mang
những hiểu biết về cách chơi, kỹ năng thực hiện các bài tập vận động cơ bản
khác để vận dụng vào quá trình tham gia trò chơi vận động như: Trò chơi “Ếch
nhảy xuống ao” hoặc trò chơi “Nhảy bao bố” đó là kỹ thuật bật liên tục về phía
trước được thay đổi bằng các trò chơi để thu hút sự thích thú tham gia của trẻ.
Sau mỗi lần chơi tôi đã trò chuyện cùng trẻ: ở trò chơi “Ếch nhảy xuống
ao” tôi hỏi trẻ: Các chú ếch con đang nhảy đi đâu vậy? Các chú ếch con nhảy
giỏi quá.
Để lôi cuốn và để trẻ tích cực hoạt động, cũng là trò chơi cà kheo, nhưng tôi
thay đổi đồ dùng, thay đổi hình thức chơi: “Đi cà kheo dây” và đàm thoại với
trẻ: Các con đang đi gì vậy? Con đi như thế nào? Khi đi con phải làm gì để
không bị ngã...
11
Trò chơi: Đi cà kheo dây
Trẻ vốn rất hiếu động và thích tìm tòi khám phá mọi thứ xung quanh nhất là
được tham gia vào các trò chơi mới, lạ và đặc biệt trẻ rất thích được khen vì vậy
hàng ngày tôi luôn quan sát và theo dõi xem trẻ tham gia vào các trò chơi vận
động với thái độ như thế nào rồi gợi ý cho trẻ biết và động viên, khuyến khích
trẻ kịp thời sau mỗi lần trẻ được khen tôi thấy trẻ rất vui và tự tin hơn. Ở mỗi trò
chơi đều có cách chơi, luật chơi và các đồ dùng mới lạ từ đó khơi gợi cho trẻ
tính tò mò thích khám khá để trẻ chủ động tham gia vào các trò chơi một cách
hào hứng và thích thú tham gia trò chơi vận động qua đó sẽ giúp trẻ phát triển
thể chất một cách tốt nhất.
Để trẻ luôn say mê, hứng thú và tích cực không nhàm chán khi chơi trò chơi
vận động thì cô giáo cần tạo ra những tình huống bất ngờ khi chơi. Để tạo được
các tình huống thì đòi hỏi cô giáo phải là người hiểu biết về các trò chơi nhất là
phải biết luật chơi của từng trò chơi thì mới dẫn dắt được trẻ trong quá trình tổ
chức trò chơi bởi vì trò chơi vận động là hoạt động vui chơi mà thông qua trò
chơi vận động rèn luyện cho trẻ về sức khỏe, sự dẻo dai, nhanh nhẹn và sự khéo
léo của các cơ quan trên cơ thể giúp trẻ phát triển tốt về thể lực.
Ví dụ:
+ Trò chơi “Chim bói cá rình mồi”
- Mục đích: Cho trẻ biết thức ăn của chim bói cá là các con cá nhỏ, luyện sự
nhanh nhẹn cho trẻ.
- Chuẩn bị: 4 chiếc mũ chim bói cá, 6 cái mũ con cá, vẽ 1 vòng tròn lớn.
- Luật chơi: Bạn “cá” nào bị “Chim bói cá” bắt thì sẽ phải làm “Chim bói cá”
- Cách chơi: Cô cho trẻ chơi từng nhóm mổi nhóm 10 cháu, trong đó chọn 4
cháu làm “Chim bói cá” đứng ở 4 góc sân, cách xa vòng tròn 5- 6m, 6 trẻ còn lại
làm “cá” đứng tròng vòng tròn. Khi có hiệu lệnh của cô hô: “Một, hai, ba…” thì
những “Con cá” dang hai tay khỏa trong không khí, “bơi” ra ngoài vòng tròn,
“bơi” khắp sân rồi “bơi” lại gần “Chim bói cá”. “ Chim bói cá” đứng im lặng
chờ có “Con cá” nào tới gần là lao ra bắt. “Cá” phải nhanh chóng “ bơi” vào
vòng tròn. “Con cá” nào bị “Chim bói cá” bắt sẽ làm thay “Chim bói cá”. Sau đó
trò chơi lai tiếp tục với nhóm trẻ khác.
12
+ Trò chơi: “Rung chuông vàng”
- Mục đích: Phát triển kỹ năng vận động cho trẻ, rèn luyện sự khéo léo nhanh
nhẹn cho trẻ.
- Chuẩn bị: 2 cái thang tập có độ cao bằng nhau, chuông treo ở trên thang, sân
chơi sạch an toàn, các Phương tiện giao thông đồ chơi.
- Cách chơi: Cô cho trẻ chơi theo nhóm mỗi nhóm 5 bạn. Cho trẻ đứng trước
thang, ở sát vạch xuất phát. Khi có hiệu lệnh của cô “1,2,3 chạy” trẻ đầu hàng
chạy nhanh đến thang, leo lên đến chỗ đặt chuông và rung chuông sau đó trẻ
trèo xuống và cầm một Phương tiện giao thông rồi chạy thật nhanh về bỏ
Phương tiện giao thông vào rổ của đội mình và về cuối hàng đội mình đứng sau
đó bạn tiếp theo lại chạy nhanh đến thang, leo lên đến chỗ đặt chuông và rung
chuông rồi trẻ trèo xuống và cầm một Phương tiện giao thông rồi chạy thật
nhanh về bỏ Phương tiện giao thông vào rổ của đội mình và về cuối hàng đội
mình đứng cứ như vậy lần lượt các bạn trong nhóm lên thực hiện. Trong thời
gian 2 phút nhóm nào rung được nhiều chuông và mang về được nhiều Phương
tiện giao thông hơn thì nhóm đó thắng cuộc. Cô nhận xét kết quả của 2 nhóm
chơi. sau đó trò chơi tiếp tục với các nhóm bạn khác.
* Biện pháp 5: Tổ chức trò chơi vận động mọi lúc mọi nơi phù hợp
Chúng ta đã biết trẻ rất hiếu động do đó theo chương trình giáo dục mầm
non mới thì giáo viên luôn tổ chức các hoạt động động và tĩnh lồng ghép vào
nhau để tạo cho trẻ không bị nhàm chám mệt mỏi khi tham gia các hoạt động vì
vậy các trò chơi vận động là hoạt động vô cùng cần thiết đối với trẻ. Với hoạt
động học là hoạt động cung cấp kiến thức cho trẻ thì hoạt động ngoài trời giúp
trẻ gần gũi, thân thiện với thiên nhiên được khám phá các hiện tượng tự nhiên và
phát triển thể chất qua trò chơi vận động và chơi tự do hay ở hoạt động góc thì
trẻ lại được mở rộng thêm về cách chơi ở các nhóm trẻ biết chia sẻ giúp đỡ đoàn
kết chơi cùng bạn bè,… Do đó giáo viên cần lựa chọn và tổ chức các trò chơi
vận động sao cho phù hợp với từng hoạt động:
+ Hoạt động học
- Với hoạt động Thể dục: thì chỉ cung cấp cho trẻ một vận động mới và một vận
động cũ thông qua trò chơi vận động giúp trẻ rèn luyện thân thể khỏe mạnh,
củng cố sự khéo léo nhanh nhẹn khả năng phản ứng nhanh theo đúng tín hiệu
bên cạnh đó còn giúp trẻ phát triển tính tích cực khi tham gia hoạt động vì thế
nên lựa chọn các trò chơi vận động nhằm rèn luyện cơ thể khỏe mạnh, năng
động hoạt bát nhanh mắt nhanh chân, nhanh miệng và giữ được thăng bằng...
Như vậy đòi hỏi trẻ phải khỏe mới vui chơi được và ngược lại vui chơi giúp trẻ
khỏe, năng động.
- Với hoạt động Khám phá khoa học thì chủ yếu cung cấp cho trẻ kiến thức về
thế giới xung quanh các hiện tượng tự nhiên…Nhằm giúp trẻ phát triển về nhận
thức ngôn ngữ qua các đồ dùng đồ chơi.
Ví dụ: Ở hoạt động: “Tìm hiểu về một số phương tiện giao thông”, sau khi
đã cho trẻ nhận biết về tên gọi đặc điểm của các phương tiện giao thông đến
phần trò chơi củng cố kiến thức thì cô tổ chức cho trẻ chơi trò chơi vận động:
“Ai nhanh hơn”. Cô yêu cầu trẻ chạy theo đường zích zắc qua các hộp lên chọn
13
phương tiên giao thông theo yêu cầu của cô trong thời gian 2 phút đội nào chọn
được nhiều các phương tiện giao thông đúng theo yêu cầu thì đội đó thắng cuộc.
Trò chơi: Ai nhanh hơn
Với trò chơi này có thể áp dụng ở nhiều chủ đề khác nhau nhưng mục đích
chủ yếu là giúp trẻ phát triển các kỹ năng vận động. Hay ở hoạt động: “Tìm hiểu
một số quy định giao thông đường bộ thông thường”. Sau khi trò chuyện tìm
hiểu về một số quy đinh giao thông đường bộ thông thường. Cô tổ chức cho trẻ
chơi trò chơi vận động “Em đi qia ngã tư đường phố”. Trò chơi này giúp trẻ
củng cố kiến thức vừa học đèn đỏ bật lên thì dừng lại, đèn xanh bật lên thì nhanh
qua đường mà trẻ còn rất thích thú khi được chơi trò chơi này.
Ở hoạt động Làm quen với Văn học: Để thay đổi trạng thái tĩnh vì trẻ ngồi
nghe cô đọc thơ hay kể chuyện thì trẻ rất mệt mỏi mất hứng thú tôi thường lồng
ghép tổ chức trò chơi vận động để thay đổi không khí giữa tĩnh với động cho trẻ.
Ví dụ: Khi kể câu chuyện “Cây rau của Thỏ Út” cho trẻ đứng lên làm động
tác cuốc đất, đập đất, gieo hạt. Hay như học bài thơ “Bó hoa tặng cô” cho trẻ
đứng lên hát múa tặng cô một bài nhân ngày 8/3 hoặc cho trẻ đi chợ mua hoa về
cắm vào ngày 8/3…
+ Hoạt động ngoài trời
Với không gian, thoáng mát là điều kiện để tổ chức các trò chơi vận động,
trò chơi dân gian giúp trẻ nhanh nhẹn, phát triển thể lực tốt như các trò chơi “
Rồng rắn lên mây”, “Bịt mắt bắt dê”, “Nhảy bao bố”, “Mèo đuổi chuột”, “Mèo
và chim sẻ”, “Kéo co”, …
Các trò chơi này có thể tham gia cả lớp, càng đông trẻ tham gia thì càng vui,
càng sôi động do đó tôi luôn động viên khuyến khích tất cả trẻ của lớp cùng tham
gia cùng được trải nghiệm và thực hiện để trẻ hòa đồng đoàn kết cùng với nhau.
+ Hoạt động chiều
Với các hoạt động như hoạt động học, hoạt động ngoài trời thì trò chơi vận
động chỉ lồng ghép vào nên thời gian tổ chức các trò chơi vận động được ít do
14
đó vào các buổi chiều tôi dành một khoảng thời gian riêng để tổ chức dạy cho
trẻ các trò chơi vận động mới và những trò chơi khó đòi hỏi có kỹ năng và sự
đoàn kết phối hợp cùng với nhau để tất cả các trẻ trong lớp đều được tham gia
đều biết cách chơi.
Trò chơi: “Bóng tròn to”
+ Hoạt động ngày lễ, tết
Với việc tổ chức các trò chơi vận động trong các ngày lễ, ngày tết chiếm vị
trí rất quan trọng trong việc phát triển vận động cho trẻ do vậy tổ chức các trò
chơi vận động trong những ngày này nhằm rèn luyện cơ thể cho trẻ, khích lệ
lòng yêu thích vận động và củng cố lại các kỹ năng vận động đã học bên cạnh
đó còn tạo ra không khí thi đua, sôi nổi, hào hứng giữa các nhóm trẻ được tham
gia qua đó thúc đẩy lòng yêu thích khi được tham gia vào các hoạt động tập thể
với không khí náo nức tưng bừng, vui tươi khấn khởi.
Ví dụ: Ngày nhà giáo Việt Nam 20/11 tổ chức trò chơi dân gian: Ném còn:
Trò chơi: Kéo co; Trò chơi: Rung chuông vàng…hay như ngày tết trung thu tổ
chức cho trẻ chơi trò chơi: Bò thấp chui qua cổng lên chọn quả về bày mâm ngũ
quả; Trò chơi: Cướp cờ…
Bằng sự sắp xếp và lồng ghép các trò chơi vận động vào các hoạt động
trong ngày giúp trẻ rèn luyện sự nhanh nhẹn, hoạt bát kết hợp hài hòa giữa các
kỹ năng vận động đã học và không khí sôi nỗi như vậy tạo cho trẻ tâm trạng
luôn sảng khoái, thoải mái khi hoạt động tránh tình trạng mệt mỏi và nhàm chán
trong các hoạt động góp phần giúp trẻ hoạt động chính xác nhanh nhẹn và khéo
léo hơn.
* Biện pháp 6: Thường xuyên khuyến khích động viên trẻ kịp thời
Dựa vào đặc điểm tâm lý của trẻ, ở lứa tuổi này trẻ rất thích được khen, mỗi
khi được khen ngợi thì trẻ sẽ biểu hiện phấn khởi, tích cực và say xưa hoạt động
hơn. Vì vậy biện pháp này nhằm giúp trẻ chơi tích cực hơn nữa. Trẻ thích được
khen hơn là chê, thích cái mới lạ, cái đẹp, bởi thế tôi luôn khéo léo linh hoạt và
15
sánh tạo trong việc khen chê trẻ, động viên khích lệ và tuyên dương trẻ kịp thời,
chú ý đến việc sáng tạo của trẻ, kịp thời giới thiệu cho cả lớp cùng biết.
Bằng hình thức khen thưởng kịp thời, đúng thời điểm cùng với lời nói nhẹ
nhàng có sức truyền cảm, lôi cuốn, tôi đã giúp trẻ tự tin hơn, phát huy được khả
năng mạnh dạn khi tham gia chơi và giao tiếp trong khi chơi của trẻ.
Ví dụ: Chủ đề: “Bản thân - Tết trung thu”: Trò chơi: Về đúng nhà; Tay trái
tay phải của em; Nhận đúng tên mình; Làm theo hiệu lệnh; Tìm bạn; Mắt mồm
tai; Lộn cầu vồng; Bịt mắt bắt dê; … Sau mỗi trò chơi cô đến và trò chuyện với
trẻ: Con đang chơi trò chơi gì vậy? Ngôi nhà của các con là ngôi nhà số mấy?
Các con đang giơ tay gì vậy? Bạn của con là bạn trai hay bạn gái? Tên bạn là gì?
Trò chơi nhắc đến tên của những bộ phận nào trên cơ thể?.... Hay ở chủ đề thế
giới động vật với các trò chơi: Bắt vịt trên cạn; Gà trong vườn rau; Chim sẻ và ô
tô;…. Ôi các bạn vịt, gà giỏi quá đã không để bị bắt. Bác trông coi vườn rau
cũng rất giỏi đã không để cho gà vào làm hỏng rau. Các chú chim sẻ có bị ô tô
va phải không? Các chú chim sẻ giỏi quá. Thế bác lái xe có va phải chú chim sẻ
nào không? Bác tài xé lái xe ô tô rất giỏi… Khi trẻ trả lời đúng câu hỏi và thực
hiện đúng yêu cầu của cô thì cô tuyên dương, khen và động viên trẻ là: Con rất
giỏi, cả lớp thưởng cho bạn một tràng pháo tay thật lớn nào?... Nếu trẻ mà trả lời
và thực hiện chưa đúng thì cô cần nhẹ nhàng động viên và khuyến khích trẻ là:
Con nói gần đúng rồi đấy. Con làm gần đúng rồi đấy, lần sau con cố gắng thực
hiện tốt hơn nhé… Tránh tình trạng khi trẻ thực hiện chưa đúng hoặc trả lời
chưa đúng cô lại nói: Con trả lời sai rồi. Hoặc là: Con thực hiện sai rồi…. nếu cô
mà nói như vậy thì lần sau trẻ sẽ không tự tin để tham gia nữa.
Chính vì vậy mà tôi đã thường xuyên khuyến khích động viên trẻ kịp thời
trong khi tham gia các hoạt động để trẻ luôn mạnh dạn, tự tin hơn vào khả năng
của bản thân khi tham gia các trò chơi vận động và khi chơi cùng với các bạn.
* Biện pháp 7: Thực hiện xã hội hóa giáo dục, phối hợp nhà trường, gia
đình và xã hội trong chăm sóc, giáo dục, rèn luyện thói quen tập thể dục và
lao động tự phục vụ ở nhà cho trẻ
Trường mầm non là ngôi nhà thứ hai của trẻ sở dĩ có thể nói như vậy là vì
thời gian trẻ đến lớp nhiều hơn thời gian ở nhà, trẻ đến trường được chơi, học,
ăn, ngủ, được tham gia vào các hoạt động từ sáng đến chiều cùng với cô và các
bạn. Các bài học của trẻ giúp trẻ phát triển về nhận thức và trí tuệ đúng với tâm
sinh lý của trẻ, các bài tập vận động giúp rèn luyện sức khỏe tốt. Nhưng để chăm
sóc giáo dục trẻ ở trường có hiệu quả tốt thì giữa cô và bố mẹ trẻ phải có sự phối
kết hợp chặt chẽ với nhau để chăm sóc và giáo dục trẻ một cách đồng nhất tránh
tình trạng ở lớp chăm sóc giáo dục một kiểu về nhà ông bà, bố mẹ chăm sóc
giáo dục một kiểu khác thì chắc chắn rằng sẽ ảnh hưởng đến sự phát trển toàn
diện của trẻ đặc biệt về chăm sóc chế độ ăn uống, rèn luyện trẻ biết làm một số
việc tự phục vụ bản thân vì ở nhà bố mẹ thường thấy trẻ con nhỏ nên quen việc
làm thay trẻ tất cả mọi việc dẫn đến trẻ không biết làm một số việc phục vụ bản
thân mình do đó sẽ làm ảnh hưởng đến sự phát triển thể lực của trẻ. Vì vậy tôi
nhận thức được vấn đề và trách nhiệm của mình nên tôi đã vận dụng vào thực tế
16
của lớp mình vào các buổi họp phụ huynh đầu năm học, sơ kết học kỳ, tổng kết
năm học và các giờ đón trả trẻ tôi trao đổi với phụ huynh về cách chăm sóc trẻ
theo khoa học, giáo dục, rèn cho trẻ có thói quen luyện tập thể dục vào buổi
chiều sau khi đi học về hoặc buổi tối hàng ngày, lao động đơn giản tự phục vụ
và lao động giúp gia đình như: để trẻ tự làm các công việc vừa sức của trẻ như:
Ăn song cho trẻ đi lấy tăm mời cả nhà, gấp chiếu lại,..., các công việc tự phục vụ
như: Để trẻ tự mặc quần áo, tự xúc cơm ăn, tự đeo dép,... và cùng bố mẹ sưu tầm
các phế liệu, nguyên vật liệu có sẵn ủng hộ cho cô để làm các trang thiết bị đồ
dùng đồ chơi phục vụ trong công tác giảng dạy nhất là các đồ dùng đồ chơi phục
vụ cho các trò chơi phát triển vận động như các hộp sữu to để làm các hộp zích
zắc, đồ chơi cho trẻ đi cà kheo bằng các ống sơn cũ, cầu khỉ làm bằng các cây
tre, cây luồng sau đó quét sơn màu, vòng ném cổ chai được vót bằng tre sau đó
quấn giấy màu để trang trí các màu sắc khác nhau để thu hút sự thích thú của trẻ.
Tuyên truyền cho các bậc phụ huynh biết về tầm quan trọng của việc chăm
sóc chế độ ăn, uống, ngủ nghỉ sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ như thế nào
để phụ huynh phối kết hợp cùng với nhà trường chăm sóc giáo dục, rèn cho trẻ
một cách đồng nhất giữa vận động vui chơi và học tập sao cho phù hợp với sức
khỏe và khả năng của trẻ giúp trẻ phát triển tốt nhất về thể lực.
Bên cạnh đó tôi thường xuyên tìm hiểu, tham khảo sưu tầm các bài tuyên
truyền về kỹ năng vận động nhằm phát triển tốt cho trẻ về thể lực để treo ở góc
tuyên truyền của lớp cho phụ huynh đọc hàng ngày.
Qua biện pháp giúp các bậc phụ huynh hiểu được một số nội dung và
phương pháp rèn luyện nhằm phát triển thể lực cho trẻ đồng thời giúp bản thân
tôi làm tốt công tác phối kết hợp giữa nhà trường, gia đình và xã hội trong công
tác chăm sóc giáo dục trẻ để giúp trẻ phát triển toàn diện nhất.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm
+ Đối với trẻ:
Sau khi áp dụng các biện pháp trên, kết quả phát triển thể chất qua tổ chức
các trò chơi vận động cho trẻ lớp tôi đã có những chuyển biến rõ dệt. Tôi tiến
hành khảo sát trên trẻ, kết quả khảo sát lần 2 thu được như sau:
Thái độ của trẻ khi
Kỹ năng hoạt động Tình trạng sức khỏe
Tổng
tham gia trò chơi
của trẻ
của trẻ
số
Trẻ tích
Trẻ chưa
Trẻ
Trẻ chưa Trẻ phát
Trẻ suy
trẻ
cực hứng
tích cực
thành
thành
triển bình
dinh
thú, tự tin, hứng thú,
thạo,
thạo,
thường
dưỡng
mạnh dạn
tự tin,
khéo léo khéo léo
mạnh dạn
SL
% SL
%
SL %
SL % SL % SL %
44
42 95,4 2
4,5 43 97,7 1
2,3 43 97,7 1 2,3
17
Kết quả khảo sát trên cho thấy đã có 95,4% trẻ đã tích cực tham gia các trò
chơi vận động, số trẻ chơi thành thạo, khéo léo đã lên tới 97,7% và trẻ có sức
khỏe bình thường cũng đã đạt 97,7% .
Từ kết quả của bảng khảo sát lần 2( Khảo sát tháng 4/2019), cho thấy: Trẻ
đã tích cực, hứng thú, yêu thích, say mê khi tham gia các trò chơi vận động cùng
các bạn trong lớp khi chơi trẻ luôn đoàn kết giúp đỡ lẫn nhau cùng tham gia chơi.
Sau mỗi lần tham gia chơi song tôi thấy tinh thần của trẻ rất vui vẻ thoải mái, tự
tin, mạnh dạn tham gia các hoạt động của lớp của trường không còn nhút nhát đặc
biệt là trẻ được mở rộng thêm về các trò chơi vận động, trò chơi dân gian.
Với việc thường xuyên luyện tập các trò chơi vận động tôi thấy tình trạng
sức khỏe của trẻ đã thay đổi rất nhiều tỷ lệ suy dinh dưỡng đã không còn, trẻ ít bị
ốm, trẻ nhanh nhẹn hoạt bát tự tin mạnh dạn khi giao tiếp với mọi người. Đặc biệt
khi lồng ghép các trò chơi vận động vào các hoạt động giáo dục thì tiết học không
bị nhàm chán gây mệt mỏi cho trẻ mà trẻ thích thú say xưa chăm chú học từ đó
tiết học đạt hiệu quả cao hơn góp phần giúp trẻ phát triển một cách toàn diện.
Kết quả này đã chứng minh cho ưu điểm của việc thực hiện có hiệu quả các
biện pháp trên.
+ Đối với bản thân:
Sau một năm thực hiện đề tài này, bản thân tôi cũng có thêm những kiến
thức về giáo dục thể chất vô cùng quý giá: Luôn đặt vấn đề phát triển thể chất
của trẻ lên hàng đầu bằng cách coi trọng việc tổ chức các trò chơi vận động cho
trẻ cho trẻ ở mọi lúc, mọi nơi. Nhận thức rõ vai trò của giáo viên- là người mẹ
thứ 2 của trẻ phải yêu thương tôi trọng trẻ như con, em của mình. Luôn là tấm
gương để trẻ noi theo trong mọi hoàn cảnh, tình huống dù là nhỏ nhặt nhất. Làm
tốt công tác phối kết hợp với phụ huynh… Có thêm một số kinh nghiệm và tự
tin hơn khi tổ chức các hoạt động thể chất thông qua các trò chơi vận động. Bên
cạnh đó, qua việc tổ chức các trò chơi vận động bản thân tôi có thêm vốn tư liệu,
sưu tầm thêm được các bài tập, trò chơi, tích cực chủ động lựa chọn các bài tập,
các trò chơi phù hợp với độ tuổi 5- 6 tuổi, với chủ đề,...từ đó nâng cao chất
lượng hoạt động giáo dục thể chất cho trẻ.
+ Đối với đồng nghiệp:
Sau khi áp dụng thành công các biện pháp trên, tôi thấy trẻ lớp tôi đã biết ý
nghĩa và phát triển thể chất phù hợp với lúa tuổi. Các bạn đồng nghiệp sẽ học
tập được những phương pháp này để áp dụng khi phát triển thể chất cho trẻ
thông qua cá trò chơi vận động cho trẻ lớp mình, nhờ đó mà kết quả giáo dục thể
chất cho trẻ ở trường chúng tôi được nâng lên rõ rệt
+ Đối phụ huynh:
Sự chuyển biến tích cực từ phía trẻ đã làm cho phụ huynh nhận thấy rõ con
em mình khỏe mạnh, hoạt bát, mạnh dạn, tự tin khi tham gia hoạt động vì thế
phụ huynh đã rất vui mừng, phấn khởi, tin vào kết quả giáo dục của nhà trường.
Các bậc phụ huynh đã nhiệt tình hưởng ứng, phối hợp cùng với giáo viên như
đóng góp tranh ảnh...có nội dung về các trò chơi vận động, đồ dùng, nguyên
liệu,…để các các đồ dùng đồ chơi vận động, quan tâm hơn đến quá trình chăm
18
- Xem thêm -
.DOC 
24 
9 
148 
