Tài liệu Skkn một số biện pháp nâng cao chất lượng kiểm tra đánh giá toàn diện giáo viên ở trường tiểu học đông cương thành phố thanh hóa

1. MỞ ĐẦU 1.1. Lý do chọn đề tài: Như chúng ta đã biết, “Giáo dục đào tạo là quốc sách hàng đầu, là sự nghiệp của nhà nước, của Đảng và của toàn dân”. Để phát triển sự nghiệp giáo dục tăng cường hiệu lực quản lý của nhà nước về giáo dục nhằm nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài phục vụ công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ tổ quốc vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ văn minh. Trong hệ thống giáo dục quốc dân, mục tiêu giáo dục Tiểu học nhằm giúp học sinh hình thành cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản để học sinh tiếp tục học lên bậc trung học cơ sở hoặc hoà nhập vào cuộc sống. Giáo dục Tiểu học được khẳng định: “Bậc Tiểu học là bậc học nền tảng”. Với vị trí đặc biệt quan trọng của bậc Tiểu học thì việc chăm lo giáo dục Tiểu học không chỉ nâng cao chất lượng đào tạo mà còn nâng cao chất lượng cuộc sống cho cộng đồng. Muốn làm tốt được vấn đề này thì người Hiệu trưởng phải chịu trách nhiệm trước Nhà nước về mọi hoạt động của nhà trường. Cụ thể là trong quá trình quản lý phải thực hiện tốt các chức năng quản lý và chu trình quản lý. Đặc biệt trong trường Tiểu học, việc “Kiểm tra đánh giá toàn diện giáo viên” là một trong những khâu quan trọng bậc nhất trong công tác quản lý giáo dục. Cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng đã nói: “Lãnh đạo và kiểm tra là một”. Bên cạnh đó, công tác kiểm tra đánh giá toàn diện sẽ giúp cho người Hiệu trưởng nắm được những quy trình thực hiện diễn ra như thế nào? Đúng hay sai? để có tác động đảm bảo được mục tiêu giáo dục. Việc kiểm tra đánh giá toàn diện giáo viên không chỉ nhằm mục đích đánh giá xếp loại thi đua mà điều cơ bản là sự xác nhận năng lực, ý thức trách nhiệm, hiệu quả công việc, khả năng và năng lực tiềm tàng của từng giáo viên trong quá trình thực hiện nhiệm vụ được giao. Từ việc xác nhận đúng năng lực của từng giáo viên để bố trí, sắp xếp công việc hợp lý, phù hợp với khả năng và điều kiện hoàn cảnh của từng người. Mặt khác kiểm tra đánh giá toàn diện giáo viên còn giúp cho họ thấy được ưu điểm cũng như nhược điểm của bản thân trong quá trình công tác, giảng dạy. Từ đó có những biện pháp khắc phục kịp thời nhằm đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ. Công việc của giáo viên là một loại hình hoạt động đặc biệt, vừa mang tính khoa học, vừa mang tính nghệ thuật. Đối tượng lao động của học là con người, sản phẩm của họ là nhân cách và trí tuệ học sinh - nguồn nhân lực, tài lực quý giá nhất của mỗi quốc gia. Do vậy việc kiểm tra đánh giá giáo viên ngày càng cụ thể, chính xác, khoa học dân chủ và công bằng. Kiểm tra là khâu kéo dài nhất trong bốn chức năng của chu trình quản lý, được tiến hành trong suốt quá trình thực hiện các nhiệm vụ năm học. Nhờ hoạt động kiểm tra Hiệu trưởng sẽ đánh giá được các hoạt động của giáo viên; đồng thời còn phát hiện được sai lầm, lệch lạc trong qúa trình quản lý. Từ đó điều chỉnh các hoạt động kiểm tra, quản lý tiếp theo và uốn nắn, bồi dưỡng, điều chỉnh và cung cấp những kinh nghiệm thực tiễn cho giáo viên. Kiểm tra còn có cơ sở khoa học và tạo lập mối liên hệ ngược (Thông tin phản hồi), cung cấp 1 những thông tin được đánh giá chính xác cho người quản lý. Như Bác Hồ đã nói:“ Thanh tra là tai mắt của trên, là người bạn của dưới” Công tác kiểm tra đánh giá toàn diện giáo viên của người Hiệu trưởng còn có tác dụng rất lớn trong việc nâng cao chất lượng giảng dạy của giáo viên và việc học tập của học sinh. Qua thời gian làm công tác quản lý ở trường Tiêu học Đông Cương, tôi thấy hoạt động kiểm tra đánh giá hoạt động của giáo viên là công việc mà tôi rất tâm đắc. Vì kiểm tra trong quản lý trường học là phương thức thu nhận thông tin về tình hình chất lượng, về nội dung, về tổ chức của các hoạt động giáo dục. Đó là một hệ thống những quan sát, phân tích và so sánh xem lao động sư phạm thực tế có phù hợp với kế hoạch, chỉ tiêu, quy tắc... đã dự kiến trước hay không. Đó là sự thể hiện rõ kết quả tác động của giáo viên đến học sinh, vạch rõ những lệch lạc đã phạm phải so với các yêu cầu sư phạm và các nguyên tắc tổ chức để điều chỉnh, sửa đổi, hoàn thiện công tác đó. Vì vậy muốn quản lý tốt nhà trường và để nâng cao hiệu qủa giáo dục thì người Hiệu trưởng cần tập trung vào việc thực hiện chức năng kiểm tra không những về mặt thời gian mà còn phải suy nghĩ, tìm tòi về nội dung và biện pháp cho hoạt động kiểm tra. Đó chính là cách quản lý khoa học mà Lê - Nin đã đưa ra trong tác phẩm “Làm gì”? “Các công việc như các mắt xích trong toàn bộ một cái xích, ta phải tìm ra mắt xích nào chủ yếu để tác động đến nó có tác dụng nhất ”. Xuất phát từ những vấn đề trên, tôi mạnh dạn lựa chọn đề tài nghiên cứu là: "Một số biện pháp nâng cao chất lượng kiểm tra đánh giá toàn diện giáo viên ở trường Tiểu học Đông Cương - Thành phố Thanh Hóa". 1.2. Mục đích yêu cầu Trên cơ sở nghiên cứu lý luận về kiểm tra đánh giá toàn diện giáo viên trường Tiểu học và thực trạng công tác kiểm tra đánh giá toàn diện giáo viên ở trường Tiểu học Đông Cương để đề xuất những biện pháp tiến hành kiểm tra đánh giá toàn diện giáo viên trường Tiểu học của người Hiệu trưởng góp phần nâng cao hiệu quả của công tác quản lý giáo dục. 1.3. Đối tượng nghiên cứu - Nghiên cứu về các biện pháp kiểm tra đánh giá toàn diện giáo viên, đối tượng chính là giáo viên đang trực tiếp giảng dạy tại nhà trường trong những năm học gần đây. 1.4. Phương pháp nghiên cứu Đề tài đã sử dụng các nhóm phương pháp sau: * Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận * Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn: a) Phương pháp quan sát b) Phương pháp phỏng vấn, điều tra. c) Phương pháp tổng kết kinh nghiệm quản lý giáo dục. 2 2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 2.1. Cơ sở lý luận về vấn đề kiểm tra đánh giá toàn diện của giáo viên Tiểu học. 2.1.1. Một số quan điểm chỉ đạo của Đảng và Nhà nước: Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm đến sự nghiệp giáo dục. Vấn đề đó không chỉ thể hiện bằng những chỉ thị, Nghị quyết định hướng cho sự phát triển giáo dục trong từng thời kỳ, từng giai đoạn và mục tiêu phấn đấu cho từng thời điểm mà còn tạo nhiều điều kiện cho giáo dục phát triển. Quan điểm chỉ đạo của Đảng là “đầu tư cho giáo dục là đầu tư cho phát triển”, “giáo dục là quốc sách hàng đầu”. Đặc biệt Đảng và Nhà nước ta luôn coi trọng bậc học Tiểu học. Bậc học nền tảng đã khẳng định: “Trường Tiểu học là đơn vị cở sở của hệ thống giáo dục quốc dân nước cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, trực tiếp đảm nhận việc giáo dục từ lớp 1 đến lớp 5 cho trẻ từ 6 đến 14 tuổi, hình thành ở học sinh cơ sở ban đầu cho sự nghiệp phát triển toàn diện nhân cách con người Việt Nam XHCN theo mục tiêu Tiểu học” ( Điều lệ Trường Tiểu học). Giáo dục & Đào tạo nước ta trong thời gian qua đã đạt được nhiều thành tựu song vẫn còn nhiều hạn chế chất lượng và hiệu quả giáo dục chưa thực sự đáp ứng những yêu cầu đòi hỏi ngày càng cao của xã hội. Nguyên nhân những yếu kém trên là “công tác thanh tra giáo dục còn quá yếu, thiếu biện pháp hữu hiệu để kiểm tra đánh giá chất lượng” (Nghị quyết TW 5 khoá VII). Như vậy Đảng và Nhà nước ta rất coi trọng việc dạy học trong nhà trường nói chung và bậc Tiểu học nói riêng. Dạy học ở trường Tiểu học phải là một nghề, nghề dạy học ở bậc Tiểu học có điểm giống ở nghề dạy học ở bậc học khác nhưng có đặc thù riêng về mặt sư phạm. Bậc Tiểu học, nghề dạy học càng có vị trí, vai trò, tầm quan trọng trong việc đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, hình thành và phát triển nhân cách con người XHCN bao nhiêu thì việc kiểm tra đánh giá hoạt động sư phạm của nhà giáo ngày càng quan trọng bấy nhiêu. Kiểm tra đánh giá đúng sẽ có tác dụng thúc đẩy nhà trường phát triển và ngược lại. 2.1.2. Những luận điểm cơ bản của việc kiểm tra đánh giá giáo viên Cơ sở lý luận của kiểm tra, thanh tra giáo dục và là tạo lập mối quan hệ thông tin ngược trong quản lý giáo dục, cung cấp những thông tin đã được quản lý, đánh giá chính xác đó là nguồn thông tin cần thiết và cực kỳ quan trọng để hệ quản lý điều hành và hoạt động có hiệu quả hơn. Đồng thời hệ bị quản lý tự điều chỉnh ý thức, hành vi hoạt động của mình ngày càng tốt hơn. Song để có thông tin đúng đủ, chính xác và kịp thời thì hoạt động kiểm tra, thanh tra cần dựa và các cơ sở khác như: Tâm lý học quản lý, giáo dục học, xã hội học, kinh tế học giáo dục... Đồng thời phải dựa vào mục tiêu cấp học, bậc học và mục tiêu môn học cũng như yêu cầu của chương trình, hướng dẫn giảng dạy các bộ môn, công tác chủ nhiệm lớp của giáo viên, đặc điểm lao động sư phạm của người thầy giáo, chuẩn đánh giá lao động sư phạm của giáo viên, của giờ lên lớp... sẽ giúp kiểm tra, thanh tra giáo dục có cơ sở khoa học để đánh giá một cách xác thực 2.1.3 Một số khái niệm a. Kiểm tra: Kiểm tra trong giáo dục được hiểu đó là quá trình xem xét thực tế nhằm đo nghiệm giữa mục tiêu đề ra giữa trình độ đạt chuẩn trên thực tế 3 của đối tượng nhằm thu thập thông tin (ngược) tạo nên quá trình hiệu chỉnh của hệ thống giáo dục quản lý và tự điều chỉnh của hệ bị quản lý. Kiểm tra nội bộ trường học là hoạt động nghiệp vụ quản lý của người Hiệu trưởng nhằm điều tra, theo dõi, xem xét, kiểm soát, phát hiện, kiểm nghiệm sự diễn biến và kết quả các hoạt động giáo dục trong phạm vị nội bộ nhà trường và đánh giá kết quả các hoạt động giáo dục đó có phù hợp với mục tiêu, kế hoạch chuẩn mực và quy chế đề ra hay không. Qua đó kịp thời mặt tốt, điều chỉnh uốn nắn những mặt chưa đạt chuẩn nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả giáo dục trong nhà trường. Có thể minh hoạ bằng sơ đồ sau: Quá trình kiểm tra: Hành động uốn nắn Xác lập chuẩn và phương pháp đo thành tích Đo thành tích So sánh phân tích với chuẩn Hành động xử lý Hành động phát huy Trong quản lý nhà trường việc kiểm tra đánh giá toàn diện giáo viên là kiểm tra đánh giá toàn diện chất lượng sư phạm của giáo viên gồm những mặt sau: Kiểm tra trình độ chuyên môn nghiệp vu, thực hiện quy chế chuyên môn, kết quả giảng dạy, giáo dục và tham gia các hoạt động giáo dục khác đối chiếu với những yêu cầu tiêu chuẩn, quy định để xem xét giáo viên đạt hay chưa, nhằm phát hiện những tiềm năng hay những hạn chế yếu kém. Từ đó giúp giáo viên phát triển khả năng, sở trường vốn có và khắc phục những hạn chế thiếu sót. b. Đánh giá: Đánh giá là một hoạt động nhằm nhận định, xác định giá trị thực trạng về: mức độ hoàn thành nhiệm vụ, chất lượng hiệu quả công việc trình độ, sự phát triển, những kinh nghiệm được hình thành... ở thời điểm hiện tại đang xét so với mục tiêu hay những chuẩn mực đã xác lập. Trên cơ sở đó nêu ra những biện pháp uốn nắn, điều chỉnh và giúp đỡ đối tượng hoàn thành nhiệm vụ. Đánh giá trong giáo dục là một hoạt động mang tính pháp chế được quy định trong những văn bản pháp quy của Nhà nước và Bộ giáo dục - đào tạo. Đánh giá toàn diện hoạt động sư phạm giáo viên là xác định mức độ thực hiện các nhiệm vụ của mỗi giáo viên. Đánh giá toàn diện lao động sư phạm của giáo viên là đánh giá nhân cách của giáo viên. Nếu đánh giá đúng có tác dụng kích thích tính tích cực của giáo viên đó. Nếu đánh giá sai gây ra sự lẫn lộn tốt xấu dẫn đến mâu thuẫn nội bộ, hiệu quả thấp. 4 Đánh giá giáo viên thông thường là thông qua đánh giá lao động của họ, hiệu quả công việc để rút ra những kết luận về mặt đạo đức, năng lực,... của người đó. Từ đó định ra được những giá trị nhân cách, các giá trị ấn tượng ứng với các danh hiệu như: Giáo viên tiên tiến, giáo viên giỏi, chiến sĩ thi đua. Kiểm tra - đánh giá toàn diện giáo viên là việc làm không thể thiếu được của người quản lý. Kiểm tra - đánh giá là hai mặt có mối liên quan chặt chẽ với nhau. Kiểm tra là tiền đề của đánh giá. Kết quả công tác kiểm tra là cơ sở của đánh giá. Kiểm tra đúng thì đánh giá mới chính xác. Từ kết qủa đánh giá lại tiếp tục hỗ trợ cho lần kiểm tra sau. c. Thanh tra hoạt động sư phạm của nhà giáo Thanh tra hoạt động sư phạm của nhà giáo là xem xét, đánh giá việc thực hiện giảng dạy, giáo dục và các công tác khác của nhà giáo theo quy định của Luật giáo dục, Điều lệ nhà trường; Quy chế tổ chức và hoạt động của các cơ sở giáo dục khác do Bộ trưởng Bộ giáo dục và đào tạo ban hành và những quy định khác có liên quan (Tài liệu nghiệp vụ thanh tra giáo dục – năm 2007) 2.1.4. Vị trí, vai trò, tầm quan trọng của việc kiểm tra đánh giá a. Vị trí của kiểm tra Kiểm tra là chức năng quản lý quan trọng trong quá trình quản lý. Sau khi xác định các mục tiêu, quyết định những biện pháp tốt nhất để đạt những tới mục tiêu và triển khai các chức năng tổ chức, chỉ đạo để thực hiện hoá các mục tiêu đó cần phải tiến hành những hoạt động kiểm tra để xem xét việc triển khai các quyết định trong thực tiễn, xác định rõ việc nào làm tốt, việc nào chưa thực hiện và việc nào làm chưa tốt. Từ đó có những điều chỉnh cần thiết trong các hoạt động để góp phần đạt tới những mục tiêu đã xác định. Về hình thức hoạt động kiểm tra kết thúc trong một quá trình quản lý, đồng thời chuẩn bị cho một quá trình quản lý tiếp theo. Có thể mô tả vị trí của chức năng kiểm tra trong chu trình quản lý theo chu trình sau: Kế hoạch TT Kiểm tra QL I Tổ chức Chỉ đạo I: LÀ HẠT NHÂN THÔNG TIN THAM GIA VÀO SỰ VẬN ĐỘNG CỦA CÁC KHÂU 5 Hoạt động kiểm tra cung cấp các thông tin quản lý cho chủ thể và các cấp quản lý điều hành để đạt tới các mục tiêu. Do đó kiểm tra có một vị trí quan trọng trong việc đổi mới quản lý như đổi mới công tác kế hoạch hoá, công tác tổ chức chỉ đạo cũng như công tác đổi mới quản lý, phương pháp quản lý và thanh tra trong quản lý để nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác quản lý. b. Vai trò của kiểm tra Kiểm tra là một chức năng cơ bản để đảm bảo sự lãnh đạo quản lý chính xác. “Nếu không có kiểm tra thì cấp trên không biết được công việc của các trường học làm tốt, vừa, xấu, như thế nào? Có đúng với chủ trương quyết định của cấp trên hay không” . Trong thực tế quản lý cho thấy: Không kiểm tra sẽ không đánh giá đúng thực trạng, cũng như không có tác dụng đôn đốc, thúc đẩy và hỗ trợ các đối tượng hoàn thành nhiệm vụ đặt ra. Nếu tổ chức việc kiểm tra được chu đáo thì công việc quản lý, giảng dạy nhất định tiến bộ gấp nhiều lần. Kiểm tra còn giúp cho việc đánh giá, khen thưởng chính xác đối với những cá nhân và đơn vị có thành tích. Đồng thời phát hiện những lệch lạc để uốn nắn, sửa chữa kịp thời. Do đó kiểm tra vừa là tiền đề vừa là điều kiện để đảm bảo thực hiện các mục tiêu. c. Chức năng của kiểm tra Kiểm tra trong quản lý có 5 chức năng sau: - Chức năng thông tin: Đây là chức năng tập trung của việc kiểm tra đánh giá. Tập hợp các thông tin cần thiết về điều kiện tình hình giảng day của giáo viên và học tập của học sinh. Việc xử lý đúng các thông tin sẽ giúp các Hiệu trưởng tác động kịp thời vào cách tổ chức hoạt động điều chỉnh mục tiêu đề ra quyết định mới . - Chức năng kiểm soát phát hiện: Đây là chức năng hàng đầu bởi vì kiểm tra đúng sẽ phát hiện những ưu điểm để động viên kích lệ kịp thời. Đồng thời tìm ra những thiếu sót của từng đối tượng quản lý giúp Hiệu trưởng làm tốt công việc điều hành, định hướng trong chỉ đạo. Chỉ rõ để đối tượng thấy được những điêù hiểu chưa đúng, chưa đầy đủ trong nội dung giảng dạy, trong việc thực hiện nhiệm vụ được giao; chỉ ra chỗ chưa hợp lý trong việc sử dụng phương pháp dạy học và giáo dục, sự vận dụng chưa sát với hoàn cảnh lớp hoc để giáo viên rút kinh nghiệm. - Chức năng điều chỉnh: Sau khi kiểm soát phát hiện những việc làm còn chưa đạt so với yêu câu, mục tiêu, dự kiến thì hiệu trưởng phải điều chỉnh kế hoạch, chương trình, những biện pháp quản lý, tìm ra giải pháp uốn nắn, lệch lạc, xử lý những vi phạm và phát huy nhân tố tích cực. - Chức năng giúp đỡ: Thông qua kiểm tra nhằm phát huy những ưu điểm, khắc phục những nhược điểm, tuyên truyền những kinh nghiệp giáo dục tiên tiến nhằm làm cho đối tượng được kiểm tra hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. - Chức năng đánh giá: Đánh giá nhằm xác định hiệu quả công việc, xác định trình độ thực hiện kế hoạch. Đánh giá còn nhằm để thẩm định những yếu tố chủ quan, khách quan sai sót sơ hở, giúp Hiệu trưởng quyết định đảm bảo chu trình quản lý liên tục và đạt hiệu quả cao. 6 Ngoài các chức năng trên, kiểm tra đánh giá còn có các chức năng: chức năng định lượng giá trị, chức năng hướng dẫn, chức năng kích thích, chức năng giáo dục, chức năng xã hội, chức năng dự báo, chức năng củng cố và phát triển. Kiểm tra đánh giá là một việc phức tạp và đa dạng. Đối tượng của nó là con người và mục tiêu là sự tiến bộ của con người. Do đó công tác kiểm tra đánh giá không được tuỳ tiện và phải coi trọng và nắm vững một số nguyên tắc trong quản lý nói chung. d. Nguyên tắc kiểm tra: - Đảm bảo tính pháp chế - Đảm bảo tính kế hoạch - Đảm bảo tính khách quan - Đảm bảo tính hiệu quả - Đảm bảo tính giáo dục - Đảm bảo tính dân chủ e. Mục đích, nhiệm vụ của kiểm tra đánh giá Từ vị trí vai trò, ý nghĩa và đặc điểm của kiểm tra cho thấy mục đích của kiểm tra trong quản lý có thể cớ những mức độ khác nhau nhưng cùng góp phần xây dựng trật tự kỷ cương trong quản lý giáo dục. Đồng thời có những tác động tích cực góp phần giúp cho các đối tượng hoàn thành nhiệm vụ hoặc trong điều kiện cho phép. Kiểm tra còn có thể góp phần đưa toàn bộ hệ thống được quản lý lên một trình độ cao hơn. Hiệu trưởng có trách nhiệm sử dụng bộ máy quản lý cán bộ giáo viên để kiểm tra việc hoạt động, mối quan hệ của mọi thành viên trong nhà trường và những điều kiện, phương tiện phục vụ giảng dạy. Hiệu trưởng có nhiệm vụ kiểm tra thường xuyên, định kỳ theo kế hoạch chặt chẽ, đặc biệt công việc của giáo viên hàng tuần, hàng tháng. Cần phối hợp với các tổ chức trong nhà trường để tiến hành kiểm tra đánh giá. Khi kiểm tra cần có kết luận, biên bản kiểm tra và lưu giữ hồ sơ kiểm tra, công bố công khai kết quả kiểm tra. Để làm tốt công tác kiểm tra đánh giá toàn diện giáo viên, Hiệu trưởng cần xác định rõ đối tượng kiểm tra là ai? kiểm tra việc gì? kiểm tra như thế nào? phải xây dựng kế hoạch kiểm tra, thành lập lực lượng kiểm tra, xây dựng chuẩn trên cơ sở của tài liệu “Chuẩn nghề nghệp giáo viên Tiểu học” (Bộ giáo dục và đào tạo), lựa chọn hình thức kiểm tra sao cho phù hợp. Ngoài ra người Hiệu trưởng còn phải nắm chắc yêu cầu của từng môn học, mục tiêu yêu cầu của chuẩn kiến thức và nội dung kiểm tra để đánh giá xếp loại có cơ sở. Hiệu trưởng phải có quan điểm rõ ràng, khen chê đúng mực và minh bạch, phải xem xét kỹ lưỡng trước khi kiểm tra đánh giá kết quả lao động sư phạm của giáo viên. g. Nội dung kiểm tra đánh giá toàn diện của giáo viên: Theo văn bản hướng dẫn của Bộ giáo dục và đào tạo, Hiệu trưởng kiểm tra và đánh giá bốn mặt sau đây: - Năng lực trình độ nghiệp vụ - Thực hiện quy chế chuyên môn - Kết quả đào tạo 7 - Các công tác khác: Công tác chủ nhiệm lớp, công tác Đoàn - Đội... Tại sao phải kiểm tra đánh giá toàn diện giáo viên hay kiểm tra đánh giá giáo viên? Bởi giáo viên là người quyết định chất lượng giáo dục. Trong quá trình dạy học người thầy đóng vai trò chủ đạo. Theo như tinh thần đổi mới phương pháp dạy học hiện nay “Dạy học lấy học sinh làm trung tâm, hướng vào người học” thì việc kiểm tra đánh giá toàn diện giáo viên lại càng quan trọng. Để việc học tập đạt kết quả, học sinh phải biết chủ động học tập, tích cực hoạt động. Thầy giáo giúp học sinh tìm tòi kiến thức, rèn luyện kỹ năng, củng cố và vận dụng kiến thức vào thực tế cuộc sống. Để đảm bảo chất lượng giáo dục, người quản lý giáo dục phải tìm mọi cách tác động vào người thầy giáo: Chuẩn bị khả năng cho họ (đào tạo, bồi dưỡng) tạo điều kiện làm việc cho họ và kiểm soát lao động của họ. Đánh giá lao động của mỗi người là yêu cầu của công tác quản lý để động viên thúc đẩy sự cố gắng của họ. Bản thân giáo viên cũng có nhu cầu khách quan và chủ quan được đánh giá và khẳng định mình và biết được mức độ phấn đấu vươn lên trong khoa học quản lý. 2.2. Thực trạng vấn đề công tác kiểm tra đánh giá toàn diện giáo viên ở trường Tiểu học Đông Cương trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm. 2.2.1.Vài nét khái quát về tình hình địa phương và tình hình nhà trường Trường tiểu học Đông Cương nằm ở lô số 72 - Đường Đại Khối - phường Đông Cương - TP Thanh Hóa, là trường nằm ở vùng ven về phía Bắc thành phố. Đông Cương là một phường có số dân đông với 1876 hộ dân và hơn 8365 khẩu, Người dân nơi đây sống chủ yếu bằng nghề nông chăn nuôi, trồng trọt và buôn bán nhỏ lẻ. Điều kiện kinh tế không đồng đều, tỉ lệ hộ đói nghèo chiếm tỷ lệ 2,8 %. Chính vì vậy việc đầu tư cho con cái đi học còn nhiều hạn chế. Trong những năm gần đây, phần đông phụ huynh cũng đã dần nhận thức đúng đắn về công tác giáo dục và đã có ý thức quan tâm đến con em nhiều hơn song kết quả vẫn chưa cao. Mặt khác được sự quan tâm các uỷ Đảng chính quyền, ngành Giáo dục, tranh thủ sự hỗ trợ từ các chương trình dự án đã đầu tư xây dựng CSVC trang thiết bị, khuôn viên cho nhà trường ngày càng xanh sạch, đẹp. Trường được công nhận là trường chuẩn Quốc gia mức độ 1 vào tháng 1 năm 2007 đây cũng là điều kiện thuận lợi để nhà trường thực hiện hoạt động chuyên môn cũng như các hoạt động giáo dục khác trong nhà trường. Tập thể cán bộ giáo viên có trình độ đạt chuẩn 100%, trên chuẩn 93% có năng lực, nhiệt tình, có tinh thần ham học hỏi, có chí phấn đấu, có năng lực chuyên môn vững vàng dễ tiếp cận với các PPDH mới, hiện đại. Có tinh thần trách nhiệm với học sinh, phụ huynh. Có đội ngũ giáo viên trẻ, cốt cán là những nòng cốt trong các hoạt động giảng dạy của trường Năm học 2013 - 2014 Trường có 20 lớp tổng số : 746 học sinh Năm học 2014 - 2015 Trường có 22 lớp tổng số : 796 học sinh Năm học 2015 - 2016 Trường có 22 lớp tổng số : 801 học sinh 8 Chất lượng giáo dục của nhà trường những năm gần đây đã có những bước phát triển nhanh và vững chắc. Quy mô trường học được nâng cấp xây dựng khang trang, khuôn viên thoáng đãng, đẹp. Đảng uỷ. Được sự quan tâm của lãnh đạo địa phương đã xây dựng xong khu hiệu bộ, sân trường và đã đưa vào sử dụng tháng 8/2015. 2.2.2. Thực trạng vấn đề kiểm tra đánh giá toàn diện giáo viên của trường Tiểu học Đông Cương trước đây. Từ những năm học trước đây nhà trường đã xây dựng được kế hoạch cụ thể: Thông qua các hoạt động chủ điểm, thi đua ... và giao cho từng bộ phận đi kiểm tra sau đó thống nhất lại rồi cho điểm. Cách làm này chỉ dừng lại ở việc đánh giá giáo viên, chưa có tác dụng giáo dục và bồi dưỡng giáo viên. Đồng thời giáo viên cũng chưa xác định được bản thân họ yếu mặt nào và mạnh ở mặt nào. Việc kiểm tra đánh giá giáo viên thường xem nặng vấn đề dự giờ lên lớp của từng giáo viên. Tất nhiên đây là nội dung lớn của việc kiểm tra đánh giá toàn diện giáo viên. Do còn chạy theo thành tích các hoạt động bề nổi như giáo viên giỏi, học sinh giỏi... mà chưa thấy được đằng sau đó phải có cái gì thì mới đạt được trong các hội thi. Hiểu được công việc kiểm tra đánh giá toàn diện giáo viên là để đánh giá xếp loại giáo viên và đó là hoạt động chủ yếu của các trường học hiện nay, lấy đó làm thước đo chuẩn mực cho công tác thi đua xếp loại, bình bầu giáo viên. Do vậy tôi thiết nghĩ Hiệu trưởng phải đưa công việc kiểm tra đánh giá toàn diện giáo viên đúng với quy định của Bộ và phải đổi mới về công tác này. Qua việc kiểm tra toàn diện giáo viên nhằm tìm ra được những hạt nhân của nhà trường và những thành viên chưa toàn diện để bồi dưỡng theo đúng nghĩa của nó. Đồng thời giúp Hiệu Trưởng đánh giá một cách công bằng, khách quan, công khai, đúng người đúng việc nhằm phát huy tính chủ động sáng tạo của giáo viên qua từng đợt kiểm tra. 2.2.3. Thực trạng các biện pháp kiểm tra đánh giá giáo viên Từ tình hình thực tiễn cở sở của việc đổi mới công tác kiểm tra đánh giá toàn diện giáo viên, bản thân vận dụng những mặt mạnh đã đạt được và bổ sung những hạn chế nhằm nâng cao tính khoa học và giáo dục trong việc kiểm tra đánh giá toàn diện giáo viên và người Hiệu trưởng Trường Tiểu học phải đặt ra đó là: Phải đổi mới công tác xây dựng kế hoặch kiểm tra đánh giá, hoạt động phải có chương trình và kế hoạch. Đây là hoạt động đặc trưng của quản lý nhà trường. Việc kiểm tra phải có kế hoạch ngay từ đầu năm học không được làm tuỳ tiện đại khái qua loa như việc lấy kiểm tra đánh giá toàn diện giáo viên làm đánh giá thi đua. Như vậy sẽ không có hiệu quả. Hiệu trưởng kiểm tra đánh giá toàn diện giáo viên theo các nội dung sau: a) Năng lực trình độ nghiệp vụ: Kiểm tra đánh giá phải xem xét cả hai mặt - Trình độ nắm kiến thức kỹ năng - Trình độ vận dụng phương pháp giảng dạy mới một cách linh hoạt và sáng tạo trong giáo dục thông qua việc kiểm tra đánh giá giờ dạy trên lớp b) Việc thực hiện quy chế chuyên môn 9 - Kiểm tra việc thực hiện chương trình giảng dạy giáo dục. - Kiểm tra việc thực hiện các yêu cầu về soạn bài, lập kế hoạch bài học. - Kiểm tra việc thực hiện tiến hành thí nghiệm và việc sử dụng đồ dùng thiết bị dạy học trên lớp. - Bồi dưỡng văn hoá nghiệp vụ theo kế hoạch của các cấp quản lý giáo dục đáp ứng nhu cầu của giáo dục thời đại. c) Kết quả giảng dạy và giáo dục thông qua kiểm tra chất lượng học sinh thể hiện ở bốn mặt sau: - Trình độ được giáo dục của học sinh về ý thức rèn luyện, tu dưỡng ... - Trình độ tiếp thu tri thức và kỹ năng vận dụng thực hành - Trình độ được giáo dục về mặt thẩm mỹ - Trình độ được giáo dục về mặt thể chất d) Tham gia các hoạt động khác Tham gia đầy đủ các hoạt động xã hội. Kiểm tra phải có từng bước và mỗi bước được cụ thể hoá nội dung gì? ở đâu? cách chuẩn bị tiến hành? các số liệu, thời gian?... Cụ thể khi tiến hành kiểm tra đánh giá toàn diện một giáo viên phải qua năm bước sau đây: Bước 1: Chuẩn bị lập kế hoạch Trên cơ sở nắm chắc các quyết định, chương trình kế hoạch đào tạo, yêu cầu của lớp học, người kiểm tra cần phải: - Nắm kế hoạch năm học để lập kế hoạch kiểm tra. Nắm chắc nội dung giảng dạy của giáo viên và chuẩn kiến thức tiểu học. - Nêu mục đích yêu cầu của kiểm tra ( mỗi giáo viên dạy 2 tiết trên lớp). - Chuẩn bị các chuẩn mực theo các thang điểm mà bộ giáo dục đã quy định. - Lên lịch kiểm tra đánh giá giáo viên. STT Người được kiểm tra Nội dung kiểm tra Thời gian Lớp Tiết Tên bài dạy Thành phần tham gia kiểm tra Ghi chú Yêu cầu đối với giáo viên trong việc đánh giá tiết dạy: - Mục đích yêu cầu của tiết học (Bài học) điều này phụ thuộc vào bài học cụ thể: Loại bài, nội dung cụ thể được trình bày trong SGK, yêu cầu cơ bản về kiến thức và kỹ năng, yêu cầu về thái độ mà học sinh cần có khi học bài đó, đồng thời có tính đến đặc điểm tâm sinh lý và điều kiện cụ thể của học sinh. - Điều kiện và phương tiện, thiết bị mà giáo viên và học sinh có được khi tiến hành hoạt động dạy và bài học cụ thể đó (là đồ dùng, thiết bị sẵn có hay tự làm bằng cách nào cũng cần được xác định rõ). - Những việc làm, những hành động cụ thể của giáo viên và học sinh diễn ra trên giờ học (nội dung cách thực hiện và quy trình cụ thể). 10 - Kiểm tra đánh giá các việc làm, các hành động của học sinh (có hướng dẫn, điều chỉnh khi học sinh thực hiện không đúng). Đồng thời phải xác định kết quả cần đạt được khi kết thúc tiết học. Bước 2: Tiến hành kiểm tra. - Kiểm tra hồ sơ: Giáo án, kế hoạch chuyên môn để đánh giá việc thực hiện quy chế chuyên môn của giáo viên. - Dự giờ lên lớp với hình thức kiểm tra báo trước nhằm phát hiện năng lực chuyên môn nghiệp vụ của giáo viên cụ thể tuần nào, tiết nào, bài gì, người dạy, lớp? - Qua giờ dạy thông báo kết quả và tổ chức rút kinh nghiệm trong tổ chuyên môn nhằm phát hiện những mặt ưu khuyết của giáo viên. Đồng thời chỉ rõ cho giáo viên biết quan điểm của việc dự giờ chủ yếu là để uốn nắn giúp đỡ lẫn nhau, nâng cao chất lượng giờ dạy và cũng là dịp để bồi dưỡng chuyên môn cho đồng nghiệp. - Kiểm tra sách vở học sinh và kết quả học tập: Kiểm tra nhận thức của học sinh sau tiết dạy bằng phiếu học tập để thấy kết quả ngay tại lớp. Kiểm tra vở học sinh để thấy ngay được kết quả và cách trình bày của các em. Qua việc kiểm tra hồ sơ sổ sách và vở học tập của học sinh cho thấy việc chấm chữa bài của giáo viên rất quan trọng. Để học sinh có hướng tiến bộ thì giáo viên phải tích cực kiểm tra và chấm chữa bài chu đáo thì học sinh mới thấy được ưu điểm và khuyết điểm cũng như các lỗi sai. Từ đó có hướng sửa chữa để tiến bộ về sau. Thông qua việc kiểm tra vở học sinh thấy được sự quan tâm của giáo viên và nhận thức của các em tiến bộ rõ rệt. So sánh với đầu năm cho đến thời điểm kiểm tra thì đã giúp cho học sinh yếu và trung bình vươn lên. Việc làm này cần phát huy và nhân rộng trong toàn trường. - Kiểm tra các công tác được phân công: Rà soát lại những công việc đã giao cho giáo viên qua việc xem xét các bộ phận cho thấy đã hoàn thành nhiệm vụ xuất sắc như công tác tổ khối trưởng, BCH công đoàn... quan hệ gần gũi với học sinh, biết kết hợp với gia đình và xã hội để hoàn thành nhiệm vụ. Bước 3. Những kết luận sau khi kiểm tra: Qua quá trình kiểm tra của ban kiểm tra về các mục: ý thức trách nhiệm đối với trường lớp của giáo viên, theo dõi học sinh đạt kết quả như thế nào. - Về năng lực chuyên môn: Mặt kiến thức đảm bảo khá vững chắc. - Về nghiệp vụ: Vững vàng tay nghề. - Về công tác giảng dạy, giáo dục: Đảm bảo khối lượng kiến thức, biết phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh. - Về hiệu quả các mặt công tác khác: (Kiêm nhiệm) hoàn thành tốt, cần phát huy hơn nữa. - Về kết quả nghiên cứu khoa học và tự bồi dưỡng: Dưới sự chỉ đạo của nhà trường, giáo viên đã có cố gắng trong việc vận dụng phương pháp mới vào giảng dạy, đã tìm tòi và bổ sung kiến thức cho bản thân (Qua kiểm tra sổ tự học, tự rèn luyện). 11 Bước 4: Những kiến nghị của Hiệu trưởng. Đây là việc làm điển hình cho toàn trường cần nêu gương và phát triển để mọi người học tập. BGH nhất trí, quyết định khen thưởng cho giáo viên đạt thành tích. Công nhận giáo viên dạy giỏi và đề nghị cho dự thi cấp trên. Bước 5: Thông báo trước giáo viên trong cuộc họp hội đồng gần nhất. Hồ sơ được lưu lại trong năm học sau để so sánh đối chứng. 2.2.4. Kết quả của sáng kiến kinh nghiệm: Trong thời gian làm công tác quản lý tại trường Tiểu học Đông Cương tôi đã có được một số thành công trong việc nâng cao đội ngũ cán bộ trong nhà trường. Từ đó mà chất lượng đại trà, chất lượng mũi nhọn của học sinh ngày càng được nâng lên nhờ có quan niệm “Kiểm tra là sự nghiệp của người quản lý”. Kết quả từ việc kiểm tra đánh giá giáo viên mà cho kết quả của học sinh như sau: Năm học 2013 - 2014 2014 - 2015 Sĩ số Năng Học lực sinh 756 756/756 742 742/742 Phẩm chất 756/756 742/742 Chất lượng giáo dục Đạt 750/756 735/742 Lên lớp HS khen thưởng các cấp Trường TP Tỉnh 753/756 739/742 588/756 454/742 CĐ 6 7 30 05 04 01 Kết quả xếp loại giáo viên trong các năm học: Năm học Tổng số Tốt Khá 2013 - 2014 2014 - 2015 27 26 14 18 11 7 Đạt yêu cầu 2 1 Không ĐYC 0 0 Ghi chú 2.2.5. Nhận xét, đánh giá, nguyên nhân. Để có được kết quả như trên bản thân đã phải nỗ lực cố gắng trong công tác lập kế hoạch và thực hiện kế hoạch. Ngoài ra còn được sự quan tâm phối hợp của BGH nhà trường. Tôi thấy rằng: Muốn đáp ứng được công tác nâng cao dân trí có đội ngũ giáo viên vững mạnh, vì đội ngũ này quyết định mọi thành bại của nhà trường. Muốn có đội ngũ giáo viên vững mạnh thì người Hiệu trưởng phải luôn cải tiến phương pháp chỉ đạo. Các phương pháp này nó còn phụ thuộc vào khả năng tích hợp, đòi hỏi những phẩm chất năng lực cao của người lãnh đạo đặc biệt phải phụ thuộc vào cái gọi là “nghệ thuật” của người quản lý. Nhưng có “nghệ thuật” đến mức độ nào thì người quản lý cũng không thể hoạt động xa rời cơ sở lý luận khoa học và xa rời thực tiễn ở ngay cơ sở mình. “Nghệ thuật” sẽ là sáng tạo của người quản lý giúp cho các quy chế chuyên môn được thực hiện một cách nghiêm túc và có hiệu quả. Nếu mỗi người quản lý chúng ta biết đúc rút kinh nghiệm thực tiễn và không những nghiên cứu tìm tòi các biện pháp chỉ đạo mới trong trường học thì việc nâng cao chất lượng dạy học không còn là điều bí ẩn và bế tắc trong mỗi nhà trường. 12 2.3. Một số biện pháp kiểm tra đánh gia toàn diện giáo viên của trường Tiểu học Đông Cương. Từ thực trạng của vấn đề trên, tôi mạnh dạn đưa ra một số biện pháp nhằm cải tiến phương pháp giúp công tác kiểm tra đánh giá toàn diện giáo viên đạt hiệu quả hơn: * CÁC BIỆN PHÁP KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ TOÀN DIỆN GIÁO VIÊN: Từ tình hình thực tiễn ở Trường Tiểu học Đông Cương, để nâng cao tính khoa học và giáo dục trong việc kiểm tra đánh giá toàn diện giáo viên, tôi đã xác định được những công việc của ngươì quản lý ngay từ đầu năm học. Đó là phải có kế họach kiểm tra, đánh giá toàn diện giáo viên theo quy định của bộ giáo dục với 1/3 trong tổng số giáo viên của một năm học. Kiểm tra đánh giá phải có biên bản, hồ sơ, có ban kiểm tra và công bố trước giáo viên. Các thành viên trong ban kiểm tra gồm: + Hiệu trưởng là Trưởng ban + Phó hiệu trưởng là Phó ban + Đại diện Ban thanh tra nhân dân. + Các tổ trưởng chuyên môn làm uỷ viên. + Các chuyên gia (Cốt cán) bộ môn và các giáo viên giỏi cấp huyện trở lên. Lên lịch cho giáo viên được kiểm tra trong hai học kỳ, mỗi học kỳ khoảng nửa số giáo viên được kiểm tra trong năm học. Học kỳ II có thể kiểm tra đánh giá lại những giáo viên còn nhiều thiếu sót mà ở học kỳ I chưa đạt yêu cầu. Để kiểm tra đạt kết quả cần làm theo những tiêu chí sau: 2.3.1. Kiểm tra trình độ nghiệp vụ. Nội dung này phải xem xét ở hai mặt là trình độ nắm kiến thức, kỹ năng và trình độ vận dụng phương pháp giảng dạy, giáo dục thông qua kiểm tra đánh giá giờ dạy trên lớp. a. Kiểm tra giờ lên lớp Kiểm tra khâu chuẩn bị lên lớp: Đây là một thành công của mỗi tiết dạy trên lớp, phụ thuộc vào các bước chuẩn bị. Kiểm tra khâu chuẩn bị có thể dùng các hình thức sau: + Trao đổi với các cá nhân giáo viên. + Thông qua bài soạn ở tổ, khối chuyên môn. + Kiểm tra giáo án, xây dựng giáo án mẫu. Số giáo viên mới ra trường chưa có kinh nghiệm cần phải giúp đỡ họ thấy được ở Tiểu học, phương pháp rất quan trọng để họ có hướng tìm tòi, thay đổi phương pháp truyền thụ kiến thức cho học sinh, Hiệu trưởng có làm được như vậy mới thực sự quan tâm, giúp đỡ động viên và nâng cao hiệu quả giờ dạy. b) Hiệu trưởng phân tích giờ dạy theo mười tiêu chí sau: - Đánh giá về giáo viên lựa chọn mục tiêu - Đánh giá vê việc giáo viên tác động đến học sinh - Đánh giá về sự hiểu biết của giáo viên về lớp học, học sinh - Đánh giá về việc thực hiện các nguyên tắc: học đi đôi với hành, học lý thuyết kết hợp với thự tiễn, dạy học hướng vào người học. 13 - Đánh giá về kiến thức: Thầy và trò đạt được và chưa đạt được ở những điểm nào. - Đánh giá kiểu bài và cấu trúc của bài - Đánh giá sự lựa chọn để truyền thụ cho học sinh các thủ thuật, các thao tác của giáo viên để tạo ra tính đồng bộ trong hoạt động. - Đánh giá mối liên hệ từng phần của bài với mối tương tác trong các bước lên lớp. - Đánh giá việc khắc sâu kiến thức của bài giảng. Đó chính là sự thành công của tiết dạy. Tiêu chí đánh giá tiết dạy của giáo viên được đánh giá trên ba mặt: + Nội dung tiết dạy + Phương pháp giảng dạy + Phong thái của giáo viên CỤ THỂ *Tiết dạy đạt chuẩn: Thực hiện đầy đủ các tiêu chí: Xác định rõ hai yêu cầu sau: - Mục tiêu của tiết học: Phụ thuộc vào bài học cụ thể, loại bài, nội dung cụ thể của từng bài, nội dung trỉnh bày trong sách giáo khoa, yêu cầu cơ bản về kiến thức và kỹ năng, yêu cầu về thái độ của học sinh cần có khi học bài đó, yêu cầu có tính đến đặc điểm tâm sinh lý và điều kiện cụ thể của học sinh. - Điều kiện và phương tiện thiết bị mà giáo viên và học sinh có được khi tiến hành hoạt động dạy và học. Những yêu cầu đặt ra phù hợp với học sinh và điều kiện cụ thể của nhà trường mà giáo viên trực tiếp dạy. Giáo viên nắm vững và chủ động với kiến thức của bài dạy. + Tiết học diễn ra hợp lý, các việc làm của thầy và trò rõ ràng, đầy đủ và phù hợp với nội dung, phương pháp và điều kiện cụ thể, đảm bảo tính khoa học. + Giáo viên bao quát được học sinh trong lớp, theo dõi, hướng dẫn, giúp đỡ kịp thời đối với những học sinh cần được quan tâm, động viên khích lệ học sinh học tập. + Kết thúc tiết học có trên 80% học sinh trong lớp đạt yêu cầu về kiến thức và kỹ năng + Tiết dạy đạt tiêu chuẩn mở mức cao (tiết dạy tốt). - Gồm ba chỉ tiêu đầu ở phần trên cùng với chỉ tiêu còn lại như sau: Kết thúc tiết học có 90% học sinh trên lớp đạt yêu cầu về kiến thức và kỹ năng. Nhìn chung tiết học phần nào có tính nghệ thuật dạy học của giáo viên (tiết học diễn ra nhẹ nhàng, tự nhiên, gây hứng thú học tập cho học sinh, đạt chất lượng cao). * Tiết dạy gần đạt chuẩn: Đó là những tiết dạy chưa đạt chuẩn một cách tường minh nhưng cũng không hẳn là không đạt chuẩn: Cụ thể các tiêu chí như 3 chỉ tiêu ở trên về cơ bản thực hiện được nhưng có những sai sót nhỏ hoặc còn gượng ép, lúng túng. - Kết thúc tiết dạy có khoảng 65 – 80% học sinh trong lớp đạt yêu cầu về kiến thức và kỹ năng 14 * Tiết dạy chưa đạt chuẩn: Như ba tiêu chí ở phần trên - Kết thúc tiết học chỉ có 60% học sinh trong lớp đạt yêu cầu về kiến thức và kỹ năng - Bên cạnh đó đánh giá về nội dung và phương pháp giảng dạy phải được phối hợp một cách chặt chẽ dưới sự tổ chức và hướng dẫn tiết học hợp lý giữa thầy và trò. - Đánh giá phong thái của giáo viên: Ngôn ngữ giản dị, cụ thể, dễ hiểu, giọng nói và điệu bộ thích hợp gần gũi và thương yêu học sinh. 2.3.2 Kiểm tra việc thực hiện quy chế chuyên môn Đây là nội dung kiểm tra mang tính pháp chế vì mỗi giáo viên là một công chức nhà nước nên học làm việc phải theo pháp luật nhà nước. Đối với trường học là phải thực hiện quy chế chuyên môn. Đó là: - Thực hiện chương trình giảng dạy, giáo dục, không được cắt xén chương trình do Bộ quy định, không được dồn ép hoặc tự ý thay các bài dạy bà Bộ không cho phép. - Thực hiện các yêu cầu của bài soạn, chuẩn bị bài dạy theo quy đinh. Tức là phải soạn bài trước ít nhất là ba ngày. Trước khi lên lớp phải nghiên cứu kĩ bài dạy. Các bài soạn phải ghi rõ ngày tháng năm. Các bước lên lớp phải đầy đủ, phải đúng trình tự. - Kiểm tra và chấm bài: đây là việc làm vừa đánh giá nhận thức cuả học sinh nhưng cũng là bước xem lại phương pháp giảng dạy của bản thân giáo viên qua việc chấm chữa bài. Thông qua đó giáo viên có kế hoạch giúp đỡ học sinh yếu kém và bồi dưỡng học sinh giỏi. - Thí nghiệm sử dụng đồ dùng sẵn có và làm mới phát huy tính tích cực và sáng tạo của giáo viên trong công tác sư phạm. Đồng thời nghiêm cấm việc dạy chay khi bài đó cần sử dụng đồ dùng dạy học. - Thực hiện các tiết thực hành theo quy định của hướng dẫn thực hiện chương trình bộ môn. - Bồi dưỡng văn hoá nghiệp vụ theo kế hoạch của các cấp quản lý giáo dục để đáp ứng yêu cầu giáo dục mới. Đồng thời phải có kế hoạch mà phải xem như là pháp lệnh lao động 2.3.3. Kiểm tra kết quả giảng dạy Thông qua kiểm tra chất lượng học sinh, mọi kết quả hoạt động sư phạm của giáo viên được phản ánh vào trình độ được giáo dục của học sinh. Kiểm tra học sinh là để so sánh với mục đích đào tạo của trường. Nó giúp Hiệu trưởng nhận biết sự tác động tập thể của sư phạm có đồng bộ hay không. Kết quả học tập, rèn luyện của học sinh qua các lần kiểm tra chung của các khối lớp; các kết quả lên lớp, tốt nghiệp và các kết quả kiểm tra trực tiếp của ban kiểm tra có đối chiếu với sự tiến bộ của học sinh khi giáo viên nhận lớp; nề nếp, thái độ đã được rèn luyện của học sinh. Từ đó Hiệu trưởng sẽ cùng với giáo viên kiểm tra theo dõi học sinh để thấy được các em sống như thế nào, học tập ra sao để tiến hành kiểm tra đánh giá một cách chính xác hơn cho đợt sau. Ví dụ: Kiểm tra 1 trong 9 môn với thời gian ngắn từ 5 đến 10 phút để các em làm hoặc có thể dùng kiểm tra kiến thức bài học bằng trắc nghiệm . 15 2.3.4. Kiểm tra việc tham gia những công tác khác (ngoài việc lên lớp) Mỗi giáo viên đều được Hiệu trưởng phân công một số công việc nhất định phù hợp với năng lực và yêu cầu của nhà trường. Tất nhiên các công việc đó không thể ngang nhau nhưng cũng không thể tách bạch một cách chi li. Ở đây chỉ nhằm đánh giá sự cố gắng của giáo viên đóng góp sức mình cho công việc ở trường và đánh giá thái độ của giáo viên khi đảm nhận công việc đó có nhiệt tình hay không. Mỗi giáo viên Tiểu học đều được xem xét kỹ công việc ngoài giờ, việc liên hệ với cha mẹ học sinh. - Đảm bảo sĩ số, quan tâm giúp đỡ học sinh. - Quản lý việc rèn luyện của học sinh trong và ngoài nhà trường. - Giáo dục đạo đức, xây dựng nề nếp, rèn luyện thói quen tốt cho học sinh, giúp đỡ học sinh cá biệt, tham gia các công tác khác được giao 2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm: Biện pháp chỉ đạo nhằm cải tiến phương pháp giúp công tác kiểm tra đánh gia toàn diện giáo viên ở trường Tiểu học Đông Cương được tiến hành thực nghiệm khoa học một cách nghiêm túc từ đầu năm học 2015 – 2016 cho đến nay đã cho kết quả khả quan. Kết quả thực nghiệm đã khẳng định tính đúng đắn, khoa học và thực thi đã mang lại những chuyển biến rõ rệt trong việc nâng cao chất lượng kiểm tra đánh gia toàn diện giáo viên trong nhà trường. Chất lượng đội ngũ của nhà trường ngày càng được khẳng định. Chất lượng học sinh ngày càng được cải thiện. Các em ngày càng tự tin, tự tìm tòi kiến thức, tiết học của GV nhẹ nhàng thoải mái hơn, kĩ năng giao tiếp, kĩ năng sống của HS được nâng dần. * Kết quả từ việc kiểm tra đánh giá giáo viên mà cho kết quả của học sinh. Kết quả tăng dần được áp dụng từ các giải pháp trên được so sánh và thống kê theo bảng sau: Năm học 2013 - 2014 2014 - 2015 2015 - 2016 Sĩ số Năng Học lực sinh 756 756/756 742 742/742 796 796/796 Phẩm chất 756/756 742/742 796/796 Chất lượng giáo dục Đạt 750/756 735/742 794/796 Lên lớp HS khen thưởng các cấp Trường TP Tỉnh 753/756 739/742 794/796 588/756 454/742 595/796 CĐ 6 7 2 Kết quả xếp loại giáo viên trong các năm học: Năm học Tổng số Tốt Khá Đạt yêu cầu 2013 - 2014 2014 - 2015 2015 - 2016 27 26 26 14 18 22 11 7 4 2 1 0 Không ĐYC 0 0 0 30 05 56 04 01 03 Ghi chú 16 Nhận thấy rõ hiệu quả của việc vận dụng một số biện pháp kiểm tra đánh giá toàn diện giáo viên áp dụng ở trường Tiểu học Đông Cương mang lại ở năm học 2015 - 2016, và đang áp dụng ở năm học 2016 - 2017. Ban giám hiệu Trường Tiểu học Đông Cương đã tiến hành nhân rộng một số nội dung, phương pháp giúp công tác kiểm tra đánh giá toàn diện giáo viên ở trường phát triển, từng bước nâng cao hiệu quả giáo dục trong nhà trường. Góp phần đưa chất lượng giáo dục trong Nhà trường ngày một đi lên. 3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ: 3.1. Kết luận Vấn đề kiểm tra đánh giá toàn diện giáo viên là hoạt động quản lý của người Hiệu trưởng trong khâu quản lý nhà trường. Việc kiểm tra đánh giá trên đã đáp ứng được yêu cầu vận dụng Quyết định 478 của Bộ giáo dục và đào tạo, hỗ trợ đắc lực cho hoạt động thanh tra. Thực hiện tốt công việc này xác định được số giáo viên giỏi và khá đúng yêu cầu và tiêu chí đánh giá xếp loại, đồng thời cũng giúp cho giáo viên hiểu được mình. Quan trọng hơn nữa là nâng cao hiệu quả giáo dục trong nhà trường. Thực tế đã chứng minh, kiểm tra đánh giá toàn diện để so sánh và đánh giá giữa các lớp học với nhau, giữa giáo viên với giáo viên làm chuyển biến nhanh chóng những mặt tiến bộ và có tác dụng thực sự trong giảng dạy và học tập. Kiểm tra đánh giá có cơ sở lý luận, có cơ sở khoa học thì sẽ tránh được sự phản ứng của giáo viên và bản thân giáo viên cảm thấyđây là một dịp cho họ học tập vươn lên trong quá trình công tác và tạo không khí thoải mái, vui vẻ, tự tin giữa người kiểm tra và người được kiểm tra giúp họ thấy được mình trong công việc, góp phần thúc đẩy cá nhân và tập thể hoàn thành tốt nhiệm vụ mà cấp trên đưa ra. Tuy các giải pháp mà tôi đã đưa ra ở trên chưa phải là hoàn hảo lắm nhưng với cách làm, cách đổi mới trên có thể khẳng định rằng trong xu thế chung của giáo dục, đứng trước bối cảnh của đất nước và điều kiện kinh tế xã hội hiện nay, muốn chỉ đạo quản lý nhà trường tốt thì công tác kiểm tra phải được coi trọng đúng mức và luôn đổi mới để góp phần nâng cao chất lượng giáo dục, duy trì kỷ cương nề nếp phù hợp với yêu cầu phát triển và nhu cầu của xã hội trong công cuộc công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nước 3.2. Kiến nghị: Để làm tốt công tác kiểm tra đánh giá toàn diện giáo viên ở nhà trường Tiểu học, tôi xin đưa ra một số kiến nghị sau: * Đối với cấp Bộ, Sở cần yêu cầu các nhà trường nghiên cứu kỹ tài liệu chuẩn nghề nghiệp giáo viên Tiểu học, thống nhất đánh giá chung như văn bản đã đưa ra. * Đối với phòng giáo dục hàng năm cần tổ chức tập huấn bồi dưỡng nghiệp vụ kiểm tra cho các trường trong Thành phố. - Cung cấp tài liệu cần thiết, kịp thời của ngành và của nhà nước về công tác thanh kiểm tra trường học. 17 * Đối với cấp trường: - Cần coi trọng công tác kiểm tra nội bộ trường học cả về số lượng và chất lượng. - Giáo dục nhận thức cho cán bộ giáo viên trong hội đồng sư phạm nhận thức đúng đắn về công tác kiểm tra đánh giá toàn diện trong trường học. - Phải lựa chọn các thành viên trong ban kiểm tra có đủ tiêu chuẩn: + Về phẩm chất đạo đức + Về trình độ nghiệp vụ chuyên môn vững vàng + Có trình độ đào tạo chuẩn và trên chuẩn - BGH trường TH Đông Cương thường xuyên tập huấn, hội thảo hoặc mời chuyên viên Phòng GD & ĐT dạy cho các cộng tác viên của đơn vị về nghiệp vụ thanh kiểm tra, chuyên môn nghiệp vụ để các đồng chí làm tốt hơn công tác kiểm tra đánh giá toàn diện trường học. - Cần có chế độ phụ cấp thích đáng cho những người được giao trọng trách nhiệm vụ kiểm tra. Trên đây là một vài kinh nghiệm nho nhỏ của bản thân tôi đã rút ra được trong quá trình công tác của mình. Chắc chắn rằng các đồng nghiệp có kinh nghiệm, có những ý kiến và giải pháp khác quí giá hơn. Rất mong được sự trao đổi và giúp đỡ của các đồng chí để tôi có thể làm tốt hơn công việc của mình ở cơ sở đơn vị nơi tôi đang công tác. Tôi xin chân thành cảm ơn ! Xác nhận của Hiệu trưởng nhà trường Đông Cương, ngày 10 tháng 4 năm 2017 Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết, không sao chép nội dung của người khác. NGƯỜI VIẾT Nguyễn Thị Thúy Hòa 18 TÀI LIỆU THAM KHẢO - Tài liệu bồi bưỡng cán bộ quản lý - Tài liệu nghiệp vụ thanh tra giáo dục của Bộ giáo dục và đào tạo năm 2007 - Tài liệu về chuẩn nghề nghiệp giáo viên Tiểu học - Tài liệu nghiệp vụ thanh tra giáo dục Việt Nam năm 2004 19 MỤC LỤC 1. MỞ ĐẦU 1.1. Lý do chọn đề tài 1.2 Mục đích nghiên cứu 1.3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu 1.4. Phương pháp nghiên cứu Trang 1 2 2 2 2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 2.1.Cơ sở lý luận của vấn đề kiểm tra đánh giá toàn diện giáo viên Tiểu học. 2.2.Thực trạng công tác kiểm tra đánh giá toàn diện giáo viên ở trường Tiểu học Đông Cương trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm. 2.3. Một số biện pháp kiểm tra đánh giá toàn diện giáo viên của Trường Tiểu học Đông Cương - Thành phố Thanh Hóa. 2.4. Hiệu quả của việc Kiểm tra đánh giá toàn diện giáo viên của Trường Tiểu học Đông Cương - Thành phố Thanh Hóa. 3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ 3.1. Kết luận 3.2. Kiến nghị Tài liệu tham khảo 3 3 8 13 16 17 17 17 19 20