Tài liệu Skkn một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động góc cho trẻ 5 6 tuổi

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HÓA PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỈM SƠN SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG HOẠT ĐỘNG GÓC CHO TRẺ 5 - 6 TUỔI Người thực hiện: Trần Thị Kim Tuyến Chức vụ: Giáo viên Đơn vị công tác: Trường Mầm non Xi Măng SKKN thuộc lĩnh vực: Chuyên môn THANH HÓA NĂM 2019 MỤC LỤC TT 1 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 2 2.1 2.2 2.3 2.3.1 MỞ ĐẦU Lý do chọn đề tài Mục đích nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu Phương pháp nghiên cứu Những điểm mới của SKKN NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Cơ sở lí luận Thực trạng vấn đề Các giải pháp thực hiện Xây dựng kế hoạch hoạt động góc 2.3.2 Xây dựng môi trường hoạt động góc 5 2.3.3 2.3.4 Chuẩn bị đồ dùng đồ chơi cho các góc Tiến hành tổ chức hoạt động góc lấy trẻ làm trung tâm Phối hợp với gia đình trẻ góp phần nâng cao chất lượng hoạt động góc Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ Kết luận Kiến nghị TÀI LIỆU THAM KHẢO 6 9 2.3.5 2.4 3 3.1 3.2 Nội dung Trang 1 1 2 2 2 2 2 2 3 4 4 11 12 13 13 13 1. MỞ ĐẦU 1.1. Lí do chọn đề tài Giáo dục mầm non là bậc học đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân, thực hiện nhiệm vụ nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo dục trẻ em trong độ tuổi mầm non. Mục tiêu của giáo dục mầm non là giúp trẻ phát triển toàn diện về thể chất, trí tuệ, tình cảm, ngôn ngữ, thẩm mỹ và hình thành những yếu tố nhân cách đầu tiên của trẻ. Đối với trẻ mầm non, hoạt động vui chơi thực sự đóng vai trò chủ đạo đối với sự phát triển của trẻ. Thông qua vui chơi, hành động chơi với những mối quan hệ bạn bè cùng chơi giúp trẻ tiếp thu những kinh nghiệm xã hội, và mở ra một chặng đường phát triển mới về chất. Đó là giai đoạn đầu tiên của quá trình hình thành nhân cách, là phương tiện để phát triển toàn diện nhân cách. Các nghiên cứu chỉ ra rằng, hoạt động vui chơi còn giúp giáo dục và phát triển thể chất: trò chơi mang lại niềm vui cho trẻ giúp phát triển thể lực và tinh thần khỏe mạnh, sảng khoái, giúp đẩy mạnh trao đổi chất, tăng cường hô hấp và tuần hoàn máu, giúp trẻ phát triển hoàn thiện các vận động cở bản dưới sự hướng dẫn của cô giáo. Hoạt động vui chơi ảnh hưởng mạnh đến sự hình thành tính chủ định của các quá trình tâm lý ở trẻ. Trong trò chơi trẻ bắt đầu hình thành chú ý có chủ định và ghi nhớ có chủ định. Bản thân trò chơi buộc trẻ phải tập trung vào một số đối tượng được đưa vào trò chơi và nội dung của chủ đề chơi. Nếu trẻ nào không chú ý và không nhớ được những điều kiện của trò chơi thì sẽ dẫn đến hành động không đúng và không được bạn cùng chơi chấp nhận. Cho nên để trò chơi được thành công buộc trẻ phải tập trung chú ý và ghi nhớ có mục đích. Vui chơi cũng ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển ngôn ngữ của trẻ. Tình huống chơi đòi hỏi mọi trẻ tham gia vào trò chơi phải có một trình độ giao tiếp bằng ngôn ngữ nhất định. Nếu đứa trẻ không diễn đạt được mạch lạc nguyện vọng, ý kiến của mình, không hiểu được lời chỉ dẫn hay bàn bạc của bạn cùng chơi thì sẽ không thể tham gia vào trò chơi được. Bên cạnh đó, vui chơi tác động rất mạnh đến đời sống tình cảm của trẻ vì thông qua chơi biểu hiện cảm xúc bộc lộ một cách dễ dàng và chân thực hơn cả, mà tình cảm đối với trẻ lại là động cơ hành động mạnh mẽ nhất.Đứa trẻ lao vào trò chơi với tất cả tinh thần say mê của mình. Trong khi chơi trẻ tỏ ra rất sung sướng và nhiệt tình tham gia vào giải quyết các tình huống của trò chơi. Khi phản ánh vào trò chơi những mối quan hệ giữa người với người và nhập vào những mối quan hệ đó thì những biểu hiện cảm xúc của con người sẽ được khơi gợi lên ở trẻ. Như vậy, việc tổ chức các trò chơi cho trẻ là cực kì quan trọng và có ý nghĩa giáo dục to lớn. Tổ chức trò chơi chính là tổ chức cuộc sống của trẻ, trò chơi là phương tiện để trẻ học làm người. Hoạt động góc trong trường mầm non chính là hoạt động thỏa mãn nhu cầu vui chơi cho trẻ, giúp trẻ tái tạo lại những kiến thức trẻ đã được học, được nhìn thấy, nghe thấy và sờ thấy trong giờ học, những sự vật hiện tượng xảy ở môi trường sống gần gũi trẻ, thông qua đó trẻ học được mẫu nhân cách phù hợp trong cuộc sống. Trẻ chơi chủ yếu do nhu cầu và khả năng của trẻ, nhu cầu 1 muốn bắt chước, muốn làm người lớn, nhưng khả năng và sức lực của trẻ chưa đủ để làm người lớn do đó trẻ giải tỏa nó ở hoạt động chơi ở các góc. Là giáo viên đứng lớp 5-6 tuổi, nhận thấy được tầm quan trọng của hoạt động vui chơi nói chuung và hoạt động góc nói riêng đối với sự phát triển toàn diện của trẻ, tôi đã trăn trở và mạnh dạn lựa chọn đề tài “Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động góc cho trẻ 5-6 tuổi” làm đề tài nghiên cứu của mình trong năm học 2018-2019. 1.2. Mục đích nghiên cứu Khảo sát kết quả thực trạng chất lượng hoạt động góc của trẻ và đưa ra một số biện pháp nhằm nâng cáo chất lượng hoạt động góc cho trẻ tại lớp C2 (5-6 tuổi) mà bản thân đang phụ trách. 1.3. Đối tượng nghiên cứu - Các cháu 5-6 tuổi lớp C2 Trường Mầm non Xi Măng năm học 2018-2019. - Đồ dùng, đồ chơi các góc trong lớp C2. 1.4. Phương pháp nghiên cứu Quá trình nghiên cứu tôi đã dùng các phương pháp nghiên cứu sau: - Phương pháp nghiên cứu lý luận. - Phương pháp điều tra thực trạng. - Phương pháp nghiên cứu thực tiễn. - Phương pháp quan sát. - Phương pháp thống kê toán học. 1.5. Những điểm mới của SKKN Sáng kiến “Một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng hoạt động góc cho trẻ 5-6 tuổi”là sáng kiến mới. 2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 2.1. Cơ sở lí luận Theo Skiner thì bản chất việc học của trẻ nhỏ là thông qua sự bắt chước và quan sát người khác, biến các hành vi quan sát được thành của mình và tái tạo lại các hành vi. Môi trường hoạt động góc là nguồn biểu tượng vô cùng phong phú, đa dạng, sinh động, đầy hấp dẫn với trẻ thơ, trẻ luôn có niềm khao khát khám phá, tìm hiểu về các hoạt động được diễn ra thường ngày. Tổ chức hoạt động góc cho trẻ mẫu giáo và tạo ra các tình huống giáo dục là yếu tố quan trọng trong sự tăng trưởng và phát triển của trẻ. Hoạt động góc là tổng hợp các loại trò chơi, trong quá trình chơi trẻ có thể tự bổ sung để mở rộng chủ đề chơi, nội dung chơi, nội dung hoạt động, trẻ được tự do nghĩ ra nội dung chơi… Vì vậy mỗi nội dung chơi luôn phụ thuộc vào vốn kinh nghiệm của trẻ. Hoạt động góc có một đặc trưng rất riêng vì hoạt động chơi của trẻ không phải là thật mà là hoạt động bắt chước, phản ánh lại, nhưng sự phản ánh ấy mang tính chất rất thật. Trong hoạt động góc, trẻ tham gia vào xã hội người lớn theo cách riêng của mình. Trẻ tưởng tượng mình là người lớn và cũng đóng một cương vị xã hội như: người mẹ, cô giáo, chú công nhân, bác sỹ… Với những vai đó trẻ tái tạo lại cuộc sống của người lớn một cách tổng quát trong hoàn cảnh tưởng tượng của chính bản thân mình. 2 2.2. Thực trạng vấn đề * Thuận lợi - Bản thân là giáo viên có trình độ chuẩn về chuyên môn, nhiệt tình yêu nghề mến trẻ. Luôn tìm tòi, sáng tạo trong dạy học và mong muốn chất lượng giáo dục của nhà trường ngày càng được nâng cao. - Đa số trẻ trong lớp khỏe mạnh, thông minh, sẵn sàng tham gia các hoạt động trải nghiệm, hứng thú khi được vui chơi. - Các bậc phụ huynh quan tâm đến các hoạt động và học tập của trẻ ở trường mầm non, chủ động trong việc phối hợp cùng với nhà trường trong chăm sóc giáo dục trẻ. - Ban Giám hiệu nhà trường đầu tư cơ sở vật chất đầy đủ để chúng tôi có thể tổ chức hoạt động giáo dục có hiệu quả. * Khó khăn - Đa phần phụ huynh đặt ra nhiệm vụ cho trẻ học là chính chứ cũng chưa thực sự có những hiểu biết đúng đắn về đặc điểm và phương pháp giáo dục mầm non là “Học bằng chơi”. - Trẻ vẫn chưa chủ động trong việc phối hợp và sáng tạo trong quá trình chơi, mới biết chơi theo những gì cô yêu cầu. - Từ thực trạng trên tôi đã thực hiện khảo sát chất lượng giáo dục trên 35 cháu của lớp C2 và thu được kết quả như sau: Bảng khảo sát chất lượng đầu năm Tốt Khá STT Tiêu chí 1 Trẻ hứng thú tham gia vào hoạt động góc 30 75 10 25 2 Trẻ sử dụng đồ chơi hiệu quả 29 72.5 11 27.5 3 Trẻ tạo ra được sản phẩm trong khi chơi 29 72.5 11 27.5 4 Trẻ có kỹ năng phối hợp, giao tiếp với bạn trong khi chơi 25 70 12 28 Số trẻ Tỷ lệ % Số trẻ Tỷ lệ % Nhìn vào kết quả khảo sát thực trạng ta dễ thấy trẻ chưa thực sự hứng thú đối với hoạt động góc hoặc trẻ còn nhút nhát chưa dám tham gia. Sử dụng đồ chơi tại các góc còn chưa hiệu quả. Trẻ đã có khả năng tạo ra sản phẩm nhưng mới chỉ mang tính cá nhân, mà chưa biết cách thảo luận, trao đổi và phối hợp cùng với các bạn để có được hiệu quả trong hoạt động chơi. Đứng trước khó khăn trên bằng vốn hiểu biết của mình tôi đã suy nghĩ, tìm tòi và mạnh dạn đưa ra các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng hoạt động góc cho trẻ ở lớp nói riêng và trẻ em trong toàn trường nói chung. 3 2.3. Các giải pháp thực hiện 2.3.1. Xây dựng kế hoạch hoạt động góc Dựa vào kế hoạch năm học của nhà trường, vào khả năng của trẻ trong lớp mình tôi xây dựng kế hoạch hoạt động góc theo từng chủ đề, lựa chọn những hoạt động vừa gần gũi với trẻ vừa phù hợp với chủ đề giáo dục. Nội dung và số lượng góc chơi có thể thay đổi theo chủ đề tùy theo khả năng của trẻ, diện tích lớp học. Ví dụ: Chủ đề Gia đình tôi lựa chọn tổ chức cho trẻ chơi, hoạt dộng ở các góc: Góc phân vai; Góc xây dựng; Góc nghệ thuật; Góc thiên nhiên. Nhưng sang chủ đề nghề nghiệp tôi lại lựa chọn thêm Góc học tập. Khi xây dựng kế hoạch tôi đặt ra cụ thể cho bao nhiêu góc, tên các trò chơi, yêu cầu cho từng trò chơi, cần chuẩn bị những đồ dùng đồ chơi gì và cách tiến hành, tổ chức cho trẻ thực hiện ra sao. Ví dụ: Chủ đề Bản thân * Góc xây dựng: Xây nhà và xếp đường về nhà bé. - Yêu cầu: + Trẻ biết sử dụng các vật liệu khác nhau một cách phong phú để xây dựng nhà. + Biết sử dụng đồ dùng, đồ chơi một cách sáng tạo + Biết nhận xét ý tưởng sản phẩm của mình khi xây dựng - Chuẩn bị: + Vật liệu xây dựng + Gạch, sỏi, Hàng rào, cây xanh… + Các loại mô hình đồ chơi ngoài trời, khối lắp ráp… - Tiến hành: Trò chuyện với trẻ về chủ đề, góc chơi, về đặc điểm và quá trình xây dựng nhà trước tiên xây gì trước, dùng khối hình gì để xây, hàng rào xây như thế nào hoa trồng ở đâu… Trẻ về nhóm tự chơi với nhau, cô bao quát trẻ chơi, nhắc nhở gợi ý cho trẻ sáng tạo hơn khi xây dựng các kiểu nhà. Cô gợi ý hướng dẫn trẻ cách xây dựng, trang trí, cho các mô hình xây dựng mà trẻ tạo được, trang trí nhà, sân, vườn, trồng các loại cây rau thẳng hàng, thẳng lối. Cho trẻ tham quan công trình xây dựng và tuyên dương kịp thời động viên cả nhóm chơi. Với chủ đề Giao thông * Góc Phân vai: Trò chơi người bán vé - Yêu cầu: + Trẻ đóng vai người mua vé phải biết xép hàng chờ đợi đến lượt mình, bết mình cần mua vé gì? Phải diễn đạt như thế khi muốn mua vé? Phải biết cảm ơn khi người bán vé cho mình. + Trẻ đóng người bán vé phải biết nhắc nhở khách hàng xếp hàng. Biết hỏi khách muốn mua vé loại nào, biết được giá vé của từng loại vé. Biết cảm ơn và chúc khách hàng an toàn trên chuyến đi. - Chuẩn bị: + Lô tô tàu, xe khách, máy bay… làm vé + Tiền bằng giấy nhiều mệnh giá khác nhau 4 - Tiến hành: giới thiệu tên góc chơi, tên trò chơi, để trẻ tự thỏa thuận vai chơi, (ai làm người bán, cần bao nhiêu người bán, bao nhiêu người mua…). Trong quá trình chơi cô đến hỏi han, gợi mở cho trẻ. Tạo tình huống cho trẻ gải quyết: Cô là người đến mua vé nhưng không chịu xếp hàng mà chen lấn lên trên để được mua trước. Lúc đó trẻ sẽ phải nói lên suy nghĩ của mình để giải quyết tình huống, những bạn đang xếp hàng đợi thì sẽ giải thích với cô rằng muốn mua vé thì phải xếp hàng lần lượt, ai đến trước mua trước ai đến sau phải xếp hàng ra phía sau chờ đợi không được chen lên trên. 2.3.2. Xây dựng môi trường hoạt động góc Việc trẻ có tích cực, hứng thú tham gia vào hoạt động hay không phần lớn là do cách sắp xếp môi trường góc, giúp khơi gợi niềm say mê học hành và tạo cảm hứng học cho các bé. Dựa vào đặc điểm tâm sinh lý của trẻ đó là trẻ rất yêu thích cái đẹp, màu sắc nổi bật nên tôi đã lựa chọn trang trí ở các góc thật đẹp mắt bằng những hình ảnh dễ thương, ngộ nghĩnh, mỗi góc là một cách trang trí khác nhau, màu sắc đa dạng phong phú khiến trẻ thích thú ngay từ cái nhìn đầu tiên và mong muốn được vào chơi, khám phá luôn ở các góc. Việc thiết kế môi trường hoạt động góc cho trẻ cũng phải tuân thủ theo các nguyên tắc nhất định. Trong lớp tôi cũng chia thành 4 góc và góc thiên nhiên bên ngoài lớp học, được sắp xếp một cách phù hợp về không gian, diện tích, có tủ ngăn cách giữa các góc, có lối đi cho trẻ di chuyển, góc ồn ào xa góc yên tĩnh, đồ dùng đồ chơi gọn gàng ngăn nắp và để vừa tầm tay của trẻ để thuận tiện cho trẻ hoạt động. Ví dụ: Góc nghệ thuật Trước khi trẻ vào hoạt động tôi đều chuẩn bị cho góc thêm rực rỡ sắc màu bằng bóng bay, thảm đỏ tạo cho trẻ cảm giác mình là những tài năng âm nhạc khi được đứng trên sân khấu ấy. Không có bạn nhỏ nào có thể bỏ qua được góc âm nhạc của lớp. Hay với góc Phân vai, với hình ảnh em bé đang bán hàng và tươi cười đón chào khách cũng khiến trẻ vô cùng thích thú và muốn thử sức mình làm những người bán hàng vui tính. Góc nghệ thuật Góc phân vai 5 Tuy nhiên, không chỉ dừng lại ở việc trang trí đẹp mà tôi còn chuẩn bị cho trẻ các góc mở để trẻ được thực hiện chơi luôn trên từng hình ảnh trang trí đó, góc mở sẽ giúp trẻ chủ động, tự tin và đem lại hiệu quả cao hơn trong hoạt động vui chơi. Ví dụ: Góc toán Tôi trang trí những bàn tay với các ngón tay rất đẹp mắt, và bên dưới sẽ có một túi đựng trẻ sẽ gắn những đồ vật vào túi đó có số lượng tương ứng với các ngón tay, tương ứng với số. Chuẩn bị cho trẻ những hình ảnh rời, trẻ sẽ được chơi các trò chọn và ghép hình đúng, sắp xếp cây cao thấp, sắp xếp tương ứng… Với góc chữ cái:Tôi dành cho trẻ các khu vực như “Hôm nay bé học chữ gì?” Có sẵn băng cài để trẻ lựa chọn nhóm chữ cái trẻ đang học gắn lên đó. Khu vực nữa là khu vực “Bé tập ghép chữ”, sẽ có các hình ảnh, từ tương ứng chứa các chữ cái mà bé đang học, bé lựa chọn hình ảnh và chọn chữ cái rời tập ghép xuống dưới đúng với hình ảnh ở trên. Như vậy, không chỉ là trang trí gây hứng thú cho trẻ, việc tạo góc mở đem lại hiệu quả giáo dục rất lớn đối với trẻ, nhờ đó mà trẻ dễ dàng hình dung ra được công việc mà trẻ sẽ phải làm, tiếp theo sẽ làm làm gì. Trẻ hiểu được rằng mình phải phối hợp cùng bạn làm sao để tạo ra sản phẩm chung hoàn chỉnh cho cả nhóm. Những điều này sẽ ghi sâu vào trí nhớ của trẻ và trở thành kĩ năng cho trẻ sau này lớn lên biết làm việc một cách khoa học, có trách nhiệm và đoàn kết phối hợp cùng mọi người. Góc chữ cái Góc toán 2.3.3. Chuẩn bị đồ dùng đồ chơi cho các góc Bất kì một góc hoạt động nào cũng cần có đồ dùng, đồ chơi để trẻ sử dụng trong quá trình chơi. Nếu đồ dùng chơi ít lại không có tính thẩm mỹ thì trẻ sẽ nhanh bị chán và giảm hứng thú cũng như hiệu quả giáo dục. Vì vậy, việc chuẩn bị đồ chơi ở các góc sao cho đa dạng phong phú là việc vô cùng cần thiết và quan trọng. Trước tiên, tôi dựa vào kế hoạch hoạt động góc đã xây dựng, lên danh sách xem cần những đồ dùng gì, số lượng bao nhiêu, đã có sẵn bao nhiêu đồ dùng, còn thiếu bao nhiêu sau đó chuẩn bị cho đủ. 6 Ví dụ: * Góc phân vai: trò chơi bác sĩ Trong trò chơi này trẻ sẽ sử dụng kiến thức qua các gờ học cùng với kinh nghiệm mà trẻ được thấy bên ngoài để tái hiện lại quá trình khám chữa bệnh. Trẻ phải đóng vai bác sỹ thì làm nhiệm vụ khám bệnh và kê đơn thuốc chữa bệnh cho các bệnh nhân, trẻ đóng bệnh nhân phải biết mình đang đóng bệnh nhận bị bệnh gì, triệu chứng ra sao. Để hoạt động chơi thật hiệu quả và đúng như ý nghĩa mà nó mang lại, tôi đã chuẩn bị các dụng cụ y tế cần thiết và gần gũi với trẻ như: quần áo, kính và mũ cho bác sĩ, mô hình răng miệng, ống nghe, kim tiêm, bông băng gạc, các loại thuốc, dầu xoa, sổ khám bệnh, đơn thuốc… Với những đồ chơi được chuẩn bị chu đáo như vậy trẻ đóng vai bác sĩ cảm thấy mình như một người bác sĩ thực thụ sẽ cố gắng để chữa bệnh cho mọi người một cách tốt nhất, còn người bệnh sẽ thấy yên tâm khi đến một phòng khám có đủ các điều kiện đảm bảo cho việc khám và chữa bệnh. Góc phân vai * Góc xây dựng: Có thể nói đây là một trong những góc chơi mà trẻ yêu thích nhất và một phần cũng bởi có đồ dùng đồ chơi đa dạng phong phú nhất. ở góc chơi này tôi chuẩn bị cho trẻ rất nhiều viên gạch, hàng rào, cây hoa, khối xốp, gỗ, búa, bay, xô, xẻng… Cầu trượt, đu quay (cho trò chơi xây dựng trường mầm non); các con vật nuôi (cho trò chơi xây dựng chuồng trại, ao cá); các phương tiện giao thông (cho trò chơi xây gara ô tô)… Có những góc chơi cần đến những loại đồ chơi đặc trưng để phù hợp với trò chơi và hấp dẫn trẻ hơn. Vậy nên ngoài những đồ chơi sẵn có, tôi cũng chú trọng đến việc bổ sung cho các góc những đồ chơi tự làm, tự tạo ra bằng những nguyên vật liệu sẵn có, những phế thải trong cuộc sống ở địa phương. 7 * Góc nghệ thuật: - Khu vực hoạt động tạo hình: Là nơi giúp phát huy sự sáng tạo của trẻ một cách hiệu quả. Và để tăng thêm sự hiệu quả cho góc học này, tôi đã chuẩn bị những đồ dùng để trẻ có thể thực hiện tạo ra các sản phẩm tạo hình như bút màu, bút chì, đất nặn, kéo… ngoài ra còn là những đồ chơi dễ kiếm, dễ bảo quản, an toàn và dễ sử dụng chẳng hạn như lá cây, vỏ trứng, vỏ ốc, sò, phế liệu hư, vỏ hộp, giấy vụn, thùng các tông, quần áo cũ, tạp chí cũ, bông vải vụn... Sắp xếp vào các hộp, giỏ đẹp mắt thu hút sự chú ý của trẻ, sự đa dạng phong phú của đồ chơi cũng giúp trẻ phát triển óc sáng tạo. Khu vực tạo hình - Khu vực hoạt động âm nhạc:Là nơi để trẻ làm quen, ôn luyện, củng cố cũng như vận dụng những kỹ năng nghệ thuật vào các trò chơi và các hoạt động sáng tạo, tạo điều kiện thể hiện khả năng âm nhạc của trẻ. Tại góc này tôi chuẩn bị cho trẻ những bộ trang phục biểu diễn lấp lánh, trang phục các vùng miền làm bằng phế liệu, giấy vụn, báo cũ… các loại nhạc cụ tự làm như micro làm bằng quả bóng bàn bỏ đi và giấy bìa, trang trí lên trên, đàn cắt từ bìa caton… Và việc chuẩn bị đồ chơi cho các góc còn đem lại nhiều ý nghĩa hơn khi tôi động viên, khuyến khích và lôi cuốn trẻ tham gia vào làm cùng. Mới ban đầu trẻ cũng có phần nhút nhát nhưng sau khi tôi giải thích cho trẻ hiểu đây là hoạt động cho các con thử sức, trải nghiệm là chính, tuy nhiên các con hãy cố gắng để cùng với cô và các bạn tạo ra được những sản phẩm đẹp và cần thiết cho các góc để chúng ta cùng chơi. Hoạt động này giúp tăng tình đoàn kết, giao tiếp tích cực giữa cô và trẻ, gữa trẻ và các bạn, giúp trẻ biết tiết kiệm và có thái độ quý trọng đồ dùng đồ chơi. 8 Trẻ cùng cô làm đồ chơi cho các góc 2.3.4. Tiến hành tổ chức hoạt động góc lấy trẻ làm trung tâm Trước tiên để có thể gây hứng thú cho trẻ, chuyển hoạt động cho trẻ một cách vui vẻ thoải mái tôi thường cho trẻ hát múa một bài để thay đổi trạng thái và vận động nhẹ nhàng. Sau đó tôi giới thiệu với trẻ chủ đề đang thực hiện, giới thệu tên các góc chơi để trẻ biết được hôm nay sẽ chơi những góc nào. Nếu như trước đây, cô là người phân vai cho trẻ ở từng góc, trẻ chơi theo yêu cầu của cô thì bây giờ, tôi để trẻ tự lựa chọn góc chơi, nội dung chơi, tự thỏa thuận vai chơi và phân công nhiệm vụ, tôi chỉ là người định hướng và dẫn dắt phát triển nội dung chơi cho trẻ. Ví dụ: Chủ đề thế giới động vật - động vật nuôi trong gia đình Cho trẻ hát múa bài Gà trống mèo con và cún con. Trò chuyện với trẻ về nội dung bài hát, về những con vật được nhắc đến. Giới thiệu cho trẻ các góc chơi, gợi ý để trẻ bộc lộ ý tưởng của mình trong các góc chơi bằng các câu hỏi như: Con muốn chơi trò gì ở góc này? Góc xây dựng các con muốn làm gì nào? Sau đó cho trẻ tự tìm về góc chơi mà mình thích, có thể dùng một trò chơi nho nhỏ khi trẻ lựa chọn góc chơi là con hãy lăn bóng về góc mà con thích, trẻ về góc bắt đầu thỏa thuận vai chơi và phân công nhiệm vụ. Tôi sẽ đi các góc và hỏi trẻ ai sẽ đóng vai này, ai là nhiệm vụ kia để trẻ nhớ lại và thực hiện cho đúng. Trong quá trình trẻ chơi tôi sẽ bao quát tất cả các góc chơi và dùng câu hỏi kích thích sự sáng tạo của trẻ. - Góc xây dựng trẻ thích xây trang trại chăn nuôi, tôi sẽ hỏi thế các bác sẽ làm gì trước, tôi cũng chưa biết cách làm các bác chỉ cho tôi với. thế phải xây bao nhiêu chuồng mới đủ, thế muốn nuôi cá thì cần xây gì?... 9 Trẻ chơi ở góc xây dựng - Góc nghệ thuật trẻ thích làm sách tranh về động vật nuôi trong gia đình và hát múa về động vật trẻ thích. Tôi sẽ đến hỏi trẻ thế bao nhiêu tranh động vật thế này các bạn sẽ chọn làm sách về động vật nào? có sợ bị nhầm không? các bạn giỏi quá… - Góc thiên nhiên: Sau khi chuẩn bị cho trẻ những đồ dùng cần thiết như bồn cây, hoa, bình tưới, khăn, nước… tôi hỏi ý tưởng của trẻ khi chơi ở góc này các con thích làm những gì? Trẻ sẽ tự thỏa thuận về những công việc sẽ làm ở góc thiên nhiên như tưới cây, nhổ cỏ, nhặt lá, lau lá. Sau đó tự phân nhiệm vụ cho nhau và thực hiện một cách nghiêm túc, tôi chỉ là người bao quát và nhắc nhở trẻ nên nhẹ tay với những cây còn non, như vậy vừa phát triển kĩ năng cho trẻ vừa tạo cho trẻ thói quen chăm sóc bảo vệ cây trồng. Trẻ chơi ở góc thiên nhiên 10 - Khi tổ chức cho trẻ chơi ở các góc tôi rất chú trọng đến việc tạo tình huống nảy sinh để trẻ tự giải quyết, qua đó phát triển ở trẻ sự nhanh nhẹn hoạt bát, tính tự tin, quyết đoán. + Ví dụ: Khi trẻ đang chơi trò chơi bác sĩ tôi sẽ đóng vai làm bệnh nhân đến và đòi vào khám ngay mà không xếp hàng đợi, thậm chí còn to tiếng với mọi người sau đó hỏi bác sĩ xem tôi đúng hay mọi người đúng, thế tôi phải làm thế nào. Sau đó tôi sẽ xin lỗi bác sĩ và mọi người về hành động sai của mình. + Hoặc có thể yêu cầu các bạn ở góc nghệ thuật tập một bài hát múa để lát nữa mời các bạn sang chúc mừng công trình xây dựng đã hoàn thành. + Hay với góc bán hàng tôi sẽ lên tiếng hỏi các bác có bán nước chè không, bán cho tôi một cốc, sau đó giới thiệu bên kia có các bác xây dựng đang rất khát nước, bác đem sang đó sẽ bán được đắt hàng hơn. Trẻ chơi góc phân vai 2.3.5. Phối hợp với gia đình trẻ góp phần nâng cao chất lượng hoạt động góc Đối với giáo dục mầm non, hiệu quả giáo dục cao hay thấp phụ thuộc phần nhiều vào giáo dục gia đình, bởi trẻ còn nhỏ rất cần tình yêu thương che chở và dạy dỗ của những người thân trong gia đình, họ là người hiểu rõ con em mình nhất, sẵn sàng hy sinh mọi thứ để con em mình có kết quả tốt nhất. Tuy nhiên, đa số phụ huynh đều bận rộn với công việc nên chưa chú ý nhiều đến phương pháp giáo dục trẻ khoa học đặc biệt là mới chỉ chú trọng đến việc hôm nay con học bài gì? Cô giáo dạy con những gì? Chính vì thế tôi đã tuyên truyền để cha mẹ trẻ hiểu được tầm quan trọng của hoạt động vui chơi đối với sự phát triển của trẻ, không phải chơi vô nghĩa mà với trẻ chơi để học, học thông qua trò chơi. Để khi về nhà cha mẹ trẻ cũng biết cách dạy trẻ qua các trò chơi, dành thời gian để chơi với con nhiều hơn. Bên cạnh đó, tôi cũng thường xuyên trao đổi tình hình của trẻ trong lớp về với gia đình qua các buổi gặp mặt, tôi thường lưu lại những hình ảnh, video của trẻ hoạt động ở lớp và chia sẻ qua mạng internet cho các phụhuynh được biết. Hướng dẫn cha mẹ trẻ tham gia các diễn đàn, trang web về nuôi dạy trẻ theo khoa học để tham khảo và chia sẻ lẫn nhau. 11 Huy động cha mẹ trẻ ủng hộ nguyên vật liệu phục vụ cho công tác làm đồ dùng đồ chơi bổ sung vào các góc chơi cho trẻ tại lớp. Phụ huynh ủng hộ vật liệu làm đồ dùng, đồ chơi 2.4. Hiệu quả Sau thời gian thực hiện các biện pháp trên đến nay tôi nhận thấy kết quả đạt được như sau: - Kết quả hoạt động vui chơi ở các góc của trẻ được theo dõi và đánh giá như sau: Bảng khảo sát kết quả cuối năm học. Tốt Khá STT Tiêu chí 1 Trẻ hứng thú tham gia vào hoạt động góc 34 97 1 3 2 Trẻ sử dụng đồ chơi hiệu quả 33 94 2 6 3 Trẻ tạo ra được sản phẩm trong khi chơi 33 94 3 6 4 Trẻ có kỹ năng phối hợp, giao tiếp với bạn trong khi chơi 32 91 3 9 Số trẻ Tỷ lệ % Số trẻ Tỷ lệ % * Về phía trẻ: - Trẻ rất hứng thú vào hoạt động ở các góc chơi trong lớp. - Trẻ tự tin, giao tiếp bằng ngôn ngữ mạch lạc, truyền cảm. - Có kĩ năng phối hợp, giúp đỡ, chia sẻ với các bạn; kỹ năng ứng xử và giải quyết tình huống. * Về phía giáo viên: - Thấy được tầm quan trọng của hoạt động góc đối với sự phát triển toàn diện cho trẻ và áp dụng vào thực tế giảng dạy của lớp mình đạt hiệu quả tích cực. 12 - Bản thân cũng tự tin hơn, sáng tạo hơn khi tổ chức các hoạt động cho trẻ. * Về phía phụ huynh: - Có nhận thức đúng đắn hơn về tầm quan trọng của hoạt động vui chơi với sự phát triển của trẻ. - Có niềm tin vào giáo viên và nhà trường trong quá trình chăm sóc giáo dục con em mình. - Luôn quan tâm và hỗ trợ mọi hoạt động của nhà trường, của lớp. 3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ 3.1. Kết luận Trẻ em đến trường không chỉ cần được chăm sóc sức khỏe được học tập mà quan trọng nhất là trẻ được vui chơi. Hoạt động góc trong trường mầm non là phương tiện phát triển toàn diện cho trẻ về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ. Vì vậy nên việc cho trẻ hoạt động góc là việc làm cần thiết không thể thiếu được với trẻ hàng ngày khi trẻ ở trường mầm non. Đây là nhiệm vụ quan trọng cần khắc phục mọi khó khăn để trẻ được thường xuyên hoạt động. 3.2. Kiến nghị: Không Khi hoàn thành sáng kiến kinh nghiệm này, mặc dù được sự quan tâm giúp đỡ của chị em đồng nghiệp nhưng không tránh khỏi những thiếu sót. Rất mong được sự góp ý của Ban Giám hiệu và đồng nghiệp để sáng kiến kinh nghiệm đạt hiệu quả ngày càng tốt hơn. Tôi xin chân thành cảm ơn! Thanh Hóa, ngày 25 tháng 3 năm 2019 XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết, không sao chép nội dung của người khác. Người viết Trần Thị Kim Tuyến XÁC NHẬN CỦA PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO 13 TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. “Tài liệu hướng dẫn xây dựng môi trường giáo dục và tổ chức hoạt động góc trong trường mầm non” 2. “Module MN 7 -Xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ mẫu giáo” 3. “Đổi mới nội dung và phương pháp giáo dục mầm non”-NXB ĐHSP Hà Nội 4. “Chương trình chăm sóc và giáo dục trẻ mẫu giáo” - Vụ Giáo dục Mầm non DANH MỤC CÁC ĐỀ TÀI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG ĐÁNH GIÁ XẾP LOẠI CẤP PHÒNG GD&ĐT, CẤP SỞ GD&ĐT VÀ CÁC CẤP CAO HƠN XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN Họ và tên tác giả: Trần Thị Kim Tuyến Chức vụ và đơn vị công tác: Giáo viên trường Mầm non Xi Măng TT 1. 2. 3. 4 5 6 Tên đề tài SKKN Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 4-5 tuổi Một số biện pháp nhằm phát huy tính tích cực học Toán cho trẻ 4-5 tuổi Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi học tốt môn tạo hình Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi học tốt môn âm nhạc Một số biện pháp nhằm nâng cao năng lực cảm thụ văn học cho trẻ 5-6 tuổi Mộ số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục lấy trẻ làm trung tâm cho trẻ 5-6 tuổi Cấp đánh giá Kết quả xếp loại đánh giá (Phòng, Sở, xếp loại (A, Tỉnh...) B, hoặc C) Năm học đánh giá xếp loại Sở GD&ĐT C 2012 - 2013 Phòng GD&ĐT B 2013 - 2014 Phòng GD&ĐT B 2014 - 2015 Sở GD&ĐT C 2015-2016 Phòng GD&ĐT C 2016 - 2017 Sở GD&ĐT C 2017 - 2018