Më ®Çu
Nh»m n©ng cao chÊt lîng gi¶ng d¹y trong nhµ trêng nãi chung vµ cho
bËc tiÓu häc nãi riªng, hiÖn nay vÊn ®Ò c¶i c¸ch gi¶ng d¹y lµ mèi quan t©m
chóng cña toµn x· héi. §· cã nhiÒu nh÷ng c¶i c¸ch gi¶ng d¹y míi ®îc ®a
vµo gi¶ng d¹y ë trêng häc. ChÝnh sù ®æi míi ph¬ng ph¸p gi¸o dôc ë bËc TiÓu
häc sÏ gãp phÇn quan träng cho viÖc thùc hiÖn môc tiªu ®µo t¹o cña ngµnh
gi¸o dôc lµ ®µo t¹o con ngêi míi, con ngêi lao ®éng tù chñ, n¨ng ®éng, s¸ng
t¹o, cã kû luËt, cã n¨ng suÊt cao trong sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i
ho¸ ®Êt níc.
Xu híng ®èi míi cña ph¬ng ph¸p d¹y häc ë bËc tiÓu häc lµ lµm sao ®Ó
gi¸o viªn kh«ng chØ lµ ngêi truyÒn thô kiÕn thøc, mµ cßn lµ ngêi tæ chøc,
®Þnh híng cho häc sinh ho¹t ®éng, ®Ó häc sinh huy ®éng vèn hiÓu biÕt ®Ó
chiÕm lÜnh tri thøc míi. Lµm sao ®Ó ngêi thÇy lµ ngêi chØ ®¹o, häc sinh ho¹t
®éng tÝch cùc nhiÒu h¬n. Trong ph¹m vi m«n TiÕng viÖt ë TiÓu häc nhiÒu c¬
héi vÒ ph¬ng ph¸p, vÒ néi dung kiÕn thøc ®îc ®Æt ra tõ thùc tÕ lªn líp, ®ßi
hái mçi gi¸o viªn ph¶i t×m lêi gi¶i ®¸p nh»m phôc vô yªu cÇu gi¶ng d¹y.
XuÊt ph¸t tõ môc ®Ých ®ã mµ trong tõng m«n häc, tiÕt häc, cÇn ph¶i
biÕt vËn dông, kÕt hîp, ®a vµo nh÷ng ph¬ng ph¸p d¹y häc sao cho phï hîp,
®Êy lµ vÊn ®Ò thiÕt thùc hëng øng cuéc vËn ®éng s©u réng trong toµn ngµnh
vÒ ®æi míi ph¬ng ph¸p d¹y häc ë TiÓu häc.
1- Lý do chän ®Ò tµi:
1.1/ HiÖn nay ®Ó héi nhËp víi c¸c níc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi
®ßi hái Bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o triÓn khai ®æi míi toµn diÖn vµ ®ång bé gi¸o
dôc - ®µo t¹o. Xu híng ph¸t triÓn ch¬ng tr×nh vµ ®æi míi vÒ s¸ch gi¸o khoa
cña gi¸o dôc phæ th«ng nãi chung, ë TiÓu häc nãi riªng theo 4 cét trô gi¸o
dôc cña thÕ kû XXI do UNESCO ®Ò xíng: Häc ®Ó biÕt, häc ®Ó lµm, häc ®Ó
cïng chung sèng vµ häc ®Ó tù kh¼ng ®Þnh m×nh. Ch¬ng tr×nh TiÓu häc míi
nh»m kÕ thõa vµ ph¸t triÓn nh÷ng thµnh tùu, kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i cña ch¬ng tr×nh cò. §©y lµ ch¬ng tr×nh sÏ ®îc ¸p dông thèng nhÊt trong c¶ níc ®Ó
gãp phÇn thùc hiÖn b×nh ®¼ng trong gi¸o dôc. Cïng víi nh÷ng ®æi míi vÒ néi
dung d¹y häc lµ sù ®æi míi vÒ ph¬ng ph¸p d¹y häc vµ t¨ng cêng thêi lîng
d¹y häc ë tiÕt häc nh»m khuyÕn khÝch c¸c trêng, líp d¹y häc nhiÒu h¬n 5
buæi trªn tuÇn tiÕn tíi d¹y 2 buæi trªn ngµy.
Ch¬ng tr×nh tiÓu häc 2000 tËp trung vµo c¸ch häc ®iÒu nµy ®ßi hái
ph¶i ®æi míi cÊu tróc vµ c¸ch thÓ hiÖn néi dung s¸ch gi¸o khoa. Nh÷ng dÊu
hiÖu ®æi míi ph¬ng ph¸p d¹y häc lµ häc sinh ph¶i ho¹t ®éng. Nh vËy, néi
dung häc rÊt ®¬n gi¶n ®ßi hái ngêi häc ph¶i tù t×m tßi kh¸m ph¸, chiÕm lÜnh
vµ vËn dông.
Ch¬ng tr×nh gi¸o dôc TiÓu häc khuyÕn khÝch gi¸o viªn ph¶i sö dông
®óng lóc, ®óng møc, ®óng chç c¸c ph¬ng ph¸p d¹y häc truyÒn thèng còng
nh c¸c ph¬ng ph¸p d¹y häc hiÖn ®¹i. §Ó ph¸t huy tèi ®a c¸c mÆt m¹nh vµ
tõng ph¬ng ph¸p sù phèi hîp c¸c ph¬ng ph¸p d¹y häc, ®æi míi ®ång bé vÒ
néi dung, vÒ s¸ch vµ thiÕt bÞ d¹y häc vÒ n©ng cao tr×nh ®é cña gi¸o viªn…
1.2/ Kh¸i niÖm ng÷ ph¸p mang tÝnh trõu tîng vµ kh¸i qu¸t cao. ViÖc
t×m hiÓu vèn tõ cña häc sinh TiÓu häc lµ viÖc lµm cÇn thiÕt. LuyÖn tõ vµ c©u
lµ mét ph©n m«n khã, Ýt l«i cuèn häc sinh TiÓu häc. §©y chÝnh lµ khã kh¨n
trong qóa tr×nh h×nh thµnh ng÷ ph¸p ë häc sinh. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh c¸c
kh¸i niÖm ng÷ ph¸p còng ®ång thêi lµ qu¸ tr×nh häc sinh n¾m nh÷ng thao t¸c
t duy. Nh÷ng häc sinh gÆp khã kh¨n trong viÖc t¸ch ý nghÜa ng÷ ph¸p cña tõ
ra khái ý nghÜa cña tõ vùng cña nã, kh«ng ®èi chiÕu ®îc tõ vµ tËp hîp ®îc
chóng mét nhãm theo nh÷ng dÊu hiÖu néi dung, b¶n chÊt sÏ gÆp khã kh¨n
trong viÖc h×nh thµnh kh¸i niÖm vµ sÏ bÞ m¾c lçi.
§Ó häc sinh n¾m ®îc nh÷ng kh¸i niÖm ng÷ ph¸p thuËn lîi cÇn ®¶m
b¶o nguyªn t¾c thèng nhÊt gi÷a h×nh thøc vµ néi dung khi d¹y ng÷ ph¸p ®©y
còng lµ mét vÊn ®Ò khã ®èi víi gi¸o viªn, ph¶i lµm thÕ nµo ®Ó gióp häc sinh
nhËn ra ®îc dÊu hiÖu néi dung vµ dÊu hiÖu h×nh thøc cña hiÖn tîng ng÷ ph¸p
®îc nghiªn cøu ®ång thêi n¾m ®îc chøc n¨ng cña nã trong lêi níi.
ViÖc h×nh thµnh kü n¨ng nghe, ®äc, nãi, viÕt lµ mét môc tiªu cña ph©n
m«n luyÖn tõ vµ c©u gióp cho häc sinh cã ®iÒu kiÖn vµ ph¬ng tiÖn cÇn thiÕt
trong häc tËp. ViÖc h×nh thµnh kü n¨ng nµy lµ ch×a kho¸ cho sù ph¸t triÓn
nhËn thøc ®óng ®¾n. N¾m ®îc ng«n ng÷ lêi nãi còng lµ ®iÒu thiÕt yÕu cña
viÖc h×nh thµnh tÝch cùc x· héi ho¸ cña nh©n c¸ch. Môc ®Ých d¹y luyÖn tõ vµ
c©u còng nh»m trang bÞ cho häc sinh nh÷ng hiÓu biÕt vÒ tõ vùng, ng÷ ph¸p
®Ó thùc hiÖn t tëng, t×nh c¶m trong h×nh thøc nãi vµ viÕt.
KÕt qu¶ häc tËp cñ häc sinh ph¶n ¸nh chÊt lîng cña mét nÒn gi¸o dôc
®Ó häc sinh häc tèt th× gi¸o viªn ph¶i d¹y tèt. Trªn c¬ së n¾m v÷ng néi dung
ch¬ng tr×nh ngêi gi¸o viªn tæ chøc cho häc sinh tiÕn hµnh ho¹t ®éng häc ®Ó
chiÕm nh÷ng tri thøc. Nh vËy, mçi gi¸o viªn ph¶i tù biÕn qu¸ tr×nh d¹y häc
cña gi¸o viªn thµnh qu¸ tr×nh tù häc cña häc sinh, biÕt d¹y häc sinh c¸ch häc
vµ tù häc. §iÒu ®ã ®ßi hái mçi gi¸o viªn ph¶i cã mét tr×nh ®é s ph¹m lµnh
nghÒ, lu«n lu«n t×m tßi, s¸ng t¹o, cã ph¸t kiÕn míi trong d¹y häc, n¾m v÷ng
néi dung kiÕn thøc líp m×nh, trang bÞ cho m×nh mét kiÕn thøc vµ ph¬ng ph¸p
d¹y häc nh»m ph¸t huy tÝnh n¨ng ®éng vµ chñ ®éng cña häc sinh, t¹o cho
häc sinh kh¶ n¨ng lµm viÖc ®éc lËp vµ tù gi¶i quyÕt c¸c t×nh huèng n¶y sinh
trong cuéc sèng.
1.3/ §Ó thùc hiÖn ®îc kÕt qu¶ d¹y häc nh mong muèn, phï hîp víi xu
thÕ hiÖn ®¹i cña thÕ giíi th× ch¬ng tr×nh TiÕng viÖt n¨m 2000 ®· ®æi míi.
Theo quan niÖm míi th× ch¬ng tr×nh tiÓu häc lµ sù cô thÓ ho¸ môc tiªu gi¸o
dôc tiÓu häc b»ng mét kÕ ho¹ch ho¹t ®éng s ph¹m. Môc tiªu cuèi cïng cña
ch¬ng tr×nh TiÓu häc n¨m 2000 nh»m ®em l¹i.
- ChÊt lîng míi cho phæ cËp tiÓu häc trong ®ã tËp trung vµo:
+ C¸c kü n¨ng c¬ b¶n vÒ ®äc, viÕt, tÝnh to¸n vµ c¸c c¬ së ban ®Çu
+ Tr×nh ®é häc tËp toµn diÖn, thiÕt thùc ë TiÓu häc.
+ C¸c n¨ng lùc chñ chèt ®Ó bíc ®Çu thÝch øng víi cuéc sèng.
- Ph¬ng ph¸p häc tËp dùa trªn c¸c ho¹t ®éng tÝch cùc chñ ®éng, s¸ng
t¹o cña häc sinh nh»m: Thay ®æi c¬ b¶n vÒ c¸ch d¹y thô ®éng hiÖn nay; n©ng
cao hiÖu qu¶ ®µo t¹o con ngêi, ®Æc biÖt vÒ ph¬ng ph¸p suy nghÜ, lµm viÖc
khoa häc ®æi míi vµ s¸ng t¹o.
- Gãp phÇn bíc ®Çu h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn hÖ thèng gi¸ trÞ con ngêi
ViÖt Nam x· héi chñ nghÜa phôc vô sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸
®Êt níc vµ héi nhËp quèc tÕ.
D¹y TiÕng viÖt trong ®ã cã luyÖn tõ vµ c©u th«ng qua ho¹t ®éng giao
tiÕp nh»m ®¹t ®îc môc tiªu ®Ò ra lµ mét trong nh÷ng nguyªn t¾c chØ ®¹o cña
viÖc x©y dùng ch¬ng tr×nh míi v× vËy ®Ó kh¾c phôc nh÷ng h¹n chÕ cña ch¬ng
tr×nh cò vµ ®¸p øng nh÷ng yªu cÇu cña x· héi Bé GD&§T ®· chñ tr¬ng so¹n
th¶o vµ ®a vµo nhµ trêng bé s¸ch gi¸o khoa míi vµ ch¬ng tr×nh 2000 trong
®ã cã s¸ch gi¸o khoa m«n TiÕng viÖt vµ ®îc thùc hiÖn d¹y trªn kh¾p ®Êt níc.
Lµ ngêi lµm c«ng t¸c qu¶n lý b¶n th©n t«i thÊy cÇn ph¶i t×m hiÓu vµ
n¾m v÷ng néi dung ch¬ng tr×nh, s¸ch gi¸o khoa ®Æc biÖt lµ ch¬ng tr×nh 2000
®Ó trang bÞ ngµy cµng nhiÒu h¬n cho m×nh vèn kiÕn thøc tõ ®ã thùc hiÖn tèt
c«ng t¸c qu¶n lý nh»m ®¹t ®îc môc tiªu, yªu cÇu cña ch¬ng tr×nh míi ®Ò ra.
Qua viÖc t×m hiÓu néi dung s¸ch gi¸o khoa ®Æc biÖt lµ ph©n m«n luyÖn
tõ vµ c©u líp 3 b¶n th©n t«i còng ®îc trao ®æi thªm vèn kiÕn thøc TiÕng viÖt
cã thªm nh÷ng nhËn ®Þnh cô thÓ (¦u ®iÓm, tån t¹i) cña s¸ch gi¸o khoa ®Ó bé
s¸ch hoµn thiÖn h¬n.
Víi lýdo c¬ b¶n trªn ®©y nªn t«i ®· chän ®Ò tµi: “D¹y kiÓu bµi cung
cÊp lý thuyÕt vÒ tõ lo¹i qua ph©n m«n luyÖn tõ vµ c©u líp 3 - Ch¬ng tr×nh
n¨m 2000”.
Qua nghiªn cøu ®Ò tµi nµy b¶n th©n ®· ®Þnh ra ®îc môc ®Ých sau:
+ T×m hiÓu néi dung luyÖn tõ vµ c©u ch¬ng tr×nh líp 3 ®Ó thÊy ®îc sù
thay ®æi so víi ch¬ng tr×nh 165 tuÇn kÓ c¶ néi dung cÊu tróc ph¬ng ph¸p.
+ So s¸nh néi dung gi÷a c¸c líp trong cïng mét ch¬ng tr×nh ®Ó thÊy
tÝnh liªn tôc vµ sù kÕ thõa c¸c néi dung TiÕng viÖt ë c¸c líp tiÓu häc.
+ ThÊy ®îc nh÷ng u ®iÓm, nh÷ng bÊt cËp, bÊt hîp lý (nÕu cã) cña s¸ch
gi¸o khoa TiÕng viÖt ch¬ng tr×nh 2000 vµ ®Ò ra ph¬ng ph¸p d¹y häc phï hîp
víi môc ®Ých yªu cÇu cña tõng bµi häc.
Ch ¬ng I
C¬ së lý luËn vµ thùc tiÔn cña ®Ò tµi
1/ C¬ së lý luËn:
- Trong ®iÒu kiÖn ®Êt níc ®ang ngµy cµng ph¸t triÓn, ®æi míi, viÖc ®µo
t¹o mét líp ngêi míi biÕt sö dông thµnh th¹o, ®iªu luyÖn ng«n ng÷ ®Ó diÔn
®¹t c¸i míi, s¸ng t¹o cña t duy lµ cÇn thiÕt. Ng«n ng÷ lµ c«ng cô cña t duy, t
duy lµ hiÖn thùc trùc tiÕp cña ng«n ng÷. ViÖc rÌn luyÖn ng«n ng÷ g¾n liÒn
víi viÖc rÌn luyÖn t duy. Qu¸ tr×nh chiÕm lÜnh TiÕng viÖt v¨n ho¸ ë häc sinh
lµ qu¸ tr×nh dÇn dÇn th«ng hiÓu cÊu tróc TiÕng viÖt, trªn c¬ së ®ã h×nh thµnh
kü n¨ng, kü x¶o.
- Trong d¹y häc ph©n m«n luyÖn tõ vµ c©u, gi¸o viªn t¹o cho häc sinh
sö dông tèt c¸c ph¬ng ph¸p t duy nh: Ph©n tÝch, tæng hîp, trõu tîng ho¸,
kh¸i qu¸t ho¸. TiÕng viÖt cã vÞ trÝ ngang hµng víi c¸c ng«n ng÷ ph¸t triÓn
kh¸c trªn thÕ giíi, v× thÕ vÞ trÝ, vai trß cña TiÕng viÖt ngµy cµng ®îc kh¼ng
®Þnh vµ ®Ò cao. TiÕng viÖt lµ ng«n ng÷, lµ ph¬ng tiÖn giao tiÕp quan träng
nhÊt cña x· héi. §ång thêi thÓ hiÖn chÊt liÖu nghÖ thuËt ngêi viÕt, lµ c«ng cô
nhËn thøc, t duy cña con ngêi, lµ ph¬ng tiÖn tæ chøc vµ ph¸t triÓn cña x· héi.
Do vËy TiÕng viÖt ®îc ®a vµo d¹y häc trong tÊt c¶ c¸c cÊp häc víi lîng kiÕn
thøc vµ thêi gian nhiÒu. §©y lµ m«n häc quan träng trong qu¸ tr×nh gióp häc
sinh cã thÓ sö dông TiÕng viÖt nh mét ph¬ng tiÖn s¾c bÐn ®Ó giao tiÕp.
- M«n TiÕng viÖt lµ mét trong nh÷ng bé m«n trong nhµ trêng nªn ph¶i
®îc thùc hiÖn theo nguyªn t¾c gi¸o dôc häc. Nguyªn t¾c d¹y vµv häc TiÕng
viÖt ph¶i cô thÓ ho¸ môc tiªu vµ nguyªn t¾c d¹y häc nãi chung vµo bé m«n
cu¶ m×nh. Ngoµi ra, viÖc d¹y tõ lo¹i trong ph©n m«n luyÖn tõ vµ c©u cho häc
sinh cÇn dùa trªn c¬ së quy luËt chi phèi qu¸ tr×nh d¹y häc TiÕng viÖt. Bëi v×,
m«n TiÕng viÖt cã nh÷ng quy luËt riªng ®îc kh¸i qu¸t tõ thùc tiÔn d¹y häc bé
m«n nµy. Trªn c¬ së nh÷ng quy luËt nguyªn t¾c ®Ó ®Ò ra mét ph¬ng ph¸p d¹y
häc còng nh c¸ch tæ chøc qu¸ tr×nh d¹y vµ TiÕng viÖt x¸c ®Þnh néi dung d¹y
häc cô thÓ h¬n, khoa häc h¬n.
- Sù ph¸t triÓn t©m lý ë tõng løa tuæi, tõng giai ®o¹n cã liªn quan ®Õn
viÖc tiÕp nhËn tiÕng mÑ ®Î. Ph¬ng ph¸p d¹y häc TiÕng viÖt ®· vËn dông quy
luËt tiÕp thu tri thøc, h×nh thµnh kü n¨ng, kü x¶o cña häc sinh TiÓu häc vµo
bé m«n cña m×nh. ë giai ®o¹n ®Çu cña bËc tiÓu häc, tri gi¸c cña trÎ mang
tÝnh ®¹i thÓ, Ýt ®i s©u vµo chi tiÕt mang tÝnh kh«ng chñ ®Þnh, ph©n biÖt ®èi t îng cha chÝnh x¸c. V× vËy trong d¹y häc gi¸o viªn cÇn sö dông ®å dïng trùc
quan, tµi liÖu häc sinh ®éng, tæ chøc nhiÒu h×nh thøc d¹y häc phong phó, hÊp
hÉn.
1.1/ Môc tiªu m«n TiÕng viÖt ch¬ng tr×nh 2000:
Gi¸o dôc trong nhµ trêng tiÓu häc hiÖn nay nhÊn m¹nh môc ®Ých ®µo
t¹o con ngêi ph¸t triÓn toµn diÖn: Cã ®øc, cã tµi, cã kh¶ n¨ng thÝch øng víi
cuéc sèng. Môc tiªu cña m«n TiÕng viÖt ë nhµ trêng tiÓu häc nãi chung lµ:
a/ H×nh thµnh vµ ph¸t triÓn c¸c kü n¨ng nghe - nãi - ®äc - viÕt cho häc
sinh nh»m gióp c¸c em sö dông TiÕng viÖt cã hiÖu qu¶ trong häc tËp vµ giao
tiÕp ë gia ®×nh, nhµ trêng vµ x· héi.
b/ Gãp phÇn cïng víi m«n häc kh¸c ph¸t triÓn n¨ng lùc t duy cho häc sinh.
c/ Trang bÞ cho häc sinh nh÷ng hiÓu biÕt ban ®Çu vÒ v¨n häc, v¨n ho¸
vµ ng«n ng÷ v¨n ho¸ th«ng qua mét sè s¸ng t¸c v¨n häc vµ mét sè lo¹i v¨n
b¶n kh¸c cña ViÖt Nam vµ thÕ giíi, nh»m h×nh thµnh ë c¸c em nhu cÇu thëng
thøc c¸i ®Ñp, kh¶ n¨ng rung c¶m tríc c¸i ®Ñp, nh÷ng buån vui, yªu ghÐt cña
con ngêi.
d/ Gãp phÇn h×nh thµnh nhËn thøc, t×nh c¶m, th¸i ®é vµ hµnh vi ®óng
®¾n cña con ngêi ViÖt Nam hiÖn ®¹i trong quan hÖ gia ®×nh vµ x· héi.
So víi ch¬ng tr×nh c¶i c¸ch gi¸o dôc, môc tiªu ch¬ng tr×nh 2000 ®îc
diÔn ®¹t sóc tÝch, râ rµng, dÔ hiÓu, dÔ nhí h¬n. ë môc tiªu thø nhÊ, c¸c so¹n
gi¶ng ®· ®Æc biÖt chó träng viÖc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn c¸c kü n¨ng lêi nãi,
kü n¨ng giao tiÕp, ë môc tiªu hai ®· ®îc hiÓu vµ ph¸t triÓn c¶ t duy l«gÝc lÉn
t duy trõu tîng.
Ch¬ng tr×nh TiÕng viÖt TiÓu häc n¨m 2000 ®Æc biÖt chó träng nhiÖm
vô h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn 4 kü n¨ng sö dông TiÕng viÖt. Ph¸t triÓn 4 kü
n¨ng lêi nãi lµm c¬ së ®Ó ph¸t triÓn t duy cho trÎ vµ gióp trÎ sö dông tèt
TiÕng viÖt trong giao tiÕp.
So víi ch¬ng tr×nh c¶i c¸ch gi¸o dôc, ch¬ng tr×nh 2000 tuy vÉn coi
träng c¸c kü n¨ng nghe, ®äc, nãi, viÕt nh÷ng ®· chó ý ®óng møc h¬n tíi
nhiÖm vô rÌn luyÖn c¸c kü n¨ng nghe, nãi. C¸c bµi tËp thùc hµnh trong ch¬ng tr×nh cã nhiÒu c¸i míi nh: TËp ®ãng vai, tËp ph¸t biÓu ý kiÕn, nãi viÕt
theo tëng tîng, trÝ nhí. Ch¬ng tr×nh c¶i c¸ch gi¸o dôc cã chó ý d¹y giao tiÕp
vµ h×nh hµnh ph¸t triÓn c¸c kü n¨ng lêi nãi nhng sù chó ý cha ®Çy ®ñ, ®óng
møc vµ coi nhÑ viÖc rÌn luyÖn kü n¨ng nghe, nãi. Cô thÓ lµ nÆng vÒ d¹y lý
thuyÕt, cha cã bµi tËp d¹y cho häc sinh biÕt nghe, tæ chøc d¹y nãi häc sinh
nãi cha tèt, kü n¨ng ®äc ®îc rÌn qua c¸c bµi tËp ®äc song chó ý ®Õn sè lîng
bµi h¬n lµ chÊt lîng, ®äc diÔn c¶m cã ®îc d¹y song dùa vµo kinh nghiÖm
cña mçi gi¸o viªn cha cã bµi tËp d¹y cho häc sinh ®äc thÇm, ®äc lít, n¾m ý.
Kü n¨ng viÕt ®îc d¹y nhiÒu ë c¸c d¹ng bµi tËp lµm v¨n song l¹i cã xu híng
chØ chó ý ®Õn nh÷ng thÓ v¨n mang s¾c th¸i nghÖ thuËt….
Ch¬ng tr×nh 2000 ®¹t ®îc môc tiªu rÌn luyÖn kü n¨ng lªn hµng ®Çu
nhng kh«ng coi nhÑ viÖc d¹y tri thøc TiÕng viÖt. Nh÷ng tri thøc ®îc chän läc
®a vµo ch¬ng tr×nh lµ nh÷ng tri thøc lµm c¬ së cho viÖc h×nh thµnh kü n¨ng,
®ång thêi còng cung cÊp cho häc sinh mét sè vèn ban ®Çu ®Ó c¸c em n¾m
v÷ng vµng häc lªn cÊp 2, chuÈn bÞ cho viÖc phæ cËp THCS ë ViÖt Nam vµo
n¨m 2010.
1.2/ Nguyªn t¾c x©y dùng ch¬ng tr×nh:
Bé m«n TiÕng viÖt tong nhµ trêng tiÓu häc lµ sù kÕt hîp cña 6 ph©n
m«n tõng ph©n m«n ®Òu tu©n theo nguyªn t¾c d¹y häc nãi chung … Song
viÖc chØ ®¹o x©y dùng ch¬ng tr×nh TiÕng viÖt 2000 tu©n theo 3 nguyªn t¾c
chñ yÕu lµ: Nguyªn t¾c d¹y häc TiÕng viÖt th«ng qua ho¹t ®éng giao tiÕp;
Nguyªn t¾c tËn dông nh÷ng kinh nghiÖm sö dông TiÕng viÖt cña häc sinh;
Nguyªn t¾c tÝch hîp.
D¹y TiÕng viÖt ph¶i qua ho¹t ®éng giao tiÕp th× nãi, nghe, ®äc, viÕt lµ
4 kü n¨ng giao tiÕp chØ ®îc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn th«ng qua giao tiÕp mµ
kh«ng thÓ qua con ®êng nµo kh¸c. ViÖc lùa chän néi dung ch¬ng tr×nh ®· coi
träng quan ®iÓm “dung hoµ” tøc lµ ®a vµo ch¬ng tr×nh s¸ch gi¸o khoa nh÷ng
v¨n b¶n cã s½n ®Ó rÌn kü n¨ng tiÕp nhËn vµ s¶n sinh v¨n b¶n, ®ång thêi vÉn
cã mét tû lÖ cÇn thiÕt nh÷ng bµi d¹y g¾n víi nh÷ng t×nh huèng giao tiÕp tù
nhiªn mµ vÉn lµ ®iÓn h×nh vµ giµu tÝnh s ph¹m. Dùa trªn mèi quan hÖ qua l¹i
gi÷a 2 qu¸ tr×nh lÜnh héi vµ s¶n sinh v¨n b¶n trong giao tiÕp, ch¬ng tr×nh s¾p
xÕp néi dung häc ®äc, häc viÕt song song víi néi dung häc nghe, häc nãi ë
tÊt c¶ c¸c líp. Néi dung häc ®äc, häc viÕt chiÕm tû lÖ cao h¬n s¬ víi néi
dung häc nghe, häc nãi ë c¸c líp 1, 2, 3 néi dung häc nghe chiÕm tû lÖ cao
h¬n so víi néi dung häc nghe, nãi ë líp 4, 5. Sù s¾p xÕp ®ã cã dông ý:
Dïng h×nh thøc giao tiÕp b»ng lêi (nghe nãi) lµm c¬ së ®Ó häc c¸ch giao tiÕp
b»ng ch÷ (®äc, viÕt) sau ®ã dïng h×nh thøc giao tiÕp b»ng ch÷ lµm c¬ së ®Ó
hoµn thiÖn h×nh thøc giao tiÕp b»ng lêi
Nh÷ng häc sinh coi TiÕng viÖt lµ tiÕng mÑ ®Î bíc vµo líp 1 ®· cã trong
hµnh trang mét sè vèn tõ, mét sè kiÓu c©u, quy t¾c giao tiÕp vµ c¸c em ®·
biÕt sö dông chóng trong giao tiÕp ë møc tù gi¸c cßn thÊp, gi¸o viªn d¹y
TiÕng viÖt trong nhµ trêng TiÓu häc kh«ng thÓ quen ®Æc ®iÓm nµy ®Ó khai
th¸c c¸i vèn mµ trÎ ®· cã.
M«n TiÕng viÖt ®Æc biÕt chó träng d¹y TiÕng viÖt tÝch hîp víi d¹y v¨n
ho¸ c¸c bµi häc dïng ng÷ ®iÖu lµ c¸c t¸c ph¶am hay ®o¹n trÝch t¸c phÈm v¨n
häc cã gi¸ trÞ néi dung nghÖ thuËt cao. Nhê ®ã trÎ em bíc ®Çu ®îc tiÕp xóc
víi ng«n ng÷ v¨n häc, rung c¶m tríc vÎ ®Ñp cña nã, n¾m ®îc mét sè ®Æc
®iÓm chÝnh cña nã. §Ó vËn dông trong viÖc tiÕp nhËn c¸c t¸c phÈm v¨n häc
phï hîp víi løa tuæi vµ trong viÖc s¸ng taä lêi nãi. Nhê d¹y TiÕng viÖt tÝch
hîp víi d¹y häc sinh cßn ®îc bíc ®Çu lµm quen víi mét sè kh¸i niÖm (T¸c
phÈm, t¸c gi¶, nh©n vËt, thÓ lo¹i…) cã mét sè kü n¨ng c¬ b¶n, kÓ chuyÖn,
tãm t¾t, t×m ®¹i ý… ®Ó vËn dông trong häc tËp trªn líp, th ëng thøc nghÖ
thuËt ngoµi líp; Bíc ®Çu tiÕp xóc víi c¸c h×nh tîng v¨n häc, rung c¶m tríc
nh÷ng buån, vui, yªu, ghÐt cña con ngêi, h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn nhËn thøc,
th¸i ®é, t×nh c¶m vµ hµnh vi ®óng ®¾n trong cuéc sèng.
1.3/ C¸c ph¬ng ph¸p d¹y häc TiÕng viÖt chñ yÕu:
Ch¬ng tr×nh TiÕng viÖt n¨m 2000 coi träng h×nh thøc häc c¸ nh©n vµ
häc theo nhãm ngay trong giê häc víi nh÷ng tµi liÖu häc tËp phong phó vÒ
thÓ lo¹i vµ hÊp dÉn häc sinh. Coi träng ph¬ng ph¸p d¹y häc ®Æc trng cña
m«n TiÕng viÖt lµ d¹y häc theo t×nh huèng nh»m kÝch thÝch nh÷ng øng xö
b»ng ng«n ng÷ mang tÝnh s¸ng t¹o cña trÎ em, ®ång thêi ph¸t huy nh÷ng u
thÕ cña c¸c ph¬ng ph¸p d¹y häc truyÒn thèng (nªu vÊn ®Ò, ®µm tho¹i, gîi
më…)
ë giai ®o¹n ®Çu cña bËc tiÓu häc, viÖc sö dông h×nh ¶nh minh häa, trß
ch¬i ng«n ng÷, trß ch¬i ®ãng vai, h×nh thøc häc b»ng th¶o luËn, ®µm tho¹i
cã vai trß quan träng, ë giai ®o¹n thø hai cÇn phèi hîp thªm nhiÒu ph¬ng
ph¸p vµ h×nh thøc kh¸c khi tæ chøc d¹y c¸c bµi häc, nh ph¬ng ph¸p ch¬ng
tr×nh ho¸ nªu vÊn ®Ò, thùc hµnh giao tiÕp, tæ chøc häc nhãm, c¸ nh©n tù
häc… nh»m ph¸t triÓn n¨ng lùc n¨ng lùc t duy, n©ng cao n¨ng lùc øng xö
b»ng TiÕng viÖt cho häc sinh, gióp c¸c em n¾m ®îc ph¬ng ph¸p häc, tÝch
cùc, chñ ®éng, s¸ng t¹o trong häc tËp. C¸ thÓ ho¸ viÖc häc vµ ®¶m b¶o nhÞp
®é ph¸t triÓn cña mçi c¸ nh©n. Víi c¸c ph©n m«n tÝch hîp d¹y TiÕng viÖt víi
v¨n häc nh tËp ®äc, kÓ chuyÖn, tËp lµm v¨n, gi¸o viªn cÇn ®Æc biÖt t«n träng
vµ khuyÕn khÝch c¸i riªng, c¸i míu, c¸i ®éc ®¸o, s¸ng t¹o trong suy nghÜ vµ
c¶m thô cña mçi em. ViÖc sö dông c¸c ph¬ng ph¸p vµ h×nh thøc tæ chøc d¹y
häc trªn cÇn ®¹t ®îc môc ®Ých. Lµm cho giê häc ®îc thùc hiÖn vui, nhÑ
nhµng, thiÕt thùc lµm cho mçi häc sinh ®Òu cã niÒm vui v× ®· thµnh c«ng.
§æi míi ph¬ng ph¸p d¹y häc lµ mét nhiÖm vô träng t©m. S¸ch gi¸o
khoa cã nhiÖm vô thÓ hiÖn vµ t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó gi¸o viªn vµ häc sinh thùc
hiÖn ph¬ng ph¸p tÝch cùc ho¸ ho¹t ®éng cña ngêi häc; Trong ®ã thÇy c« ®ãng
vai trß tæ chøc ho¹t ®éng cña häc sinh, mçi häc sinh ®Òu ®îc ho¹t ®éng, ®îc
béc lé ý kiÕn cña m×nh vµ ®îc ph¸t triÓn.
So víi s¸ch gi¸o khoa c¶i c¸ch gi¸o dôc vµ c¸c ph¬ng ph¸p d¹y
TiÕng viÖt mµ s¸ch gi¸o viªn híng dÉn, c¸c ph¬ng ph¸p d¹y TiÕng viÖt,
®Æc biÖt lµ d¹y luyÖn tõ vµ c©u ch¬ng tr×nh 2000 mang tÝnh u viÖt h¬n,
®iÓm næi bËt nhÊt lµ ph¸t huy tÝnh tÝch cùc, chñ ®éng vµ g©y høng thó
häc tËp cho häc sinh, gãp phÇn ®µo t¹o thÕ hÖ míi n¨ng ®éng, s¸ng t¹o,
tÝch øng víi sù ph¸t triÓn cña x· héi.
1.4/ Ph©n bè ch¬ng tr×nh s¸ch gi¸o khoa:
Tu©n theo nh÷ng môc tiªu vµ nguyªn t¾c ®· tr×nh bµy trªn ®©y néi
dung ch¬ng tr×nh TiÕng viÖt ë TiÓu häc bao gåm nh÷ng bé phËn sau:
- Kü n¨ng sö dông TiÕng viÖt (nghe, ®äc, nãi, viÕt)
- Tri thøc TiÕng viÖt (Mét sè hiÓu biÕt, tèi thiÓu vÒ h÷u Ých, vÒ ng÷ ©m,
chÝnh t¶, ng÷ nghÜa, ng÷ ph¸p…)
- Tri thøc vÒ v¨n häc, vÒ x· héi vµ tù nhiªn (mét sè hiÓu biÕt tèi thiÓu
vÒ s¸ng t¸c v¨n häc, c¸c tiÕp cËn chóng vÒ con ngêi vµ ®êi sèng tinh thÇn,
vËt chÊt cña häc sinh, vÒ ®Êt níc vµ d©n téc ViÖt Nam).
Néi dung nµy ®îc s¾p xÕp theo 2 giai ®o¹n ph¸t triÓn:
a/ Giai ®o¹n 1 (c¸c líp 1, 2, 3).
Néi dung cã nhiÖm vô h×nh thµnh nh÷ng c¬ së ban ®Çu cho viÖc häc
®äc, häc viÕt, ®Þnh híng, viÖc häc nghe, häc nãi trªn c¬ së vèn TiÕng viÖt mµ
trÎ em ®· cã. Nh÷ng bµi häc ë giai ®o¹n nµy chñ yÕu lµ nh÷ng bµi thùc hµnh:
§äc, viÕt, nghe, nãi. Tri thøc TiÕng viÖt kh«ng ®îc d¹y thµnh bµi riªng mµ ®îc rót ra tõ bµi thùc hµnh, ®îc thÊm vµo häc sinh mét c¸ch tù nhiªn qua ho¹t
®éng thùc hµnh. PhÇn “tri thøc” cã trong néi dung ch¬ng tr×nh cña líp 1, 2, 3
chØ cã ý nghÜa x¸c ®Þnh nh÷ng tri thøc cÇn häc sinh lµm quen.
b/ Giai ®o¹n 2 (c¸c líp 4, 5)
Néi dung ch¬ng tr×nh nh»m ph¸t triÓn c¸c kü n¨ng ®äc, viÕt, nghe, nãi
lªn mét møc ®é cao h¬n, trong ®ã cã yªu cÇu: ViÕt hoµn chØnh mét sè v¨n
b¶n vµ ®äc hiÓu ®îc ®Æc biÖt coi träng. Häc sinh ë giai ®o¹n nµy ®· bíc ®Çu
®îc cung cÊp nh÷ng kh¸i niÖm c¬ b¶n vÒ mét sè ®¬n vÞ ng«n ng÷ vµ quy t¾c
sö dông TiÕng viÖt, lµm nÒn mãng v÷ng ch¾c cho sù ph¸t triÓn kü n¨ng. Bªn
c¹nh nh÷ng bµi häc thùc hµnh c¸c em cßn häc vÒ nh÷ng bµi tri thøc TiÕng
viÖt (tõ vùng, ng÷ ph¸p, v¨n b¶n, phong c¸ch…) nh÷ng bµi häc nµy còng
kh«ng ph¶i lµ lý thuyÕt ®¬n thuÇn trùc tiÕp nhËn hoµn toµn b»ng con ®êng t
duy, trõu t¬ng mµ chñ yÕu b»ng nhËn diÖn ph¸t hiÖn trªn nh÷ng ng÷ ®iÖu ®·
häc, viÕt, nghe, nãi råi míi kh¸i qu¸t b»ng kh¸i niÖm ban ®Çu.
Ch¬ng tr×nh s¸ch gi¸o khoa 2000 víi lîng kiÕn thøc kh«ng nhiÒu nhng
®a d¹ng, phong phó trong khi ®ã ch¬ng tr×nh c¶i c¸ch gi¸o dôc nÆng phÇn
kiÕn thøc, nhÊn m¹nh kiÕn thøc lµm cho viÖc d¹y TiÕng viÖt cña häc sinh
TiÓu häc cã phÇn nÆng nÒ vµ trë thµnh viÖc ®µo t¹o nh÷ng nhµ nghiªn cøu.
Ch¬ng tr×nh s¸ch gi¸o khoa 2000 vËn dông s©u s¾c quan ®iÓm tÝch
hîp. TÝch cùc trong néi bé m«n TiÕng viÖt, kÕt hîp c¸c kü n¨ng nghe, ®äc,
nãi, viÕt trong tõng bµi häc, kÕt hîp d¹y thùc hµnh víi c¸c kü n¨ng trªn vµ
d¹y kiÕn thøc TiÕng viÖt, tÝch hîp TiÕng viÖt víi kiÕn thøc v¨n häc nhê ®ã
c¸c ph©n m«n TiÕng viÖt nay ®îc tËp hîp l¹i xung quanh trôc chñ ®iÓm vµ
c¸c bµi häc, c¸c nhiÖm vô cung cÊp kiÕn thøc vµ rÌn luyÖn kü n¨ng còng g¾n
bã chÆt chÏ víi nhau h¬n tríc. ViÖc ph©n bè néi dung ch¬ng tr×nh s¸ch gi¸o
khoa TiÕng viÖt tiÓu häc 2000 vÉn ®îc tu©n theo nguyªn t¾c ®ång t©m, kiÕn
thøc kü n¨ng líp trªn bao hµm kiÕn thøc kü n¨ng líp díi nhng cao h¬n, s©u
h¬n.
2/ C¬ së thùc tiÔn:
Trong qu¸ tr×nh d¹y häc chóng ta thêng quan t©m ®Õn 3 vÊn ®Ò quan
träng ®ã lµ s¸ch gi¸o khoa vµ c¸c tµi liÖu kh¸c, tr×nh ®é gi¸o viªn, tr×nh ®é
häc sinh.
S¸ch gi¸o khoa cã chøc n¨ng gióp häc sinh lÜnh héi, cñng cè, ®µo s©u
nh÷ng tri thøc tiÕp thu ®îc trªn líp, ph¸t triÓn n¨ng lùc trÝ tuÖ vµ cã t¸c dông
gi¸o dôc häc sinh ®ång thêi gióp gi¸o viªn x¸c ®Þnh néi dung kiÕn thøc vµ
lùa chän ph¬ng ph¸p, ph¬ng tiÖn d¹y häc, tæ chøc c«ng t¸c d¹y häc cña
m×nh, v× vËy mçi gi¸o viªn cÇn ph¶i t×m hiÓu nghiªn cøu ®Ó cã hiÓu biÕt vÒ
ch¬ng tr×nh. Sù ra ®êi cña bé s¸ch TiÕng viÖt ch¬ng tr×nh 2000 lµ sù biªn
so¹n c«ng phu vµ chu ®Êo cña c¸c nhµ so¹n nh»m ®æi míi cho phï hîp víi
t×nh h×nh míi hiÖn nay, phï hîp víi sù ph¸t triÓn cña khoa häc.
VÒ phÝa gi¸o viªn tiÓu häc ®îc ®µo t¹o chuyªn ngµnh víi nhiÒu h×nh
thøc tr×nh ®é ®µo t¹o kh¸c nhau, cã sù chªnh lÖch nhau vÒ kiÕn thøc, kü n¨ng
kh«ng Ýt gi¸o viªn gÆp khã kh¨n trong qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y. V× vËy d¹y häc ë
tiÓu häc cßn ®¬n ®iÖu, nÆng nÒ, häc sinh cha tÝch cùc chñ ®éng tiÕp thu bµi,
gi¸o viªn còng kh«ng Ýt gÆp khã kh¨n vÒ c¬ së vËt chÊt, vÒ ph¬ng tiÖn d¹y
häc…
Nguyªn nh©n trªn lµ do tríc kia chóng ta cha ®¸nh gi¸ ®óng møc tÇm
quan träng cña gi¸o dôc TiÓu häc - BËc häc nÒn t¶ng, cha cã sù ®Çu t tho¶
®¸ng cho bËc häc. Ngµy nay ngêi gi¸o viªn tiÓu häc ®· vµ ®ang thÓ hiÖn râ
hÕt träng tr¸ch cña m×nh trong giai ®o¹n ph¸t triÓn míi cña x· héi ngêi gi¸o
viªn sÏ t×m nh÷ng ®iÒu cÇn d¹y trong s¸ch gi¸o khoa nhng ph¶i biÕt chän d¹y
c¸i g×? D¹y nh thÕ nµo? chß phï hîp víi tõng ®èi tîng häc sinh.
§èi víi häc sinh trong nhµ trêng, häc sinh kh«ng chØ lµ ®èi tîng ®îc
gi¸o dôc mµ chñ yÕu lµ chñ thÓ nhËn thøc, rÌn luyÖn kü n¨ng vµ th«ng qua
®ã h×nh thµnh nh©n c¸ch con ngêi míi. V× vËy ho¹t ®éng gi¶ng d¹y cña gi¸o
viªn ®Òu híng vµo häc sinh lµm sao cho häc sinh cã høng thó víi bµi häc
th«ng qua ®ã rót ra ®îc kiÕn thøc. Tuy nhiªn häc sinh TiÓu häc ng¹i häc m«n
tõ ng÷, ng÷ ph¸p v× ®©y lµ m«n häc khã, trõu tîng. NÕu gi¸o viªn tæ chøc
kh«ng linh ho¹t c¸c h×nh thøc d¹y häc th× häc sinh thô ®éng tiÕp thu kiÕn
thøc vµ kh«ng høng thó häc bé m«n nµy. Dùa trªn c¬ së lý luËn thùc tiÔn
trªn ®©y chóng t«i ®i s©u viÖc t×m hiÓu d¹y vÒ tõ lo¹i qua ph©n m«n luyÖn
tõ vµ c©u ë líp 4 ch¬ng tr×nh 2000 ®Ó thÊy râ nh÷ng ®æi míi cña mét
ph©n m«n trong hÖ thèng TiÕng viÖt bËc TiÓu häc.
Ch ¬ng II
c¸c kiÓu bµi cung cÊp lý thuyÕt vÒ tõ lo¹i
qua ph©n m«n luyÖn tõ vµ c©u ë líp 3 ch¬ng tr×nh 2000
2.1/ Môc ®Ých yªu cÇu cña kiÓu bµi cung cÊp lý thuyÕt vÒ tõ lo¹i qua
ph©n m«n luyÖn tõ vµ c©u ë líp 3 ch¬ng tr×nh 2000:
- Cung cÊp cho häc sinh mét sè hiÓu biÕt s¬ gi¶ng vÒ tõ lo¹i.
- RÌn luyÖn cho häc sinh kü n¨ng dïng tõ lo¹i ®Ó ®Æt c©u
- Båi dìng cho häc sinh thãi quen sö dông tõ lo¹i: Danh, §éng, TÝnh.
Cã ý thøc thøc dông TiÕng viÖt v¨n ho¸ trong giao tiÕp vµ thÝch hîp TiÕng
viÖt.
2.2/ Thèng kª néi dung c¸c chñ ®iÓm ®îc d¹y cña kiÒu bµi cung cÊp
lý thuyÕt dïng tõ laäi cho häc sinh líp 3 th«ng qua ph©n m«n luyÖn tõ vµ
c©u.
Néi dung d¹y TiÕng viÖt líp 3 tËp trung vµo viÖc h×nh thµnh c¬ së ban
®Çu cho viÖc häc ®äc, häc viÕt. C¸c kiÕn thøc TiÕng viÖt rót ra tõ bµi thùc
hµnh ®äc, viÕt, nghe, nãi mµ kh«ng ®îc d¹y phÇn bµi riªng. Häc sinh cha
ph¶i ghi nhí nh÷ng ®Þnh híng kh¸i qu¸t vÒ c¸c ®¬n vÞ cña TiÕng viÖt hay c¸c
quy t¾c sö dông TiÕng viÖt song ph¶i biÕt c¸ch gäi tªn chóng, nhËn diÖn vµ
sö dông ®îc chóng trong lóc ®äc, nghe, nãi, viÕt. V× vËy c¸c chñ ®iÓm ®îc
d¹y ë TiÕng viÖt 3 ch¬ng tr×nh ®îc bè trÝ nh sau:
2.3/ D¹y luyÖn tõ vµ c©u:
PhÇn luyÖn tõ vµ c©u líp 3 (62 tiÕt: 32 tiÕt häc kú I vµ 3 tiÕt häc kú II)
bao gåm c¸c néi dung sau:
a/ Më réng vèn tõ: 19 tiÕt
- C¸c tõ ng÷ ®îc më réng vµ hÖ thèng ho¸ theo c¸c chñ ®iÓm
+ Häc kú I: 9 tiÕt
Nh©n hËu, ®oµn kÕt, (TuÇn 2 vµ 3); Trung thùc, tù träng (tuÇn 5 vµ 6); íc m¬ (tuÇn 9); ý chÝ, nghÞ lùc (tuÇn 12 vµ 13); §å ch¬i, trß ch¬i (TuÇn 15 vµ
16).
+ Häc kú II: 9 tiÕt
Tµi n¨ng, (TuÇn 19); Søc khoÎ (tuÇn 20); C¸i ®Ñp (tuÇn 22 vµ 23);
Dòng c¶m (tuÇn 25 vµ 26); Du lÞch, thÇm hiªm (tuÇn 29 vµ 30); L¹c quan,
yªu ®êi (tuÇn 33 vµ 34).
- C¸c tõ ng÷ ®îc më réng vµ hÖ thèng ho¸ th«ng qua c¸c bµi tËp.
+ T×m tõ ng÷ theo chñ ®iÓm
+ T×m hiÓu, n¨m nghÜa cña tõ ng÷
+ Ph©n lo¹i tõ ng÷
+ T×m hiÓu nghÜa cña tõ ng÷, tôc ng÷ theo chñ ®iÓm
+ LuyÖn sö dông tõ ng÷
b/ TiÕng, cÊu t¹o tõ: 5 tiÕt
Cung cÊp mét sè kiÕn thøc s¬ gi¶n vÒ cÊu t¹o cña tiÕng, cÊu t¹o cña tõ:
CÊu t¹o cña tiÕng (TuÇn 1 - 2 tiÕt). Tõ ®¬n vµ tõ phøc (TuÇn 3 - 1 tiÕt). Tõ ghÐp
vµ tõ l¸y (TuÇn 4 - 2 tiÕt); th«ng qua c¸c bµi tËp:
- NhËn diÖn, ph©n tÝch cÊu t¹o cña tiÕng, tõ
- Ph©n lo¹i tõ theo cÊu t¹o.
- T×m tõ theo kiÓu cÊu t¹o
- LuyÖn sö dông tõ
c/ Tõ lo¹i: 9 tiÕt
Cung cÊp mét sè kiÕn thøc s¬ gi¶n vÒ c¸c tõ lo¹i c¬ b¶n cña TiÕng viÖt:
Danh tõ (tuÇn 5, 6 , 7 vµ 8 - 5 tiÕt: Gåm c¶ c¸ch viÕt danh tõ riªng). §éng tõ
(TuÇn 9 vµ 11 - 2 tiÕt), tÝnh tõ (tuÇn 11 vµ 12 - 2 tiÕt) ; th«ng qua c¸c bµi tËp.
- NhËn diÖn tõ theo tõ lo¹i
- LuyÖn viÕt danh tõ riªng
- T×m vµ ph©n lo¹i tõ theo tõ lo¹i
- LuyÖn sö dông tõ
d/ C©u: 26 tiÕt
Cung cÊp c¸c kiÕn thøc s¬ gi¶n vÒ cÊu t¹o, c«ng dông vµ c¸ch sö dông
c¸c kiÓu c©u: C©u hái (tuÇn 13, 14 vµ 15 - 4 tiÕt), c©u kÕ (tuÇn 16, 17, 1+, 20,
21, 22, 24, 25 vµ 26 - 12 tiÕt, bao gåm c¸c kiÓu c©u: Ai lµm g×, Ai thÕ nµo, Ai lµ
g×) C©u khiÕn (TuÇn 27, 29 - 3 tiÕt), C©u c¶m (tuÇn 30 - 1 tiÕt), Thªm tr¹ng ng÷
cho c©u (TuÇn 31, 32, 33, 34 - 6 tiÕt); th«ng qua c¸c bµi tËp.
- NhËn diÖn c¸c kiÓu c©u
- Ph©n tÝch cÊu t¹o c©u
- §Æt c©u theo mÉu nh»m thùc hiÖn c¸c môc ®Ých cho tríc
- Lùa chän c©u ®Ó ®¶m b¶o lÞch sö trong giao tiÕp
- LuyÖn sö dông c©u trong c¸c t×nh huèng kh¸c nhau
- LuyÖn më réng c©u.
e/ DÊu c©u: 3 tiÕt
Cung cÊp kiÕn thøc vÒ c«ng dông vµ luyÖn tËp sö dông c¸c dÊu c©u: DÊu
hai chÊm (tuÇn 2 - 1 tiÕt) DÊu ngoÆc kÐp (tuÇn 8 - 1 tiÕt). DÊu chÊm hái (tuÇn
13 - häc cïng c©u hái), DÊu g¹ch ngang (tuÇn 23 - 1 tiÕt); th«ng qua c¸c bµi
tËp:
T×m c«ng dông cña dÊu c©u.
- LuyÖn sö dông dÊu c©u
+ §Æc dÊu c©u vµo chç thÝch hîp
+ TËp viÕt c©u, ®o¹n cã sö dông dÊu c©u.
2/ BiÖn ph¸p d¹y häc chñ yÕu:
a/ Cung cÊp kiÕn thøc míi:
Gi¸o viªn tæ chøc cho häc sinh lµm c¸c bµi tËp ë phÇn NhËn xÐt theo c¸c
h×nh thøc:
- Trao ®æi chung c¶ líp
- Trao ®æi tõng nhãm (tæ, bµn, hoÆc 2, 3 häc sinh)
- Tù lµm c¸ nh©n.
Qua ®ã, häc sinh tù rót ra kÕt luËn theo c¸c ®iÓm cÇn ghi nhí vµ kiÕn
thøc. Gi¸o viªn híng dÉn häc sinh tù ghi vµo vë c¸c kiÕn thøc cÇn nhí.
b/ LuyÖn tËp vµ më réng vèn tõ:
Gi¸o viªn cho häc sinh nh¾c l¹i mét sè kiÕn thøc cã liªn quan (nÕu cÇn),
råi tæ chøc h lµm c¸c bµi tËp theo c¸c h×nh thøc trao ®æi nhãm, thi ®ua gi÷a c¸c
nhãm, c¸ nh©n. Chó ý:
- Híng dÉn häc sinh t×m hiÓu kü yªu cÇu cña bµi tËp
- Ch÷a mÉu cho häc sinh mét phÇn hoÆc mét bµi
- Híng dÉn häc sinh lµm vµo vë (hoÆc b¶ng con, hoÆc vë bµi tËp)
- Híng dÉn häc sinh tù kiÓm tra kÕt qu¶ luyÖn tËp.
Ch ¬ng III
Quy tr×nh d¹y kiÓu bµi cung cÊp lý thuyÕt vÒ tõ lo¹i
Qua ph©n m«n luyÖn tõ vµ c©u líp 3 ch¬ng tr×nh 2000
3.1/ BiÖn ph¸p d¹y kiÒu bµi cung cÊp lý thuyÕt vÒ tõ lo¹i qua ph©n
m«n luyÖn tõ vµ c©u líp 3 ch¬ng tr×nh 2000:
3.1.1/ Híng dÉn häc sinh lµm bµi tËp:
- Gi¸o viªn gióp häc sinh n¾m v÷ng yªu cÇu cña bµi tËp (b»ng c©u hái,
b»ng lêi gi¶i thÝch).
- Gi¸o viªn gióp häc sinh ch÷a mét phÇn cña bµi tËp mÉu.
- Häc sinh lµm bµi tËp vµo vë
- Gi¸o viªn tæ chøc cho häc sinh trao ®æi, nhËn xÐt kÕt qu¶, rót ra
nh÷ng ®iÓm ghi nhí vµ kiÕn thøc.
3.2.1/ Cung cÊp cho häc sinh mét sè kiÕn thøc s¬ gi¶n vÒ tõ lo¹i:
VÒ vèn tõ: Ngoµi nh÷ng tõ lo¹i ®îc d¹y trong c¸c bµi tËp viÕt, häc sinh
bíc ®Çu lµm quen víi mét sè tõ ®Þa ph¬ng.
BiÖn ph¸p: Th«ng qua c¸c bµi tËp chøa ®ùng c¸c néi dung kiÕn thøc
cÇn cung cÊp cho häc sinh, gi¸o viªn tæ chøc líp häc díi c¸c h×nh thøc phï
hîp, ph¸t huy tÝnh tÝch cùc cña häc sinh ®Ó:
+ Häc sinh ph¸t hiÖn kiÕn thøc míi
+ Häc sinh nhËn diÖn kiÕn thøc míi
+ Häc sinh kiÓm nghiÖm kiÕn thøc míi
+ N¾m v÷ng b¶n chÊt kiÕn thøc
+ VËn dông luyÖn tËp thùc hµnh.
3.2/ Qu¸ tr×nh d¹y c¸c kiÓu bµi cung cÊp lý thuyÕt vÒ tõ lo¹i cho häc
sinh líp 4 qua ph©n m«n luyÖn tõ vµ c©u:
C¸c bíc lªn líp cña mét tiÕt d¹y luyÖn tõ vµ c©u gi÷ mét vÞ trÝ quan
träng, víi néi dung kiÕn thøc mçi bµi kh¸c nhau, song l¹i t¬ng ®¬ng nhau vµ
“®ång d¹ng” nªn cã quy tr×nh chung lµ :
3.2.1 KiÓm tra bµi cò:
Gi¸o viªn yªu cÇu häc sinh gi¶i ®îc c¸c bµi tËp ë nhµ hoÆc nªu ng¾n gän
nh÷ng ®iÒu ®· häc ë tiÕt tríc, cho vÝ dô minh ho¹.
3.2.2/ D¹y bµi míi:
Giíi thiÖu bµi: Cã thÓ giíi thiÖu gi¸n tiÕp (nh liªn hÖ víi bµi cò)
Giíi thiÖu trùc tiÕp.
Híng dÉn häc sinh luyÖn tËp: Gi¸o viªn tæ chøc cho häc sinh thùc hiÖn
tõng bµi tËp trong s¸ch gi¸o khoa theo mét tr×nh tù chung lµ:
+ §äc vµ x¸c ®Þnh yªu cÇu cña bµi tËp
+ Häc sinh gi¶i mét phÇn bµi tËp lµm mÉu
+ Häc sinh lµm bµi tËp theo híng dÉn cña gi¸o viªn.
+ Tæ chøc trao ®æi, nhËn xÐt vÒ kÕt qu¶, rót ra nh÷ng ®iÓm ghi nhí vµo kiÕn
thøc.
3.2.3/ Cñng cè, dÆn dß:
Gi¸o viªn chèt l¹i nh÷ng kiÕn thøc, kü n¨ng cÇn n¾m v÷ng ë bµi luyÖn
tËp, nªu yªu cÇu thùc hµnh, luyÖn tËp ë nhµ.
3.3/ Ph¬ng ph¸p vµ h×nh thøc tæ chøc d¹y kiÓu bµi cung cÊp lý thuyÕt
vÒ tõ lo¹i cho häc sinh líp 3 qua ph©n m«n luyÖn tõ vµ c©u ch¬ng tr×nh
2000:
Theo ®Þnh híng d¹y TiÕng viÖt th«ng qua c¸c ho¹t ®éng giao tiÕp ch¬ng
tr×nh 2000. §Æc biÖt coi träng ph¬ng ph¸p gi¸o viªn tæ chøc cho c¸ nh©n häc
nhãm, trong giê víi nh÷ng tµi liÖu häc tËp phong phó, ®a d¹ng vµ hÊp dÉn häc
sinh ®Ó ph¸t huy tÝnh tÝch cùc chñ ®éng cña häc sinh m«n TiÕng viÖt rÊt coi
träng ph¬ng ph¸p ®Æc trng cña m«n häc. Ph¬ng ph¸p d¹y häc theo t×nh huèng.
VÒ ®¹i thÓ, d¹y häc theo ph¬ng ph¸p nµy gi¸o viªn ®a ra mét tËp hîp c¸c yÕu tè
thuéc ng÷ c¶nh nh: Hoµn c¶nh giao tiÕp, nh©n vËt giao tiÕp, ®Ò tµi giao tiÕp råi
cho häc sinh nhËp vai, c¸c nh©n vËt giao tiÕp ®Ó c¸c em chñ ®éng ®äc, viÕt,
nghe, nãi sao cho ®¹t môc ®Ých cña tõng ho¹t ®éng giao tiÕp do t×nh huèng giao
tiÕp ®Æt ra. Ph¬ng ph¸p d¹y häc theo t×nh huèng cã t¸c dông kÝch thÝch nh÷ng
øng sö b»ng ng«n ng÷ mang tÝnh s¸ng t¹o cña häc sinh. Bªn c¹nh ®ã c¸c ph¬ng
ph¸p kh¸c (nÕu vÊn ®Ò, ®µm tho¹i, gîi më) còng ®îc dïng ë líp 3 viÖc sö dông
h×nh ¶nh minh ho¹, trß ch¬i ng«n ng÷, trß ch¬i ®ãng vai, h×nh thøc häc tËp b»ng
th¶o luËn ®Ó tæ chøc bµi häc cã mét vai trß ®Æc biÖt quan träng. Giê TiÕng viÖt
lµ giê t¬ng ®ãi khã ®èi víi häc sinh líp 3. V× vËy khi thùc hiÖn c¸c ph¬ng ph¸p
d¹y häc gi¸o viªn cÇn tËn dông khÐo lÐo sao cho häc sinh c¶m thÊy giê häc nhÑ
nhµng thiÕt thùc mçi häc sinh ®Òu cã thÓ ®¹t ®îc thµnh c«ng, cã høng thó häc
tËp.
Ch¬ng tr×nh 2000 chó träng thùc hµnh nªn bªn c¹nh hÖ thèng kh¸i niÖm,
chó träng hÖ thèng quy t¾c ng÷ ph¸p d¹y luyÖn tõ vµ c©u ph¶i rót ra ®îc quy t¾c
ng÷ ph¸p. Ngoµi ra tÝnh thùc hµnh thÓ hiÖn ra viÖc d¹y luyÖn tõ vµ c©u ë tiÓu
häc ®îc th«ng qua hÖ thèng bµi tËp thÝch hîp, võa søc cña lÖnh bµi tËp vµ ng÷
liÖu ®Ó tõ ®ã b»ng sù híng dÉn cña gi¸o viªn th× häc sinh cã thÓ tù gi¶i quyÕt
c¸c yªu cÇu cña bµi tËp ®ång thêi rót ra ®îc tri thøc míi b»ng viÖc lµm nhiÒu
bµi tËp cã thÓ hiÓu râ, hiÓu b¶n chÊt vÊn ®Ò.
Trong qu¸ tr×nh lµm bµi tËp cã thÓ ®Ó häc sinh tù x©y dùng biÓu b¶ng, s¬
®å lµm c¸c em sÏ tÝch cùc lµm viÖc víi tµi liÖu dÔ dµng ghi nhí c¸c dÊu hiÖu
cña kh¸i niÖm ho¹t ®éng häc cña häc sinh ®îc hiÓu lµ ho¹t ®éng giao tiÕp, ho¹t
®éng ph©n tÝch tæng hîp thùc hµnh, lý thuyÕt.
C¶ 2 ho¹t ®éng trªn cña häc sinh cã thÓ ®îc tæ chøc theo nhiÒu h×nh thøc
kh¸c nhau nh: Lµm viÖc ®éc lËp; Tr¶ lêi c©u hái thuyÕt tr×nh hoÆc lµm mÉu tríc
líp tæng hîp thùc hµnh, lý thuyÕt, tham gia trß ch¬i…
Ho¹t ®éng nhËn thøc tÝch cùc cña häc sinh cßn thÓ hiÖn trong giê häc,
häc sinh biÕt kÕt hîp c¸c kü n¨ng vµ tù hoµn thµnh c«ng viÖc trong nh÷ng giai
®o¹n kh¸c nhau cña giê häc vµ biÕt tù kiÓm tra b¶n th©n ®iÒu nµy ®ßi hái gi¸o
viªn ph¶i cã n¨ng lùc s ph¹m, tr×nh ®é s ph¹m lµnh nghÒ.
3.4/ Nh÷ng thuËn lîi, khã kh¨n cña gi¸o viªn vµ häc sinh khi thùc
hiÖn quy tr×nh lªn líp ph©n m«n luyÖn tõ vµ c©u líp 3:
3.4.1/ ThuËn lîi:
Quy tr×nh lªn líp tiÕt luyÖn tõ vµ c©u líp 3 ®îc x©y dùng trªn c¬ së c¸c
bíc lªn líp chÝnh cña 1 tiÕt häc. Trong bíc “D¹y bµi míi” phÇn híng dÉn cho
häc sinh luyÖn tËp lµ träng t©m, nh×n chung kiÕn thøc c¸c bµi ®¸p øng ®îc môc
tiªu cña ch¬ng tr×nh. Néi dung kiÕn thøc võa ph¶i më réng, ®a d¹ng, phong
phó, hÖ thèng hÖ thèng bµi tËp ®ßi hái c¸ch thøc tæ chøc cho häc sinh lÜnh héi
tri thøc cña gi¸o viªn. Gi¸o viªn tæ chøc ho¹t ®éng sinh ®éng, linh ho¹t hÊp dÉn
h¬n phÇn néi dung kiÕn thøc kh«ng chØ giíi thiÖu nh÷ng kiÕn thøc míi mµ cßn
cñng cè «n luyÖn nh÷ng kiÕn thøc ®· häc tËp trung vµo c¸c kiÕn thøc kü n¨ng
c¬ b¶n thiÕt thùc tÝch hîp ®îc nhiÒu mÆt gi¸o dôc.
Trong ch¬ng tr×nh TiÕng viÖt khi triÓn khai thùc hiÖn gi¸o viªn chñ ®éng
lùa chän c¸c néi dung vµ ph¬ng ph¸p thÝch hîp víi tõng ®èi tîng häc sinh ®Ó tæ
chøc, híng d·n häc sinh tù häc, tù ph¸t triÓn vµ chiÕm lÜnh tri thøc míi. H×nh
thøc tæ chøc d¹y häc thêng linh ho¹t phèi hîp gi÷a d¹y häc trong vµ ngoµi líp ë
nhµ trêng vµ ë hiÖn trêng. Ph¬ng ph¸p hiÖn nay ®· thay ®æi vÒ c¨n b¶n c¸ch
d¹y, c¸ch häc thô ®éng tríc kia, gi¸o viªn cã thÓ sö dông phiÕu bµi tËp trong
qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y v× phiÕu bµi tËp lµ c¸ thÓ ho¸ cña viÖc häc, thóc ®Èy häc
sinh ho¹t ®éng trÝ tuÖ thùc sù, lµ mét ph¬ng tiÖn d¹y häc theo híng thùc hµnh
giao tiÕp ng«n ng÷. Ngoµi ra gi¸o viªn cã thÓ ®a ra c¸c bµi tËp theo h×nh thøc
tr¾c nghiÖm ®Ó ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ bµi lµm cña häc sinh chÝnh x¸c h¬n. Trong
phÇn híng dÉn häc sinh luyÖn tËp hÖ thèng bµi tËp trong s¸ch gi¸o khoa gióp
häc tù häc sinh ®îc nhiÒu h¬n, c¸c em ®îc tham gia c¸c ho¹t ®éng híng tíi sù
ph¸t triÓn vÒ n¨ng lùc.
3.4.2/ Khã kh¨n:
ViÖc thay ®æi néi dung s¸ch gi¸o khoa, ph¬ng ph¸p vµ c¸c h×nh thøc tæ
chøc d¹y häc t¹o ra mét bíc chuyÓn khã kh¨n ®èi víi gi¸o viªn nhÊt lµ nh÷ng
gi¸o viªn ®· cã thêi gian c«ng t¸c l©u n¨m trong bíc híng dÉn häc sinh luyÖn
tËp nÕu gi¸o viªn kh«ng cô thÓ ho¸ bµi tËp, híng dÉn, gi¶i thÝch cho häc sinh
hiÓu môc ®Ých cña bµi tËp th× dÉn ®Õn thiÕu thêi gian v× cã nh÷ng bµi tËp lÖnh ®a ra cÇn cô thÓ h¬n, cã lÖnh bµi tËp mang tÝnh trõu tîng khã hiÓu.
ë phÇn tõ ng÷ cÇn ®a thªm mét sè d¹ng bµi tËp cho häc sinh.
S¸ch gi¸o khoa còng cã mét sè h¹n chÕ trong tõng bíc lªn líp nh cha chØ
ra môc tiªu cô thÓ cña tõng bµi tËp; chØ cã ®¸p ¸n mµ kh«ng nªu c¸ch thùc hiÖn,
c¸ch tiÕn hµnh mét bµi tËp cô thÓ nh thÕ nµo? Kh«ng chèt l¹i kiÕn thøc bµi
häc…
NÕu gi¸o viªn Ýt n¨ng ®éng líp häc trë nªn ®¬n ®iÖu, hiÖu qu¶ kÐm.
Ch ¬ng IV
Thùc nghiÖm thiÕt kÕ bµi gi¶ng
Qua viÖc nghiªn cøu c¸c tµi liÖu vµ s¸ch gi¸o khoa, s¸ch gi¸o viªn ch¬ng
tr×nh 2000 trong viÖc d¹y kiÓu bµi luyÖn tõ vµ c©u líp 3 chóng t«i ¸p dông thiÕt
kÕ mét sè bµi gi¶ng ®Ó thÊy râ tÝnh thiÕt thùc cña c¸c vÊn ®Ò nghiªn cøu ®Ò cËp
tíi trong ®Ò tµi nµy ®ång thêi ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng thùc tÕ cña b¶n th©n trong qu¸
tr×nh nghiªn cøu, hiÖu qu¶ cña viÖc x©y dùng ®Ò tµi
Ho¹t ®éng d¹y
1/ KiÓm tra bµi cò:
- Gäi häc sinh ®äc bµi tËp ®· giao tõ tiÕt
tríc.
- Gäi häc sinh ®äc thuéc lßng vµ t×nh
huèng sö dông c¸c c©u tôc ng÷
- NhËn xÐt vµ cho ®iÓm tõng häc sinh
2/ D¹y - häc bµi míi
2.1/ Giíi thiÖu bµi:
- ViÕt c©u v¨n lªn b¶ng: Vua Mi-®¸t thö bÎ
Ho¹t ®éng häc
- 2 häc sinh ®äc bµi
- 3 häc sinh ®äc thuéc lßng vµ nªu t×nh
huèng sö dông
- Häc sinh ®äc c©u v¨n trªn b¶ng
mét cµng såi, cµnh ®ã liªn biÕn thµnh vµng
- Yªu cÇu häc sinh ph©n tÝch c©u
- Ph©n tÝch c©u
Vua/Mi-®¸t/thö/bÎ/mét/cµnh/såi, cµnh /
®ã/liÒn/biÕn thµnh/vµng
- Nh÷ng tõ lo¹i nµo trong c©u mµ em ®· + Em ®· biÕt:
biÕt?
* Danh tõ chung: Vua, mét, cµnh /
såi / vµng
* Danh tõ riªng: Mi - ®¸t
- VËy lo¹i tö bÎ, biÕn thµnh lµ g×?
- L¾ng nghe
Bµi häc h«m nay sÏ gióp c¸c em tr¶ lêi
c©u hái ®ã.
2.2/ T×m hiÓu vÝ dô:
- Gäi häc sinh ®äc phÇn nhËn xÐt
- 2 häc sinh tiÕp nèi nhau ®äc thµnh
tiÕng tõng bµi tËp
- Yªu cÇu häc sinh th¶o luËn trong nhãm - 2 häc sinh ngåi bµn th¶o luËn, viÕt c¸c
®Ó t×m c¸c tõ theo yªu cÇu
tõ t×m ®îc vµo vë nh¸p
- Gäi häc sinh ph¸t biÓu ý kiÕn. C¸c häc - Ph¸t biÓu, nhËn xÐt, bæ sung
sinh kh¸c nhËn xÐt, bæ sung.
- KÕt luËn lêi gi¶i ®óng
- Ch÷a bµi (nÕu sai)
C¸c tõ:
- ChØ ho¹t ®éng cña anh chiÕn sÜ hoÆc
cña thiÕu nhi: Nh×n, nghÜ, thÊy.
- ChØ tr¹ng th¸i cña c¸c sù vËt
+ Cña dßng th¸c: §æ, (®æ xuèng)
+ Cña l¸ cê: bay
- C¸c tõ nªu trªn chØ ho¹t ®éng, tr¹ng th¸i - §éng tõ lµ tõ chØ ho¹t ®éng tr¹ng th¸i
cña ngêi cña vËt. §ã lµ ®éng tõ. VËy cña sù vËt.
®éng tõ lµ g×?
2.3/ Ghi nhí
- Gäi häc sinh ®äc phÇn Ghi nhí
- 3 häc sinh ®äc thµnh tiÕng, c¶ líp ®äc
thÇm ®Ó thuéc ngay t¹i líp
- VËy tõ bÎ, biÕn thµnh cã lµ ®éng tõ - BÎ, biÕn thµnh lµ ®éng tõ. V× bÎ lµ tõ
kh«ng? V× sao?
chØ ho¹t ®éng cña ngêi, biÕn thµnh lµ
tõ chØ tr¹ng th¸i cña vËt.
- Yªu cÇu häc sinh lÊy vÝ dô vÒ ®éng tõ - VÝ dô:
chØ ho¹t ®éng, ®éng tõ chØ tr¹ng th¸i.
* Tõ chØ ho¹t ®éng: ¡n cø, xem ti vi, kÓ
chuyÖn, móa, h¸t, ®i ch¬i, th¨m «ng bµ,
®i xe ®Ñp, ch¬i ®iÖn tö…
* Tõ chØ tr¹ng th¸i: Bay lµ lµ, lîn vßng,
yªu lÆng…
2.4/ LuyÖn tËp
Bµi 1:
- Gäi häc sinh ®äc yªu cÇu vµ mÉu
- 1 häc sinh ®äc thµnh tiÕng
- Ph¸t giÊy vµ bót d¹ cho tõng nhãm. Yªu - Ho¹t ®éng trong nhãm
cÇu häc sinh th¶o luËn vµ t×m tõ. Nhãm
nµo xong tríc d¸n phiÕu lªn b¶ng ®Ó c¸c
nhãm kh¸c bæ sung.
- KÕt luËn vÒ c¸c tõ ®óng. Tuyªn d¬ng - ViÕt vµo VBT
nhãm t×m ®îc nhiÒu ®éng tõ
C¸c ho¹t ®éng
C¸c ho¹t ®éng
ë nhµ
ë trêng
§¸nh r¨ng, röa Häc bµi, lµm bµi,
mÆt, ¨m c¬m, nghe gi¶ng, lau
uèng níc, ®¸nh bµn, lau b¶ng, kª
cèc chÐn, tr«ng bµn ghÕ, ch¨m sãc
em, quÐt nhµ, tíi c©y, tíi c©y, tËp
c©y, tËp thÓ dôc, thÓ dôc, sinh ho¹t
cho mÌo ¨n, cho sao, chµo cê, h¸t,
gµ ¨n, nhÆt rau, vo móa, kÓ chuyÖn,
g¹o, ®un níc, pha tËp lµm v¨n nghÖ,
trµ, nÊu c¬m, gÊy diÔn kÞch.
quÇn ¸o, lµm bµi
tËp, xem ti vi, ®äc
chuyÖn, ch¬i ®iÖn
tö…
Bµi 2:
- Gäi häc sinh ®äc yªu cÇu vµ néi dung.
- 2 häc sinh ®äc thµnh tiÕng
- Yªu cÇu häc sinh th¶o luËn cÆp ®«i. - 2 häc sinh ngåi cïng bµn trao ®æi,
Dïng bót ghi vµo vë nh¸p
lµm bµi.
- Gäi häc sinh tr×nh bµy, Häc sinh kh¸c - Häc sinh tr×nh bµy vµ nhËn xÐt, bæ
theo dâi, bæ sung lêi gi¶i ®óng
sung.
- KÕt luËn lêi gi¶i ®óng
- Ch÷a bµi (nÕu sai)
a/ §Õn - YÕt kiÕn - cho - nhËn - xin -
lµm - dïi - cã thÓ - lÆn
b/ MØm cêi - ng thuËn - thö - bÎ - biÕn
thµnh - ng¾t - thµnh - tëng - cã.
Bµi 4:
- Gäi häc sinh ®äc yªu cÇu
- 1 häc sinh ®äc thµnh tiÕng
- Treo tranh minh ho¹ vµ gäi häc sinh lªn - 1 häc sinh ®äc thµnh tiÕng
b¶ng chØ vµo tranh ®Ó m« t¶ trß ch¬i
- 2 häc sinh lªn b¶ng m« t¶
* B¹n nam lµm ®éng t¸c cói gËp ngêi
xuèng. B¹n n÷ ®o¸n ho¹t ®éng cói
* B¹n n÷ lµm ®éng t¸c gèi ®Çu vµo tay,
m¾t nh¾m l¹i. B¹n nam ®o¸n ®ã lµ ho¹t
®éng ngñ.
- Hái häc sinh ®· hiÓu c¸ch ch¬i cha.
- Tæ chøc cho häc sinh thi biÓu diÔn kÞch
c©m.
+ Ho¹t ®éng trong nhãm.
GV ®i gîi ý c¸c ho¹t ®éng cho tõng nhãm + Tõng nhãm 4 häc sinh biÓu diÔn c¸c
ho¹t ®éng cã thÓ nhãm b¹n lµm b»ng c¸c
VÝ dô:
cö chØ, ®éng t¸c. §¶m b¶o häc sinh nµo
còng ®îc biÓu diÔn vµ ®o¸n ho¹t ®éng.
* §éng t¸c trong häc tËp: Mîn s¸ch (bót,
thíc kÎ), ®äc bµi, biÕt bµi, më cÆp, cÊt
s¸ch vë, viÕt, ph¸t biÓu ý kiÕn
* §éng t¸c khi vÖ sinh th©n thÓ hoÆc m«i trêng: §¸nh r¨ng, röa mÆt,
röa dÐp, ch¶i tãc, quÐt líp, lau b¶ng, kª bµnghÕ, tíi c©y, nhæ cá, hãt r¸c…
* §éng t¸c khi vui ch¬i, gi¶i trÝ: Ch¬i cê, nh¶y d©y, trång nô trång hoa,
kÐo co, ®¸ cÇu, b¬i tËp thÓ dôc, ch¬i ®iÖn tö, ®äc truyÖn…
- Tæ chøc cho tõng lît häc sinh thi: 2 nhãm thi, mçi nhãm 5 häc sinh
- NhËn xÐt, tuyªn d¬ng nhãm diÔn ®îc nhiÒu ®éng t¸c khã vµ ®o¸n ®óng
®éng tõ chØ ho¹t ®éng cña nhãm b¹n.
3/ Cñng cè, dÆn dß:
+ Hái: ThÕ nµo lµ ®éng tõ?
+ §éng tõ ®îc dïng ë ®©u?
- NhËn xÐt tiÕt häc
- DÆn häc sinh vÒ nhµ viÕt 10 tõ chØ ®éng t¸c ®· ch¬i ë trß ch¬i xem kÞch
c©m
C - KÕt qu¶ thÝ nghiÖm:
Víi bµi thiÕt kÕ trªn ®©y chóng t«i ®· tiÕn hµnh thö nghiÖm trêng tiÓu
häc ThÞ TrÊn Hoµ B×nh - HuyÖn T¬ng D¬ng - TØnh NghÖ An
- Xem thêm -
.DOC 
22 
1590 
147 
