Tài liệu Quản lý lập kế hoạch tổ chức chuyên đề dạy học cho giáo viên

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG CÁN BỘ QUẢN LÝ GIÁO DỤC THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH TIỂU LUẬN CUỐI KHÓA LỚP BỒI DƯỠNG CÁN BỘ QUẢN LÝ K27 Người thực hiện: Hoàng Thụy Minh Thư Đơn vị công tác: Trường tiểu học Kỳ Đồng 1 Trong thời gian theo học lớp cán bộ quản lý được các thầy cô trường cán bộ quản lý thành phố Hồ Chí Minh nhiệt tình giảng dạy, bản thân tôi đã tiếp thu được rất nhiều kiến thức bổ ích, những kinh nghiệm hay và những bài học quý, không chỉ về lý luận giáo dục mà còn về thực tế sinh động. Trong những ngày sắp tới, những kiến thức này sẽ được tôi áp dụng vào thực tế. Các kiến thức này sẽ là hành trang giúp tôi vững vàng bước tiếp trong quá trình công tác, là kim chỉ nam cho mọi hành động, giúp tôi hỗ trợ hiệu trưởng quản lý nhà trường tốt hơn. Tôi xin chân thành cảm ơn đến quý Thầy, Cô đang giảng dạy tại trường Cán bộ Quản lý Giáo dục thành phố Hồ Chí Minh với lòng biết ơn chân thành nhất. Xin cảm ơn Phòng Giáo dục và Đào tạo Quận 3, cùng Ban giám hiệu trường tiểu học Kỳ Đồng đã tạo mọi điều kiện để tôi được tham gia và hoàn thành khoá học bồi dưỡng. Do thời gian nghiên cứu có hạn, kết quả nghiên cứu có thể có nhiều thiếu sót, rất mong được sự góp ý, xây dựng của quý thầy cô để tiểu luận cuối khoá của tôi được hoàn thiện tốt hơn. Cuối cùng không có gì hơn ngoài lời cảm ơn chân thành và chúc quý thầy cô dồi dào sức khoẻ, thành công trong cuộc sống. Xin chân thành cảm ơn. TP. HCM, ngày 26 tháng 9 năm 2021 Người thực hiện Hoàng Thụy Minh Thư 2 NỘI DUNG TRANG 1. Lý do chọn đề tài 1.1 Lý do pháp lý...............................................................................................4 1.2 Lý do lý luận................................................................................................6 1.3 Lý luận thực tiễn..........................................................................................7 2. Phân tích tình hình thực tế về việc lập kế hoạch tổ chức chuyên đề dạy học cho giáo viên khối 2 trường tiểu học Kỳ Đồng - Quận 3. 2.1 Khái quát về trường tiểu học Kỳ Đồng - Quận 3.........................................8 2.2 Thực trạng về việc họp khối của trường tiểu học Kỳ Đồng….....................9 2.3 Những điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội, thách thức.......................................11 2.4 Kinh nghiệm thực tế về những việc đã làm trong các buổi họp khối.........12 3. Kế hoạch hành động về việc quản lý lập kế hoạch tổ chức chuyên đề dạy học cho giáo viên khối 2 trường tiểu học Kỳ Đồng - Quận 3..........................................23 4. Kết luận và kiến nghị. 4.1 Kết luận.......................................................................................................35 4.2 Kiến nghị.....................................................................................................35 5. Tài liệu tham khảo ..................................................................................................37 3 1.LÝ DO CHỌN CHỦ ĐỀ TIỂU LUẬN: 1.1 LÝ DO PHÁP LÝ Cơ sở pháp lý Căn cứ các văn bản chỉ đạo chuyên môn liên quan công tác bồi dưỡng giáo viên thông qua các chuyên đề dạy học: Văn bản Kế hoạch số 80/KH-BGDĐT của Bộ Phòng Giáo dục và Đào tạo ngày ngày 25 tháng 02 năm 2014 về tổ chức thực hiện đổi mới sinh hoạt chuyên môn trong trường phổ thông và trung tâm giáo dục thường xuyên. Văn bản 2988/GDĐT-TH ngày 28 tháng 8 năm 2018 của Sở Giáo dục và Đào tạo Thành phố Hồ Chí Minh về hướng dẫn chuyên môn cấp Tiểu học năm học 2018-2019; Văn bản 634/GDĐT-TiH ngày 30 tháng 8 năm 2018 của Phòng Giáo dục và Đào tạo Quận 3 về hướng dẫn chuyên môn cấp Tiểu học năm học 2018-2019. Thông tư số 26/2012/TT-BGDĐT ngày 10 tháng 7 năm 2012 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo) về ban quy chế bồi dưỡng thường xuyên giáo viên mầm non, phổ thông và giáo dục thường xuyên. Theo TT số 28/2020/TT-BGDĐT ngày 04-9-2020 Điều lệ trường tiểu học. Điều 11. Hiệu trưởng, phó hiệu trưởng 1. Hiệu trưởng d) Nhiệm vụ và quyền hạn của hiệu trưởng Thành lập các tổ chuyên môn, tổ văn phòng và các hội đồng thi đua khen thưởng; hội đồng kỉ luật, hội đồng tư vấn trong nhà trường; bổ nhiệm tổ trưởng, tổ phó; cử giáo viên làm Tổng phụ trách Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh. Điều 14. Tổ chuyên môn Tổ chuyên môn có nhiệm sau: a) Tham gia xây dựng kế hoạch giáo dục của nhà trường. b) Căn cứ vào kế hoạch giáo dục của nhà trường, xây dựng và giải trình kế hoạch dạy học các môn học theo yêu cầu của chương trình giáo dục phổ thông cấp tiểu học của tổ theo tuần, tháng, học kỳ và năm học. c) Thực hiện kế hoạch hoạt động chuyên môn của trường, của tổ chủ động và linh hoạt. d) Đề xuất hiệu trưởng phân công giáo viên dạy và giáo viên chủ nhiệm lớp theo năm học. đ) Tổ chức cho giáo viên thực hiện lựa chọn sách giáo khoa theo quy định của Bộ 4 Giáo dục và Đào tạo và Ủy ban nhân dân cấp tỉnh. Đề xuất các xuất bản phẩm tham khảo để lựa chọn sử dụng trong nhà trường theo quy định. e) Tham gia đánh giá, xếp loại giáo viên theo quy định Chuẩn nghề nghiệp giáo viên phổ thông; tham gia đánh giá hiệu trưởng, phó hiệu trưởng theo Chuẩn hiệu trưởng. Tổ chuyên môn sinh hoạt ít nhất hai tuần một lần để thực hiện các nhiệm vụ của tổ chuyên môn trên tinh thần xây dựng môi trường thân thiện, tích cực, tự học để nâng cao trình độ và phát triển năng lực chuyên môn. Điều 27. Nhiệm vụ của giáo viên Giáo viên có những nhiệm vụ sau đây b) Tham gia xây dựng kế hoạch giáo dục của tổ chuyên môn và nhà trường; thường xuyên cập nhật những chỉ đạo của ngành; chuẩn bị, tổ chức dạy học và đánh giá học sinh theo quy định; thực hiện các hoạt động chuyên môn khác. đ) Thực hiện tự đánh giá theo chuẩn nghề nghiệp giáo viên; tự học, tự bồi dưỡng nâng cao năng lực nghề nghiệp; thực hiện nhiệm vụ bồi dưỡng thường xuyên giáo viên theo quy định; trao đổi chia sẻ chuyên môn cùng đồng nghiệp trong và ngoài nhà trường thông qua các đợt sinh hoạt chuyên môn, tập huấn. Theo công văn số: 3415/BGDĐT-GDTH - Thực hiện đổi mới phương pháp, hình thức tổ chức dạy học theo hướng phát triển phẩm chất, năng lực của học sinh; vận dụng phù hợp những thành tố tích cực của các mô hình, phương thức giáo dục tiên tiến nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo dục, đặc biệt là đổi mới tổ chức hoạt động giáo dục trên lớp học; khuyến khích giáo dục STEM và STEAM trong giáo dục tiểu học. - Khuyến khích giáo viên vận dụng linh hoạt, sáng tạo các phương pháp, kĩ thuật dạy học tích cực như dạy học theo dự án, bản đồ tư duy,…vào dạy học để nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo dục. - Tích cực tổ chức sinh hoạt chuyên môn tại các tổ chuyên môn trong trường và cụm trường; chú trọng đổi mới nội dung và hình thức sinh hoạt chuyên môn thông qua hoạt động dự giờ, nghiên cứu bài học theo hướng dẫn tại Công văn số 1315/BGDĐTGDTH ngày 16/4/2020. - Đa dạng hóa các hình thức tổ chức dạy học, gắn giáo dục nhà trường với thực tiễn cuộc sống; tổ chức các hoạt động trải nghiệm; xây dựng, phát triển thư viện 5 trường tiểu học đáp ứng nhu cầu đổi mới giáo dục phổ thông theo hướng tiếp cận năng lực học sinh. Với những thông tư và văn bản được đưa ra thì việc tổ chức chuyên đề cho tất cả các giáo viên học tập lẫn nhau là điều cần thiết. 1.2 LÝ DO VỀ LÝ LUẬN: Kể từ khi nghị quyết 29/NQ-TW ra ngày 04/11/2013 về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế đã được Hội nghị Trung ương 8 (khóa XI) thông qua. Đến nay, sau gần 8 năm triển khai Nghị quyết, sự nghiệp giáo dục, đào tạo nước ta đã có những chuyển biến căn bản về chất lượng và hiệu quả, được các tổ chức giáo dục thế giới ghi nhận, đánh giá cao. Với những mong muốn nền giáo dục nước nhà phát triển bằng các nước trong khu vực về giáo dục, từ năm học 2020-2021, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã tiến hành thay sách giáo khoa các lớp 1-2 cấp Tiểu học để phù hợp với yêu cầu phát triển mới của giáo dục hiện nay. Nhìn chung, trong lần thay sách giáo khoa này phần nội dung của chương trình khác hẳn với những lần thay sách giáo khoa trước. Chương trình giáo dục ngày nay đã coi trọng phần thực hành, tập trung vào các kỹ năng, kiến thức cơ bản và thiết thực, tích hợp được nhiều mặt nhằm giáo dục kĩ năng sống và phát triển năng lực cho các em.Việc dạy học theo những nội dung này giúp các em hòa nhập cuộc sống cộng đồng dễ dàng hơn. Để đáp ứng được mục tiêu này hầu hết tất cả giáo viên đều phải thay đổi cách dạy, cách suy nghĩ của mình. Giáo viên phải chủ động lựa chọn nội dung và phương pháp thích hợp với từng đối tượng học sinh. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện giảng dạy thay sách giáo khoa mới thực tế đã cho tôi thấy có những vấn đề cần phải giải quyết và có biện pháp khắc phục kịp thời trong giảng dạy. Khi đó là người quản lý chuyên môn cần xác định ra nguồn gốc các vấn đề khó khăn, mâu thuẫn trong quá trình tổ chức dạy học để có những biện pháp cải cách nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục, đặc biệt là vấn đề nâng cao chất lượng tay nghề cho đội ngũ giáo viên. Vì vậy, việc tổ chức hoạt động bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ giáo viên là rất cần thiết. Việc bồi dưỡng chuyên môn bằng cách nào? Giáo viên tự học, tự nghiên cứu hay tự đi tìm hướng mới cho riêng mình? Một trong những cách mà giáo viên nắm bắt phương pháp cũng như cách thức dạy nhanh nhất đó là tổ chức những buổi trao đổi chuyên môn trong những khi họp khối. Còn muốn hiệu quả thiết thực và lan tỏa nhiều 6 hơn, mạnh hơn thì chúng ta cần tổ chức những chuyên đề cho giáo viên tham gia học hỏi dưới mọi hình thức. Vì thế theo tôi, việc tổ chức chuyên đề thường xuyên cho giáo viên là một trong những biện pháp bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên hiệu quả nhất trong nhà trường hiện nay. 1.3 LÝ LUẬN THỰC TIỄN : Với những thành tích đạt được trong nhiều năm qua, tập thể sư phạm trường Tiểu học Kỳ Đồng luôn thực hiện nghiêm túc và có hiệu quả những công tác theo sự chỉ đạo của ngành Giáo dục. Ban lãnh đạo nhà trường quan tâm chỉ đạo sâu sát hoạt động giảng dạy theo tình hình mới. Trước yêu cầu phát triển giáo dục, đội ngũ giáo viên phải chuyển mình theo tinh thần của sự đổi mới của chương trình giáo dục phổ thông 2018. Việc không ngừng đẩy mạnh hoạt động chuyên môn trong nhà trường; giải quyết các vướng mắc của giáo viên đối với các môn học, nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ giáo viên Tiểu học đó là những điều cốt yếu mà cá nhân tôi phải đột phá và thực hiện. Trong những việc làm này tôi thấy đẩy mạnh đổi mới phương pháp dạy học và sử dụng đồ dụng dạy học, ứng dụng công nghệ thông tin nhằm nâng cao chất lượng dạy học, chú trọng phát triển phẩm chất, năng lực học sinh là điều cần thiết. Hoạt động này nhằm phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh trong học tập đạt kết quả tốt. Những chuyên đề cần được tổ chức nhiều và mục đích của việc tổ chức là tạo điều kiện cho giáo viên của trường được trao đổi và học tập kinh nghiệm lẫn nhau để nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ đồng thời thực hiện nhiệm vụ bồi dưỡng thường xuyên về chuyên môn. Do đó thao giảng là hoạt động giúp người giáo viên có cơ hội phát hiện ra những thiếu sót của mình trong giảng dạy và những điều hay cần học tập để trau dồi kỹ năng, tay nghề và cập nhật kiến thức liên quan công tác của mình. Việc lựa chọn chuyên đề để cho giáo viên nâng cao chất lượng dạy học giáo dục xuất phát từ nhu cầu phát triển giáo dục hiện nay là một điều rất khó. Các chuyên đề khi đưa ra thao giảng thường phải lấy ý kiến từ chính giáo viên đứng lớp thì việc làm đó mới có ý nghĩa. Việc gợi ý để giáo viên đề xuất đưa ra những chuyên đề cần thiết cho giáo viên xem, thảo luận, đóng góp ý kiến, đưa tới những điểm thống nhất chung phải phù hợp trong từng thời điểm theo từng giai đoạn của chương trình năm học. Đây là một nhiệm vụ mang tính chiến lược và lâu dài vì việc đổi mới hoạt động dạy - học nói chung hay phát triển giáo dục nói riêng không bao giờ ngừng trong thời đại hiện 7 nay. Tất cả các thành viên trong trường luôn mong muốn thấy được cái mới, cái hay trong phương pháp giảng dạy và những điều tâm đắc có thể vận dụng vào lớp mình ngay trong khi bài dạy của mình chưa có hướng ra thì những những chuyên đề của tổ chức là những câu giải đáp cho những giáo viên ngại đưa ra những câu hỏi về phương pháp dạy cũng như hình thức dạy. Chính vì thế trong quá trình thực hiện công tác chuyên môn tại đơn vị, với vai trò là phó hiệu trưởng tôi nhận thấy việc tổ chức các chuyên đề dạy học không thể thiếu được trong hoạt động giáo dục chung của nhà trường với lý do đó, tôi đã chọn đề tài “ Quản lý lập kế hoạch tổ chức chuyên đề dạy học cho giáo viên khối 2 trường tiểu học Kỳ Đồng – Năm học : 2021-2022” làm bài tiểu luận cuối khóa. 2. PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH THỰC TẾ VỀ QUẢN LÝ LẬP KẾ HOẠCH TỔ CHỨC CHUYÊN ĐỀ DẠY HỌC CHO GIÁO VIÊN KHỐI 2 TRƯỜNG TIỂU HỌC KỲ ĐỒNG 2.1 Khái quát về trường tiểu học Kỳ Đồng: Trước 30/4/1975, Trường Tiểu học Kỳ Đồng mang tên trường Tư thục Cứu Thế. Sau ngày 30/4/1975, trường mang tên Trường cấp I & II Kỳ Đồng. Năm 1990, trường đổi tên thành Trường Tiểu học Kỳ Đồng. Trường Tiểu học Kỳ Đồng tọa lạc tại số 24 đường Kỳ Đồng, Phường 9, Quận 3, TPHCM. Trường có diện tích 5087,6m2, xây dựng thành 3 khu, được bố trí hợp lý với 55 phòng học, 29 phòng chức năng tạo nên cảnh quan nhà trường khang trang, thoáng mát, sạch đẹp. Trường có 02 cổng: Cổng số 24 đường Kỳ Đồng và cổng số 88 đường Bà Huyện Thanh Quan, thuận tiện cho phụ huynh đưa đón học sinh, không gây trở ngại ách tắc giao thông. Hằng năm, trường thu nhận học sinh có hộ khẩu thường trú tại Phường 9, Quận 3 và Phường 13, Quận 3. Từ năm học 1999 đến nay, trường giảng dạy chương trình 02 buổi/ngày có bán trú. Mỗi lớp học là một không gian riêng của giáo viên và học sinh. Các em luôn coi đây là ngôi nhà thứ hai của mình vì nơi đây các em có thể để lại sách giáo khoa, tập vở, bút viết ở trong ngăn tủ, hộc bàn. Cùng với giáo viên, học sinh đã biết chăm chút, trang trí để lớp học đẹp hơn bằng chính đồ dùng, vật phẩm tự làm ra và do cha mẹ học sinh đóng góp. Các thành viên trong nhà trường luôn tích cực trong việc đổi mới phương pháp dạy học để nâng cao chất lượng giáo dục. Chất lượng học tập của học sinh ổn định, 8 không có học sinh bỏ học hay ngồi nhầm lớp. Mỗi học sinh được phát triển tùy theo khả năng. Các em nắm vững các kiến thức, kĩ năng đã được rèn luyện theo mức độ chuẩn và có nâng cao, đảm bảo tính vững chắc theo yêu cầu chung của TPHCM, trung tâm phát triển của cả nước. Có thể nói chất lượng giáo dục của nhà trường luôn phát triển bền vững, tạo được niềm tin trong cộng đồng và xã hội. Năm học 2021-2022, toàn trường có 151 thành viên gồm: cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên. 100% cán bộ quản lý, giáo viên đạt trình độ đào tạo trên chuẩn. Tập thể sư phạm nhà trường luôn thể hiện tinh thần đoàn kết, dân chủ, có trách nhiệm trong công việc; giáo viên năng động, sáng tạo, luôn học hỏi, tìm tòi, tích cực vận dụng phương pháp, hình thức tổ chức dạy học theo hướng phát huy năng lực học tập của học sinh. Trường Tiểu học Kỳ Đồng có một quá trình phát triển bền vững: Nhiều năm liền Chi bộ đạt “Chi bộ trong sạch, vững mạnh”; trường được công nhận danh hiệu “Tập thể lao động xuất sắc”. Năm học 2020-2021, trường nhận bằng khen của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo. Các phong trào thi đua dạy tốt, học tốt được đội ngũ giáo viên và học sinh tích cực tham gia hưởng ứng. Chất lượng giáo dục, các hoạt động phong trào có hiệu quả, đi vào chiều sâu và đáp ứng được nhu cầu ngày càng cao của cha mẹ học sinh và xã hội. 2.2 Thực trạng về việc lập kế hoạch tổ chức chuyên đề dạy học cho giáo viên khối 2 trong trường tiểu học Kỳ Đồng Ngành giáo dục đang có nhiều thay đổi do đó đòi hỏi đội ngũ quản lý, giáo viên phải thay đổi để đáp ứng yêu cầu của chương trình. Người giáo viên cần vận dụng linh hoạt tất cả những gì có sẵn của trường, lớp nhằm tạo ra môi trường học tập và có hiệu quả cho học sinh. Không chỉ đơn thuần là cơ sở vật chất mà sự thay đổi ở đây chính là phương pháp dạy học. Nhưng mỗi một môn hay mỗi một bài đều có những phương pháp khác nhau vì thế việc lập kế hoạch tổ chức chuyên đề cho giáo viên là một trong những hoạt động giúp giáo viên học hỏi đồng nghiệp, phát huy khả năng cá nhân để vận dụng linh hoạt vào đối tượng học sinh lớp mình. Qua các lần tổ chức chuyên đề, người giáo viên cảm thấy tự tin trong dạy học. Các tiết học sẽ được thiết kế sao cho học sinh thích thú học tập hơn, tự giác tham gia hoạt động nhiều hơn từ đó dẫn tới hiệu quả tiết dạy cao hơn. Trong quá trình lập kế hoạch tổ chức các chuyên đề, người quản lý cần : 9 + Tự trang bị cho mình kiến thức ở nhiều lĩnh vực, môn học để có thể thực hiện đúng tinh thần: + Cán bộ quản lý phải có nhận thức đúng về tầm quan trọng của hoạt động chuyên đề ngay tại thời điểm đó có tác động thế nào đến giáo viên và có lợi ích gì. + Người tổ chức phải biết kết hợp các nguyên tắc quản lý nhằm thực hiện có hiệu quả trong việc bồi dưỡng nâng cao trình độ cho giáo viên. + Việc lựa chọn chuyên đề của người muốn làm cần đúng thời điểm thích hợp và được cân đối thời gian sao cho hợp lý để tất cả giáo viên đồng thuận. + Khi thực hiện khâu tổ chức các chuyên đề, ta cần chú ý đến điều kiện cơ sở vật chất, tài liệu, tư liệu phục vụ cho công tác giảng dạy của giáo viên. + Quan trọng nhất là người quản lý cần chủ động phối hợp với tổ chuyên môn để kịp thời đưa ra chuyên đề để giáo viên nắm bắt ngay các hình thức cũng như phương pháp áp dụng ngay vào thực tiễn. Vậy mà trong thời điểm hiện tại, các giáo viên trong trường tôi vẫn còn : + Ngại tổ chức chuyên đề vì mỗi lần tổ chức sẽ chuẩn bị rất nhiều. + Những giáo viên có kinh nghiệm làm chuyên đề hay luôn có những đột phá trong dạy học thì không muốn làm vì trách nhiệm nặng nề. + Các thành viên đều ngại đụng chuyên đề vì làm chuyên đề sẽ mất nhiều thời gian học tập của lớp . + Kinh phí để làm một chuyên đề nhiều khi rất cao. + Những chuyên đề cần đầu tư rất nhiều về thiết kế bài dạy hay các hoạt động riêng lẻ cần có sự hỗ trợ nhiều người thì giáo viên làm cũng ngại vì nhờ đồng nghiệp quá nhiều cũng mất nhiều thời gian của lớp khác. Để đáp ứng việc lập kế hoạch tổ chức chuyên đề sao cho đáp ứng được những yêu cầu cần thiết và vượt qua những thực trạng trên bản thân tôi luôn tìm tòi đổi mới các hình thức tổ chức chuyên đề giáo dục trong quá trình tổ chức hoạt động sư phạm nhà trường nhằm kích thích sự sáng tạo và tăng hưng phấn cho đội ngũ giáo viên. Qua đó, ngày càng nâng cao tay nghề các thành viên để bắt kịp xu hướng đổi mới giáo dục hiện nay và tránh sự nhàm chán trong việc sẽ tham dự các chuyên đề khác. 10 2.3 Những điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội, thách thức Điểm mạnh: Là một trường có bề dày thành tích nên trường luôn nhận được sự quan tâm Phòng Giáo dục và Đào tạo Quận 3. Các thành viên của nhà trường đều đạt trên chuẩn 100%. Tất cả đều có chuyên môn vững vàng; không ngừng học tập, không ngừng trau dồi chuyên môn, nghiệp vụ và thi đua dạy tốt. Trong hội Phụ huynh học sinh của trường luôn có những người tích cực đóng góp cho nhà trường Nhiều phụ huynh ủng hộ các hoạt động giáo dục của nhà trường thông qua các việc tài trợ quỹ khuyến học, khuyến tài; trang bị thiết bị dạy học; sửa chữa cơ sở vật chất nên trường ngày càng khang trang hiện đại. Những thiết bị dạy học luôn được bổ sung và cập nhật phù hợp với việc dạy học hiện nay. Điểm yếu: Việc đổi mới phương pháp dạy học ở một số giáo viên chưa thật sự hiệu quả do nhiều nguyên nhân khác nhau như về sức khỏe vì lớn tuổi, bệnh...... Có những giáo viên quen cách dạy truyền thống với mục đích chỉ cần truyền đạt cho học sinh hiểu và làm được bài, chưa chú trọng đến trạng thái của học sinh là thích thú học hay không thích. Sự hiểu biết về tin học đối với một vài giáo viên lớn tuổi còn hạn chế nên làm cho việc thay đổi cách dạy phù hợp với xu thế mới hiện nay là khó khăn. Những giáo viên dạy lâu năm luôn cho mình là có cách dạy đúng - ít lắng nghe những đổi mới của lớp giáo viên trẻ hay những giáo viên mới chuyển vào khối. Một số phụ huynh do áp lực cuộc sống và công việc nên đôi lúc chưa quan tâm đầy đủ đến việc học tập, giáo dục con em; Phụ huynh học sinh chưa phối hợp tốt với giáo viên để có thể tạo điều kiện tốt nhất cho con em mình tham gia học tập. Cơ hội : Được sự quan tâm chỉ đạo của các cấp mà trực tiếp là Phòng Giáo dục và Đào tạo Quận 3 nên nhà trường luôn cập nhật những điểm mới trong xây dựng kế hoạch theo 11 yêu cầu của cấp trên Ban đại diện Cha mẹ học sinh tích cực tham gia hoạt động đã có nhiều đóng đóp ý kiến tích cực trong kế hoạch nhà trường. Được sự quan tâm sâu sắc các cấp chính quyền địa phương đầu tư và kêu gọi hỗ trợ xã hội hóa để xây dựng cơ sở vật chất ngày càng tốt hơn góp phần xây dựng các chỉ tiêu trong kế hoạch nâng cao hơn. Trường dự định đăng ký trường cấp độ 1 nên nhà trường cho tất cả giáo viên cơ hội để thể hiện năng lực của mình trong các chuyên đề nhằm tôn vinh giá trị thật sự của năng lực bản thân. Thách thức: Việc triển khai kế hoạch năm học của Phòng Giáo dục đến cơ sở còn chậm nên việc xây dựng và triển khai kế hoạch tổ chức chuyên đề của trường còn phụ thuộc nhiều vào kế hoạch của cấp trên nên thụ động về mặt thời gian. Nhưng khi có thời gian được quy định thì việc lập ra kế hoạch mau nhất, hợp lý nhất cũng là một điều khó khăn. Một số cha mẹ học sinh do hoàn cảnh gia đình khó khăn, công tác phối hợp giữa gia đình và nhà trường còn hạn chế, gây khó khăn cho việc thực hiện kế hoạch Tôi muốn thông qua việc lập kế hoạch tổ chức chuyên đề dạy học của tôi, tất cả các giáo viên đều biết cách lập kế hoạch cho khối mình hay cho riêng mình về việc tổ chức và dạy chuyên đề trong cả năm học đó là một thách thức lớn nhất. 2.4 Kinh nghiệm thực tế về vấn đề lập kế hoạch tổ chức chuyên đề dạy học cho giáo viên khối 2 : 2.4.1.Những việc đã làm được trong lập kế hoạch tổ chức chuyên đề dạy học cho giáo viên khối 2: 2.4.1.1. Xây dựng được các kế hoạch thực hiện chuyên đề: Trong thời gian theo sát chương trình giảng dạy của các thầy cô, tôi đã thành công việc xây dựng các kế hoạch thực hiện chuyên đề của nhiều khối. Việc xây dựng chuyên đề của mỗi khối tùy thuộc vào rất nhiều những yếu tố của từng môn học, từng chủ điểm hay với từng ý kiến của từng cá nhân. Thường sau khi nhận được những công văn của Phòng giáo dục, đề tài được chọn. Phó hiệu trưởng cùng tổ trưởng chuyên môn thảo luận để đề ra kế hoạch phân công chi tiết liên quan nội dung chuyên 12 đề sẽ triển khai. Những phân công chi tiết đó thuộc ai làm - làm cách nào - thực hiện ra sao...Cụ thể là : Tôi cùng tập thể khối ngồi lại chọn lọc kỹ các vấn đề và đưa ra bài dạy phù hợp với mục tiêu đưa ra. Khi chọn được bài dạy để minh họa cho vấn đề được chọn đưa ra làm chuyên đề thì tôi luôn chú ý là chọn bài dạy minh hoạ phải tùy theo nội dung chuyên đề phù hợp nội dung học tập liên quan nhưng yêu cầu phải phù hợp khối 2. Tôi thấy tất cả những điều cần thiết để xây dựng kế hoạch dạy học là tất cả các câu hỏi, câu trả lời hay việc làm của giáo viên và học sinh đều được dự đoán và giải đáp sẵn để dẫn tới một kế hoạch dạy học bài bản và có kết cấu liền mạch. Nội dung các bước dạy ra sao? Cần phải có những phần soạn cụ thể sao cho việc hình thành kiến thức phải phù hợp với việc tác động vào hướng phát triển năng lực cho học sinh mà giáo viên cần thể hiện trong lúc dạy được chú ý rất kỹ. Phần soạn bài này tôi hướng dẫn và chỉ đạo các thành viên xây dựng từng bước trong kế hoạch bài dạy. Tôi thấy việc chuyển tải ý tưởng từ các ý kiến nhiều người thành một kế hoạch trên bảng điện tử được phác thảo sau khi có kế hoạch. Sau khi công bố kế hoạch bài dạy đó, các thành viên cùng ngồi lại xem và chỉnh sửa cho đến hoàn hảo nhằm phục vụ việc dạy tốt hơn. Vì khi coi lại các bước dạy thì nhiều cá nhân sẽ cho ra nhiều ý kiến để rồi cả nhóm đi đến một bài dạy hoàn chỉnh. Với chức năng một tiết dạy làm mẫu cho các thành viên coi để học hỏi thì việc các trò chơi được lồng ghép trong những hoạt động hình thành bài mới hay thực hành là cần thiết. Các trò chơi này phải có phần hướng dẫn chơi và cách tính điểm rõ ràng để học sinh hiểu ngay khi giáo viên nêu luật chơi. Việc này được giao cho một giáo viên hay nghiên cứu trò chơi lồng ghép vào bài dạy. Tôi thấy việc đưa ra những đồ dùng dạy học mới lạ vào những lúc này là một việc làm luôn mang lại kết quả tốt. Đồ dùng dạy học cần phải có những gì để phục vụ cho nội dung dạy học? Hầu như tất cả các thành viên đều đưa ra được những đồ dùng nào và cách sử dụng ra sao nhằm kích thích tính sáng tạo và ham học cần được đưa ra ở lúc này. Từ đó tôi sẽ so sánh và chọn lọc để giúp người giáo viên phát huy tính năng làm đồ dùng dạy học để thể hiện sự sáng tạo của mình trong việc dạy. Các bảng nhóm, băng giấy, kết quả làm việc của nhóm hay phần trả lời của học sinh là quan trọng nhất. Những phần này sẽ được treo ở đâu để tất cả các thầy cô thấy 13 được kết quả làm việc của học sinh khi giáo viên giao cho trong lúc giáo viên tham gia học hỏi cách trình bày bài giảng. Trong các giờ dạy, tôi luôn thấy vị trí của học sinh ngồi trong lớp và chỗ giáo viên đứng giảng cần sắp xếp thế nào để các em dễ tương tác và hoạt động nhóm. Việc sắp xếp này cần được bố trí hợp lý và khoa học, tránh bị rối khi các em thực hành nên trước khi dạy tôi cùng nhóm xem xét cách sắp xếp lại bàn ghế sao cho hợp lý. Vấn đề luôn gây bàn cãi trong một tiết dạy chuyên đề đó là thời gian. Thời gian đã là một trong những chìa khóa mà người giáo viên dạy giỏi hay sử dụng để đi đến thành công. Thời gian thực hiện chuyên đề là trong khoảng bao lâu và cần phải có những ai tham gia thực hiện chuyên đề này. Nếu chuyên đề thuộc dạng trải nghiệm thực tế thì vấn đề này rất quan trọng. Vì khi học sinh tham gia các hoạt động trải nghiệm thực tế thì việc quản lý học sinh là điều khó khăn nhất. Chúng ta không quản lý được học sinh sẽ dẫn đến các kết quả không tốt về con người hay vật chất mà ai cũng không muốn xảy ra. Ngoài chuyện quản lý học sinh cũng cần chú ý đến phương tiện di chuyển học sinh. Với số học sinh tham gia trải nghiệm trên 50 em thì việc di chuyển các em trong địa bàn thành phố lúc đó không còn là một hay hai giáo viên mà là cả một tập thể giáo viên. Quản lý các em đi, đến, tham gia học tập trong một khoảng thời gian cố định đó là việc tôi cần tập trung rất nhiều cho loại chuyên đề này. Phần thưởng được phát trong khi dạy cũng cần tập kết vào đúng vị trí thuận tiện cho giáo viên. Việc chuẩn bị cho hình ảnh và âm thanh buổi học là việc rất quan trọng vì một trong hai việc này có vấn đề thì buổi chuyên đề sẽ không còn ý nghĩa gì. Do đó khâu âm thanh và hình ảnh đều cần chuẩn bị từ trước, ngay những bước lập kế hoạch bài dạy của khối. Những thành công này được thể hiện qua một số tiết tôi đã thực hiện tại trường như sau : Trong phần Xây dựng kế hoạch tổ chức chuyên đề Hoạt động trải nghiệm cho học sinh lớp 2 - năm học 2020 - 2021 tôi thấy ngay những bước cần làm trong việc lập kế hoạch là : Việc chọn bài để tổ chức chuyên đề này được giao cho tổ khối thực hiện ngay từ đầu năm nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển kỹ năng sống của các em học sinh khối hai 14 trong cuộc sống hiện nay. Vì các em mới làm quen với trường lớp sau 1 năm học, giờ đây các em phải tham gia trải nghiệm thực tế để mình có thể hòa nhập cùng mọi người. Chính vì thế mà các thành viên cùng nhất trí tổ chức một chuyên đề sao cho có nội dung thật gần gũi với cuộc sống các em. Vậy là nội dung chuyên đề được đưa ra sau khi bàn bạc là cần tổ chức một chuyên đề sao cho có nội dung : - Học sinh quan sát tìm hiểu hoạt động sinh hoạt, sản xuất kinh doanh tại địa bàn xung quanh trường.. - Giúp các em tìm hiểu các tín hiệu và biển báo giao thông và quan sát hoạt động giao thông tại khu vực gần trường. - Hướng dẫn học sinh biết cách đi bộ an toàn khi tham gia giao thông. Với tên chuyên đề này tôi thấy ngay ta cần phải chú ý đến những việc quan trọng khi ta lập kế hoạch như : - Những điều cần chuyển tải đến học sinh trong chuyên đề này là những gì, nó có ảnh hưởng thế nào đến kỹ năng sống hàng ngày của các em và khi tham gia các em sẽ thực hiện được những gì để chuyên đề này có kết quả tốt. Do đó những mục tiên của chuyên đề được tôi ghi ra rõ ràng cho thấy phương hướng cần đi tới cuối cùng của chuyên đề. - Phần thuyết trình được viết ra rõ ràng. Đi từ đâu tới đâu, làm những việc gì khi tham gia giao thông cho các em thấy và những điều chú ý khi chú ta đi bộ. Tất cả những điều cần làm, cần thuyết trình này phải được ghi ra rõ ràng vì càng rõ ràng thì những sự cố xảy ra càng ít. Tất cả những việc chuẩn bi tôi tập hợp lại và viết ra. Sau khi viết ra, cần phải duyệt qua để cho thấy vai trách nhiệm trò quan trọng của từng thành viên khi tham gia thực hiện tôi phân công và nêu rõ trách nhiệm từng người. Có những lúc cần được thực hiện thử trước khi mang vào bài dạy để thấy được những tình huống cần xử lý nhanh và cần thiết khi xảy ra tại hiện trường khi thực hành thử. Từ đó mới rút ra những việc làm nhằm cho tiết trải nghiệm thực tế có kết quả tốt. 15 Học sinh học băng qua đường Trong khi lập kế hoạch cho một chuyên đề dạy học dù ở trong lớp hay ở ngoài sân, ngoài đường phố thì yếu tố thời gian vẫn là yếu tố quan trọng nhất. Khi tham gia vào những tiết học thực tế được giảng dạy trực tiếp ngoài đường như thế này thì lực lượng tham gia hoạt động và thực hành cùng với các em học sinh là rất cần thiết. Ngoài giáo viên chủ nhiệm lớp chúng ta có thể cần thêm người tham gia giữ các em khi tham gia giao thông. Vấn đề này sẽ tốt nếu có hỗ trợ từ các cô bảo mẫu hay cô Tổng phụ trách Đội. Học sinh tham gia học trải nghiệm thực tế trước cổng trường 16 Phần hướng dẫn phải có hỗ trợ âm thanh và hình ảnh thì học sinh mới nghe và thấy được khi các em đang ở trên đường đi. Phần này luôn luôn quan trọng vì có thể nói cho các em hiểu và tập hợp, ra hiệu lệnh cho các em. Chính những điều cần thiết trên đã đưa đến thành công của tôi trong việc lập kế hoạch tổ chức chuyên đề trên thật hoàn hảo và hạn chế những tình huống xấu xảy ra. 2.4.1.2. Tổ chức thực hành dạy minh họa Tôi thấy việc chỉ đạo dạy minh hoạ cho một chuyên đề thường sẽ có hai trường hợp. Trường hợp thứ nhất là đề nghị giáo viên tiến hành quy trình dạy như thường ngày trên lớp. Mỗi khi giáo viên lên lớp ngoài việc tuân thủ những nguyên tắc đặc trưng của từng môn, phân môn khi sử dụng phương pháp, hình thức tổ chức dạy học, thì mỗi giáo viên lại có những uyển chuyển, linh hoạt trong sử dụng phương pháp; có những tình huống ứng xử sư phạm riêng không giống nhau. Khi giáo viên dạy minh học dạy như tiến trình bình thường ngày sẽ bộc lộ những hạn chế, những tình huống thực tế phát sinh trong giờ dạy. Tất cả những điều đó sẽ được tập thể ghi nhận và nhận xét, góp ý từ giáo viên tham dự để rút ra bài học chung. Đây mới chính là mục đích của chuyên đề giúp giáo viên học hỏi nhiều, giúp nâng cao kỹ năng, tích lủy kinh nghiệm giảng dạy hơn. Trường hợp thứ hai là Hiệu phó và các thành viên cùng đưa ra một kế hoạch dạy học mới so với cách dạy cũ qua phần minh họa của giáo viên. Sau khi dạy xong, các đồng nghiệp được mời góp ý và bổ sung sửa chữa cho hình thức dạy này để đạt được những bước hoàn chỉnh cho việc dạy bài đó cụ thể hơn. Ở hình thức này tôi cũng hay dùng đột phá cho những giáo viên trẻ, có tính sáng tạo trong dạy học nhằm mang lại luồng gió mới trong phương pháp dạy học trên lớp của trường. Theo tôi, tôi thường sử dụng trường hợp thứ nhất vì giáo viên cứ dạy theo ý của mình, qua đó đồng nghiệp sẽ góp ý để hình thành những chuẩn mực của bài dạy để đi tới một hướng chung. Phần quan trọng nhất là sau khi dạy minh họa xong, các giáo viên được tổ chức thảo luận rút kinh nghiệm. Để tránh mất thời gian, tôi chỉ đạo tổ trưởng chuẩn bị sẵn một hệ thống câu hỏi gợi mở, đi sâu vào trọng tâm những vấn đề cần thiết. Những câu hỏi này cần tập trung chủ yếu về hoạt động của học sinh như cách thực hiện các hiệu lệnh, cách thức thảo luận nhóm, việc phát biểu xây dựng bài.... Người điều khiển thảo luận phải luôn nắm vững những vấn đề về chuyên môn 17 liên quan đến nội dung của bài dạy. Vì khi người quản lý khâu này muốn hướng vấn đề chính vào nội dung tiết dạy mà mình muốn thể hiện qua chuyên đề thì cần phải có những ứng xử nhạy bén, thân thiện để cho các thành viên thấy ngay rõ những lợi điểm của phương pháp, của hệ thống câu hỏi hay một hoạt động thiết thực nào đó đưa ra làm minh chứng. Qua đó mới khơi dậy được những ý kiến tâm huyết của tập thể giáo viên góp ý cho nội dung chuyên đề tốt hơn và có kết quả hơn. Việc tổ chức chuyên đề trong một khối muốn có nhiều kết quả tốt thường chúng ta cần tập hợp được nhiều ý kiến đóng góp cho bài dạy. Để có được kết quả như thế thì ngoài những thành phần tham dự chuyên đề trong khối cần mời thêm các thành viên khối khác cùng tham dự. Nếu tổ chức chuyên đề trường thì cố gắng tạo điều kiện để tất cả giáo viên cùng tham dự đông đủ để tất cả đều được trao đổi kinh nghiệm học tập lẫn nhau. Có như vậy một tiết chuyên đề sau khi được tổ chức sẽ có kết quả tốt lan rộng trong giáo viên. Sau phần góp ý của giáo viên mới tới phần Ban giám hiệu cần trao đổi, hội ý thống nhất với nhau và với tổ trưởng chuyên môn để trả lời một số ý kiến chưa thống nhất và đưa ra chỉ đạo thực hiện trong thời gian tới. Trong chuyên đề tôi đã từng làm là Phòng tránh xâm hại tình dục trẻ em thì bản thân tôi thấy rằng : Chuyên đề này tôi đã thành công rất nhiều vì nếu như chuyên đề này làm theo cách cho giáo viên dạy theo cách bình thường như mọi ngày trên lớp sau đó lắng nghe các thành viên trong trường góp ý thì việc giảng dạy tiết này sẽ không có hiệu quả cao. Tôi đã giao cho những giáo viên có khả năng sáng tạo và năng động chịu trách nhiệm thực hiện chuyên đề. Từ những nguồn tư liệu được truy cập vào những tổ chức chính phủ và khả năng hiểu biết của mình, người giáo viên có thể đưa ra những hoạt động cần thiết cho bài dạy của mình. Sau đó các thành viên khác sẽ góp ý và tổng kết cách dạy. Cách dạy này cho thấy kết quả sẽ khả quan hơn việc cho giáo viên dạy theo ý đồ của riêng mình để đi tới kết luận. 18 Đóng góp ý kiến cho bài dạy PHÒNG CHỐNG XÂM HẠi 2.4.1.3. Tổ chức báo cáo tập huấn chuyên đề: Khi một chuyên đề được đưa ra thì việc báo cáo là vấn đề cần thiết vì phần báo cáo luôn mang tính giáo khoa để biện luận cho phần thực hành minh họa đi theo. Do đó khi chuẩn bị nội dung báo cáo: Người báo cáo phải nghiên cứu trước tài liệu, văn bản có liên quan chuyên đề và thực hiện các công việc sau: + Thực hiện file trình chiếu. Trong các file đó, nội dung và hình ảnh minh họa, đồ dạy dùng dạy học, phải được phối hợp từ thư viện, các thành viên, các khối chuẩn bị nộp lại hoặc tổng hơp từ file của Sở/Phòng Giáo dục và Đào tạo. Báo cáo tập huấn chuyên đề 19 + Việc phân công giáo viên báo cáo cần phải lựa chọn giáo viên có tay nghề cao và biết cách vận dụng tức thời những nội dung chuyên đề cần chuyển tải để trả lời những câu hỏi của giáo viên. + Bên cạnh đó, về mặt kỹ thuật cũng cần có người rành về kỹ thuật trình chiếu và âm thanh để buổi chuyên đề có hiệu quả cao. + Khi tổ chức các hoạt động báo cáo cần chú ý lồng ghép các hoạt động chia nhóm, hoạt động thư giãn để buổi tham dự chuyên đề tránh gây tình trạng căng thẳng, áp lực đến giáo viên. - Chuẩn bị nội dung thảo luận + Căn cứ đối tượng và tùy theo số lượng tham dự mà báo cáo viên sẽ chuẩn bị hệ thống câu hỏi gợi mở, phù hợp nội dung báo cáo tham luận. Thực hành theo chuyên đề - Ban giám hiệu luôn luôn chốt ý các thảo luận, hay những câu trả lời, thống nhất quy trình, nội dung cần thực hiện đến toàn thể giáo viên. Ban giám hiệu thống nhất triển khai nội dung thông qua về thời gian thực hiện, đề nghị ghi nhận vào Sổ nghị quyết khối thống nhất thực hiện 20