Tài liệu Quản lý dự án phần mềm kỹ năng và phương pháp tiếp cận hiện đại

TRƯỜNG ĐẠt HỌ C BÁ CH KHOA HÀ NỘI KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN T H Ạ C B ÌN H CƯỜ NG QUẢN LÝ Dự ÁN PHẨN MỂM ■ (Kỹ năng và phương pháp tiếp cận hiện đại) NHÀ XUẤT BẢN KHOA HỌC VÀ KỸ THUẬT HÀ NÔI a • C hịu trách nhiệm xu ấ t hàn: B i ê n t ậ p và ^ ử a h à i : PGS. TS. T Ô Đ Ă N G HẢI ThS. N G U Y Ễ N h u y T IẾ N N G Ọ C LINH T rìn h b à y bia: HƯƠNCi L A N NHÀ XUẪT BẢN KHOA HỌC VÀ KỸ THUẬT 70 T r ầ n H ư n g Đạo - H à Nội 60 - 6T7.3 K H K T - 05 6 - 304 - 04 lii 8 0 0 c u ỏ n , k h ổ 16 X 2 4 c m tại N h à in K H & C N ( ì i ấ y p h é p x u ấ t b á n số: 6 - 3 0 4 - 3 0 / 1 2 / 2 0 0 4 In x o n g và n ộ p l ư u c h i c u t h á n g 8 n ã n i 2 0 0 5 M Ụ C LỤC I.ời ịỊÌỚi ! h i ệ u .......................................................................................................................... 7 N ộ i d u i i c cííclì vi ế t c u ố n s á c h ....................................................................................... 9 T ổ c h ứ c ................................................................................................................................. 10 Chưtrtiịí 1. QUẢN LÝ PHẨN MỂM c ổ T R U Y Ể N ...................................... 11 Ị . 1. M ò h ì n h t h á c n ư ớ c .......................................... ........................................................... 12 1.1.1. L ý t h u y ế t .............................................................. ................. ..................... 13 L Ỉ . 2 . T r o n g t h ư c h à n h ............................................................................................ 18 1.2. Q u á n Iv p h đ n m ề ii ì t h ô n g t h ư ờ n g ...................................................................... 25 C h ư ơ n s 2. s ụ T I Ế N H O Ả N Ể N k i n h t ê P H Ẩ N M Ể M ............................... 30 2.1. N ể n k i n h t ế p h ẩ n m ề m ................................................... .................................. . 30 2.2. Sự ước l ư ợ n g c h i p h í p h ầ n m é m thự c t ế .................. ........................................ 35 Chirơní- 3. C Ả I T I Ê N K I N H T Ế P H Ẩ N M Ể M ................................................... 40 3.1. G i ả m k í c h t h ư ớ c s á n p h ẩ m p h ầ n m ể m ......................................................... . 43 3 .1 .1 . C á c n g ô n n g ữ ........................................................• ........................................ 43 3 .1 .2 . C á c P h ư ơ n g p h á p h ư ớ n g đối t ư ợ n g và m ẫ u trự c q u a n ................. 46 3 .1 .3 . T á i s ử d u n g ....................................................................................................... 48 3 . 1 . 4 . C á c t h à n h p h ầ n t h ư ơ n g m ạ i ...................................................................... 50 3.2. Cải ti ế n cdc t i ế n t r ì n h p h ầ n m ể n i ................................. ....................... .............. 51 3.3- Cải tiến hiệ n q u á l ì h ó m là m d ự á n ...................................................................... 55 3.4. C ả i tiên kv t h u ậ t t ư đ ộ n g h o á q u a c d c m ô i trưÍTfĩig p h á n m ể m .............. 59 3-5. Đ ạ t d ư ợ c y ê u c ầ u c h ấ t l ư ợ i i g ................................................................................. 62 3.6. C h ú ý v à o v i ệ c k i ể m tra m ộ t q u a n đ i ể m t h ự c d ụ n g ....... ............. ............ 64 C h ư ư n g 4. C Á C H cũ V À C Á C H M Ớ I ................................................................... 68 4.1. C á c n g u y ê n t ầ c c ủ a k ỹ thuẠt p h á n m ề m t r u y é n t h ố n g ............................. 68 4.2. C á c n g u y é i i t ắ c q u ả n lý p h ầ n m ề m h iệ n đ ạ i .................................................. 78 4 .3 . C h u y ể n s a n g m ộ t t i ế n tr ì n h l ả p ...................................... ................................... 83 C h ư ơ n g 5. C Á C G I A I Đ O Ạ N C Ủ A V Ò N G Đ Ờ I 86 5 .1 . G ia i đ o ạ n c ô n g n g h ệ và giai đ o ạ n s á n x u ấ t . ................................................. S7 5 .2 . G ia i đ o ạ n kh ởi đ ầ u ................................................................................................... 89 5 .3 . G i a i đ o ạ n c ụ i h ể h o á ......................................................... ...................................... 9Ị 5 .4 . G ia i đ o ạ n x â y d ự n g ......................... ......................................................................... 93 5 .5 . G ia i đ o ạ n c h u y ể n t i ế p ...................... ...................................................................... 95 C h ư ơ n g 6. T Ạ O T Á C Q U Y T R Ì N H 6 .1 . TẠp m ẫ u ........................................................................................................................... 99 6 .1 . 1 . T ậ p đ i ề u h à n h ................................................... .............................................. 1Oí) 6 .1 . 2 . T â p c ô n g n g h ệ ( T h e e n g i n e e r i n g s e t s ) ........... .................................... !01 6 .1 .3 . Sư ti ế n h o á c ủ a q u á trì nh tạ o tác q u a v ò n g đời c ủ a n ó .............. 107 6. ỉ .4. T ạ o tá c k i ể m t r a ............................................................................................. I ỉ í) 6 .2 . T ạ o tác đ i ể u h à n h .......................... ............................................. .............................. ỉ 12 6 .3 . T ạ o tá c kỹ t h u ậ t .......................................................... ................................................ 12i 6 .4 . T ạ o tác t r o n g t h ư c t ế ............................................................. ................................... i 23 C h ư ơ n g 7. M Ẫ U liÌN lH 127 7.1 . K i ế n trú c: T ừ g ó c n h ì n vể q u ả n l ý . ................................................... .............. ỉ 28 7.2 . K i ế n trú c: T ừ g ó c n h ì n kỹ t h u ậ t ........................................................................ 1 3í) k iên t r ú c PH Ẩ N M Ể M DỰA trên m ô C h ư ơ n g 8. L U Ổ N G L À M V I Ệ C C Ủ A T I Ê N T R Ì N H 135 8.1 . L u ồ n g l à m v iệ c c ủ a ti ế n t r ì n h p h ầ n n i ể m ........................................................ 13^) 8.2. L u ồ n g lậ p ( I t e r a t i o n w o r k n o w s ) .......................................................................... 140 C h ư ơ n g 9. C Á C Đ I Ế M K I Ể M T R A Q U Á T R Ì N H 143 9 .1 . C á c c ộ t m ố c c h í n h .................................... .................................. ............................. 14^^ 9 .2 . C á c cộ t m ố c p h ụ ................................................................................................. . ... 15 9 .3 . C á c đ á n h g iá t ìn h t r ạ n g đ ị n h k ỳ .......................................................................... I 53 C h ư ơ ii g 10. L Ậ P K Ê H O Ạ C H T I Ế N T R Ì N H L Ặ P ........................................... 155 10.1. P h â n đ ị n h c ơ c ấ u c á c c ô n g viộc ch i l i ế t ......................................................... I 5(j 10.1.1. K ế t q u ả c ủ a W B S t h e o q u y ư ớ c .......................................................... ] 5" 10.1.2. V i ệ c p h â n đ ị n h c ơ c ấ u c ô n g việ c ch i tiết h i ệ n đ ạ i ..................... 1 60 10.2. C á c n g u y é n tác l ậ p k ế h o ạ c h ............................................................................. 165 10.3. Q u á t r ì n h ư ớ c l ín h về c h i p h í Ị6 S và lịch t r ì n h c ủ a d ự á n ........................... 10.4. Q u á t r ì n h x â y d ự n g kê h o ạ c h lặp, k é o dà i v ò n g c h u k ỳ c ủ a d ự án .. 170 10.5. T h ư c h i ệ n k ế h o ạ c h .................................................................................................. Ch ưc m s 11. T Ổ C H Ứ C V À C H Ị U T R Á C H N H I Ệ M D Ụ Á N ]73 175 1 !. 1. T ổ c h ứ c n g à n h k i n h d o a n h ...................................................................... .......... Ị 76 1 1.2. T ổ c h ứ c d ư á n ........... ................................................................................................. 179 1 1.3. T i ế n tr i ể n c ủ a c á c tổ c h ứ c .................................................................................... 187 Chirơns 12. T Ụ Đ Ộ N G H O Á Q U Á T R Ì N H 189 12.1. C á c c ỏ n g c ụ ............................. ................................................................................... 191 12.2. M ô i t r ư ờ n g d ư á n ...................................................................................................... 195 12.2.1. Kỹ !huột t r ọ n v ò n g ( r o u n d - t r i p e n g i n e e r i n g ) ................................. 196 ỉ 2. 2.2 . Q u ả n lý s ự t h a y đ ổ i ( c h a n g e m a n a g e m e n t ) . . . . .......................... 198 12.2.3. C ơ s ớ h ạ t ầ n g ................................................................................................ 20 5 Chmmg 13 . KIỂM SOÁT Dự ÁN VÀ CÔNC; c ụ x ử L Ý .................... 211 13.1. Bảy m e t r i c s c ơ b â n ............................................................................... ................. 212 13.2. Biểu thị q u ả n l ý ......................................................................................................... 2 1 4 13.2.1. C ô n g vi ệ c v à ti ế n đ ộ ................................................................................. 2 1 5 13.2.2. G i á d ự loáii và c h i p h í .............................................................................. 2 1 5 ỉ 3 .2 .3 . B ố tr í Iihân v iê n và n h ó m đ ộ n g ....................................... .................... 2 2 0 13.3. Biếu thị c h ấ t l ư ợ i i g ................................................................................................... 221 13 .3.1. L ư u l ư ợ n g tỉiay đổ i và t n ih ổ n đ ị n h .................................................. 221 13.3.2. C h i a n h ò và tín h m o d u n h o á .................................................. ............. 2 2 2 1 3 . 3 3 . L à m lại và tínlì tirơiìg t h í c h ................................................................... 2 2 3 13.3 .4. M T B F và lí n h t h à n h t h u c ........................................................................ 2 2 3 13.4. C á c d ự t ín h v ò n g đ ờ i .............................................................................. ................ 2 2 5 13.5. C á c m e t r i c p h ầ n m ề m ih ự c d ự n g ...................................................................... 2 2 6 13.6. M e t r i c t ự đ ộ n g h o á .................................................................................................. 2 2 8 :hư d ầ y ĩĩìàu .xáỉĩì, n ỏ p h ụ ílìiỉộc v à o tì nh í r u t ì ^ \'ủ nlìữỉig í r ú ^iú n h ậ p n h ư n g . D ó là s ự k h ó k lu h i nếỉí k h ô ĩ ì g m u ố n n ó i là k lv â n g ỉ l ì ể c l i í o t g mi nlt tinìi íĩútỉ^ clắn c ủ a ỉỉhìéii klỉ ái fỉiệnì v à g i ữ l ạ i s ự c h in h xùtc c ù a r á c h ( r ì n h h à y í r o n g ỈHỘÍ lĩììh v ực r ộ n g lớn. 2. Ị l i ể i ỉ cli/ợc s ự klỉác ỉìltau g i ữ a clĩinlì .xúc vả (Ittng đ ắ n là k ỹ n â n g c ơ hcỉn rioa filiữỉi\ĩ n h à qiicifi lý p l ì ầ n ỉỉỉénĩ ỉigưíìi p ìì ả i d ự cíoáìi m ộ ĩ c á c h clúng d ấ n nhiữỉìiỊ ư ớ c l ư ợ n g r ủ i r o vù tìììữn^ ànlì Itiùhi^ Cỉìa s ự ỉ h a y d ô i . Đ ộ c h ỉ nil x á c k ỉ i â ì ì í Ị Ì ì ỉ ệ i i c l i i n l i í r o i i í ỉ C(H' yêu c ầ u l i o ậ c k ê h o ạ c h d à (ÍKỢ( c h ứ ỉ ỉ i Ị n ì i n ỉ ỉ (lù c h i i í í rô rùỉìi^, nhưtì^ nó tlìKỜỊỉ^ ỉỊÚy ỉrở ỉi^ại íới ỉliàtih câỉìiĩ Cỉia cỉựúỉì. T r o n iỊ r ấ t nlỉiềiỉ c á c h h i ể u cliển sổ, c á c ^iỊÌá ỉri í u y ệ í d ổ i ỉhiùrniỉ là k h m ì y q i i ì i ỉ ì t ì Ọ ì i i ị \'í/ h o ù ỉ i toà n ílỉd x d ò ỉ íroìì\ị c á c lĩnlỉ vực và rcic (ình ỉ ì i i o i ì ' ^ c ỉ i ( ÚỊỊ k h ú c n h a u . C á c g iá írị íỊỉiơỉì h ệ c ù a n ó í ạ o nẽìì ìuíii ỉiẽí Cik' h ìì ỉh v r vủ ỉ)ơn\[ hi ê n . Q u y ể n s á c h d ư a r a tilỉữní^ cltíOỉiỊ c ử v ù k i t ỉ l i ỉ ỉ g l i i ệ n i í h ự c ĩ ẽ í ì ẽ c á c t ỉ l i à (Ị lí à tỉ lý h ư ớ n g ĩớỉ Ìĩìiững i i ^ ữ c ả n h c ụ ĩlỉê, và lièỉi hệ với ỊìlìữỉỉSỉ^ Ịiẽii clỉiiẩn (íắỉi vù clìínlỉ .\âc t r o n g c ú c (lièii k i ê n c ụ íliè. M ộ ĩ sò pliầỉỉ p h ụ híC s ể làtìì súỉii^ ỉ ò ( á( k \ tlìiiậĩ d ư ợ c írìỉỉlì b à y à d â y c ó í ỉ i ể d ã d ư ợ c íúìiị d ụ n g Ỉrèỉi ỉ h ự c l è ' ỉ i h ư ỊỈỉẽ n à o M ộ t t h í d ụ v é h ệ tlìOỉì^ ĨÙK đ ỗ đ ố c s è (lược n^lìiêỉỉ c ứ u .xuyèn s u ấ t !r(ỉn^ ỉài ỉiế’u cỉáy là m ộ ĩ d ự â n ìớn \’ừ ĩlìành côỉỉí^. d ã đ ư a ra ĩỉìộỉ ví d ụ c ụ ĩ l t ể là làỉỉì ĩ l ì ế nà(' c ỏ í h ể q i i ủ t ì lý lố ĩ d ư ợ c côiig việc. N ỏ cũtìiĩ c u n g c ấ p ỉììộí m ộ t khiiôtì k h ổ dểììỢỊ^ lý lìoâ n iộ t s ô ti ế n írìnli c ả i íiéỉi và k ỹ ílìuâí. Tỏ chức C u ô n sâclỉ đ ư ợ c c h i a th ùỉìh tìủỉỉì pliẩỉi, ììỉổi plicifi ị^ótn ìNÕt s<) chưo^tìíỊ: P h ấ n / , t h ờ i k ỳ p h ụ c h ư n g c ủ a q u ả n lý' p h á n m é m . P h a n lìày Dìó tu h i ệ t tr ự ìì g c ủ a n én kitỉli t ế p ì ì ả n ììiêm \’ừ ílìực ỉiíhì qiiảii lỷ plìíhì ĩỉieỉỉỉ và cíưíỉ Ỉ U s r c h u y ể n d ị c h c á n ĩh i ế ỉ tiổi với p h ầ n m é m d ư ợ c c à i ĩliiệỉỉ vê cỉủii tư. P h ẩ n I I , n h ữ n g k h u ô n k h ổ c ủ a q u ả n lý p h ấ n m ẻ m . M ô t ả c á c f i ^ i i \ ê n h vê x ử lý \'í/ k h u ô n k h ổ c h o việc q u ả n lý pl ìú n ĩỉỉéỉn íiêti íiên b a o g ồ n t : CÍÌC p h a Ví v ỏ n g đ ờ i , p h a v ề c h é l ạ o iliử, p h a vé dòiìịị c ô n g việc, c ú c cỉiểỉìi k i ể m ira. P h ấ n I I I , n g u y é n l ý q u ả n lý p h á n m ề m . Phííìi ììùy ĩónì íáĩ m ộ Ị vàì k ĩ ỉltiuậi ú p d u n g c h o l ậ p ké ỉìo a c lh d i ề u k h i ế n vù í ư (lâng h o á tiìỏi q u á irìììỉt p h a n ỉHr'’ỉ) t iê n íiến. P h ấ n /v ^ x u h ư ớ n g p h á t ỉriẻn. C ú c ílỉuyếí v ề C(ÍC liiệH nủtìg c ù a d ự .út t i ê n t i ế n v ù n é n kitììì ĩ ế p ì ì ầ ì i ì ì ì é m í r o ỉ ì ^ ỉ l ì ế lìệ í ớ i v à h à n l u ậ n VC s ự clị c l c h u y ể n vãfi lioá c ẩ n ĩììiếĩ c h o s ự tlỉủnli cóiig. P h á n V , c á c v í d ụ c ụ t h ể và tà i l i ệ u t h a m k h d o . G ồ m 5 p h u lục, (lưa ro t i ì ì ữ n g c á i c ơ b ả n c h o v i ệ c c l ì í ú ì i ỉ ỉ ì ỉ i n l ì n i ộ ĩ v à ì l ì h ậ t i x é t , c h i d c h i v à V k i ê ỉ ỉ ílỉíiỢí írìtìh b à \ à niột vủ i ỉKrị. 10 Ọ U ẢN LÝ PHẦN MỀM cổ TRUYÉN Thời kỳ phục hưng của quản lý phần mểm N c n c ò i i e n g h i ệ p p h ẩ n m é m đ à c ó m ộ t k in h n g h i ệ m t r o n g thời kỳ p h ụ c hinig. Rất n h i ề u nhữiiíĩ n g u y ê n lý c ò n g n g h é p h ầ n m ề m đ à h ằ n sâu đ a n g bị bó h e p v à lồi th ời bời n h ữ n g kỹ th u ậ t m ớ i h o ậ c th a y t h ế b ằ n g n h ữ n g k ỹ t h u ậ t tốt hơn h o ă c m ứ c đ ộ tự đ ộ n g h o á c a o hơn. C h o d ù n g u y ê n lý n à o đi c h ã n g n ữ a thì đ iề u q u a n t r ọ n g là ng ườ i l à m t h ự c t ế pliài híể ii d ư ợ c trạiiíi thái h iệ n tại trước khi bi ế n đ ổ i , c h u v ể n d ị c h s a n g cái m ớ i . Trước khi cân nh ắc một khuỏn khố (.Ịiián lý phẩn m ề m c h o tương lai thì cần thiết phải h iế u nén c ô n g n c h i ệ p hiện nay đang ớ đâu và làm s a o c ó thể c h i ế m lĩnh được nó. N h ữ i ì g c h ư ơ n g troỉig p h á n I giới t h i ệ u t r ạ n g th á i t h ự c t ế t r o n g n ề n c ô n g n g h i ệ p p h á n Iiiểm và xá c địnlì đ ộ tot lên tr o n g c á c ti ế n t r ì n h q u ả n lý p h ẩ n m ề m ih ô i i g t h ư ờ n g . Đ iểm c h í n h ; > N l i ữ n g i h ự c ti ễ n q u a n lý p h ấ n m ề m c ổ t r u y ể n d ư ờ ĩì g n h ư ch ỉ là lý t h u y ế t n h ư n g thực liẻn vẫn CÒII gán chật với c ô n g nghệ và kỹ thuật c ổ xưa. > N ề n k i n h t ế p h ẩ n m ề m c ổ t r u y ề n đ u a ra n h ữ n g ti ê u c h u ẩ n về h i ê u s u ấ t c ù a c á c n g u y ê n lý quân lý pluin ni ể m c ổ truyền. M ộ i đ i é u tốt nh ấ t vổ p h ầ n m ề m đ ó là lính linh ho ạ t m ề m dẻ o: N ó c ó t h ể d ư ợ c l ậ p t r ì n h đ c t h ự c h i ệ n h ầ u hết m ọ i việc. Đ i ể u tổi nhcủ vể p h ầ n m ể n i c ũ n g là tíỉih l i n h ỉioạt m é m d ẻ o : c á c đ ạ c tíiili " h á u n h ư m ọ i thứ " rất k h ó t r o n g lậ p k ế h o ạ c h , tiến d ộ và đ i c u k h i ể n s ự phá t Ir icn ph đn m ể m . V i ệ c k h ô n g d ự đ o á n n à y là d i ề u c ơ báii c ủ a c u ộ c " k h ủ n g h o ả n g p h đ n m ề m " tr ê n 3 0 n ă m nay. V à o g i ữ a n h ữ n g n ã m 1 9 9 0 ít n h ấ t c ó ba p h â n tí c h q u a n t r ọ n g về n ề n c ô n g n g h i ẻ r kỹ n g h ẹ p h ầ n m ề m đ ượ c llìực hiện kếl q u ả được c ỏ n g b ô tr o n g c á c ấn p h ẩ m : 1. P a l l c r n s o f S o f t w a r e S y s t e m s F a i l u r e a n d S u c c e s s ( J o n e s , 1996). 2. C h a o s ( S t a n d i s h G r o u p , 1995). 11 3. R e p o r t o f t h e D e f e n s e Sc'iencc B o a r d T a s k F o r c e o n A c q u i r i i m Def'cu se S o f t w a r e C o m m e r c i a l l y ( D e f e n s e S c i e n c e B o a r d , 1994). P h ụ lục A l à m nổi b ậ t m ộ t và k ế t q u ả c ó liên q u a n . T â ì c ả b a p h â n t íc h đ ó c ù n g đ ạ t tói m ộ t kết luâ n c h u n g : M ứ c đ ộ t h à n h c ỏ n u đ ố i với d ự án p h đ n m ề m là rất t h ấ p . M ặ c d ù c á c p h â n tí c h n à y c ó m ộ i vài nhộn t h ứ c k h á c n h a u n h ư n g t h ô n g b á o c h ủ y ế u c ủ a h ọ đ ư ợ c b ổ s u n g c lio n h a u \ à rát k i ê n đ ị n h . C h ú n g t a c ó t h ể t ó m tắt n h ư sau: 1. V i ệ c p h á t t r i ể n p h ẩ n m ể m v ả n là cái k h ô n g d ự đ o á n đ ư ợ c rất c a o c h i cỏ k h o ả n g 10% các d ự án phần m ề m được co i ỉà thành c ô n g , với nhữiìg irớc ỉượiig về n g â n s á c h và t iế n đ ộ b a n đầu. 2. C á c n g u y ê n lý về q u ả n lý n ă n g vé p h á n đ o á n t h à n h c ó n g h a v th ấ t bại h ơ n là c á c ti ế n b ộ v ể k ỹ t h u ậ t . 3. M ứ c đ ộ m a n h m ú n c ủ a p h ầ n m ề m c ũ n g n h ư sự k h ô n g k ế t h ừ a đã c h i I"ú m ộ t t i ế n t r ì n h c ò n n o n nớt. Ba phân tích n à y đã giới thiệu c ác h quản lý các phần mềiiì và Iihững tièL c h u ẩ n h i ệ n tại đ ố i với q u á tr ì n h q u ả n lý p h ầ n m ể m c ổ t r u y ề n . C ó rất nhié ii n i á n ỉ đ ấ t đ ể p h á t tr iể n . H ã y n h ớ n h ữ n g t ó m tắt c ủ a c á c c h ư ơ n g về k h u n g ti ế n i r ì n h qu íi n lý p h a i m ể m m à h ầ u h ế t n h ữ n g p h ầ n r n ề m t r u y ề n t h ố n g đ ả đ ư ợ c s ử d ụ n g . T r o n g kỉi n h ữ n g k h u ô n k h ổ m à c h ú n g ta đ ã b i ế t là m ố h ìn h t h á c n ư ớ c c ó rất n h i é u s ự b iế i đ ộ n g đ ó là tiến trình vạ c h ranh g iớ i đối với hđu hết những kinh n g h i ệ m của d i á n p h ẩ n m ể m đ à đ ư ợ c l í c h luỹ c h o tới n g à y na y. V à t r o n g k h i s ự lo lìgại chuiị p h á t s i n h thì đ i ể u q u a n t r ọ n g đ ư ợ c đ ặ t ra là m ô i t r ư ờ n g tốt c h o c á c kỹ thuẠt c ả t i ế n t i ế n t r ì n h sẽ đ ư ợ c t h ả o lu ậ n t r o n g s u ố t c u ố n s á c h này. 1.1. M Ô H Ì N H T H Á C N Ư Ớ C Hầu hết nội d u n g c ô n g ng h ệ phần m ề m trình bày t h e o m ỏ hìiih thác Iiirớc c o i n h ư là n g u ồ n g ố c c ủ a ti ế n t r ì n h p h ẩ n m ể m t r u y ề n t h ớ n g . C h ú ý riìnií n ó st là t i ê u c h u ẩ n h ơ n q u á t r ì n h đ ó . P h ẩ n n à y sẽ x e m x é t và đ á n h g i á m ỏ h ì n h thá c n ư ớ c , s a u đ ó x e m n ể n c ô n g n g h i ê p đ ã đ ư ợ c t h ự c h à n h ti ế n t r ì n h p h ầ n r n é n tru y ề n t h ố n g n h ư t h ế n à o ? Trên thực tế m ạ c dù nển c ó n g n g h iệ p n à y đã bò q u i r ấ t n h i ể u p h ầ n lý t h u y ế t , n ó v ẫ n c ò n đ ư ợ c q u ả n lý đ ể m ờ ra n h i ể u th ư c h h n \ l ố t ( v à m ộ t và i t h ự c t i ể n k h ô n g tố t l ắ m ) đ ạ c biột k h i n ó s ử d u n g c á c kỹ I h u ậ ỉ tiên tiến. 12 1.1.1. L ý th uyết V à o luìm 197 0 , W i n s t o n R o y c e đ à đ ư a ra m ộ t bài b á o vói liêu đ é “ Q u ả n lý việc plìái t r i ể n hộ t h ố n g p h ầ n m ể n i l ớ n ” tr ê n tạ p c h í I E E E W E S C O N ( R o y c e , W i r s t o n , 1970) bà i b á o n à y d ư a và c á c bài g iả iig vể q u ả n lý c á c d ự án p h ầ n m ề n lớn m à n ó c ò n g i ữ lại g ố c c ủ a m ồ h ìn h t h á c nướ c, N ó đ à đ ư a ra m ộ t t ó m lát Igủn gọii và sáiiỉĩ s ủ a VC tí nh triết h ọ c c ủ a q u â n Iv p h á n m ề m t r u y ể n t h ố n g t r o n ; k h o á n g n h ữ n g n ă m 19 70 và h ầ u n h ư n h ữ n g lời k h u y ê n Ironíĩ 3 0 n ă m q u a đ ã cìrợc thời g i a n k i ể m n g h i ệ m trư ớc tốc đ ộ th a v đ ổ i c ù a c ô n g n g hệ . Bài b á o n à y đ ã đ ư a r a b a lu ậ n đ i ể m q u a n tr ọ ng ; /. C ó luii h ư ơ c c â n th iế t (lê pì ìâ í t r i ể n nỉột c h it ơ n g t r ì n h n iú y íínli: phcuì íicìì và l ậ p írình. 2. D è íỊiiản lý và d i ê u k h i ể n tấ t c ả tìlìững s ự l ự d o sáiig t ạ o với p h á t ĩriểìi pliáỉi ìtièỉìi người ta sẽ ^ ìỏ i íliiệii một vài bước "à p h ía trước ( o v e r l ỉ e a d ) " , íỊồtìi .xcíc clịnli c ú c yéii c ầ u c ủ a h ệ íliâỉỉg, x á c đ ị n h yèii c ấ u p l u í n ỉììêni, th i ế t k ế c h ư ơ n g ĩrỉỉỉlì vù kiểnì sử a. N h ữ n g b ư ớ c n ù \ b ổ s u n g c h o c á c h ư ớ c p ì ì á n ĩíclì và l ậ p ĩrìỉìli. ỉ ỉ ìn li 1 .1 s è m i n h lìoạ s ơ ílu ỉo d ự á n d ư a r a vủ n h ữ n g b ư ớ c c ơ h à n trotig v iệ c p h á t tri ển m ộ t c h ư ơ n g í r ì n h íịu y ìììô lớn. K h u ô ì ĩ k h ổ c ơ hdìì cíã m ò í ã t r o n g tìiô Ỉiitỉlì íliác n ư ớ c s è c ỏ ỉì ìi ữ n ^ r ủ i ro và n h ữ n g Siit sót. G i a i (l oạn k i ể m í l ì ừ x i í à ỉ h iệ n ĩcii C í i ô i c ù a vy)/ìí> p h á t tr iể n ĩìĩủ d ầ u ỉièrì là íliờì g i a n , h ộ nììớ, Ị r u y é n v ù o ra... lừ tìììữỊig k i n h n ẹ l ì i ệ m klii pliâỉì b i ệ ĩ t ử b ư ớ c p ì ì ú n tích. S ự ĩììíiy d ổ i c ủ a ccic ílìiếỉ k ế đ ư a r a luíu ì i h ư n ó s è p h ú \'(1 íấí c ả c á c y ê u c ầ u plỉầỉi m ê m k h ỉ m à v iệ c th i ế t k ê d ự a v à o c á c v é u c ầ i í h ị p ỉ i á ỉ i i tỳ . ĩ ĩ i K U ỉù c ú c \éii cãiỉ ( ià \ p ỉìã i íliav (ỉổi It o ậ c pììầìì íli av d ổ i ílìiếĩ k ế t r ọ n g y ế u p l ỉ d i (lược h à o hànỉì. M u c 1, dưcnig n h ư q u a n t r ọ n g , s a u n à y n ó sẽ đ ư ợ c m ở r ộ n g t h à n h m ộ t t r o n g n h ữ i g c h ù để q u ả n lý t o à n bộ; Sự p h ă n c h i a giai đ o ạ n c ô n g n g h ệ t ừ g ia i đ o ạ n s à n ?hấm. Bẩy t r o n g c h í n t r a n g c ủ a bài b á o để d à n h c h o m ô tả 5 b ư ớ c p h á t t r i ể n tiến trì nl t h á c n ư ớ c c ơ b ả n m à n ó sẽ loại b ỏ đi h á u h ế t n h ữ n g rủi ro đ ư ợ c nói đến traní; m ụ c 3. N ă m s ư cải ti ế n đ ư ợ c tr ì n h b à y tiế p s au . ( P h ầ n đ ể t r o n g d ấ u n h á y và n u ì n g đ o ạ n đ ư ợ c in n g h i ê n g , k è m t h e o đ ó là n h ữ n g n h ậ n xé t c ủ a c h ú n g tồi vể n i ữ n g c ô n g n g h ệ và t h u ậ t n g ữ n g à y na y ). 13 Phần 1 của mô hình thác nước: Hai bước cơ bản dể xáy dựng m ột chương trinh Phân tích và làp trình sẽ bao góm các cõng vièc sáng tao mà nó đóng góp trực tiếp íới tinh hCru dung của sản phẩm. Phấn 2 của mò hình thác nước: Cách tiếp cận của hệ thống lớn Phần 3 của mỏ hình thác nước: Năm s ự c ả ỉ tiến cấn th iế t để tiếp cận công việc. 1. Hoần thiện thiất kê cnương trinh trước khi phân tích vàviết chương írỉnh. 2. Bảo trỉ hiên hầnh vầ hoàn thiện tầỉ liệu. 3. Thực hiện công việc hai lán nếu có thể. 4. Lập ké hoạch, điéu khiển vâ điéu hành kiểm sửa. 5. Trao đổỉ và thu hút khâch hầng. tỉìììlì 1-1. M ó lìììili íluỉc ỉìUỚc. 14 1. Đ á u Ỉ ỉ è n lù g i a i ( l o ạ n t h i ế t k é c h ư ơ n g t r ì n h , \ l ệ c íiâỉi l iê n ( ỉ ể g iả i cỊuyếĩ Viíìỉ d è l à h ô sitHiỊ tnộ í t h i ế t kê ch it í/n g ĩi ìtìlì s ơ h ộ v à o i^ịữa g i a i (loạn .\ck' (ttiìh \' N ế u n h ư c h ú n g ta l ờ b ỏ đi sự th i c u hụt k h ô n g l ư ư n g t h í c h về kv íh u â i t r o n g m ộ t k h u n g t h ờ i g i a n m à tài liệu đ ư ợ c viết ihì t h ự c c h ấ t t h ỏ n g đ i ệ p c ù a "lập tài l iệ u c h o t h i ế t k ế " v ẫ n c ò n g iá trị. V i ệ c trì nh b à y m ộ t c ú c h d c h i c u c á c k h u ò n m ả u m à c á c c ổ đ ô n g v à c á c n h ó m c ó t h ể tr u y xu ấ t đư ợ c là đ i é u cố t yế u. T u y Iihiẻn ưu đ i ể m c h í n h t r o n g c á c ký hi ệ u , n g ô n imừ, c á c h d u ỵ ộ t , c ô n g c u và p h ư ơ n g p h á p đ ã đ á p lại n h ữ n g y ê u cá u đ ố i với Iihững sư lạc hậu vể tài li ê u , T ron g c h ư ơ iì g sau, c h ú n g tòi chỉ rỏ ràng rằng nếu lậỊ) trung quá nhiều VC tài liệu thì sẽ k h ỏ n g tốt và p h ả n t á c d ụ n g . Bởi vì c á c cỏ iig n g h ệ hiệ n n a y đ à hỗ tr ọ c h o c á c h b i ể u d i ễ n n h ữ n g k ý h i ệ u c ú a tài liệu rất c h í n h xác đc xác đ ị n h VCU c â u , t h i ế t k ế và t h ể h i ệ n . L à m h a i l ầ n , N ế u t i h ư ììỉột ci iư ơ n g Ỉriỉỉlì ỉỉỉáy ĩiỉììì d ư ợ c p l ì á í ĩriểìi l J n 3. đ ầ n ti ê n th ì v iệ c c h ỉ n h lý l ù m r a p h ié ỉi b ả n citòi c ù n g c ấ p p h ú t c h o klỉáclì liủ,'ỉg d ể t r i ể n k h a i t h ự c h i ệ n ĩììực s ự là pìiiêiì h à n ĩlìứ h a i m ủ d ã d ư ợ c (láỉili ỉ^iá wà ĩliực h i ệ n . C h ú V r ằ n g d â y là m ộ t s ự đ ơ n g i ả n c ủ a t o à n b ộ q u á Ịrìiììì (lược íỉìỉực lìiện ỉlỉii ỉỉlìò lạ i, \'ẽ m ậ ỉ t h ờ i g i a n íỉĩẽit ỉiiìy lủ r à í iỉliỏ ílieo klìía c ạ n h c ủ a íoc hi h ộ s ự n ồ lực. T r o n g p h i ê n h à n d ầ u tiên, i o à n (lội p h ả i c ó m ộ ỉ iiỏ lực d ặ ĩ h i ệ ỉ ff'ỉi h ọ c ó ĩ h ể n h a n h c h ó n g ccỉỉỉỉ ỉìlìậỉỉ (lược CiU' íliểỉỉì t r ụ c ír ậ c troỉìị* ílìiếí kế, íroỉìi;' m ỏ lìinlì, s ự lự a c h ọ n lììô h ì n h , (Ịịiêỉì cli nlỉ ữn g kliía c ụnli ỉ r ự c ítỉện c ủ a ílìiêỉ Lké m à k h ô n ^ c ó g i á ĩ n ng lìiêỉi c ứ a í ạ i ííiểĩìi kììởi (hiu và Cỉiấi CÙỈI^ ĩhit d ượ c Ịììiộỉ c h ư ơ n g í r ì n h k h ô n g c ò n lỏ i ỉỉữa. > Đ â y là m ộ t c á c h m ô tả s ú c tí c h và n g ắ n g ọ n s ự ph á i t r i ể n k i ế n Irúc đá ìu t i ê n , m à t r o n g đ ó n h ó m k i ế n Irúc phải c h ị u t r á c h n h i ệ m vể n h ữ n g c ó n g n g h ệ baui đầu. Bằ ng c á c h tạ o ra m ộ i thực tiẻn, mà sau này c h ú n g tỏi SC làm, dưa ra m(ộl c á c h t i ế p c ậ n " l à m N l ầ n " , đ ó là n g u y ê n tác c ơ b à n c ủ a s ự phá i tr i ể n ỉ ạ p tiên tic*n n g à y na y. q i u ì n l ý d ự Ún plỉcìi c ó ó c pliáỉi d o á n n ế u k h â ỉ ì g c â g i a i d o ự n d ầ u ĩiè hì ĨIÙV. \ ’ới n íộ t h ư ớ c ỉtĩô p h ò n g d â u íiêỉì. à m ứ c k i ể m s ử a k i n h n g h i ệ m vé c ú c í^idả íì ìỉ ế ĩ v à c ú c p ìì ự n i vỉ n lì ữ t ìg c ú i nià d o c o n n g ư ờ i pliúỉi d o ú ìì ĩì Oỉì^ c ú c lĩỉili vựxc ỉlỉiếí k ế c ì ì ư ơ n g triỉỉli m á v tìỉilỉ ( n h ư là việc ước lượỉìg vê í r ọ n ^ sỏ tììiựì lại, clỉhi p l ì í lì o à n íh ù ỉ ì h l ỉ o ặ c tìhữ ỉig í^ấp h ộ i h à n g ỉìiỊày) lả nlt ữ ng c á i tliiíờỉiiỊ .vứv r a Vi ù c ú i ỉổi lũi t r â m ĩr ọ n g . 16 Đ â y là sự m ỏ tả rất quan trọng trên tinh thrin c ù a sự phát triển (uẩn hoàn M n h ữ n g t h u ậ n lợi c ố hữu c h o q u à n lý rủi ro. 4. L ậ p k ế h o ạ c h , d i ê u k h i ể n và k i ể m t r a c h á i l ư ợ n g . Khôììi* c ó (lòi h ỏ i , cIùỉỉ}Ị lớ n ỉìlỉấí c ủ a níỉỉíồn ìỉlỉâìì lực c ủ a d ự átì, ỉlìời í^ian (.\ử lý ) m á y ĩitìh \ ă ỉ h o ặ c (ỉánli q u ủ ỉ ì /v ỉù p h a k i ê m tra. D á y lủ p h a r ủ i ro lớn nliấĩ ĩroỉỉíỊ kị' giâ írị và l ậ p lịc h, k h i c á c h lưu ĩ r ữ lại là g i ú trị ĩối t h i ể u sẳtì c ó , n ế u ĩroni* niọỉ ĩ r ư ờ n g hợ p. B a diê ỉi ^i('ri tlỉiệii t r ư ớ c d â y tất C(ỉ í ậ p ĩriiỉĩiị v à o v iệ c klìáni p h ả \'à ^ i ủ i íỊii\ết c ú c vấii cíi' í r ư ớ c k h i (li v à o p h a k i ể m tra. T u y nlỉiêìỉ, íỉìậni c h í sait k h i c ĩư ự c t h ự c h iệ n t ỉ l ì ữ t i í ^ d i ê u đ ỏ , v c ĩn c ò n p h a k i ể ỉ ì ỉ ỉ r a và V (h i c ó Ịih ìê H d iề u ( ỊU U ỈI i t o i i g c á n d ư ợ c l ù m , h a o ^ồììi: ( ì ) v iệ c ỉ à m n ỉ a d ộ i lìịịCi kiểììì íra iiììữnịị n g ư ờ i ỉìià kliôỉtíỊ c l ụ n írú cli ỉỉliiệỉỉi V'Ể^ tliiếí k ế híỉỉi d â u : ( 2 ) cô iig v iệ c kiếnỉ cÍỊtỉli ír ự c qiitUì d ê díh ìh dáii ỉỉhrnỉíỊ lỏi r ò r ủ n g ỉỉlỉU lả rơ i xn()fig d â u âtìì, ílìỉếii h a i nliâỉỉ ỉ ô \ n l ỉ ả y ĨỚI c ú c d ị u c i ỉ i s a i s ó í ị k l i ỏ n q s ử í l ụ t ỉ g ì n á v t í n h d ể d ò ù ỉ ì ì l ồ i n à y , t i ỏ q u á clắtị; ị,-^) k i ể m ĩ r a CiiC í ĩ ư ờ n ^ clíỉn loịỊÌc: ( 4 ) c ô n g v iệc k i ể m ĩr a CKôl cù ìiq ĩr êì ì c ú c ĩììáx dicỉì. 'r- ơ đ â y c ó và i lời k h u y ê n tốt và m ộ t vài lời k h u y ê n lỏi th ò i, c á c m ụ c ỉ và 4 vản là n h ữ ii g lời k h u y ê n lớt, n ó đ ư ợ c t h ả o l u ậ n kỹ l ư ỡ n g t r o n g c á c c h ư ơ n g sau. M ụ c 2 vẫn c h ắ c c h ă n là m ộ t c á c h th í c h th ú k ỳ c ụ c p h ổ bi ế n ( s ử d ụ n g c á c p h ẩ n n n ề m kiểiiì tra ), n h ư n g m u c đ í c h c ủ a n ó Iihư đ ã tr ì n h b à y ờ đ â y h ầ u n h ư đ ã lổi tlhòi. M ậ c d ù c ó t h ế n ó đ ã là m ộ t sân p h ẩ m c ó g iá trị h i ệ u q u ả th ự c h i ệ n t r o n g k ỹ llíHiột c ù a n h ữ n g n ă m 7 0 , n h ư n g n ó k h ô n g ph ù h ợ p với n g à y n a y . C á c m á y tí n h , c:ác bộ d iề n d ị c h , b ộ p h â n tích và n h ữ n g c ổ n g c u k h á c đ ã là n h ữ n g m á y m ó c c ó hiiệu suất c a o h ơ n đ ể băt k ị p c á c lỗi rõ rà ng. N h ư ớ m ụ c 3, việ c k i ể m tra c á c đ lư ờ ng d ẫ n l o g i c rất k h ó đ ầ v đ ủ t r o n g n h ữ n g n ă m 7 0 , Iiếu k h ô n g c ó việ c t h ê m v/ào c á c pháii tử p h à n p h ố i p h ứ c ta p, c á c p h ầ n tử d ù n g lại đ ư ợ c và m ộ t vài n h â n t(ố phức t ạ p k h á c . N ó c h á c c h á n k h ô n g k h ả ihi với hđ u hết c á c hệ t h ố n g n g à y niav. D;ìv ỉà đ i é u clẠc b iệ t đúiì g với c á c p h â n phối v iệ c tí n h t o á n , t r o n g đ ó , với tỉhòi gian Iihư một h ư ớ n g them vào, đó là một sô vô lận lìhững đường dản lo gic . TTrong m ộ t x ử Iv t i ê n t i ế n , vi ệ c k i ể m tra là rnỏt v ò n g đời hoạt đ ộ n g khi m à việ c t lh ưc hi ên đ ú n g đ ắ n c á c y ê u củii ít h ơ n t ổ n g s ố tài I i g u y ẽ n và l ì h ữ n g k h á m ph á p->hat hicii ra c ò n d ể d à n g hơiì troiií; v ò n g đời, khi lưu t r ữ lại v ẫ n c ó th ể đ ư ợ c sir dÌỊKìg. 5. T h u h ú t k h á c h h à n g , C ó m ộ t và i /v d o , m ộ ĩ ĩlỉiếỉ k ế p ì ì á n m ề m n à o d ó Sỉ.ẽ dươc l ủ m lủ m ộ t c h ủ d ê d ư ợ c cỉỉỄn ^iảỉ r ộ n g r ãi, í h ậ m c h í scẤii c ả h ợ p đ ồ t i g - ■’' ' * ('^ìA. HA N O í ~j I i R j N G TAIVÍ ĨH O N G tin TH'JVip; ■j \ ' - ( r D / ĩrư ớc (ló, D ỏ lủ diê ii cỊituỉì ỈÌ ỌỈỈỈĨ d ê ỉlỉii h ú t klỉáclỉ hàìHĩ ỉro/ií^ ỈỈIỘÍ ( (ỉclt ĨỈIƯC hiiỉỉi ilỉức vì v ậ y k lìú clì l ỉ à n g d ã clìiixcỊỊ ỉ ^ ĩa o ỉ ạ i iiìo cliiỉiỉỉ h ọ ỉihữnịỊ (ỉiẽnì ( l é h(Uì trư ớc k h ỉ ịịiao lỉủtií* c u ố i cùỉiiỊ. C ó Ì)U diểỉìỉ s a u d ã \ , c á c y ê u c ủ a d ư ợ c (ỈỊỈIỈI n s ịh ĩa l ù s ự h i ể u i ì ỉ â i t h è ỉ ì íroỉỉi^ s ự v ậ ỉ ị ỉ ì i s i ỉ ị h í ) , s ự p h á n (commiỊìueiìỊ) c'/ia klìciclì hàỉis^ có ĩhê doáìì v à s ự tiÌỊì ỉ Ì Ị ì h hộ sự ììổ lực phái ỉriêỉL N ó biti) Ỉiàỉìì Vỉệc "xem x é t ìại p h â n ìnétìi s ơ t h ả o " s a u h ư ớ c ỉlỉiết k é cìiKơiìiị ỉriỉỉlỉ s ơ ĩ h í ỉ o , tìuộỊ ĩìiâìỉ í ự " x e m x é ĩ lạ i p h ầ n ỉuêììì í l ỉ i ế ỉ k è t ớ i lỉạ n " íro ỉỉịĩ S iỉố ĩ diK o'fi^ ĩ ì ì n h í ỉỉie ĩ k í' v à m ộ ĩ ".xem x ê ỉ l a i p h ầ ỉ i tìỉêììi c h ấ p n h ậ i i Cỉỉối CÙÌI^" Síĩit (l ó kiểìH ĩỉìử. > Sự h iể u t h ấ u b ê n í r o n c s ự vật n à y đà đ ư ợ c t h e o đ u ổ i t r o n g n h i ê u Iiảni v à n h iì n g nơi đ ư ợ c t h ự c h i ệ n đ ã s â n x u ấ t c h o Iihữnu kcí q u à đ á n g ĩin c ậ y . Lôi k e o k h á c h hà ii g vói lìhữiìg liiậiì c h ứ n g d ẻ d à n g và k ế h o a c h gi ã i phóiiiỉ a n p h a / hei.a là đ à đ ư ợ c c h ứ n g m i n h , rnộl kỹ tlìuẠt c ó giá trị. C h ú n g lôi đ ã l u ổ n n h ấ n m ạ n h s ư th ấ u h i ế u bàíì c h ấ ! đ ư ợ c tĩìiiii b à y trê n t r a n g g i ấ y nà y. T r o n g k h i h ầ u hêì c ó n g n g h ệ đ ả sử d ụ n g n c u ồ n n ă n g iirợng đâip v à o đ ư ợ c c o i n h ư g ẩ n với m ỏ liình t h á c n ư ớ c , c h ú n i ỉ tỏi c h i th ấ y n h ữ n g ỉổi nhiò t r o n g l ý t h u y ế t i h í ì m c h í k l i i n ó đĩì đ ư ợ c á p d u n g t r o n g h o à n c à i i h c ủ a c ô n c Iiglìtệ hiện nay. Sự phé phán sẽ là m u c tiêu trong thực hành c á c h tiếp cậiì. nơi két hụíp c á c giá trị k h ố n g tổt k h á c n h a u với n h ữ n g y ê u t ố k h ô n g thể tỉurc h iệ n đ ư ợ c . C h ú n g lôi n g h i n g ờ r ằ n g h ầ u hết n h ữ n g n g ư ờ i phê p h á n c h ư a b a o g i ờ Ihưc s.ự hiể u đ ư ợ c lý í h u y ế t n à y ; h ọ m ớ i c h ỉ h i ể u phầiì ihư c h à n h đ ị n h trưcíc. T r o n g s u ố t c u ố n s á c h n à y , c h ú n g tói t h a m k h à o v ấ n đ ề thirc liành tr o n g quiá k h ứ v à h i ệ n tại g á n với m ỏ lùiih t h á c n ư ớ c , sẽ l iế p lụ c đ ư ợ c t h á o l u ậ n , ĩihư ”qu y ước ( c o n v e n t i o n a l ) " t i ế p c ậ n h a y x ử lý p h ấ n n i ề m q u a n lý. C h ú n g tỏi c h ứ n g u ò r ằ n g n ó k h ô n g d à i h ơ n m ộ t k h u n g l à m vi ệ c tốt c h o k ỹ n g h ệ p h ấ n m é m hièn đạii vể m ặ t t h ự c h à n h và v à k ỹ t h u ậ t , và c h ú n g tồi s ừ d u n g n ó n h ư là m ộ t ti ê u c huẩu ì th ực s ư đ ể h ợ p lý h o á m ộ t củi t i ế n x ử lý m à l o ạ i b ỏ đi m ộ t vài sai SÓI c ơ baiii c ù a nó. 1.1.2. T r o n g t h ự c h à n h M ủ c d ù lời k h u y ê n c ú a nhié ii c h u y ê n c i a p h á n lìiéni và lý tliLiyếl sail míô h ì n h t h á c n ư ớ c , n h ư n g m ộ t vài d ự á n p h ầ n n i c m vẩiì t h ư c hiê n g á n giố im vỏyi q u ả n lý p h ầ n m ề m I r u y ẻ n t h ố n g . T u y n h i ê n , bới VI s ử d u n g c ù a nó đ a n g tàn I;ạ và là n h i ề u đ i ề u p h ổ b i ế n hơĩì t r o n g q u á k h ứ , c h ú n g tôi c h ứ n g m i n h nó là inộtt thời q u á k h ứ đ à q u a . 18 Đ i ể u h ữ u ích đ c t ó m tát đ ặ c đ i ể m c ù a x ử lý t r u y c iì t h ố n g n h ư là đ ậ c tính t r r i n g đ ã đ ư ợ c á p d ụ n g , d i ể u m à k h ô n g c ầ n th iế t n h ư n ó úìì là m ộ t ý đ ị n h . C á c d ự áĩiì i u r ờ n ụ x u y ê n c ó c á c p h i ề n hà th ể hiệ n ra ả c á c t r i ệ u c h ứ i ì g sail đâ v: • K é o d à i sir tí c h h ợ p và đ i ể m g ã y th iế t k ế m u ộ n . • Sự phruì lích rủi ro mu ộn. • C á c y ê u c ủ u đ i c u khiế ii p h â n rả ( p h â n h u ỷ ) c h ứ c n ă n g . • C á c q u a n hộ đ ố i t h ủ đặ t c ư ợ c (nmrời g i ữ ti ề n đ ạ t c ư ợ c ) . • C h ú đ i ể m t r o n g tài liệu và x e m lại g ậ p gỡ. K é o dùi s ư (ích h ơ p và d ié m g ã y íh iết k ẻ m u ộ n C h o m ộ t đ i ế n hìiih p h á t tri ển d ự áii là s ử d ụ i ì g m ộ t m ô hìn h t h á c nướ c q ị u . ỉ i lý tiến t n n h , H ì n h 1-2 mi iìh hoạ sự phá! t r i ế n ti ế n tr i ế n g ầ u để vói thời gi an . S S ự t i ế n t r i ể n đ à đ ư ợ c đ ị n h n g h ĩ a b à n g phầii t r ă m c h ư ơ n g tr ì n h , đ ó là, c ó th ể giải tl*hí;h được irẻii lììẫu biếu đíclì của nó. (Phấn m ể m c ó thể dịch được và c ó thể th h i c h i ệ n ( c h ạ y ) đ ư ợ c ; n ó k h ỏ i m nhất thi ết c ầ n đ á y đ ủ , l ư ơ n g đối dẻ d à i , cQng k*:hMig c ầ n c h ì đ ị n h rõ r à n g ) . T u ầ n u r sau đ ủ y ỉà ( s ư ti ế n tr i ể n ) c h u n g ; • Sớni t h à n h c ố n g q u a Iihữníí thiết k ế tr ê n g i ấ y và n h ữ n g c h ỉ d ả n rất đ ầ y đ ủ , t ư ờ n g l ậ n ( t h ư ờ n g q u á t ư ờ n g tận). • Sự tậiì tìiih đ ể in à h o á m u ộ n ( b ổ s u n g ) t r o n g v ò n g đời. • Sư p h ầ n tí c h cứ c rủi ro ( n g u y cơ) phá i Irà g i á đ ế n c á c ihưc h i ệ n bấ t n g ờ phát s i n h v à I i h ữ n g s ự nỉ i ậ p Iih ằn c g i ữ a c á c m ậ t c h u n g . • B a o n ặ n g và sứ c é p lậ p lị c h sẽ c h o hệ t h ố n g l à m vi ệc. • S ắ p x ế p lại c á c i h i ế t k ế m u ộ n k h ô n g tối ưu, n ê u k h ô n g c ó th ời g ia n đế thi ết k ế lai. • M ộ t s à n p h ẩ m y ế u ớ t, kliổiig thể g i ữ đ ư ợ c đ ã đ ư ợ c p h á t ra m u ộ n . Dựa tr ê n n g ố n n g ữ và kỹ th u ậ t c h ư a c h í n m u ổ i đ ư ợ c sử d ụ n g t r o n g c á c h íi iê> cận t r u y é n t h ô n g , đ ả c ó l;1m q u a n trọni: đ á n g k ế t r o n g sư h o à n t h à n h " p h á n n m ơ n thi él k ế " t r ư ớ c k h i c h u y ể n n ó s a n g n g ồ n n g ữ lộ p Ir ìn h m ụ c đ í c h , ờ đ ó nó sẽ nrát k h ó h iể u và t h a y đ ổ i . T h ư c h à n h n à y đ ã c h o kế t t| u a tr o n g SỪ d ụ n g n h ié u k k h i ô n m ẫ u ( c á c y ê u c ầ u b ằ n g l i ế n g A n h , th iế t k ế s ơ b ộ t r o n g c á c s ơ đ ổ l u ồ n g , c c á ; thiết k ế c h i tiết t r o n g n g ồ n n g ữ thiết k ế c h ư ơ n g t r ì n h và việc t h ự c hi ộn đđy đ đ ù tr o n g n g ố n n g ữ m ụ c đ í c h c h ả n g h ạ n n h ư F O R T R A N , C O B O L , h o ă c C) và nnh'rn? s ự d ị c h c h u y ể n g i ữ a lỏi d ẻ xảy ra, l a o đ ộ n g c h u y ê n sảu và c á c đ ị n h d ạ n g . 19