Tài liệu Hoàng thị ngọc .hoàn thiện kế toán bán hàng và xác định kết quả hoạt động kinh doanh tại công ty tnhh lam sơn - sao vàng

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP. HỒ CHÍ MINH CƠ SỞ THANH HÓA – KHOA KINH TẾ ---------- CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP ĐỀ TÀI: HOÀN THIỆN KẾ TOÁN BÁN HÀNG VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH TẠI CÔNG TY TNHH LAM SƠN – SAO VÀNG GIÁO VIÊN HD SINH VIÊN TH MSSV LỚP : TH.S. VÕ THỊ MINH : HOÀNG THỊ NGỌC : 11024273 : CDKT13DTH THANH HÓA, THÁNG 06 NĂM 2014. Chuyên đề tốt nghiệp GVHD: NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................. ………Ngày tháng năm 2014 GIẢNG VIÊN SVTH: Hoàng Thị Ngọc – MSSV: 11024273 – Lớp : CDKT13DTH Chuyên đề tốt nghiệp GVHD: NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN PHẢN BIỆN ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................. ………Ngày tháng năm 2014 GIẢNG VIÊN SVTH: Hoàng Thị Ngọc – MSSV: 11024273 – Lớp : CDKT13DTH Chuyên đề tốt nghiệp GVHD: DANH MỤC SƠ ĐỒ Sơ đồ 1.1: Hạch toán nghiệp vụ bán buôn qua kho.............................................16 Sơ đồ 1.2. : Hạch toán nghiệp vụ bán buôn vận chuyển thẳng có tham gia thanh toán......................................................................................................................17 Sơ đồ 1.3. Hạch toán nghiệp vụ bán buôn vận chuyển thẳng không tham gia thanh toán............................................................................................................18 Sơ đồ 1.4. Hạch toán nghiệp vụ bán lẻ hàng hoá................................................18 Sơ đồ 1.5. Hạch toán trường hợp doanh nghiệp có hàng giao đại lý..................19 Sơ đồ 1.6 : Hạch toán trường hợp doanh nghiệp nhận bán hàng đại lý..............20 Sơ đồ 1.7: Hạch toán bán hàng theo phương thức trả góp..................................20 Sơ đồ 1.8 : Hạch toán chi phí quản lý doanh nghiệp...........................................24 Sơ đồ 1.9 : Hạch toán kết quả kinh doanh...........................................................27 Sơ đồ 2.1: Sơ đồ Mô hình sản xuất....................................................................29 Sơ đồ 2.2 .Sơ đồ cơ cấu tổ chức bộ máy công ty................................................30 Sơ đồ 2.3. Cơ cấu tổ chức bộ máy kế toán.........................................................31 Sơ đồ 2.4: Sơ đồ quy trình sổ ở công ty..............................................................33 SVTH: Hoàng Thị Ngọc – MSSV: 11024273 – Lớp : CDKT13DTH Chuyên đề tốt nghiệp GVHD: MỤC LỤC NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN PHẢN BIỆN DANH MỤC SƠ ĐỒ MỤC LỤC LỜI CẢM ƠN LỜI MỞ ĐẦU.......................................................................................................1 1. Lý do chọn đề tài...............................................................................................1 2. Mục đích nghiên cứu.........................................................................................2 3. Phương pháp nghiên cứu...................................................................................2 3.1. Phương pháp thu thập số liệu sơ cấp.............................................................2 3.2 Hệ thống phương pháp kế toán.......................................................................2 3.3 Phương pháp so sánh......................................................................................2 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.....................................................................2 5. Kết cấu của chuyên đề.......................................................................................3 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KẾ TOÁN BÁN HÀNG VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH TRONG CÁC..................................4 DOANH NGHIỆP.................................................................................................4 1.1. NHỮNG LÝ LUẬN CHUNG VỀ BÁN HÀNG VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH......................................................................................................4 1.1.1. Đặc điểm, vai trò, nhiệm vụ của hoạt động bán hàng và xác định kết quả hoạt động kinh doanh trong doanh nghiệp............................................................4 1.1.1.1. Khái quát đặc điểm và vai trò cơ bản của quá trình bán hàng..................4 1.1.1.2. Nhiệm vụ của kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh............6 1.1.2. Khái niệm doanh thu bán hàng....................................................................7 1.1.3. Điều kiện ghi nhận doanh thu......................................................................7 1.1.4. Nguyên tắc hoạch toán doanh thu bán hàng................................................8 1.1.5. Cách xác định kết quả bán hàng..................................................................8 SVTH: Hoàng Thị Ngọc – MSSV: 11024273 – Lớp : CDKT13DTH Chuyên đề tốt nghiệp GVHD: 1.1.6. Phương pháp tính giá vốn của hàng bán.....................................................8 1.1.6.1. Phương pháp giá thực tế bình quân gia quyền.........................................9 1.1.6.2. Phương pháp bình quân sau mỗi lần nhập................................................9 1.1.6.3. Phương pháp nhập trước, xuất trước (FIFO)............................................9 1.1.6.4. Phương pháp nhập sau xuất trước (LIFO)................................................9 1.1.6.5. Phương pháp ghi sổ theo giá hạch toán..................................................10 1.1.6.6. Phương pháp giá thực tế đích danh........................................................10 1.1.7. Các phương thức bán hàng hoá.................................................................11 1.1.7.1. Bán buôn qua kho...................................................................................11 1.1.7.2. Bán buôn vận chuyển thẳng...................................................................11 1.1.7.3. Phương thức bán lẻ:................................................................................12 1.1.7.4. Phương thức bán hàng qua đại lý...........................................................13 1.1.7.5. Phương thức hàng đổi hàng....................................................................13 1.2. CÔNG TÁC KẾ TOÁN BÁN HÀNG VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH...............................................................................................................14 1.2.1. Chứng từ và luân chuyển chứng từ bán hàng............................................14 1.2.2. Phương pháp hạch toán.............................................................................16 1.2.2.1. Kế toán các trường hợp bán buôn qua kho (Đối với đơn vị tính thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ).....................................................................16 1.2.2.2. Kế toán nghiệp vụ bán buôn vận chuyển thẳng ( Đối với đơn vị tính thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ )....................................................................17 1.2.2.3. Kế toán nghiệp vụ bán lẻ hàng hoá (Đôi với đơn vị tính thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ)........................................................................................18 1.2.2.4. Kế toán bán hàng qua đại lý ký gửi (Đối với đơn vị tính thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ)................................................................................19 1.2.2.5. Kế toán bán hàng theo phương thức trả góp (Đối với đơn vị tính thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ).....................................................................20 1.2.3. Kế toán chi phí và xác định kết quả kinh doanh.......................................21 1.2.3.1. Nội dung.................................................................................................21 1.2.3.2. Kế toán chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp....................22 SVTH: Hoàng Thị Ngọc – MSSV: 11024273 – Lớp : CDKT13DTH Chuyên đề tốt nghiệp GVHD: 1.2.3.2.1. Hạch toán chi phí bán hàng.................................................................22 1.2.3.2. Kế toán chi phí quản lý doanh nghiệp....................................................23 1.2.3.2.1. Tài khoản sử dụng:..............................................................................23 1.2.3.2.2. Trình tự hạch toán chi phí quản lý doanh nghiệp................................24 1.2.3.3. Phân bổ chi phí thu mua cho hàng bán trong kỳ....................................25 1.2.4. Kế toán xác định kết quả kinh doanh........................................................25 1.2.4.1. Tài khoản sử dụng..................................................................................25 1.2.4.2. Trình tự hạch toán..................................................................................27 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC KẾ TOÁN BÁN HÀNG VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN LAM SƠN SAO VÀNG......................................................................................28 2.1. GIỚI THIỆU CHUNG VỀ CÔNG TY........................................................28 2.1.1. Lịch sử hình thành.....................................................................................28 2.1.2. Đặc điểm hoạt động của Công ty TNHH Lam Sơn Sao Vàng..................28 2.1.3. Sơ đồ bộ máy tổ chức tại công ty..............................................................29 2.1.4. Sơ đồ bộ máy tổ chức kế toán tại công ty.................................................31 2.1.5. Mô hình tổ chức bộ máy kế toán...............................................................32 2.1.6. Các chính sách kế toán đang áp dụng tại công ty:.....................................32 2.1.7. Sơ đồ quy trình ghi sổ...............................................................................33 2.2. THỰC TRẠNG KẾ TOÁN BÁN HÀNG VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY TNHH LAM SƠN SAO VÀNG.....................33 2.2.1. Kế toán quá trình bán hàng........................................................................34 2.2.1.1. Kế toán doanh thu bán hàng...................................................................34 2.2.1.1.2. Tài khoản sử dụng...............................................................................34 2.2.1.1.3. Quy trình..............................................................................................34 2.2.1.1.4. Các nghiệp vụ kinh tế phát sinh..........................................................35 2.2.1.1.5. Kế toán chi tiết:...................................................................................36 2.2.1.1.6. Kế toán tổng hợp:................................................................................39 2.2.2. Kế toán các khoản giảm trừ doanh thu......................................................41 2.2.3. Kế toán giá vốn hàng bán:.........................................................................41 SVTH: Hoàng Thị Ngọc – MSSV: 11024273 – Lớp : CDKT13DTH Chuyên đề tốt nghiệp GVHD: 2.2.3.1. Chứng từ sử dụng:..................................................................................41 2.2.3.2. Tài khoản sử dụng:.................................................................................41 2.2.3.3. Phương pháp xác định giá vốn...............................................................41 2.2.3.4. Quy trình.................................................................................................42 2.2.3.5.Các nghiệp vụ phát sinh..........................................................................42 2.2.3.6. Kế toán chi tiết.......................................................................................42 2.2.4. Kế toán chi phí quản lý doanh nghiệp.......................................................46 2.2.4.1.Chứng từ sử dụng....................................................................................46 2.2.4.2.Tài khoản sử dụng...................................................................................46 2.2.4.3. Các nghiệp vụ kinh tế phát sinh và sổ kế toán.......................................46 2.2.5. Kế toán xác định kết quả kinh doanh........................................................50 2.2.5.1. Tài khoản sử dụng:.................................................................................50 2.2.5.2. Quy trình.................................................................................................50 CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN KẾ TOÁN BÁN HÀNG VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG SẢN XUẤT KINH DOANH TẠI CÔNG TY TNHH LAM SƠN SAO VÀNG.........................................................................54 3.1. ĐÁNH GIÁ VÀ NHẬN XÉT CHUNG.......................................................54 3.1.1. Những ưu điểm..........................................................................................54 3.1.2. Nhược điểm...............................................................................................54 3.2. GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN.........................................................................55 3.2.1. Phân bổ chi phí quản lý kinh doanh cho từng mặt hàng tiêu thụ để tính chính xác kết quả tiêu thụ của từng mặt hàng.....................................................55 3.2.2. Lập dự phòng phải thu khó đòi.................................................................56 3.2.3. Lập dự phòng giảm giá hàng tồn kho:.......................................................57 3.2.4. Tin học hoá trong công tác kê toán:..........................................................57 KẾT LUẬN.........................................................................................................59 SVTH: Hoàng Thị Ngọc – MSSV: 11024273 – Lớp : CDKT13DTH Chuyên đề tốt nghiệp GVHD: LỜI CẢM ƠN Trong thời gian thực tập vừa qua em đã tích luỹ được rất nhiều kinh nghiệm và các kỹ năng,tác phong làm việc .giúp em củng cố những kiến thức đã học ở trường, từ đó làm nển tảng, hành trang cho công việc nghề nghiệp sau này. Em xin chân thành cảm ơn ban lãnh đạo công ty TNHH Lam Sơn Sao Vàng đã tạo điều kiện cho chúng em được làm việc và học hỏi trong thời gian vừa qua. Đội ngũ nhân viên công ty đã giúp đỡ, hướng dẫn nhiệt tình để chúng em có thể hoàn thành được công việc thực tập của mình một cách hoàn thiện. Chúng em xin cảm ơn sự cho phép từ phía nhà trường,sự quan tâm giúp đỡ từ khoa kinh tế đã giúp chúng em được thực tập, cọ xát thực tế, học hỏi thêm nhiều kiến thức và kinh nghiệm quý báu qua thời gian thực tập vừa qua, để hoàn thành tốt bài chuyên đề tốt nghiệp của mình. Và em xin chân thành cảm ơn sự hướng dẫn của cô Võ Thị Minh người trực tiếp hướng dẫn em trong suốt quá trình làm chuyên đề tốt nghiệp. Em xin chân thành cảm ơn quý thầy cô khoa kinh tế cũng như quý thầy cô trường Đại học Công Nghiệp TP.HCM đã giảng dạy những kiến thức nền tảng cho em trong suốt thời gian vừa qua. Bài chuyên đề tốt nghiệp này là những kiến thức em học hỏi trong quá trình thưc tập tại công ty và trong quá trình học tập rất mong nhận được ý kiến đóng góp từ phía thầy cô để bài chuyên đề tốt nghiệp này của em được hoàn thiện hơn. Em xin trân thành cảm ơn ! SVTH: Hoàng Thị Ngọc – MSSV: 11024273 – Lóp : CDKT13DTH Chuyên đề tốt nghiệp GVHD: LỜI MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Trong điều kiện khi sản xuất gắn liền với thị trường thì chất lượng sản phẩm về cả mặt nội dung và hình thức càng trở nên cân thiết hơn bao giờ hết đối với doanh nghiệp.Thành phẩm hàng hóa đã trở thành yêu cầu quyết định sự sống còn của doanh nghiệp. Viêc duy trì sự ổn định và không ngừng phát triển sản xuất của doanh nghiệp chỉ có thể thưc hiện khi chất lượng sản phẩm ngày càng tốt hơn và được thị trường chấp nhận. Cùng cơ chế mới, với sự hoạt động của nhiều thành phần kinh tế tính độc lập, tự chủ trong các danh nghiệp ngày càng cao hơn mỗi doanh nghiệp phải năng động sáng tạo trong kinh doanh, phải chịu trách nhiệm trước kết quả kinh doanh của mình, bảo đảm được vốn kinh doanh và quan trọng hơn là kinh doanh có lãi. Muốn như vậy các doanh nghiệp phải nhận thức được vị trí khâu tiêu thụ sản phẩm, hàng hóa vì nó quyết định đến kết quả kinh doanh của doanh nghiệp và là cơ sở để doanh nghiệp có thu nhập bù đắp chi phí bỏ ra, thực hiện nghĩ vụ với Ngân sách Nhà Nước. Doanh nghiệp kinh doanh đạt hiệu quả kinh tế cao là cơ sở doanh nghiệp có thể tồn tại và phát triển ngày càng vững chắc trong nền kinh tế thị trường cạnh tranh sôi động và quyết liệt. Xuất phát từ đòi hỏi của nền kinh tế tác động mạnh mẽ đến hệ thống quản lý nói chung và kế toán nói riêng cũng như vay trò và tính cấp thiết của kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh. Nhận thức được tầm quan trọng của công tác kế toán bán hàng vận dụng lý luận đã được học tại trường kết hợp với thực tế thu nhận được từ công tác kế toán tại công ty TNHH LAM SƠN – SAO VÀNG, em đã chọn đề tài: “ Hoàn thiện kế toán bán hàng và xác định kết quả hoạt động kinh doanh tại công ty TNHH Lam Sơn – Sao Vàng” để nghiên cứu và viết bài chuyên đề của mình. SVTH: Hoàng Thị Ngọc – MSSV: 11024273 – Lóp : CDKT13DTH Trang:1 Chuyên đề tốt nghiệp GVHD: 2. Mục đích nghiên cứu Hệ thống hóa các vấn đề cơ sở lí luận có liên quan đến công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh tại công ty TNHH Lam Sơn Sao Vàng Đánh giá thực trạng công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh tại công ty TNHH Lam Sơn Sao Vàng Đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh tại công ty TNHH Lam Sơn Sao Vàng 3. Phương pháp nghiên cứu 3.1. Phương pháp thu thập số liệu sơ cấp Điều tra, thống kê các nghiệp vụ tại phòng kế toán thông qua các bảng biểu, báo cáo được công bố về những kết quả đạt được. Phỏng vấn, trao đổi với những người có liên quan là các kế toán viên đặc biệt là kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng Phương pháp trực quan là quan sát công việc của kế toán. 3.2 Hệ thống phương pháp kế toán - Phương pháp chứng từ - kiểm kê. - Phương pháp ghi sổ kép. - Phương pháp tính giá. - Phương pháp tổng hợp - cân đối 3.3 Phương pháp so sánh So sánh các chỉ tiêu kì gốc với kì báo cáo, kì kế hoạch với kì báo cáo như tổng doanh thu bán hàng và xác định kết quả kinh doanh 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu Đối tượng: Công tác kế toán của doanh nghiệp Phạm vi - Không gian: Nghiên cứu tại công ty TNHH Lam Sơn Sao Vàng -Thời gian: Các số liệu được khảo sát, thu thập năm 2013, và đề xuất giải pháp cho các năm tiếp theo. SVTH: Hoàng Thị Ngọc – MSSV: 11024273 – Lóp : CDKT13DTH Trang:2 Chuyên đề tốt nghiệp GVHD: 5. Kết cấu của chuyên đề Nội dung chuyên đề gồm 3 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận chung về kế toán bán hàng trong các doanh nghiệp sản xuất thương mại . Chương 2: Thực trạng công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả hoạt động kinh doanh tại công ty TNHH Lam Sơn – Sao Vàng Chương 3: Giải pháp hoàn thiện công việc kế toán bán hàng và xác định kết quả hoạt động kinh doanh tại Công ty TNHH Lam Sơn Sao Vàng SVTH: Hoàng Thị Ngọc – MSSV: 11024273 – Lóp : CDKT13DTH Trang:3 Chuyên đề tốt nghiệp GVHD: CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KẾ TOÁN BÁN HÀNG VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH TRONG CÁC DOANH NGHIỆP 1.1. NHỮNG LÝ LUẬN CHUNG VỀ BÁN HÀNG VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH 1.1.1. Đặc điểm, vai trò, nhiệm vụ của hoạt động bán hàng và xác định kết quả hoạt động kinh doanh trong doanh nghiệp. 1.1.1.1. Khái quát đặc điểm và vai trò cơ bản của quá trình bán hàng Trong nền kinh tế thị trường, khi mà các doanh nghiệp phải tự hạch toán kinh doanh, tự chịu trách nhiệm về quyết định của mình thì bán hàng hoá có ý nghĩa hết sức quan trọng đối với sự sống còn của các doanh nghiệp. Các Mác đã từng khẳng định: Lưu thông vừa là tiền đề, vừa là điều kiện, vừa là kết quả của sản xuất.Theo quan điểm này thì sản xuất và lưu thông gắn bó chặt chẽ với nhau tạo nên một chu trình tái sản xuất xã hội. Các doanh nghiệp thương mại thực hiện khâu trung gian nối liền giữa sản xuất và tiêu dùng. Quá trình này bao gồm hai khâu mua và bán hàng hoá, là một tất yếu của quá trình tái sản xuất. Quá trính bán hàng ở các doanh nghiệp thương mại là quá trình vận động của vốn kinh doanh từ vốn hàng hoá sang vốn bằng tiền và hình thành kết quả kinh doanh thương mại. Quá trình bán hàng hoàn tất khi hàng hoá đac giao cho người mua và đã thu đuợc tiền bán hàng. - Đó là sự mua bán có thoả thuận: doanh nghiệp đồng ý bán và khách hàng đồng ý mua, đã trả tiền hoặc chấp nhận trả tiền. - Doanh nghiệp giao cho khách hàng một lượng hàng hoá và nhận được từ khách hàng một khoản tiền hoặc một khoản nợ. Khoản tiền này được gọi là doanh thu bán hàng, dùng để bù đắp các khoản chi phí đã bỏ ra trong quá trình kinh doanh. - Căn cứ vào số tiền hay khoản nợ mà khách hàng chấp nhận trả để hạch toán kết quả kinh doanh trong kỳ của doanh nghiệp. SVTH: Hoàng Thị Ngọc – MSSV: 11024273 – Lóp : CDKT13DTH Trang:4 Chuyên đề tốt nghiệp GVHD: - Xét về mặt kinh tế học, bán hàng là một trong bốn khâu của quá trình tái sản xuất xã hội. Đó là một quá trình lao động kĩ thuật nghiệp vụ phức tạp của doanh nghiệp thương mại nhằm thoả mãn nhu cầu tiêu dùng cho xã hội. Chỉ có thông qua bán hàng thì tính hữu ích của hàng hoá mới được thực hiện, tạo điều kiện để tiến hành tái sản xuất xã hội. Việc thúc đẩy bán hàng hoá ở doanh nghiệp thương mại là cơ sở để thúc đẩy công tác ở doanh nghiệp thương mại trong nền kinh tế quốc dân. - Xét về phương diện xã hội, bán hàng có vai trò quan trọng trong việc đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng. Thông qua công tác bán hàng, các đơn vị kinh doanh có thể dự đoán nhu cầu tiêu dùng của xã hội nói chung và từng khu vực nói riêng với từng sản phẩm hàng hoá từ đó doanh nghiệp sẽ xây dựng được các kế hoạch kinh doanh phù hợp nhằm đạt hiệu quả cao nhất. Chính qua đó, doanh nghiệp đã góp phần điều hoà giữa cung và cầu trong nền kinh tế. - Ngoài những chức năng trên, công tác bán hàng là cơ sở để có kết quả kinh doanh. Giữa bán hàng và xác định kết quả kinh doanh có mối liên hệ hết sức mật thiết và tác động qua lại lẫn nhau. Bán hàng là cơ sở để xác định kết quả kinh doanh, quyết định kết quả kinh doanh là cao hay thấp còn kết quả kinh doanh là căn cứ quan trọng để đưa ra các quyết địnhvà bán hàng hoá. Như vậy, có thể khẳng định rằng kết quả kinh doanh là mục tiêu cuối cùng của doanh nghiệp, còn bán hàng là phương tiện để thực hiện mục tiêu cuối cùng đó. - Việc xác định kết quả kinh doanh chính là xác định phần chênh lệch giữa một bên là doanh thu thuần với một bên là toàn bộ chi phí đã bỏ ra. Số chênh lệch đó biểu hiện “lãi” hoặc “lỗ”. Xác định đúng kết quả kinh doanh là cơ sở để đánh giá hiệu quả của các hoạt động sản xuất kinh doanh trong một thời kỳ nhất định của doanh nghiệp, các định nghĩa vụ mà doanh nghiệp phải thực hiện đối với Nhà nước, lập các quĩ tạo điều kiện mở rộng sản xuất. Ngoài ra việc xác định đúng kết quả kinh doanh còn là cơ sở để lập kế hoạch cho kỳ kinh doanh tiếp theo, đồng thời nó cũng là số liệu cung cấp thông tin cho các đối tượng quan tâm như các nhà đầu tư, các ngân hàng… Trong điều kiện hiện nay, khi mà các doanh nghiệp đang phải tiến hành kinh doanh trong điều kiện cạnh tranh ngày SVTH: Hoàng Thị Ngọc – MSSV: 11024273 – Lóp : CDKT13DTH Trang:5 Chuyên đề tốt nghiệp GVHD: càng gay gắt của nền kinh tế thị trường, việc xác định kết quả kinh doanh có ý nghĩa rất quan trọng trong việc xử lý, cung cấp các thông tin không những cho các nhà quản lí của doanh nghiệp để lựa chọn phương án kinh doanh có hiệu qủa mà nó còn là căn cứ để các cơ quan quản lý tài chính, cơ quan thuế... thực hiện việc giám sát việc chấp hành các chính sách, chế độ tài chính... 1.1.1.2. Nhiệm vụ của kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh Một là ghi chép phản ánh đầy đủ kịp thời khối lượng hàng hoá bán ta, tính toán đúng đắn trị giá vốn của hàng bán ra và các chi phí nhằm xác định chính xác kết quả kinh doanh của doanh nghiệp Hai là cung cấp thông tin kịp thời về tình hình bán hàng phục vụ cho lãnh đạo, điều hành hoạt động kinh doanh thương mại. Ba là kiểm tra tiến độ thực hiện kế hoạch bán hàng, kế hoạch lợi nhuận, kỉ luật thanh toán và quản lí chặt chẽ tiền bán hàng, kỉ luật thu nộp ngân sách. Để thực hiện tốt các nhiệm vụ trên kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh phải chú ý những nội dung sau: Thứ nhất, xác định đúng thời điểm hàng hoá được coi là được bán để kịp thời lập báo cáo bán hàng và phản ánh doanh thu. Báo cáo thường xuyên, kịp thời tình hình bán hàng và thanh toán với khách hàng, đảm bảo giám sát chặt chẽ hàng bán về số lượng, chất lượng, chủng loại, thời gian...Đôn đốc việc thu tiền bán hàng về quĩ kịp thời, tránh hiện tượng tiêu cực sử dụng tiền hạng cho mục đích cá nhân. Thứ hai, tổ chức hệ thống chứng từ ban đầu và trình tự luân chuyển hợp lí. Các chứng từ ban đầu phải đầyđủ hợp pháp, luân chuyển khoa học, hợp lí tránh trùng lặp, bỏ sót và không quả phức tạp nhưng vẫn đảm bảo yêu cầu hợp lý, nâng cao hiệu quả công tác kế toán. Tổ chức vận dụng tốt hệ thống tài khoản, hệ thống sổ sách kế toán phù hợp với đặc điểm sản xuất kinh doanh của đơn vị. Thứ ba, xác định đúng và tập hợp đúng và tập hợp đầy đủ chi phí bán hàng phát sinh trong quá trình bán hàng cũng như chi phí quản lý doanh nghiệp, phân bổ chi phí hợp lí cho hàng còn lại cuối kỳ và kết chuyển chi phí hợp lí cho hàng trong kỳ để xác định kết quả kinh doanh chính xác. SVTH: Hoàng Thị Ngọc – MSSV: 11024273 – Lóp : CDKT13DTH Trang:6 Chuyên đề tốt nghiệp GVHD: Kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh thực hiện tốt các nhiệm vụ của mình sẽ đem lại hiệu quả thiết thực cho công tác bán hàng nói riêng và cho hoạt động kinh doanh nói chung của doanh nghiệp. Nó giúp cho người sử dụng những thông tin của kế toán nắm được toàn diện hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, giúp cho người quản lý trong việc ra quyết định kịp thời cũng như trong việc lập kế hoạch kinh doanh trong tương lai. 1.1.2. Khái niệm doanh thu bán hàng Doanh thu là tổng giá trị các lợi ích kinh tế doanh nghiệp thu được trong kỳ kế toán, phát sinh từ các hoạt động sản xuất kinh doanh thông thường của doanh nghiệp, góp phần vốn chủ sở hữu. Doanh thu trong doanh nghiệp bao gồm: Tổng giá trị cao có lợi ích kinh tế doanh nghiệp đã thu được hoặc sẽ thu được như: Doanh thu bán hàng, doanh thu cung cấp dịch vụ, doanh thu về hoạt động tài chính, tiền lãi,bản quyền, tổ chức và lợi nhuận được chia. Doanh thu bán hàng là toàn bộ số tiền thu được từ các hoạt động giao dịch từ các hoạt động giao dịch như bán sản phẩm hàng hóa cho khách hàng bao gồm cả các khoản phụ thu và phí thu thêm ngoài giá bán (nếu có). 1.1.3. Điều kiện ghi nhận doanh thu Doanh thu bán hàng được ghi nhận khi đồng thời thõa mãn tất cả 5 điều kiện sau: Doanh nghiệp đã chuyển giao phần lớn rủi ro và lợi ích gắn liền với quyền sở hữu sản phẩm hoặc hàng hóa cho người mua. Doanh nghiệp không nắm giữa quyền quản lý hàng hóa như nghười sở hưu hàng hóa hoặc quyền kiểm soát hàng hóa. Doanh thu được xác định tương đối chắc chắn. Doanh nghiệp đã thu được hoặc sẽ thu được lợi ích kinh tế từ giao dịch bán hàng. Xác định được chi phí liên quan đến giao dịch bán hàng. Doanh thu bán hàng bao gồm: Doanh thu bán hàng ra ngoài và doanh thu bán hàng nội bộ. SVTH: Hoàng Thị Ngọc – MSSV: 11024273 – Lóp : CDKT13DTH Trang:7 Chuyên đề tốt nghiệp GVHD: 1.1.4. Nguyên tắc hoạch toán doanh thu bán hàng Đối với cơ sở kinh doanh nộp thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ, khi viết hóa đơn bán hàng phải ghi rõ giá bán chua có thuế GTGT, các khoản phụ thu, thuế GTGT phải nộp và tổng giá thanh toán. Doanh thu bán hàng được phản ánh theo số tiền bán hàng chưa có thuế GTGT. Đối với hàng hóa chịu thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp thì doanh thu được phản ánh trên tổng giá thanh toán. Đối với hàng hóa thuộc diện chịu thuế TTĐB, thuế xuất nhập khẩu thì doanh thu tính trên tổng giá mua bán. Doanh thu bán hàng(kể cả doanh thu nội bộ) phải được theo dõi chi tiết theo tứng sản phẩm nhằm xác định chính xác, đầy đủ kết quả kinh doanh của từng mặt hàng khác nhau. Trong đó doanh thu nội bộ là doanh thu của những sản phẩm hàng hóa cung cấp lẫn nhau giữa các đơn vị trưc thuộc trong cùng một hệ thống tổ chức như: Gía trị các loại sản phẩm, hàng hóa được dùng để trả lương cho cán bộ công nhân viên, giá trị các sản phẩm đem biếu tặng hoặc tiêu dùng trong nội bộ doanh nghiệp. 1.1.5. Cách xác định kết quả bán hàng. Kết quả kinh doanh từ hoạt động bán hàng = Doanh thu bán hàng - Giá vốn bán hàng - CPBH, CPQLDN phân bổ cho số hàng bán Trong đó: Doanh thu Tổng doanh bán hàng = thu bán hàng thuần - Các khoản giảm trừ doanh thu theo quy định - Thuế xuất khẩu, thuế TTĐB, thuế GTGT phải nộp 1.1.6. Phương pháp tính giá vốn của hàng bán. Để có số liệu hạch toán, cũng như xác định kết quả kinh doanh của doanh nghiệp cần phải xác định phương pháp tính trị giá mua thực tế của hàng hoá bán ra trong kỳ của doanh nghiệp để từ đó xác định giá vốn hàng bán. Ta có: Giá vốn hàng bán = Giá mua hàng hoá xác định + là tiêu thụ Chi phí mua phân bổ SVTH: Hoàng Thị Ngọc – MSSV: 11024273 – Lóp : CDKT13DTH Trang:8 Chuyên đề tốt nghiệp GVHD: Tuỳ theo điều kiện của mình mà doanh nghiệp lựa chọn phương pháp tính giá mua hàng hoá xác định là được bán cho phù hợp trên cơ sở tôn trọng ngguyên tắc nhất quám trong kế toán, tức là sử dụng phương pháp nào thì phải thống nhất trong niên độ kế toán. Những phương pháp tính giá mua hàng hoá như sau: 1.1.6.1. Phương pháp giá thực tế bình quân gia quyền. Giá mua của hàng hoá mua trong kỳ = Số lượng hàng hoá xuất kho trong kỳ x Đơn giá mua bình quân gia quyên Trong đó: Đơn giá bình quân gia quyền = Giá mua tực tế hàng tồn đầu kỳ + Số lượng hàng hoá tồn đầu kỳ Giá mua thực tế hàng nhập trong kỳ Số lượng hàng hoá nhập trong kỳ Theo phương pháp này, giá vốn của hàng hoá xuất kho để bán tính được tương đối hợp lý nhưng không linh hoạt vì cuối tháng cuối tháng mới tính được đơn giá bình quân. 1.1.6.2. Phương pháp bình quân sau mỗi lần nhập. Về bản chất, phương pháp này giống phương pháp trên nhưng đơn giá bình quân phải được tính lại sau mỗi lần nhập trên cơ sở giá mua của hàng tồn và giá mua của lần nhập đó. Phương pháp này đảm bảo số liệu có độ chính xác cao và kịp thời tuy nhiên khối lượng công việc tính toán lại tăng thêm do đó chỉ nên áp dụng với các doanh nghiệp có số lần mua hàng hoá ít nhưng khối lượng lớn. 1.1.6.3. Phương pháp nhập trước, xuất trước (FIFO) Theo phương pháp này hàng hoá xuất được tính giá mua trên cơ sở giả định lô hàng nào nhập kho trước thì tính gía mua vào của cho hàng hoá xuất trước, nhập sau thì tính sau. Kế toán phải mở sổ chi tiết cho từng loại hàng về số lượng, đơn giá và thành tiền về từng lần nhập xuất hàng hoá. 1.1.6.4. Phương pháp nhập sau xuất trước (LIFO) SVTH: Hoàng Thị Ngọc – MSSV: 11024273 – Lóp : CDKT13DTH Trang:9 Chuyên đề tốt nghiệp GVHD: Phương pháp này tính giá mua hàng hoá bán ra trên cơ sở giả định lô hàng nào nhập kho sau thì được xuất trước, vì vậy việc tính giá mua sẽ ngược lại với phương pháp nhập trước xuất trước. 1.1.6.5. Phương pháp ghi sổ theo giá hạch toán. Giá hạch toán là giá do doanh nghiệp đặt ra, có thể lấy giá kế hoạch hoặc giá cuối kỳ trước và được qui định thống nhất trong một kỳ hạch toán. Theo phương pháp này, để tính được trị giá mua thực tế của hàng hoá bán ra trong kỳ, kế toán phải mở sổ kế toán chi tiết, phản ánh sự biến động của hàng hoá nhập, xuất trong kỳ theo giá hạch toán. Hàng ngày, kế toán ghi sổ về các nghiệp vụ xuất hàng hoá theo giá hạch toán Cuối kỳ, kế toán tiến hành xác định hệ số chênh lệch giá của từng loại hàng hoá theo công thức: Trị giá hạch toán của hàng xuất kho Hệ số chênh = lệch tỷ giá Số lượng hàng hoá xuất kho = Trị giá mua thực tế của + hàng tồn đầu kỳ Trị giá hạch toán của hàng tồn đầu kỳ + x Đơn giá hạch toán Trị giá mua thực tế của hàng nhập trong kỳ Trị giá mua hạch toán của hàng nhập trong kỳ Trị giá mua thực tế của hàng hoá bán ra được xác định theo công thức: Trị giá mua thực tế hàng bán ra = Giá hạch toán của hàng bán ra trong kỳ x Hệ số chênh lệch giá 1.1.6.6. Phương pháp giá thực tế đích danh. Theo phương pháp này, trị giá mua của hàng hoá xuất kho bán thuộc lô hàng nhập nào thì tính theo đơn giá của chính lô đó. Phương pháp này phản ánh rất chính xác giá của từng lô hàng xuất bán nhưng công việc rất phức tạp phương pháp đòi hỏi thủ kho phải nắm được chi tiết rừng lô hàng, phương pháp này được áp pháp dụng cho các loại hàng hoá có giá trị cao, được bảo quản riêng theo từng lô của, mỗi lần nhập. Cuối kỳ, kế toán tiến hành phân bố chi phí thu mua của hàng còn lại đầu kỳ SVTH: Hoàng Thị Ngọc – MSSV: 11024273 – Lóp : CDKT13DTH Trang:10 Chuyên đề tốt nghiệp GVHD: và chi phí thu mua phát sinh trong kỳ này cho hán xuất kho và hàn còn lại cuối kỳ theo công thức: Chi phí mua hàng Chi phí mua phân bổ cho hàng + hàng phát sinh Chi phí thu mua Trị giá mua trong kỳ trong kỳ phân bổ của hàng của hàng bán = x bán ra trong kỳ ra trong kỳ Trị giá mua Trị giá mua của + của hàng hàng tồn đầu kỳ nhập trong kỳ Như vậy giá vốn của hàng bán ra được tính theo công thức sau: Trị giá vốn của hàng = bán ra trong kỳ Trị giá mua của hàng xuất bán trong kỳ + Chi phí thu mua phân bổ cho hàng xuất bán trong kỳ 1.1.7. Các phương thức bán hàng hoá. Trong nền kinh tế thị trường, việc bán sản phẩm, hàng hoá của các doanh nghiệp được thực hiện bằng nhiều phương thức khác nhau, theo đó các sản phẩm hàng hoá vận động từ doanh nghiệp đến tay các hộ tiêu dùng cuối cùng. Tuỳ thuộc vào đặc điểm sản phẩm hàng hoá tiêu thụ mà doanh nghiệp có thể sử dụng một trong các phương thức sau: 1.1.7.1. Bán buôn qua kho. Đây là hình thức bán buôn mà hàng hoá bán được xuất ra từ kho của doanh nghiệp. Theo phương thức này có 2 hình thức bán buôn: * Bán buôn qua kho bằng cách giao hàng trực tiếp: theo hình thức này, bên mua cử đại diện đến kho doanh nghiệp thương mại để nhận hàng. Doanh nghiệp xuất kho hàng hoá giao trực tiếp cho đại diện bên mua ký nhận đủ hàng, bên mua đã thanh toán hoặc chập nhận thanh toán, hàng hoá được xác nhận là tiêu thụ. * Bán buôn qua kho bằng cách chuyển thẳng hàng: Theo hình thức này, căn cứ vào hợp đồng đã ký kết, doanh nghiệp thương mại xuất kho hàng hoá bằng phương tiện vận tải của mình hay thuê ngoài chuyển đến giao cho bên mua tại một địa điểm đã được thoả thuận giữa hai bên. Hàng hoá chuyển bán vẫn thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp thương mại, số hàng này được xác nhận là tiêu thụ khi nhận được tiền của bên mua thanh toán hay chấp nhận thanh toán SVTH: Hoàng Thị Ngọc – MSSV: 11024273 – Lóp : CDKT13DTH Trang:11