BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG CÁN BỘ QUẢN LÝ GIÁO DỤC TP. HỒ CHÍ MINH
TIỂU LUẬN CUỐI KHÓA
Lớp bồi dưỡng Cán bộ quản lý trường mầm non, phổ thông Khóa 27
QUẢN LÝ CÔNG TÁC ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC
Ở TRƯỜNG THCS KIẾN THIẾT, QUẬN 3, TP.HCM
Học viên: Nguyễn Hồng Giang
Đơn vị công tác: Trường THCS Kiến Thiết, Quận 3, TP. Hồ Chí Minh
TP. HỒ CHÍ MINH - THÁNG 09/2021
LỜI CẢM ƠN
Đầu tiên, tôi xin chân thành cảm ơn ThS. Phạm Đăng Khoa đã tân tình hướng
dẫn, góp ý và động viên tôi trong quá trình tôi thực hiện tiểu luận.
Xin chân thành cảm ơn quý thầy, cô Trường Cán bộ quản lý giáo dục Thành
phố Hồ Chí Minh đã tận tình dạy bảo, truyền đạt những kiến thức, cơ sở lí luận và
kinh nghiệm học tập, nghiên cứu quý báu trong suốt thời gian tôi tham gia chương
trình học tập.
Chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu trường THCS Kiến Thiết đã tạo điều kiện
thuận lợi cho tôi tham gia và hoàn tất chương trình học tập tại Lớp Bồi dưỡng Cán bộ
quản lý trường mầm non, phổ thông Khóa 27. Đồng thời giúp đỡ, hỗ trợ tôi thực hiện
tiểu luận.
Những lời cảm ơn sau cùng, tôi xin gửi đến gia đình, người thân, bạn hữu,
đồng nghiệp đã luôn động viên, góp ý để tôi hoàn thành tiểu luận này.
Trân trọng.
MỤC LỤC
Trang phụ bìa
Trang
Mục lục
1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
1.1. Lý do pháp lý ...........................................................................................................1
1.2. Lý do lý luận ............................................................................................ ...............3
1.3. Lý do thực tiễn ........................................................................................................6
2. TÌNH HÌNH THỰC TẾ VỀ CÔNG TÁC QUẢN LÝ ĐỔI MỚI PHƯƠNG
PHÁP DẠY HỌC CỦA HIỆU TRƯỞNG TẠI TRƯỜNG THCS KIẾN THIẾT,
PHƯỜNG 5, QUẬN 3, TP.HCM NĂM HỌC 2020 - 2021
2.1. Khái quát về đặc điểm tình hình của trường THCS Kiến Thiết,..............................7
2.2. Thực trạng công tác quản lý đổi mới phương pháp dạy học của hiệu trưởng tại
trường THCS Kiến Thiết………………………………………………………….........9
2.3. Những điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội, thách thức để nâng cao công tác quản lý đổi
mới phương pháp dạy học của hiệu trưởng tại trường THCS Kiến Thiết
…………………………………………………………………………………...……14
2.4. Kinh nghiệm thực tế của hiệu trưởng trong công tác quản lý đổi mới phương pháp
dạy học tại trường THCS Kiến Thiết, Phường 5, Quận 3, TP. HCM ………….…….18
3. KẾ HOẠCH HÀNH ĐỘNG ĐỂ HIỆU TRƯỞNG QUẢN LÝ ĐỔI MỚI
PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TẠI TRƯỜNG THCS KIẾN THIÉT, PHƯỜNG 5,
QUẬN 3, TP.HCM NĂM HỌC 2020 - 2021 ……………..……..............................22
4. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
4.1. Kết luận..................................................................................................................35
4.2. Kiến nghị ................................................................................................. ….........36
TÀI LIỆU THAM KHẢO
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
CB, GV, CNV
:
Cán bộ, giáo viên, công nhân viên
GD&ĐT
:
Giáo dục và Đào tạo
GV
:
Giáo viên
HS
:
Học sinh
THCS
:
Trung học cơ sở
THPT
:
Trung học phổ thông
1. Lý do chọn đề tài
1.1. Lý do pháp lý
Đổi mới phương pháp dạy học trở thành một trong những nhiệm vụ và yêu
cầu tất yếu trong đổi mới giáo dục hiện nay ở nước ta. Đây là một vấn đề cấp bách
của toàn ngành giáo dục được thể hiện qua các văn bản, nghị quyết của trung ương
Đảng, trong luật giáo dục, điểu lệ trường phổ thông, chương trình giáo dục phổ
thông 2018.
Vấn đề đổi mới phương pháp dạy học được thể hiện trong quan điểm giáo
dục của Đảng. Nghị quyết Trung ương 4 khóa VII đã xác định phải “khuyến khích
tự học”, phải “áp dụng những phương pháp giảng dạy hiện đại để bồi dưỡng cho
học sinh năng lực tư duy sáng tạo, năng lực giải quyết vấn đề”. Nghị quyết Trung
ương 2 khóa VIII tiếp tục khẳng định phải “Đổi mới phương pháp giáo dục đào tạo,
khắc phục lối truyền thụ một chiều, rèn luyện thành nếp tư duy sáng tạo của người
học. Từng bước áp dụng các phương tiện tiên tiến và các phương tiện hiện đại vào
quá trình dạy học, đảm bảo điều kiện và thời gian tự học, tự nghiên cứu cho học
sinh”.
Tiếp đó, Chỉ thị 40 của Ban Bí thư Trung ương ngày 15 tháng 6 năm 2004 về
việc xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục
cũng khẳng định yêu cầu: “Đặc biệt đổi mới mạnh mẽ và cơ bản phương pháp giáo
dục nhằm khắc phục kiểu truyền thụ một chiều, nặng lý thuyết, ít khuyến khích tư
duy sáng tạo; bồi dưỡng năng lực tự học, tự nghiên cứu, tự giải quyết vấn đề, phát
triển năng lực thực hành sáng tạo cho người học, đặc biệt cho sinh viên các trường
đại học và cao đẳng. Tích cực áp dụng một cách sáng tạo các phương pháp tiên tiến,
hiện đại, ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động dạy và học”. Định hướng trên
đây được pháp chế hóa trong Luật Giáo dục. Tại Điều 28 khoản 2 Luật Giáo dục
sửa đổi 2010 khẳng định: “Phương pháp giáo dục phổ thông phải phát huy tính tích
cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của học sinh, phù hợp với đặc điểm từng lớp học,
môn học, bồi dưỡng phương pháp tự học, rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào
thực tiễn, tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho học sinh.”
Nghị quyết 29-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương ngày 04/11/2013
cũng đã đề ra 8 nhiệm vụ, giải pháp đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo,
trong đó có giải pháp “Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ và đồng bộ các yếu tố cơ bản của
1|
giáo dục, đào tạo theo hướng coi trọng phát triển phẩm chất, năng lực của người
học”. Đổi mới phương pháp dạy học trở thành nhiệm vụ và giải pháp cấp thiết đáp
ứng yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay.
Chương trình giáo dục phổ thông 2018 mà trước hết là chương trình tổng thể
của vộ giáo dục và đào tạo được xây dựng theo định hướng tiếp cận năng lực,
phù hợp với xu thế phát triển chương trình của các nước tiên tiến, nhằm thực hiện
yêu cầu của Nghị quyết số 88/2014/QH13 của Quốc hội: "tạo chuyển biến căn bản,
toàn diện về chất lượng và hiệu quả giáo dục phổ thông; kết hợp dạy chữ, dạy người
và định hướng nghề nghiệp; góp phần chuyển nền giáo dục nặng về truyền thụ kiến
thức sang nền giáo dục phát triển toàn diện cả về phẩm chất và năng lực, hài hoà trí,
đức, thể, mỹ và phát huy tốt nhất tiềm năng của mỗi học sinh". Đổi mới phương
pháp dạy học là một giải pháp được xem là then chốt, có tính đột phá cho việc thực
hiện chương trình này.
Tại Luật Giáo dục 2019 (sửa đổi) được Quốc hội thông qua, số:
43/2019/QH14 ở Điều 30 “Yêu cầu về nội dung, phương pháp giáo dục phổ thông”
quy định rõ: “Phương pháp giáo dục phổ thông phát huy tính tích cực, tự giác, chủ
động, sáng tạo của học sinh phù hợp với đặc trưng từng môn học, lớp học và đặc
điểm đối tượng học sinh; bồi dưỡng phương pháp tự học, hứng thú học tập, kỹ năng
hợp tác, khả năng tư duy độc lập; phát triển toàn diện phẩm chất và năng lực của
người học; tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông vào quá trình
giáo dục.”
Thông tư số 32/2020/TT-BGDĐT của Bộ Giáo dục và Đào tạo : Ban hành
Điều lệ trường trung học cơ sở, trường trung học phổ thông và trường phổ thông có
nhiều cấp học tại điều 22. Đánh giá kết quả học tập và rèn luyện của học sinh quy
định rất rõ: “Việc kiểm tra, đánh giá học sinh được thực hiện theo quy định của
chương trình giáo dục phổ thông do Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành;
bảo đảm tính toàn diện, công bằng, trung thực, khách quan, vì sự tiến bộ của học
sinh, coi trọng việc động viên khuyến khích học sinh tiến bộ; chú trọng đánh giá
quá trình học tập của học sinh; đánh giá bằng nhiều phương pháp, hình thức, kỹ
thuật và công cụ khác nhau; không so sánh học sinh này với học sinh khác và không
gây áp lực cho học sinh, giáo viên và cha mẹ học sinh.” Muốn đạt được như vậy đòi
hỏi phải có sự đổi mới không ngừng trong dạy học đặc biệt là về phương pháp.
2|
Công văn Số: 3699/BGDĐT-GDTrH về việc hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ
giáo dục trung học năm học 2021-2022 nhấn mạnh trong công tác quản lý giáo dục
ở mục 3 Thực hiện hiệu quả các phương pháp và hình thức dạy học xác định: “Xây
dựng kế hoạch bài dạy (giáo án) bảo đảm các yêu cầu về phương pháp dạy học, kĩ
thuật dạy học, kiểm tra, đánh giá, thiết bị dạy học và học liệu, nhằm phát triển phẩm
chất, năng lực của học sinh trong quá trình dạy học; mỗi bài học được xây dựng
thành các hoạt động học, chú trọng đến các nội dung cốt lõi để tổ chức dạy học trực
tuyến, dạy học trực tiếp hoặc phối hợp giữa dạy học trực tiếp hoặc trực tuyến, đảm
bảo linh hoạt, phù hợp và hiệu quả” và ở mục 5 quy định: “ Tập trung đổi mới sinh
hoạt chuyên môn của tổ chuyên môn dựa trên nghiên cứu bài học, sinh hoạt chuyên
môn theo cụm trường. Tăng cường các hoạt động dự giờ, rút kinh nghiệm để hoàn
thiện từng bước cấu trúc nội dung, kế hoạch dạy học các môn học, hoạt động giáo
dục; nâng cao chất lượng và hiệu quả sử dụng các phương pháp, hình thức tổ chức
dạy học và kiểm tra, đánh giá kết quả rèn luyện, học tập của học sinh.”
Công văn Số 2929/GDĐT-TrH Hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ giáo dục
trung học năm học của Sở GD - ĐT TP. HCM khẳng định: “Hiệu trưởng các trường
THPT, trường nhiều cấp học (có cấp THPT) chỉ đạo các tổ/nhóm chuyên môn, các
phòng GDĐT chỉ đạo các trường THCS giao cho các tổ/nhóm chuyên môn xây dựng
và thực hiện thiết kế tiến trình dạy học trong mỗi môn học với các nội dung, các chủ
đề dạy học, các chủ đề tích hợp, liên môn phù hợp và theo hình thức, phương pháp
và kỹ thuật dạy học tích cực; chú trọng giáo dục đạo đức và giá trị sống, rèn luyện
kỹ năng sống, hiểu biết xã hội, thực hành pháp luật; tổ chức và quản lý các hoạt
động chuyên môn của trường trung học qua mạng cho mỗi chủ đề.” Như vậy, việc
đổi mới phương pháp dạy học tại các trường phổ thông nói chung và các trường
trung học cơ sở nói riêng là nhiệm vụ cần thiết và cấp bách nhằm nâng cao chất
lượng đào tạo của học sinh phổ thông.
Trên đây là một số cơ sở pháp lý quy định việc đổi mới phương pháp dạy học để
nâng cao chất lượng, đáp ứng cho nhu cầu đổi mới giáo dục hiện nay.
1.2. Lý do lý luận
Trước hết cần hiểu Quản lý là gì?
Nhắc đến thuật ngữ quản lý thì có rất nhiều nhà nghiên cứu đề cập tới.
Nhưng nói một cách khái quát, có thể hiểu: Quản lý là quá trình thực hiện các công
3|
việc xây dựng kế hoạch, sắp xếp tổ chức, phân phối nguồn lực, chỉ đạo, điều hành
và kiểm soát, đánh giá…nhằm vận hành tổ chức một cách hiệu quả nhất để đảm bảo
đạt mục tiêu đề ra. Đổi mới phương pháp dạy học là đổi mới hình thức, cách thức
hoạt động của giáo viên và học sinh trong dạy học để phát huy tính tích cực, chủ
động, sáng tạo của học sinh.
Phương pháp dạy học là cách thức hoạt động tương tác, phối hợp thống nhất
của giáo viên và học sinh, cho nên đổi mới phương pháp dạy học chính là đổi mới
cách thức hoạt động của giáo viên và học sinh. Đổi mới nhằm khắc phục tình trạng
lạc hậu, trì trệ mà thời gian qua tình trạng lạc hậu, trì trệ của dạy học trong nhà
trường là chủ yếu giáo viên truyền thụ thuyết giảng một chiều làm mất đi tính tích
cực, chủ động, sáng tạo của học sinh. Cho nên đổi mới phương pháp dạy học phải
hướng đến việc phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh.
Bản chất của đổi mới phương pháp dạy học là chuyển từ dạy học hướng vào
người dạy (giáo viên là trung tâm) sang dạy học hướng vào người học (học sinh làm
trung tâm). Nói cách khác, bản chất của đổi mới phương pháp dạy học chính là phải
hướng đến việc phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh nhằm phát
triển năng lực của học sinh. Từ nhận thức này, trong dạy học, nếu giáo viên sử dụng
bất cứ một hình thức, kỹ thuật, phương pháp nào làm phát huy được tính tích cực,
chủ động, sáng tạo của học sinh thì tức là đã thực hiện được đổi mới phương pháp
dạy học. Chẳng hạn, đổi mới về hình thức từ lớp học một chiều với bốn dãy bàn
hướng về phía bảng, giáo viên nên đổi thành nhiều hình thức chỗ ngồi để tương tác
hoạt động theo nhóm; từ lớp học khép kín trong bốn bức tường cần đổi sang lớp học
ngoài trời, học tập trải nghiệm,... Chẳng hạn đổi mới về phương pháp từ thuyết
giảng một chiều của giáo viên sang nhiều phương pháp dạy học tương tác như thảo
luận nhóm, bàn tay nặn bột, dạy học dự án,... và các kỹ thuật dạy học tích cực như:
tia chớp, mảnh ghép, khăn phủ bàn,...
Bản chất của đổi mới phương pháp dạy học cũng cho thấy việc áp dụng các
kỹ thuật và phương pháp dạy học tích cực không hoàn toàn lệ thuộc vào các phương
tiện thiết bị hiện đại vì giáo viên có thể thiết kế các dụng cụ đơn giản, tổ chức các
hoạt động phù hợp với điều kiện nhà trường; cũng không hoàn toàn lệ thuộc vào
trình độ, năng lực của học sinh vì có nhiều hình thức, phương pháp, kỹ thuật để học
4|
sinh chủ động tiếp nhận phù hợp với tâm sinh lý cá nhân; cũng không hoàn toàn lệ
thuộc vào nội dung vì chính là càng có nhiều hình thức thì mới càng dễ chuyển tải
được nhiều nội dung (giáo viên thường cho rằng nội dung bài học nhiều, khó, lại
phải đáp ứng với thi cử nên khó tổ chức các hoạt động). Suy cho cùng, một khi giáo
viên đã thật sự phát huy được tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh (theo
đúng bản chất của đổi mới phương pháp dạy học) thì chính học sinh sẽ chủ động,
tích cực vượt qua những khó khăn, cản trở về cơ sở vật chất, về nội dung lý luận,
khắc phục yếu kém của bản thân để từng bước vươn lên học tốt.
Quản lý đổi mới phương pháp dạy học trong nhà trường một cách hiệu quả
Quán triệt định hướng đổi mới phương pháp dạy học trong nhà trường. Mỗi
cán bộ quản lý trường học phải nhận thức đúng và giúp giáo viên nhận thức đúng cơ
sở của đổi mới phương pháp dạy học.
Chỉ đạo đổi mới phương pháp dạy học đối với giáo viên bao gồm: Chỉ đạo
giáo viên đổi mới việc lập kế hoạch dạy học, thiết kế bài dạy; đổi mới phương pháp
dạy học trên lớp học; đổi mới việc kiểm tra, đánh giá kết quả học tập. Chỉ đạo đổi
mới phương pháp dạy học đối với học sinh là đổi mới phương pháp học tập.
Muốn thực hiện được đổi mới phương pháp dạy học cần được tổ chức, lãnh
đạo và hỗ trợ từ các cấp quản lý giáo dục, và trong mỗi nhà trường cần phát huy vai
trò của tổ nhóm chuyên môn và thực hiện bằng những biện pháp thích hợp. Chú
trọng công tác bồi dưỡng giáo viên để đảm bảo mọi giáo viên đều nắm vững các
phương pháp dạy học để có thể vận dụng trong dạy học một cách tích cực. Cần giúp
giáo viên hiểu rằng: Đổi mới phương pháp dạy học không phải thay cái cũ bằng cái
mới mà kế thừa có chọn lọc một cách sáng tạo các phương pháp dạy học truyền
thống, loại trừ các phương pháp dạy học lạc hậu; truyền thụ một chiều nhồi nhét,
thụ động, bình quân, đồng loạt,… mạnh dạn vận dụng những thành tựu mới của
khoa học kĩ thuật, công nghệ tin học trong việc đổi mới phương pháp dạy học; tổ
chức chỉ đạo có hệ thống, khoa học, đồng bộ và có tính khả thi việc đổi mới phương
pháp dạy học.
Đổi mới phương pháp dạy học không chỉ là công việc của mỗi giáo viên mà
là nhiệm vụ chung của nhà trường. Do đó cần có chính sách, cơ chế cũng như các
biện pháp quản lý nhằm tổ chức quá trình đổi mới phương pháp dạy học của các
5|
trường được thực hiện một cách có định hướng, có kế hoạch, đồng bộ và có hiệu
quả.
1.3. Lý do thực tiễn
Đất nước ta đã và đang trên đà phát triển công nghiệp hoá hiện đại hoá, vấn
đề chất lượng nguồn lực con người là vấn đề rất cần được quan tâm. Đổi mới
phương pháp giảng dạy là một trong những yêu cầu cấp thiết đối với ngành giáo dục
nhằm nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo, là sự sống còn của mỗi cơ sở đào
tạo. Đây cũng đang là vấn đề cấp bách không chỉ được toàn ngành giáo dục quan
tâm mà cũng là sự quan tâm trong đường lối lãnh đạo công tác giáo dục của Đảng,
được ghi trong các nghị quyết trung ương, luật giáo dục. Trong năm học 2021 –
2022, Sở giáo dục và đào tạo thành phố Hồ Chí Minh chỉ đạo các trường tiếp tục
duy trì đổi mới dạy học và đổi mới công tác kiểm tra, đánh giá theo định hướng
phát triển năng lực người học, qua thang đo năng lực người học, đã xây dựng trong
từng đơn vị kiến thức. Tiếp tục thực hiện có chiều sâu các hình thức tổ chức dạy
học, giúp học sinh học tập tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo, tự chiếm lĩnh kiến
thức. Sở giáo dục và đào tạo Thành phố Hồ Chí Minh chú trọng chỉ đạo việc thực
hiện chương trình dạy học, thực hiện đổi mới phương pháp dạy học, kiểm tra đánh
giá theo định hướng phát triển năng lực học sinh và đổi mới sinh hoạt chuyên môn.
Thực hiện chủ trương đổi mới phương pháp dạy học của ngành, trong những
năm qua trường THCS Kiến Thiết đã tích cực đổi mới nâng cao chất lượng giáo
dục. Tuy nhiên, còn diễn ra nhỏ lẻ ở một số giáo viên và ở một số môn. Vấn đề đổi
mới phương pháp dạy học và quản lý đổi mới phương pháp dạy học chưa thực hiện
có chiều sâu. Phổ biến vẫn là cách dạy truyền thụ một chiều, phối hợp với giảng giải
xen kẽ vấn đáp. Học sinh vẫn tiếp cận bài học một cách thụ động, nghe, ghi nhớ và
tái hiện. Nhiều học sinh chỉ được truyền tải cách giảng giải, cách hiểu vấn đề một
cách khái lược, mà chưa đi sâu vào bản chất, nội dung của kiến thức, ít quan tâm
đến tính ứng dụng thực tế.
Có nhiều nguyên nhân làm hạn chế quá trình đổi mới phương pháp dạy học,
song bản thân tôi cho rằng, nguyên nhân chính không phải do đội ngũ giáo viên
chưa nhận thức đúng về vấn đề này. Tiếp cận với giáo viên có thể thấy đa phần họ
đều tâm huyết mong muốn đổi mới nhưng lại lúng túng không biết đổi mới như thế
nào cho đúng và phù hợp. Hơn nữa quá trình đổi mới của nhà trường cũng như đổi
6|
mới phương pháp dạy học chịu sự tác động trực tiếp cách thức quản lý của hiệu
trưởng. Hiệu trưởng với những biện pháp cụ thể để tác động và liên kết được người
dạy và người học trong đổi mới phương pháp dạy học còn chưa thật sự hiệu quả,
chưa tạo được động lực cho việc dạy học, chưa có trọng tâm trọng điểm cũng như
lựa chọn những nội dung đổi mới thiết thực, và khoa học.
Từ những lý do trên, tôi chọn đề tài nghiên cứu là: “Quản lý công tác đổi
mới phương pháp dạy học ở trường THCS Kiến Thiết, Quận 3, TP.HCM” để nghiên
cứu nhằm khắc phục những hạn chế đã nêu đồng thời từng bước nâng cao chất
lượng dạy và học, đưa nhà trường phát triển ngày một tốt hơn.
2. Tình hình thực tế về công tác quản lý đổi mới phương pháp dạy học
của hiệu trưởng tại trường THCS Kiến Thiết, Phường 5, Quận 3, TP> HCM
năm học 2021 - 2022
2.1. Khái quát về đặc điểm tình hình của trường THCS Kiến Thiết,
Phường 5, Quận 3, TP. HCM
Trường Trung học cơ sở Kiến Thiết thành lập từ năm 1958 tọa lạc tại số
223/4 Nguyễn Đình Chiểu, Phường 5, Quận 3 có diện tích sử dụng: 3.058,7 m2.
Về cơ cấu tổ chức - nhân sự, trường có Chi bộ Đảng, cán bộ quản lý, tổ chức
Công đoàn cơ sở, Đoàn thanh niên Cộng Sản Hồ Chí Minh, Đội thiếu niên tiền
phong Hồ Chí Minh; có 05 tổ chuyên môn, 01 tổ Văn phòng. Tổng số cán bộ, giáo
viên, nhân viên là 54 người, trong đó: CBQL: 02 (Hiệu trưởng: 01; Phó hiệu trưởng:
01); Nhân viên: 07 người (Kế toán: 01; Văn thư: 01; Thủ quỹ: 01; Y tế học đường:
01; Thư viện: 01; Bảo vệ: 02)
Công đoàn cơ sở nhà trường nhiều năm liền được công nhận là cơ sở vững
mạnh và được công đoàn thành phố tặng Bằng khen: Đạt thành tích xuất sắc trong
hoạt động công đoàn; được tặng bằng khen đạt thành tích xuất sắc trong phong trào
thi đua dạy tốt, học tốt.
Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh, Liên đội thiếu niên tiền phong Hồ
Chí Minh trong nhà trường luôn đạt danh hiệu xuất sắc trong nhiều năm. Đạt được
những kết quả như vậy là do nhà trường luôn nhận được sự quan tâm, hỗ trợ, động
viên từ các cấp, các ngành: Ủy ban nhân dân Quận 3, Phòng Giáo dục và Đào tạo
Quận 3, Ủy ban nhân nhân Phường 5, Quận 3.
7|
Hiện nay có 23 lớp, với 757 học sinh. (8 lớp học tăng cường tiếng anh với
giáo viên nước ngoài). Trường đang từng bước ngày càng hoàn thiện và nâng cao
chất lượng về mọi mặt.
Trong những năm qua, trường Trung học cơ sở Kiến Thiết đã từng bước
khẳng định chất lượng của mình trong toàn Quận. Nhà trường có đội ngũ giáo viên
tương đối đồng đều về chuyên môn, nghiệp vụ. Trường có nhiều cán bộ giáo viên
được công nhận danh hiệu chiến sĩ thi đua cấp cơ sở và cấp Thành phố. Qua các hội
thi giáo viên giỏi các cấp trường đều có giáo viên tham gia và đạt thành tích. Hằng
năm trường đều có học sinh đạt giải cấp Quận, cấp thành phố về các môn học. Tỉ lệ
học sinh của trường tốt nghiệp Trung học cơ sở hằng năm đạt 100%. Chất lượng đại
trà luôn giữ vững.
Về cơ sở vật chất: Nhà trường có 24 phòng học; 2 phòng tin học; 2 phòng
dạy học tương tác và ti vi thông minh; 3 phòng học bộ môn dùng để thực hành thí
nghiệm cho các môn Vật lý, Hóa học, Sinh vật; 1 phòng học tiếng anh tăng cường;
1 phòng học tin học đủ máy móc và kết nối mạng phục vụ cho dạy học Tin học
cũng như tổ chức các cuộc thi Toán, Tiếng Anh trực tuyến; khối hành chính có 3
phòng, khối phục vụ học tập gồm 1 hội trường, 1 thư viện, 1 phòng hoạt động Đoàn
– Đội, 1 phòng truyền thống. Khu sân chơi, bãi tập có diện tích và thiết bị luyện tập
thể dục thể thao đảm bảo an toàn. Nhà trường có 2 Khu vệ sinh: Một khu vệ sinh
riêng cho cán bộ, giáo viên, nhân viên; một khu vệ sinh riêng cho học sinh; có hệ
thống cấp nước sạch và hệ thống thoát nước cho tất cả các khu vực theo quy định về
vệ sinh môi trường. Nhà trường có 2 khu nhà để xe: Một khu nhà để xe riêng cho
cán bộ, giáo viên, nhân viên và một khu nhà để xe riêng cho học sinh và khách được
bố trí hợp lý trong khuôn viên trường, đảm bảo an toàn, trật tự, vệ sinh. Nhà trường
có hệ thống tường rào bao bọc với 2 cổng trước và sau; có hệ thống hạ tầng công
nghệ thông tin kết nối internet đáp ứng yêu cầu quản lý và dạy học.
Về quản lý tài chính - tài sản, nhà trường thực hiện theo các văn bản pháp
quy hiện hành của Nhà nước. Tất cả các nguồn tài chính, tài sản được quản lý, sử
dụng một cách hiệu quả, đúng mục đích, theo nguyên tắc công bằng, minh bạch và
công khai trên cơ sở Quy chế chi tiêu nội bộ và Quy chế quản lý tài sản.
Với sự phấn đấu vươn lên không ngừng của tập thể nhà trường, liên tục trong
những năm qua, trường đều được công nhận danh hiệu Tập thể Lao động xuất sắc.
8|
2.2. Thực trạng công tác quản lý đổi mới phương pháp dạy học của hiệu
trưởng tại trường THCS Kiến Thiết, Phường 5, Quận 3, TP. HCM năm học
2020 - 2021
Thực trạng nhận thức về quản lý đổi mới phương pháp dạy học
Đối với nhận thức của cán bộ quản lý về việc lập kế hoạch chiến lược đổi mới
phương pháp dạy học của nhà trường, hiệu trưởng và giáo viên nhận thấy đậy là
hoạt động cần thiết trong việc nâng cao chất lượng dạy và học trong nhà trường.
Ban giám hiệu và giáo viên trong trường đều cho rằng việc đổi mới phương pháp
dạy học phải được xây dựng thành kế hoạch lâu dài, có lộ trình, có các biện pháp
đầu tư thích hợp thì mới có thể thành công.
Công tác xây dựng kế hoạch thực hiện đổi mới phương pháp dạy học
trong từng năm học
Kế hoạch thực hiện đổi mới phương pháp dạy học là một trong các kế hoạch
nhằm triển khai kế hoạch năm học của trường, hiệu trưởng phân công phó hiệu
trưởng trực tiếp xây dựng và triển khai thực hiện trong toàn trường.
Xây dựng kế hoạch hoạt động trong nhà trường là công việc thực hiện
thường xuyên của cán bộ quản lý: kế hoạch năm học, kế hoạch chuyên môn, kế
hoạch thanh kiểm tra nội bộ. Đa số giáo viên trong trường THCS Kiến Thiết cho
rằng hiệu trưởng nhà trường nắm vững kế hoạch, chương trình đổi mới phương
pháp dạy học các môn học hiệu trưởng đã nắm được mục tiêu, kế hoạch thực hiện
đổi mới phương pháp dạy học và đã thực hiện sự chỉ đạo đổi mới phương pháp dạy
học trong nhà trường.
Trong việc xây dựng kế hoạch năm học của nhà trường, hiệu trưởng đã chú
trọng thường xuyên đến kế hoạch đổi mới phương pháp dạy học. Kế hoạch đổi mới
phương pháp dạy học theo đánh giá đã được đề cập đến khá nhiều trong các kế
hoạch hoạt động tổng thể của nhà trường theo đúng nội dung được Bộ Giáo dục và
Đào tạo, Sở Giáo dục và Đào tạo chỉ đạo thực hiện trong nhiệm vụ năm học hằng
năm. Trường THCS Kiến Thiết đều có một bảng công bố các loại kế hoạch của nhà
trường, tổ bộ môn. Trong các bản kế hoạch đều có nhắc đến nội dung đổi mới
phương pháp dạy học.
Kế hoạch đổi mới phương pháp dạy học được các tổ cụ thể hóa vào kế hoạch
của tổ chuyên môn theo từng thời gian với mức độ thường xuyên. Các tổ chuyên
9|
môn ở trường THCS Kiến Thiết đã đưa nội dung đổi mới phương pháp dạy học cụ
thể vào kế hoạch hoạt động của tổ.
Hạn chế:
Mặc dù bản kế hoạch đưa ra có sự bàn bạc thống nhất của tập thể hội đồng
trường và thường xuyên liên tục nhưng bản thân tôi nhận thấy trong bản kế hoạch
đổi mới phương pháp dạy học vẫn còn tồn tại những hạn chế: hầu hết cán bộ, giáo
viên, nhân viên trong trường đều đồng tình với những giải pháp mà hiệu trưởng đưa
ra mà chưa mạnh dạn bày tỏ chính kiến của mình để xây dựng kế hoạch thực hiện
đạt hiệu quả. Cùng chính vì lẽ đó mà khi áp dụng vào thực tế đôi lúc có những hạn
chế, thiếu sót, chưa đạt được với mục tiêu, yêu cầu đề ra ban đầu nên phần nào ảnh
hưởng đến chất lượng và hiệu quả của việc quản lý đổi mới phương pháp dạy học.
Công tác phát động phong trào tổ chức thực hiện và thi đua dạy tốt trong
đó nhấn mạnh tiêu chí đổi mới phương pháp dạy học
Việc chỉ đạo của hiệu trưởng nhà trường đến hoạt động của tổ, nhóm chuyên
môn đã chú trọng đến vấn đề đổi mới phương pháp dạy học khi đưa các nội dung
sinh hoạt về đổi mới phương pháp dạy học vào nội dung sinh họat hàng tuần, hàng
tháng của tổ và quán triệt cho giáo viên về định hướng đổi mới phương pháp dạy
học. Hiệu trưởng nhà trường bám sát các hoạt động của tổ, nhóm chuyên môn,
hướng đến việc giúp đỡ cho giáo viên thực hiện đổi mới phương pháp dạy học,
cùng bàn bạc thống nhất về thiết kế các bài giảng đổi mới phương pháp dạy học.
Việc tổ chức thao giảng, dự giờ các tiết dạy đổi mới phương pháp dạy học được
thực hiện nhưng chưa thường xuyên. Việc tổ chức phân tích tiết dạy đổi mới
phương pháp dạy học và giới thiệu, nhân rộng trong tổ chuyên môn, trong trường
được cho là chưa thường xuyên và chỉ ở mức trung bình.
Hạn chế:
Việc thi đua dạy tốt trong đó nhấn mạnh tiêu chí đổi mới phương pháp dạy
học các điển hình tiên tiến trong việc đổi mới phương pháp dạy học vẫn chưa được
hiệu trưởng quan tâm thường xuyên. Như vậy, việc động viên khuyến khích đội ngũ
giáo viên thực hiện đổi mới phương pháp dạy học bằng vật chất và tinh thần vẫn
chưa được các nhà trường coi trọng, chưa thực hiện thường xuyên và chưa có những
tác động thật sự tích cực đến đội ngũ cán bộ giáo viên, nhân viên nhà trường. Việc
thi đua, khen thưởng hiện nay chỉ dừng ở mức biểu dương trước tập thể, chứ chưa
10 |
có những hình thức khen thưởng xứng đáng hơn. Điều này chắc chắn sẽ ảnh hưởng
nhiều đến tâm tư của các giáo viên có nhiều nỗ lực trong thực hiện đổi mới phương
pháp dạy học, là nguy cơ làm giảm đi nhiệt tình của các giáo viên tích cực trong đổi
mới phương pháp dạy học.
Công tác xây dựng chương trình đào tạo bồi dưỡng về chuyên môn
nghiệp vụ, về tinh thần trách nhiệm trong đổi mới phương pháp dạy học
Hiệu trưởng cử giáo viên tham dự các lớp tập huấn về đổi mới phương pháp
dạy học do Bộ Giáo dục và Đào tạo, Sở Giáo dục và Đào tạo, Phòng Giáo dục và
Đào tạo tổ chức. Việc đổi mới phương pháp dạy học đòi hỏi phải thực hiện lâu dài,
thường xuyên, vì vậy việc bồi dưỡng giáo viên tại công việc và tự bồi dưỡng của giáo
viên đóng vai trò rất quan trọng. Việc tham dự các lớp tập huấn của cấp trên thường
chỉ có vai trò định hướng, vì thời gian ngắn nên chủ yếu trang bị cho giáo viên một
số kiến thức và kỹ năng cơ bản về đổi mới phương pháp dạy học. Việc áp dụng kiến
thức đó vào các bài học cụ thể hàng ngày thành công đến đâu phụ thuộc rất lớn vào
sự nỗ lực tự học hỏi của giáo viên và sự hỗ trợ của đồng nghiệp ngay tại nhà trường,
trong tổ chuyên môn.
Công tác bồi dưỡng đội ngũ cũng được quan tâm và thực hiện thường xuyên.
Cùng với việc tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 40-CT/TW của Ban Bí thư Trung ương
Đảng về “Xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý
giáo dục” và các cuộc vận động của ngành. Nhà trường còn khuyến khích và tạo
điều kiện cho Cán bộ, giáo viên, nhân viên nâng cao trình độ bằng nhiều hình thức
như: tự học, đi học nâng cao, dự các lớp tập huấn ngắn ngày, hoặc tổ chức các buổi
hội thảo chuyên đề, dự giờ, sinh hoạt tổ chuyên môn… Bên cạnh đó công việc của
từng thành viên trong nhà trường đều được quy chế bằng văn bản nhằm công khai
để người có trách nhiệm giám sát đồng thời cũng tạo điều kiện để các thành viên
hiểu biết, chia sẻ, giúp đỡ nhau trong công việc, qua đó xây dựng một tập thể đoàn
kết, có tinh thần trách nhiệm, nắm vững chuyên môn-nghiệp vụ và gắn bó với nghề.
Công tác tổ chức dự giờ dạy của giáo viên
Trong đổi mới phương pháp dạy học thì việc tổ chức dự giờ nhằm trao đổi
kinh nghiệm giữa các giáo viên là rất quan trọng. Để công tác dự giờ đạt hiệu quả,
hiệu trưởng phải tổ chức tốt công tác dự giờ và phân tích giờ dạy của giáo viên, hiệu
11 |
trưởng cần huy động nhiều lực lượng tham gia công tác dự giờ với nhiều hình thức
khác nhau:
Việc tổ chức thực hiện các chuyên đề đổi mới phương pháp dạy học, ứng dụng
công nghệ thông tin cũng chưa thật sự được chú trọng khi đa số chỉ mang tính hình
thức. Điều này cho thấy việc sinh hoạt chuyên môn, tổ chức bồi dưỡng chuyên môn,
bồi dưỡng đổi mới phương pháp dạy học, chưa thật sự đi vào chiều sâu. Tuy có tổ
chức dự giờ, thao giảng khá thường xuyên nhưng tổ chức phân tích tiết dạy để rút
kinh nghiệm chưa được thật sự chú trọng.
Việc dự giờ, sinh hoạt chuyên môn theo truyền thống lấy giáo viên là trung tâm,
mọi hoạt động quan sát, nhận xét đánh giá chủ yếu tập trung vào giáo viên dạy. Vì
vậy dễ gây ức chế cho người dạy nếu như những nhận xét mang tính chủ quan của
người dự, không có minh chứng cụ thể. Trong khi việc dự giờ, sinh hoạt chuyên môn
theo nghiên cứu bài học tập trung vào quan sát hoạt động học của học sinh; nhận
xét, đánh giá giờ dạy dựa trên phân tích hoạt động học của học sinh. Giáo viên vẫn
quen việc ngồi một chỗ khi dự giờ nên không ghi chép được các hoạt động học cụ
thể của học sinh. Vì vậy khi rút kinh nghiệm giờ dạy không nêu được minh chứng
rõ ràng, chính xác nên khó nhận xét, rút kinh nghiệm bài dạy. Việc bồi dưỡng giáo
viên tại tổ chuyên môn chưa thật sự được quan tâm, thực hiện còn máy móc, không
đúng kỹ thuật dẫn tới hoạt động đổi mới phương pháp dạy học, trong nhà trường chưa
lan tỏa và có tác dụng thúc đẩy các giáo viên khác tích cực tham gia vào quá trình
đổi mới của nhà trường.
Như vậy, để xây dựng chiến lược và thực hiện đổi mới phương pháp dạy học,
hiệu trưởng các trường phải bắt đầu từ các tổ chuyên môn, phải tác động trực tiếp
đến đội ngũ giáo viên và tập thể học sinh trong toàn trường, phải liên kết với hội
cha mẹ học sinh và các lực lượng khác, nghĩa là việc đổi mới phương pháp dạy học
phải dựa vào sức mạnh của động một cách hài hoà giữa yêu cầu và trách nhiệm,
động viên về tinh thần và đãi ngộ về vật chất một cách thích đáng.
Công tác hỗ trợ các phương tiện dạy học và ứng dụng công nghệ thông tin
phục vụ việc đổi mới phương pháp dạy học
Phần lớn cán bộ, giáo viên trong trường sử dụng thành thạo máy vi tính. Các
bộ phận làm việc đều đã ứng dụng công nghệ thông tin.
12 |
Trong soạn giảng, 100% giáo viên trong trường thực hiện tối thiểu 01 tiết có
ứng dụng công nghệ thông tin/học kỳ. Một số giáo viên có khả năng ứng dụng công
nghệ thông tin trong giờ học tương đối tốt, khiến cho giờ giảng hấp dẫn, lôi cuốn
được học sinh. Tuy nhiên, con số này chiếm một tỉ lệ nhỏ trong đó có nhiều nguyên
nhân chủ quan lẫn khách quan.
Trong năm học vừa qua khi tình hình dịch bệnh căng thẳng, việc dạy học trực
tuyến là yêu cầu bắt buộc thì giáo viên trong trường đã chủ động thích nghi với
hoàn cảnh và đảm bảo được các tiết dạy như trên lớp bằng phòng học trực tuyến
google meet, zoom cloud meeting, microsoft team,…. Nhiều công cụ hỗ trợ bài
giảng được giáo viên sử dụng trong tiết học: Padlet, mentimeter, nearpod, …..
Hoạt động quản lý các tiết dạy và phân công giảng dạy, xếp thời khóa biểu của
ban giám hiệu được sử dụng bằng phần mềm smartschedule đã tạo rất nhiều điều
kiện để giáo viên sáng tạo, đổi mới trong phương pháp dạy học. Quản lý điểm học
sinh thực hiện trên bảng tính Excel do thư kí hội đồng phụ trách. Quản lý trang thiết
bị vẫn còn đang thực hiện thông qua kiểm kê tài sản, thể hiện trên giấy tờ, sổ sách là
chủ yếu, chưa ứng dụng công nghệ thông tin để quản lý. Trang thông tin điện tử của
đơn vị chỉ dừng ở mức độ đăng tải thông tin một chiều, chưa tích hợp được bài
giảng E-Learning.
Nhìn chung công tác quản lý việc ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý
đổi mới phương pháp dạy học của hiệu trưởng chưa được xây dựng một cách cụ thể,
đang được lồng ghép trong kế hoạch năm học. Hiệu trưởng luôn tạo điều kiện để
trang bị đầy đủ và đồng bộ về cơ sở vật chất và thiết bị dạy học đáp ứng các yêu cầu
về đổi mới phương pháp dạy học; có sổ theo dõi việc sử dụng thiết bị, đồ dùng dạy
học, giáo cụ trực quan vào giảng dạy của mình ở trên lớp, nhằm làm phong phú cho
hoạt động dạy và học.
Công tác kiểm tra, đánh giá việc đổi mới phương pháp dạy học trong nhà
trường
Ngay từ đầu năm học, hiệu trưởng ra quyết định thành lập hội đồng kiểm tra,
đánh giá hoạt động đổi mới phương pháp dạy học trong nhà trường với thành phần
cốt cán gồm: hiệu trưởng và các phó hiệu trưởng, tổ trưởng chuyên môn. Mỗi giáo
viên sẽ thực hiện 01 tiết chuyên đề trong 01 năm học. Và hội đồng kiểm tra, đánh
giá hoạt động đổi mới phương pháp dạy học sẽ được chia thành nhiều nhóm nhỏ để
13 |
kiểm tra hoạt động này trong suốt 01 năm học. Qua đó nhằm đảm bảo tính khách
quan, trung thực trong kết quả. Đánh giá được toàn bộ giáo viên trong trường về
việc đổi mới, sáng tạo trong dạy học.
Ban giám hiệu nhà trường đã thực hiện tương đối tốt các nội dung như kiểm
tra tiến độ thực hiện chương trình, kế hoạch năm học; kiểm tra việc sử dụng đồ
dung dạy học, tổ chức các tiết thực hành, thí nghiệm, dạy học có ứng dụng công
nghệ thông tin; kiểm tra các giờ lên lớp để nhận diện được cách thức phát huy tính
tích cực của học sinh và theo dõi và điều chỉnh các hoạt động đổi mới phương pháp
dạy học thông qua vai trò của tổ trưởng, nhóm trưởng chuyên môn và thông qua
hoạt động kiểm tra chuyên môn của nhà trường.
Hạn chế:
Tuy nhiên, sự ghi nhận, động viên, khen thưởng kịp thời đối với những giáo
viên có trách nhiệm và thực hiện tốt đổi mới phương pháp dạy học còn chưa được
hiệu trưởng quan tâm đúng mức, tính chất cào bằng vẫn còn xuất hiện trong đánh
giá nên việc thúc đẩy sự cố gắng, tiến bộ, đổi mới phương pháp dạy học của giáo
viên chưa được nhiều. Việc tổ chức đánh giá, tổng kết định kỳ công tác đổi mới
phương pháp dạy học, chỉ ra sai lệch và hướng dẫn giáo viên sửa chữa; phê bình đối
với giáo viên không tích cực thực hiên đổi mới phương pháp dạy học cũng thực
hiện chưa hiệu quả so với yêu cầu của việc đổi mới phương pháp dạy học do sợ mất
lòng giáo viên, cả nể, ngại đụng chạm. Hiệu trưởng chưa có những biện pháp hiệu
quả thúc đẩy giáo viên tìm tòi, nâng cao năng lực chuyên môn, tự đổi mới phương
pháp dạy học để khẳng định chính bản thân.
2.3. Những điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội, thách thức để nâng cao công
tác quản lý đổi mới phương pháp dạy học của hiệu trưởng tại trường THCS Kiến
Thiết, Phường 5, Quận 3, TP. HCM năm học 2021 - 2022
2.3.1. Điểm mạnh
Cán bộ quản lý của nhà trường có trình độ và số năm công tác khá cao vì thế
có nhiều kinh nghiệm quản lý. Cán bộ quản lý là những người từng làm công tác
giảng dạy tại trường, từng đảm nhiệm vai trò là tổ trưởng chuyên môn hoặc bí thư
chi đoàn. Là những người có thành tích nổi bất trong chuyên môn cũng như các
hoạt động khác của nhà trường được đề bạt, quy hoạch làm công tác quản lý tại
trường. Vì thế ban giám hiệu rất hiểu tính chất công việc quản lý, điều hành trường
14 |
cũng như hiểu được những đặc điểm riêng của nhà trường so với những trường khác
để có những kế hoạch, hoạch định chiến lược phù hợp và đó là điều thuận lợi nhất
cho công tác đổi mới phương pháp dạy học theo tinh thần đổi mới hiện nay, nhằm
đáp ứng yêu cầu thực tế ở trường phổ thông trong giai đoạn mới.
Công tác quản lý chất lượng, trong những năm qua luôn là mối quan tâm
hàng đầu của lãnh đạo nhà trường và được tổ chức thực hiện chặt chẽ, có hiệu quả
từ ban giám hiệu đến các Tổ chuyên môn. Nhà trường đảm bảo thực hiện đúng, đủ
kế hoạch thời gian năm học và nội dung chương trình giáo dục theo quy định của
Bộ; việc đổi mới phương pháp dạy học và đổi mới kiểm tra đánh giá được đẩy
mạnh, bên cạnh đó việc ứng dụng công nghệ thông tin trong đổi mới phương pháp
dạy học và quản lý cũng được chú trọng và đầu tư.
Hiệu trưởng nhà trường luôn xây dựng và triển khai kế hoạch quản lý hoạt
động đổi mới phương pháp dạy học đến toàn thể hội đồng nhà trường để cùng nhau
bàn bạc, thống nhất thực hiện. Hiệu trưởng chỉ đạo cho giáo viên đăng ký tiết dạy
đổi mới phương pháp từ đầu năm học đồng thời triển khai đến tập thể các văn bản
hướng dẫn cũng như qui trình về đổi mới phương pháp trong dạy học, lấy người học
làm trung tâm, kích thích sự sáng tạo của học sinh trong việc học.
Đội ngũ giáo viên đạt chuẩn và trên chuẩn về trình độ, có năng lực chuyên
môn vững vàng. Nhiều giáo viên trẻ năng động, nhiệt tình luôn trau dồi, có tinh thần
học hỏi, luôn có mong muốn được nâng cao tay nghề, thay đổi phương pháp, kĩ
thuật trong dạy học. Nhiều giáo viên sáng tạo và tích cực trong các giờ dạy. Đặc
biệt có những tiết chuyên đề ứng dụng các phương pháp mới trong dạy học tỏ ra rất
hiệu quả, thiết thực, lấy người học làm trung tâm. Giáo viên có ý thức trách nhiệm,
xem việc đổi mới và nâng cao tay nghề trong dạy và học là một nhiệm vụ quan
trọng để hoàn thành các nhiệm vụ, mục tiêu trong dạy học.
Việc bổ nhiệm tổ trưởng, tổ phó chuyên môn có trình độ chuyên môn, nắm
vững các phương pháp dạy học tích cực và chủ động trong việc tổ chức các hoạt
động đổi mới phương pháp dạy học có ý nghĩa quyết định đến việc đổi mới phương
pháp dạy học thành công hay là không. Chính sự chủ động của tổ trưởng, tổ phó
chuyên môn nên các hoạt động của tổ nhóm chuyên môn trong trường thực hiện đổi
mới phương pháp dạy học đã có những hiệu quả bước đầu: tổ chức thảo luận, trao
15 |
đổi, thống nhất trong tổ, nhóm chuyên môn về thiết kế bài dạy đổi mới phương pháp
dạy học, tổ chức thao giảng, dự giờ các tiết dạy đổi mới phương pháp dạy học.
2.3.2. Điểm yếu
Trường có nhiều học sinh có hoàn cảnh gia đình không thuận lợi: cha mẹ ít
quan tâm đến việc học tập của con cái; cha mẹ ly hôn do đó ảnh hưởng không ít đến
chất lượng học tập chung của nhà trường.
Cơ cấu giáo viên chưa đồng đều, môn thiếu, môn thừa; một bộ phận giáo
viên trẻ mới ra trường, năng lực chuyên môn còn hạn chế đây là khó khăn gây khó
khăn trong đổi mới và quản lý. Một số giáo viên lớn tuổi ngại thay đổi, còn tư tưởng
bảo thủ nên không cập nhật các phương pháp mới, chỉ sử dụng các giáo án cũ, các
phương tiện quen thuộc trong công tác dạy học. Một số giáo viên nữ vì áp lực gia
đình, con nhỏ, nhà xa nên việc đầu tư đổi mới phương pháp dạy học còn hạn chế,
chưa thiết kế được bài dạy theo hướng đổi mới.
Việc cung cấp tài liệu tham khảo về đổi mới phương pháp dạy học cũng chưa
thật đầy đủ, khiến giáo viên chưa nắm vững về quan điểm dạy học tích cực và các
phương pháp dạy học tích cực. Điều này cũng chứng tỏ thực trạng quản lý hiện nay
ở nhà trường trong việc cung cấp các điều kiện cần thiết cho đổi mới phương pháp
dạy học vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu của giáo viên.
Yếu tố thi cử cũng là một yếu tố cản trở đến việc đổi mới phương pháp dạy
học trong nhà trường hiện nay. Từ trước đến nay, thói quen học gì thi đó đã ăn sâu
vào trong suy nghĩ của giáo viên trong trường, áp lực về kết quả của các kỳ thi là
nguyên nhân cản trở việc tổ chức kiểm tra đánh giá học sinh theo định hướng đổi
mới phương pháp dạy. Trong đó, việc tự đánh giá của người học chưa được khuyến
khích. Vì thế công tác đổi mới phương pháp dạy học trong trường gặp nhiều khó
khăn.
Giáo viên trong trường thiếu kỹ năng sử dụng các trang, thiết bị, đồ dùng dạy
học hiện đại. Đây là một nguyên nhân quan trọng dẫn đến việc thực hiện đổi mới
phương pháp dạy học thiếu hiệu quả. Bởi vì, ứng dụng công nghệ thông tin vào đổi
mới phương pháp dạy học là một xu thế tất yếu. Công nghệ thông tin đang được coi
là nhân tố quan trọng góp phần đổi mới phương pháp dạy học, việc ứng dụng công
nghệ thông tin sẽ tăng thêm tính hấp dẫn của các tiết học tạo hứng thú cho người
học, tiết kiệm được thời gian trên lớp. Tuy nhiên, do việc tập huấn sử dụng các
16 |
- Xem thêm -