Tài liệu Phân tích tình hình tài chính tại công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên hóa dầu

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY TRÁCH NHIỆM HỮU HẠN MỘT THÀNH VIÊN HÓA DẦU QUÂN ĐỘI Ngành: QUẢN TRỊ KINH DOANH Chuyên ngành: QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG Giảng viên hướng dẫn : ThS. Ngô Ngọc Cương Sinh viên thực hiện MSSV: 1054011032 : Trần Thị Châu Giang Lớp: 10DQTC03 TP. Hồ Chí Minh, 2014 i LỜI CAM ĐOAN Em cam đoan đây là đề tài nghiên cứu của em. Những kết quả và các số liệu trong khoá luận được thực hiện tại Công Ty Trách Nhiệm Hữu Hạn Một Thành Viên Hóa Dầu Quân Đội (Mipec Hồ Chí Minh), không sao chép bất kỳ nguồn nào khác. Em hoàn toàn chịu trách nhiệm trước nhà trường về sự cam đoan này. TP. Hồ Chí Minh, ngày 14 tháng 7 năm 2014 Sinh viên thực hiện Trần Thị Châu Giang GVHD: ThS. NGÔ NGỌC CƢƠNG SVTH: TRẦN THỊ CHÂU GIANG ii ẢM ƠN Sau bốn năm họ ợ ạo điều kiệ ự ản Trị Kinh Doanh củ HCM đã giảng dạy hết sức tậ ền đạt cho em những kiến thứ ọ – khoá luận tốt nghiệp này. ửi lờ ốc, Ban lãnh đạo Công ty TNHH MTV Hóa Dầu Quân Đội và các Anh – Chị trong phòng kế ty. Vì kiến thức của em còn hạn chế Cuối cùng em xin kính gửi đến quý thầy cô những lời chúc tốt đẹp và luôn luôn gặt hái được thành công trên con đường giảng dạy của mình. Kính chúc các anh chị trong công ty luôn dồi dào sức khỏe và đạt nhiều kết quả tốt trong công việc. Kính chúc quý công ty ngày càng vững mạnh và phát triển nhiều hơn nữa trong tương lai. Sinh viên thực hiện Trần Thị Châu Giang GVHD: ThS. NGÔ NGỌC CƢƠNG SVTH: TRẦN THỊ CHÂU GIANG iii NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN HƢỚNG DẪN  ....................................................................................... ....................................................................................... ....................................................................................... ....................................................................................... ....................................................................................... ....................................................................................... ....................................................................................... ....................................................................................... ....................................................................................... ....................................................................................... TP.HCM, ngày tháng năm 2014 GVHD: ThS. NGÔ NGỌC CƢƠNG SVTH: TRẦN THỊ CHÂU GIANG iv Khoa: Quản trị kinh doanh PHIẾU ĐĂNG KÝ ĐỀ TÀI KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP Hệ: Chính quy 1. Họ và tên sinh viên đăng ký đề tài: Trần Thị Châu Giang MSSV: 1054011032 Lớp: 10DQTC03 Ngành: Quản trị kinh doanh Chuyên ngành: Quản trị tài chính – ngân hàng 2. Tên đề tài đăng ký : PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY TRÁCH NHIỆM HỮU HẠN MỘT THÀNH VIÊN HOÁ DẦU QUÂN ĐỘI. 3. Giảng viên hƣớng dẫn: ThS. Ngô Ngọc Cương Sinh viên đã hiểu rõ yêu cầu của đề tài và cam kết thực hiện đề tài theo tiến độ và hoàn thành đúng thời hạn. Ý kiến giảng viên hƣớng dẫn TP. HCM, ngày 12 tháng 5 năm 2014 (Ký và ghi rõ họ tên) Sinh viên đăng ký (Ký và ghi rõ họ tên) Trƣởng khoa ký duyệt GVHD: ThS. NGÔ NGỌC CƢƠNG SVTH: TRẦN THỊ CHÂU GIANG v MỤC LỤC DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT…………………………ix DANH MỤC CÁC BẢNG.………………………………………………….x DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ , SƠ ĐỒ……………………………………xii LỜI MỞ ĐẦU ................................................................................................. 1 CHƢƠNG 1 ..................................................................................................... 3 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH ............... 3 1.1. KHÁI NIỆM, MỤC ĐÍCH, NHIỆM VỤ VÀ NỘI DUNG CỦA PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH ............................................ 3 1.1.1. Khái niệm .................................................................................. 3 1.1.1.1. Khái niệm báo cáo tài chính.................................................. 3 1.1.1.2. Khái niệm phân tích tình tình tài chính ................................. 3 1.1.2. Mục đích .................................................................................... 3 1.1.2.1. Đối với nhà quản trị .............................................................. 3 1.1.2.2. Đối với công ty chủ sở hữu .................................................... 4 1.1.2.3. Đối với nhà chủ nợ ................................................................ 4 1.1.2.4. Đối với nhà đầu tư ................................................................. 4 1.1.2.5. Đối với cơ quan chức năng ................................................... 4 1.1.3. Ý nghĩa phân tích tình hình tài chính ..................................... 4 1.1.3.1. Sự cần thiết của việc phân tích tình hình tài chính ............... 4 1.1.3.2. Ý nghĩa của phân tích tình hình tài chính ............................. 5 1.1.4. 1.2. Nhiệm vụ phân tích tình hình tài chính .................................. 5 TÀI LIỆU PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH: .................. 5 1.2.1. Bảng cân đối kế toán ................................................................ 5 1.2.2. Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh .................................. 5 1.2.3. Báo cáo lƣu chuyển tiền tệ ....................................................... 6 1.3. NỘI DUNG PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH ................. 6 1.3.1. Đánh giá khái quát tình hình tài chính ................................... 6 1.3.1.1. Nhiệm vụ phân tích ................................................................ 6 1.3.1.2. Phân tích khái quát bảng cân đối kế toán ............................. 6 1.3.1.3. Phân tích khái quát báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh . 7 GVHD: ThS. NGÔ NGỌC CƢƠNG SVTH: TRẦN THỊ CHÂU GIANG vi 1.3.2. Phân tích báo cáo lƣu chuyển tiền tệ ...................................... 8 1.3.2.1. Phân tích dòng tiền từ hoạt động kinh doanh ....................... 8 1.3.2.2. Phân tích dòng tiền từ hoạt động đầu tư ............................... 8 1.3.2.3. Phân tích dòng tiền từ hoạt động tài chính ........................... 9 1.3.3. Phân tích các tỷ số tài chính .................................................... 9 1.3.3.1. Tỷ số khoản thu so với khoản phải trả .................................. 9 1.3.3.2. Nhóm tỷ số phản ánh khả năng thanh toán ......................... 10 1.3.3.3. Nhóm tỷ số phản ánh về năng lực hoạt động kinh doanh ... 11 1.3.3.4. Nhóm tỷ số phản ánh tình hình đầu tư và cơ cấu tài chính . 13 1.3.3.5. Nhóm tỷ số phản ánh khả năng sinh lời .............................. 14 1.3.4. Phân tích Dupont các chỉ số tài chính ................................... 16 CHƢƠNG 2 ................................................................................................... 18 THỰC TRẠNG TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY TNHH MTV HÓA DẦU QUÂN ĐỘI ................................................................................ 18 2.1. GIỚI THIỆU TỔNG QUAN VỀ CÔNG TY TNHH MTV HOÁ DẦU QUÂN ĐỘI ...................................................................................... 18 2.1.1. Giới thiệu về công ty ............................................................... 18 2.1.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển của công ty ...................... 18 2.1.1.2. Thành tựu và chứng nhận .................................................... 19 2.1.2. Tổ chức quản lý của công ty .................................................. 19 2.1.2.1. Cơ cấu tổ chức..................................................................... 20 2.1.2.2. Chức năng nhiệm vụ của các phòng ban ............................ 20 2.1.3. Tổng quan về lĩnh vực hoạt động của công ty...................... 21 2.1.3.1. Hoạt động kinh doanh xăng dầu ......................................... 21 2.1.3.2. Hoạt động kinh doanh dầu nhờn ......................................... 22 2.1.3.3. Hoạt động kinh doanh hóa chất .......................................... 22 2.2. THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG TÀI CHÍNH CỦA CÔNG TY 22 2.2.1. Thực trạng hoạt động tài chính của công ty ........................ 22 2.2.1.1. Phân tích tình hình tài chính thông qua bảng cân đối kế toán ............................................................................................. 22 2.2.1.2. Phân tích khái quát báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh ... ............................................................................................. 31 2.2.1.3. Phân tích báo cáo lưu chuyển tiền tệ .................................. 34 GVHD: ThS. NGÔ NGỌC CƢƠNG SVTH: TRẦN THỊ CHÂU GIANG vii 2.2.1.4. Phân tích các tỷ số tài chính ............................................... 36 2.2.1.5. Phân tích Dupont các chỉ số tài chính ................................ 47 2.2.2. Các nhân tố ảnh hƣởng đến tình hình tài chính của công ty .. .................................................................................................. 49 2.2.2.1. Tính chất độc quyền của ngành ........................................... 49 2.2.2.2. Khách hàng.......................................................................... 50 2.2.2.3. Nhà cung cấp ....................................................................... 50 2.2.2.4. Thị trường ............................................................................ 50 2.2.2.5. Con người ............................................................................ 50 2.2.2.6. Các nhân tố khác ................................................................. 51 2.2.3. ĐÁNH GIÁ TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH CỦA CÔNG TY QUA 3 NĂM 2011 – 2013 ..................................................................... 51 2.2.3.1. Ưu điểm ............................................................................... 53 2.2.3.2. Nhược điểm ......................................................................... 54 TÓM TẮT CHƢƠNG 2 ............................................................................... 56 CHƢƠNG 3 ................................................................................................... 57 MỘT SỐ GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ..................................................... 57 3.1. ĐỊNH HƢỚNG PHÁT TRIỂN CỦA CÔNG TY....................... 57 3.2. GIẢI PHÁP ................................................................................... 57 3.2.1. Quản trị tiền và các khoản tƣơng đƣơng tiền ...................... 57 3.2.1.1. Cơ sở của giải pháp............................................................. 57 3.2.1.2. Thực hiện giải pháp ............................................................. 58 3.2.1.3. Kết quả dự kiến đạt được .................................................... 58 3.2.2. Quản trị khoản phải thu và hàng tồn kho ............................ 58 3.2.2.1. Cơ sở của giải pháp............................................................. 59 3.2.2.2. Thực hiện giải pháp ............................................................. 59 3.2.2.3. Kết quả dự kiến đạt được .................................................... 60 3.2.3. Tăng hiệu quả sử dụng tài sản ngắn hạn .............................. 60 3.2.3.1. Cơ sở của giải pháp............................................................. 60 3.2.3.2. Thực hiện giải pháp ............................................................. 60 3.2.3.3. Kết quả dự kiến đạt được .................................................... 60 3.2.4. Giảm khoản chi phí quản lý doanh nghiệp .......................... 61 GVHD: ThS. NGÔ NGỌC CƢƠNG SVTH: TRẦN THỊ CHÂU GIANG viii 3.2.4.1. Cơ sở của giải pháp............................................................. 61 3.2.4.2. Thực hiện giải pháp ............................................................. 61 3.2.4.3. Kết quả dự kiến đạt được .................................................... 61 3.2.5. Nâng cao khả năng thanh toán .............................................. 61 3.2.5.1. Cơ sở của giải pháp............................................................. 61 3.2.5.2. Thực hiện giải pháp ............................................................. 62 3.2.5.3. Kết quả dự kiến đạt được .................................................... 62 3.3. KIẾN NGHỊ................................................................................... 63 3.3.1. Kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động tài chính..... 63 3.3.2. Kiến nghị khác ........................................................................ 63 TÓM TẮT CHƢƠNG 3 ............................................................................... 65 KẾT LUẬN ................................................................................................... 66 TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................ 67 PHỤ LỤC 1 ................................................................................................... 68 BẢNG CÂN ĐỐI KẾ TOÁN 3 NĂM 2011 – 2013 ................................ 68 PHỤ LỤC 2 ................................................................................................... 72 BÁO CÁO KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH 3 NĂM 2011 – 2013 ............................................................................................................ 72 PHỤ LỤC 3 ................................................................................................... 73 BÁO CÁO LƢU CHUYỂN TIỀN TỆ 3 NĂM 2011 – 2013 .................. 73 GVHD: ThS. NGÔ NGỌC CƢƠNG SVTH: TRẦN THỊ CHÂU GIANG ix DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT STT Ý nghĩa Ký hiệu, chữ viết tắt 1 BCKQHĐKD Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh 2 BCLCTT Báo cáo lưu chuyển tiền tệ 3 CĐKT Cân đối kế toán 4 CNH – HĐH Công nghiệp hóa – Hiện đại hóa 5 CP Cổ phần 6 D/A Tỷ số nợ trên tổng tài sản 7 D/E Tỷ số nợ trên vốn chủ sở hữu 8 DT Doanh thu 9 ĐVT Đơn vị tính 10 EBIT Lợi nhuận trước thuế và lãi vay 11 GDP Tổng sản phẩm quốc nội 12 ISO Tổ chức quốc tế về tiêu chuẩn hóa 13 KPT Khoản phải thu 14 LN Lợi nhuận 15 MIPEC Công ty TNHH MTV Hóa dầu Quân đội 16 MTV Một thành viên 17 ROA Lợi nhuận ròng trên tổng tài sản 18 ROE Lợi nhuận ròng trên vốn chủ sở hữu 19 TNHH Trách nhiệm hữu hạn 20 TSNH Tài sản ngắn hạn 21 TNDN Thu nhập doanh nghiệp 22 TTS Tổng tài sản 23 VCSH Vốn chủ sở hữu 24 WTO Tổ chức thương mại Thế giới 25 VNĐ Đồng Việt Nam GVHD: ThS. NGÔ NGỌC CƢƠNG SVTH: TRẦN THỊ CHÂU GIANG x DANH MỤC CÁC BẢNG STT Danh sách bảng Tên Trang 1 Bảng 2.1 Tình hình biến động tài sản theo thời gian giai đoạn 2011 – 2013 22 2 Bảng 2.2 Tình hình biến động nguồn vốn theo thời gian giai đoạn 2011 – 2013 24 3 Bảng 2.3 Bảng kết cấu tài sản giai đoạn 2011 – 2013 26 4 Bảng 2.4 Bảng kết cấu nguồn vốn giai đoạn 2011 – 2013 29 5 Bảng 2.5 Bảng tình hình kết quả hoạt động kinh doanh giai đoạn 2011 – 2013 32 6 Bảng 2.6 Tổng hợp dòng tiền từ hoạt động kinh doanh 34 7 Bảng 2.7 Tổng hợp dòng tiền từ hoạt động đầu tư 35 8 Bảng 2.8 Tổng hợp dòng tiền từ hoạt động tài chính 35 9 Bảng 2.9 Tỷ số khoản phải thu so với khoản phải trả 36 10 Bảng 2.10 Tỷ số khả năng thanh toán tổng quát 37 11 Bảng 2.11 Tỷ số khả năng thanh toán nhanh 38 12 Bảng 2.12 Tỷ số khả năng thanh toán nhanh bằng tiền 38 13 Bảng 2.13 Tỷ số khả năng thanh toán hiện thời 39 14 Bảng 2.14 Vòng quay hàng tồn kho 39 15 Bảng 2.15 Vòng quay các khoản phải thu 40 16 Bảng 2.16 Vòng quay tài sản ngắn hạn 41 17 Bảng 2.17 Vòng quay tài sản dài hạn 41 18 Bảng 2.18 Vòng quay tổng tài sản 42 19 Bảng 2.19 Tỷ số nợ trên tổng tài sản 43 GVHD: ThS. NGÔ NGỌC CƢƠNG SVTH: TRẦN THỊ CHÂU GIANG xi 20 Bảng 2.20 Tỷ số nợ so với chủ sở hữu 43 21 Bảng 2.21 Tỷ số khả năng trả lãi vay 44 22 Bảng 2.22 Tỷ số tự tài trợ 44 23 Bảng 2.23 Tỷ số lợi nhuận trên doanh thu 45 24 Bảng 2.24 Tỷ số EBIT trên tổng tài sản 45 25 Bảng 2.25 Tỷ số lợi nhuận ròng trên tổng tài sản 46 26 Bảng 2.26 Tỷ số lợi nhuận ròng trên vốn chủ sở hữu 46 27 Bảng 2.27 Bảng tổng hợp các chỉ số tài chính 52 GVHD: ThS. NGÔ NGỌC CƢƠNG SVTH: TRẦN THỊ CHÂU GIANG xii DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ STT Biểu đồ, sơ đồ Tên Trang 1 Sơ đồ 2.1 Cơ cấu tổ chức của công ty Mipec 20 2 Sơ đồ 2.2 Sơ đồ Dupont 48 3 Biểu đồ 2.1 Biến động tài sản theo thời gian 23 4 Biểu đổ 2.2 Biến động nguồn vốn theo thời gian 24 5 Biểu đồ 2.3 Tỷ lệ khoản thu so với khoản trả 37 GVHD: ThS. NGÔ NGỌC CƢƠNG SVTH: TRẦN THỊ CHÂU GIANG 1 LỜI MỞ ĐẦU Tính cấp thiết của đề tài Trong nền kinh tế hiện nay, với sự nghiệp CNH – HĐH đất nước, sự cạnh tranh giữa các doanh nghiệp diễn ra ngày càng gay gắt với nhau. Chính vì thế, mục tiêu cuối cùng của mỗi doanh nghiệp chính là lợi nhuận. Từ khi Việt Nam chính thức là thành viên của WTO thì thị trường cạnh tranh này ngày càng khắc nghiệt hơn vì có rất nhiều công ty nước ngoài xâm nhập vào thị trường Việt Nam để tìm kiếm lợi nhuận và để có thể đứng vững trên thị trường cạnh tranh ấy, các doanh nghiệp phải không ngừng nổ lực để tạo ra doanh thu tối đa nhằm bù bắp những khoản chi phí đã bỏ ra và đạt được lợi nhuận mong muốn, đồng thời đóng góp một phần nhỏ cho đất nước thông qua việc đóng thuế thu nhập. 1. Để khẳng định sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp, và để đạt được mục đích cuối cùng là lợi nhuận thì các doanh nghiệp phải phân tích những thông tin từ các báo cáo tài chính để có thể đánh giá được khả năng tài chính của mình, khả năng sinh lợi, những rủi ro và những trở ngại,... Từ đó, doanh nghiệp sẽ có những quyết định cụ thể về chiến lược kinh doanh thông qua kết quả phân tích tình hình tài chính. Ngoài ra, phân tích tính hình tài chính còn giúp cho các cơ quan quản lý nhà nước thực hiện tốt công tác quản lý kinh tế của mình trong việc giám sát việc thực hiện nghĩa vụ thuế… Với vai trò thật sự quan trọng đó, phân tích tình hình tài chính đã trở thành một công việc không thể thiếu đối với mọi loại hình doanh nghiệp. Xuất phát từ ý nghĩa trên, cùng với nền tảng kiến thức được trang bị ở trường và thời gian tìm hiểu thực tế tại CÔNG TY TNHH MTV HÓA DẦU QUÂN ĐỘI, em đã chọn đề tài “Phân tích tình hình tài chính” làm đề tài nghiên cứu khoá luận của mình. 2. Phạm vi và đối tƣợng nghiên cứu 2.1. Phạm vi nghiên cứu 2.1.1. Không gian Đề tài nghiên cứu tình hình tài chính tại Công ty TNHH MTV Hoá Dầu Quân Đội. 2.1.2. Thời gian Đề tài nghiên cứu tình hình tài chính của Công ty TNHH MTV Hoá Dầu Quân Đội giai đoạn 2011 – 2013. GVHD: ThS. NGÔ NGỌC CƢƠNG SVTH: TRẦN THỊ CHÂU GIANG 2 2.2. Đối tượng nghiên cứu Đề tài nghiên cứu tập trung phân tích các báo cáo tài chính: báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, bảng cân đối kế toán, báo cáo lưu chuyển tiền tệ,...của công ty giai đoạn 2011 – 2013. 3. Mục đích nghiên cứu 3.1. Mục đích chung Phân tích tình hình tài chính của công ty thông qua các báo cáo tài chính của công ty giai đoạn 2011 – 2013. Đánh giá những ưu điểm và nhược điểm, từ đó dựa trên những định hướng của công ty để đưa các giải pháp phù hợp nhằm hạn chế những tồn tại trong công tác quản trị tài chính công ty. 3.2. Mục đích cụ thể Khái quát một cách có hệ thống những vấn đề lý luận và thực tiễn có liên quan đến việc phân tích tình hình tài chính công ty. Tính và phân tích các chỉ số tài chính của công ty giai đoạn 2011 – 2013. Phân tích thực trạng tình hình tài chính tại Công ty TNHH MTV HÓA DẦU QUÂN ĐỘI. Đề xuất các giải pháp nhằm khắc phục những hạn chế còn tồn tại đối với tình hình tài chính công ty. 4. Phƣơng pháp nghiên cứu Phương pháp thu thập thông tin: thu thập số liệu thứ cấp từ các báo cáo tài chính thường niên của công ty, thu thập các chỉ số ngành từ Internet.... Phương pháp phân tích thông tin: + Phương pháp so sánh: so sánh tương đối và so sánh tuyệt đối. + Phương pháp tỷ lệ + Phương pháp phân tích tương tác các hệ số 5. Kết cấu của khoá luận tốt nghiệp Kết cấu của đề tài nghiên cứu khoá luận tốt nghiệp gồm 3 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận về phân tích tình hình tài chính. Chương 2: Thực trạng tình hình tài chính tại Công ty TNHH MTV Hoá dầu Quân đội. Chương 3: Một số giải pháp và kiến nghị GVHD: ThS. NGÔ NGỌC CƢƠNG SVTH: TRẦN THỊ CHÂU GIANG 3 CHƢƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH 1.1. KHÁI NIỆM, MỤC ĐÍCH, NHIỆM VỤ VÀ NỘI DUNG CỦA PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH 1.1.1. Khái niệm 1.1.1.1. Khái niệm báo cáo tài chính Trong hệ thống kế toán Việt Nam, báo cáo tài chính là loại báo cáo kế toán, phản ánh một cách tổng quát, toàn diện tình hình tài sản, nguồn vốn, tình hình và kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp trong một thời kỳ nhất định. Báo cáo tài chính được nhà nước quy định thống nhất về danh mục hệ thống các chỉ tiêu, phương pháp tính toán và xác lập từng chi tiết cụ thể. Nguồn thông tin để thiết lập báo cáo tài chính được thu thập từ hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. 1.1.1.2. Khái niệm phân tích tình tình tài chính Phân tích tình hình tài chính là quá trình xem xét, kiểm tra, đối chiếu và so sánh số liệu về tài chính trong kỳ hiện tại với các kỳ kinh doanh đã qua. Qua đó, cung cấp cho người sử dụng thông tin có thể đánh giá tiềm năng, hiệu quả kinh doanh cũng như những rủi ro về tài chính trong tương lai của doanh nghiệp, trên cơ sở đó kiến nghị các biện pháp để tận dụng triệt để các điểm mạnh và khắc phục các điểm yếu. Những người phân tích tình hình tài chính có thể là chính bản thân công ty hoặc những người bên ngoài công ty như các ngân hàng, công ty tài chính, công ty chứng khoán,… những người đã hoặc đang xem có nên cho công ty vay hoặc mua cổ phiếu của công ty hay không. 1.1.2. Mục đích Tùy vào đối tượng sử dụng thông tin, phân tích tình hình tài chính sẽ gắn liền với những mục đích khác nhau: 1.1.2.1. Đối với nhà quản trị Giúp các nhà quản trị có thể đánh giá đều đặn các hoạt động kinh doanh của công ty trong quá khứ để: tiến hành cân đối tài chính, khả năng sinh lời, khả năng thanh GVHD: ThS. NGÔ NGỌC CƢƠNG SVTH: TRẦN THỊ CHÂU GIANG 4 toán, khả năng trả nợ và rủi ro tài chính của công ty, định hướng các quyết định,…. Là công cụ để kiểm soát các hoạt động quản lý. 1.1.2.2. Đối với công ty chủ sở hữu Mối quan tâm của nhóm này là lợi nhuận và khả năng trả nợ. Vì vậy, phân tích tình hình tài chính giúp họ đánh giá hiệu quả của quá trình sản xuất kinh doanh, khả năng điều hành hoạt động của nhà quản trị, từ đó quyết định tiếp tục sử dụng hoặc bãi bỏ các nhà quản trị, cũng như quyết định việc phân phối kết quả hoạt động kinh doanh. 1.1.2.3. Đối với nhà chủ nợ Mối quan tâm của họ là hướng và khả năng trả nợ của công ty. Do đó, họ cần chú ý đến tình hình và khả năng thanh toán, lượng vốn chủ sở hữu, khả năng sinh lời để đánh giá khả năng trả nợ của công ty trước khi quyết định cho vay hoặc bán chịu sản phẩm cho công ty. 1.1.2.4. Đối với nhà đầu tư Phân tích hình hình tài chính giúp cho thấy sự an toàn về lượng vốn đầu tư, mức độ sinh lãi và thời gian hoàn vốn, đó chính là mối quan tâm của các nhà đầu tư. Họ xem xét các thông tin về tài chính, tình hình hoạt động, kết quả kinh doanh, tiềm năng tăng trưởng của công ty thông qua báo cáo tài chính qua các thời kỳ để đưa ra quyết định có nên đầu tư hay không, đầu tư dưới hình thức nào, lĩnh vực nào là tối ưu nhất. 1.1.2.5. Đối với cơ quan chức năng Thông qua các thông tin của báo cáo tài chính sẽ xác định các nghĩa vụ mà doanh nghiệp phải thực hiện đối với nhà nước như: nộp thuế cho ngân sách,… 1.1.3. Ý nghĩa phân tích tình hình tài chính 1.1.3.1. Sự cần thiết của việc phân tích tình hình tài chính Báo cáo tài chính tóm tắt về tình hình và hiệu quả kinh doanh vào cuối mỗi kỳ kế toán, không chỉ giúp nhận biết được hoạt động của doanh nghiệp trong quá khứ mà còn chứa đựng những thông tin hướng dẫn về triển vọng hoạt động của doanh nghiệp trong tương lai. GVHD: ThS. NGÔ NGỌC CƢƠNG SVTH: TRẦN THỊ CHÂU GIANG 5 1.1.3.2. Ý nghĩa của phân tích tình hình tài chính Phân tích tình hình tài chính của công ty giữ vai trò cực kỳ quan trọng không thể thiếu được trong mọi hoạt động sản xuất kinh doanh: Cung cấp đầy đủ, kịp thời và trung thực về tài chính để có những quyết định đúng đắn trong tương lai để đạt được hiệu quả cao nhất. Đánh giá được đúng mực thực trạng của công ty. Cung cấp thông tin về tình hình huy động vốn, các hình thức huy động vốn, chính sách vay nợ,… nhằm gia tăng lợi nhuận trong tương lai. 1.1.4. Nhiệm vụ phân tích tình hình tài chính Căn cứ trên những nguyên tắc về tài chính công ty để phân tích, đánh giá tình hình thực trạng và triển vọng của hoạt động tài chính, vạch rõ những mặt tích cực và tồn tại của việc thu chi tiền tệ, xác định nguyên nhân và mức độ ảnh hưởng của các yếu tố. Trên cơ sở đó, công ty đề ra các biện pháp tích cực nhằm nâng cao hơn nữa hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. 1.2. TÀI LIỆU PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH: 1.2.1. Bảng cân đối kế toán Bảng cân đối kế toán là một báo cáo tài chính tổng hợp, phản ánh tổng quát toàn bộ giá trị tài sản hiện có và nguồn vốn hình thành tài sản đó của doanh nghiệp tại một thời điểm nhất định. Cơ sở lập: - Căn cứ vào sổ kế toán tổng hợp. Căn cứ vào sổ, thẻ kế toán chi tiết hoặc bảng tổng hợp chi tiết. Cắn cứ vào Bảng cân đối kế toán năm trước. 1.2.2. Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh là báo cáo tài chính tổng hợp, phản ánh tổng quát tình hình và kết quả kinh doanh, phản ánh thu nhập qua một thời kỳ kinh doanh. Cơ sở lập: - Căn cứ vào sổ kế toán tổng hợp và sổ kế toán chi tiết trong kỳ dùng cho - các tài khoản từ loại 5 đến loại 9. Căn cứ báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh của năm trước. GVHD: ThS. NGÔ NGỌC CƢƠNG SVTH: TRẦN THỊ CHÂU GIANG 6 1.2.3. Báo cáo lƣu chuyển tiền tệ Báo cáo lưu chuyển tiền tệ là một bộ phận hợp thành của báo cáo tài chính, thể hiện dòng tiền ra và dòng tiền vào của một doanh nghiệp trong một thời kỳ nhất định. Cơ sở lập: - Bảng cân đối kế toán. Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh. Báo cáo lưu chuyển tiền tệ kì trước. Các tài liệu kế toán khác: sổ kế toán tổng hợp, sổ kế toán chi tiết,.. 1.3. NỘI DUNG PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH 1.3.1. Đánh giá khái quát tình hình tài chính 1.3.1.1. Nhiệm vụ phân tích Nhiệm vụ của đánh giá khái quát tình hình tài chính là phân tích đánh giá thực trạng của hoạt động tài chính, vạch rõ những mặt tích cực và tiêu cực của tình hình tài chính, xác định nguyên nhân và mức độ ảnh hưởng của các nhân tố. Từ đó đề ra các biện pháp tích cực nhằm nâng cao hơn nữa hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. 1.3.1.2. Phân tích khái quát bảng cân đối kế toán 1.3.1.2.1. Phân tích biến động theo thời gian tài sản và nguồn vốn: Phân tích biến động theo thời gian cho thấy sự tăng/giảm của tổng số tài sản/nguồn vốn và của từng chỉ tiêu tài sản/nguồn vốn, việc phân tích này làm rõ tình hình, đặc điểm về lượng và tỷ lệ các khoản mục theo thời gian. Phân tích biến động theo thời gian được thực hiện bằng cách so sánh giá trị của các chỉ tiêu ở các kỳ khác nhau với nhau. Việc so sánh được thực hiện cả về số tuyệt đối, lẫn tương đối. Kết quả tính theo số tuyệt đối thể hiện mức tăng/giảm của chỉ tiêu: Mức tăng/giảm = Mức đầu kỳ - Mức cuối kỳ Kết quả tính theo số tương đối thể hiện tỷ lệ tăng/giảm của chỉ tiêu: Tỷ lệ tăng/giảm GVHD: ThS. NGÔ NGỌC CƢƠNG Mức tăng/giảm = Mức đầu kỳ SVTH: TRẦN THỊ CHÂU GIANG 7 1.3.1.2.2. Phân tích kết cấu và biến động kết cấu tài sản và nguồn vốn Phân tích kết cấu và biến động kết cấu là việc xác định tỷ trọng của từng chỉ tiêu trong tổng số và thay đổi về mặt kết cấu. Phân tích kết cấu nhằm đánh giá tầm quan trọng của từng khoản mục tài sản trong tổng tài sản, hay từng khoản mục nguồn vốn trong tổng nguồn vốn, từ đó đánh giá tính hợp lý của việc phân bố vốn và đánh giá tình hình tài chính của doanh nghiệp. Tỷ lệ khoản mục tài Giá trị của khoản mục tài sản = sản/Tổng tài sản Tỷ lệ khoản mục nguồn Giá trị của Tổng tài sản = vốn/Tổng nguồn vốn Giá trị của khoản mục nguồn vốn Giá trị của Tổng nguồn vốn Phân tích biến động kết cấu nhằm đánh giá về mặt kết cấu của tài sản và nguồn vốn, được thực hiện bằng cách so sánh kết cấu giữa các kỳ với nhau, qua đó đánh giá biến động của từng khoản mục. Công thức: Mức tăng/giảm về kết cấu = Tỷ lệ cuối kỳ - Tỷ lệ đầu kỳ 1.3.1.3. Phân tích khái quát báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh So sánh các khoản mục trên bảng báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh qua các năm để biết được mức độ biến động của từng khoản mục và tỷ lệ tăng/giảm, nhằm đánh giá được tình hình sản xuất của công ty trong những năm qua. Mức độ tăng/giảm = Mức cuối kỳ – mức đầu kỳ Tỷ lệ tăng/giảm Mức tăng/giảm = Mức đầu kỳ Mục đích của phương pháp này cũng nhằm cho thấy được hiệu quả sản xuất kinh doanh trong những năm qua, nhưng nó còn cho thấy rõ hơn về sự thay đổi mức chênh lệch giữa các năm một cách tổng quát hơn. Các chỉ tiêu sẽ được đánh giá theo quy mô chung. GVHD: ThS. NGÔ NGỌC CƢƠNG SVTH: TRẦN THỊ CHÂU GIANG