Tài liệu Nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên trường đại học fpt hà nội

NGUYỄN HOÀNG ANH BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ HÀ NỘI LUẬN VĂN THẠC SỸ QUẢN TRỊ KINH DOANH CHUYÊN NGÀNH: QUẢN TRỊ KINH DOANH NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ GIẢNG VIÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC FPT HÀ NỘI NGUYỄN HOÀNG ANH 2016 - 2018 HÀ NỘI - 2019 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ HÀ NỘI LUẬN VĂN THẠC SỸ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ GIẢNG VIÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC FPT HÀ NỘI NGUYỄN HOÀNG ANH CHUYÊN NGÀNH: QUẢN TRỊ KINH DOANH MÃ SỐ: 8340101 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. LƯƠNG VĂN HẢI HÀ NỘI - 2019 LỜI CAM KẾT Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các kết quả nghiên cứu trong luận văn là trung thực, chưa từng được công bố trong bất kỳ công trình nào của tác giả khác. Hà Nội, tháng năm 2019 TÁC GIẢ LUẬN VĂN Nguyễn Hoàng Anh i LỜI CẢM ƠN Trong quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thiện luận văn, tác giả đã nhận được sự động viên, khuyến khích và tạo điều kiện giúp đỡ nhiệt tình từ nhiều thầy cô, đồng nghiệp, bạn bè. Trước hết, tác giả xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến TS. Lương Văn Hải – Giảng viên Khoa Sau Đại học – Trường Đại học Mở Hà Nội , người trực tiếp hướng dẫn khoa học, đã tận tình chỉ bảo, giúp đỡ, góp ý, định hướng cho tác giả trong suốt quá trình nghiên cứu. Tác giả xin trân trọng cảm ơn Quý thầy cô Khoa Sau Đại học, Quý thầy cô giảng dạy bộ môn trong quá trình học thạc sĩ, Quý thầy cô trong Hội đồng bảo vệ đề cương, Quý thầy cô trong hội đồng đã đóng góp ý kiến cũng như truyền đạt kiến thức bổ ích về những thiếu sót, hạn chế của luận văn giúp tôi nhận ra được những vấn đề cần khắc phục để bài luận văn được hoàn thiện hơn. Tác giả xin chân thành cảm ơn Lãnh đạo trường Đại học FPT, các đồng nghiệp và sinh viên của nhà trường đã tận tình giúp đỡ tác giả trong quá trình thu thập dữ liệu phục vụ cho nghiên cứu, cùng chia sẻ kinh nghiệm, hỗ trợ tác giả hoàn thành luận văn đúng thời hạn. Tác giả xin trân trọng cảm ơn các thành viên trong gia đình, bạn bè luôn ủng hộ, quan tâm, động viên tinh thần cũng như vật chất để tôi hoàn thành tốt khóa học này. Xin trân trọng cảm ơn! Hà Nội, tháng năm 2019 TÁC GIẢ LUẬN VĂN Nguyễn Hoàng Anh ii MỤC LỤC LỜI CAM KẾT................................................................................................. i LỜI CẢM ƠN .................................................................................................. ii MỤC LỤC ....................................................................................................... iii BẢNG KÝ HIỆU CÁC CHỮ VIẾT TẮT ................................................... vii DANH MỤC HÌNH ...................................................................................... viii DANH MỤC BẢNG ..................................................................................... viii LỜI MỞ ĐẦU .................................................................................................. 1 CHƯƠNG I. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ GIẢNG VIÊN TRONG CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC .................................................. 8 1.1.Tổng quan về đội ngũ giảng viên trong các trường Đại học .............. 8 1.1.1. Khái niệm giảng viên và đội ngũ giảng viên trong các trường Đại học ....................................................................................................................... 8 1.1.1.1. Giảng viên.................................................................................... 8 1.1.1.2.Đội ngũ giảng viên ....................................................................... 9 1.1.2. Phân loại đội ngũ giảng viên ................................................................. 9 1.1.2.1. Phân loại theo ngạch giảng viên ................................................. 9 1.1.2.2. Phân loại theo hình thức tham gia giảng dạy: .......................... 11 1.1.3. Vai trò của đội ngũ giảng viên ............................................................ 11 1.2. Chất lượng đội ngũ giảng viên của trường Đại học ......................... 13 1.2.1. Khái niệm về chất lượng đội ngũ giảng viên .................................... 13 1.2.2. Sự cần thiết nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên của trường Đại học .............................................................................................................. 14 1.2.3. Tiêu chí đánh giá chất lượng đội ngũ giảng viên trong các trường đại học ............................................................................................................... 15 1.2.3.1. Tiêu chí về phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống ................... 15 1.2.3.2. Tiêu chí về sức khỏe .................................................................. 17 1.2.3.3. Tiêu chí về trình độ chuyên môn ............................................... 18 iii 1.2.3.4 Tiêu chí về năng lực giảng dạy ................................................. 19 1.2.3.5. Tiêu chí về năng lực nghiên cứu khoa học ................................ 20 1.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng đội ngũ giảng viên trong các trường Đại học ..................................................................................... 22 1.3.1. Các nhân tố thuộc về giảng viên ........................................................ 22 1.3.2. Các nhân tố thuộc trường đại học ..................................................... 24 1.3.3. Những nhân tố thuộc môi trường vĩ mô ........................................... 27 1.4. Kinh nghiệm của một số trường Đại học trong và ngoài nước. ...... 30 1.4.1. Kinh nghiệm của trường Đại học Thăng Long ............................... 30 1.4.2. Kinh nghiệm của trường Đại học Kinh doanh & Công nghệ ....... 31 1.4.3. Kinh nghiệm của Trường Đại học quốc gia Singapore .................. 32 1.4.4. Một số bài học cho trường Đại học FPT Hà Nội ............................. 33 Tiểu kết chương 1 .......................................................................................... 35 CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ GIẢNG VIÊN TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC FPT HÀ NỘI .................................................... 36 2.1. Tổng quát về trường Đại học FPT Hà Nội ........................................ 36 2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển ....................................................... 36 2.1.2. Sứ mệnh – tầm nhìn:............................................................................ 37 2.1.3. Chức năng nhiệm vụ ............................................................................ 38 2.1.4. Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý của Đại học FPT Hà Nội ............. 39 2.1.5. Cơ sở vật chất của Trường Đại học FPT .......................................... 40 2.1.6. Nhân sự tại trường Đại học FPT HN ................................................ 42 2.1.7. Kết quả đào tạo của Đại học FPT Hà Nội ........................................ 48 2.2. Thực trạng chất lượng đội ngũ giảng viên trường Đại học FPT Hà Nội ................................................................................................................ 49 2.2.1. Tình hình Đội ngũ giảng viên của trường Đại học FPT Hà Nội ... 49 2.2.2. Tình hình chất lượng đội ngũ giảng viên của trường đại học FPT HN ..................................................................................................................... 51 iv 2.2.2.1 Về sức khỏe ................................................................................. 51 2.2.2.2 Về trình độ chuyên môn .............................................................. 53 2.2.2.3. Về đạo đức nghề nghiệp ............................................................ 55 2.3. Các biện pháp nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên của ĐH FPT Hà Nội .......................................................................................................... 56 2.3.1. Về tuyển dụng ....................................................................................... 56 2.3.2. Hoạt động đào tạo, bồi dưỡng giảng viên của Nhà trường ........... 61 2.3.3. Hoạt động sử dụng đội ngũ giảng viên của trường ĐH FPT Hà Nội ............................................................................................................................ 65 2.3.4. Hoạt động đánh giá đội ngũ giảng viên của Nhà trường ............... 69 2.4. Đánh giá thực trạng chất lượng đội ngũ giảng viên của trường đại học FPT ....................................................................................................... 74 2.4.1. Kết quả đạt được .................................................................................. 74 2.4.2. Hạn chế và nguyên nhân ..................................................................... 75 Tiểu kết chương 2 .......................................................................................... 79 CHƯƠNG 3. GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ GIẢNG VIÊN TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC FPT HÀ NỘI ......................... 80 3.1. Phương hướng của trường Đại học FPT Hà Nội về nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên ............................................................................ 80 3.2. Giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên trường Đại học FPT Hà Nội ................................................................................................. 81 3.2.1. Hoàn thiện công tác tuyển dụng giảng viên ..................................... 81 3.2.2. Đầu tư hơn nữa về cơ sở vật chất, tài liệu phục vụ giảng dạy – NCKH ............................................................................................................... 83 3.2.3. Tăng cường thêm sự gắn kết giữa đội ngũ giảng viên của nhà trường với doanh nghiệp ............................................................................... 84 3.2.4. Nâng cao trình độ, nhận thức, phẩm chất chính trị cho đội ngũ giảng viên ......................................................................................................... 85 v 3.2.5. Đẩy mạnh hoạt động nghiên cứu khoa học trong đội ngũ giảng viên .................................................................................................................... 88 3.3. Kiến nghị .............................................................................................. 90 3.3.1. Đối với Bộ Giáo dục và Đào tạo ......................................................... 90 3.3.2. Đối với tập đoàn FPT........................................................................... 91 Tiểu kết chương 3 .......................................................................................... 93 KẾT LUẬN .................................................................................................... 94 TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 96 vi BẢNG KÝ HIỆU CÁC CHỮ VIẾT TẮT Từ viết tắt Diễn giải ĐNGV Đội ngũ giảng viên CBQL Cán bộ quản lý CLĐT Chất lượng đào tạo ĐBCL Đảm bảo chất lượng ĐG Đánh giá ĐH Đại học GD&ĐT Giáo dục và đào tạo GV Giảng viên KT Kiểm tra KT-ĐG Kiểm tra-đánh giá QLCL Quản lý chất lượng QLCLĐT Quản lý chất lượng đào tạo SV Sinh viên NT Nhà trường vii DANH MỤC HÌNH Hình 2.1. Quá trình phát triển của Tổ chức giáo dục FPT ........................................36 Hình 2.2: Tư tưởng chiến lược FPT ..........................................................................38 Hình 2.3. Cơ cấu tổ chức Đại học FPT .....................................................................39 DANH MỤC BẢNG Bảng 2.1. Tình hình CSVC của trường quản lý và sử dụng .....................................40 Bảng 2.2 Cơ cấu nhân sự tại Đại học FPT Hà Nội từ năm 2015 đến năm 2017 ......43 Bảng 2.3 Kết quả đào tạo của Đại học FPT Hà Nội .................................................48 Bảng 2.4: Cơ cấu ĐNGV của trường Đại học FPT Hà Nội ......................................50 Bảng 2.5: Phân loại sức khỏe đội ngũ giảng viên Trường ĐH FPT HN năm 2017 .....51 Bảng 2.6: Trình độ chuyên môn ĐNGV trường ĐH FPT HN phân theo khối ngành ...................................................................................................................................53 Bảng 2.7: Tổng hợp phản hồi của người học về đội ngũ giảng viên Trường ĐH FPT Hà Nội từ năm 2015 – 2017 ......................................................................................55 Bảng 2.8: Kết quả tuyển dụng giảng viên trường ĐH FPT HN từ năm 2015 - 2017....60 Bảng 2.9: Kết quả đào tạo bồi dưỡng giảng viên Trường ĐH FPT HN từ năm 2015 - 2017.........................................................................................................................62 Bảng 2.10: Tổng hợp thâm niên công tác của giảng viên ........................................66 Bảng 2.11: Phân loại giảng viên của trường ĐH FPT HN từ năm 2015- 2017 ........69 viii LỜI MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Xây dựng và phát triển sự nghiệp giáo dục - đào tạo ở cơ sở là một vấn đề có ý nghĩa lớn lao trong quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. Chiến lược phát triển đất nước khi bước vào thời kì công nghiệp hoá, hiện đại hoá không thể hiện được nếu không chú ý đúng mức đến xậy dựng và phát triển sự nghiệp giáo dục ở cơ sở. Muốn phát triển sự nghiệp giáo dục và đào tạo thì một trong những nhiệm vụ quan trọng hàng đầu là nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo dục. Nghị quyết đại hội Đảng X Đảng Cộng sản Việt Nam nhấn mạnh nhiệm vụ của giáo dục đào tạo trong thời kì đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hóa: “Ưu tiên hàng đầu cho việc nâng cao chất lượng dạy và học. Đổi mới chương trình, nội dung, phương pháp dạy và học, nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên và tăng cường cơ sở vật chất của nhà trường,phát huy khả năng sáng tạo và độc lập suy nghĩ của học sinh”; thực hiện “chuẩn hoá”, “hiện đại hoá”, “xã hội hoá”. Để thực hiện nhiệm vụ này, kết luận của Hội nghị VI Ban chấp hành trung ương khoá IX “về tiếp tục thực hiện Nghị quyết Trung ương II khoá VIII , phương hướng phát triển giáo dục đào tạo, khoa học công nghệ từ nay đến 2005 và 2010” đã nhấn mạnh: “Tạo chuyển biến cơ bản về chất lượng giáo dục, trước hết là nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo, thực hiện giáo dục toàn diện, đặc biệt là giáo dục tư tưởng, chính trị, nhân cách, đạo đức, lối sống cho người học”. Chăm lo xây dựng đội ngũ giáo viên và các nhà quản lí giáo dục, tạo động lực cho người dạy và người học. Bởi vì đội ngũ nhà giáo là nhân tố hàng đầu quyết định chất lượng giáo dục. Cần nâng cao chất lượng toàn diện của đội ngũ nhà giáo, nâng cao địa vị kinh tế - xã hội của giáo viên, thực hiện tiêu chuẩn hoá giáo viên và cán bộ quản lí giáo dục, loại bỏ những yếu kém về phẩm chất đạo đức và chuyên môn nghiệp vụ ra khỏi hệ thống giáo dục là yêu cầu khách quan để giáo dục phát triển. Trong những năm qua, Đảng và Nhà nước ta đã quan tâm đầu tư rất nhiều cho giáo dục và đào tạo, do vậy chất lượng và hiệu quả giáo dục hiện nay đã có bước phát triển đáng kể. Có được điều này là nhờ vào chất lượng giảng dạy ở các loại hình 1 trường lớp đã có bước phát triển rõ rệt. Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu đã đạt được thì giáo dục cũng vẫn còn nhiều tồn tại, yếu kém về chất lượng làm cho cả xã hội phải quan tâm. Lịch sử của ngành giáo dục đã cho thấy: nơi nào có đội ngũ thầy cô giáo tốt thì nơi đó có chất lượng giáo dục tốt và ngược lại. Xác định tầm quan trọng của nguồn lực con người đối với việc xây dựng đất nước, thực hiện công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, Đảng và Nhà nước ta đã đặt Giáo dục và Đào tạo ở vị trí là “Quốc sách hàng đầu” để đào tạo, bồi dưỡng thế hệ trẻ trở thành nguồn nhân lực thực sự có chất lượng, đáp ứng yêu cầu xây dựng đất nước trong giai đoạn hiện nay. Nằm trong hệ thống các trường Đại học ngoài công lập do Bộ Giáo dục và đào tạo quản lý, Trường Đại học FPT Hà Nội đã có những chiến lược và sách lược nhằm đạt mục tiêu đào tạo nguồn nhân lực có đủ các phẩm chất tài và đức phục vụ đất nước. Bên cạnh đó nhà trường đặc biệt chú trọng đến việc phát triển đội ngũ giảng viên cả về số lượng, chất lượng, cơ cấu. Việc phát triển đội ngũ giảng viên tại trường từ khi thành lập tới nay đã đạt được kết quả nhất định. Tuy nhiên,vì là một trường thuộc khối các trường ngoài công lập, quá trình phát triển đội ngũ giảng viên của trường chưa đạt hiệu quả cao. Nhà trường chưa xây dựng được kế hoạch phát triển nhân sự nói chung và kế hoạch phát triển đội ngũ giảng viên nói riêng. Việc phát triển đội ngũ giảng viên còn có nhiều bất cập: số lượng giảng viên chưa đáp ứng cho giảng dạy, chất lượng đội ngũ giảng viên chưa cao, chưa đáp ứng được kịp thời việc nghiên cứu khoa học và dạy học cho sinh viên nhà trường ở hiện tại…. Xuất phát từ những lí do ở trên, học viên quyết định chọn đề tài “Nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên tại Trường Đại học FPT Hà Nội” làm đề tài luận văn thạc sỹ chuyên ngành Quản trị kinh doanh của mình. 2. Tổng quan nghiên cứu Trong mấy năm trở lại đây, đã có nhiều công trình nghiên cứu có liên quan đến đề tài, như: 2 (1) Nguyễn Văn Đệ (2010), Luận văn thạc sĩ với đề tài “Giải pháp nâng cao năng lực đội ngũ giảng viên các trường đại học ở vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) trong bối cảnh hội nhập” Luận văn đã giải quyết được vấn đề giảng viên đại học chưa thể dừng ở việc nhận học vị thạc sỹ, tiến sỹ là xong mà cần thường xuyên trau dồi chuyên môn, kỹ năng nghề nghiệp, nhất là đối với giảng viên trẻ. Ngoài ra bài viết chỉ ra ba loại nhu cầu cần bồi dưỡng đào tạo thêm cho giảng viên vùng ĐBSCL. Loại thứ nhất là nhu cầu đạt chuẩn trình độ để đáp ứng việc giảng dạy trước mắt đạt tỷ lệ chuẩn của Điều lệ Đại học. Nhu cầu thứ hai là nhu cầu đạt chuẩn kỹ năng sư phạm nhằm nâng cao kỹ năng sử dụng các phương pháp dạy học, xử lý các tình huống sư phạm, góp phần nâng cao chất lượng dạy học. Nhu cầu thứ ba là nhu cầu đạt chuẩn cán bộ đầu đàn nhằm chủ động đào tạo nguồn giảng viên chất lượng cao, củng cố thương hiệu cho mỗi trường đại học. (2) Nguyễn Thị Thu Hương (2012), Luận văn thạc sĩ với đề tài “Xây dựng đội ngũ giảng viên trong trường đại học – Thực trạng và giải pháp” Luận văn giải quyết được vấn đề khi so sánh năm học 2007-2008 với năm học 2009-2010 thì tỷ lệ giảng viên có trình độ tiến sỹ trở lên giảm xuống từ 14,33% xuống 13,86%. Ngoài ra, tác giả so sánh tỷ lệ tiến sỹ/ sinh viên, tỷ lệ sinh viên/ giảng viên với các nước thì ở Việt Nam đều ở mức thấp. (3) Trần Mai Ước (2013), bài báo “Nghiên cứu khoa học của giảng viên – Yếu tố quan trọng góp phần nâng cao chất lượng đào tạo tại các trường đại học trong giai đoạn hiện nay” được đăng trên Bản tin khoa học và giáo dục tháng 08/2013 nhấn mạnh đến giảng dạy và nghiên cứu khoa học (NCKH) là hai nhiệm vụ vừa quan trọng – bắt buộc – cần thiết của bất kỳ giảng viên đại học nào. Bài b á o chỉ ra 8 lợi ích thiết thực của nghiên cứu khoa học đối với giảng viên, điển hình như NCKH giúp giảng viên đào sâu, cập nhật, trau dồi tri thức; phát triển tư duy, năng lực sáng tạo của giảng viên; gắn kết giữa lý luận và thực tiễn, lý thuyết và thực hành. 3 (4) Nguyễn Đức Hiển (2013), bài báo “Phát triển nguồn nhân lực giảng viên của trường Đại học Kinh tế quốc dân (ĐHKTQD) hướng tới mục tiêu trở thành đại học nghiên cứu” được đăng trên báo Giáo dục và Đào tạo số 197 tháng 11/2013 nói đến tiêu chuẩn đặc trưng của một trường đại học nghiên cứu đào tạo sau đại học chiếm tỷ trọng cao; hoạt động NCKH mang lại nguồn thu chủ yếu thông qua liên kết nghiên cứu bên ngoài, đội ngũ giảng viên có trình độ và tận tậm với giảng dạy và NCKH. Chiếu theo các tiêu chuẩn/ đặc trưng này thì ĐHKTQD vẫn chưa đáp ứng đầy đủ cả về chất lượng và số lượng, đặc biệt đội ngũ giảng viên ở thế hệ trẻ đang có xu hướng học tập nâng cao trình độ trong nước, dẫn đến yếu về ngoại ngữ và quan hệ với đối tác nước ngoài như hoạt động hợp tác quốc tế; số giảng viên chủ động tham gia NCKH chưa nhiều, nhất là làm chủ biên các công trình khoa học; thay vào đó là giảng viên lâu năm; giảng viên trẻ chỉ là thành viên tham gia. (5) Nguyễn Thị Thu Hằng (2013), Luận văn “Nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên trong các trường đại học khối ngành kinh tế và quản trị kinh doanh khu vực phía Bắc” có trình bày cơ sở lý luận về đội ngũ giảng viên bao gồm khái niệm, vai trò, nhiệm vụ, đặc điểm và các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng đội ngũ giảng viên. Tuy nhiên, những nội dung này hướng đến đội ngũ giảng viên nói chung trong khối các trường đại học kinh tế và quản trị kinh doanh ở khu vực phía Bắc. (6) Hoàng Văn Mạnh (2014) “Chất lượng đội ngũ giảng viên: Từ góc nhìn năng lực nghiên cứu khoa học” báo Kinh tế và Dự báo 2014, số 12 trang 46-49. cho thấy việc đánh giá chất lượng giảng viên là một công việc khó, không dễ và có nhiều tiêu chí để đánh giá chất lượng giảng viên bao gồm học vị, năng lực giảng dạy, năng lực NCKH, ngoại ngữ, trong số đó bài báo nhấn mạnh đến năng lực NCKH và coi NCKH như là tiêu chí quan trọng nhất để đánh giá chất lượng giảng viên. Theo tác giả thực tế các tiêu chuẩn xếp hạng các trường đại học trên thế giới chủ yếu lấy NCKH làm tiêu chí hàng đầu để chấm điểm các trường đại học. Liên hệ đến Việt Nam thì năng lực NCKH của các trường đại học cũng như của các giảng viên đại học Việt Nam còn khá yếu và thiếu so với các nước trong khu vực như Thái Lan, 4 Singapore, Indonesia về việc công bố các bài tạp chí khoa học quốc tế và việc đăng ký bản quyền phát minh, sáng chế khoa học hàng năm. (7) Lê Xuân Tình (2015) “Phát triển nguồn nhân lực khoa học chất lượng cao tại Đại học quốc gia Hà Nội (ĐHQGHN)” đánh giá đại học quốc gia Hà Nội được biết đến là cái nôi của NCKH và thực tế ĐHQGHN trở thành một trong hai trường đại học duy nhất của Việt Nam lọt vào top 200 trường đại học hàng đầu châu Á theo đánh giá của Tổ chức tư vấn giáo dục Quacquareli Symond. Kết quả này là do trường có đội ngũ giảng viên có học hàm, học vị cao, bề dày kinh nghiệm về NCKH. (8) Lập Phương (2017) “Chất lượng giảng viên quyết định chất lượng giáo dục ĐH” báo Giáo dục thời đại, ngày 12 tháng 08 năm 2017 cho rằng Nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên và cán bộ quản lý là một trong 9 nhiệm vụ chủ yếu của giáo dục ĐH trong năm học 2017-2018. Bộ GD&ĐT cũng đã ban hành Thông tư quy định về điều kiện để các cơ sở giáo dục được tổ chức bồi dưỡng và cấp chứng chỉ bồi dưỡng tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp viên chức giảng dạy trong các cơ sở giáo dục công lập, các chương trình, tài liệu bồi dưỡng theo tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp viên chức ngành Giáo dục. Hầu hết các trường đều có kế hoạch cụ thể và chi tiết về công tác quy hoạch xây dựng và phát triển đội ngũ giảng viên và quản lý giáo dục. Công tác bồi dưỡng theo tiêu chuẩn chức danh, chuẩn nghề nghiệp để nâng cao năng lực, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho giảng viên theo yêu cầu mới được các cơ sở GDĐH quan tâm triển khai. Như vậy, chủ đề đội ngũ giảng viên đại học được mổ xẻ, xem xét chủ yếu dưới góc độ năng lực giảng dạy, nghiên cứu khoa học nhưng ở các mức độ yêu cầu khác nhau, tùy thuộc vào mục tiêu, sứ mệnh, định hướng phát triển của mỗi trường, mỗi giai đoạn khác nhau. Do vậy, xoay quanh chủ đề này còn nhiều tranh cãi, chưa thống nhất về cách thức, cách tiếp cận, giải pháp thực hiện trong việc phát triển, nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên đại học. Chính các vấn đề này đã gợi mở những 5 hướng nghiên cứu cần tiếp tục được thực hiện trong luận văn của học viên. Đây chính là khoảng trống của đề tài cần bổ sung và hoàn thiện trong thời gian tới. 3. Mục tiêu nghiên cứu * Mục tiêu nghiên cứu của luận văn: Là trên cơ sở phân tích lý luận và thực tiễn chất lượng của đội ngũ giảng viên cơ hữu tại Trường Đại học FPT Hà Nội, từ đó đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên cơ hữu tại Trường Đại học FPT Hà Nội. * Nhiệm vụ nghiên cứu của luận văn: Để đạt được mục tiêu trên, tác giả xác định một số nhiệm vụ nghiên cứu cụ thể sau: - Hệ thống hóa những vấn đề lý luận cơ bản về chất lượng đội ngũ giảng viên trong các trường đại học; - Phân tích và đánh giá thực trạng chất lượng đội ngũ giảng viên cơ hữu tại trường Đại học FPT Hà Nội; - Đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên cơ hữu tại trường Đại học FPT Hà Nội. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu: Luận văn tập trung nghiên cứu những vấn đề lý luận và thực tiễn về chất lượng đội ngũ giảng viên cơ hữu tại Trường Đại học FPT Hà Nội. - Phạm vi nghiên cứu: + Về không gian: Tại trường Đại học FPT Hà Nội + Về thời gian: Luận văn nghiên cứu thực trạng chất lượng đội ngũ giảng viên cơ hữu tại Trường Đại học FPT Hà Nội, trong khoảng thời gian từ năm 2015 đến 2017. 5. Phương pháp nghiên cứu Luận văn sử dụng phương pháp luận của chủ nghĩa Mác - Lênin kết hợp với các phương pháp truyền thống, bao gồm: - Phương pháp thu thập tài liệu: tài liệu được thu thập là các giáo trình, bài báo, các báo cáo của Trường Đại học FPT Hà Nội - Phương pháp phân tích: phân tích các tài liệu thu thập được, phân tích chất lượng đội ngũ giảng viên cơ hữu của Trường Đại học FPT Hà Nội - Phương pháp thống kê: để đánh giá sự tương quan giữa các biến số. 6 - Phương pháp đánh giá: để rút ra những thành tựu, hạn chế và nguyên nhân về chất lượng đội ngũ giảng viên tại Trường Đại học FPT Hà Nội 6. Kết cấu của luận văn Ngoài lời mở đầu, kết luận và tài liệu tham khảo, luận văn bao gồm 3 chương: Chương I. Cơ sở lý luận về chất lượng đội ngũ giảng viên trong các trường ĐH Chương II. Thực trạng chất lượng đội ngũ giảng viên tại trường Đại học FPT HN Chương III. Giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên tại trường Đại học FPT Hà Nội 7 Chương I. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ GIẢNG VIÊN TRONG CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC 1.1.Tổng quan về đội ngũ giảng viên trong các trường Đại học 1.1.1. Khái niệm giảng viên và đội ngũ giảng viên trong các trường Đại học 1.1.1.1. Giảng viên Nghề dạy học xuất hiện ở Việt Nam từ lâu đời và chịu ảnh hưởng lớn từ Nho giáo Trung Hoa, đặc biệt trong các danh xưng chỉ người làm nghề dạy học như “Nhất tự vi sư, bán tự vi sư – Một chữ là thầy, nửa chữ là thầy”, “Lương sư hưng quốc – Thầy giáo giỏi làm quốc gia hưng thịnh”, “Ân sư vĩnh ký – Ơn thầy nhớ mãi khắc ghi”, “Vạn thế sư biểu – Bậc thầy của muôn đời”…, Sau này khi chữ Nôm ra đời thì chuyển từ “sư” thành “thầy”, “thầy đồ”, “ông đồ”, “cụ đồ”, điển hình có bài thơ “Ông đồ” của Vũ Đình Liên, hay nhân dân thường gọi nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu một cách thân mật là “Cụ đồ Chiểu” hoặc “Đồ Chiểu”. Lý do nhân dân sử dụng danh xưng “thầy, thầy đồ, ông đồ” vì thời phong kiến tồn tại quan niệm “trọng nam khinh nữ”, chỉ có nam giới được quyền đi học, còn lại nữ giới không được học hành, mà chỉ ít con gái của nhà giàu có, quyền quý hoặc con gái nhà biết chữ như con gái cụ đồ mới được học. Tuy nhiên sau này danh xưng “Thầy” được dùng chung cho người làm nghề dạy học mà không phân biệt giới tính như “Con đò tri thức thầy đưa bao người” hay “Muốn con hay chữ phải yêu lấy thầy”… Đến khi chữ Quốc ngữ ra đời, người làm nghề dạy học được gọi bằng các danh xưng khác nhau mà chung nhất là nhà giáo, rồi đến thầy giáo, cô giáo, giáo viên…. Hiểu nghĩa của các danh xưng này làm cơ sở để hiểu khái niệm giảng viên được đầy đủ hơn. Theo Hoàng Phê (2001), giảng viên là tên gọi chung của người làm công tác giảng dạy ở các trường chuyên nghiệp, các lớp đào tạo, huấn luyện, các trường bậc phổ thông. [9] Theo điều 70 của Luật Giáo dục (2005) thì nhà giáo là người làm nhiệm vụ giảng dạy, giáo dục trong nhà trường, cơ sở giáo dục khác. Nhà giáo giảng dạy 8 ở các cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông, giáo dục nghề nghiệp gọi là giáo viên, ở cơ sở giáo dục đại học gọi là giảng viên. Từ những phân tích trên ta có thể hiểu: Giảng viên là người làm công tác giảng dạy, nghiên cứu trong các cơ sở giáo dục đại học, cao đẳng hoặc tương đương. 1.1.1.2.Đội ngũ giảng viên Theo Hoàng Phê (2001), đội ngũ là tập hợp gồm một số đông người cùng chức năng hoặc nghề nghiệp, thành một lực lượng như đội ngũ những người viết văn, đội ngũ nhà giáo.[9] Theo Vũ Xuân Thái (1999), “đội ngũ” là từ Hán Việt gồm “đội” là quân đội, “ngũ” là tổ chức binh đội thời xưa cứ năm người gọi là một ngũ. Ở đây “đội ngũ” được hiểu theo thuật ngữ quân sự - Đó là một khối đông người được tổ chức thành một lực lượng để tự về hoặc thực hiện nhiệm vụ chiến đấu.[19] “Đội ngũ” được hiểu chung nhất là tập hợp một số đông người cùng đặc điểm, chức năng hoặc nghề nghiệp được tổ chức thành một lực lượng xã hội ùng thực hiện một mục đích nhất định. Từ những quan niệm trên học viên đưa ra khái niệm chung về ĐNGV như sau: Đội ngũ giảng viên là một tập hợp gồm nhiều người cùng chức năng, nhiệm vụ làm công tác giảng dạy, nghiên cứu ở các cơ sở giáo dục đại học, cao đẳng hoặc tương đương. Nói theo danh xưng hàng ngày thì đội ngũ giảng viên chính là các thầy giáo, cô giáo đang làm công tác giảng dạy, giáo dục và nghiên cứu ở các cơ sở giáo dục đại học, cao đẳng hoặc tương đương. 1.1.2. Phân loại đội ngũ giảng viên 1.1.2.1. Phân loại theo ngạch giảng viên Hiện nay, ở Việt Nam giảng viên được phân thành 3 loại cụ thể: Giảng viên là công chức chuyên môn đảm nhiệm việc giảng dạy và đào tạo ở bậc đại học, cao đẳng thuộc một chuyên ngành đào tạo của trường đại học hoặc cao đẳng. 9 Giảng viên chính là công chức chuyên môn đảm nhiệm vai trò chủ chốt trong giảng dạy và đào tạo ở bậc đại học, cao đẳng và sau đại học, thuộc một chuyên ngành đào tạo của trường đại học, cao đẳng. Ứng viên dự thi vào ngành Giảng viên chính phải có đủ tiêu chuẩn theo quy định như: Có học vị thạc sĩ,là nhà giáo được tuyển dụng, bổ nhiệm vào ngạch giảng viên (mã số V.07.01.02), hệ số lương 3.66, trực tiếp giảng dạy ở các cơ sở giáo dục ĐH từ đủ chín năm trở lên - tính từ thời điểm được bổ nhiệm vào ngạch giảng viên đến thời điểm hết hạn nộp hồ sơ dự thi;Có đề án hoặc công trình sáng tạo được cấp khoa hoặc trường công nhận và được áp dụng có kết quả trong chuyên môn được hội đồng sơ tuyển của các cơ sở giáo dục ĐH trực tiếp quản lý xét duyệt theo chỉ tiêu được phân bổ và thủ trưởng cơ sở giáo dục ĐH có văn bản cử đi dự thi gửi về hội đồng thi của cơ quan có thẩm quyền tổ chức thi.Hình thức thi nâng ngạch gồm: thi viết (trắc nghiệm và tự luận), thi vấn đáp; đối với môn tin học, ứng viên phải làm bài thi thực hành trên máy tính,môn Ngoại ngữ thi trình độ C hoặc một trong các thứ tiếng Nga, Pháp, Đức, Trung Quốc, gồm các kỹ năng nghe, nói, đọc, viết. Ứng viên là giảng viên ngoại ngữ phải thi ngoại ngữ 2 là một trong bốn thứ tiếng trên không thuộc chuyên môn chính đang giảng dạy. Giảng viên cao cấp: Là công chức chuyên môn cao nhất đảm nhiệm vai trò chủ trì, tổ chức chỉ đạo và thực hiện giảng dạy và đào tạo ở bậc đại học và sau đại học, chuyên trách giảng dạy về một chuyên ngành đào tạo ở trường đại học. Ứng viên dự thi vào ngạch này phải có đủ tiêu chuẩn theo quy định như:Có học vị tiến sĩ,là nhà giáo được tuyển dụng, bổ nhiệm vào ngạch phó giáo sư giảng viên chính (mã số V.07.01.01), đang trực tiếp giảng dạy ở trường ĐH, CĐ từ đủ sáu năm - tính từ ngày có quyết định bổ nhiệm ngạch giảng viên chính hoặc ở chức danh phó giáo sư từ đủ ba năm trở lên - tính từ ngày có quyết định bổ nhiệm phó giáo sư hoặc giảng viên chính - đến thời điểm hết hạn nộp hồ sơ dự thi; có đủ điều kiện về chức trách, hiểu biết và yêu cầu trình độ theo quy định hiện hành về tiêu chuẩn nghiệp vụ của ngạch giảng viên cao cấp;Có tối 10