Đề tài: Một số biện pháp rèn kỹ năng làm đồ dùng đồ chơi tự tạo lứa tuổi 5-6
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ
1.Lý do chọn đề tài:
Phát triển thẩm mỹ là một trong năm lĩnh vực giáo dục toàn diện cho trẻ
mầm non. Với mỗi trẻ em nói chung, trẻ mầm non nói riêng đều có tâm hồn
nhạy cảm với thế giới xung quanh, bởi nó chứa đựng bao điều mới lạ hấp dẫn.
Trẻ thường tỏ ra dễ xúc cảm với cảnh vật xung quanh, trẻ dễ bị cuốn hút trước
cảnh vật có nhiều màu sắc, hay một bông hoa đẹp, bức tranh sinh động, đồ chơi
ngộ nghĩnh…Với đặc điểm như vậy nên năng khiếu nghệ thuật thường được nảy
sinh từ tuổi ấu thơ. Vì vậy, việc giáo dục thẩm mỹ cần được bồi dưỡng ngay từ
tuổi mẫu giáo để ươm mầm những tài năng nghệ thuật cho tương lai.
Trong chương trình giáo dục mầm non, có rất nhiều hoạt động, môn học
nhằm phát triển toàn diện cho trẻ, là cơ sở nhân cách của con người mới, trẻ biết
sáng tạo, lao động trong tương lai. Và hoạt động tạo hình là một môn học mà
cấp học nào cũng được học, cho nên hoạt động tạo hình trong trường mầm non
đóng một vai trò quan trọng để phát triển thẩm mỹ cho trẻ rất hữu hiệu, nó là
tiền đề giúp trẻ học tiếp lên bậc tiểu học...Hoạt động tạo hình là một môn học
mang tính nghệ thuật, giúp cho trẻ mở rộng hiểu biết, phát triển khả năng tri
giác, hình thành khả năng tư duy, phát triển cảm xúc, tình cảm, trí tưởng tượng,
sự khéo léo, tính kiên trì…Đặc biệt là phát triển thẩm mỹ, nghệ thuật, tính sáng
tạo, phản ánh thế giới xung quanh một cách tích cực, biết yêu quý và trân trọng
cái đẹp, có tình yêu con người, yêu thiên nhiên, con vật, cỏ cây hoa lá…
Như chúng ta đã biết, đồ chơi là một nhu cầu thiết yếu, không thể thiếu
được trong cuộc sống. Nó cần cho trẻ như thức ăn, nước uống. Trong thời đại
nay, thời đại công nghệ hóa, hiện đại hóa, kinh tế phát triển, đồ chơi cho trẻ
cũng rất phong phú, hiện đại. Trong số đó, có những loại đồ chơi bổ ích, nhưng
cũng không ít đồ chơi còn mang tính bạo lực, phi giáo dục, độc hại đến trẻ em.
Tôi còn nhớ, tuổi ấu thơ, ai trong chúng tôi cũng một lần trải qua cái thời chơi
đồ hàng bằng lá cây, bằng dây cuốn của các loại cây leo. Lấy đất nặn để nặn
thành nồi, chảo, bát....., lấy rơm hoặc dây leo cuốn thành hình búp bê....bất luận
trong hoàn cảnh nào đồ chơi ra đời cũng phát triển trí tuệ cho trẻ, đồ chơi phong
phú đa dạng bao nhiêu thì kích thích được tính tò mò ham hiểu biết cùng khám
phá của trẻ bấy nhiêu. Đặc biệt trẻ lứa tuổi mầm non có nhu cầu với đồ chơi
mới. Trẻ thích được tự tay tạo ra những món đồ chơi cho mình. Để thỏa mãm
nhu cầu đó của trẻ đòi hỏi giáo viên mầm non phải luôn sáng tạo ra nhiều đồ
dùng, đồ chơi phù hợp với nội dung bài dạy, phù hợp với tình huống giáo dục
trong các hoạt động. Thực tế trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta, thường có
1 /35
Đề tài: Một số biện pháp rèn kỹ năng làm đồ dùng đồ chơi tự tạo lứa tuổi 5-6
rất nhiều sản phẩm bị loại bỏ sau khi sử dụng, chẳng hạn như vỏ chai dầu gội,
sữa tắm, lon bia, vỏ hộp sữa, bìa lịch cũ...đó là nguồn vật liệu rất phong phú và
đa dạng để chúng ta tận dụng nó tạo ra nhiều sản phẩm, tạo ra nguồn đồ chơi
cho trẻ. Những nguồn vật liệu có sẵn ở khắp mọi nơi, địa phương nơi trẻ sinh
sống giúp trẻ tạo ra đồ chơi mang tính đặc trưng, và giúp trẻ giữ gìn nét đẹp, từ
đó góp phần phát triển trí tuệ và tình cảm cho trẻ. Xuất phát từ tầm quan trọng
của đồ chơi đối với trẻ mầm non bản thân tôi là giáo viên, tôi đã dựa vào kinh
nghiệm của những người đi trước, dựa vào tài liệu hướng dẫn cách làm một số
đồ dùng, đồ chơi.....Từ đó tôi rút ra sáng kiến kinh nghiệm: “ Một số biện pháp
rèn kỹ năng cho trẻ làm đồ dùng đồ chơi tự tạo lứa tuổi 5-6 tuổi ”
2. Mục đích của sáng kiến kinh nghiệm:
Thông qua một số biện pháp giúp trẻ làm đồ dùng, đồ chơi tự tạo trong
trường mầm non. Giúp trẻ hứng thú tham gia hoạt động, mở rộng hiểu biết, phát
triển khả năng tư duy, khéo léo, khả năng tri giác, phát triển thẩm mỹ và biết
yêu quý và trân trọng cái đẹp . Đặc biệt giúp trẻ có các kỹ năng vẽ - tô màu, cắt
– xé – dán, nặn, gấp nan quạt và thể hiện được sự sáng tạo của trẻ.
Qua hoạt động này giúp tôi linh hoạt hơn, tìm cách vận dụng được
phương pháp giáo dục áp dụng vào bài giảng, hướng dẫn trẻ làm quen với hoạt
động tạo hình đạt kết quả cao.
3.Đối tượng, phạm vi nghiên cứu:
+ Đối tượng: Tìm hiểu một số biện pháp rèn kỹ năng cho trẻ làm đồ dùng đồ
chơi tự tạo trong trường mầm non.
+ Phạm vi: Trẻ 5 – 6 tuổi đang theo học tại Trường mầm non trong quận
Long Biên – thành phố Hà Nội, năm học 2015 – 2016.
4. Phương pháp nghiên cứu:
+ Phương pháp quan sát.
+ Phương pháp đánh giá- tổng hợp.
+ Phương pháp thực hành.
+ Phương pháp đàm thoại.
+ Sử dụng đa dạng các nguyên vật liệu cho trẻ hoạt động.
+ Phương pháp rèn luyện kỹ năng tạo hình cho trẻ.
+ Phương pháp trao đổi với phụ huynh.
5: Kế hoạch nghiên cứu:
- Biện pháp này được thực hiện từ tháng 09/2015 đến nay.
2 /35
Đề tài: Một số biện pháp rèn kỹ năng làm đồ dùng đồ chơi tự tạo lứa tuổi 5-6
PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I.
CƠ SỞ LÝ LUẬN
Hoạt động tạo hình đóng vai trò vô cùng quan trọng trong toàn bộ hệ
thống các hoạt động của trẻ lứa tuổi mầm non và được coi là một trong những
con đường cơ bản để tiến hành giáo dục thẩm mỹ , giáo dục toàn diện cho thế hệ
trẻ ngay từ những năm đầu cuộc sống. Có thể nói rằng đồ chơi là nhu cầu tự
nhiên không thể thiếu được đối với cuộc sống của trẻ mầm non. Chính vì thế là
một giáo viên mầm non tôi muốn được nâng cao nhận thức của bản thân, đồng
thời góp phần nhỏ bé của mình vào việc nâng cao chất lượng giáo dục trẻ phát
triển toàn diện.
Một số biện pháp rèn kỹ năng cho trẻ làm đồ dùng đồ chơi tự tạo đem đến
cho trẻ ấn tượng về cái đẹp và những cảm xúc chân thật, những phẩm chất tốt
đẹp của nhân cách con người . Trẻ được tự tay tạo ra những món đồ chơi cho
mình giúp trẻ phát triển khả năng cảm nhận, cảm thụ cái đẹp trong cuộc sống,
trong nghệ thuật mà còn giúp trẻ hình thành lòng mong muốn và thể hiện vẻ đẹp
sáng tạo của sự vật, hiện tượng xung quanh, để qua đó biểu lộ thái độ, tình cảm
của mình. Đặc biệt là dạy cho trẻ nói lên được ý tưởng sản phẩm của mình ( chỉ
số 103).
Trong giáo dục mầm non ngày càng nâng cao chất lượng dạy học và nhằm
đáp ứng kịp thời sự thay đổi của đất nước. Vì vậy, nếu trẻ không được bồi
dưỡng , phát huy một lĩnh vực nào đó, chẳng hạn như hoạt động “ Tạo hình ” thì
sẽ hạn chế đến sự phát triển của trẻ. Hơn nữa, đối với trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi
việc cho trẻ hoạt động “ Tạo hình: một số biện pháp rèn kỹ năng cho trẻ làm đồ
dùng dồ chơi tự tạo” cũng là một vấn đề cần thiết nhằm phát triển kiến thức, kỹ
năng, kỹ xảo và thể hiện nghệ thuật. Thông qua hoạt động “ Tạo hình: làm đồ
dùng, đồ chơi tự tạo” đem đến cho trẻ ấn tượng về cái đẹp và những cảm xúc
chân thật, những phẩm chất tốt đẹp của nhân cách con người.
Sự hình thành và rèn luyện kỹ năng cho trẻ làm đồ dùng đồ chơi tự tạo ở
trường mầm non phụ thuộc vào thành tựu tâm lý học, giáo dục trẻ em… Các kết
quả nghiên cứu về đặc điểm tìm ra các phương pháp, biện pháp phù hợp với
từng độ tuổi để dạy trẻ học tạo hình một cách có hiệu quả. Trẻ 5 – 6 tuổi đang ở
giai đoạn tiếp tục hoàn thiện các bộ máy chức năng. Ở giai đoạn này vận động
của trẻ còn ở mức độ thấp, trẻ ghi nhớ có chủ đích, tư duy trực quan hình tượng.
Các kỹ năng cầm bút, thao tác cầm kéo cắt dán, xé dán… còn vụng về. Trẻ mẫu
giáo lớn rất cần đến việc gây hứng thú, tạo niềm say mê cho trẻ đối với hoạt
động này. Qua hoạt động tạo hình làm đồ dùng, đồ chơi, trẻ tạo ra được sản
3 /35
Đề tài: Một số biện pháp rèn kỹ năng làm đồ dùng đồ chơi tự tạo lứa tuổi 5-6
phẩm của bản thân trẻ qua sự tri giác, suy nghĩ, liên tưởng, khả năng khái quát
hóa, cụ thể hóa , sử dụng tích cực vốn kinh nghiệm tạo hình để phát triển các
vận động tạo hình của tay điều khiển thực hiện một số thao tác để làm được ra
những món đồ chơi tự tạo của mình làm ra. Đặc biệt là rèn cho trẻ sự khéo léo
và phát huy được khả năng sáng tạo của mình.Và để tạo ra được một sản phẩm
đẹp trước hết trẻ phải hiểu được về cái đó, có tình cảm với nó và có kỹ năng tạo
ra nó thì trẻ mới hoàn thành sản phẩm đó được. Chính các hoạt động đó sẽ làm
phát triển tình cảm thẩm mỹ của trẻ.
Như vậy, nhiệm vụ của người giáo viên trực tiếp hướng dẫn dạy trẻ là tạo
được sự hứng thú của trẻ, khơi dậy ở trẻ khả năng sáng tạo, tích lũy cho trẻ các
kỹ năng tạo hình và kỹ năng truyền đạt được ý tưởng của mình đến mọi người.
Đây là một nhiệm vụ rất quan trọng đòi hỏi sự nỗ lực của cả cô và trò.
II.
CƠ SỞ THỰC TIỄN
1. Thực trạng:
Trường mầm non vừa mới xây dựng lại nên có cơ sở vật chất khang trang.
Được các cấp lãnh đạo luôn đầu tư và quan tâm. Đội ngũ giáo viên có trình độ
trên chuẩn về chuyên môn, nhiệt tình yêu nghề mến trẻ. Được sự quan tâm tạo
điều kiện của ban giám hiệu nhà trường, đầu tư về cơ sở vật chất tương đối đầy
đủ. Ban giám hiệu cũng thường xuyên tổ chức bồi dưỡng chuyên môn cho giáo
viên thông qua các buổi họp chuyên môn, các đợt lên chuyên đề kiến tập tại
trường mình hoặc ở trường bạn để học hỏi và rút kinh nghiệm. Khi phát động
phong trào gì của trường lớp phụ huynh cũng hưởng ứng khá nhiệt tình.
Khi tổ chức các tiết tạo hình tôi thấy hầu hết các giáo viên hay nặng về kết
quả của sản phẩm, chưa chú ý đến kỹ năng của trẻ. Các tiết thường hay buồn
chán, cô vẫn chưa truyền được cảm hứng cho trẻ.
Trong quá trình giảng dạy tôi thấy số trẻ hứng thú với hoạt động tạo hình
đặc biệt là làm đồ dùng đồ chơi tự tạo còn thấp, kỹ năng đó của trẻ còn kém,
chưa phát huy được khả năng sáng tạo của trẻ. Vì vậy, tôi thường xuyên chú
trọng vào việc tổ chức hoạt động tạo hình đặc biệt là một số biện pháp rèn kỹ
năng cho trẻ làm đồ dùng đồ chơi tự tạo theo các chủ điểm. Tuy nhiên, trong quá
trình thực hiện tôi còn gặp một số thuận lợi và khó khăn.
2. Thuận lợi
- Được sự quan tâm tạo điều kiện của Ban Giám Hiệu.
BGH thường xuyên tổ chức bồi dưỡng chuyên môn và thăm lớp dự giờ, tổ
chức thi làm đồ dùng, đồ chơi giữa các lớp cho chị em đồng nghiệp học tập và
rút kinh nghiệm.
4 /35
Đề tài: Một số biện pháp rèn kỹ năng làm đồ dùng đồ chơi tự tạo lứa tuổi 5-6
Đ/C: Hiệu trưởng đến thăm và dự giờ lớp
- Đặc biệt, là được sự quan tâm, tạo điều kiện của Phòng GD&ĐT Quận Long
Biên đã về thăm trường, thăm lớp, dự giờ và gớp ý cho tôi những điều rất bổ ích.
Từ đó giúp cho tôi tiếp tục phát huy được ưu điểm và khắc phục những mặt còn
tồn tại để trong quá trình tổ chức các hoạt động cho trẻ đạt kết quả tốt hơn.
- Phòng giáo dục đã tổ chức các lớp làm đồ dùng đồ chơi tự tạo cho trẻ.
Ban giám khảo chấm tiết dự thi giáo viên giỏi cấp quận
- Trường có cơ sở vật chất khang trang, đảm bảo tốt cho việc tổ chức hoạt
động học và chơi của trẻ.
- Bản thân là giáo viên có trình độ trên chuẩn về chuyên môn, nhiệt tình
yêu mến trẻ. Tự ý thức được tầm quan trọng của việc hướng dẫn trẻ hoạt động
tạo hình. Bản thân có khả năng tạo hình, hướng dẫn trẻ hoạt động tạo hình, tạo
5 /35
Đề tài: Một số biện pháp rèn kỹ năng làm đồ dùng đồ chơi tự tạo lứa tuổi 5-6
ra các đồ dùng đồ chơi tự tạo để phục vụ cho môn học rất phong phú và đa dạng
mang tính thẩm mỹ cao, thu hút và gây hứng thú được trẻ.
Gây hứng thú cho trẻ trước khi lên tiết
- Trẻ ở lớp ngoan, hứng thú tham gia các hoạt động.
Giờ hoạt động tạo hình
- Được sự tín nhiệm và tin cậy của phụ huynh và được đa số phụ huynh luôn
hưởng ứng tham gia các hoạt động phát động của lớp.
- Thực tế tại trường chúng tôi: Những năm gần đây giáo viên đã tổ chức nhiều
hoạt động sáng tạo nghệ thuật cho trẻ, tinh thần tích cực sưu tầm các nguyên vật
liệu đa dạng, phong phú.
3. Khó khăn:
- Giáo viên trong trường năng khiếu làm đồ dùng đồ chơi cũng còn nhiều hạn
chế.
6 /35
Đề tài: Một số biện pháp rèn kỹ năng làm đồ dùng đồ chơi tự tạo lứa tuổi 5-6
- Số ít phụ huynh còn chưa quan tâm tới con.
- Các nguyên vật liệu vẫn chủ yếu là giấy bút, đất nặn...và một số vật liệu thiên
nhiên, do vậy sản phẩm còn đơn điệu, chưa kích thích trẻ tham gia sáng tạo.
- Trẻ vẫn chưa đồng đều về chất lượng, trong đó có 10% trẻ mới đi học, còn trẻ
nhút nhát trong khi thể hiện ý tưởng của mình.
Điều đó dẫn đến thực trạng:
TT
1
2
3
4
5
Nội dung giáo dục
Trẻ hứng thú tham gia hoạt động
Kỹ năng vẽ, tô màu, cắt, dán
Kỹ năng nặn
Kỹ năng xếp hình
Trẻ thể hiện sự sáng tạo
Tổng số
37
37
37
37
37
Số trẻ đạt
20
18
14
16
10
Tỷ lệ
54%
49%
38%
43%
27%
Để khắc phục và giải quyết thực trạng trên tôi đã suy nghĩ nghiên cứu và
tìm ra một số biện pháp giúp trẻ hứng thú và học tốt môn tạo hình, đặc biệt là
một số biện pháp giúp trẻ làm đồ dùng, đồ chơi tự tạo.
III. CÁC BIỆN PHÁP
1. Biện pháp 1: Xây dựng nề nếp học tập trong giờ học trên lớp
Vào đầu năm học trẻ chưa có nề nếp thói quen tập trung trong giờ học bởi
vì trẻ mới chuyển từ mẫu giáo nhỡ lên chưa quen với môi trường hoạt động của
lớp lớn. Một mặt do ở lớp tôi số trẻ mới chuyển trường đi học nhiều, trẻ mới rời
gia đình đến lớp với cô và các bạn, mọi sự vật hiện tượng xung quanh còn rất
mới lạ với trẻ. Vì vậy tôi thấy việc tạo nề nếp cho trẻ ngay từ đầu năm học rất
quan trọng. Và đặc biệt là tạo nề nếp cho trẻ mà làm cho trẻ cảm thấy gần gũi
với cô và các bạn, tạo sự hứng thú cho trẻ khi đến lớp.
Để cho trẻ đạt được kết quả cao trong một tiết học thì nề nếp của trẻ là
bước khởi đầu của một tiết học. Khi trẻ có nề nếp tốt cùng với sự hướng dẫn
nhiệt tình, khoa học của cô giáo, ngay ban đầu trẻ đã say mê với giờ học, luôn
thể hiện cảm xúc, trí tưởng tượng cho hoạt động nghệ thuật.
Tôi đã rèn nề nếp cho trẻ bằng cách: Xếp xen kẽ các bạn mạnh dạn với
các bạn nhút nhát, xen kẽ bạn nam với bạn nữ. Chia tổ, đặt tên tổ, bầu ra tổ
trưởng để quán xuyến, nhắc nhở thành viên đội mình. Đặc biệt trong hoạt động
tạo hình, tôi tổ chức như vậy để giúp trẻ biết hoạt động theo tổ, theo nhóm để trẻ
thi đua giữa các tổ với nhau.
Tôi luôn động viên trẻ trong tiết học, tạo sự gần gũi với trẻ, uốn nắn tác
phong ngồi cho trẻ, trẻ ngồi đúng tư thế, không nói chuyện, trẻ trả lời câu hỏi
của cô rõ ràng, mạch lạc, đủ câu…
7 /35
Đề tài: Một số biện pháp rèn kỹ năng làm đồ dùng đồ chơi tự tạo lứa tuổi 5-6
Cô dạy trẻ làm tranh bằng nguyên liệu thiên nhiên
2. Biện pháp 2: Tạo cho trẻ có cảm xúc với cái đẹp qua môi trường lớp học
giúp trẻ có hứng thú hơn với hoạt động làm đồ dùng đồ chơi tự tạo .
Thời gian trẻ ở lớp với cô và các bạn rất nhiều và cô giáo phải tạo được sự
thu hút, hấp dẫn đối với trẻ khi đến lớp. Tôi trang trí lớp học ấm cúng, nghệ
thuật để gây cảm xúc, ấn tượng cho trẻ về nghệ thuật tạo hình: làm đồ dùng đồ
chơi tự tạo .
Tạo môi trường đẹp trong lớp để khi trẻ đến lớp ấn tượng đầu tiên tác
động vào trẻ là toàn bộ sự bài trí, cách sắp xếp lớp học, sắp xếp đồ dùng đồ chơi.
Lớp học của tôi gây ấn tượng đầu tiên cho trẻ là góc . Vừa thể hiện được nội
dung các góc, vừa tạo sự thu hút của trẻ khi đến lớp và hoạt động tạo hình
đặc biệt là làm đồ dùng đồ chơi tự tạo cho các góc.
8 /35
Đề tài: Một số biện pháp rèn kỹ năng làm đồ dùng đồ chơi tự tạo lứa tuổi 5-6
Các góc chơi ở lớp
Trên đây là góc chơi với tiêu đề là: “ Bé yêu cây xanh và những ngày Tết
vui vẻ ” Môi trường lớp học hướng trẻ vào xuyên suốt chủ điểm đang học. Khi
trẻ đến lớp thấy môi trường lớp học ấm cúng và đẹp mắt đã kích thích sự tìm tòi,
khám phá của trẻ vào hoạt động tạo hình. Trẻ phải nghĩ xem, cô làm như thế nào
để làm được như vậy, nó khơi dậy trí tưởng tượng, hứng thú cho trẻ để trẻ tự tạo
ra được sản phẩm đồ dùng, đồ chơi tự tạo đẹp như vậy.
Tại góc hoạt động của trẻ: Góc bán hàng.
Góc bán hàng
9 /35
Đề tài: Một số biện pháp rèn kỹ năng làm đồ dùng đồ chơi tự tạo lứa tuổi 5-6
Trẻ rất yêu thích góc bán hàng, đặc biệt là các bạn gái. Góc bán hàng gần
gũi, quen thuộc với trẻ vì nó gắn liền với cuộc sống hiện thực của trẻ. Khi tham
gia vào hoạt động góc, trẻ được nhập vai vào “ Người chủ quán” và “ Người
khách hàng ” nhằm phát triển ở trẻ khả năng giao tiếp. Nhìn vào các sản phẩm
của góc, chúng ta dễ dàng nhận thấy những sản phẩm đó đều là những đồ dùng,
đồ chơi tự tạo của cô và trẻ. Điều đó rất bắt mắt với trẻ về màu sắc, kiểu dáng,
chất liệu … Đó là những đồ dùng, đồ chơi mà các con được các cô hướng dẫn
làm bằng các nguyên liệu thiên nhiên, những đồ dùng không dùng tới như: chai
nước rửa bát, lõi giấy vệ sinh, hộp sữa, cốc ... Đặc biệt là những đĩa quả, đĩa
bánh xinh xắn đựng những loại quả rất ngon và đẹp mắt. Từ đó kích thích trẻ
tưởng tượng, khám phá, tìm tòi cách làm để tạo ra được những sản phẩm đẹp
hơn thế. Để làm được điều đó, trẻ sẽ hứng thú vào hoạt động tạo hình, cụ thể là
hoạt động làm đồ dùng đồ chơi tự tạo bằng các nguyên vật liệu thiên nhiên, ở
khắp mọi nơi trẻ có thể nhìn thấy cái gì trẻ cũng có thể sáng tạo ra những đồ
dùng đồ chơi mà trẻ thích. Trẻ sẽ chú ý tới sự hướng dẫn của cô, tích cực vào
hoạt động để phát huy khả năng sáng tạo của mình vào hoạt động tạo hình.
Đặc biệt là góc trẻ hoạt động tạo hình. Trẻ trực tiếp được là quen với hoạt
động tạo hình với các kỹ năng do tôi lựa chọn tại hoạt động góc. Trẻ được trổ tài
làm ra những sản phẩm đồ dùng, đồ chơi tự tạo để trưng bày tại góc. Trẻ rất
hứng thú vào hoạt động và làm được những sản phẩm trên kết hợp cùng với tôi
và các cô giáo ở lớp.
Góc tạo hình
10 /35
Đề tài: Một số biện pháp rèn kỹ năng làm đồ dùng đồ chơi tự tạo lứa tuổi 5-6
Trẻ sử dụng các kỹ năng: vẽ, cắt dán , nặn, gấp nan quạt và sử dụng khả
năng tưởng tượng, sáng tạo của mình làm những con vật yêu thích, những loại
rau quen thuộc, những bông hoa, cây hoa đẹp với nhiều màu sắc.
Trên tường tôi treo những bức tranh hoa mai, tranh các loại hoa để góp
phần thu hút trẻ vào hoạt động tạo hình nhiều hơn nữa. Bởi vì những bức tranh
đó được tôi sử dụng rất nhiều nguyên vật liệu khác nhau, đặc biệt là lấy nguyên
liệu thiên nhiên làm ra các bức tranh, sau đó sử dụng hoa khô, lá nổi, củ nghệ,
ngao, dây thừng, lạc, các hột hạt gắn lên.
Tranh bằng hột hạt
Tranh bằng nguyên liệu vỏ ngao, dây thừng, nhũ..,
11 /35
Đề tài: Một số biện pháp rèn kỹ năng làm đồ dùng đồ chơi tự tạo lứa tuổi 5-6
Và còn nhiều các góc chơi khác cũng thu hút trẻ vào hoạt động làm đồ
dùng đồ chơi tự tạo:
“ Góc xây dựng”
Góc xây dựng
Trẻ được tận dụng tất cả các nguyên vật liệu tự nhiên có sẵn để làm ra các đồ
dùng đồ chơi đó.
“ Góc sách truyện ”
12 /35
Đề tài: Một số biện pháp rèn kỹ năng làm đồ dùng đồ chơi tự tạo lứa tuổi 5-6
Góc sách truyện
Chính vì vậy, việc tạo môi trường lớp học hấp dẫn cho trẻ là một việc làm
vô cùng cần thiết và quan trọng góp phần gây hứng thú và nâng cao chất lượng
tạo hình giúp trẻ làm tốt biện pháp giúp trẻ làm đồ dùng, đồ chơi tự tạo cho trẻ.
3. Biện pháp 3: Hướng dẫn phải lấy trẻ làm trung tâm.
Trong giờ học nói chung và giờ học tạo hình nói riêng nên lấy trẻ làm
trung tâm. Là giáo viên của lớp, tôi luôn là người động viên, khuyến khích trẻ
sáng tạo. Từ đó trẻ thể hiện được ý muốn , tình cảm, cảm xúc và những hiểu biết
của trẻ đối với sự vật trẻ muốn lựa chọn. Khi trẻ lựa chọn được nội dung mình
cùng làm thì tôi là người giáo viên sẽ gợi mở cho trẻ tự biết rằng: Trẻ sẽ làm
như thế nào? Và sản phẩm của mình khi hoàn thành sẽ như thế nào?
Trong quá trình trẻ tạo hình, trẻ mong muốn được tự thể hiện với những
phương tiện khác nhau. Sự thể hiện đó mang tính cá nhân, bởi trẻ luôn tiếp cận
với sự vật, hiện tượng xung quanh theo đặc tính riêng của mình.
Ví dụ: Sau khi trẻ được biết yêu cầu, nhiệm vụ của bài thì trẻ sẽ tự lựa
chọn vào nhóm nguyên vật liệu tự nhiên có sẵn mà mình thích. Có trẻ thích sử
dụng màu sáp, có trẻ thích sử dụng màu nước , sử dụng đất nặn hay sử dụng các
nguyên vật liệu để thể hiện đồ dùng đồ chơi có ý nghĩa đối với cá nhân trẻ.
Tôi tăng cường các câu hỏi gợi ý trẻ giúp trẻ củng cố và áp dụng những
kinh nghiệm đã lĩnh hội trong các hoạt động khác nhau. Tôi động viên trẻ suy
nghĩ, tìm cách giải quyết vấn đề và tự trẻ miêu tả những gì mình biết và có thể
làm.
Tôi luôn đặt ra cho trẻ những câu hỏi mở để trẻ tư duy, suy nghĩ, liên
tưởng như: “ Nếu như vậy thì sao ”, , “ Vì sao con biết ”, “ Con có cách nào
khác không ” “ Con có suy nghĩ như thế nào ”trong quá trình trẻ làm. Những lời
13 /35
Đề tài: Một số biện pháp rèn kỹ năng làm đồ dùng đồ chơi tự tạo lứa tuổi 5-6
nói, cử chỉ, hành động của cô rất quan trọng, tạo cho trẻ thấy được rằng mình
được đánh giá tốt hay khá qua sản phẩm của mình. Khi cho trẻ trưng bày sản
phẩm, những lời khen, động viên của cô trẻ rất thích.
Ví dụ: “ Ôi đồ dùng này đẹp quá ” hay “ Cô rất thích con vật này ”.
Cô khai thác trên trẻ, lấy trẻ làm trung tâm. Tăng cường gợi mở cho trẻ để
trẻ nói lên được ý tưởng, cách làm của mình. Trẻ được ngắm, quan sát của các
bạn sau đó đưa ra nhận xét của mình về sản phẩm đó. Trẻ biết đặt tên
“ Các con vật sống trong gia đình”, “ Đồ vật đáng yêu ” hay “ Tôi yêu ngôi nhà
của tôi”…
Các con vật tự tạo từ các cốc giấy
4. Biện pháp 4: Sử dụng các nguyên vật liệu thiên nhiên có sẵn
Khi thực hiện hoạt động làm đồ dùng, đồ chơi tự tạo, nguyên vật liệu
không thể thiếu được. Cho nên, để hoạt động đó có hiệu quả, việc sử dụng
nguyên vật liệu tạo hình là vô cùng quan trọng. Nguyên vật liệu là những loại đồ
dùng, dụng cụ dễ dễ kiếm. Có thể trẻ tự kiếm như: Lá cây, phế liệu, vỏ hộp,
thùng cát tông, bông, vải vụn, len, cúc áo… Hay những đồ dùng, dụng cụ được
sản xuất như: Giấy màu, giấy báo, kéo, hồ dán, băng dính các loại… Chính sự
đa dạng của nguyên vật liệu tạo hình đã tạo cho trẻ cơ hội được lựa chọn,
khuyến khích khả năng tư duy, sáng tạo của trẻ. Từ đó, trẻ thể hiện sản phẩm
của mình qua các kĩ năng: vẽ. tô màu, cắt, dán, vẽ, nặn, gấp,…
Đặc biệt, khi lựa chọn các nguyên vật liệu thiên nhiên có sẵn tôi luôn chú
ý tới đặc điểm của chúng :
+ Nguyên vật liệu luôn đảm bảo sự an toàn, không độc hại, không có cạnh
sắc nhọn…
14 /35
Đề tài: Một số biện pháp rèn kỹ năng làm đồ dùng đồ chơi tự tạo lứa tuổi 5-6
+ Nguyên vật liệu rẻ tiền, dễ kiếm, dễ bảo quản như: Như các nguyên vật
liệu mua được ở địa phương, các vỏ hộp, vỏ ốc, vải vụn, len, hạt các loại quả…
+ Nguyên vật liệu dễ sửa chữa, dễ cầm, phù hợp với tầm tay của trẻ
+ Nguyên vật liệu tạo cơ hội cho trẻ lựa chọn, sắp xếp các nguyên vật
liệu, tạo sự quan sát, trí tưởng tượng cho trẻ…
Một số nguyên vật liệu tạo hình tôi đã lựa chọn:
Vỏ Ngao
Ống chỉ, dây kim tuyến
Lá Cây
Cốc,Ống Hút ,trứng, lõi giấy, đĩa...
15 /35
Đề tài: Một số biện pháp rèn kỹ năng làm đồ dùng đồ chơi tự tạo lứa tuổi 5-6
Giấy nhăn
Các hột hạt
Đồ tự tạo bằng giấy màu
Hộp giấy
Đá sạch
Các hột hạt nhuộm
16 /35
Đề tài: Một số biện pháp rèn kỹ năng làm đồ dùng đồ chơi tự tạo lứa tuổi 5-6
Dấy kim sa
Nguyên liệu thiên nhiên
5. Biện pháp 5: Hoạt động làm đồ dùng, đồ chơi tự tạo mọi lúc, mọi nơi .
Như chúng ta đã biết, sản phẩm của hoạt động làm đồ dùng đồ chơi là sản
phẩm rất có ý nghĩa với trẻ, nó mang tính cá nhân trẻ. Trong những sản phẩm đó
chứa đựng tâm hồn, cảm hứng của người tạo ra nó và cũng là “ Ngôn ngữ riêng
” để biểu đạt tình cảm của người sáng tạo ra.
Ngoài giờ hoạt động tạo hình làm đồ dùng đồ chơi tự tạo, tôi còn tận dụng
các giờ khác để rèn kỹ năng tạo hình đó cho trẻ:
* Qua hoạt động đón trả trẻ và hoạt động chiều: Tôi có thể trao đổi
với phụ huynh về khả năng, năng khiếu của trẻ để cùng phối hợp với gia đình.
Trong lúc chờ phụ huynh tới đón con, tôi chuẩn bị một số các nguyên vật
liệu thiên nhiên có sẵn cho trẻ thực hiện. Mỗi hôm chỉ sử dụng một số kỹ năng
tạo hình. Có thể cho trẻ gấp nan quạt. Những lúc này tôi chỉ cần đến bên trẻ và
hỏi con gấp gì? Con gấp như thế nào? Động viên khuyến khích trẻ làm. Sau khi
nhận xét xong cho trẻ trưng bày sản phẩm của mình ở góc nghệ thuật để bố mẹ
cùng quan sát. Với những bài nhận xét tốt trẻ thường thích thú và giới thệu với
bố bẹ về sản phẩm của mình. Từ đó kích thích trẻ hoạt động tích cực, ham muốn
được hoạt động tạo hình đặc biệt là làm đồ dùng đồ chơi.
Trẻ làm các đồ dùng, đồ chơi tự tạo vào hoạt động chiều để phục vụ trong
các hoạt động ngày hôm sau
* Qua hoạt động ngoài trời: Trẻ được làm quen với môi trường xung
quanh, khi đi dạo chơi trẻ được nhìn ngắm vật thật, được sờ nắn. Khi cho trẻ
hoạt động ngoài trời tôi chuẩn bị cho trẻ nhiều nguyên vật liệu để trẻ được thực
hiện. Có thể cho trẻ nhặt những chiếc lá cây để làm ra các con vật theo ý thích.
Ví dụ: Trẻ dùng lá cây, dùng đất để nặn các con vật trẻ thích.
* Thông qua hoạt động góc: Góc “ Bé trổ tài ” trẻ được tạo ra sản phẩm
của mình bằng các kỹ năng tạo hình theo các chủ đề.
Ví dụ: Trẻ có thể sử dụng lõi giấy vệ sinh để tạo thành một số bánh của
ngày tết. Cô chuẩn bị các nguyên vật liệu cho trẻ lựa chọn thực hiện.
17 /35
Đề tài: Một số biện pháp rèn kỹ năng làm đồ dùng đồ chơi tự tạo lứa tuổi 5-6
Góc nấu ăn
Trong hoạt động góc trẻ được sử dụng kỹ năng cắt dán trẻ cắt được những
bông hoa, chiếc lá để dán lên thân cây tạo thành cây hoa mai để mang ra góc xây
dựng trưng bày.
Trẻ in, cắt dán những bông hoa
18 /35
Đề tài: Một số biện pháp rèn kỹ năng làm đồ dùng đồ chơi tự tạo lứa tuổi 5-6
Hay ở góc bán hàng, trẻ được thử tài sáng tạo của mình dùng các nguyên
vật liệu thiên nhiên có sẵn để làm ra những bưu thiếp chúc mừng năm mới. Điều
đó thu hút được nhiều trẻ tham gia thăm quan và mua hàng.
Góc bán hàng
Đây là khoảng thời gian trẻ được tạo ra sản phẩm mà trẻ đã thực hành
trên tiết học cũng như mọi lúc, mọi nơi. Tôi chuẩn bị các đồ dùng ở góc học tập
để trẻ thoải mái lựa chọn nội dung mang tính sáng tạo. Cho nên, để giúp trẻ tích
cực tham gia vào hoạt động tạo hình đặc biệt là làm đồ dùng đồ chơi tự tạo, thì
giáo viên phải làm tốt công tác chuẩn bị tạo điều kiện cho trẻ được tham gia hoạt
động. Có như vậy thì giờ hoạt động của cô mới đảm bảo, từ đó sẽ thu được kết
quả cao hơn.
6. Biện pháp 6: Tích hợp với các giờ hoạt động khác
Trong quá trình dạy trẻ làm đồ dùng, đồ chơi tôi có thể tích hợp với nhiều
hoạt động khác. Bởi khi tích hợp với các hoạt động khác đòi hỏi ở tôi sự sáng
tạo, linh hoạt và sự khéo léo khi vận dụng. Trong quá trình vận dụng tích hợp
cần lựa chọn nội dung phù hợp, logic, tránh quá trình hoạt động trở lên rời rạc,
bị chắp vá.
VD:
-Tích hợp với hoạt động âm nhạc: Khi trẻ thực hiện làm các con vật, tôi
bật các bài hát nhạc không lời có trong chủ điểm “ thế giới động vật” để cho trẻ
say mê làm việc.
19 /35
Đề tài: Một số biện pháp rèn kỹ năng làm đồ dùng đồ chơi tự tạo lứa tuổi 5-6
Góc âm nhạc
- Tích hợp với hoạt động góc: Có thể trẻ ở góc nào trẻ cũng có thể sáng
tạo ra những đồ dùng, đồ chơi tự tạo bằng những nguyên vật liệu thiên nhiên có
sẵn.
Góc chữ cái: trẻ làm có chữ bằng xốp
- Tích hợp với hoạt động làm quen với văn học : Sau khi học xong bài
thơ “ Hoa kết trái ” cho trẻ vẽ, nặn các loại quả, tạo quả nhồi bông. Cô định
hướng cho trẻ vào hoạt động vẽ hoặc nặn.
Có thể vào bài bằng một bài đồng dao hoặc đố một câu đố gây hứng thú
cho trẻ.
20 /35
- Xem thêm -