chñ tÞch níc
lÖnh
cña Chñ tÞch níc sè 01/L-CTN ngµy 04/01/2000
vÒ viÖc c«ng bè Bé luËt h×nh sù
chñ tÞch
níc céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt nam
C¨n cø vµo §iÒu 103 vµ §iÒu 106 cña HiÕn ph¸p níc Céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt
Nam n¨m 1992;
C¨n cø vµo §iÒu 78 cña LuËt Tæ chøc Quèc héi;
C¨n cø vµo §iÒu 50 cña LuËt Ban hµnh c¸c v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt,
nay c«ng bè:
Bé luËt h×nh sù
§· ®îc Quèc héi níc Céng hßa x· héi Chñ nghÜa ViÖt Nam khãa X th«ng qua ngµy 21
th¸ng 12 n¨m 1999./.
Chñ tÞch
Níc Céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam
trÇn ®øc l¬ng
bé LuËt h×nh sù
(sè 15/1999/QH10)
Lêi nãi ®Çu
Ph¸p luËt h×nh sù lµ mét trong nh÷ng c«ng cô s¾c bÐn, h÷u hiÖu ®Ó ®Êu
tranh phßng ngõa vµ chèng téi ph¹m, gãp phÇn ®¾c lùc vµo viÖc b¶o vÖ ®éc lËp,
chñ quyÒn, thèng nhÊt vµ toµn vÑn l·nh thæ cña Tæ quèc ViÖt Nam x· héi chñ
nghÜa, b¶o vÖ lîi Ých cña Nhµ níc, quyÒn, lîi Ých hîp ph¸p cña c«ng d©n, tæ
chøc, gãp phÇn duy tr× trËt tù an toµn x· héi, trËt tù qu¶n lý kinh tÕ, b¶o ®¶m
cho mäi ngêi ®îc sèng trong mét m«i trêng x· héi vµ sinh th¸i an toµn, lµnh
m¹nh, mang tÝnh nh©n v¨n cao. §ång thêi, ph¸p luËt h×nh sù gãp phÇn tÝch cùc
lo¹i bá nh÷ng yÕu tè g©y c¶n trë cho tiÕn tr×nh ®æi míi vµ sù nghiÖp c«ng
nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc v× môc tiªu d©n giµu, níc m¹nh, x· héi c«ng
b»ng, v¨n minh.
Bé luËt h×nh sù nµy ®îc x©y dùng trªn c¬ së kÕ thõa vµ ph¸t huy nh÷ng
nguyªn t¾c, chÕ ®Þnh ph¸p luËt h×nh sù cña níc ta, nhÊt lµ cña Bé luËt h×nh sù
n¨m 1985, còng nh nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm tõ thùc tiÔn ®Êu tranh phßng
ngõa vµ chèng téi ph¹m trong nhiÒu thËp kû qua cña qu¸ tr×nh x©y dùng vµ b¶o
vÖ Tæ quèc.
Bé luËt h×nh sù thÓ hiÖn tinh thÇn chñ ®éng phßng ngõa vµ kiªn quyÕt ®Êu
tranh chèng téi ph¹m vµ th«ng qua h×nh ph¹t ®Ó r¨n ®e, gi¸o dôc, c¶m ho¸, c¶i
t¹o ngêi ph¹m téi trë thµnh ngêi l¬ng thiÖn; qua ®ã, båi dìng cho mäi c«ng d©n
tinh thÇn, ý thøc lµm chñ x· héi, ý thøc tu©n thñ ph¸p luËt, chñ ®éng tham gia
phßng ngõa vµ chèng téi ph¹m.
Thi hµnh nghiªm chØnh Bé luËt h×nh sù lµ nhiÖm vô chung cña tÊt c¶ c¸c
c¬ quan, tæ chøc vµ toµn thÓ nh©n d©n.
PhÇn chung
Ch¬ng I
§iÒu kho¶n c¬ b¶n
§iÒu 1. NhiÖm vô cña Bé luËt h×nh sù
Bé luËt h×nh sù cã nhiÖm vô b¶o vÖ chÕ ®é x· héi chñ nghÜa, quyÒn lµm
chñ cña nh©n d©n, b¶o vÖ quyÒn b×nh ®¼ng gi÷a ®ång bµo c¸c d©n téc, b¶o vÖ
lîi Ých cña Nhµ níc, quyÒn, lîi Ých hîp ph¸p cña c«ng d©n, tæ chøc, b¶o vÖ trËt
tù ph¸p luËt x· héi chñ nghÜa, chèng mäi hµnh vi ph¹m téi; ®ång thêi gi¸o dôc
mäi ngêi ý thøc tu©n theo ph¸p luËt, ®Êu tranh phßng ngõa vµ chèng téi ph¹m.
§Ó thùc hiÖn nhiÖm vô ®ã, Bé luËt quy ®Þnh téi ph¹m vµ h×nh ph¹t ®èi víi
ngêi ph¹m téi.
§iÒu 2. C¬ së cña tr¸ch nhiÖm h×nh sù
ChØ ngêi nµo ph¹m mét téi ®· ®îc Bé luËt h×nh sù quy ®Þnh míi ph¶i chÞu
tr¸ch nhiÖm h×nh sù.
§iÒu 3. Nguyªn t¾c xö lý
1. Mäi hµnh vi ph¹m téi ph¶i ®îc ph¸t hiÖn kÞp thêi, xö lý nhanh chãng,
c«ng minh theo ®óng ph¸p luËt.
1
2. Mäi ngêi ph¹m téi ®Òu b×nh ®¼ng tríc ph¸p luËt, kh«ng ph©n biÖt nam,
n÷, d©n téc, tÝn ngìng, t«n gi¸o, thµnh phÇn, ®Þa vÞ x· héi.
Nghiªm trÞ ngêi chñ mu, cÇm ®Çu, chØ huy, ngoan cè chèng ®èi, lu manh,
c«n ®å, t¸i ph¹m nguy hiÓm, lîi dông chøc vô, quyÒn h¹n ®Ó ph¹m téi; ngêi
ph¹m téi dïng thñ ®o¹n x¶o quyÖt, cã tæ chøc, cã tÝnh chÊt chuyªn nghiÖp, cè ý
g©y hËu qu¶ nghiªm träng.
Khoan hång ®èi víi ngêi tù thó, thµnh khÈn khai b¸o, tè gi¸c ngêi ®ång
ph¹m, lËp c«ng chuéc téi, ¨n n¨n hèi c¶i, tù nguyÖn söa ch÷a hoÆc båi thêng
thiÖt h¹i g©y ra.
3. §èi víi ngêi lÇn ®Çu ph¹m téi Ýt nghiªm träng, ®· hèi c¶i, th× cã thÓ ¸p
dông h×nh ph¹t nhÑ h¬n h×nh ph¹t tï, giao hä cho c¬ quan, tæ chøc hoÆc gia
®×nh gi¸m s¸t, gi¸o dôc.
4. §èi víi ngêi bÞ ph¹t tï th× buéc hä ph¶i chÊp hµnh h×nh ph¹t trong tr¹i
giam, ph¶i lao ®éng, häc tËp ®Ó trë thµnh ngêi cã Ých cho x· héi; nÕu hä cã
nhiÒu tiÕn bé th× xÐt ®Ó gi¶m viÖc chÊp hµnh h×nh ph¹t.
5. Ngêi ®· chÊp hµnh xong h×nh ph¹t ®îc t¹o ®iÒu kiÖn lµm ¨n, sinh sèng
l¬ng thiÖn, hoµ nhËp víi céng ®ång, khi cã ®ñ ®iÒu kiÖn do luËt ®Þnh th× ®îc xãa
¸n tÝch.
§iÒu 4. Tr¸ch nhiÖm ®Êu tranh phßng ngõa vµ chèng téi ph¹m
1. C¸c c¬ quan C«ng an, KiÓm s¸t, Toµ ¸n, T ph¸p, Thanh tra vµ c¸c c¬
quan h÷u quan kh¸c cã tr¸ch nhiÖm thi hµnh ®Çy ®ñ chøc n¨ng, nhiÖm vô cña
m×nh, ®ång thêi híng dÉn, gióp ®ì c¸c c¬ quan kh¸c cña Nhµ níc, tæ chøc,
c«ng d©n ®Êu tranh phßng ngõa vµ chèng téi ph¹m, gi¸m s¸t vµ gi¸o dôc ngêi
ph¹m téi t¹i céng ®ång.
2. C¸c c¬ quan, tæ chøc cã nhiÖm vô gi¸o dôc nh÷ng ngêi thuéc quyÒn
qu¶n lý cña m×nh n©ng cao c¶nh gi¸c, ý thøc b¶o vÖ ph¸p luËt vµ tu©n theo ph¸p
luËt, t«n träng c¸c quy t¾c cña cuéc sèng x· héi chñ nghÜa; kÞp thêi cã biÖn
ph¸p lo¹i trõ nguyªn nh©n vµ ®iÒu kiÖn g©y ra téi ph¹m trong c¬ quan, tæ chøc cña
m×nh.
3. Mäi c«ng d©n cã nghÜa vô tÝch cùc tham gia ®Êu tranh phßng ngõa vµ
chèng téi ph¹m.
Ch¬ng II
HiÖu lùc cña Bé luËt h×nh sù
§iÒu 5. HiÖu lùc cña Bé luËt h×nh sù ®èi víi nh÷ng hµnh vi ph¹m téi
trªn l·nh thæ níc Céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam
1. Bé luËt h×nh sù ®îc ¸p dông ®èi víi mäi hµnh vi ph¹m téi thùc hiÖn
trªn l·nh thæ níc Céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam.
2. §èi víi ngêi níc ngoµi ph¹m téi trªn l·nh thæ níc Céng hßa x· héi chñ
nghÜa ViÖt Nam thuéc ®èi tîng ®îc hëng c¸c quyÒn miÔn trõ ngo¹i giao hoÆc
quyÒn u ®·i vµ miÔn trõ vÒ l·nh sù theo ph¸p luËt ViÖt Nam, theo c¸c ®iÒu íc
quèc tÕ mµ níc Céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam ký kÕt hoÆc tham gia hoÆc
theo tËp qu¸n quèc tÕ, th× vÊn ®Ò tr¸ch nhiÖm h×nh sù cña hä ®îc gi¶i quyÕt
b»ng con ®êng ngo¹i giao.
§iÒu 6. HiÖu lùc cña Bé luËt h×nh sù ®èi víi nh÷ng hµnh vi ph¹m téi
ë ngoµi l·nh thæ níc Céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam
1. C«ng d©n ViÖt Nam ph¹m téi ë ngoµi l·nh thæ níc Céng hßa x· héi chñ
nghÜa ViÖt Nam cã thÓ bÞ truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù t¹i ViÖt Nam theo Bé luËt
nµy.
Quy ®Þnh nµy còng ®îc ¸p dông ®èi víi ngêi kh«ng quèc tÞch thêng tró ë
níc Céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam.
2. Ngêi níc ngoµi ph¹m téi ë ngoµi l·nh thæ níc Céng hßa x· héi chñ
nghÜa ViÖt Nam cã thÓ bÞ truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù theo Bé luËt h×nh sù ViÖt
Nam trong nh÷ng trêng hîp ®îc quy ®Þnh trong c¸c ®iÒu íc quèc tÕ mµ níc
Céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam ký kÕt hoÆc tham gia.
§iÒu 7. HiÖu lùc cña Bé luËt h×nh sù vÒ thêi gian
1. §iÒu luËt ®îc ¸p dông ®èi víi mét hµnh vi ph¹m téi lµ ®iÒu luËt ®ang
cã hiÖu lùc thi hµnh t¹i thêi ®iÓm mµ hµnh vi ph¹m téi ®îc thùc hiÖn.
2. §iÒu luËt quy ®Þnh mét téi ph¹m míi, mét h×nh ph¹t nÆng h¬n, mét
t×nh tiÕt t¨ng nÆng míi hoÆc h¹n chÕ ph¹m vi ¸p dông ¸n treo, miÔn tr¸ch nhiÖm
h×nh sù, miÔn h×nh ph¹t, gi¶m h×nh ph¹t, xo¸ ¸n tÝch vµ c¸c quy ®Þnh kh¸c
kh«ng cã lîi cho ngêi ph¹m téi, th× kh«ng ®îc ¸p dông ®èi víi hµnh vi ph¹m téi
®· thùc hiÖn tríc khi ®iÒu luËt ®ã cã hiÖu lùc thi hµnh.
3. §iÒu luËt xo¸ bá mét téi ph¹m, mét h×nh ph¹t, mét t×nh tiÕt t¨ng nÆng,
quy ®Þnh mét h×nh ph¹t nhÑ h¬n, mét t×nh tiÕt gi¶m nhÑ míi hoÆc më réng
ph¹m vi ¸p dông ¸n treo, miÔn tr¸ch nhiÖm h×nh sù, miÔn h×nh ph¹t, gi¶m h×nh
ph¹t, xo¸ ¸n tÝch vµ c¸c quy ®Þnh kh¸c cã lîi cho ngêi ph¹m téi, th× ®îc ¸p dông
®èi víi hµnh vi ph¹m téi ®· thùc hiÖn tríc khi ®iÒu luËt ®ã cã hiÖu lùc thi hµnh.
Ch¬ng III
Téi ph¹m
§iÒu 8. Kh¸i niÖm téi ph¹m
1. Téi ph¹m lµ hµnh vi nguy hiÓm cho x· héi ®îc quy ®Þnh trong Bé luËt
h×nh sù, do ngêi cã n¨ng lùc tr¸ch nhiÖm h×nh sù thùc hiÖn mét c¸ch cè ý hoÆc
v« ý, x©m ph¹m ®éc lËp, chñ quyÒn, thèng nhÊt, toµn vÑn l·nh thæ Tæ quèc,
x©m ph¹m chÕ ®é chÝnh trÞ, chÕ ®é kinh tÕ, nÒn v¨n ho¸, quèc phßng, an ninh,
trËt tù, an toµn x· héi, quyÒn, lîi Ých hîp ph¸p cña tæ chøc, x©m ph¹m tÝnh
m¹ng, søc kháe, danh dù, nh©n phÈm, tù do, tµi s¶n, c¸c quyÒn, lîi Ých hîp ph¸p
kh¸c cña c«ng d©n, x©m ph¹m nh÷ng lÜnh vùc kh¸c cña trËt tù ph¸p luËt x· héi
chñ nghÜa.
2. C¨n cø vµo tÝnh chÊt vµ møc ®é nguy hiÓm cho x· héi cña hµnh vi ®îc
quy ®Þnh trong Bé luËt nµy, téi ph¹m ®îc ph©n thµnh téi ph¹m Ýt nghiªm träng,
téi ph¹m nghiªm träng, téi ph¹m rÊt nghiªm träng vµ téi ph¹m ®Æc biÖt nghiªm
träng.
3. Téi ph¹m Ýt nghiªm träng lµ téi ph¹m g©y nguy h¹i kh«ng lín cho x·
héi mµ møc cao nhÊt cña khung h×nh ph¹t ®èi víi téi Êy lµ ®Õn ba n¨m tï; téi
ph¹m nghiªm träng lµ téi ph¹m g©y nguy h¹i lín cho x· héi mµ møc cao nhÊt
cña khung h×nh ph¹t ®èi víi téi Êy lµ ®Õn b¶y n¨m tï; téi ph¹m rÊt nghiªm träng
lµ téi ph¹m g©y nguy h¹i rÊt lín cho x· héi mµ møc cao nhÊt cña khung h×nh
ph¹t ®èi víi téi Êy lµ ®Õn mêi l¨m n¨m tï; téi ph¹m ®Æc biÖt nghiªm träng lµ téi
ph¹m g©y nguy h¹i ®Æc biÖt lín cho x· héi mµ møc cao nhÊt cña khung h×nh
ph¹t ®èi víi téi Êy lµ trªn mêi l¨m n¨m tï, tï chung th©n hoÆc tö h×nh.
4. Nh÷ng hµnh vi tuy cã dÊu hiÖu cña téi ph¹m, nhng tÝnh chÊt nguy hiÓm
cho x· héi kh«ng ®¸ng kÓ, th× kh«ng ph¶i lµ téi ph¹m vµ ®îc xö lý b»ng c¸c
biÖn ph¸p kh¸c.
§iÒu 9. Cè ý ph¹m téi
Cè ý ph¹m téi lµ ph¹m téi trong nh÷ng trêng hîp sau ®©y:
1. Ngêi ph¹m téi nhËn thøc râ hµnh vi cña m×nh lµ nguy hiÓm cho x· héi,
thÊy tríc hËu qu¶ cña hµnh vi ®ã vµ mong muèn hËu qu¶ xÈy ra;
2. Ngêi ph¹m téi nhËn thøc râ hµnh vi cña m×nh lµ nguy hiÓm cho x·
héi, thÊy tríc hËu qu¶ cña hµnh vi ®ã cã thÓ xÈy ra, tuy kh«ng mong muèn nhng
vÉn cã ý thøc ®Ó mÆc cho hËu qu¶ x¶y ra.
§iÒu 10. V« ý ph¹m téi
V« ý ph¹m téi lµ ph¹m téi trong nh÷ng trêng hîp sau ®©y:
1. Ngêi ph¹m téi tuy thÊy tríc hµnh vi cña m×nh cã thÓ g©y ra hËu qu¶
nguy h¹i cho x· héi, nhng cho r»ng hËu qu¶ ®ã sÏ kh«ng xÈy ra hoÆc cã thÓ
ng¨n ngõa ®îc;
2. Ngêi ph¹m téi kh«ng thÊy tríc hµnh vi cña m×nh cã thÓ g©y ra hËu qu¶
nguy h¹i cho x· héi, mÆc dï ph¶i thÊy tríc vµ cã thÓ thÊy tríc hËu qu¶ ®ã.
§iÒu 11. Sù kiÖn bÊt ngê
Ngêi thùc hiÖn hµnh vi g©y hËu qu¶ nguy h¹i cho x· héi do sù kiÖn bÊt
ngê, tøc lµ trong trêng hîp kh«ng thÓ thÊy tríc hoÆc kh«ng buéc ph¶i thÊy tríc
hËu qu¶ cña hµnh vi ®ã, th× kh«ng ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm h×nh sù.
§iÒu 12. Tuæi chÞu tr¸ch nhiÖm h×nh sù
ph¹m.
1. Ngêi tõ ®ñ 16 tuæi trë lªn ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm h×nh sù vÒ mäi téi
2. Ngêi tõ ®ñ 14 tuæi trë lªn, nhng cha ®ñ 16 tuæi ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm
h×nh sù vÒ téi ph¹m rÊt nghiªm träng do cè ý hoÆc téi ph¹m ®Æc biÖt nghiªm
träng.
§iÒu 13. T×nh tr¹ng kh«ng cã n¨ng lùc tr¸ch nhiÖm h×nh sù
1. Ngêi thùc hiÖn hµnh vi nguy hiÓm cho x· héi trong khi ®ang m¾c bÖnh
t©m thÇn hoÆc mét bÖnh kh¸c lµm mÊt kh¶ n¨ng nhËn thøc hoÆc kh¶ n¨ng ®iÒu
khiÓn hµnh vi cña m×nh, th× kh«ng ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm h×nh sù; ®èi víi ngêi
nµy, ph¶i ¸p dông biÖn ph¸p b¾t buéc ch÷a bÖnh.
2. Ngêi ph¹m téi trong khi cã n¨ng lùc tr¸ch nhiÖm h×nh sù, nhng ®· l©m
vµo t×nh tr¹ng quy ®Þnh t¹i kho¶n 1 §iÒu nµy tríc khi bÞ kÕt ¸n, th× còng ®îc ¸p
dông biÖn ph¸p b¾t buéc ch÷a bÖnh. Sau khi khái bÖnh, ngêi ®ã cã thÓ ph¶i chÞu
tr¸ch nhiÖm h×nh sù.
§iÒu 14. Ph¹m téi trong t×nh tr¹ng say do dïng rîu hoÆc chÊt kÝch
thÝch m¹nh kh¸c
Ngêi ph¹m téi trong t×nh tr¹ng say do dïng rîu hoÆc chÊt kÝch thÝch
m¹nh kh¸c, th× vÉn ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm h×nh sù.
§iÒu 15. Phßng vÖ chÝnh ®¸ng
1. Phßng vÖ chÝnh ®¸ng lµ hµnh vi cña ngêi v× b¶o vÖ lîi Ých cña Nhµ níc,
cña tæ chøc, b¶o vÖ quyÒn, lîi Ých chÝnh ®¸ng cña m×nh hoÆc cña ngêi kh¸c, mµ
chèng tr¶ l¹i mét c¸ch cÇn thiÕt ngêi ®ang cã hµnh vi x©m ph¹m c¸c lîi Ých nãi
trªn.
Phßng vÖ chÝnh ®¸ng kh«ng ph¶i lµ téi ph¹m.
2. Vît qu¸ giíi h¹n phßng vÖ chÝnh ®¸ng lµ hµnh vi chèng tr¶ râ rµng
qu¸ møc cÇn thiÕt, kh«ng phï hîp víi tÝnh chÊt vµ møc ®é nguy hiÓm cho x·
héi cña hµnh vi x©m h¹i.
Ngêi cã hµnh vi vît qu¸ giíi h¹n phßng vÖ chÝnh ®¸ng ph¶i chÞu tr¸ch
nhiÖm h×nh sù.
§iÒu 16. T×nh thÕ cÊp thiÕt
1. T×nh thÕ cÊp thiÕt lµ t×nh thÕ cña ngêi v× muèn tr¸nh mét nguy c¬ ®ang
thùc tÕ ®e do¹ lîi Ých cña Nhµ níc, cña tæ chøc, quyÒn, lîi Ých chÝnh ®¸ng cña
m×nh hoÆc cña ngêi kh¸c mµ kh«ng cßn c¸ch nµo kh¸c lµ ph¶i g©y mét thiÖt h¹i
nhá h¬n thiÖt h¹i cÇn ng¨n ngõa.
Hµnh vi g©y thiÖt h¹i trong t×nh thÕ cÊp thiÕt kh«ng ph¶i lµ téi ph¹m.
2. Trong trêng hîp thiÖt h¹i g©y ra râ rµng vît qu¸ yªu cÇu cña t×nh thÕ
cÊp thiÕt, th× ngêi g©y thiÖt h¹i ®ã ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm h×nh sù.
§iÒu 17. ChuÈn bÞ ph¹m téi
ChuÈn bÞ ph¹m téi lµ t×m kiÕm, söa so¹n c«ng cô, ph¬ng tiÖn hoÆc t¹o ra
nh÷ng ®iÒu kiÖn kh¸c ®Ó thùc hiÖn téi ph¹m.
Ngêi chuÈn bÞ ph¹m mét téi rÊt nghiªm träng hoÆc mét téi ®Æc biÖt
nghiªm träng, th× ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm h×nh sù vÒ téi ®Þnh thùc hiÖn.
§iÒu 18. Ph¹m téi cha ®¹t
Ph¹m téi cha ®¹t lµ cè ý thùc hiÖn téi ph¹m nhng kh«ng thùc hiÖn ®îc
®Õn cïng v× nh÷ng nguyªn nh©n ngoµi ý muèn cña ngêi ph¹m téi.
Ngêi ph¹m téi cha ®¹t ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm h×nh sù vÒ téi ph¹m cha ®¹t.
§iÒu 19. Tù ý nöa chõng chÊm døt viÖc ph¹m téi
Tù ý nöa chõng chÊm døt viÖc ph¹m téi lµ tù m×nh kh«ng thùc hiÖn téi
ph¹m ®Õn cïng, tuy kh«ng cã g× ng¨n c¶n.
Ngêi tù ý nöa chõng chÊm døt viÖc ph¹m téi ®îc miÔn tr¸ch nhiÖm h×nh
sù vÒ téi ®Þnh ph¹m; nÕu hµnh vi thùc tÕ ®· thùc hiÖn cã ®ñ yÕu tè cÊu thµnh
cña mét téi kh¸c, th× ngêi ®ã ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm h×nh sù vÒ téi nµy.
§iÒu 20. §ång ph¹m
1. §ång ph¹m lµ trêng hîp cã hai ngêi trë lªn cè ý cïng thùc hiÖn mét
téi ph¹m.
2. Ngêi tæ chøc, ngêi thùc hµnh, ngêi xói giôc, ngêi gióp søc ®Òu lµ
nh÷ng ngêi ®ång ph¹m.
Ngêi thùc hµnh lµ ngêi trùc tiÕp thùc hiÖn téi ph¹m.
Ngêi tæ chøc lµ ngêi chñ mu, cÇm ®Çu, chØ huy viÖc thùc hiÖn téi ph¹m.
Ngêi xói giôc lµ ngêi kÝch ®éng, dô dç, thóc ®Èy ngêi kh¸c thùc hiÖn téi ph¹m.
Ngêi gióp søc lµ ngêi t¹o nh÷ng ®iÒu kiÖn tinh thÇn hoÆc vËt chÊt cho
viÖc thùc hiÖn téi ph¹m.
3. Ph¹m téi cã tæ chøc lµ h×nh thøc ®ång ph¹m cã sù c©u kÕt chÆt chÏ
gi÷a nh÷ng ngêi cïng thùc hiÖn téi ph¹m.
§iÒu 21. Che giÊu téi ph¹m
Ngêi nµo kh«ng høa hÑn tríc, nhng sau khi biÕt téi ph¹m ®îc thùc hiÖn,
®· che giÊu ngêi ph¹m téi, c¸c dÊu vÕt, tang vËt cña téi ph¹m hoÆc cã hµnh vi
kh¸c c¶n trë viÖc ph¸t hiÖn, ®iÒu tra, xö lý ngêi ph¹m téi, th× ph¶i chÞu tr¸ch
nhiÖm h×nh sù vÒ téi che giÊu téi ph¹m trong nh÷ng trêng hîp mµ Bé luËt nµy
quy ®Þnh.
§iÒu 22. Kh«ng tè gi¸c téi ph¹m
1. Ngêi nµo biÕt râ téi ph¹m ®ang ®ù¬c chuÈn bÞ, ®ang ®îc thùc hiÖn
hoÆc ®· ®îc thùc hiÖn mµ kh«ng tè gi¸c, th× ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm h×nh sù vÒ
téi kh«ng tè gi¸c téi ph¹m trong nh÷ng trêng hîp quy ®Þnh t¹i §iÒu 313 cña Bé
luËt nµy.
2. Ngêi kh«ng tè gi¸c lµ «ng, bµ , cha, mÑ, con, ch¸u, anh chÞ em ruét, vî
hoÆc chång cña ngêi ph¹m téi chØ ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm h×nh sù trong trêng
hîp kh«ng tè gi¸c c¸c téi x©m ph¹m an ninh quèc gia hoÆc c¸c téi kh¸c lµ téi
®Æc biÖt nghiªm träng quy ®Þnh t¹i §iÒu 313 cña Bé luËt nµy.
Ch¬ng IV
Thêi hiÖu truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù.
nhiÖm h×nh sù
MiÔn tr¸ch
§iÒu 23. Thêi hiÖu truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù
1. Thêi hiÖu truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù lµ thêi h¹n do Bé luËt nµy quy
®Þnh mµ khi hÕt thêi h¹n ®ã th× ngêi ph¹m téi kh«ng bÞ truy cøu tr¸ch nhiÖm
h×nh sù.
2. Thêi hiÖu truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù ®îc quy ®Þnh nh sau:
a) N¨m n¨m ®èi víi c¸c téi ph¹m Ýt nghiªm träng;
b) Mêi n¨m ®èi víi c¸c téi ph¹m nghiªm träng;
c) Mêi l¨m n¨m ®èi víi c¸c téi ph¹m rÊt nghiªm träng;
d) Hai m¬i n¨m ®èi víi c¸c téi ph¹m ®Æc biÖt nghiªm träng.
3. Thêi hiÖu truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù ®îc tÝnh tõ ngµy téi ph¹m ®îc
thùc hiÖn. NÕu trong thêi h¹n quy ®Þnh t¹i kho¶n 2 §iÒu nµy ngêi ph¹m téi l¹i
ph¹m téi míi mµ Bé luËt quy ®Þnh møc cao nhÊt cña khung h×nh ph¹t ®èi víi téi
Êy trªn mét n¨m tï, th× thêi gian ®· qua kh«ng ®îc tÝnh vµ thêi hiÖu ®èi víi téi
cò ®îc tÝnh l¹i kÓ tõ ngµy ph¹m téi míi.
NÕu trong thêi h¹n nãi trªn, ngêi ph¹m téi cè t×nh trèn tr¸nh vµ ®· cã
lÖnh truy n·, th× thêi gian trèn tr¸nh kh«ng ®îc tÝnh vµ thêi hiÖu tÝnh l¹i kÓ tõ
khi ngêi ®ã ra tù thó hoÆc bÞ b¾t gi÷.
§iÒu 24. Kh«ng ¸p dông thêi hiÖu truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù
Kh«ng ¸p dông thêi hiÖu truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù quy ®Þnh t¹i §iÒu
23 cña Bé luËt nµy ®èi víi c¸c téi quy ®Þnh t¹i Ch¬ng XI vµ Ch¬ng XXIV cña
Bé luËt nµy.
§iÒu 25. MiÔn tr¸ch nhiÖm h×nh sù
1. Ngêi ph¹m téi ®îc miÔn tr¸ch nhiÖm h×nh sù, nÕu khi tiÕn hµnh ®iÒu
tra, truy tè hoÆc xÐt xö, do chuyÓn biÕn cña t×nh h×nh mµ hµnh vi ph¹m téi hoÆc
ngêi ph¹m téi kh«ng cßn nguy hiÓm cho x· héi n÷a.
2. Trong trêng hîp tríc khi hµnh vi ph¹m téi bÞ ph¸t gi¸c, ngêi ph¹m téi
®· tù thó, khai râ sù viÖc, gãp phÇn cã hiÖu qu¶ vµo viÖc ph¸t hiÖn vµ ®iÒu tra
téi ph¹m, cè g¾ng h¹n chÕ ®Õn møc thÊp nhÊt hËu qu¶ cña téi ph¹m, th× còng cã
thÓ ®îc miÔn tr¸ch nhiÖm h×nh sù.
3. Ngêi ph¹m téi ®îc miÔn tr¸ch nhiÖm h×nh sù khi cã quyÕt ®Þnh ®¹i x¸.
Ch¬ng V
H×nh ph¹t
§iÒu 26. Kh¸i niÖm h×nh ph¹t
H×nh ph¹t lµ biÖn ph¸p cìng chÕ nghiªm kh¾c nhÊt cña Nhµ níc nh»m tíc
bá hoÆc h¹n chÕ quyÒn, lîi Ých cña ngêi ph¹m téi.
H×nh ph¹t ®îc quy ®Þnh trong Bé luËt h×nh sù vµ do Toµ ¸n quyÕt ®Þnh.
§iÒu 27. Môc ®Ých cña h×nh ph¹t
H×nh ph¹t kh«ng chØ nh»m trõng trÞ ngêi ph¹m téi mµ cßn gi¸o dôc hä trë
thµnh ngêi cã Ých cho x· héi, cã ý thøc tu©n theo ph¸p luËt vµ c¸c quy t¾c cña
cuéc sèng x· héi chñ nghÜa, ng¨n ngõa hä ph¹m téi míi. H×nh ph¹t cßn nh»m
gi¸o dôc ngêi kh¸c t«n träng ph¸p luËt, ®Êu tranh phßng ngõa vµ chèng téi ph¹m.
§iÒu 28. C¸c h×nh ph¹t
®Þnh;
H×nh ph¹t bao gåm h×nh ph¹t chÝnh vµ h×nh ph¹t bæ sung.
1. H×nh ph¹t chÝnh bao gåm:
a) C¶nh c¸o;
b) Ph¹t tiÒn;
c) C¶i t¹o kh«ng giam gi÷;
d) Trôc xuÊt;
®) Tï cã thêi h¹n;
e) Tï chung th©n;
g) Tö h×nh.
2. H×nh ph¹t bæ sung bao gåm:
a) CÊm ®¶m nhiÖm chøc vô, cÊm hµnh nghÒ hoÆc lµm c«ng viÖc nhÊt
b) CÊm c tró;
c) Qu¶n chÕ;
d) Tíc mét sè quyÒn c«ng d©n;
®) TÞch thu tµi s¶n;
e) Ph¹t tiÒn, khi kh«ng ¸p dông lµ h×nh ph¹t chÝnh;
g) Trôc xuÊt, khi kh«ng ¸p dông lµ h×nh ph¹t chÝnh.
3. §èi víi mçi téi ph¹m, ngêi ph¹m téi chØ bÞ ¸p dông mét h×nh ph¹t
chÝnh vµ cã thÓ bÞ ¸p dông mét hoÆc mét sè h×nh ph¹t bæ sung.
§iÒu 29. C¶nh c¸o
C¶nh c¸o ®îc ¸p dông ®èi víi ngêi ph¹m téi Ýt nghiªm träng vµ cã nhiÒu
t×nh tiÕt gi¶m nhÑ, nhng cha ®Õn møc miÔn h×nh ph¹t.
§iÒu 30. Ph¹t tiÒn
1. Ph¹t tiÒn ®îc ¸p dông lµ h×nh ph¹t chÝnh ®èi víi ngêi ph¹m téi Ýt
nghiªm träng x©m ph¹m trËt tù qu¶n lý kinh tÕ, trËt tù c«ng céng, trËt tù qu¶n lý
hµnh chÝnh vµ mét sè téi ph¹m kh¸c do Bé luËt nµy quy ®Þnh.
2. Ph¹t tiÒn ®îc ¸p dông lµ h×nh ph¹t bæ sung ®èi víi ngêi ph¹m c¸c téi
vÒ tham nhòng, ma tuý hoÆc nh÷ng téi ph¹m kh¸c do Bé luËt nµy quy ®Þnh.
3. Møc ph¹t tiÒn ®îc quyÕt ®Þnh tuú theo tÝnh chÊt vµ møc ®é nghiªm
träng cña téi ph¹m ®îc thùc hiÖn, ®ång thêi cã xÐt ®Õn t×nh h×nh tµi s¶n cña ngêi ph¹m téi, sù biÕn ®éng gi¸ c¶, nhng kh«ng ®îc thÊp h¬n mét triÖu ®ång.
4. TiÒn ph¹t cã thÓ ®îc nép mét lÇn hoÆc nhiÒu lÇn trong thêi h¹n do Toµ
¸n quyÕt ®Þnh trong b¶n ¸n.
§iÒu 31. C¶i t¹o kh«ng giam gi÷
1. C¶i t¹o kh«ng giam gi÷ ®îc ¸p dông tõ s¸u th¸ng ®Õn ba n¨m ®èi víi
ngêi ph¹m téi Ýt nghiªm träng hoÆc ph¹m téi nghiªm träng do Bé luËt nµy quy
®Þnh mµ ®ang cã n¬i lµm viÖc æn ®Þnh hoÆc cã n¬i thêng tró râ rµng, nÕu xÐt
thÊy kh«ng cÇn thiÕt ph¶i c¸ch ly ngêi ph¹m téi khái x· héi.
NÕu ngêi bÞ kÕt ¸n ®· bÞ t¹m gi÷, t¹m giam th× thêi gian t¹m gi÷, t¹m
giam ®îc trõ vµo thêi gian chÊp hµnh h×nh ph¹t c¶i t¹o kh«ng giam gi÷, cø mét
ngµy t¹m gi÷, t¹m giam b»ng ba ngµy c¶i t¹o kh«ng giam gi÷.
2. Tßa ¸n giao ngêi bÞ ph¹t c¶i t¹o kh«ng giam gi÷ cho c¬ quan, tæ chøc
n¬i ngêi ®ã lµm viÖc hoÆc chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng n¬i ngêi ®ã thêng tró ®Ó gi¸m
s¸t, gi¸o dôc. Gia ®×nh ngêi bÞ kÕt ¸n cã tr¸ch nhiÖm phèi hîp víi c¬ quan, tæ
chøc, chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng trong viÖc gi¸m s¸t, gi¸o dôc ngêi ®ã.
3. Ngêi bÞ kÕt ¸n ph¶i thùc hiÖn mét sè nghÜa vô theo c¸c quy ®Þnh vÒ c¶i
t¹o kh«ng giam gi÷ vµ bÞ khÊu trõ mét phÇn thu nhËp tõ 5% ®Õn 20% ®Ó sung
quü nhµ níc. Trong trêng hîp ®Æc biÖt, Toµ ¸n cã thÓ cho miÔn viÖc khÊu trõ
thu nhËp, nhng ph¶i ghi râ lý do trong b¶n ¸n.
§iÒu 32. Trôc xuÊt
Trôc xuÊt lµ buéc ngêi níc ngoµi bÞ kÕt ¸n ph¶i rêi khái l·nh thæ níc
Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam.
Trôc xuÊt ®îc Toµ ¸n ¸p dông lµ h×nh ph¹t chÝnh hoÆc h×nh ph¹t bæ sung
trong tõng trêng hîp cô thÓ.
§iÒu 33. Tï cã thêi h¹n
Tï cã thêi h¹n lµ viÖc buéc ngêi bÞ kÕt ¸n ph¶i chÊp hµnh h×nh ph¹t t¹i
tr¹i giam trong mét thêi h¹n nhÊt ®Þnh. Tï cã thêi h¹n ®èi víi ngêi ph¹m mét
téi cã møc tèi thiÓu lµ ba th¸ng, møc tèi ®a lµ hai m¬i n¨m.
Thêi gian t¹m gi÷, t¹m giam ®îc trõ vµo thêi h¹n chÊp hµnh h×nh ph¹t tï,
cø mét ngµy t¹m gi÷, t¹m giam b»ng mét ngµy tï.
§iÒu 34. Tï chung th©n
Tï chung th©n lµ h×nh ph¹t tï kh«ng thêi h¹n ®îc ¸p dông ®èi víi ngêi
ph¹m téi ®Æc biÖt nghiªm träng, nhng cha ®Õn møc bÞ xö ph¹t tö h×nh.
Kh«ng ¸p dông tï chung th©n ®èi víi ngêi cha thµnh niªn ph¹m téi.
§iÒu 35. Tö h×nh
Tö h×nh lµ h×nh ph¹t ®Æc biÖt chØ ¸p dông ®èi víi ngêi ph¹m téi ®Æc biÖt
nghiªm träng.
Kh«ng ¸p dông h×nh ph¹t tö h×nh ®èi víi ngêi cha thµnh niªn ph¹m téi,
®èi víi phô n÷ cã thai hoÆc phô n÷ ®ang nu«i con díi 36 th¸ng tuæi khi ph¹m
téi hoÆc khi bÞ xÐt xö.
Kh«ng thi hµnh ¸n tö h×nh ®èi víi phô n÷ cã thai, phô n÷ ®ang nu«i con
díi 36 th¸ng tuæi. Trong trêng hîp nµy h×nh ph¹t tö h×nh chuyÓn thµnh tï chung
th©n.
Trong trêng hîp ngêi bÞ kÕt ¸n tö h×nh ®îc ©n gi¶m, th× h×nh ph¹t tö h×nh
chuyÓn thµnh tï chung th©n.
§iÒu 36. CÊm ®¶m nhiÖm chøc vô, cÊm hµnh nghÒ hoÆc lµm c«ng
viÖc nhÊt ®Þnh
CÊm ®¶m nhiÖm chøc vô, cÊm hµnh nghÒ hoÆc lµm c«ng viÖc nhÊt ®Þnh
®îc ¸p dông khi xÐt thÊy nÕu ®Ó ngêi bÞ kÕt ¸n ®¶m nhiÖm chøc vô, hµnh nghÒ
hoÆc lµm c«ng viÖc ®ã, th× cã thÓ g©y nguy h¹i cho x· héi.
Thêi h¹n cÊm lµ tõ mét n¨m ®Õn n¨m n¨m, kÓ tõ ngµy chÊp hµnh xong
h×nh ph¹t tï hoÆc tõ ngµy b¶n ¸n cã hiÖu lùc ph¸p luËt nÕu h×nh ph¹t chÝnh lµ
c¶nh c¸o, ph¹t tiÒn, c¶i t¹o kh«ng giam gi÷ hoÆc trong trêng hîp ngêi bÞ kÕt ¸n
®îc hëng ¸n treo.
§iÒu 37. CÊm c tró
CÊm c tró lµ buéc ngêi bÞ kÕt ¸n ph¹t tï kh«ng ®îc t¹m tró vµ thêng tró ë
mét sè ®Þa ph¬ng nhÊt ®Þnh.
Thêi h¹n cÊm c tró lµ tõ mét n¨m ®Õn n¨m n¨m, kÓ tõ ngµy chÊp hµnh
xong h×nh ph¹t tï.
§iÒu 38. Qu¶n chÕ
Qu¶n chÕ lµ buéc ngêi bÞ kÕt ¸n ph¹t tï ph¶i c tró, lµm ¨n sinh sèng vµ
c¶i t¹o ë mét ®Þa ph¬ng nhÊt ®Þnh, cã sù kiÓm so¸t, gi¸o dôc cña chÝnh quyÒn vµ
nh©n d©n ®Þa ph¬ng. Trong thêi gian qu¶n chÕ, ngêi bÞ kÕt ¸n kh«ng ®îc tù ý ra
khái n¬i c tró, bÞ tíc mét sè quyÒn c«ng d©n theo §iÒu 39 cña Bé luËt nµy vµ bÞ
cÊm hµnh nghÒ hoÆc lµm c«ng viÖc nhÊt ®Þnh.
Qu¶n chÕ ®îc ¸p dông ®èi víi ngêi ph¹m téi x©m ph¹m an ninh quèc gia,
ngêi t¸i ph¹m nguy hiÓm hoÆc trong nh÷ng trêng hîp kh¸c do Bé luËt nµy quy
®Þnh.
Thêi h¹n qu¶n chÕ lµ tõ mét n¨m ®Õn n¨m n¨m, kÓ tõ ngµy chÊp hµnh
xong h×nh ph¹t tï.
§iÒu 39. Tíc mét sè quyÒn c«ng d©n
1. C«ng d©n ViÖt Nam bÞ kÕt ¸n ph¹t tï vÒ téi x©m ph¹m an ninh quèc
gia hoÆc téi ph¹m kh¸c trong nh÷ng trêng hîp do Bé luËt nµy quy ®Þnh, th× bÞ tíc mét hoÆc mét sè quyÒn c«ng d©n sau ®©y:
a) QuyÒn øng cö, quyÒn bÇu cö ®¹i biÓu c¬ quan quyÒn lùc nhµ níc;
b) QuyÒn lµm viÖc trong c¸c c¬ quan nhµ níc vµ quyÒn phôc vô trong lùc
lîng vò trang nh©n d©n.
2. Thêi h¹n tíc mét sè quyÒn c«ng d©n lµ tõ mét n¨m ®Õn n¨m n¨m, kÓ tõ
ngµy chÊp hµnh xong h×nh ph¹t tï hoÆc kÓ tõ ngµy b¶n ¸n cã hiÖu lùc ph¸p luËt
trong trêng hîp ngêi bÞ kÕt ¸n ®îc hëng ¸n treo.
§iÒu 40. TÞch thu tµi s¶n
TÞch thu tµi s¶n lµ tíc mét phÇn hoÆc toµn bé tµi s¶n thuéc së h÷u cña ngêi bÞ kÕt ¸n sung quü nhµ níc. TÞch thu tµi s¶n chØ ®îc ¸p dông ®èi víi ngêi bÞ
kÕt ¸n vÒ téi nghiªm träng, téi rÊt nghiªm träng hoÆc téi ®Æc biÖt nghiªm träng
trong trêng hîp do Bé luËt nµy quy ®Þnh.
Khi tÞch thu toµn bé tµi s¶n vÉn ®Ó cho ngêi bÞ kÕt ¸n vµ gia ®×nh hä cã
®iÒu kiÖn sinh sèng.
Ch¬ng VI
C¸c biÖn ph¸p t ph¸p
§iÒu 41. TÞch thu vËt, tiÒn trùc tiÕp liªn quan ®Õn téi ph¹m
1. ViÖc tÞch thu, sung quü nhµ níc ®îc ¸p dông ®èi víi:
a) C«ng cô, ph¬ng tiÖn dïng vµo viÖc ph¹m téi;
b) VËt hoÆc tiÒn do ph¹m téi hoÆc do mua b¸n, ®æi ch¸c nh÷ng thø Êy mµ cã;
c) VËt thuéc lo¹i Nhµ níc cÊm lu hµnh.
2. §èi víi vËt, tiÒn bÞ ngêi ph¹m téi chiÕm ®o¹t hoÆc sö dông tr¸i phÐp,
th× kh«ng tÞch thu mµ tr¶ l¹i cho chñ së h÷u hoÆc ngêi qu¶n lý hîp ph¸p.
3. VËt, tiÒn thuéc tµi s¶n cña ngêi kh¸c, nÕu ngêi nµy cã lçi trong viÖc ®Ó
cho ngêi ph¹m téi sö dông vµo viÖc thùc hiÖn téi ph¹m, th× cã thÓ bÞ tÞch thu,
sung quü nhµ níc.
§iÒu 42. Tr¶ l¹i tµi s¶n, söa ch÷a hoÆc båi thêng thiÖt h¹i; buéc c«ng
khai xin lçi
1. Ngêi ph¹m téi ph¶i tr¶ l¹i tµi s¶n ®· chiÕm ®o¹t cho chñ së h÷u hoÆc
ngêi qu¶n lý hîp ph¸p, ph¶i söa ch÷a hoÆc båi thêng thiÖt h¹i vËt chÊt ®· ®îc
x¸c ®Þnh do hµnh vi ph¹m téi g©y ra.
2. Trong trêng hîp ph¹m téi g©y thiÖt h¹i vÒ tinh thÇn, Tßa ¸n buéc ngêi
ph¹m téi ph¶i båi thêng vÒ vËt chÊt, c«ng khai xin lçi ngêi bÞ h¹i.
§iÒu 43. B¾t buéc ch÷a bÖnh
1. §èi víi ngêi thùc hiÖn hµnh vi nguy hiÓm cho x· héi trong khi m¾c
bÖnh quy ®Þnh t¹i kháan 1 §iÒu 13 cña Bé luËt nµy, th× tïy theo giai ®o¹n tè
tông, ViÖn kiÓm s¸t hoÆc Tßa ¸n c¨n cø vµo kÕt luËn cña Héi ®ång gi¸m ®Þnh
ph¸p y, cã thÓ quyÕt ®Þnh ®a hä vµo mét c¬ së ®iÒu trÞ chuyªn khoa ®Ó b¾t buéc
ch÷a bÖnh; nÕu thÊy kh«ng cÇn thiÕt ph¶i ®a vµo mét c¬ së ®iÒu trÞ chuyªn
khoa, th× cã thÓ giao cho gia ®×nh hoÆc ngêi gi¸m hé tr«ng nom díi sù gi¸m s¸t
cña c¬ quan nhµ níc cã thÈm quyÒn.
2. §èi víi ngêi ph¹m téi trong khi cã n¨ng lùc tr¸ch nhiÖm h×nh sù nhng
tríc khi bÞ kÕt ¸n ®· m¾c bÖnh tíi møc mÊt kh¶ n¨ng nhËn thøc hoÆc kh¶ n¨ng
®iÒu khiÓn hµnh vi cña m×nh, th× c¨n cø vµo kÕt luËn cña Héi ®ång gi¸m ®Þnh
ph¸p y, Tßa ¸n cã thÓ quyÕt ®Þnh ®a hä vµo mét c¬ së ®iÒu trÞ chuyªn khoa ®Ó
b¾t buéc ch÷a bÖnh. Sau khi khái bÖnh, ngêi ®ã cã thÓ ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm
h×nh sù.
3. §èi víi ngêi ®ang chÊp hµnh h×nh ph¹t mµ bÞ bÖnh tíi møc mÊt kh¶
n¨ng nhËn thøc hoÆc kh¶ n¨ng ®iÒu khiÓn hµnh vi cña m×nh, th× c¨n cø vµo kÕt
luËn cña Héi ®ång gi¸m ®Þnh ph¸p y, Tßa ¸n cã thÓ quyÕt ®Þnh ®a hä vµo mét c¬
së ®iÒu trÞ chuyªn khoa ®Ó b¾t buéc ch÷a bÖnh. Sau khi khái bÖnh, ngêi ®ã ph¶i
tiÕp tôc chÊp hµnh h×nh ph¹t, nÕu kh«ng cã lý do kh¸c ®Ó miÔn chÊp hµnh h×nh
ph¹t.
§iÒu 44. Thêi gian b¾t buéc ch÷a bÖnh
C¨n cø vµo kÕt luËn cña c¬ së ®iÒu trÞ, nÕu ngêi bÞ b¾t buéc ch÷a bÖnh
quy ®Þnh t¹i §iÒu 43 cña Bé luËt nµy ®· khái bÖnh, th× tuú theo giai ®o¹n tè
tông, ViÖn kiÓm s¸t hoÆc Tßa ¸n xÐt vµ quyÕt ®Þnh ®×nh chØ viÖc thi hµnh biÖn
ph¸p nµy.
Thêi gian b¾t buéc ch÷a bÖnh ®îc trõ vµo thêi h¹n chÊp hµnh h×nh ph¹t
tï.
Ch¬ng VII
QuyÕt ®Þnh h×nh ph¹t
§iÒu 45. C¨n cø quyÕt ®Þnh h×nh ph¹t
Khi quyÕt ®Þnh h×nh ph¹t, Toµ ¸n c¨n cø vµo quy ®Þnh cña Bé luËt h×nh
sù, c©n nh¾c tÝnh chÊt vµ møc ®é nguy hiÓm cho x· héi cña hµnh vi ph¹m téi,
nh©n th©n ngêi ph¹m téi, c¸c t×nh tiÕt gi¶m nhÑ vµ t¨ng nÆng tr¸ch nhiÖm h×nh
sù.
§iÒu 46. C¸c t×nh tiÕt gi¶m nhÑ tr¸ch nhiÖm h×nh sù
qu¶;
1. C¸c t×nh tiÕt sau ®©y lµ t×nh tiÕt gi¶m nhÑ tr¸ch nhiÖm h×nh sù:
a) Ngêi ph¹m téi ®· ng¨n chÆn, lµm gi¶m bít t¸c h¹i cña téi ph¹m;
b) Ngêi ph¹m téi tù nguyÖn söa ch÷a, båi thêng thiÖt h¹i, kh¾c phôc hËu
c) Ph¹m téi trong trêng hîp vît qu¸ giíi h¹n phßng vÖ chÝnh ®¸ng;
d) Ph¹m téi trong trêng hîp vît qu¸ yªu cÇu cña t×nh thÕ cÊp thiÕt;
®) Ph¹m téi trong trêng hîp bÞ kÝch ®éng vÒ tinh thÇn do hµnh vi tr¸i
ph¸p luËt cña ngêi bÞ h¹i hoÆc ngêi kh¸c g©y ra;
e) Ph¹m téi v× hoµn c¶nh ®Æc biÖt khã kh¨n mµ kh«ng ph¶i do m×nh tù g©y
ra;
g) Ph¹m téi nhng cha g©y thiÖt h¹i hoÆc g©y thiÖt h¹i kh«ng lín;
h) Ph¹m téi lÇn ®Çu vµ thuéc trêng hîp Ýt nghiªm träng;
i) Ph¹m téi v× bÞ ngêi kh¸c ®e do¹, cìng bøc;
k) Ph¹m téi do l¹c hËu;
l) Ngêi ph¹m téi lµ phô n÷ cã thai;
m) Ngêi ph¹m téi lµ ngêi giµ;
n) Ngêi ph¹m téi lµ ngêi cã bÖnh bÞ h¹n chÕ kh¶ n¨ng nhËn thøc hoÆc
kh¶ n¨ng ®iÒu khiÓn hµnh vi cña m×nh;
o) Ngêi ph¹m téi tù thó;
p) Ngêi ph¹m téi thµnh khÈn khai b¸o, ¨n n¨n hèi c¶i;
q) Ngêi ph¹m téi tÝch cùc gióp ®ì c¸c c¬ quan cã tr¸ch nhiÖm ph¸t hiÖn,
®iÒu tra téi ph¹m;
r) Ngêi ph¹m téi ®· lËp c«ng chuéc téi;
s) Ngêi ph¹m téi lµ ngêi cã thµnh tÝch xuÊt s¾c trong s¶n xuÊt, chiÕn ®Êu,
häc tËp hoÆc c«ng t¸c.
2. Khi quyÕt ®Þnh h×nh ph¹t, Toµ ¸n cßn cã thÓ coi c¸c t×nh tiÕt kh¸c lµ
t×nh tiÕt gi¶m nhÑ, nhng ph¶i ghi râ trong b¶n ¸n.
3. C¸c t×nh tiÕt gi¶m nhÑ ®· ®îc Bé luËt h×nh sù quy ®Þnh lµ dÊu hiÖu ®Þnh
téi hoÆc ®Þnh khung th× kh«ng ®îc coi lµ t×nh tiÕt gi¶m nhÑ trong khi quyÕt ®Þnh
h×nh ph¹t.
§iÒu 47. QuyÕt ®Þnh h×nh ph¹t nhÑ h¬n quy ®Þnh cña Bé luËt
Khi cã Ýt nhÊt hai t×nh tiÕt gi¶m nhÑ quy ®Þnh t¹i kho¶n 1 §iÒu 46 cña Bé
luËt nµy, Toµ ¸n cã thÓ quyÕt ®Þnh mét h×nh ph¹t díi møc thÊp nhÊt cña khung
h×nh ph¹t mµ ®iÒu luËt ®· quy ®Þnh nhng ph¶i trong khung h×nh ph¹t liÒn kÒ nhÑ
h¬n cña ®iÒu luËt; trong trêng hîp ®iÒu luËt chØ cã mét khung h×nh ph¹t hoÆc
khung h×nh ph¹t ®ã lµ khung h×nh ph¹t nhÑ nhÊt cña ®iÒu luËt, th× Toµ ¸n cã thÓ
quyÕt ®Þnh mét h×nh ph¹t díi møc thÊp nhÊt cña khung hoÆc chuyÓn sang mét
h×nh ph¹t kh¸c thuéc lo¹i nhÑ h¬n. Lý do cña viÖc gi¶m nhÑ ph¶i ®îc ghi râ
trong b¶n ¸n.
§iÒu 48. C¸c t×nh tiÕt t¨ng nÆng tr¸ch nhiÖm h×nh sù
sù:
1. ChØ c¸c t×nh tiÕt sau ®©y míi lµ t×nh tiÕt t¨ng nÆng tr¸ch nhiÖm h×nh
a) Ph¹m téi cã tæ chøc;
b) Ph¹m téi cã tÝnh chÊt chuyªn nghiÖp;
c) Lîi dông chøc vô, quyÒn h¹n ®Ó ph¹m téi;
d) Ph¹m téi cã tÝnh chÊt c«n ®å;
®) Ph¹m téi v× ®éng c¬ ®ª hÌn;
e) Cè t×nh thùc hiÖn téi ph¹m ®Õn cïng;
g) Ph¹m téi nhiÒu lÇn, t¸i ph¹m, t¸i ph¹m nguy hiÓm;
h) Ph¹m téi ®èi víi trÎ em, phô n÷ cã thai, ngêi giµ, ngêi ë trong t×nh
tr¹ng kh«ng thÓ tù vÖ ®îc hoÆc ®èi víi ngêi lÖ thuéc m×nh vÒ mÆt vËt chÊt, tinh
thÇn, c«ng t¸c hoÆc c¸c mÆt kh¸c;
i) X©m ph¹m tµi s¶n cña Nhµ níc;
k) Ph¹m téi g©y hËu qu¶ nghiªm träng, rÊt nghiªm träng hoÆc ®Æc biÖt
nghiªm träng;
l) Lîi dông hoµn c¶nh chiÕn tranh, t×nh tr¹ng khÈn cÊp, thiªn tai, dÞch
bÖnh hoÆc nh÷ng khã kh¨n ®Æc biÖt kh¸c cña x· héi ®Ó ph¹m téi;
m) Dïng thñ ®o¹n x¶o quyÖt, tµn ¸c ph¹m téi hoÆc thñ ®o¹n, ph¬ng tiÖn
cã kh¶ n¨ng g©y nguy h¹i cho nhiÒu ngêi;
n) Xói giôc ngêi cha thµnh niªn ph¹m téi;
o) Cã hµnh ®éng x¶o quyÖt, hung h·n nh»m trèn tr¸nh, che giÊu téi
ph¹m.
2. Nh÷ng t×nh tiÕt ®· lµ yÕu tè ®Þnh téi hoÆc ®Þnh khung h×nh ph¹t th×
kh«ng ®îc coi lµ t×nh tiÕt t¨ng nÆng.
§iÒu 49. T¸i ph¹m, t¸i ph¹m nguy hiÓm
1. T¸i ph¹m lµ trêng hîp ®· bÞ kÕt ¸n, cha ®îc xo¸ ¸n tÝch mµ l¹i ph¹m téi
do cè ý hoÆc ph¹m téi rÊt nghiªm träng, téi ®Æc biÖt nghiªm träng do v« ý.
2. Nh÷ng trêng hîp sau ®©y ®îc coi lµ t¸i ph¹m nguy hiÓm:
a) §· bÞ kÕt ¸n vÒ téi rÊt nghiªm träng, téi ®Æc biÖt nghiªm träng do cè ý,
cha ®îc xo¸ ¸n tÝch mµ l¹i ph¹m téi rÊt nghiªm träng, téi ®Æc biÖt nghiªm träng
do cè ý;
b) §· t¸i ph¹m, cha ®îc xo¸ ¸n tÝch mµ l¹i ph¹m téi do cè ý.
§iÒu 50. QuyÕt ®Þnh h×nh ph¹t trong trêng hîp ph¹m nhiÒu téi
Khi xÐt xö cïng mét lÇn mét ngêi ph¹m nhiÒu téi, Toµ ¸n quyÕt ®Þnh h×nh
ph¹t ®èi víi tõng téi, sau ®ã tæng hîp h×nh ph¹t theo quy ®Þnh sau ®©y:
1. §èi víi h×nh ph¹t chÝnh :
a) NÕu c¸c h×nh ph¹t ®· tuyªn cïng lµ c¶i t¹o kh«ng giam gi÷ hoÆc cïng
lµ tï cã thêi h¹n, th× c¸c h×nh ph¹t ®ã ®îc céng l¹i thµnh h×nh ph¹t chung; h×nh
ph¹t chung kh«ng ®îc vît qu¸ ba n¨m ®èi víi h×nh ph¹t c¶i t¹o kh«ng giam gi÷,
ba m¬i n¨m ®èi víi h×nh ph¹t tï cã thêi h¹n;
b) NÕu c¸c h×nh ph¹t ®· tuyªn lµ c¶i t¹o kh«ng giam gi÷, tï cã thêi h¹n,
th× h×nh ph¹t c¶i t¹o kh«ng giam gi÷ ®îc chuyÓn ®æi thµnh h×nh ph¹t tï theo tû
lÖ cø ba ngµy c¶i t¹o kh«ng giam gi÷ ®îc chuyÓn ®æi thµnh mét ngµy tï ®Ó tæng
hîp thµnh h×nh ph¹t chung theo quy ®Þnh t¹i ®iÓm a kho¶n 1 §iÒu nµy;
c) NÕu h×nh ph¹t nÆng nhÊt trong sè c¸c h×nh ph¹t ®· tuyªn lµ tï chung
th©n th× h×nh ph¹t chung lµ tï chung th©n;
d) NÕu h×nh ph¹t nÆng nhÊt trong sè c¸c h×nh ph¹t ®· tuyªn lµ tö h×nh th×
h×nh ph¹t chung lµ tö h×nh;
®) Ph¹t tiÒn kh«ng tæng hîp víi c¸c lo¹i h×nh ph¹t kh¸c; c¸c kho¶n tiÒn
ph¹t ®îc céng l¹i thµnh h×nh ph¹t chung;
e) Trôc xuÊt kh«ng tæng hîp víi c¸c lo¹i h×nh ph¹t kh¸c.
2. §èi víi h×nh ph¹t bæ sung:
a) NÕu c¸c h×nh ph¹t ®· tuyªn lµ cïng lo¹i th× h×nh ph¹t chung ®îc quyÕt
®Þnh trong giíi h¹n do Bé luËt nµy quy ®Þnh ®èi víi lo¹i h×nh ph¹t ®ã; riªng ®èi
víi h×nh ph¹t tiÒn th× c¸c kho¶n tiÒn ph¹t ®îc céng l¹i thµnh h×nh ph¹t chung;
b) NÕu c¸c h×nh ph¹t ®· tuyªn lµ kh¸c lo¹i th× ngêi bÞ kÕt ¸n ph¶i chÊp
hµnh tÊt c¶ c¸c h×nh ph¹t ®· tuyªn.
§iÒu 51. Tæng hîp h×nh ph¹t cña nhiÒu b¶n ¸n
1. Trong trêng hîp mét ngêi ®ang ph¶i chÊp hµnh mét b¶n ¸n mµ l¹i bÞ
xÐt xö vÒ téi ®· ph¹m tríc khi cã b¶n ¸n nµy, th× Tßa ¸n quyÕt ®Þnh h×nh ph¹t
®èi víi téi ®ang bÞ xÐt xö, sau ®ã quyÕt ®Þnh h×nh ph¹t chung theo quy ®Þnh t¹i
§iÒu 50 cña Bé luËt nµy.
Thêi gian ®· chÊp hµnh h×nh ph¹t cña b¶n ¸n tríc ®îc trõ vµo thêi h¹n
chÊp hµnh h×nh ph¹t chung.
2. Khi xÐt xö mét ngêi ®ang ph¶i chÊp hµnh mét b¶n ¸n mµ l¹i ph¹m téi
míi, Tßa ¸n quyÕt ®Þnh h×nh ph¹t ®èi víi téi míi, sau ®ã tæng hîp víi phÇn h×nh
ph¹t cha chÊp hµnh cña b¶n ¸n tríc råi quyÕt ®Þnh h×nh ph¹t chung theo quy
®Þnh t¹i §iÒu 50 cña Bé luËt nµy.
3. Trong trêng hîp mét ngêi ph¶i chÊp hµnh nhiÒu b¶n ¸n ®· cã hiÖu lùc
ph¸p luËt mµ c¸c h×nh ph¹t cña c¸c b¶n ¸n cha ®îc tæng hîp, th× Ch¸nh ¸n Toµ
¸n ra quyÕt ®Þnh tæng hîp c¸c b¶n ¸n theo quy ®Þnh t¹i kho¶n 1 vµ kho¶n 2 §iÒu
nµy.
§iÒu 52. QuyÕt ®Þnh h×nh ph¹t trong trêng hîp chuÈn bÞ ph¹m téi,
ph¹m téi cha ®¹t
1. §èi víi hµnh vi chuÈn bÞ ph¹m téi vµ hµnh vi ph¹m téi cha ®¹t, h×nh
ph¹t ®ù¬c quyÕt ®Þnh theo c¸c ®iÒu cña Bé luËt nµy vÒ c¸c téi ph¹m t¬ng øng
tïy theo tÝnh chÊt, møc ®é nguy hiÓm cho x· héi cña hµnh vi, møc ®é thùc hiÖn
ý ®Þnh ph¹m téi vµ nh÷ng t×nh tiÕt kh¸c khiÕn cho téi ph¹m kh«ng thùc hiÖn ®îc
®Õn cïng.
2. §èi víi trêng hîp chuÈn bÞ ph¹m téi, nÕu ®iÒu luËt ®îc ¸p dông cã quy
®Þnh h×nh ph¹t cao nhÊt lµ tï chung th©n hoÆc tö h×nh, th× møc h×nh ph¹t cao
nhÊt ®îc ¸p dông lµ kh«ng qu¸ hai m¬i n¨m tï; nÕu lµ tï cã thêi h¹n th× møc
h×nh ph¹t kh«ng qu¸ mét phÇn hai møc ph¹t tï mµ ®iÒu luËt quy ®Þnh.
3. §èi víi trêng hîp ph¹m téi cha ®¹t, nÕu ®iÒu luËt ®îc ¸p dông cã quy
®Þnh h×nh ph¹t cao nhÊt lµ tï chung th©n hoÆc tö h×nh, th× chØ cã thÓ ¸p dông c¸c
h×nh ph¹t nµy trong trêng hîp ®Æc biÖt nghiªm träng; nÕu lµ tï cã thêi h¹n th×
møc h×nh ph¹t kh«ng qu¸ ba phÇn t møc ph¹t tï mµ ®iÒu luËt quy ®Þnh.
§iÒu 53. QuyÕt ®Þnh h×nh ph¹t trong trêng hîp ®ång ph¹m
Khi quyÕt ®Þnh h×nh ph¹t ®èi víi nh÷ng ngêi ®ång ph¹m, Toµ ¸n ph¶i xÐt
®Õn tÝnh chÊt cña ®ång ph¹m, tÝnh chÊt vµ møc ®é tham gia ph¹m téi cña tõng
ngêi ®ång ph¹m.
C¸c t×nh tiÕt gi¶m nhÑ, t¨ng nÆng hoÆc lo¹i trõ tr¸ch nhiÖm h×nh sù thuéc
ngêi ®ång ph¹m nµo, th× chØ ¸p dông ®èi víi ngêi ®ã.
§iÒu 54. MiÔn h×nh ph¹t
Ngêi ph¹m téi cã thÓ ®îc miÔn h×nh ph¹t trong trêng hîp ph¹m téi cã
nhiÒu t×nh tiÕt gi¶m nhÑ quy ®Þnh t¹i kho¶n 1 §iÒu 46 cña Bé luËt nµy, ®¸ng ®îc khoan hång ®Æc biÖt, nhng cha ®Õn møc ®îc miÔn tr¸ch nhiÖm h×nh sù.
Ch¬ng VIII
Thêi hiÖu thi hµnh b¶n ¸n, miÔn chÊp hµnh h×nh ph¹t,
chÊp hµnh h×nh Ph¹t
gi¶m thêi h¹n
§iÒu 55. Thêi hiÖu thi hµnh b¶n ¸n
1. Thêi hiÖu thi hµnh b¶n ¸n h×nh sù lµ thêi h¹n do Bé luËt nµy quy ®Þnh
mµ khi hÕt thêi h¹n ®ã ngêi bÞ kÕt ¸n kh«ng ph¶i chÊp hµnh b¶n ¸n ®· tuyªn.
2. Thêi hiÖu thi hµnh b¶n ¸n h×nh sù ®îc quy ®Þnh nh sau:
a) N¨m n¨m ®èi víi c¸c trêng hîp xö ph¹t tiÒn, c¶i t¹o kh«ng giam gi÷
hoÆc xö ph¹t tï tõ ba n¨m trë xuèng;
b) Mêi n¨m ®èi víi c¸c trêng hîp xö ph¹t tï tõ trªn ba n¨m ®Õn mêi l¨m
n¨m;
c) Mêi l¨m n¨m ®èi víi c¸c trêng hîp xö ph¹t tï tõ trªn mêi l¨m n¨m ®Õn
ba m¬i n¨m.
3. Thêi hiÖu thi hµnh b¶n ¸n h×nh sù ®îc tÝnh tõ ngµy b¶n ¸n cã hiÖu lùc
ph¸p luËt. NÕu trong thêi h¹n quy ®Þnh t¹i kho¶n 2 §iÒu nµy ngêi bÞ kÕt ¸n l¹i
ph¹m téi míi, th× thêi gian ®· qua kh«ng ®ù¬c tÝnh vµ thêi hiÖu tÝnh l¹i kÓ tõ
ngµy ph¹m téi míi.
NÕu trong thêi h¹n quy ®Þnh t¹i kho¶n 2 §iÒu nµy ngêi bÞ kÕt ¸n cè t×nh
trèn tr¸nh vµ ®· cã lÖnh truy n·, th× thêi gian trèn tr¸nh kh«ng ®îc tÝnh vµ thêi
hiÖu tÝnh l¹i kÓ tõ ngµy ngêi ®ã ra tr×nh diÖn hoÆc bÞ b¾t gi÷.
4. ViÖc ¸p dông thêi hiÖu ®èi víi c¸c trêng hîp xö ph¹t tï chung th©n
hoÆc tö h×nh, sau khi ®· qua thêi h¹n mêi l¨m n¨m, do Ch¸nh ¸n Tßa ¸n nh©n
d©n tèi cao quyÕt ®Þnh theo ®Ò nghÞ cña ViÖn trëng ViÖn kiÓm s¸t nh©n d©n tèi
cao. Trong trêng hîp kh«ng cho ¸p dông thêi hiÖu th× h×nh ph¹t tö h×nh ®îc
chuyÓn thµnh tï chung th©n, tï chung th©n ®îc chuyÓn thµnh tï ba m¬i n¨m.
§iÒu 56. Kh«ng ¸p dông thêi hiÖu thi hµnh b¶n ¸n
Kh«ng ¸p dông thêi hiÖu thi hµnh b¶n ¸n ®èi víi c¸c téi quy ®Þnh t¹i Ch¬ng XI vµ Ch¬ng XXIV cña Bé luËt nµy.
§iÒu 57. MiÔn chÊp hµnh h×nh ph¹t
1. §èi víi ngêi bÞ kÕt ¸n c¶i t¹o kh«ng giam gi÷, tï cã thêi h¹n, cha chÊp
hµnh h×nh ph¹t mµ lËp c«ng lín hoÆc m¾c bÖnh hiÓm nghÌo vµ nÕu ngêi ®ã
kh«ng cßn nguy hiÓm cho x· héi n÷a, th× theo ®Ò nghÞ cña ViÖn trëng ViÖn
KiÓm s¸t, Tßa ¸n cã thÓ quyÕt ®Þnh miÔn chÊp hµnh toµn bé h×nh ph¹t.
2. Ngêi bÞ kÕt ¸n ®îc miÔn chÊp hµnh h×nh ph¹t khi ®îc ®Æc x¸ hoÆc ®¹i
x¸.
3. §èi víi ngêi bÞ kÕt ¸n vÒ téi Ýt nghiªm träng ®· ®îc ho·n chÊp hµnh
h×nh ph¹t theo quy ®Þnh t¹i §iÒu 61 cña Bé luËt nµy, nÕu trong thêi gian ®îc
ho·n ®· lËp c«ng, th× theo ®Ò nghÞ cña ViÖn trëng ViÖn KiÓm s¸t, Toµ ¸n cã thÓ
quyÕt ®Þnh miÔn chÊp hµnh h×nh ph¹t.
4. §èi víi ngêi bÞ kÕt ¸n ph¹t tï vÒ téi Ýt nghiªm träng ®· ®îc t¹m ®×nh
chØ chÊp hµnh h×nh ph¹t theo quy ®Þnh t¹i §iÒu 62 cña Bé luËt nµy, nÕu trong
thêi gian ®îc t¹m ®×nh chØ mµ ®· lËp c«ng, th× theo ®Ò nghÞ cña ViÖn trëng ViÖn
KiÓm s¸t, Toµ ¸n cã thÓ quyÕt ®Þnh miÔn chÊp hµnh phÇn h×nh ph¹t cßn l¹i.
5. Ngêi bÞ ph¹t cÊm c tró hoÆc qu¶n chÕ, nÕu ®· chÊp hµnh ®îc mét phÇn
hai thêi h¹n h×nh ph¹t vµ c¶i t¹o tèt, th× theo ®Ò nghÞ cña chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng
n¬i ngêi ®ã chÊp hµnh h×nh ph¹t, Toµ ¸n cã thÓ quyÕt ®Þnh miÔn chÊp hµnh phÇn
h×nh ph¹t cßn l¹i.
§iÒu 58. Gi¶m møc h×nh ph¹t ®· tuyªn
1. Ngêi bÞ kÕt ¸n c¶i t¹o kh«ng giam gi÷, nÕu ®· chÊp hµnh h×nh ph¹t ®îc
mét thêi gian nhÊt ®Þnh vµ cã nhiÒu tiÕn bé, th× theo ®Ò nghÞ cña c¬ quan, tæ
chøc hoÆc chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng ®îc giao tr¸ch nhiÖm trùc tiÕp gi¸m s¸t, gi¸o
dôc, Tßa ¸n cã thÓ quyÕt ®Þnh gi¶m thêi h¹n chÊp hµnh h×nh ph¹t.
Ngêi bÞ kÕt ¸n ph¹t tï, nÕu ®· chÊp hµnh h×nh ph¹t ®îc mét thêi gian nhÊt
®Þnh vµ cã nhiÒu tiÕn bé, th× theo ®Ò nghÞ cña c¬ quan thi hµnh ¸n ph¹t tï, Toµ
¸n cã thÓ quyÕt ®Þnh gi¶m thêi h¹n chÊp hµnh h×nh ph¹t.
Thêi gian ®· chÊp hµnh h×nh ph¹t ®Ó ®îc xÐt gi¶m lÇn ®Çu lµ mét phÇn ba
thêi h¹n ®èi víi h×nh ph¹t c¶i t¹o kh«ng giam gi÷, h×nh ph¹t tï tõ ba m¬i n¨m
trë xuèng, mêi hai n¨m ®èi víi tï chung th©n.
2. Ngêi bÞ kÕt ¸n ph¹t tiÒn ®· tÝch cùc chÊp hµnh ®îc mét phÇn h×nh ph¹t
nhng bÞ l©m vµo hoµn c¶nh kinh tÕ ®Æc biÖt khã kh¨n kÐo dµi do thiªn tai, ho¶
ho¹n, tai n¹n hoÆc èm ®au g©y ra mµ kh«ng thÓ tiÕp tôc chÊp hµnh ®îc phÇn
h×nh ph¹t cßn l¹i hoÆc lËp c«ng lín, th× theo ®Ò nghÞ cña ViÖn trëng ViÖn kiÓm
s¸t, Toµ ¸n cã thÓ quyÕt ®Þnh miÔn viÖc chÊp hµnh phÇn tiÒn ph¹t cßn l¹i.
3. Mét ngêi cã thÓ ®îc gi¶m nhiÒu lÇn, nhng ph¶i b¶o ®¶m chÊp hµnh ®îc
mét phÇn hai møc h×nh ph¹t ®· tuyªn. Ngêi bÞ kÕt ¸n tï chung th©n, lÇn ®Çu ®îc
gi¶m xuèng ba m¬i n¨m tï vµ dï ®îc gi¶m nhiÒu lÇn còng ph¶i b¶o ®¶m thêi
h¹n thùc tÕ chÊp hµnh h×nh ph¹t lµ hai m¬i n¨m.
4. §èi víi ngêi ®· ®îc gi¶m mét phÇn h×nh ph¹t mµ l¹i ph¹m téi míi
nghiªm träng, rÊt nghiªm träng hoÆc ®Æc biÖt nghiªm träng, th× Toµ ¸n chØ xÐt
gi¶m lÇn ®Çu sau khi ngêi ®ã ®· chÊp hµnh ®îc hai phÇn ba møc h×nh ph¹t
chung hoÆc hai m¬i n¨m nÕu lµ tï chung th©n.
§iÒu 59. Gi¶m thêi h¹n chÊp hµnh h×nh ph¹t trong trêng hîp ®Æc
biÖt
Ngêi bÞ kÕt ¸n cã lý do ®¸ng ®îc khoan hång thªm nh ®· lËp c«ng, ®·
qu¸ giµ yÕu hoÆc m¾c bÖnh hiÓm nghÌo, th× Toµ ¸n cã thÓ xÐt gi¶m vµo thêi
gian sím h¬n hoÆc víi møc cao h¬n so víi thêi gian vµ møc quy ®Þnh t¹i §iÒu
58 cña Bé luËt nµy.
§iÒu 60. ¸n treo
1. Khi xö ph¹t tï kh«ng qu¸ ba n¨m, c¨n cø vµo nh©n th©n cña ngêi ph¹m
téi vµ c¸c t×nh tiÕt gi¶m nhÑ, nÕu xÐt thÊy kh«ng cÇn ph¶i b¾t chÊp hµnh h×nh
ph¹t tï, th× Tßa ¸n cho hëng ¸n treo vµ Ên ®Þnh thêi gian thö th¸ch tõ mét n¨m
®Õn n¨m n¨m.
2. Trong thêi gian thö th¸ch, Toµ ¸n giao ngêi ®îc hëng ¸n treo cho c¬
quan, tæ chøc n¬i ngêi ®ã lµm viÖc hoÆc chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng n¬i ngêi ®ã thêng tró ®Ó gi¸m s¸t vµ gi¸o dôc. Gia ®×nh ngêi bÞ kÕt ¸n cã tr¸ch nhiÖm phèi
hîp víi c¬ quan, tæ chøc, chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng trong viÖc gi¸m s¸t, gi¸o dôc
ngêi ®ã.
3. Ngêi ®îc hëng ¸n treo cã thÓ ph¶i chÞu h×nh ph¹t bæ sung lµ ph¹t tiÒn,
cÊm ®¶m nhiÖm chøc vô, cÊm hµnh nghÒ hoÆc lµm c«ng viÖc nhÊt ®Þnh theo quy
®Þnh t¹i §iÒu 30 vµ §iÒu 36 cña Bé luËt nµy.
4. Ngêi ®îc hëng ¸n treo ®· chÊp hµnh ®îc mét phÇn hai thêi gian thö
th¸ch vµ cã nhiÒu tiÕn bé th× theo ®Ò nghÞ cña c¬ quan, tæ chøc cã tr¸ch nhiÖm
gi¸m s¸t vµ gi¸o dôc, Toµ ¸n cã thÓ quyÕt ®Þnh rót ng¾n thêi gian thö th¸ch.
5. §èi víi ngêi ®îc hëng ¸n treo mµ ph¹m téi míi trong thêi gian thö
th¸ch, th× Toµ ¸n quyÕt ®Þnh buéc ph¶i chÊp hµnh h×nh ph¹t cña b¶n ¸n tríc vµ
tæng hîp víi h×nh ph¹t cña b¶n ¸n míi theo quy ®Þnh t¹i §iÒu 51 cña Bé luËt
nµy.
§iÒu 61. Ho·n chÊp hµnh h×nh ph¹t tï
1. Ngêi bÞ xö ph¹t tï cã thÓ ®îc ho·n chÊp hµnh h×nh ph¹t trong c¸c trêng hîp sau ®©y:
a) BÞ bÖnh nÆng ®îc ho·n cho ®Õn khi søc kháe ®îc håi phôc;
b) Phô n÷ cã thai hoÆc ®ang nu«i con díi 36 th¸ng tuæi, th× ®îc ho·n cho
®Õn khi con ®ñ 36 th¸ng tuæi;
c) Lµ ngêi lao ®éng duy nhÊt trong gia ®×nh, nÕu ph¶i chÊp hµnh h×nh
ph¹t tï th× gia ®×nh sÏ gÆp khã kh¨n ®Æc biÖt, ®îc ho·n ®Õn mét n¨m, trõ trêng
hîp ngêi ®ã bÞ kÕt ¸n vÒ c¸c téi x©m ph¹m an ninh quèc gia hoÆc c¸c téi kh¸c lµ
téi rÊt nghiªm träng, ®Æc biÖt nghiªm träng;
d) BÞ kÕt ¸n vÒ téi Ýt nghiªm träng, do nhu cÇu c«ng vô, th× ®îc ho·n ®Õn
mét n¨m.
2. Trong thêi gian ®îc ho·n chÊp hµnh h×nh ph¹t tï, nÕu ngêi ®îc ho·n
chÊp hµnh h×nh ph¹t l¹i ph¹m téi míi, th× Toµ ¸n buéc ngêi ®ã ph¶i chÊp hµnh
h×nh ph¹t tríc vµ tæng hîp víi h×nh ph¹t cña b¶n ¸n míi theo quy ®Þnh t¹i §iÒu
51 cña Bé luËt nµy.
§iÒu 62. T¹m ®×nh chØ chÊp hµnh h×nh ph¹t tï
1. Ngêi ®ang chÊp hµnh h×nh ph¹t tï mµ thuéc mét trong c¸c trêng hîp
quy ®Þnh t¹i kho¶n 1 §iÒu 61 cña Bé luËt nµy, th× cã thÓ ®îc t¹m ®×nh chØ chÊp
hµnh h×nh ph¹t tï.
2. Thêi gian t¹m ®×nh chØ kh«ng ®îc tÝnh vµo thêi gian chÊp hµnh h×nh
ph¹t tï.
Ch¬ng IX
Xãa ¸n tÝch
§iÒu 63. Xo¸ ¸n tÝch
Ngêi bÞ kÕt ¸n ®îc xo¸ ¸n tÝch theo quy ®Þnh t¹i c¸c ®iÒu tõ §iÒu 64 ®Õn
§iÒu 67 cña Bé luËt nµy.
Ngêi ®îc xo¸ ¸n tÝch coi nh cha bÞ kÕt ¸n vµ ®îc Toµ ¸n cÊp giÊy chøng
nhËn.
§iÒu 64. §¬ng nhiªn ®îc xo¸ ¸n tÝch
Nh÷ng ngêi sau ®©y ®¬ng nhiªn ®îc xo¸ ¸n tÝch:
1. Ngêi ®îc miÔn h×nh ph¹t.
2. Ngêi bÞ kÕt ¸n kh«ng ph¶i vÒ c¸c téi quy ®Þnh t¹i Ch¬ng XI vµ Ch¬ng
XXIV cña Bé luËt nµy, nÕu tõ khi chÊp hµnh xong b¶n ¸n hoÆc tõ khi hÕt thêi
hiÖu thi hµnh b¶n ¸n ngêi ®ã kh«ng ph¹m téi míi trong thêi h¹n sau ®©y:
a) Mét n¨m trong trêng hîp bÞ ph¹t c¶nh c¸o, ph¹t tiÒn, c¶i t¹o kh«ng
giam gi÷ hoÆc ph¹t tï nhng ®îc hëng ¸n treo;
b) Ba n¨m trong trong trêng hîp h×nh ph¹t lµ tï ®Õn ba n¨m;
c) N¨m n¨m trong trêng hîp h×nh ph¹t lµ tï tõ trªn ba n¨m ®Õn mêi l¨m n¨m;
d) B¶y n¨m trong trêng hîp h×nh ph¹t lµ tï tõ trªn mêi l¨m n¨m.
§iÒu 65. Xo¸ ¸n tÝch theo quyÕt ®Þnh cña Toµ ¸n
1. Toµ ¸n quyÕt ®Þnh viÖc xo¸ ¸n tÝch ®èi víi nh÷ng ngêi ®· bÞ kÕt ¸n vÒ
c¸c téi quy ®Þnh t¹i Ch¬ng XI vµ Ch¬ng XXIV cña Bé luËt nµy, c¨n cø vµo tÝnh
chÊt cña téi ph¹m ®· ®îc thùc hiÖn, nh©n th©n, th¸i ®é chÊp hµnh ph¸p luËt vµ
th¸i ®é lao ®éng cña ngêi bÞ kÕt ¸n trong c¸c trêng hîp sau ®©y:
a) §· bÞ ph¹t tï ®Õn ba n¨m mµ kh«ng ph¹m téi míi trong thêi h¹n ba
n¨m, kÓ tõ khi chÊp hµnh xong b¶n ¸n hoÆc tõ khi hÕt thêi hiÖu thi hµnh b¶n ¸n;
b) §· bÞ ph¹t tï tõ trªn ba n¨m ®Õn mêi l¨m n¨m mµ kh«ng ph¹m téi míi
trong thêi h¹n b¶y n¨m, kÓ tõ khi chÊp hµnh xong b¶n ¸n hoÆc tõ khi hÕt thêi
hiÖu thi hµnh b¶n ¸n;
c) §· bÞ ph¹t tï trªn mêi l¨m n¨m mµ kh«ng ph¹m téi míi trong thêi h¹n
mêi n¨m, kÓ tõ khi chÊp hµnh xong b¶n ¸n hoÆc tõ khi hÕt thêi hiÖu thi hµnh b¶n
¸n.
2. Ngêi bÞ Tßa ¸n b¸c ®¬n xin xãa ¸n tÝch lÇn ®Çu ph¶i chê mét n¨m sau
míi ®îc xin xãa ¸n tÝch; nÕu bÞ b¸c ®¬n lÇn thø hai trë ®i th× ph¶i sau hai n¨m
míi ®îc xin xãa ¸n tÝch.
§iÒu 66. Xo¸ ¸n tÝch trong trêng hîp ®Æc biÖt
Trong trêng hîp ngêi bÞ kÕt ¸n cã nh÷ng biÓu hiÖn tiÕn bé râ rÖt vµ ®· lËp
c«ng, ®îc c¬ quan, tæ chøc n¬i ngêi ®ã c«ng t¸c hoÆc chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng
n¬i ngêi ®ã thêng tró ®Ò nghÞ, th× cã thÓ ®îc Toµ ¸n xo¸ ¸n tÝch nÕu ngêi ®ã ®·
b¶o ®¶m ®îc Ýt nhÊt mét phÇn ba thêi h¹n quy ®Þnh.
§iÒu 67. C¸ch tÝnh thêi h¹n ®Ó xo¸ ¸n tÝch
1. Thêi h¹n ®Ó xo¸ ¸n tÝch quy ®Þnh t¹i §iÒu 64 vµ §iÒu 65 cña Bé luËt
nµy c¨n cø vµo h×nh ph¹t chÝnh ®· tuyªn.
2. NÕu cha ®îc xo¸ ¸n tÝch mµ ph¹m téi míi, th× thêi h¹n ®Ó xo¸ ¸n tÝch
cò tÝnh tõ ngµy chÊp hµnh xong b¶n ¸n míi.
3. ViÖc chÊp hµnh xong b¶n ¸n bao gåm viÖc chÊp hµnh xong h×nh ph¹t
chÝnh, h×nh ph¹t bæ sung vµ c¸c quyÕt ®Þnh kh¸c cña b¶n ¸n.
4. Ngêi ®îc miÔn chÊp hµnh phÇn h×nh ph¹t cßn l¹i còng ®îc coi nh ®·
chÊp hµnh xong h×nh ph¹t.
Ch¬ng X
Nh÷ng quy ®Þnh ®èi víi ngêi cha thµnh niªn ph¹m téi
§iÒu 68. ¸p dông Bé luËt h×nh sù ®èi víi ngêi cha thµnh niªn ph¹m téi
Ngêi cha thµnh niªn tõ ®ñ 14 tuæi ®Õn díi 18 tuæi ph¹m téi ph¶i chÞu
tr¸ch nhiÖm h×nh sù theo nh÷ng quy ®Þnh cña Ch¬ng nµy, ®ång thêi theo nh÷ng
quy ®Þnh kh¸c cña PhÇn chung Bé luËt kh«ng tr¸i víi nh÷ng quy ®Þnh cña Ch¬ng nµy.
§iÒu 69. Nguyªn t¾c xö lý ®èi víi ngêi cha thµnh niªn ph¹m téi
1. ViÖc xö lý ngêi cha thµnh niªn ph¹m téi chñ yÕu nh»m gi¸o dôc, gióp ®ì
hä söa ch÷a sai lÇm, ph¸t triÓn lµnh m¹nh vµ trë thµnh c«ng d©n cã Ých cho x· héi.
Trong mäi trêng hîp ®iÒu tra, truy tè, xÐt xö hµnh vi ph¹m téi cña ngêi
cha thµnh niªn, c¸c c¬ quan nhµ níc cã thÈm quyÒn ph¶i x¸c ®Þnh kh¶ n¨ng
nhËn thøc cña hä vÒ tÝnh chÊt nguy hiÓm cho x· héi cña hµnh vi ph¹m téi,
nguyªn nh©n vµ ®iÒu kiÖn g©y ra téi ph¹m.
2. Ngêi cha thµnh niªn ph¹m téi cã thÓ ®îc miÔn tr¸ch nhiÖm h×nh sù,
nÕu ngêi ®ã ph¹m téi Ýt nghiªm träng hoÆc téi nghiªm träng, g©y h¹i kh«ng lín,
cã nhiÒu t×nh tiÕt gi¶m nhÑ vµ ®îc gia ®×nh hoÆc c¬ quan, tæ chøc nhËn gi¸m
s¸t, gi¸o dôc.
3. ViÖc truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù ngêi cha thµnh niªn ph¹m téi vµ ¸p
dông h×nh ph¹t ®èi víi hä ®îc thùc hiÖn chØ trong trêng hîp cÇn thiÕt vµ ph¶i
c¨n cø vµo tÝnh chÊt cña hµnh vi ph¹m téi, vµo nh÷ng ®Æc ®iÓm vÒ nh©n th©n vµ
yªu cÇu cña viÖc phßng ngõa téi ph¹m.
4. Khi xÐt xö, nÕu thÊy kh«ng cÇn thiÕt ph¶i ¸p dông h×nh ph¹t ®èi víi
ngêi cha thµnh niªn ph¹m téi, th× Toµ ¸n ¸p dông mét trong c¸c biÖn ph¸p t
ph¸p ®îc quy ®Þnh t¹i §iÒu 70 cña Bé luËt nµy.
5. Kh«ng xö ph¹t tï chung th©n hoÆc tö h×nh ®èi víi ngêi cha thµnh niªn
ph¹m téi. Khi xö ph¹t tï cã thêi h¹n, Toµ ¸n cho ngêi cha thµnh niªn ph¹m téi
®îc hëng møc ¸n nhÑ h¬n møc ¸n ¸p dông ®èi víi ngêi ®· thµnh niªn ph¹m téi
t¬ng øng.
Kh«ng ¸p dông h×nh ph¹t tiÒn ®èi víi ngêi cha thµnh niªn ph¹m téi ë ®é
tuæi tõ ®ñ 14 tuæi ®Õn díi 16 tuæi.
Kh«ng ¸p dông h×nh ph¹t bæ sung ®èi víi ngêi cha thµnh niªn ph¹m téi.
6. ¸n ®· tuyªn ®èi víi ngêi cha thµnh niªn ph¹m téi khi cha ®ñ 16 tuæi,
th× kh«ng tÝnh ®Ó x¸c ®Þnh t¸i ph¹m hoÆc t¸i ph¹m nguy hiÓm.
§iÒu 70. C¸c biÖn ph¸p t ph¸p ¸p dông ®èi víi ngêi cha thµnh niªn
ph¹m téi
1. §èi víi ngêi cha thµnh niªn ph¹m téi, Toµ ¸n cã thÓ quyÕt ®Þnh ¸p
dông mét trong c¸c biÖn ph¸p t ph¸p cã tÝnh gi¸o dôc, phßng ngõa sau ®©y:
a) Gi¸o dôc t¹i x·, phêng, thÞ trÊn;
b) §a vµo trêng gi¸o dìng.
2. Toµ ¸n cã thÓ ¸p dông biÖn ph¸p gi¸o dôc t¹i x·, phêng, thÞ trÊn tõ mét
n¨m ®Õn hai n¨m ®èi víi ngêi cha thµnh niªn ph¹m téi Ýt nghiªm träng hoÆc téi
nghiªm träng.
Ngêi ®îc gi¸o dôc t¹i x·, phêng, thÞ trÊn ph¶i chÊp hµnh ®Çy ®ñ nh÷ng
nghÜa vô vÒ häc tËp, lao ®éng, tu©n theo ph¸p luËt díi sù gi¸m s¸t, gi¸o dôc cña
chÝnh quyÒn x·, phêng, thÞ trÊn vµ tæ chøc x· héi ®îc Toµ ¸n giao tr¸ch nhiÖm.
3. Toµ ¸n cã thÓ ¸p dông biÖn ph¸p ®a vµo trêng gi¸o dìng tõ mét n¨m
®Õn hai n¨m ®èi víi ngêi cha thµnh niªn ph¹m téi, nÕu thÊy do tÝnh chÊt nghiªm
träng cña hµnh vi ph¹m téi, do nh©n th©n vµ m«i trêng sèng cña ngêi ®ã mµ cÇn
®a ngêi ®ã vµo mét tæ chøc gi¸o dôc cã kû luËt chÆt chÏ.
4. NÕu ngêi ®îc gi¸o dôc t¹i x·, phêng, thÞ trÊn hoÆc ngêi ®îc ®a vµo trêng gi¸o dìng ®· chÊp hµnh mét phÇn hai thêi h¹n do Toµ ¸n quyÕt ®Þnh vµ cã
nhiÒu tiÕn bé, th× theo ®Ò nghÞ cña tæ chøc, c¬ quan, nhµ trêng ®îc giao tr¸ch
nhiÖm gi¸m s¸t, gi¸o dôc, Toµ ¸n cã thÓ quyÕt ®Þnh chÊm døt thêi h¹n gi¸o dôc
t¹i x·, phêng, thÞ trÊn hoÆc thêi h¹n ë trêng gi¸o dìng.
§iÒu 71. C¸c h×nh ph¹t ®îc ¸p dông ®èi víi ngêi cha thµnh niªn
ph¹m téi
Ngêi cha thµnh niªn ph¹m téi chØ bÞ ¸p dông mét trong c¸c h×nh ph¹t sau
®©y ®èi víi mçi téi ph¹m:
1. C¶nh c¸o;
2. Ph¹t tiÒn;
3. C¶i t¹o kh«ng giam gi÷;
4. Tï cã thêi h¹n.
§iÒu 72. Ph¹t tiÒn
Ph¹t tiÒn ®îc ¸p dông lµ h×nh ph¹t chÝnh ®èi víi ngêi cha thµnh niªn
ph¹m téi tõ ®ñ 16 tuæi ®Õn díi 18 tuæi, nÕu ngêi ®ã cã thu nhËp hoÆc cã tµi s¶n
riªng.
Møc ph¹t tiÒn ®èi víi ngêi cha thµnh niªn ph¹m téi kh«ng qu¸ mét phÇn
hai møc tiÒn ph¹t mµ ®iÒu luËt quy ®Þnh.
§iÒu 73. C¶i t¹o kh«ng giam gi÷
Khi ¸p dông h×nh ph¹t c¶i t¹o kh«ng giam gi÷ ®èi víi ngêi cha thµnh niªn
ph¹m téi, th× kh«ng khÊu trõ thu nhËp cña ngêi ®ã.
Thêi h¹n c¶i t¹o kh«ng giam gi÷ ®èi víi ngêi cha thµnh niªn ph¹m téi
kh«ng qu¸ mét phÇn hai thêi h¹n mµ ®iÒu luËt quy ®Þnh.
§iÒu 74. Tï cã thêi h¹n
Ngêi cha thµnh niªn ph¹m téi chØ bÞ ph¹t tï cã thêi h¹n theo quy ®Þnh
sau ®©y:
1. §èi víi ngêi tõ ®ñ 16 tuæi ®Õn díi 18 tuæi khi ph¹m téi, nÕu ®iÒu luËt
®îc ¸p dông quy ®Þnh h×nh ph¹t tï chung th©n hoÆc tö h×nh, th× møc h×nh ph¹t
cao nhÊt ®îc ¸p dông kh«ng qu¸ mêi t¸m n¨m tï; nÕu lµ tï cã thêi h¹n th× møc
h×nh ph¹t cao nhÊt ®îc ¸p dông kh«ng qu¸ ba phÇn t møc ph¹t tï mµ ®iÒu luËt
quy ®Þnh;
2. §èi víi ngêi tõ ®ñ 14 tuæi ®Õn díi 16 tuæi khi ph¹m téi, nÕu ®iÒu luËt
®îc ¸p dông quy ®Þnh h×nh ph¹t tï chung th©n hoÆc tö h×nh, th× møc h×nh ph¹t
cao nhÊt ®îc ¸p dông kh«ng qu¸ mêi hai n¨m tï; nÕu lµ tï cã thêi h¹n th× møc
- Xem thêm -