Tài liệu Lang le sa pa

LAËNG LEÕ SAPA NGUYEÃN THAØNH LONG Laëng leõ Sa Pa laø moät truyeän ngaén hay cuûa Nguyeãn Thaønh Long. Cuõng nhö haàu heát caùc saùng taùc khaùc, ôû LLSP taùc gæa ñaõ söû duïng caùch keå chuyeän nheï nhaøng, coát truyeän ñôn giaûn, khoâng coù nhöõng tình huoáng laét leùo, phöùc taïp cuõng khoâng khai thaùc nhöõng maâu thuaãn caêng thaúng nhöng noäi dung caâu chuyeän laïi haáp daãn ngöôøi ñoïc voâ cuøng. Coù leõ löïc haáp daãn aáy phaùt ra töø veû ñeïp trong caùch soáng trong taâm hoàn vaø nhöõng suy nghó cuûa ATN – nhaân vaät chính cuûa truyeän vaø caû nhöõng nhaân vaät khaùc. Hoï tieâu bieåu cho nhöõng ngöôøi soáng, coáng hieán trong giai ñoaïn daân toäc ta vöøa xaây döïng Chuû nghóa xaõ hoäi ôû mieàn Baéc vaø tieán haønh cuoäc chieán tranh choáng ñeá quoác Myõ ôû mieàn Nam, thoáng nhaát ñaát nöôùc. Ngay töø ñaàu taùc phaåm, Nguyeãn Thaønh Long ñaõ söû duïng caùch keå raát môùi la ïkhi taùc giaû khoâng cho nhaân vaät chính cuûa mình xuaát hieän maø chæ giaùn tieáp qua lôøi giôùi thieäu raát aán töôïng cuûa baùc laùi xe, raèng anh ta laø “moät trong nhöõng ngöôøi coâ ñoäc nhaát theá gian”, raèng anh ta raát “theøm ngöôøi” vaø neáu hoïa só coù gaëp thì theá naøo “cuõng thích veõ”. Sau ñoù anh ñaõ xuaát hieän tröïc tieáp qua cuoäc gaëp gôõ choác laùt vôùi baùc laùi xe. OÂng hoïa só vaø coâ kó sö trong khoaûng thôøi gian ngaén nguûi ñeå roài laïi khuaát vaøo maây muø baït ngaøn vaø caùi laëng leõ muoân thöôû cuûa nuùi non SaPa. Tuy nhieân chæ vôùi 30 phuùt tieáp xuùc aáy, anh thanh nieân ñaõ ñeå laïi trong loøng ngöôøi ñoïc moät aán töôïng khoù phai môø veà veû ñeïp trong caùch soáng, trong taâm hoàn anh. Ñoù laø anh thanh nieân 27t, laøm coâng taùc khí töôûng kieâm vaät lyù ñaïi caàu, voùc ngöôøi nhoû beù nhöng nuï cöôøi raïng rôõ treân göông maët. Anh soáng vaø laøm vieäc treân ñænh Yeân Sôn cao 2600m so vôùi möïc nöôùc bieån, quanh naêm chæ coù maây muø laïnh leõo. Vì theá chuùng ta cuõng khoâng laï gì khi baùc laùi xe baûo anh laø ngöôøi coâ ñoäc nhaát theá gian. Baïn beø cuûa anh toaøn laø nhöõng vaät voâ tri: maùy ño naéng, ño gioù, ño maáy….. tuy soáng trong hoaøn caûnh coâ ñôn nhö theá nhöng ngöôøi thanh nieân aáy vaãn yeâu ñôøi, vaãn laøm vieäc vôùi tinh thaàn traùch nhieäm cao nhaát. Anh saép xeáp lo toan cuoäc soáng rieâng ngaên naép, oån ñònh “moät caên nhaø ba gian, saïch seõ”, anh nuoâi gaø troàng hoa, moät vöôøn hoa vôùi “hoa dôn, hoa thöôïc döôïc, vaøng, tím, ñoû, hoàng phaán, toå ong….” Röïc rôõ saéc maøu vaø anh thích ñoïc saùch, saùch nhö moät ngöôøi baïn vôùi anh, ñoïc ñeå vôi bôùt noãi coâ ñôn “luùc naøo toâi cuõng coù ngöôøi troø chuyeän. Nghóa laø coù saùch aáy maø. Moãi ngöôøi vieát moät veû”. Thænh thoaûng, anh coøn xuoáng ñöôøng, tìm gaëp baùc laùi xe cuøng haønh khaùch ñeå troø chuyeän nöõa. Soáng trong caûnh coâ ñôn nhö vaäy nhöng anh khoâng heà thu mình laïi maø ñaõ choïn cho mình moät caùch soáng raát soâi noåi. Thaùi ñoä noàng nhieät, hieáu khaùch, nuï cöôøi toûa naéng cuûa anh ñaõ gaây ñöôïc thieän caûm ñoái vôùi moïi ngöôøi ngay töø ñaàu. Chæ vôùi caâu noùi cuûa baùc laùi xe “ Ñaây, toâi giôùi thieäu vôùi anh moät hoïa só laõo thaønh nheù. Vaø coâ ñaây laø kó sö noâng nghieäp ”. Anh ñaõ vui veû vôùi moïi ngöôøi leân thaêm nhaø. Khoâng chæ theá anh coøn raát quan taâm ñeán moïi ngöôøi. Anh bieáu baùc laùi xe cuû tam thaát ñeå mang veà cho vôï baùc vöøa oám daäy, moät boù hoa röïc rôõ cho coâ kó sö treû hay moät 1 aám traø ngon Yeân Sôn cho oâng hoïa só giaø. Nieàm vui gaëp gôõ daøo daït trong loøng anh, boäc loä qua neùt maët vaø töøng cöû chæ. Ngöôøi thanh nieáu aáy khoâng chæ ñaùng yeâu trong caùch soáng maø coøn ñaùng yeâu vì nhöõng ñieàu anh ñang laøm vaø nhöõng suy nghó heát söùc nghieâm tuùc cuûa anh. Qua lôøi anh giôùi thieäu thì coâng vieäc haèng ngaøy cuûa anh laø ño gioù, ño nhieät ñoä, ño naéng, ño möa roài ghi cheùp, roài goïi vaøo maùy boä ñaøm baùo veà trung taâm, theo anh hình dung thì “coâng vieäc noùi chung deã, chæ caàn chính xaùc” vì phaûi baùo veà “nhaø” ñuùng giôø vaøo “boán giôø, 11 giôø, 7 giôø toái, laïi 1 giôø saùng” vaø “gian khoå nhaát laø laàn ghi vaø baùo veà luùc moät giôø saùng”. Nhieàu muøa, nhieàu ñeâm anh phaûi ñoái choïi vôùi gioù tuyeát vaø laëng im. Ñang nguû ngon vôùi chaên aám nhöng ñeán giôø laø vaãn phaûi thöùc giaác, xaùch ñeøn ñi oáp, xaùch maùy ñi ño, khoâng boû moät ngaøy, khoâng queân moät buoåi, aâm thaàm vaø beàn bæ goùp phaàn cho cuoäc khaùng chieán vaø cuoäc soáng cuûa nhaân daân, nhaát laø töø ngaøy phaùt hieän ra moät ñaùm maây khoâ maø anh ñaõ goùp phaàn cuøng khoâng quaân ta haï ñöôïc maùy bay phaûn löïa Myõ. Anh sung söôùng noùi vôùi oâng hoïa só raèng “Töø hoâm aáy chaùu soáng thaät haïnh phuùc”. Sôû dó anh coù theå laøm ñöôïc nhö theá vì anh coù muïc ñích soáng thaät cao ñeïp. Haõy nghe anh taâm söï “Mình sinh ra laø gì, mình ñeû ôû ñaâu, mình vì ai maø laøm vieäc ?”. Anh thanh nieân khoâng phaûi laø moät ngöôøi ñaëc bieät nhö ng vôùi lyù töôûng aáy, anh coá ñeø neùn noãi nhôù nhaø, nhôù ngöôøi, soáng trong caûnh coâ ñôn ñeå hoaøn thaønh nhieäm vuï ñoùng goùp moät phaàn söùc löïc nhoû beù vôùi queâ höông, ñaát nöôùc vaø ñeå xöùng ñaùng vôùi ngöôøi cha ñang ñoái ñaàu vôùi giaëc Myõ xaâm löôïc trong chieán tröôøng mieàn Nam. Coâng vieäc vaát vaû, coù nhöõng ñoùng goùp quan troïng cho ñaát nöôùc nhö theá nhöng ngöôøi thanh nieân hieáu khaùch vaø soâi noåi aáy laïi raát khieâm toán. Anh ngöôïng nguøng khi oâng hoïa só phaùc thaûo chaân dung mình vaø luoân mieäng giôùi thieäu cho oâng nhöõng ngöôøi ñaùng ñeå veõ hôn mình. Laø oâng kó sö vöôøn rau taän tuïy hay ñoàng chí nghieân cöùu seùt khoâng maøng cuoäc soáng cuûa baûn thaân vì lôïi ích ñaát nöôùc. Caùc nhaân vaät trong truyeän ñöôïc Nguyeãn Thaønh Long ñaët trong taâm theá höôùng caùi ñeïp: Baùc laùi xe vui tính, oâng hoïa só giaø, Coâ kó sö treû… taát caû höôùng ñeán anh thanh nieân vôùi taát caû nieàm khaâm phuïc, caûm meán. Coøn anh thanh nieân laïi höôùng veà oâng kó sö troàng rau vaø anh kó sö nghieân cöùu seùt vôùi yù nghó: söï coáng hieán cuûa hoï môùi thaät söï lôùn lao vaø ñaùng ñöôïc ca ngôïi. Chính ngheä thuaät quy chieáu naøy ñaõ giuùp taùc giaû xaây döïng thaønh coâng moät taäp theå nhöõng con ngöôøi lao ñoäng môùi ñang höôùng tôùi caùi ñeïp, höôùng tôùi söï hoaøn haûo veà nhaân caùch veà leõ soáng vaø lyù töôûng. Baèng moät coát truyeän khaù nheï nhaøng, nhöõng chi tieát chaân thöïc tinh teá, baèng ngoân ngöõ ñoái thoaïi sinh ñoäng, Nguyeãn Thaønh Long ñaõ keå laïi moät cuoäc gaëp gôõ tình côø maø thuù vò nôi SaPa laëng leõ. Chöa ñaày 30 phuùt tieáp xuùc vôùi anh thanh nieân khieán ngöôøi hoïa só giaø theâm suy ngaãm veà veû ñeïp cuoäc ñôøi maø mình khoâng bao giôø theå hieän ñöôïc khieán coâ kó sö treû loøng bao caûm meán, baâng khuaâng. Ñoàng thôøi vôùi truyeän ngaén naøy Nguyeãn Thanh Long ñaõ khaéc hoïa thaønh coâng chaân dung taäp theå nhöõng ngöôøi lao ñoäng môùi vaø ñeà cao moät quan nieäm soáng heát söùc cao ñeïp: coáng hieán moät caùch laëng leõ aâm thaàm maø heát söùc töï nguyeän cho ñaát nöôùc cho nhaân daân. 2