Sáng kiến kinh nghiệm năm 2010
Nguyễn Văn Phê – THPT Mỹ Hào
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
PHAÀN 1
MÔÛ ÑAÀU
1. LYÙ DO CHOÏN ÑEÀ TAØI:
1.1 “Các tệ nạn ma túy luôn là những vấn đề nhức nhối trong xã
hội . Nghiện ma túy cũng là một trong những vấn đề đó ! Hiện nay,
khi đi vào các công viên , thậm chí chỉ cần ghé mắt vào những
những ngõ tối hay nơi ít người qua lại , chắc hẳn bạn sẽ không khỏi
ngỡ ngàng trước những ống tiêm hay những tớ giấy bạc vẫn chưa
tàn mùi thuốc ... và hơn thế nữa là những con người đang vật vã ,
mơ màng mà " cái chết trắng " mang lại . Ma túy đã trở nên rộng rãi
và phát triển .Thậm chí đi đến đâu ta cũng có thể mua được . Bạn có
biết không , ngay cả những " mầm non " của đất nước cũng đang
dần bị lôi kéo bởi sức hút của nó . Nạn ma túy học đường hiện nay
đang và có thể sẽ mãi là vấn đề nhức nhối , đáng lo lắng cho xã hội
và gia đình nếu chúng ta không biết ngăn chặn kịp thời” ( Báo điện
tử”.
Ma tuùy gaén vôùi toäi phaïm ngaøy moät taêng, tyû
leä nghieän naëng chieám ña soá, caùc loaïi ma tuùy ñöôïc söû duïng ngaøy caøng ña
daïng … Dieãn tieán phöùc taïp cuûa tình traïng nghieän ma tuùy hieän nay ñaët
ra cho xaõ hoäi nhöõng nhieäm vuï caáp baùch. Chính phuû ñaõ coù nhieàu nghò
quyeát chæ ñaïo hoaït ñoäng cuûa coâng taùc phoøng choáng vaø kieåm soaùt ma tuùy.
Moät soá ban ngaønh chöùc naêng ñöôïc thaønh laäp vaø tieán haønh nhöõng bieän
phaùp phoøngchoáng ma tuùy moät caùch tích cöïc.
1.2 Thanh nieân laø moät löïc löôïng raát quan troïng trong moïi hoaït ñoäng
xaõ hoäi, laø moät boä phaän lao ñoäng chính, sau naøy laø löïc löôïng goùp phaàn thuùc
ñaåy söï tieán boä xaõ hoäi. Trong soá nhöõng ngöôøi maéc nghieän thì thanh nieân
chieám moät tyû leä khaù lôùn.
1.3 Teä naïn ma tuùy laø hieåm hoïa lôùn cho toaøn xaõ hoäi, gaây taùc haïi cho
söùc khoeû, laøm suy thoaùi noøi gioáng, phaåm giaù con ngöôøi, phaù hoaïi haïnh
phuùc gia ñình, gaây aûnh höôûng nghieâm troïng ñeán traät töï, an toaøn xaõ hoäi vaø
an ninh quoác gia.
Boïn toäi phaïm ma tuùy tìm moïi caùch nhaèm ñöa ma tuùy ñeán tay ngöôøi
söû duïng. Khaùch haøng chuû yeáu cuûa boïn chuùng laø hoïc sinh, sinh vieân . Thuû
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------1
Sáng kiến kinh nghiệm năm 2010
Nguyễn Văn Phê – THPT Mỹ Hào
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
ñoaïn cuûa boïn toäi phaïm ma tuùy laø baét ñaàu vôùi nhöõng loaïi ma tuùy coù haøm
löôïng ma tuùy raát nheï trong thuoác laù hoaëc caùc loaïi nöôùc uoáng … vôùi
nhieàu hình thöùc chaøo môøi, duï doã, doaï naït, baét eùp... ñöa caùc em ñeán ma
tuùy moät caùch khoâng tröïc tieáp.
Tröôøng THPT Myõ Haøo naèm treân ñòa kinh teá- vaên hoaù xaõ hoäi phaùt trieån
coù aån chöùa nguy cô aûnh höôûng cuûa ma tuyù ñoái vôùi hoïc sinh. Trong nhöõng
năm qua nhaø tröôøng ñaõ coù nhieàu bieän phaùp ngaên ngöøa aûnh höôûng cuûa ma tuyù
ñoái vôùi hoïc sinh, vì vaäy maø nhaø tröôøng chöa coù hoïc sinh naøo nghieän huùt.
Nhöng trong thöïc teá vaãn tieàm aån nguy cô “ ma tuyù xaâm nhaäp hoïc ñöôøng”.
Töø nhöõng lyù do treân toâi choïn ñeà taøi “ Kinh nghieäm phoøng choáng
ma tuùy xaâm nhaäp hoïc ñöôøng”.
2. ÑOÁI TÖÔÏNG NGHIEÂN CÖÙU
Ñoái töôïng nghieân cöùu:
- Caùc yù kieán cuûa giaùo vieân, hoïc sinh veà coâng taùc phoøng choáng ma
tuùy trong nhaø tröôøng.
- Caùc bieän phaùp quaûn lyù cuûa Hieäu tröôûng.
Khaùch theå nghieân cöùu:
Giaùo vieân, hoïc sinh cuûa tröôøng
3. NHIEÄM VUÏ CUÏ THEÅ CUÛA ÑEÀ TAØI:
3.1 Caùc loaïi ma tuyù vaø nhöõng nguyeân nhaân, taùc haïi cuûa ma tuyù
3.2 Thöïc traïng vieäc thöïc hieän caùc bieän phaùp phoøng choáng ma tuùy
xaâm nhaäp vaøo tröôøng trung hoïc phoå thoâng Mỹ Hào
3.3 Ñeà xuaát moät soá giaûi phaùp phoøng choáng ma tuùy xaâm nhaäp nhaø
tröôøng.
4.. PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU:
Caùc phöông phaùp nghieân cöùu cuï theå: Ñieàu tra tröïc tieáp qua phieáu, phoûng vaán,
nghieân cöùu taøi lieäu, phöông tieän thoâng tin...
Caùc phöông phaùp phaân tích ñònh löôïng: söû duïng phöông phaùp
thoáng keâ toaùn hoïc.
5. PHAÏM VI NGHIEÂN CÖÙU-THÔØI GIAN NGHIEÂN CÖÙU
Tröôøng THPT Myõ Haøo- Naêm hoïc 2009-2010
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------2
Sáng kiến kinh nghiệm năm 2010
Nguyễn Văn Phê – THPT Mỹ Hào
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
PHAÀN 2
NOÄI DUNG
CHÖÔNG 1
CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN CUÛA ÑEÀ TAØI.
I - KHAÙI NIEÄM VEÀ MA TUYÙ:
Ma túy nếu tách ra từng từ “ma” và “túy” thì có nghĩa là “tê liệt” và “say
sưa”. Nói một cách khác bất kỳ chất nào khi dùng nó, người sử dụng có
trạng thái hưng phấn và bị lệ thuộc vào chúng hay còn gọi là “nghiện”, cuối
cùng bị tê liệt ý chí, hủy hoại cơ thể, đó là ma túy.
Ma tuùy laø teân goïi chung cuûa chaát gaây nghieän coù ñaëc tính:
- Laøm cho ngöôøi söû duïng luoân coù ham muoán phaûi söû duïng baèng baát
cöù giaù naøo.
- Laøm cho ngöôøi söû duïng coù khuynh höôùng taêng lieàu duøng, ngaøy
caøng cao môùi ñuû ñoä .
- Laøm ngöôøi söû duïng noâ leä veà vaät chaát laãn tinh thaàn. Neáu ngöng seõ
bò vaät vaõ, ñau ñôùn, thaäm chí tính maïng bò ñe doaï. Do vaäy khaùi nieäm ma
tuùy ñöôïc caùc chuyeân gia nghieân cöùu cuûa Lieân hieäp quoác cho raèng:“Ma
tuùy laø caùc chaát hoaù hoïc coù nguoàn goác töï nhieân vaø nhaân taïo khi xaâm nhaäp
vaøo cô theå con ngöôøi seõ coù taùc ñoäng laøm thay ñoåi taâm traïng, yù thöùc vaø trí
tueä, laøm con ngöôøi bò leä thuoäc vaøo chuùng gaây neân toån thöông cho caù nhaân
vaø coäng ñoàng”. Caùc chuyeân gia nghieân cöùu veà ma tuùy cuûa Vieät Nam cho
raèng: “Ma tuùy laø caùc chaát coù nguoàn goác töï nhieân hoaëc toång hôïp.Khi ñöôïc
ñöa vaøo cô theå cuûa con ngöôøi noù coù taùc duïng laøm thay ñoåi traïng thaùi yù thöùc
vaø sinh lyù cuûa con ngöôøi ñoù. Neáu laïm duïng ma tuùy, con ngöôøi sẽ leä thuoäc
vaøo noù, khi ñoù gaây toån thöông vaø nguy haïi cho ngöôøi söû duïng vaø coäng
ñoàng
Ma tuùy bao goàm nhöïa thuoác phieän, nhöïa caàn sa,
cao coâca, laù, hoa, quaû caây caàn sa; laù caây coâca; quaû thuoác phieän khoâ; quaû
thuoác phieän töôi; heroâin; coâcain; caùc chaát ma tuùy khaùc ôû theå loûng; caùcchaát
ma tuùy khaùc ôû theå raén.
Coù nhieàu caùch phaân loaïi ma tuùy, nhöng nhìn chung coù moät soá daïng
phaân loaïi cô baûn sau ñaây:
- Caên cöù vaøo nguoàn goác ma tuùy, ma tuùy ñöôïc chia laøm ba nhoùm: ma
tuùy töï nhieân, ma tuùy baùn toång hôïp, ma tuùy toång hôïp.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------3
Sáng kiến kinh nghiệm năm 2010
Nguyễn Văn Phê – THPT Mỹ Hào
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
II - CAÙC LOAÏI MA TUÙY THÖÔØNG GAËP VAØ TAÙC HAÏI CUÛA MA TUYÙ:
1- Thuoác phieän vaø caùc chaát töông töï thuoác phieän:
- Thuoác phieän laø nhöïa ñöôïc trích ra vaø cheá bieán töø quaû caây thuoác
phieän (coøn goïi laø caây anh tuùc). Nhöïa thuoác phieän ñöôïc ñoùng goùi daïng ñaëc,
deûo, maøu naâu ñen. Töø nhöïa naøy ngöôøi ta cheá bieán ñeå thu ñöôïc morphine
döôùi daïng vieân hoaëc daïng nöôùc ñöïng trong oáng thuyû tinh. Heroin (coøn goïi
laø baïch phieán) laø chaát ñöôïc taïo ra töø morphin.
- Moät soá chaát hoaøn toaøn ñöôïc toång hôïp coù taùc duïng töông töï morphin
goïi laø opiate toång hôïp. Ñoù laø caùc chaát: meùpeùridine (dolosal, dolorgan,
demerol) methadone (depridol), levorphanol (levo-dromoran)
2- Caùc chaát gaây aûo giaùc goàm coù: caàn sa (coøn goïi laø boà ñaø) LSD,
mescaline, psilocybin, phencyclidine …
3- Caùc chaát kích thích heä thaàn kinh trung öông: thöôøng goïi laø
cocain, moät chaát ñöôïc trích ra töø laø caây coâca. Ngoaøi ra coøn coù amphetamin
vaø caùc chaát saûn xuaát töø amphetamin. Ñaëc tröng cho nhoùm naøy laø hoàng
phieán (coøn ñöôïc goïi laø thuoác laéc) ñaây laø loaïi thuoác maïnh hôn heroin gaáp
nhieàu laàn. Ñaây laø loaïi bieät döôïc môùi coù taùc duïng laøm höng phaán thaàn kinh,
kích thích cô theå taïo aûo giaùc. Thuoác naøy coù ñoäc haïi vì noù gaây vieâm gan,
vieâm thaän, huyû hoaïi teá baøo thaàn kinh. Sau moät thôøi gian söû duïng, ngöôøi
nghieän seõ rôi vaøo tình traïng queân laõng, roài daàn daàn seõ bò taâm thaàn. Nhöõng
ngöôøi uoáng thuoác laéc nhieàu laàn seõ daãn ñeán tình traïng truî tim maïch, maát
nöôùc vaø seõ daãn ñeán caùi cheát baát ngôø.
4- Caùc chaát öùc cheá heä thaàn kinh trung öông, töùc laø caùc loaïi thuoác
an thaàn hay thuoác nguû bò laïm duïng thaønh caùc loaïi ma tuùy nguy hieåm, goàm
coù:
- Thuoác nguû loaïi Barbiturates: barbital (veronal), phenobarbital
(gardeùnal), amobarbital (amytal), seco - barbital (seconal) coøn goïi laø sì coït, immennoctal coøn goïi I - meâ, binoctal (Immenoctal + amobarbital) coøn
goïi laø bi …
- Thuoác an thaàn loaïi Benzodianzepines: diazepam (Seduxen,
valium), cholorddiazepxide (librium), ni - trazepam (mogadon) …
+ Caùc loaïi ma tuùy treân thöôøng ñöôïc duøng baèng caùch huùt, hít, chích,
uoáng
- Huùt: ngöôøi nghieän cho heroin vaøo trong ñieáu thuoác laù roài huùt; ngöôøi
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------4
Sáng kiến kinh nghiệm năm 2010
Nguyễn Văn Phê – THPT Mỹ Hào
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
nghieän quaán laù caàn sa (boà ñaø) thaønh ñieáu roài huùt; hay saét nhoû laù caàn sa nhö
sôïi thuoác laù roài quaán thaønh ñieáu nhö ñieáu thuoác laù maø huùt.
- Hít: ngöôøi nghieän ñeå heroin leân maët treân tôø giaáy baïc vaø duøng löûa
ñoát phía döôùi ñeå heroin boác thaønh khoùi traéng bay leân roài hít khoùi ñoù hoaëc
neáu nghieän laâu thì coù theå hít tröïc tieáp boät heroin vaøo trong muõi.
- Chích: Ngöôøi nghieän hoaëc chæ chích pha ma tuùy vaøo trong huõ nöôùc,
coù khi pha theâm nhöõng chaát nhö muû xöông roàng, nöôùc voâ trong, thuoác veä
sinh phuï nöõ, nöôùc mieáng, nöôùc ngoït, thuoác ñaïn … vaøo roài chích; caùc loaïi
thuoác daïng nöôùc nhö morphin, thuoác nguû cuõng thöôøng duøng döôùi daïng
chích. Giôùi môùi nghieän thöôøng duøng vieân neùn ñeå uoáng.
- Uoáng: uoáng thuoác phieän, coù khi uoáng saùi (chaát caën) thuoác phieän
cho qua côn nghieän ; hoaëc uoáng caùc loaïi thuoác nguû.
- Nhai: moät soá laù khi nhai coù theå taïo neân caùc aûo giaùc.
Soá
Bieåu hieän
1
Ngaùp (kieåu ngöôøi thöôøng thieáu nguû)
2
Chaûy nöôùc maét, nöôùc muõi (dò öùng thuoác)
3
Töï döng toaùt moà hoâi
4
ÔÙn laïnh, noåi da gaø
5
Ñau caùc cô
6
Suùt caân (gaày yeáu)
7
Co cöùng cô buïng
8
Noân, buoàn noân
9
Tieâu chaûy
10
Khoù nguû
- Caù bieät coù nhöõng tröôøng hôïp nghieän naëng, caùc maïch maùu ñaõ bò hö
haïi, ngöôøi nghieän coù theå raïch tay, raïch chaân roài chaø xaùt ma tuùy vaøo nôi
raïch ñeå ma tuùy thaám vaøo trong maùu.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------5
Sáng kiến kinh nghiệm năm 2010
Nguyễn Văn Phê – THPT Mỹ Hào
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Moät soá daáu hieäu ñeå coù theå phaùt hieän caùc em ñang söû duïng ma tuùy:
a. Huùt boà ñaø: coù muøi kheùt, khoù ngöûi.
b. Hít heroin: caùc em ñeå heroin leân treân mieáng giaáy baïc, ñoát löûa ôû
döôùi cho khoùi traéng bay leân roài hít khoùi baèng moät oáng nhoû ngaäm trong
mieäng.
c. Chích ma tuùy cho nhau.
d. Veà daáu hieäu tieâm chích ma tuùy, coù theå nhìn thaáy daáu kim ôû caùc
maïch maùu treân mu baøn tay, vuøng coå tay, maët treân khuyû tay, hay maët trong
maét caù chaân cuûa caùc em.
e. Daáu hieäu huyû hoaïi thaân theå: duøng dao, vaät beùn raïch hoaëc duøng
ñaàu thuoác laù ñoát coå tay, khuyû tay ñeå laïi daáu theïo.
f. Khi thieáu ma tuùy coù theå coù daáu hieäu ngaùp vaët, chaûy nöôùc maét,
nöôùc muõi, ñau nhöùc vaät vaõ, boàn choàn sôï haõi, tìm moïi caùch ñeå coù ma tuùy.
g. Caàn löu yù raèng vieäc duøng caùc loaïi thuoác thöû nöôùc tieåu khoâng chaéc
laø phaùt hieän ñöôïc ma tuùy. Neáu thöû nöôùc tieåu caùch xa cöû duøng ma tuùy cuoái
cuøng thì khoâng phaùt hieän ñöôïc. Thöû nöôùc tieåu khoâng phaûi laø caùch phaùt
hieän ñöôïc taát caû caùc loaïi ma tuùy. Do ñoù thöû nöôùc tieåu maø khoâng phaùt hieän
ñöôïc ma tuùy cuõng khoâng chaéc laø khoâng coù nghieän ma tuùy. Chæ xem ñaây laø
bieän phaùp boå sung cho chaéc chaén.
Nhöõng bieåu hieän khi nghieän moät soá loaïi ma tuùy thöôøng gaëp
1- Thuoác an thaàn gaây nguû - ma tuyù toång hôïp:
Khi leân côn nghieän : Noùng naûy , boàn choàn , hay gaây goå, ngaùp vaët , chaûy nöôùc maét, nöôùc
muõi, ñoàng töû giaõn nôû lôùn, tieâu chaûy, moà hoâi troäm
Khi huùt xong : Ngöôøi caûm thaáy noùng, maët ñoû, maét ñoû ,höng phaán, kích ñoäng, khoâng töï
chuû baûn thaân, töï huyû hoaïi thaân theå, deã sinh söï ñaùnh nhau, caûm thaáy haùo trong ngöôøi neân
uoáng nhieàu nöôùc
2- Thuoác phieän
Khi leân côn nghieän : Hoang mang sôï haõi, tìm moïi caùch ñeå coù tieàn, ñau buïng, vaõ moà
hoâi, maët nhôït nhaït, ñoàng töû giaõn nôû lôùn.
Khi huùt xong : Thích ôû moät mình, sôï tieáng oàn, toû ra sieâng naêng laøm vieäc vaët, keå chuyeän
huyeân thuyeân nhöng loân xoän, xuaát hieän caùc coá taät, trong ngöôøi ngöùa ngaùy nhö coù kim
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------6
Sáng kiến kinh nghiệm năm 2010
Nguyễn Văn Phê – THPT Mỹ Hào
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
chaâm nheï, noùng trong cô theå.
3- Caàn sa
Khi leân côn nghieän: - Buoàn chaùn, keùm taäp trung tö töôûng, boàn choàn
coá tìm moïi caùch ñeå ra khoûi nhaø. Nhöùc ñaàu, vaõ moà hoâi, maët phôø
phaïc, tim ñaäp maïnh.
Khi huùt xong : Thích nghe nhaïc maïnh, maët ñoû, maét ñoû, muøi kheùt ñaëc bieät ôû gaùy, toùc,
mieäng.Ñoâi khi cöôøi khoùc töï nhieân, ca haùt huyeân thuyeân
4- Heroin
Khi leân côn nghieän: Ngaùp vaët, ñau buïng, chaûy nöôùc maét, ñoàng töû giaõn nôû lôùn, vaõ
moà hoâi, noùng naûy, boàn choàn, noùi lyù leõ laøm baát cöù dieàu gì ñeû coù thuoác.
Khi huùt xong : Thích eâm dòu , traàm tö, thích quan heä tình duïc taäp theå, saéc maët hôi hoàng,
maét long lanh, ñoàng töû teo nhoû, uoáng nhieàu nöôùc, traàm tö.
Nhöõng daáu hieäu cuï theå cuûa ma tuùy ñoái vôùi treû em:
Khi môùi nghieän ma tuùy, caùc em thöôøng tìm moïi caùch ñeå giaáu ngöôøi
thaân, gia ñình haønh vi duøng ma tuùy cuûa mình. Tuy vaäy, caùc em vaãn coù
nhöõng bieåu hieän nhö:
- Giôø giaác thaát thöôøng, hay ra khoûi nhaø vaøo nhöõng giôø coá ñònh hoaëc tranh caûi,
thuyeát phuïc ngöôøi trong nhaø ñeå ñöôïc töï do hôn trong giôø giaác sinh hoaït,
thoaùt khoûi söï quaûn lyù cuûa gia ñình.
- Thay ñoåi tính tình: Töø hieàn laønh trôû neân hung döõ, quaäy phaù, coù nhöõng luùc
caùc em höng phaán, cöôøi noùi voâ côù, noùi nhieàu nhöng caâu chuyeän cöù laëp ñi
laëp laïi, coù luùc uû ruû ueå oaûi, hay ngaùp vaët, ít chòu tieáp xuùc vôùi ngöôøi thaân
trong gia ñình, ít quan taâm ñeán veä sinh caù nhaân.
- Khoâng giao tieáp vôùi ngöôøi nhaø, troán vaøo moät goùc rieâng bieät ñeå lô mô, lim dim,
taän höôûng côn pheâ ma tuùy.
- Hoïc sinh deã bò kích ñoäng, deã bò töï aùi. Caùc em coù nhöõng bieåu hieän tranh caûi,
ñoâi khi thuyeát phuïc nhöõng ngöôøi trong gia ñình ñeå ñaït ñöôïc nhöõng nhu
caàu caù nhaân.
- Hay noùi doái veà vieäc saép xeáp thôøi gian laøm vieäc caù nhaân.
- Hoïc haønh sa suùt, beâ treã khoâng chuù yù nghe giaûng baøi, naêng löïc hoaït
ñoäng ngaøy caøng giaûm, khoâng coøn tinh khoân vaø coù theå daãn ñeán nghæ boû hoïc.
- Buoàn nguû, ngaùp daøi, ueå oaûi nhö ngöôøi maát nguû, maát söï linh hoaït tinh thoâng
nhö ngöôøi thöôøng, lô ñaûng thöôøng nguû gaät trong lôùp.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------7
Sáng kiến kinh nghiệm năm 2010
Nguyễn Văn Phê – THPT Mỹ Hào
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
- Maét ñoû, lôø ñôø do bò kích thích.
- Thieáu taäp trung trong coâng vieäc, löôøi bieáng, lô laø vôùi caùc sôû thích tröôùcñaây.
- Ngaïi giao tieáp vôùi ngöôøi thaân, thích ôû moät mình rieâng bieät.
- Thay ñoåi taäp quaùn, thöùc khuya, daäy treã, aên uoáng baát thöôøng khoâng neàn neáp
hay queân vaø caäp raäp, ít quan taâm ñeán veä sinh caù nhaân.
Khi say ma tuùy, tuyø loaïi ma tuùy söû duïng maø coù bieåu hieän khaùc nhau:
gaây aûo giaùc, höng phaán, kích thích, giaûm trí giaùc coù theå daãn ñeán roái loaïn
haønh vi.
Khi thieáu ma tuùy, ngöôøi nghieän coù caùc bieåu hieän: chaûy nöôùc maét,
toaøn thaân baát an, vaät vaõ, ñoå moà hoâi, soát, ôùn laïnh, böùt röùt, ñöùng ngoài khoâng yeân,
caûm giaùc khoù chòu nhö ñaøn kieán boø trong xöông, lo aâu, maát nguû.
- Thænh thoaûng coù nhöõng côn hoát hoaûng, lo laéng nhaát laø ñeán laàn chích hay vì lyù
do naøo ñoù maø khoâng thöïc hieän ñöôïc.
- Nhu caàu tieàn baïc ngaøy moät taêng, thöôøng xin tieàn nhieàu nhöng khoâng söû
duïng vaøo nhöõng lyù do chính ñaùng.
NHÖÕNG TAÙC HAÏI CUÛA MA TUYÙ
Ma tuùy coù nhöõng taùc haïi voâ cuøng to lôùn cho caù nhaân ngöôøi nghieän, gia ñình,
ngöôøi thaân vaø xaõ hoäi
Caù nhaân ngöôøi nghieän chòu nhöõng taùc haïi nhö:
- Söû duïng ma tuùy döôùi daïng trích coù theå daãn ñeán moät soá nguy cô gaây laây
nhieãm vi ruùt trong maùu nhö nhieãm HIV, vieâm gan sieâu vi B, vieâm gan sieâu
vi C.
- Söû duïng ma tuùy daïng hít gaây hö haïi nieâm maïc vuøng muõi; ma tuùy daïng huùt laøm
toån thöông ñöôøng hoâ haáp, laøm phoåi suy yeáu deã maéc caùc beänh nhieãm truøng
phoåi.
- Chaát ma tuyù gaây xaùo troän nhöõng hoaït ñoäng bình thöôøng cuûa cô theå, daãn ñeán
nhöõng toån haïi ñoái vôùi moät soá cô quan nhö : naõo, noäi tieát, tieâu hoùa.
- Khi söû duïng ma tuùy quaù lieàu daãn ñeán töû vong.
- Ngöôøi nghieän laâu ngaøy cô theå gaày oám, da xaùm xòt, moâi thaâm, toùc tai khoâ cöùng,
xô xaùc deã raïn gaõy, bò toån thöông veà maët tinh thaàn, keùm taäp trung suy nghó,
giaûm nghò löïc, maát yù chí.
- Ngöôøi môùi nghieän heroin, ngay sau khi söû duïng ma tuyù thöôøng gia taêng kích
thích tình duïc daãn ñeán tình duïc khoâng an toaøn, coù theå bò laây nhieãm
HIV/AIDS. Nhöng söû duïng heroin moät thôøi gian daøi laøm suy yeáu khaû naêng
quan heä tình duïc.
- Giôùi nöõ nghieän ma tuùy coù khi phaûi baùn thaân ñeå coù tieàn söû duïng ma tuyù.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------8
Sáng kiến kinh nghiệm năm 2010
Nguyễn Văn Phê – THPT Mỹ Hào
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
- Nghieän ma tuùy laø ñaùnh maát tuoåi treû, phaù huyû töông lai, khoâng giuùp ích gì cho xaõ
hoäi.
- Söï maát nhaân caùch, thay ñoåi tính tình trôû neân gian xaûo, löøa doái moïi ngöôøi, troäm
caép, cöôùp giaät, löøa ñaûo, mua baùn ma tuùy, hueânh hoang vôùi muïc ñích kieám
tieàn ñeå söû duïng ma tuùy.
- Giaûm khaû naêng lao ñoäng, maát vieäc laøm, tieâu toán tieàn baïc cuûa caûi baûn thaân, gia
ñình vaø xaõ hoäi.
- Laøm ñoå vôõ haïnh phuùc gia ñình - cha meï, vôï choàng, anh chò em lo laéng, maát
danh döï, xaáu hoå vôùi haøng xoùm, baïn ñoàng nghieäp. Ñoâi khi coøn teä haïi hôn, daãn
ñeán gaây goã, baïo löïc, cheát choùc trong gia ñình.
- Ngöôøi nghieän ma tuùy coù nguy cô nhieãm HIV do söû duïng chung kim chích, quan
heä tình duïc böøa baõi, khoâng coù yù thöùc töï baûo veä mình maø coøn laø nguoàn laây
nhieãm cho ngöôøi khaùc.
Chính vì vaäy, ngöôøi nghieän phaûi tìm moïi caùch ñeå coù ma tuùy keå caû haønh vi phaïm
phaùp.
Ngöôøi nghieän coøn coù caûm giaùc ñi maây, veà gioù chæ laø caûm giaùc ngaén nguûi nhaát
thôøi. Ñeå ñaït caûm giaùc naøy, ngöôøi nghieän phaûi söû duïng lieàu ma tuùy ngaøy
caøng cao daãn ñeán tình traïng leä thuoäc vaøo noù vaø töï huyû hoaïi cô theå. Khi söû
duïng quaù lieàu, cô theå seõ bò ngoä ñoäc.
Caùc trieäu chöùng xuaát hieän raát nhanh. Tuyø theo loaïi ma tuùy söû duïng
seõ coù moät soá trieäu chöùng ñaëc tröng nhöng chung quy ngöôøi nghieän seõ roái
loaïn taâm thaàn, co giaät, hoân meâ, ñoâi khi truî tim maïch, suy hoâ haáp vaø daãn
ñeán caùi cheát.
Gia ñình vaø ngöôøi thaân:
+ Gia ñình seõ buoàn khoå vì trong nhaø coù ngöôøi nghieän, töø ñoù daãn ñeán maát nieàm tin
vôùi xaõ hoäi.
+ Gia ñình coù ngöôøi nghieän ma tuùy luoân caûm thaáy baát haïnh, ñau
khoå, khaùnh kieät veà kinh teá, maát maùt taøi saûn,
+ Toán tieàn boài thöôøng cho naïn nhaân cuûa ngöôøi nghieän do quaäy phaù, aåu ñaû,
+ Haïnh phuùc gia ñình tan vôõ neáu vôï hay choàng bò nghieän ma tuùy, con caùi bò boû
beâ.
+ Toán thôøi gian thaêm nuoâi khi ngöôøi nghieän phaûi vaøo tuø vì phaïm phaùp luật.
+ Tai tieáng xaáu hoå vôùi haøng xoùm laùng gieàng vaø baø con thaân toäc vì trong nhaø coù
ngöôøi nghieän.
+ Toán tieàn baïc, coâng söùc vaø thôøi gian chaêm soùc khi ngöôøi nghieän maéc nhöõng
chöùng beänh do söû duïng caùc chaát gaây nghieän.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------9
Sáng kiến kinh nghiệm năm 2010
Nguyễn Văn Phê – THPT Mỹ Hào
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Xaõ hoäi:
Ma tuùy coøn laøm cho traät töï, an toaøn xaõ hoäi bò ñe doïa, teä naïn xaõ hoäi gia taêng, caùc
loaïi beänh xaõ hoäi lan traøn.
+ Nghieän ngaäp laø ñaàu moái daãn ñeán nhöõng teä naïn xaõ hoäi. Ñeå thoûa maõn côn
nghieän, ngöôøi nghieän khoâng töø nhöõng haønh vi naøo ñeå kieám tieàn. Nhöõng haønh vi
phaïm phaùp nhö: troäm caép, moùc tuùi, giaät ñoà … thaäm chí coù theå gieát ngöôøi.
+ Do taùc haïi cuûa aûo giaùc cuûa moät soá loaïi ma tuùy, ngöôøi nghieän coù
nhöõng haønh vi hung haõn, gaây haán, quaäy phaù gaây maát traät töï an ninh xaõ hoäi
hoaëc coù khi noåi maùu: “ anh huøng xa loä ” ñua xe laïng laùch gaây tai naïn giao
thoâng.
+ Toán tieàn do phaûi xaây döïng löïc löôïng phoøng vaø khaéc phuïc, giaûi quyeát caùc
haäu quaû do ma tuùy ñem laïi.
+ Ma tuùy laøm hö hoûng theá heä treû, nhöõng ngöôøi sa chaân vaøo con ñöôøng
nghieän ngaäp. Nhö vaäy, ma tuùy cuõng aûnh höôûng ñeán söï phaùt trieån kinh teá,
chính trò, vaên hoaù, quoác phoøng.
+ Chi phí veà tieàn cho vieäc giaùo duïc phoøng ngöøa vaø ñieàu trò cho beänh nhaân seõ
khoâng nhoû, toán ñeán haøng chuïc tyû ñoàng moãi naêm (naêm 1996 toán 20 tyû
ñoàng).
CHÖÔNG II
THÖÏC TRAÏNG GIAÙO DUÏC PHOØNG, CHOÁNG MA TUÙY
CUÛA TRÖÔØNG TRUNG HOÏC PHỔ THOÂNG MYÕ HAØO
1 ÑAËC ÑIEÅM TÌNH HÌNH NHAØ TRÖÔØNG
a) Thuận lợi:
- Nhà trường được sự quan tâm sâu sắc của Sở Giáo dục-Đào tạo Hưng
Yên,Huyện uỷ, HĐND, UBND Huyện Mỹ Hào và Ban đại diện cha mẹ học sinh
của trường
- Nhà trường có đội ngũ Giáo viên ổn định, đủ về cơ cấu, vững về chuyên
môn, gương mẫu trong công tác, luôn tự học, tự bồi dưỡng đáp ứng nhu cầu hiện tại
của ngành.
- Phụ huynh học sinh nhiệt tình, ủng hộ các chủ trương và các hoạt động của
nhà trường.
- Nhà trường có đủ số phòng học và phòng bộ môn cho học sinh học tập.
- Ban Giám hiệu đoàn kết, sáng tạo trong việc, luôn tìm tòi đổi mới trong công
tác quản lý.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------10
Sáng kiến kinh nghiệm năm 2010
Nguyễn Văn Phê – THPT Mỹ Hào
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
- Các tổ chức trong nhà trường năng động, phối hợp nhịp nhàng trong mọi hoạt
động, tích cực ủng hộ các chủ trương chính sách của nhà trường.
- Các cơ quan hữu quan trên địa bàn của nhà trường ủng hộ, hợp tác trrong tác
giáo dục học sinh.
b) Khó khăn:
- Vị trí của nhà trường nằm trên địa bàn có nhiều doanh nghiệp đang hoạt
động nên tình hình xã hội có nhiều phức tạp có tác động đến việc giáo dục đạo đức
học sinh.
- Số giáo viên dạy giỏi chưa nhiều, chưa đồng bộ nên chưa đáp ứng hết nhu
cầu của phụ huynh và học sinh.
- Kinh phí còn hạn hẹp, hạn chế việc trang bị cơ sở vật chất cũng như tổ chức
các hoạt động giáo dục.
2 VIEÄC TOÅ CHÖÙC GIAÙO DUÏC PHOØNG, CHOÁNG MA TUÙY TRONG TRÖÔØNG
TRUNG HOÏC PHOÅ THOÂNG MYÕ HAØO
Trong nhöõng naêm gaàn ñaây, thöïc hieän söï chæ ñaïo cuûa Boä Giaùo
Duïc vaø Ñaøo Taïo, cuûa Uyû ban nhaân daân tænh Höng Yeân, Sôû Giaùo Duïc- Ñaøo Taïo
Höng Yeân, Uyû ban nhaân daân huyeän Myõ Haøo ñaõ thöïc hieän caùc bieän phaùp cuï theå
nhö sau:
Noäi dung sinh hoaït, tuyeân truyeàn veà giaùo duïc phoøng choáng ma tuùy:
Toå chöùc thi tìm hieåu veà “ taùc haïi cuûa ma tuy”ù noùi chung vaø vôùi hoïc sinh noùi rieâng,
thi “Tìm hiểu pháp luật về phòng chống ma tuý, mại dâm, HIV/AIDS” Coù caùc khaåu hieäu
tuyeân truyeàn nhö “ Nói không với ma tuý”, “ Ma tuý là cái chết trắng, hãy tránh xa” .
“Thầy và trò trường THPT Mỹ Hào quyết tâm ngăn chặn, đẩy lùi hiểm hoạ ma tuý ra
khỏi môi trường nhà trường và cộng đồng xã hội”.
Toå chöùc cac hoaït ñoäng höôûng öùng ngaøy theá giôùi phoøng choáng ma tuyù ( ngaøy
26/6). Ngoaøi ra, trong nhöõng tieát sinh hoaït chuû nhieäm lồng ghép nội dung phòng
chống ma tuý trong nhöõng taøi lieäu do nhaø tröôøng cung caáp :
Soå tay höôùng daãn thöïc haønh giaùo duïc phoøng, choáng ma tuùy trong hoïc ñöôøng.
Ñeà cöông tuyeân truyeàn phoøng choáng ma tuùy.
Ma tuùy - nhöõng ñieàu caàn bieát
Hoûi ñaùp veà giaùo duïc phoøng, choáng ma tuùy trong hoïc ñöôøng
Phoøng - trò beänh nghieän ma tuùy.
Nguyeân nhaân vaø caùch chöõa trò chöùng nghieän ma tuùy ….
Trong ñoù taäp trung caùc baøi giaûng theo quy ñònh: Nhöõng kieán thöùc cô baûn veà
chaát ma tuùy, Taùc haïi cuûa ma tuùy, nhöõng daáu hieäu nhaän bieát, caùc giaûi phaùp ñieàu trò
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------11
Sáng kiến kinh nghiệm năm 2010
Nguyễn Văn Phê – THPT Mỹ Hào
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
vaø phoøng choáng, caùc quy ñònh cuûa phaùp luaät … ( baêng hình minh hoaï)
Phaân coâng phoái hôïp caùc boä phaän trong phaïm vi nhaø tröôøng.
Giaùo vieân chuû nhieäm.
Toå chöùc vaø quaûn lyù chaët cheõ veà neàn neáp kyû cöông nhaø tröôøng nhö giôø ra vaøo
lôùp, giôø chôi, giôø hoïc vaø caùc giôø sinh hoaït ngoaïi khoùa.
Ñoái vôùi giaùo vieân boä moân:
Ngoaøi vieäc cung caáp kieán thöùc cho caùc em, giaùo vieân coøn quaûn lyù vieäc hoïc taäp,
theo doõi thaùi ñoä, nhöõng bieåu hieän baát thöôøng cuûa hoïc sinh trong töøng tieát daïy ñeå coù
bieän phaùp ngaên chaën kòp thôøi.
Beân caïnh ñoù, giaùo vieân caùc boä moân: giaùo duïc coâng daân, sinh hoïc, ñòa lyù, ngöõ
vaên, kyõ thuaät coâng nghieäp … coá gaéng loàng gheùp vaøo noäi dung giaûng daïy nhöõng taùc haïi
cuûa ma tuùy.
Baèng phöông phaùp daïy loàng gheùp, daïy tích hôïp trong caùc moân hoïc chính khoùa,
nhaø tröôøng ñeàu coù yeâu caàu giaùo vieân thöïc hieän ñuùng chæ ñaïo cuûa ngaønh. Tieán haønh loàng
gheùp giaùo duïc phoøng, choáng ma tuùy vôùi giaùo duïc tö töôûng thoâng qua caùc baøi daïy khi
coù theå ñöôïc
Đoàn thanh niên:
Xây dựng các mô hình câu lạc bộ thanh niên như: CLB phòng chống ma túy - mại
dâm, CLB phòng chống tệ nạn xã hội, hòm thư góp ý... nhằm làm tốt công tác tuyên
truyền giáo dục giúp ngăn ngừa tệ nạn xã hội và ma túy xâm nhập vào trường học, kịp
thời tố giác, phát hiện những biểu hiện liên quan đến ma túy.
Tổ chức các chiến dịch truyền thông, như: mít tinh, ký cam kết và phát động ra
quân phòng chống ma tuý với sự tham gia của đông đảo thanh niên, học sinh. Đây cũng
là một trong những hoạt động thiết thực nhằm cổ vũ, động viên, khích lệ ý chí quyết tâm
và trách nhiệm của các cấp, các ngành, đồng thời phát huy kết quả công tác phòng chống
ma tuý trong trường học .
Chỉ đạo đoàn thanh niên tổ chức nhiều hoạt động văn hóa văn nghệ, TDTT, tạo các
sân chơi lành mạnh cho học sinh như các buổi tọa đàm, tuyên truyền cổ động, hội trại,
hội thi, hội diễn; tổ chức cho cán bộ đoàn viên tham gia các lớp tập huấn kỹ năng
truyền thông phòng chống ma túy; tổ chức cho 100% đoàn viên thanh niên được học
tập pháp lệnh, Luật Phòng chống ma túy và ký cam kết không vi phạm tệ nạn ma túy
cũng như các loại hình tệ nạn xã hội khác; tổ chức phát tờ rơi tuyên truyền, hướng dẫn
cho các hoạt động phòng chống ma túy gắn với phòng, chống các tai tệ nạn xã hội..
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------12
Sáng kiến kinh nghiệm năm 2010
Nguyễn Văn Phê – THPT Mỹ Hào
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
100% học sinh được tiếp cận với những thông tin, kiến thức, kỹ năng cơ bản về tác
hại và các cách phòng, chống ma túy, nhà trường đã khẳng định được vai trò và sức
mạnh của mình trong việc góp phần đẩy lùi tệ nạn xã hội nói chung, tệ nạn về ma túy
nói riêng. Nhiều năm liên tục nhà trường không có học sinh bị mắc vào tệ nạn ma túy
và được coi là môi trường học tập an toàn, than thiện.
Bên cạnh những hoạt động trực tiếp, nhà trường đã lồng ghép chương trình, kế
hoạch hành động phòng, chống ma túy vào các phong trào khác như: phong trào tình
nguyện; phong trào xây dựng chi đoàn vững mạnh;
Phoái hôïp vôùi cha meï hoïc sinh:
Vai troø cuûa gia ñình vôùi vieäc phoøng, choáng ma tuùy raát quan troïng.Treân cô sôû
ñoù, ngay töø ñaàu naêm hoïc Ban giaùm hieäu nhaø tröôøng baøn baïc vôùi ban ñaïi dieän
Cha meï hoïc sinh ñöa noäi dung giaùo duïc phoøng, choáng ma tuùy vaøo keá hoaïch vaø
nghò quyeát cuûa Ban ñaïi dieän Cha meï hoïc sinh.
Nhaø tröôøng vaø cha meï hoïc sinh cuøng hôïp ñoàng traùch nhieäm trong vieäc giaùo
duïc con em khoâng giöõ, khoâng thöû, khoâng duøng ma tuùy. Ñoàng thôøi coù nhöõng quy öôùc
vôùi cha meï hoïc sinh vieäc quaûn lyù caùc em ngoaøi giôø hoïc, qua soå lieân laïc ñieän töû,
giaùo vieân thoâng baùo cho cha meï hoïc sinh lòch hoaït ñoäng ngoaøi giôø, caùc buoåi sinh
hoaït ngoaïi khoùa …
Làm tốt công tác xã hội hóa về phòng chống ma túy. Phối hợp với các cấp, các
ngành tại địa phượng trong việc tuyên truyền về tác hại của ma túy. Phối hợp với ban
đại diện CMHS trong công tác giáo dục, quản lí HS nhằm ngăn ngừa tệ nạn ma túy
xâm nhập vào trường học.
Kết quả điều tra – nhöõng toàn taïi :
- Đối với giáo viên chủ nhiệm :
Khi ñöôïc hoûi veà möùc ñoä ñaït ñöôïc cuûa coâng taùc tuyeân
truyeàn giaùo duïc phoøng, choáng ma tuùy trong nhaø tröôøng thì caùc Thaày, Coâ ñaùnh giaù
nhö sau:
+ Trong caùc buoåi sinh hoaït haøng tuaàn, coøn taäp trung chuû yeáu laø nhaän xeùt veà thi
ñua, nhaéc nhôû hoïc sinh veà vieäc thöïc hieän noäi quy nhaø tröôøng, coøn noäi dung tuyeân
truyeàn giaùo duïc phoøng, choáng ma tuùy, giaùo duïc cho hoïc sinh veà teä naïn ma tuùy,
veà phaùp luaät cuûa nhaø nöôùc ñoái vôùi toäi phaïm ma tuùy chöa ñöôïc nhieàu vì thôøi gian
coù haïn .
+ Tuyeân truyeàn giaùo duïc phoøng, choáng ma tuùy trong hoïc sinh phaûi lieäc laøm
thöôøng xuyeân vaø laâu daøi
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------13
Sáng kiến kinh nghiệm năm 2010
Nguyễn Văn Phê – THPT Mỹ Hào
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Ñaùnh giaù cuûa giaùo vieân veà hieäu quaû caùc noäi dung ñaõ trieån khai
Soá TT
Noäi dung ñaõ trieån khai
Soá YÙ kieán
1
Ñöa noäi dung phoøng choáng ma tuùy vaøo g daïy
50
2
Toå chöùc tham quan
30
3
Xem phim, xem trieån laõm
47
4
Môøi baùo caùo vieân noùi chuyeän chuyeân ñeà
50
5
Thi kieán thöùc veà taùc haïi cuûa ma tuùy
35
Haàu heát caùc yù kieán caùc Thaày, Coâ ñeàu cho raèng caùc hình thöùc toå chöùc treân laø toát
nhöng phaûi toå chöùc thöôøng xuyeân vaø phaûi coù keá hoaïch theo doõi kieåm tra ñaùnh giaù.
Traùnh teû nhaït, chöa thu huùt ñoâng ñaûo hoïc sinh
- Maëc khaùc, trong caùc buoåi nghe baùo caùo cuõng coøn khoâng ít hoïc sinh thieáu chuù yù
taäp trung ñeå nghe baùo caùo vieân noùi chuyeän hoaëc caøng veà cuoái buoåi noùi chuyeän thì
traät töï caøng loän xoän bôûi khaù nhieàu em ñi laïi hoaëc ñi ra ngoaøi. Do ñoù, nhaø tröôøng
phaûi phaân coâng giaùo vieân baùm saùt hoïc sinh ñeå giöõ gìn traät töï trong caùc buoåi noùi
chuyeän thì hieäu quaû seõ toát hôn.
- Vieäc toå chöùc cho hoïc sinh tham quan trung taâm cai nghieän coù taùc duïng giaùo
duïc raát thieát thöïc, boå ích nhöng khi trao ñoåi vôùi giaùo vieân, cuõng coù yù kieán cho
raèng coøn mang tính hình thöùc vì moät soá lôùp khi toå chöùc cho hoïc sinh ñi tham
quan chuû yeáu laø ñeå bieát. Sau caùc buoåi tham quan chöa toå chöùc kieåm tra nhaän
thöùc cuûa hoïc sinh (coù theå cho caùc em laøm thu hoaïch vôùi moät soá caâu hoûi ñaõ ñöôïc
thoâng baùo tröôùc)
- Do coù kinh phí cho coâng taùc tuyeân truyeàn haïn cheá neân haàu heát caùc lôùp toå chöùc
cho hoïc sinh tham quan ñeàu phaûi ñoùng tieàn neân moät soá hoïc sinh khoâng coù ñieàu kieän
tham gia.
- Caùc hoaït ñoäng vaên ngheä, theå duïc theå thao ñöôïc toå chöùc vaøo caùc dòp chaøo möøng
ngaøy Nhaø giaùo Vieät Nam 20/11 hoaëc ngaøy thaønh laäp Ñaûng3/2
Nhöng qua trao ñoåi vôùi vôùi moät soá giaùo vieân thì thaáy haàu heát giaùo vieân vaãn
coøn luùng tuùng trong khi giaùo duïc hoïc sinh, ñoâi khi ngöôïng ngaäp vaø giaùo vieân boä
moân coù lieân quan daïy loàng gheùp, tích hôïp noäi dung phoøng, choáng ma tuùy ñeàu
khoâng thoaû maùi vôùi phöông phaùp giaûng daïy nhö vaäy. Theo hoï, neân coù noäi dung
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------14
Sáng kiến kinh nghiệm năm 2010
Nguyễn Văn Phê – THPT Mỹ Hào
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
giaûng daïy cuï theå vaø phaân boá thôøi gian rieâng bieät vaø taùch rôøi cho boä moân naøy vôùi
caùc boä moân khaùc.
Vieäc
phoái
hôïp
giöõa
phuï
huynh
hoïc
sinh
vôùi
nhaø tröôøng ñeå quaûn lyù hoïc sinh ngoaøi giôø hoïc taäp taïi tröôøng gaëp khoâng ít khoù
khaên.Nhöng hieän nay caùc em khoâng chæ theo hoïc caùc lôùp taïi tröôøng maø coøn döï
hoïc theâm nhieàu moân ôû nhieàu nôi khaùc nhau, maët khaùc do yeâu caàu kinh teà gia
ñình nhieàu phuï huynh khoâng coøn thôøi gian ñeå theo doõi vieäc hoïc haønh, ñi laïi cuûa
con em mình.
Moät soá gia ñình gaàn nhö khoaùn traéng vieäc giaùo duïc
cho nhaø tröôøng.
Tuy nhieân hoaït ñoäng cuûa Ban ñaïi dieän Cha me ïhoïcsinh cuûa tröôøng chuû yeáu
döøng laïi ôû vieäc ñoùng goùp xaây döïng quy õHoäi ñeå hoã trôï nhaø tröôøng khen thöôûng
phong traøo, hoïc boång cho hoïc sinh ngheøo … Vieäc phoái hôïp quaûn lyù hoïc sinh ngoaøi
giôø hoïc chöa ñöôïc ñeà caäp chi tieát, cuï theå.
Nhöõng keát quaû ñaït ñöôïc nhö sau:
+ Veà phía hoïc sinh:
Hoïc sinh nhaän thöùc ñöôïc:
Taùc haïi cuûa ma tuùy ñeå töø ñoù coù thaùi ñoä vaø haønh vi ñuùng ñoái vôùi nhöõng
vaán ñeà lieân quan ñeán teä naïn ma tuùy.
Vieäc tuyeân truyeàn phoøng, choáng ma tuùy trong tröôøng hoïc laø caàn thieát vaø
ñöôïc nhaø tröôøng thöïc hieän thoâng qua tieát chuû nhieäm lôùp, thoâng qua caùc buoåi tham
quan, xem phim, trieån laõm, mit ting …
Caùc em ñaõ daàn daàn bieát töï giaùc, töï nguyeän tham gia caùc phong traøo
phoøng, choáng ma tuùy vaø töø ñoù vaän ñoäng caùc em hoïc sinh khaùc cuøng tham gia
phoøng, choáng ma tuùy. Vieäc giaùo duïc phoøng, choáng ma tuùy laø vieäc laøm laâu daøi vaø
thöôøng xuyeân.
+ Veà phía giaùo vieân:
Ñaïi ña soá giaùo vieân ñeàu coù nhaän thöùc ñuùng ñaén, thaáy raèng ma tuùy laø hieåm
hoïa cho toaøn xaõ hoäi. Chính vì theá, coâng taùc tuyeân truyeàn giaùo duïc phoøng,
choáng ma tuùy ñöôïc toaøn theå giaùo vieân höôûng öùng, giuùp hoïc sinh nhaän thöùc
moät caùch ñuùng ñaén veà taùc haïi cuûa ma tuùy ñeå töø ñoù caùc em coù theå töï baûo veä
chính mình.
Coâng taùc phoøng, choáng ma tuùy xaâm nhaäp tröôøng hoïc ñöôïc caùc tröôøng
cuï theå hoùa baèng keá hoaïch, vôùi söï phaân coâng traùch nhieäm ñeán töøng thaønh vieân,
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------15
Sáng kiến kinh nghiệm năm 2010
Nguyễn Văn Phê – THPT Mỹ Hào
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
do ñoù töøng giaùo vieân ñeàu coù theå chuû ñoäng vaø tham gia moät caùch nhieät tình.
Thoâng qua caùc tieát chuû nhieäm, thaày coâ giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh vaø
toå chöùc nhieàu hình thöùc tuyeân truyeàn phoøng, choáng ma tuùy.
Tuy nhieân vaãn coøn moät soá toàn taïi:
Coøn khoâng ít hoïc sinh chöa thaáy heát taàm quan troïng cuûa nhaø tröôøng
trong vieäc giaùo duïc phoøng, choáng ma tuùy, maø caùc em cho raèng ñoù laø coâng vieäc
cuûa xaõ hoäi neân ñaõ khoâng tham gia vaøo caùc hoaït ñoäng tuyeân truyeàn phoøng, choáng.
Noäi dung tuyeân truyeàn coøn ngheøo naøn, mang tính giaùo ñieàu, chöa thöïc
söï thu huùt hoïc sinh tham gia ñoâng ñuû.
Moät soá giaùo vieân chuaån bò noäi dung chöa thaät chu ñaùo, laøm cho giôø sinh
hoaït trôû neân teû nhaït.
Moät soá thaønh vieân trong nhaø tröôøng maëc duø coù nhaän thöùc ñuùng veà vieäc
phoøng, choáng ma tuùy laø caàn thieát nhöng laïi cho raèng ñoù laø coâng vieäc cuûa Ban
giaùm hieäu, cuûa Ñoaøn thanh nieân …
Ñoâi khi ôû moät soá lôùp vieäc phoái hôïp giöõa caùc löïc löôïng chöa thaät ñoàng boä.
coâng taùc tuyeân truyeàn giaùo duïc chöa ñi vaøo chieàu saâu coøn mang naëng tính phong
traøo, hình thöùc. Coâng taùc toå chöùc daïy loàng gheùp chöa theo kòp vôùi nhöõng thuû
ñoaïn, hình thöùc tinh vi cuûa boïn mua baùn ma tuùy.
Giöõa gia ñình vaø nhaø tröôøng chöa coù söï lieân heä chaët cheõ thöôøng
xuyeân trong vieäc quaûn lyù con em mình. Chính quyeàn ñòa phöông chöa trieät
ñeå hoã trôï nhaø tröôøng xaây döïng khu vöïc xung quanh tröôøng an toaøn saïch,
ñeïp.
Trong nhöõng naêm qua, vieäc thöïc hieän phoøng, choáng ma tuùy xaâm
nhaäp nhaø tröôøng trung hoïc phoå thoâng Myõ Haøo raát tích cöïc vaø ñaït
nhieàu keát quaû toát, nhöõng vieäc laøm chöa coù heä thoáng, caùc hieåu bieát veà ma tuyù coøn
chaép
vaù,
Hieän
nay,
trong
tröôøng
tuy
khoâng coù hoïc sinh nghieän ngaäp ma tuùy nhöng moät soá ñoâng hoïc sinh do
taùc ñoäng cuûa baïn beø ngoaøi xaõ hoäi vaãn thöôøng xuyeân la caø, lui tôùi caùc quaùn xaù
Ñaây laø ñoái töôïng raát caàn söï quan taâm cuûa nhaø tröôøng,
gia ñình ñeå giaùo duïc, trang bò nhöõng kieán thöùc caàn thieát veà caùc taùc haïi cuûa
ma tuùy, giuùp caùc em coù nhaän thöùc ñuùng vaø cöông quyeát noùi khoâng vôùi ma
tuùy. Chính vì leõ ñoù coâng taùc giaùo duïc phoøng, choáng ma tuùy laø vieäc laøm
thöôøng xuyeân vaø laâu daøi.
Caùc löïc löôïng trong nhaø tröôøng nhö Ñoaøn thanh nieân coäng saûn Hoà Chí
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------16
Sáng kiến kinh nghiệm năm 2010
Nguyễn Văn Phê – THPT Mỹ Hào
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Minh, Hoäi chöõ thaäp ñoû, Ban nöõ coâng… coù nhieàu ñoùng goùp tích cöïc trong vieäc
giaùo duïc phoøng, choáng ma tuùy ñoái vôùi thanh thieáu nieân noùi chung vaø trong hoïc
sinh noùi rieâng.
Tuy nhieân, muoán giaùo duïc phoøng, choáng ma tuùy hieäu quaû hôn ñoøi hoûi
phaûi coù söï ñaàu tö daøi hôi, ñoàng boä giöõa caùc löïc löôïng lieân quan trong nhaø
tröôøng, xaõ hoäi. Töø thöïc tieãn ôû nhaø tröôøng THPT Myõ Haøo toâi muoán ñuùc ruùt
moät soá kinh nhieäm trong coâng taùc “ Phoøng choáng ma tuyù xaâm nhaäp hoïc
ñöôøng” . Ñoù cuõng chính laø moät soá bieän phaùp toâi seõ trình baøy ôû chöông tieáp
theo nhaèm goùp moät phaàn nhoû ñeå cuøng toaøn ngaønh giaùo duïc phoøng, choáng ma tuùy
ñaït hieäu quaû hôn.
CHÖÔNG III
ĐỀ XUẤT MỘT SỐ BIỆN PHÁP VỀ GIÁO DỤC PHÒNG CHỐNG MA TUÝ
ĐỐI VỚI TRƯỜNG THPT MỸ HÀO
Nghieän huùt, tieâm chích ma tuùy vöøa laø teä naïn xaõ hoäi, vöøa laø moät
hieåm hoïa mang tính chaát toaøn caàu. Maëc duø moâi tröôøng hoïc ñöôøng trong saïch
hôn moâi tröôøng xaõ hoäi vaø soá löôïng hoïc sinh nghieän hoaëc coù daáu hieäu nghieän
chieám tyû leä thaáp, song ñoù cuõng laø quaû bom coù theå gaây haïi baát cöù luùc naøo ñeán vieäc
daïy hoïc vaø giaùo duïc nhaân caùch hoïc sinh. Teä naïn nghieän huùt ma tuùy trong giôùi
treû phaùt trieån maïnh ñaõ gaây haäu quaû xaáu nhieàu maët.
Nhieàu hoïc sinh do nghieän ma tuùy ñaõ boû hoïc hoaëc bò ñuoåi hoïc roài trôû
thaønh ngöôøi phaïm phaùp, moät soá treû em bò boïn toäi phaïm loâi keùo vaøo con
ñöôøng buoân baùn ma tuùy. Tình hình treân khoâng nhöõng aûnh höôûng xaáu ñeán traät
töï an toaøn xaõ hoäi, gaây taâm lyù lo ngaïi trong nhaân daân maø coøn aûnh höôûng
ñeán töông lai ñaát nöôùc.
Ñi saâu tìm hieåu caùc nguyeân nhaân ñaõ trình baøy treân chuû yeáu laø do gia
ñình thieáu quan taâm giaùo duïc, quaûn lyù vieäc hoïc taäp vaø sinh hoaït cuûa con
caùi mình. Tuổi thanh thieáu nieân là độ tuổi có hai nhu cầu học và chơi rất lớn và
luôn ở tâm trạng tìm tòi, khám phá để khẳng định mình trước bạn bè, do vậy
những sinh hoạt trong nhóm bạn bè rất dễ tác động đến các em. Nếu được cha
mẹ quan tâm hỗ trợ đúng mức, các em có điều kiện và cơ hội phát huy bản năng
“tìm tòi – khám phá - tự khẳng định mình” trong môi trường học tập tốt. Nhu
cầu chơi lúc này cũng tập trung trong việc phát triển trí lực, thể lực. Ngược lại
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------17
Sáng kiến kinh nghiệm năm 2010
Nguyễn Văn Phê – THPT Mỹ Hào
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
khi các em không còn tin gia đình là điểm tựa, sự hụt hẫng tình cảm này sẽ phá
vỡ ước mơ với suy nghĩ vô tư trong sáng trẻ thơ. Điểm bị xâm hại đầu tiên là
mất thăng bằng trong học tập → nguy cơ bỏ học xuất hiện → đi tìm nơi gởi
gấm nương tựa → sẽ gặp bạn đồng cảm. Tất nhiên nhóm bạn này có chung
những điểm tương đồng: ngại học tập – ưu tư - trầm uất - thiếu tự tin - sự gặp gỡ
từ đồng cảm này khó tránh khỏi quan hệ tình dục sớm. Từ đây một chấn động
(tinh thần) vừa và rất lớn xuất hiện. Nếu không ngăn chặn kịp thời các em dễ
buông xuôi phó mặc và lao vào cuộc chơi với quỹ thời gian quá dư thừa. Các em
rơi vào tầm ngắm của bọn xấu tình dục và ma túy với vô số ngõ ngách vồ lấy
các em từ sự nông nổi buồn chán nhưng không chịu thua thiệt của các em. Giờ
thì việc tìm tòi khẳng định chỉ là con đường sành điệu trong ăn chơi.
Những đồng cảm đáng ngại ấy là:
- Hụt hẫng tình cảm đối với gia đình - Nhầm lẫn tình cảm với tình yêu →
Quan hệ tình dục sớm → Hối hận, cảm giác tội lỗi → Không còn khả năng học
tập → Bỏ - Trốn học
- Chạy trốn thực tại cuộc sống - Vội vã khẳng định mình.
- Chịu ảnh hưởng nặng tư tưởng thực dụng từ thông tin lệch lạc của bạn
bè, bị mê hoặc kiểu cách “sành điệu”.
- Dễ thách thức xã hội, chống đối cha mẹ.
Vì vaäy, cuoäc ñaáu tranh phoøng choáng ma tuùy phaûi laâu daøi, phöùc taïp laø
traùch nhieäm cuûa caùc caáp, caùc ngaønh vaø cuûa toaøn xaõ hoäi, nhöng coâng taùc
giaùo duïc vaø phoøng choáng ma tuùy seõ ñaït hieäu quaû cao neáu laáy vieäc giaùo
duïc phoøng ngöøa laøm cô sôû thì gia ñình vaø nhaø tröôøng laø löïc löôïng chính. Trong
nhöõng naêm qua nhaø tröôøng ñaëc bieät quan taâm ñeánvieäc giaùo duïc, phoøng choáng
ma tuùy trong nhaø tröôøng, ñaõ thöïc hieän nhieàu bieän phaùp raát hieäu quaû.
Tröôùc nhöõng yeâu caàu caáp thieát, toâi seõ trình baøy moät soá bieän phaùp giaùo
duïc phoøng, choáng ma tuùy trong nhaø tröôøng trung hoïc phoå thoâng.
Biện pháp1 – Công tác quản lý của Hiệu trưởng
• Xaây döïng keá hoaïch:
Ñaây laø coâng ñoaïn raát quan troïng cuûa chu trình quaûn lyù cuûa Hieäu
tröôûng trong nhaø tröôøng, coù keá hoaïch Hieäu tröôûng môùi xaùc ñònh ñöôïc muïc tieâu
caàn ñaït, bieän phaùp thôøi gian, chæ tieâu thöïc hieän.
Haèng naêm Hieäu tröôûng döïa vaøo chæ ñaïo chung cuûa toaøn ngaønh vaø
tình hình cuï theå cuûa ñôn vò ñeå xaây döïng keá hoaïch chung, trong ñoù phaûi chuù troïng
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------18
Sáng kiến kinh nghiệm năm 2010
Nguyễn Văn Phê – THPT Mỹ Hào
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
vieäc phoøng, choáng teä naïn ma tuùy xaâm nhaäp nhaø tröôøng. Trong töøng thôøi ñieåm,
phaûi lieân tuïc xaùc ñònh nhieäm vuï giaùo duïc hoïc sinh vaø thöôøng xuyeân loàng gheùp
trong caùc hoaït ñoäng, sinh hoaït lôùp vaø sinh hoaït Ñoaøn.
• Xaây döïng ñoäi nguõ vaø löïc löôïng noøng coát:
Löïc löôïng noøng coát tham gia vaøo coâng taùc giaùo duïc phoøng, choáng
ma tuùy laø: Chi boä Ñaûng trong nhaø tröôøng, Ban chaáp haønh Coâng ñoaøn, Ban
chaáp haønh Ñoaøn Thanh nieân Coäng saûn Hoà Chí Minh, giaùo vieân chuû nhieäm, Ban
ñaïi dieän Cha me ïhoïc sinh ….
Haøng thaùng löïc löôïng naøy caàn coù keá hoaïch vaøñeà ra bieän phaùp toát nhaát ñeå
giaùo duïc hoïc sinh veà teä naïn ma tuùy theo nhöõng chuû ñeà maø nhaø tröôøng ñeà ra
trong thaùng.
Trong coâng taùc giaùo duïc phoøng, choáng ma tuùy, ñoái vôùi phuï huynh
hoïc sinh neân choïn ra vò cha meï hoïc sinh coù nhieät huyeát vaø uy tín ñeå baàu
vaøo ban ñieàu haønh chung, coøn choïn ra vò cha meï coù nhieàu kinh nghieäm ñeå
laøm ñaàu moái trong vieäc phoái keát hôïp vôùi nhaø tröôøng, ñòa phöông tuyeân
truyeàn giaùo duïc trong phuï huynh vaø hoïc sinh phoøng choáng ma tuùy.
• Toå chöùc thöïc hieän:
- Tìm kieám noäi dung sinh hoïat veà phoøng choáng ma tuùy.
- Phaân coâng cuï theå ñeå caùc löïc löôïng phoái hôïp toå chöùc caùc hoaït ñoäng
ngoaøi giôø leân lôùp.
- Thöôøng xuyeân phoái hôïp vôùi ñòa phöông vaø cha meï hoïc sinh ñeå phaùt
hieän vaø ngaên chaën kòp thôøi khoâng ñeå ma tuùy xaâm nhaäp nhaø tröôøng.
Biện pháp 2- Xaùc ñònh yù thöùc traùch nhieäm cuûa laõnh ñaïo, giaùo vieân, giaùo
vieân chuû nhieäm vaø hoïc sinh veà giaùo duïc phoøng choáng ma tuyù
Muïc tieâu cuûa vieäc xaây döïng nhaän thöùc cho caùn boä, giaùo vieân, coâng nhaân
vieân vaø hoïc sinh trong nhaø tröôøng laø:
+ Naâng cao nhaân caùch vaø söùc ñeà khaùng cuûa caùc em hoïc sinh thoâng
qua caùc hoaït ñoäng Ñoaøn, Ñoäi. Moãi hoïc sinh laø ngöôøi tröïc tieáp haønh ñoäng
ñeå töï giaùo duïc cho mình. Thaày coâ giaùo, phuï huynh, coäng ñoàng xaõ hoäi
höôùng daãn vaø taïo moâi tröôøng ñeå caùc em töï nguyeän, ham thích ñeán vôùi caùc
hoaït ñoäng naøy. Taùc ñoäng vaøo caùc yeáu toá coù nguy cô thuùc ñaåy caùc em ñeán
vôùi ma tuùy, ñeå taêng cöôøng söùc ñeà khaùng cho caùc em ñoái vôùi ma tuùy.
+ Caûi thieän nhaän thöùc cuûa hoïc sinh veà chaát ma tuùy laø tuyeân truyeàn
söï nguy cô, söï taùc haïi cuûa ma tuùy ñoái vôùi baûn thaân gia ñình vaø coäng ñoàng.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------19
Sáng kiến kinh nghiệm năm 2010
Nguyễn Văn Phê – THPT Mỹ Hào
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
+ Cung caáp cho caùc Thaày, Coâ giaùo caùch toå chöùc vaø thöïc hieän caùc
hoaït ñoäng nhaèm giaùo duïc phoøng ngöøa ma tuùy trong hoïc ñöôøng. Moãi Thaày,
Coâ giaùo khoâng nhöõng laø ngöôøi truyeàn ñaït kieán thöùc chuyeân moân maø coøn laø
ngöôøi aûnh höôûng raát lôùn ñeán nhaân caùch vaø nhaän thöùc cuûa caùc em hoïc sinh.Thaày
coâ chuû nhieäm cuõng coù vai troø raát quan troïng, ngoaøi nhöõng hoaït ñoäng chuyeân
moân, coù theå tham gia vaøo nhöõng buoåi hoaït ñoäng vaø sinh hoaït vôùi lôùp veà giaùo
duïc phoøng choáng ma tuùy trong hoïc ñöôøng.
Teä naïn ma tuùy khoâng chæ taùc haïi ñeán baûn thaân ngöôøi nghieän maø coøn
gaây taùc haïi ñeán nhieàu maët ñôøi soáng kinh teá - vaên hoùa - xaõ hoäi cuûa töøng coäng
ñoàng daân cö vaø cuûa toaøn ñaát nöôùc. Hôn nöõa ma tuùy ñaõ xaâm nhaäp vaøo taàng lôùp
thanh thieáu nieân, xaâm nhaäp vaøo nhaø tröôøng.
Giaùo duïc phoøng, choáng ma tuùy trong nhaø tröôøng coù taùc duïng naâng
cao söùc ñeà khaùng cuûa hoïc sinh tröôùc moät teä naïn xaõ hoäi ñang phaùt trieån,
hình thaønh cho hoï moät taâm theá ñuùng ñaén tröôùc nhöõng vaán ñeà lieân quan ñeán
teä naïn xaõ hoäi.
Hôn nöõa ngöôøi hoïc sinh ngaøy nay laø nhöõng coâng daân töông lai cuûa ñaát
nöôùc.
Giaùo duïc phoøng, choáng ma tuùy trong nhaø tröôøng phoå thoâng laø moät
noäi dung giaùo duïc môùi naèm trong phaïm truø cuûa vieäc giaùo duïc phoøng choáng
teä naïn xaõ hoäi.
Noäi dung giaùo duïc phoøng choáng ma tuùy coù lieân quan vôùi nhöõng kieán
thöùc veà sinh hoïc vaø söùc khoûe, veà ñaïo ñöùc vaø phaùp luaät, vôùi nhöõng giaù trò coù
lieân quan ñeán söï phaùt trieån cuûa cô theå, ñeán vieäc baûo veä söùc khoûe vaø löïa choïn
cuoäc soáng laønh maïnh.
- Giaùo duïc phoøng, choáng ma tuùy chæ coù yù nghóa vaø coù hieäu quaû khi
trôû thaønh moät yeáu toá hôïp thaønh, moät boä phaän höõu cô cuûa”Neàn giaùo duïc vì
söï phaùt trieån xaõ hoäi vaø söï toàn taïi vaø phaùt trieån cuûa loaøi ngöôøi”, töùc laø moät
neàn giaùo duïc phuïc vuï vieäc thöïc hieän caùc chính saùch kinh teá - vaên hoùa - xaõ
hoäi cuûa ñaát nöôùc.
Noäi dung giaùo duïc phoøng, choáng ma tuùy khoâng chæ döøng laïi ôû vieäc
laøm cho ngöôøi hoïc lónh hoäi kieán thöùc caàn thieát vaø coù lieân quan, maø coøn laøm
thay ñoåi nhöõng thaùi ñoä, haønh vi khoâng phuø hôïp, hình thaønh nhöõng thaùi ñoä haønh
vi ñuùng ñaén, loái soáng laønh maïnh. Ñeå vieäc giaùo duïc phoøng, choáng ma tuùy trong
nhaø tröôøng coù hieäu qua caàn laøm cho hoïc sinh hieåu ñöôïc yeâu caàu cuï theå sau:
+ Coù nhöõng kieán thöùc cô baûn veà chaát ma tuùy.
+ Coù nhöõng kieán thöùc veà hieän töôïng nghieän huùt ma tuùy, taùc haïi cuûa
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------20
- Xem thêm -