Tài liệu Hoàn thiện công tác kế toán quản trị tại công ty cổ phần xnk thủy sản cà ná , luận văn thạc sĩ

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HỒ CHÍ MINH  LÊ THỊ MỸ LINH HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ TOÁN QUẢN TRỊ TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN XNK THỦY SẢN CÀ NÁ LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ TP.HỒ CHÍ MINH – NĂM 2013 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HỒ CHÍ MINH  LÊ THỊ MỸ LINH HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ TOÁN QUẢN TRỊ TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN XNK THỦY SẢN CÀ NÁ Chuyên ngành: Kế toán Mã số: 60340301 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC TS. HUỲNH ĐỨC LỘNG TP.HỒ CHÍ MINH – NĂM 2013 LỜI CAM ĐOAN  Tôi xin cam đoan luận văn này là công trình nghiên cứu của cá nhân tôi, được thực hiện dựa trên nghiên cứu lý thuyết, khảo sát và dưới sự hướng dẫn khoa học của TS.Huỳnh Đức Lộng. Các số liệu trên và những kết quả trong luận văn là trung thực, chưa từng được công bố trong bất kỳ một công trình nghiên cứu nào Tác giả luận văn Lê Thị Mỹ Linh MỤC LỤC TRANG PHỤ BÌA LỜI CAM ĐOAN MỤC LỤC DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ TÓM TẮT MỞ ĐẦU.......................................................................................................................................................1 1.1 Định nghĩa về kế toán quản trị............................................................................................1 1.2 Vai trò của kế toán quản trị..................................................................................................1 1.3 Nội dung của kế toán quản trị.............................................................................................3 1.3.1 Dự toán ngân sách.............................................................................................................3 1.3.1.1 Định nghĩa về ự 1.3.1.2 Va 1.3.1.3 ủa ự hn 1.3.1.4 1.3.1.5 1.3.2 n ng n h.....................................................................3 h...........................................................................3 ủa ự n ng n h......................................................................4 ự n ng n h.....................................................................6 nh C n ng n h nh ự n ng n h...............................................................8 Kế toán trách nhiệm......................................................................................................13 1.3.2.1 Định nghĩa về ế 1.3.2.2 Va 1.3.2.3 C 1.3.2.4 C 15 ủa ế n n ng h h nh ệ...................................................................13 h nh ệ.........................................................................13 h nh ệ..........................................................................14 nh g h nh ả ủa ng h nh ệ . 1.3.2.5 h ng h nh g h nh ả ủang 1.3.3 Hệ thống kế toán chi phí ........................................................................ 1.3.3.1 Kh 1.3.3.2 hn 1.3.3.3 h 1.3.3.4 Đố 1.3.3.5 h 1.3.4 n ệ về h về h ng h h ........................................................................ 22 h ......................................................................... 22 h h ......................................................... h h nh ................................................................. ng nh g ng h h nh ệ . 16 22 nh g 25 27 h nh ........................................................... 29 Thiết l p thông tin kế toán quản trị cho quá trình ra quyế ịnh ..... 32 CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG TỔ CHỨC C NG T C KẾ TOÁN QUẢN TRỊ TẠI CÔNG TY CP XNK THỦY SẢN CÀ NÁ ..................................................... 35 2.1 Tình hình tổ chức quản lý sản xuất kinh doanh và tổ chức công tác kế toán t i công ty CANASEAFOOD ........................................................................ 2.1.1 35 Tình hình tổ chức quản lý sản xuất kinh doanh t i công ty CANASEAFOOD ................................................................................................ 2.1.1.1Lịch sử hình thành và phát triển ................................................... 2.1.1.2 35 35 Chứ năng v nh ệm vụ của công ty CANASEAFOOD .............. 36 2.1.1.3 ủa ng CANAS A OO ........................................ 37 2.1.1.4Tổ chức bộ máy quản lý .................................................................. 40 2.1.1.5 Quy trình công nghệ sản xuất t i công ty CANASEAFOOD ...... 44 2.1.1.6 Một số ch tiêu kết quả ho 2.1.1.7 Thu n l , hó hăn v 2.1.2 Tình hình tổ chứ ng ộng .................................................. 49 h ến ế c phát triển .............................. 50 n i công ty CANASEAFOOD .... 52 2.1.2.1 Chính sách kế toán áp dụng t i công ty CANASEAFOOD ........ 52 2.1.2.2 H nh hứ ổ hứ hệ hống CANASEAFOOD ............................................................................................. ổ h ế toán t i công ty 53 2.1.2.3 Tổ chức bộ máy kế toán t i công ty CANASEAFOOD ............... 2.2 Thực tr ng tổ chức công tác kế toán quản trị t i công ty 54 CANASEAFOOD .................................................................................................... 56 2.2.1 Nội dung tổ chức công tác kế toán quản trị của công ty CANASEAFOOD ................................................................................................ 2.2.1.1 L p dự toán ngân sách .................................................................... 56 56 2.2.1.2Kế toán trách nhiệm ........................................................................ 58 2.2.1.3 Kế toán t p h p chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm ... 61 2.2.1.4 Thiết l p thông tin kế toán quản trị phục vụ cho các quyế ịnh ngắn h n và dài h n của công ty ..................................................................... 66 2.2.2 Một số nguyên nhân ảnh h ởng ến việc tổ chức công tác kế toán quản trị t i công ty ............................................................................................... 67 CHƯƠNG 3 TỔ CHỨC CÔNG TÁC KẾ TOÁN QUẢN TRỊ TẠI CÔNG TY CP XNK THỦY SẢN CÀ NÁ ................................................................................ 69 3.1 C an ểm tổ chức công tác kế toán quản trị t i công ty CANASEAFOOD .................................................................................................... 69 3.1.1 Phù h p với mô hình tổ chức quản lý của công ty .............................. 69 3.1.2 Phù h 3.1.3 Tính phù h p và hài hòa giữa chi phí và l i ích .................................. 69 3.2 p với yêu cầ vnh ộ quản lý của công ty ......................... 69 Hoàn thiện nội dung của kế toán quản trị nên thực hiện t i công ty .......69 3.2.1 Tổ chức hệ thống dự toán ngân sách .................................................... 70 3.2.1.1 Quy trình l p dự toán ngân sách ................................................... 70 3.2.1.2 L p báo cáo dự toán ngân sách ...................................................... 71 3.2.2 Tổ chức công tác kế toán trách nhiệm t i công ty ............................... 79 3.2.2.1 Tổ chức l i sự phân cấp quản lý t i công ty ..................................79 3.2.2.2 3.2.2.3 H n h ện H n h ện ng ....................................................................................................... trách nhiệm 3.3 Những giải pháp khác nhằ kế toán quản trị t i công ty .................................................................................... h nh ệ nh g h nh ng ......................80 ả của từng trung tâm 82 ảm bảo thực hiện tốt việc tổ chức công tác 84 3.3.1 Chuẩn bị nguồn nhân lực cho bộ ph n kế toán quản trị .................... 84 3.3.2 Ứng dụng công nghệ thông tin vào kế toán quản trị .......................... 85 KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 ........................................................................................ KẾT LUẬN .............................................................................................................. TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC 86 87 DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT  BP ộ hận CK Cuối kỳ CL Chênh lệch CP Cổ phần DN Doanh nghiệp DT Dự toán HACCP Tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm KH Kế hoạch KTQT Kế toán quản trị KTTC Kế toán tài chính KT-TC Kinh tế - tài chính NCTT Nhân công trực tiếp NN&PTNT Nông nghiệp và phát triển nông thôn NVLTT Nguyên vật liệu trực tiếp QLDN Quản lý doanh nghiệp SXKD Sản xuất kinh doanh TP Trư ng h ng TT Thực tế XNK Xuất nhập khẩu DANH MỤC BẢNG Bảng 2-1 ảng số liệu tài sản và ngu n vốn tại công ty Cổ hần N Thủy ản Cà Ná (CANASEAFOOD) ............................................................................................. 38 Bảng 2-2 ảng số lượng lao động các h ng an ................................................ 38 Bảng 2-3 ảng số liệu v tr nh độ lao động của Công ty ........................................ 39 Bảng 2-4 T nh h nh doanh thu, lợi nhuận, nộ ngân sách nhà nước của công ty CANA A OO năm 2011 và năm 2012 .............................................................. 49 Bảng 2-5: Bảng số liệu t nh h nh và định hướng hoạt động từ năm 2013-2015 ....... 52 DANH MỤC SƠ ĐỒ ơ đ 1-1 ơ đ uy tr nh dự toán ngân sách ............................................................ 7 ơ đ 1-2 Mô h nh ấn định thông tin từ tr n xuống .................................................. 8 ơ đ 1-3 Mô h nh thông tin hản h i ....................................................................... 9 ơ đ 1-4 Mô h nh thông tin từ dưới l n ................................................................. 11 ơ đ 2-1 41 ơ đ tổ chức Công ty Cổ Phần XNK Thủy Sản Cà Ná ......................... ơ đ 2-2: Quy trình công nghệ sản xuất .................................................................. 48 ơ đ 2-3 ơ đ hình thức sổ kế toán tại công ty CANASEAFOOD ..................... 53 ơ đ 2-4 ơ đ tổ chức bộ máy kế toán tại công ty CANASEAFOOD ................ 54 ơ đ 2-5 ơ đ ế hoạch th o đơn đ t hàng ..................................... 57 ơ đ 2-6 ơ đ các trung tâm trách nhiệm ............................................................. 58 ơ đ 3-1: Sự phân cấp quản lý tại công ty .............................................................. 79 ơ đ 3-2 ơ đ kết hợp công việc kế toán tài chính và kế toán quản trị ................ 84 uy tr nh lậ DANH MỤC BIỂU ĐỒ Biểu đ 2-1 iểu đ v tr nh độ lao động của Công ty ........................................... Biểu đ 2-2 iểu đ t nh h nh doanh thu, lợi nhuận, các hoản nộ Biểu đ 2-3 iểu đ định hướng hoạt động của Công ty từ năm 2013 - 2015 ....... 52 N NN ........... 39 49 1 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn ề tài Kế toán quản trị là việc thu thập, xử lý, phân tích và cung cấp thông tin cho những người trong nội bộ doanh nghiệp sử dụng, giúp cho việc đưa ra các quyết định nhằm vận hành công việc kinh doanh và vạch kế hoạch trong tương lai, hù hợp với chiến lược và sách lược kinh doanh. Kế toán quản trị với chức năng cung cấp thông tin cho quá trình lập kế hoạch, quá trình tổ chức và đi u hành hoạt động của doanh nghiệp, quá trình kiểm soát và cung cấp thông tin cho quá trình ra quyết định, thông tin do kế toán quản trị cung cấp phần lớn nhằm phục vụ cho chức năng ra uyết định của nhà quản trị. Vì vậy, để cung cấp những thông tin linh hoạt, kịp thời và mang tính hệ thống, tr n cơ s hân tích các hương án nhằm lựa chọn hương án tối ưu nhất thì công ty phải có một hệ thống kế toán hoàn chỉnh. Công ty CP XNK Thủy Sản Cà Ná là một trong những công ty đá ứng được những tiêu chuẩn gắt gao v chất lượng của các công ty nước ngoài, có vai trò quan trọng trong việc nâng cao kim ngạch xuất khẩu cho ngành thủy sản, góp phần giải quyết công ăn việc làm cho người lao động sản xuất kinh doanh sau mỗi kỳ kinh doanh tại địa hương. Qua hảo sát thực tế thực trạng tổ chức công tác công ty Cổ hần N ế toán và ế toán uản trị tạo Thủy ản Cà Ná tác giả nhận thấy công ty vẫn chưa thực hiện tổ chức công tác kế toán quản trị một cách đầy đủ và có hiệu quả. Chính vì những lý do trên, tác giả đã chọn đ tài “ Tổ chức công tác kế toán quản trị tại Công ty CP XNK Thủy Sản Cà Ná” làm luận văn Thạc Sỹ, với hy vọng đ tài giú cho an lãnh đạo công ty có cái nh n đúng đắn v kế toán quản trị và áp dụng vào công ty nhằm góp phần hỗ trợ nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh, quản lý tại công ty này. 2 2. Tổng quan nghiên cứu Tại Việt Nam, một số doanh nghiệ đã ước đầu vận dụng và xây dựng một bộ máy kế toán quản trị riêng biệt và cũng đã có rất nhi u nghiên cứu v vấn đ này. Điển hình là công trình nghiên cứu của Phạm Văn ược (1998) với “Hướng dẫn tổ chức công tác kế toán quản trị trong các doanh nghiệ ”, tác giả đã tr nh ày hương hướng và giải pháp xây dựng hệ thống kế toán quản trị trong các doanh nghiệp Việt Nam, tuy nhiên nghiên cứu này còn mang tính chất chung cho tất cả các loại hình doanh nghiệp. Trong thời gian gần đây, việc nghiên cứu v kế toán quản trị trong các doanh nghiệ đã được nhi u tác giả quan tâm nghiên cứu. Điển hình là các công trình nghiên cứu: “Tổ chức công tác kế toán quản trị tại công ty TNHH Chí Hùng” của tác giả Nguyễn Văn Hải (2012), “Tổ chức công tác kế toán quản trị tại công ty Cổ Phần Nam Việt” của tác giả Trần Kim Tuyến (2009), “Tổ chức công tác kế toán quản trị tại công ty cổ phần đầu tư và xuất nhập khẩu FOODINCO” của tác giả Lê Thị Ngọc Hà (2008), “ Hoàn thiện kế toán quản trị chi phí tại công ty Cổ Phần Thủy Sản nh Định” của tác giả Nguyễn Thị Lệ Chi (2012). … Tất cả các nghiên cứu này đã hái uát được các vấn đ lý luận chung v kế toán quản trị, thấy được tầm quan trọng của kế toán quản trị trong hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Các công trình nghiên cứu v kế toán quản trị đã công ố đ u nghiên cứu chuyên sâu v kế toán quản trị áp dụng cho từng công ty cụ thể trong từng ngành, phù hợp với đ c điểm kinh doanh của từng Công ty. Tuy nhiên, tất cả các công trình nghiên cứu v kế toán quản trị đã công bố đ u chưa nghi n cứu chuyên sâu v kế toán quản trị áp dụng cho các doanh nghiệp trong lĩnh vực chế biến và sản xuất thủy sản. Vì vậy, luận văn mà tác giả đang tập trung nghiên cứu là “Hoàn thiện công tác kế toán quản trị tại công ty Cổ Phần Xuất Nhập Khẩu Thủy Sản Cà Ná” . 3. Mục tiêu nghiên cứu Luận văn có những mục tiêu chính sau: - Hệ thống hóa các vấn đ lý luận v kế toán quản trị 3 - Phân tích thực trạng tổ chức công tác kế toán quản trị tại Công ty CP XNK Thủy Sản Cà Ná. - Thực hiện tổ chức công tác kế toán quản trị tại Công ty CP XNK Thủy Sản Cà Ná. 4. Đố ng và ph m vi nghiên cứu - Đố ng: + Đ tài hệ thống hóa những vấn đ v ế toán và kế toán quản trị áp dụng cụ thể tại Công ty CP XNK Thủy Sản Cà Ná như: lập dự toán, kế toán trách nhiệm và kế toán chi phí và phân tích biến động chi phí, các thông tin phục vụ cho quyết định quản lý. - Ph m vi nghiên cứu: + Đ tài nghiên cứu số liệu của Công ty trong thời gian từ tháng 1 năm 2012 đến tháng 12 năm 2012 và những thông tin của các kỳ trước. 5. h - ng h ngh n ứu Tác giả áp dụng hương há định tính đ ng thời kết hợp các hương há mô tả, hương há so sánh đối chiếu, hương há tổng hợ , hương há nghi n cứu đi u tra, …để trình bày các vấn đ tổ chức công tác kế toán quản trị tại công ty Cổ Phần Xuất Nhập Khẩu Thủy Sản Cà Ná. Từ đó t m ra các t n tại của Công ty, tổng hợ đưa ra ết luận từ thực tiễn và đ xuất các giải pháp hoàn thiện công tác tổ chức kế toán quản trị tại Công ty. 6. Những óng gó - ới của ề tài Phân tích thực trạng hệ thống kế toán và kế toán quản trị tại Công ty CP XNK Thủy Sản Cà Ná - Tổ chức công tác kế toán quản trị tại Công ty CP XNK Thủy Sản Cà Ná 7. Kết cấ ề tài Ngoài phần lời cảm ơn, lời m đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, nội dung chính của đ tài g m 3 chương Chương 1 Tổng quan v kế toán quản trị 4 Chương 2 Thực trạng tổ chức công tác kế toán quản trị tại Công ty CP XNK Thủy Sản Cà Ná Chương 3 Tổ chức công tác kế toán quản trị tại Công ty CP XNK Thủy Sản Cà Ná 1 CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ KẾ TOÁN QUẢN TRỊ 1.1 Định nghĩa về kế toán quản trị - Theo luật kế toán Việt Nam (2003), kế toán quản trị được định nghĩa như sau “ ế toán quản trị là việc thu thập, xử lý, phân tích, cung cấp thông tin kinh tế, tài chính theo yêu cầu quản trị và quyết định kinh tế, tài chính trong nội bộ kế toán” (Nguồn: Luật kế toán, 2003, khoản 3, điều 4) - Th o tác giả .H. ar r (1992) có định nghĩa v ế toán uản trị như sau “ ế toán uản trị là một ộ hận của ế toán li n uan chủ yếu đến áo cáo nội ộ cho nhà uản trị của một doanh nghiệ . Nó nhấn mạnh đến sự iểm soát và ra định hơn là hía cạnh vị trí uản l của ế toán. Nó hông ràng uộc nhiểu uyết i các uy định há l và các chuẩn mực ế toán. Nó có thể hác với ế toán tài chính” (N ồn i i n n in , 1992,trang 182]). Qua các định nghĩa tr n có thể đưa ra hái niệm tổng quát v kế toán quản trị như sau: “Kế toán quản trị là một khoa học thu nhận, xử lý, phân tích và cung cấp thông tin kinh tế, tài chính về hoạ động kinh doanh của doanh nghiệp một cách cụ thể, phục vụ cho các nhà quản trị doanh nghiệp trong việc lập kế hoạch, tổ chức thực hiện, kiểm và đánh iá ình hình hực hiện kế hoạch các hoạ động của doanh nghiệp” 1.2 Vai trò của kế toán quản trị - Mục đích và y u cầu của Kế toán quản trị là phải tính toán được chi phí sản xuất của từng loại sản phẩm, phân tích kết quả của từng loại sản phẩm, dịch vụ để từ đó tập hợp các dữ liệu cần thiết để dự kiến hương hướng phát triển trong tương lai của doanh nghiệp. Ngoài ra kế toán quản trị còn biết theo dõi thị trường để ổn định một chương tr nh sản xuất và tiêu thụ hợp lý, một m t đá ứng các nhu cầu do thị trường đ i hỏi, m t khác tìm các biện pháp cạnh tranh để tiêu thụ hàng hóa, nghiên cứu các chính sách, giá cả, tính toán được các ước phát triển, m rộng doanh nghiệp trong từng thời kỳ, từng giai đoạn theo chi u hướng có lợi. 2 Như vậy, kế toán quản trị là một hương há xử lý các dữ kiện để đạt được các mục tiêu sau: - Cung cấp thông tin cho quá trình ho h ịnh – xây dựng kế ho ch Quá trình lập hoạch định - kế hoạch chiến lược là một quá trình chi tiết, lâu dài, là một chức năng uan trọng của nhà quản lý. Giúp nhà quản lý biết được các thành phần chi phí, tính toán và tổng hợp chi phí sản xuất, giá thành cho từng loại sản phẩm, … nhằm đưa ra những chiến lược đúng đắn và có hiệu quả. - Cung cấp thông tin cho quá trình tổ chứ v ều hành: Để tổ chức và đi u hành doanh nghiệp, nhà quản lý cần có những thông tin v tất cả các hoạt động của các bộ phận trong doanh nghiệp. Các thông tin cho các tình huống hác nhau để nhà quản trị làm cơ s xây dựng các các khoản dự toán ngân sách cho các mục tiêu hoạt động cũng như x m xét, đ ra các quyết định đúng đắn trong quá trình tổ chức và đi u hành hoạt động sản xuất kinh doanh phù hợp với các mục ti u đã vạch ra. - Cung cấp thông tin cho quá trình ra kiểm tra, kiểm soát: Báo cáo kế toán quản trị cung cấp thông tin phản h i để nhà quản trị biết được kế hoạch đ ra đang thực hiện đến đâu, đ ng thời nhận diện các vấn đ t n tại cần có sự đi u chỉnh kịp thời nhằm hướng hoạt động của doanh nghiệp theo mục ti u đã đ ra. Qua đó, nhà uản trị có thể kiểm soát thực hiện và giải trình các nguyên nhân chênh lệch giữa chi phí theo dự toán và thực tế. - Cung cấp thông tin cho quá trình ra quyế ịnh Tất cả các quyết định đ u có n n tảng từ thông tin. Hiểu rộng hơn th chất lượng của quyết định trong quản lý chính là sự phản ánh chất lượng của quá trình xử lý thông tin kế toán và các thông tin khác. Thông tin sai sẽ dẫn đến quyết định sai. Vai trò của Kế toán quản trị là cung cấp thông tin sao cho quản lý có thể đạt được thông tin có nghĩa. V vậy, kế toán quản trị cung cấp những thông tin linh hoạt, kịp thời và mang tính hệ thống, những thông tin cần thiết để có các quyết định kinh doanh hợp lý. 3 1.3 Nội dung của kế toán quản trị 1.3.1 Dự toán ngân sách 1.3.1.1 Định nghĩa về ự - n ng n h Dự toán ngân sách: Là những tính toán, dự kiến một cách toàn diện mục tiêu kinh tế, tài chính biểu hiện dưới hình thức định lượng, số lượng và giá trị cho một kỳ hoạt động trong tương lai mà doanh nghiệp cần đạt được trong kỳ hoạt động, đ ng thời chỉ rõ cách thức huy động, sử dụng vốn và các ngu n lực hác để thực hiện mục tiêu của doanh nghiệp. Thông tin trên dự toán ngân sách là cơ s đánh giá kết quả hoạt động của từng bộ phận và từng cá nhân trong bộ phận đó. Tr n cơ s đó, xác định rõ quy n hạn, trách nhiệm của từng bộ phần nhằm phục vụ tốt cho quá trình tổ chức và hoạch định trong doanh nghiệp. 1.3.1.2 Va Dự toán có ủa ự n ng n h nghĩa uan trọng trong bất kỳ một tổ chức hoạt động nào, các ý nghĩa đó thường cụ thể như sau + Cung cấp thông tin tổng thể và chi tiết cho nhà quản lý một cách khái quát v toàn bộ hoạt động sản xuất kinh doanh sắp diễn ra của doanh nghiệp trong kỳ tới. Từ đó các nhà uản trị chủ động trong các quyết định đi u hành, phối hợp nhịp nhàng giữa các bộ phận để đảm bảo khai thác triệt để các yếu tố sản xuất, không có sự lãng phí, góp phần nâng cao lợi nhuận. + Dự toán là cơ s quan trọng để phân tích, so sánh với kết quả thực hiện. Từ đó hát hiện được những nhân tố ảnh hư ng đến sự khác biệt giữa dự toán và thực tế để đưa ra các iện pháp phù hợp. M t hác, xác định rõ các mục tiêu cụ thể để làm căn cứ đánh giá việc thực hiện sau này. Đ ng thời thông qua quá trình phân tích để thấy được các định mức, dự toán đã hù hợp với thực tế chưa, từ đó có cơ s xây dựng. + Dự toán chính là một bức tranh kinh tế tổng thể của doanh nghiệp trong tương lai; nó li n ết hợp toàn bộ hoạt động của doanh nghiệp bằng cách hợp nhất các kế hoạch và mục tiêu của các bộ phận khác nhau. 4 + Lường trước những hó hăn ti m ẩn để có hương án xử lý kịp thời và đúng đắn 1.3.1.3 hn ủa ự Dự toán ngân sách của doanh nghiệ n ng n h hong hú và đa dạng tùy theo mục đích và đ c điểm của hoạt động của doanh nghiệp mà chia thành nhi u loại khác nhau: + Phân loại theo thời gian: o Dự toán ngân sách ngắn h n: Dự toán ngân sách ngắn hạn là dự toán được lập cho kỳ kế hoạch là một năm và được chia ra từng kỳ ngắn hơn là hàng u và hàng tháng. Dự toán ngân sách ngắn hạn thường li n uan đến các hoạt động kinh doanh thường xuyên của tổ chức như mua hàng, án hàng, thu ti n, chi ti n, sản xuất.. Dự toán ngân sách ngắn hạn được lậ hàng năm trước hi ni n độ kế toán kết thúc và được x m như là định hướng chỉ đạo cho mọi hoạt động của tổ chức trong năm ế hoạch. o Dự toán ngân sách dài h n: Dự toán ngân sách dài hạn c n được gọi là dự toán ngân sách vốn, đây là dự toán được lậ li n uan đến tài sản dài hạn, thời gian sử dụng tài sản vào các hoạt động inh doanh thường hơn một năm. ự toán dài hạn thường bao g m việc dự toán cho các tài sản lớn phục vụ cho hoạt động sản xuất và hệ thống phân phối như nhà xư ng, máy móc thiết bị.. để đá ứng yêu cầu chiến lược inh doanh. Đ c điểm cơ ản của dự toán ngân sách vốn là lợi nhuận dự kiến lớn, mức độ rủi ro cao, thời gian thu h i vốn dài. + Phân loại theo chức năng: o Dự toán ho ộng: Dự toán hoạt động bao g m các dự toán li n uan đến hoạt động cụ thể của doanh nghiệ . Như dự toán tiêu thụ nhằm hán đóan t nh h nh tiêu thụ của công ty trong kỳ dự toán, dự toán sản xuất được áp dụng cho các doanh nghiệp sản xuất nhằm dự toán sản lượng sản xuất đủ cho tiêu thụ từ đó tính dự toán chi phí sản xuất, dự toán mua hàng được dùng cho các doanh nghiệ thương mại nhằm dự toán khối lượng hàng cần thiết phải mua đủ cho tiêu thụ và t n ho, sau đó lập dự toán chi phí bán hàng và quản lý, dự toán kết quả kinh doanh. 5 o Dự toán tài chính: Dự toán hoạt động là các dự toán li n uan đến ti n tệ, vốn đầu tư, ảng cân đối kế toán, dự toán báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, trong đó dự toán ti n tệ là kế hoạch chi tiết cho việc thu và chi ti n, dự toán vốn đầu tư tr nh ày dự toán các tài sản dài hạn và vốn cần thiết cho hoạt động kinh doanh những năm tiếp theo, dự toán bảng cân đối kế toán, dự toán báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh là các dự toán tổng hợp số liệu kinh doanh của doanh nghiệp. + Phân loại theo phương pháp lập toán: o Dự toán ngân sách linh ho t: Dự toán ngân sách linh hoạt là dự toán cung cấp cho công ty khả năng ước tính chi phí và doanh thu tại nhi u mức độ hoạt động khác nhau. Dự toán linh hoạt được lập theo mối quan hệ với quá trình hoạt động, giú xác định ngân sách dự kiến tương ứng từng mức độ và phạm vi hoạt động hác nhau. Thông thường dự toán linh hoạt được lập ba mức độ hoạt động cơ ản là: mức độ hoạt động nh thường, trung bình; mức độ hoạt động khả quan nhất; mức độ bất lợi nhất. o Dự toán ngân sách cố ịnh: Dự toán ngân sách cố định là dự toán tại các số liệu tương ứng với một mức độ hoạt động ấn định trước. Dự toán ngân sách cố định phù hợp với doanh nghiệp có hoạt động kinh tế ổn định. Dự toán cố định chỉ dựa vào một mức độ hoạt động mà không xét tới mức độ này có thể bị biến động trong kỳ dự toán. Nếu dùng dự toán này để đánh giá thành uả kinh doanh của một doanh nghiệp mà các nghiệp vụ luôn biến động th hó đánh giá được tình hình thực hiện dự toán của doanh nghiệp. + Phân loại theo mức độ phân tích: o Dự toán từ gốc: Dự toán từ gốc là khi lập dự toán phải gạt bỏ hết những dự toán số liệu đã t n tại trong quá khứ và xem các nghiệp vụ inh doanh như mới bắt đầu. Tiến hành xem xét khả năng thu nhập, những khoản chi phí phát sinh và khả năng thực hiện lợi nhuận của doanh nghiệ để lập các báo cáo dự toán. Các báo cáo dự toán mới sẽ không lệ thuộc vào số liệu của báo cáo dự toán cũ. ự toán từ gốc không chịu hạn chế các mức chi ti u đã ua, hông có huôn mẫu vì thế nó đ i hỏi 6 nhà quản lý các cấp phải hát huy tính năng động chủ quan, tính sáng tạo và căn cứ vào tình hình cụ thể để lập dự toán ngân sách. o Dự toán cuốn chiếu: Dự toán cuốn chiếu còn gọi là dự toán nối mạch. Dự toán th o hương há này là các bộ phận lập dự toán sẽ dựa vào các báo cáo dự toán cũ của doanh nghiệ và đi u chỉnh với những thay đổi trong thực tế để lập các báo cáo dự toán mới. 1.3.1.4 nh ự n ng n h ự toán ngân sách là công việc rất uan trọng. Việc lậ dự toán có thể được hiểu như việc hoạch định tương lai n n việc lậ dự toán một cách chính xác ngay lần đầu ti n rất hó. Ngoài ra, trong inh doanh c n có nhi u t nh huống hông thể lường trước được. V vậy, trước hi lậ dự toán ngân sách cần hải hoạch định một uy tr nh dự toán ngân sách để chuẩn ị các công việc mà ộ sách cần hải làm. Tùy th o đ c điểm, hong cách lậ dự toán ngân sách sẽ sách cơ uản l của từng công ty mà uy tr nh công việc hác nhau. au đây, tác giả đưa ra uy tr nh uản l ngân ản được tr nh Brookson (2003, p.12), nhà xuất dưới đây: hận lậ dự toán ngân ày trong sách Managing udg ts của tác giả Stephen ản orling ind rsl y Limit d như sơ đ 1-2 CH 7 O N THẢO N Ị ác định r mục ti u chung của công ty TH O I Thu thậ thông tin, số liệu, chuẩn ị dự thảo ngân sách đầu ti n hân tích sự hác nhau giữa ết uả thực tế và dự toán iểm tra các con số dự toán ằng cách chất vấn và hân tích Th o d i các hác iệt và hân tích các sai số, iểm tra những đi u hông ngờ đến Chuẩn ị hóa ngân sách Đánh giá hệ thống Lậ dự toán ti n m t để th o d i d ng ti n từ ảng CĐ T và C QHĐ ự áo lại và đi u chỉnh, x m xét sử dụng những dạng ngân sách hác, rút inh nghiệm m lại uy tr nh hoạch định ngân sách và chuẩn ị ngân sách tổng thể S ồ 1-1: S ồ nh ự n ng n h (Nguồn: Managing Budgets, trang 12) Th o uy tr n tác giả chia uy tr nh dự toán ngân sách thành 3 giai đọan  G an h ẩn ị iai đoạn này là ước h i đầu và cũng là hâu uan trọng nhất trong toàn ộ uy tr nh lậ dự toán ngân sách. Trong giai đoạn này cần làm r mục ti u của doanh nghiệ và hải lấy chiến lược và mục ti u tảng. au hi xác định r mục ti u, doanh nghiệ sách chuẩn. Đi u này giú ngân sách của các ộ inh doanh của công ty làm n n cho nhà uản l sẽ xây dựng mẫu dự toán ngân cấ cao dễ hối hợ hận trong doanh nghiệ , cho hé so sánh, với các dự toán ết nối giữa các nội dung một cách dễ dàng. hi mọi vấn đ đã được chuẩn ị đầy đủ cho việc lậ dự toán ngân sách th trước hi soạn thảo cần x m xét lại hệ thống để đảm ảo rằng