Tài liệu Hoàn thiện chiến lược kinh doanh của viện máy và dụng cụ công nghiệp đến năm 2015 trong bối cảnh toàn cầu hóa

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ ----------------------- NGUYỄN THỊ HƯNG HOÀN THIỆN CHIẾN LƯỢC KINH DOANH CỦA VIỆN MÁY VÀ DỤNG CỤ CÔNG NGHIỆP ĐẾN NĂM 2015 TRONG BỐI CẢNH TOÀN CẦU HOÁ LUẬN VĂN THẠC SỸ QUẢN TRỊ KINH DOANH Hà nội - 2008 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ ----------------------- NGUYỄN THỊ HƯNG HOÀN THIỆN CHIẾN LƯỢC KINH DOANH CỦA VIỆN MÁY VÀ DỤNG CỤ CÔNG NGHIỆP ĐẾN NĂM 2015 TRONG BỐI CẢNH TOÀN CẦU HOÁ Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh Mã số: 60.34.05 LUẬN VĂN THẠC SỸ QUẢN TRỊ KINH DOANH Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS NGUYỄN XUÂN QUANG Hà nội - 2008 MỤC LỤC Phần mở đầu...................................................................................................................................1 Chương 1: Một số vấn đề cơ bản về chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp...................................................................................................................................5 1.1 Vai trò của chiến lược kinh doanh trong bối cảnh toàn cầu hoá 5 1.1.1 Toàn cầu hoá và tầm quan trọng của chiến lược kinh doanh.................5 1.1.2 Yêu cầu cơ bản đối với chiến lược kinh doanh trong bối cảnh toàn cầu hoá......................................................................................................................................9 1.2 Khái niệm và phân loại chiến lược kinh doanh của doanh 11 nghiệp 11 1.2.1 Khái niệm chiến lược kinh 12 doanh......................................................................................................................................................13 1.2.2 Phân loại chiến lược kinh doanh 14 1.2.2.1 Căn cứ vào phạm vi của chiến 16 lược .................................................................................................................................................................... 16 1.2.2.2 Căn cứ vào hướng tiếp cận chiến 24 lược .................................................................................................................................................................... 28 1.2.3 Nội dung của chiến lược kinh doanh 13 .................................................................................................................................................................... 34 1.3 Qui trình hoạch định chiến lược kinh doanh .................................................................................................................................................................... 36 1.3.1 Phân tích môi trường kinh 36 doanh......................................................................................................................................................38 1.3.2 Xác định nhiệm vụ, mục tiêu chiến lược .................................................................................................................................................................... 39 1.3.3 Xây dựng chiến lược thông qua ma trận SWOT để lựa 39 chọn .................................................................................................................................................................... 40 1.3.4 Lựa chọn chiến lược .................................................................................................................................................................... 40 1.3.5 Điều kiện và nguyên tắc thiết lập chiến lược kinh doanh .................................................................................................................................................................... 40 1.3.5.1 Các điều kiện thiết lập chiến lược kinh doanh .................................................................................................................................................................... 41 1.3.5.2 Các nguyên tắc cần nắm khi hoạch định chiến lược .................... 1.4 Các yếu tố ảnh hưởng đến việc xây dựng và thực hiện chiến lược 43 kinh doanh của doanh nghiệp .................................................................................................................................................................... 43 1.4.1 Môi trường kinh doanh .................................................................................................................................................................... 43 1.4.2 Tiềm năng của doanh nghiệp .................................................................................................................................................................... 45 1.4.2.1 Qui mô của doanh nghiệp.........................................................................................45 1.4.2.2 Năng lực của nhà hoạch định chiến lược.......................................................48 1.4.2.3 Chu kỳ sống của sản phẩm.......................................................................................50 Chương 2: Phân tích Thực trạng chiến lược kinh doanh của Viện 50 máy và dụng cụ công nghiệp................................................................................................51 2.1 Tổng quan về Viện máy và dụng cụ công nghiệp ............................ 2.1.1 Quá trình hình thành và phát triển .................................................................................................................................................................... 51 2.1.2 Cơ cấu tổ chức của Viện máy và dụng cụ công nghiệp 52 21.2.1. Cơ cấu tổ chức của công ty mẹ – Viện IMI...................................................52 2.1.2.2. Các đơn vị thành viên của Viện IMI................................................................53 2.1.3 Các lĩnh vực hoạt động của Viện .................................................... 2.1.3.1 Các lĩnh vực hoạt động khoa học công nghệ 56 56 2.1.3.2 Các lĩnh vực sản xuất kinh 57 doanh......................................................................................................................................................57 2.1.4 Kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của Viện máy và dụng cụ công nghiệp........................................................................................................................................70 2.1.5 Các điểm mạnh và điểm yếu của Viện khi chuyển đổi sang mô 74 hình công ty mẹ - công ty con.................................................................. 2.1.5.1 Những điểm mạnh........................................................................ 2.1.5.2 Điểm yếu...................................................................................... 2.2 Thực trạng chiến lược kinh doanh của Viện máy và dụng cụ công nghiệp............................................................................................. 2.2.1 Tổng quát về chiến lược kinh doanh của Viện................................ 2.2.2 Thực trạng công tác xây dựng chiến lược kinh doanh của Viện...... 2.2.2.1 Về phân tích môi trường kinh doanh ........................................... 2.2.2.2 Về công tác xác định mục tiêu và chức năng, nhiệm vụ chiến lược .......................................................................................................... 2.2.3 Thực trạng công tác tổ chức, thực hiện chiến lược ........................ 2.3 Kết luận về ưu điểm, nhược điểm chiến lược kinh doanh của Viện máy và dụng cụ công nghiệp......................................................... 2.4.1 ưu điểm............................................................................................ 2.4.2 Nhược điểm..................................................................................... Chương 3: Giải pháp cơ bản hoàn thiện chiến lược kinh doanh của Viện máy và dụng cụ công nghiệp đến năm 2015 trong bối cảnh toàn cầu hoá ........................................................................................... 3.1 Định hướng phát triển của Viện đến năm 2015 trong bối cảnh toàn càu hoá............................................................................................ 3.1.1 Xu thế vận động của môi trường tác động đến chiến lược kinh doanh của Viện........................................................................................ 3.1.1.1 Mặt tích cực của toàn cầu hoá...................................................... 3.1.1.2 Mặt hạn chế của toàn cầu hoá...................................................... 3.1.2 Quan điểm hoàn thiện chiến lược của Viện.................................... 3.2 Một số giải pháp cơ bản hoàn thiện chiến lược kinh doanh của Viện máy và dụng cụ công nghiệp đến năm 2015................................. 3.2.1 Hoàn thiện hệ thống tổ chức bộ máy xây dựng chiến lược.............. 3.2.2 Hoàn thiện quá trình xây dựng chiến lược...................................... 3.2.2.1 Hoàn thiện công tác nghiên cứu thị trường.................................. 3.2.2.2 Hoàn thiện quá trình lựa chọn mục tiêu chiến lược .................... 3.2.2.3 Hoàn thiện việc thiết kế, xây dựng chiến lược............................. 3.2.3 Hoàn thiện quá trình quản trị chiến lược........................................ 3.3 Các điều kiện để thực hiện giải pháp............................................... 3.3.1 Về tài chính- kế toán ...................................................................... 3.3.2 Phát triển nguồn nhân lực .............................................................. 3.3.4 Các điều kiện khác ......................................................................... Kết luận ................................................................................................. Danh mục tài liệu tham khảo DANH MỤC TÀI LIÊU THAM KHẢO 1. Nguyễn Thị Liên Diệp, Phạm Văn Nam (2006), Chiến lược và chính sách kinh doanh, Nxb Lao động – xã hội. 2. Nguyễn Thành Độ, Nguyễn Ngọc Huyền chủ biên (2002), Giáo trình chiến lược kinh doanh và phát triển doanh nghiệp, Nxb Lao động xã hội. 3. Hoàng Văn Hải (2001), Đổi mới công tác hoạch định chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp nhà nước trong giai đoạn hiện nay ở nước ta, luận án tiến sĩ kinh tế. 4. Nguyễn Thanh Hải (2002), Hoạch định chiến lược kinh doanh, Nxb Bưu điện. 5. Nguyễn Thị Hiền (2004), Một số giải pháp thực hiện chiến lược kinh doanh của tổng công ty xây dựng và phát triển hạ tầng LICOGI giai đoạn 2001-2010, Trường Đại học kinh tế quốc dân. 6. Đào Duy Huân (2006), Quản trị chiến lược trong toàn cầu hóa kinh tế, Nxb Thống kê. 7. Nguyễn Khoa Khôi (2001), Chiến lược kinh doanh, Nxb Giáo dục. 8. Trần Hoàng Kim (1994), Chiến lược kinh doanh phương án sản phẩm – lựa chọn và quyết định, Nxb Thống kê. 9. Trần Thị Bích Nga – Phạm Ngọc Sáu dịch, Nguyễn Quốc Việt hiệu đính, Chiến lược kinh doanh hiệu quả (ĐH Harvard), Nxb tổng hợp Tp HCM. 10. Lê Đắc Sơn (2001), Phân tích chiến lược kinh doanh: Lý thuyết và thực hành: Sách tham khảo, Học viện chính trị quốc gia. 11. Lê Văn Tâm, Nguyễn Thành Độ, Ngô Kim Thanh (2002), Bai giảng quản trị chiến lược, Hà nội 12. Viện máy và dụng cụ công nghiệp (2005), Báo cáo kết quả kinh doanh của Viện máy và dụng cụ công nghiệp các năm 2002, 2003, 2004, 2005, Hà nội 13. Viện máy và dụng cụ công nghiệp (2005), Định hướng kế hoạch đến 2010 của Viện máy và dụng cụ công nghiệp, Hà nội 14. Viện máy và dụng cụ công nghiệp (2005), Tình hình thực hiện chiến lược kinh doanh của Viện máy và dụng cụ công nghiệp qua các năm 2002, 2003, 2004, 2005, Hà nội 15. Garry D.Smith, Danny R.Arnol, Bobby G.Bizzell, Bùi Văn Đông dịch (2003), Chiến lược và sách lược kinh doanh, Nxb Thống kê. 16. Rudolf Grünig, Richard Kühn, Phạm Ngọc Thúy, Lê Thành Long, Võ Văn Huy dịch (2005), Hoạch định chiến lược theo quá trình, Nxb Khoa học và kỹ thuật. 17. Stephen E.Heiman, Diane Sanchez, Ted Tuleja, Mạnh Linh, Minh Đức… biên dịch (2004), Chiến lược kinh doanh mới. Nxb Văn hóa thông tin 18. www.imi-holding.com 19. www.industry.gov.vn/ 20. www.moi.gov.vn/ 21. www.vcci.com.vn/ 22. www.ips.gov.vn/ 23. www.hapi.gov.vn/ 24. www.most.gov.vn/ 25. www.nistpass.gov.vn/ 26. www.tchdkh.org.vn/ 1 PHẦN MỞ ĐẦU 1. Sự cần thiết của đề tài Hoạt động trong cơ chế thị trƣờng và hội nhập kinh tế quốc tế, đặc biệt là Việt Nam đã chính thức gia nhập tổ chức thƣơng mại lớn nhất hành tinh (WTO), các doanh nghiệp Việt Nam phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt không chỉ với các doanh nghiệp trong nƣớc mà còn phải đối mặt với các doanh nghiệp nƣớc ngoài. Điều này đòi hỏi các doanh nghiệp phải biết nắm bắt xu thế thời đại, khai thác cơ hội, tận dụng điểm mạnh để v ƣợt qua khó khăn, thách thức, tìm ra các điểm yếu để khắc phục đồng thời hiểu đƣợc mong muốn của khách hàng và khả năng đáp ứng của doanh nghiệp. Để làm đƣợc điều này, tính tất yếu cần có và không thể thiếu là phải đƣa ra đ ƣợc các chiến lƣợc kinh doanh trong quá trình sản xuất kinh doanh. Chiến lƣợc kinh doanh liên quan nhiều tới việc làm thế nào một doanh nghiệp có thể cạnh tranh thành công trên một thị tr ƣờng cụ thể. Nó liên quan đến các quyết định chiến lƣợc về lựa chọn sản phẩm, đáp ứng nhu cầu khách hàng, giành lợi thế cạnh tranh với các đối thủ, khai thác và tạo ra đ ƣợc các cơ hội mới v.v.. Viện Máy và Dụng cụ Công nghiệp (tên giao dịch là IMI-Holding) là doanh nghiệp Nhà nƣớc thuộc Bộ công nghiệp, hoạt động trong lĩnh vực khoa học công nghệ, đã thành công trong việc chuyển đổi từ nghiên cứu cơ khí thuần tuý sang cơ điện tử (Mechatronics), tổ chức theo mô hình công ty mẹ – Công ty con theo Quyết dịnh số 139/QĐ-TTg ngày 02/02/2002 của Thủ t ƣớng Chính phủ và Quyết định số 56/2002/QĐ-BCN ngày 18/12/2002 của Bộ tr ƣởng Bộ công nghiệp. Từ năm 2002 đến nay, Viện đã hoạt động theo mô hình mới (mô hình công ty mẹ – công ty con) rất có hiệu quả nhờ việc thiết lập lại cơ cấu tổ chức và đổi mới cơ chế quản lý, công tác xây dựng và thực 2 hiện chiến lƣợc kinh doanh là một công việc quan trọng không thể thiếu trong quá trình sản xuất kinh doanh của Viện và đƣợc giao cụ thể cho phòng Kế hoạch - Đầu tƣ đảm nhiệm. Mỗi doanh nghiệp do mức độ tác động của môi trƣờng kinh doanh tạo ra các cơ hội – nguy cơ, mạnh – yếu khác nhau, tính chất và phạm vi hoạt động sản xuất kinh doanh không giống nhau nên chiến lƣợc kinh doanh sẽ khác nhau. Bên cạnh đó giữa các doanh nghiệp cũng có những điểm tƣơng đồng về sự tác động của môi trƣờng, nhất là doanh nghiệp cùng một ngành sản xuất kinh doanh, vì vậy sẽ có một số nội dung cơ bản chiến lƣợc giống nhau, song nội dung chi tiết là khác nhau. Do vậy, để đƣa ra đƣợc một chiến lƣợc kinh doanh phù hợp và mang lại hiệu quả thì vẫn còn là một vấn đề nan giải đối với các nhà quản lý doanh nghiệp. Trƣớc thực tế đó, tác giả đã chọn đề tài: “Hoàn thiện chiến lƣợc kinh doanh của Viện Máy và Dụng cụ Công nghiệp đến năm 2015 trong bối cảnh toàn cầu hoá” làm luận văn của mình. 2. Tình hình nghiên cứu Trƣớc yêu cầu bức bách của thực tiễn, vấn đề xây dựng, tổ chức, hoạch định và thực hiện chiến lƣợc đã đƣợc nhiều tác giả quan tâm: “Một số giải pháp thực hiện chiến lƣợc kinh doanh của Tổng công ty xây dựng và phát triển hạ tầng LICOGI giai đoạn 2001-2010”, luận văn tốt nghiệp của tác giả Nguyễn Thị Hiền, Trƣờng Đại học Kinh tế quốc dân, 2004. “Đổi mới công tác hoạch định chiến lƣợc kinh doanh của doanh nghiệp nhà nƣớc trong giai đoạn hiện nay ở nƣớc ta”, luận án tiến sĩ kinh tế của tác giả Hoàng Văn Hải, 2001. “ Một số biện pháp hoàn thiện chiến lƣợc Marketing xuất khẩu gạo Việt Nam” của tác giả Nguyễn Văn Thọ, 2002. 3 Ngoài ra, còn rất nhiều công trình nghiên cứu về đề tài này, các tạp chí chuyên đề cũng đăng những bài viết về chiến lƣợc kinh doanh liên quan đến từng ngành, lĩnh vực, doanh nghiệp cụ thể. Tuy nhiên, vấn đề này của từng doanh nghiệp cụ thể là khác nhau. Vì vậy, theo hƣớng đó để thực hiện đề tài, chúng tôi có kế thừa và phát triển những ý tƣởng khoa học của các công trình đã tuyên bố vào nội dung luận văn của mình. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu - Nghiên cứu lý luận, lựa chọn cơ sở lý thuyết và hệ thống hóa về chiến lƣợc kinh doanh, từ đó làm cơ sở phân tích chiến lƣợc kinh doanh của Viện máy và dụng cụ công nghiệp - Phân tích, đánh giá thực trạng chiến lƣợc kinh doanh, tìm ra ƣu điểm, nhƣợc điểm chiến lƣợc kinh doanh của Viện máy và dụng cụ công nghiệp. - Đề xuất một số giải pháp hoàn thiện chiến lƣợc kinh doanh của Viện máy và dụng cụ công nghiệp 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu - Đối tƣợng: Quá trình xây dựng, tổ chức và hoạch định chiến lƣợc kinh doanh trong mối quan hệ biện chứng với các nhân tố ảnh hƣởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh của Viện máy và dụng cụ công nghiệp - Phạm vi: Viện máy và dụng cụ công nghiệp trong khoảng thời gian từ những năm 2002 đến nay 5. Phƣơng pháp nghiên cứu Luận văn sử dụng các phƣơng pháp duy vật biện chứng, duy vật lịch sử, điều tra, tham khảo tƣ liệu thông tin và kế thừa các công trình tr ƣớc đây. Sử dụng các phƣơng pháp cụ thể nhƣ: phƣơng pháp phân tích, tổng hợp và phƣơng pháp so sánh, thống kê, mô hình hóa 4 6. Dự kiến những đóng góp mới của luận văn - Phân tích các nhân tố ảnh hƣởng đến việc góp phần xây dựng và thực hiện chiến lƣợc kinh doanh của Viện máy và dụng cụ công nghiệp từ đó chỉ ra đƣợc đâu là những vấn đề còn tồn tại mà theo tác giả đó chính là nguyên nhân tác động kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh - Đề xuất một số giải pháp, chính sách có tính chất khoa học và thực tiễn nhằm hoàn thiện chiến lƣợc kinh doanh của Viện máy và dụng cụ công nghiệp. - Đề tài sẽ là tài liệu tham khảo cho các nhà quản lý của Viện máy và dụng cụ công nghiệp 7. Bố cục của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, luận văn gồm 3 chƣơng: Chƣơng 1: Một số vấn đề cơ bản về chiến lƣợc kinh doanh của doanh nghiệp Chƣơng 2: Phân tích thực trạng chiến lƣợc kinh doanh của Viện máy và dụng cụ công nghiệp. Chƣơng 3: Giải pháp cơ bản hoàn thiện chiến lƣợc kinh của Viện máy và dụng cụ công nghiệp đến năm 2015 trong bối cảnh toàn cầu hoá 5 CHƢƠNG 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ CHIẾN LƢỢC KINH DOANH CỦA DOANH NGHIỆP 1.1 VAI TRÒ CHIẾN LƢỢC KINH DOANH TRONG BỐI CẢNH TOÀN CẦU HOÁ 1.1.1 Toàn cầu hoá và tầm quan trọng của chiến lƣợc kinh doanh Về mặt thực tiễn, toàn cầu hoá hay là quá trình xã hội hoá sản xuất trên qui mô toàn cầu ngày nay là một xu thế khách quan đƣợc thúc đẩy chủ yếu bởi những tiến bộ của khoa học kỹ thuật. Nguyên nhân của sự biến đổi vô cùng to lớn về kinh tế nói trên là sự xuất hiện một lực l ƣợng sản xuất mới, lực l ƣợng sản xuất đó có khả năng to lớn trong việc cải thiện đời sống con ngƣời. Lực lƣợng sản xuất mới đó đƣợc biểu hiện ở cuộc cách mạng khoa học và công nghệ trở thành sức sản xuất trực tiếp . Trí tuệ ngày nay đóng vai trò quan trung tâm trong phát triển kinh tế. Trong bối cảnh đó, sự hợp tác giữa các quốc gia để phát triển kinh tế đƣợc nhấn mạnh hơn bao giờ hết và khái niệm về hợp tác cũng đa dạng hơn bao giờ hết [6] Đặc trƣng cơ bản của toàn cầu hoá là: (1) Hình thành các hiệp ƣớc quốc tế và liên minh kinh tế (hiệp ƣớc chung về thuế quan và mậu dịch; các liên minh kinh tế nhƣ: Khối cộng đồng chung châu Âu, hiệp hội các n ƣớc Đông Nam Á, ...), (2) Phân công lao động xã hội trở nên sâu sắc và rộng khắp toàn cầu, (3) Thƣơng mại thế giới tăng lên nhanh chóng và có sự thay đổi về chất, (4) Cơ 6 cấu kinh tế thế giới thay đổi sâu sắc, (5) Quan hệ quốc tế có những biến đổi lớn. [6] Nhƣ vậy, hoạt động trong nền kinh tế thị trƣờng theo xu thế toàn cầu hoá, việc sản xuất kinh doanh sản phẩm dịch vụ gì không hoàn toàn do doanh nghiệp quyết định, mà do thị trƣờng quyết định. Trong đó, thị tr ƣờng quốc tế, thị trƣờng khu vực chi phối thị trƣờng trong n ƣớc và thị tr ƣờng trong n ƣớc phải dựa vào thị trƣờng quốc tế – nghĩa là thị tr ƣờng thế giới thống nhất. Song thị trƣờng thế giới thƣờng xuyên biến đổi bởi sự thay đổi của các nhóm yếu tố môi trƣờng kinh tế, tài chính – tiền tệ, chính trị, xã hội, văn hoá quốc tế Vì lẽ đó, nếu doanh nghiệp không dự báo chính xác sự diễn biến của các yếu tố môi trƣờng quốc tế, khu vực ảnh hƣởng đến qui mô thị tr ƣờng thì gặp rủi ro trong sản xuất kinh doanh, sản xuất hàng hoá không phù hợp với nhu cầu thị trƣờng về chất lƣợng, mẫu mã, giá cả, thị hiếu thì sẽ không cạnh tranh đƣợc với sản phẩm đối thủ cạnh tranh, hệ quả là rủi ro trong kinh doanh. Để tránh rủi ro trong sản xuất kinh doanh, doanh nghiệp buộc phải xây dựng chiến lƣợc. Chỉ có chiến lƣợc thì mới có khả năng tránh đ ƣợc rủi ro kinh doanh trong một toàn cầu hoá kinh tế. Trong nền kinh tế hội nhập thì cạnh tranh ngày càng gay gắt hơn, do đó chiến lƣợc càng có giá trị đối với doanh nghiệp. Lịch sử kinh doanh trên thế giới đã từng chứng kiến không ít ng ƣời gia nhập làng kinh doanh từ một số vốn ít ỏi, nhƣng họ đã nhanh chóng thành đạt, đi từ những thắng lợi này đến thắng lợi khác nhờ có đ ƣợc chiến l ƣợc kinh doanh hiệu quả. Tuy nhiên, sự nghiệt ngã của thị trƣờng cũng đã từng ngốn mất tài sản, vốn liếng của nhiều ngƣời nhảy vào kinh doanh mà không có chiến lƣợc kinh 7 doanh hoặc chiến lƣợc kinh doanh sai lầm, trong đó có cả những ngƣời đã từng vang bóng một thời. [9] Ở Việt Nam, từ khi chuyển sang thị trƣờng, nhất là trong xu thế hội nhập, các doanh nghiệp đã bắt đầu phân cực. Một số thích ứng với cơ chế mới, xây dựng chiến lƣợc kinh doanh đúng đắn đã nhanh chóng “phất lên”. Ng ƣợc lại, nhiều doanh nghiệp đã trở nên lúng túng không tìm đƣợc lối ra, dẫn đến làm ăn ngày càng thua lỗ. Vì thế chẳng lạ gì, khi ngƣời ta bảo rằng trong nền kinh tế thị trƣờng theo xu thế hội nhập, nếu doanh nghiệp không có chiến l ƣợc kinh doanh hoặc chiến lƣợc kinh doanh sai lầm thì cái nhận đƣợc chắc chắn sẽ là thất bại. Về lý thuyết cũng nhƣ thực tế cho thấy, trong nền kinh tế hội nhập, việc thiết lập và thực thi chiến lƣợc kinh doanh sẽ mang lại các lợi ích cho doanh nghiệp sau đây: - Giúp doanh nghiệp thấy rõ hƣớng đi của mình trong tƣơng lai để quản trị gia xem xét và quyết định tổ chức đi theo hƣớng nào và khi nào thì đạt tới mục tiêu cụ thể nhất định. - Giúp quản trị gia thấy rõ cơ hội và nguy cơ xảy ra trong kinh doanh trong nền kinh tế hội nhập. Đồng thời giúp phân tích đánh giá dự báo các điều kiện môi trƣờng trong tƣơng lai, tận dụng cơ hội, giảm nguy cơ đƣa doanh nghiệp vƣợt qua cạnh tranh, giành thắng lợi. - Giúp quản trị gia đƣa ra các quyết định để đối phó với từng môi trƣờng kinh doanh một, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh, đƣa doanh nghiệp đi lên. - Giúp doanh nghiệp tạo ra những chiến lƣợc kinh doanh tốt hơn thông qua việc sử dụng phƣơng pháp tiếp cận hệ thống, tạo cơ sở để tăng sự liên kết 8 và tăng sự gắn bó của nhân viên và quản trị viên trong việc thực hiện mục tiêu doanh nghiệp. - Chiến lƣợc kinh doanh giúp tăng doanh số bán ra, tăng năng suất lao động và tăng hiệu quả sản xuất kinh doanh, tránh đƣợc rủi ro về tài chính, tăng khả năng phòng ngừa, ngăn chặn các nguy cơ mà công ty sẽ gặp phải trong kinh doanh. Greenley nhấn mạnh lợi ích của chiến lược kinh doanh như sau: - Nó cho phép tự nhận biết ƣu tiên và tận dụng các cơ hội. - Cho cách nhìn khách quan về vấn đề sản xuất kinh doanh. - Nó biểu hiện cơ cấu của việc hợp tác và kiểm soát đƣợc cải thiện đối với các hoạt động. - Tối thiểu hoá tác động của những điều kiện và những thay đổi có hại - Nó cho phép có những quyết định chính yếu trong việc hỗ trợ hơn các mục tiêu đã thiết lập. - Nó thể hiện sự phân phối có hiệu quả hơn thời gian, nguồn tài nguyên cho các cơ hội kết quả đã xác định. - Nó khuyến khích suy nghĩ tƣơng lai. - Nó khuyến khích thái độ tích cực đối với sự đổi mới. Tuy nhiên, chiến lược kinh doanh cũng có những hạn chế sau: - Doanh nghiệp phải mất nhiều thời gian, chi phí cho việc xây dựng chiến lƣợc. - Chiến lƣợc luôn phải phù hợp môi trƣờng, nếu cứng nhắc sẽ rủi ro. - Giới hạn sai sót trong việc dự báo môi trƣờng dài hạn đôi khi có thể rất lớn. Nếu không khắc phục đƣợc sự sai sót đó sẽ có nguy cơ rủi ro. 9 - Tổ chức thực hiện không tốt chiến lƣợc thì sẽ thất bại. Mặc dù có những khuyết điểm trên, nhƣng nếu biết khắc phục chúng và vận dụng tốt mặt tích cực thì sẽ mang lại nhiều thành công cho doanh nghiệp. Vì vậy, chiến lƣợc kinh doanh trở thành nhu cầu tất yếu của doanh nghiệp. [6] 1.1.2 Yêu cầu cơ bản đối với chiến lƣợc kinh doanh trong bối cảnh toàn cầu hoá - Một là, chiến lƣợc kinh doanh phải đạt đƣợc mục đích tăng thế lực của doanh nghiệp và giành lợi thế cạnh tranh. Vì chiến lƣợc kinh doanh chỉ thật sự cần thiết khi có cạnh tranh trên thị trƣờng. Không có đối thủ cạnh tranh thì không cần chiến lƣợc kinh doanh. Muốn đạt đƣợc yêu cầu này, khi xây dựng chiến lƣợc phải triệt để khai thác lợi thế so sánh của doanh nghiệp mình, tập trung các biện pháp tận dụng lợi thế mạnh chứ không dùng quá nhiều công sức cho việc khắc phục các điểm yếu tới mức không đầu tƣ gì thêm cho các mặt mạnh. - Hai là, chiến lƣợc kinh doanh phải bảo đảm sự an toàn kinh doanh cho doanh nghiệp. Hoạt động kinh doanh chứa đựng trong lòng nó yếu tố mạo hiểm mà các doanh nghiệp thƣờng phải đƣơng đầu. Do vậy, sự an toàn trong kinh doanh nhiều khi lại là mối quan tâm hàng đầu của doanh nghiệp. Để đạt đƣợc yêu cầu này, chiến lƣợc kinh doanh phải có vùng an toàn, trong đó khả năng rủi ro vẫn có thể xảy ra nhƣng chỉ là thấp nhất. Phải luôn luôn đề phòng tƣ tƣởng xây dựng chiến lƣợc kinh doanh theo kiểu đƣợc ăn cả, ngã về không, do chƣa hiểu kỹ luận thuyết kinh doanh mạo hiểm. - Ba là, phải xác định phạm vi kinh doanh, mục tiêu và những điều kiện cơ bản để thực hiện mục tiêu. Việc xác định mục tiêu kinh doanh phải đảm bảo sao cho khắc phục đƣợc sự dàn trải nguồn lực, hoặc tránh đƣợc tình trạng không sử dụng hết nguồn lực. Trong mỗi phạm vi kinh doanh nhất định, các 10 doanh nghiệp có thể định ra mục tiêu cần đạt tới phù hợp với các điều kiện cụ thể của mình. Việc định mục tiêu này phải rõ ràng và phải chỉ ra đ ƣợc những mục tiêu cơ bản nhất, then chốt nhất. Đi liền với mục tiêu, cần có hệ thống các chính sách, biện pháp và điều kiện vật chất, kỹ thuật, lao động làm tiền đề cho việc thực hiện các mục tiêu ấy. Những vấn đề lớn này trong chiến lƣợc kinh doanh không nên thể hiện trên những bản thuyết minh dài lê thê, trái lại cần hết sức ngắn gọn, súc tích. Các công trình nghiên cứu cho thấy rằng, các chiến lƣợc kinh doanh của những chuyên gia có đầu óc gần nhƣ có một đặc điểm chung là: đơn giản và tự nhiên. - Bốn là, phải dự đoán đƣợc môi trƣờng kinh doanh trong t ƣơng lai. Việc dự đoán này càng chính xác bao nhiêu thì chiến l ƣợc kinh doanh càng phù hợp bấy nhiêu. Dự đoán trƣớc hết là một hoạt động trí não, vì vậy muốn có đƣợc các dự đoán tốt cần có một khối lƣợng thông tin và tri thức nhất định, đồng thời phải có phƣơng pháp tƣ duy đúng đắn để có đƣợc cái nhìn thực tế và sáng suốt về tất cả những gì mà doanh nghiệp có thể phải đƣơng đầu ở tƣơng lai. - Năm là, phải có chiến lƣợc dự phòng. Sở dĩ phải nh ƣ vậy vì, chiến l ƣợc kinh doanh là để thực thi trong tƣơng lai, mà t ƣơng lai luôn là điều ch ƣa biết. Vì thế, khi xây dựng chiến lƣợc kinh doanh phải tính đến khả năng xấu nhất mà doanh nghiệp có thể gặp phải. Và trong tình hình đó thì chiến l ƣợc nào sẽ đ ƣợc thay thế. (Mặc dù khi hoạch định chiến l ƣợc kinh doanh đã dự đoán t ƣơng lai nhƣng dự đoán chỉ là dự đoán. Ngƣời giỏi nhất cũng chỉ có thể đ ƣa ra đ ƣợc các dự đoán tiệm cận với thực tế sẽ diễn ra. Chiến l ƣợc dự phòng sẽ cho phép ứng đối một cách nhanh nhạy với những thay đổi mà trƣớc đây chƣa lƣờng hết đƣợc).