ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
---------------------
TRIỆU THỊ NGỌC GIANG
HOÀN THIỆN CHIẾN LƢỢC KINH DOANH
CHO CÔNG TY CỔ PHẦN HÓA CHẤT VIỆT TRÌ
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ
CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH
Hà Nội, 2015
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
TRIỆU THỊ NGỌC GIANG
HOÀN THIỆN CHIẾN LƢỢC KINH DOANH CHO
CÔNG TY CỔ PHẦN HÓA CHẤT VIỆT TRÌ
Chuyên ngành: Quản lý kinh tế
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ
CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH
NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. Lƣu Quốc Đạt
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu do tôi thực hiện dƣới sự
hƣớng dẫn của thầy giáo hƣớng dẫn khoa học. Các số liệu và trích dẫn đ ƣợc sử
dụng trong luận văn là trung thực, có nguồn gốc rõ ràng và đáng tin cậy.
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VÀ CHỮ VIẾT TẮT................................................. i
DANH MỤC BẢNG BIỂU..................................................................................................................ii
DANH MỤC HÌNH VẼ..........................................................................................iii
PHẦN MỞ ĐẦU....................................................................................................... 1
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHIẾN L ƢỢC
KINH DOANH......................................................................................................... 4
1.1. Tổng quan tài liệu:.............................................................................................. 4
1.2. Cơ sở lý luận về chiến lƣợc kinh doanh............................................................. 7
1.2.1. Khái niệm về chiến lược kinh doanh........................................................ 7
1.2.2. Các yêu cầu của Chiến lược kinh doanh.................................................. 9
1.2.3. Vai trò của chiến lược kinh doanh đối với các doanh nghiệp................10
1.3. Hoạch định chiến lƣợc kinh doanh.................................................................. 10
1.3.1. Khái niệm............................................................................................... 10
1.3.2. Trình tự, nội dung các bước Hoạch định chiến lược kinh doanh...........11
1.3.3. Xác định sứ mệnh, mục tiêu chiến lược của Công ty.............................. 12
1.4. Các yếu tố ảnh hƣởng đến việc xây dựng chiến lƣợc kinh doanh của doanh nghiệp
.........................................................................................................................................13
1.4.1. Môi trƣờng vĩ mô.......................................................................................... 13
1.4.2. Môi trường vi mô (môi trường ngành)................................................... 19
1.4.3. Phân tích nội bộ doanh nghiệp.............................................................. 22
1.4.3.1. Hoạt động marketing........................................................................... 22
1.4.3.2. Hoạt động quản trị.............................................................................. 22
1.4.4. Phân tích và lựa chọn các phương án chiến lược..................................25
Kết luận chƣơng 1.................................................................................................. 32
CHƢƠNG 2: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VÀ THIẾT KẾ LUẬN VĂN.....33
2.1. Phƣơng pháp tiếp cận....................................................................................... 33
2.2. Chọn điểm nghiên cứu..................................................................................... 33
2.3. Các phƣơng pháp cụ thể sử dụng trong Luận văn............................................ 34
2.3.1. Phương pháp tiếp cận đa ngành............................................................ 34
2.3.2. Phân tích và tổng hợp............................................................................ 34
2.3.3. Phương pháp thu thập và xử lý số liệu................................................... 36
CHƢƠNG 3............................................................................................................ 38
PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG VÀ CÁC YẾU TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN...............38
CHIẾN LƢỢC KINH DOANH CỦA CÔNG TY CP HÓA CHẤT VIỆT TRÌ ......38
3.1. Giới thiệu về Công ty....................................................................................... 38
3.1.1. Khái quát chung...................................................................................... 38
3.1.2. Đánh giá thực trạng thực hiện chiến lược kinh doanh của Công ty cổ
phần Hóa chất Việt Trì giai đoạn 2012-2014................................................... 46
3.2. Phân tích các yếu tố ảnh hƣởng đến chiến lƣợc kinh doanh của Công ty........59
3.2.1. Môi trường vĩ mô................................................................................... 59
3.2.2. Môi trường vi mô................................................................................... 66
3.2.3. Môi trường bên trong............................................................................. 69
3.3. Các ma trận để hoàn thiện chiến lƣợc.............................................................. 73
3.3.1. Ma trận các yếu tố bên ngoài................................................................. 73
3.3.2. Ma trận các yếu tố môi trường bên trong............................................... 75
3.3.3. Ma trận SWOT....................................................................................... 76
Kết luận chƣơng 3.................................................................................................. 81
CHƢƠNG 4: MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CHIẾN LƢỢC KINH
DOANH CHO CÔNG TY CỔ PHẦN HÓA CHẤT VIỆT TRÌ..............................82
4.1. Tầm nhìn, sứ mệnh và giá trị cốt lõi của Công ty cổ phần Hóa chất Việt Trì...82
4.2. Mục tiêu của chiến lƣợc kinh doanh của Công ty cổ phần Hóa chất Việt Trì. .82
4.3. Hoàn thiện chiến lƣợc kinh doanh cho Công ty CP hóa chất Việt Trì.............83
4.3.1. Chiến lược kinh doanh cấp công ty........................................................ 83
4.3.2. Chiến lƣợc kinh doanh cấp bộ phận.............................................................. 84
4.4. Các giải pháp hoàn thiện chiến lƣợc kinh doanh của Công ty CP Hóa chất Việt
Trì........................................................................................................................... 88
4.4.1. Giải pháp về sản phẩm........................................................................... 88
4.4.2. Giải pháp đầu tư - kỹ thuật công nghệ sản xuất..................................... 88
4.4.3. Giải pháp tài chính................................................................................ 89
4.4.4. Giải pháp thị trường.............................................................................. 90
4.4.5. Giải pháp nguồn nhân lực...................................................................... 91
4.4.6. Tổ chức thực hiện và kiểm soát chiến lược............................................ 92
4.5. Lộ trình thực hiện............................................................................................. 92
4.6. Chiến lƣợc sau khi đƣợc hoàn thiện.....................................................................................93
KẾT LUẬN............................................................................................................. 94
TÀI LIỆU THAM KHẢO....................................................................................... 96
AFTA
APEC
ASEAN
BĐS
CP
DN
DV
EU
EFE
GDP
IFE
KH-KT
Mc.Kinsey/GE
R&D
SX-KD
SP
SWOT
SBU
TNHH
WTO
DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 1.1: Trình tự các bƣớc hoạch định chiến lƣợc..............................................................12
Bảng 1.2: Ma trận dánh giá các yếu tố bên ngoài – Ma trận EFE.....................................18
Bảng 1.3: Ma trận đánh giá các yếu tố bên trong – Ma trận IFE.......................................25
Bảng 1.4. Ma trận SWOT để hình thành chiến lƣợc..............................................................29
Bảng 3.1. Hệ thống mô hình GREAT............................................................................................48
Bảng3.2. Hệ thống mô hình GREAT đƣợc lƣợng hóa nhƣ sau:......................................49
Bảng 3.3: Sản lƣợng các sản phẩm.................................................................................................57
Bảng 3.4: Kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh giai đoạn 2012 – 2014..................58
Bảng 3.5: Chỉ số GDP hàng năm theo số liệu Tổng cục thống kê....................................59
Bảng 3.6: Tốc độ lạm phát của Việt Nam giai đoạn 2012-2014........................................61
Bảng 3.7: Nhu cầu hóa chất cơ bản thị trƣờng Việt Nam....................................................68
Bảng 3.8: Quỹ tiền lƣơng và thu nhập.........................................................................................70
Bảng 3.9: Ma trận các yếu tố bên ngoài của Công ty CP Hóa chất Việt Trì................74
Bảng 3.10: Ma trận các yếu tố môi trƣờng bên trong của Công ty Cổ phần Hóa chất
Việt Trì.........................................................................................................................................................75
Bảng 4.1. Sản lƣợng sản xuất của giai đoạn chiến lƣợc:.....................................................83
Bảng 4.2. Cân bằng sản xuất hóa chất cơ bản trong giai đoạn chiến lƣợc...................84
ii
DANH MỤC HÌNH VẼ
Hình 1.1: Các yếu tố thuộc môi trƣờng kinh doanh của doanh nghiệp..........................13
Hình 1.2: Các yếu tố của môi trƣờng ngành..............................................................................20
Hình 3.1: Sơ đồ tổ chức Công ty Cổ phần Hóa chất Việt Trì.............................................40
iii
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Sự phát triển của kinh tế thị trƣờng vừa tạo điều kiện cho các doanh nghiệp
phát triển mạnh mẽ thông qua sự tự do hóa và thị trƣờng hóa các khâu của quá trình
sản xuất vừa đặt ra những rủi ro và thách thức cho sự tồn tại và phát triển. Tác động
tự phát của các quy luật kinh tế đặc biệt là quy luật cạnh tranh buộc các doanh
nghiệp phải xác định rõ điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức đối với doanh
nghiệp mình để có thể hoạch định chiến lƣợc kinh doanh phù hợp, tồn tại và phát
triển bền vững trên cơ sở tạo ra lợi thế cạnh tranh và năng lực cốt lõi.
Kinh doanh trong cơ chế thị trƣờng cho thấy môi trƣờng làm việc luôn luôn
biến đổi. Sự phát triển ngày càng phức tạp của môi tr ƣờng kinh doanh đòi hỏi
doanh nghiệp phải hoạch định và triển khai một công cụ kế hoạch hóa hữu hiệu, đủ
linh hoạt để ứng phó với những thay đổi của môi trƣờng kinh doanh, công cụ đó
chính là chiến lƣợc kinh doanh. Chiến lƣợc kinh doanh giúp cho doanh nghiệp có
một cái nhìn tổng thể về bản thân mình cũng nhƣ về môi tr ƣờng kinh doanh bên
ngoài để hình thành nên những mục tiêu chiến lƣợc và sách l ƣợc, giải pháp thực
hiện thành công những mục tiêu đó.
Khi chúng ta bƣớc vào thế kỷ 21, ngành sản xuất hoá chất công nghiệp đang
gặp phải những thách thức lớn khiến nó không thể tiếp tục đi theo con đ ƣờng phát
triển nhƣ đã trải qua trong các thế kỷ trƣớc. Những thách thức đó là: các nguồn tài
nguyên thiên nhiên đang ngày càng cạn kiệt một cách nhanh chóng, vấn đề ô nhiễm
môi trƣờng ngày càng tăng với nhiều hoá chất độc hại tồn tại dai dẳng trong môi
trƣờng, ảnh hƣởng không nhỏ đến sức khoẻ và cuộc sống của nhiều cộng đồng dân
cƣ trên thế giới, sự nổi lên của những trung tâm hoá chất công nghiệp lớn và đang
phát triển nhanh tại Ấn Độ và Trung Quốc…
Đứng trƣớc những thách thức ấy cũng nhƣ xuất phát từ vị trí quan trọng của
ngành công nghiệp hóa chất trong nền kinh tế quốc dân cho thấy, nếu doanh nghiệp
có chiến lƣợc kinh doanh đúng đắn, có tầm nhìn xa, tạo đ ƣợc t ƣ duy hành động,
nhằm hƣớng tới mục tiêu chiến lƣợc cụ thể, thì doanh nghiệp đứng vững và thành
1
công trong cạnh tranh hiện nay, còn nếu không thì sẽ rơi vào tình trạng bế tắc, hoạt
động không có hiệu quả hoặc đi đến phá sản. Do đó vấn đề mấu chốt của đó là phải
có định hƣớng phát triển lâu dài bằng một chiến lƣợc kinh doanh đúng đắn, đ ƣợc
xây dựng phù hợp với bối cảnh môi trƣờng và tƣơng thích với khả năng, vị thế của
từng doanh nghiệp trong điều kiện thị trƣờng nhiều biến động và cạnh tranh ngày
càng mạnh mẽ, sôi động. Công ty CP Hóa chất Việt Trì là Công ty con thuộc Tập
đoàn Hóa chất Việt Nam (đƣợc Thủ tƣớng Chính phủ phê duyệt Đề án xây dựng thí
điểm thành lập mô hình Tập đoàn, giữ vai trò chủ đạo trong việc sản xuất hóa chất,
phân bón, hóa dầu… Quyết định số 2179/QĐ-TTg ngày 23/12/2009) cũng không
ngoại lệ trong định hƣớng phát triển ấy, đặc biệt với đặc thù là doanh nghiệp sản
xuất hóa chất cơ bản với tuổi đời hơn 50 năm xây dựng và phát triển.
Xuất phát từ thực trạng trên, Tôi đã lựa chọn đề tài “Hoàn thiện chiến lược
kinh doanh cho Công ty cổ phần Hóa chất Việt Trì” với mong muốn từ thực tế nghiên
cứu tình hình hoạt động kinh doanh của Công ty để đ ƣa ra giải pháp nhằm tạo thêm cơ
sở cho các quyết định chiến lƣợc liên quan đến sự phát triển của Công ty.
Câu hỏi nghiên cứu của Luận văn là:
1.
Những bất cập hiện nay của chiến lƣợc kinh doanh của Công ty cổ phần
Hóa chất Việt Trì là gì?
2.
Cần có các giải pháp nào để hoàn thiện chiến lƣợc kinh doanh cho Công
ty cổ phần Hóa chất Việt Trì?
2.
Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu:
2.1. Mục đích nghiên cứu: từ việc hệ thống hóa cơ sở lý luận làm rõ thực trạng tình
hình thực hiện chiến lƣợc kinh doanh của Công ty để đƣa ra giải pháp nhằm hoàn
thiện chiến lƣợc kinh doanh cho Công ty cổ phần Hóa chất Việt Trì.
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu:
Hệ thống hóa cơ sở lý luận về chiến lƣợc và quản trị chiến lƣợc kinh
doanh.
-
Phân tích tác động của môi trƣờng kinh doanh đến hoạt động kinh doanh
của Công ty cổ phần Hóa chất Việt Trì;
2
cao
Đƣa ra các biện pháp về chiến lƣợc kinh doanh cần thiết nhằm nâng
hiệu quả kinh doanh tại Công ty cổ phần Hóa chất Việt Trì.
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu: Chiến lƣợc kinh doanh của Công ty cổ phần Hóa chất
Việt Trì.
3.2. Phạm vi nghiên cứu:
-
Thời gian: giai đoạn 2012-2014. Sau giai đoạn này Công ty dự kiến khánh
thành, đƣa vào hoạt động dây chuyền sản xuất mới, chuyển đổi công nghệ sản xuất
Xút, nâng cao sản lƣợng, mở rộng quy mô sản xuất.
-
Không gian: Công ty cổ phần Hóa chất Việt Trì
Nội dung: Nghiên cứu này sẽ tập trung phân tích thực trạng và các yếu tố
ảnh hƣởng đến chiến lƣợc kinh doanh của Công ty cổ phần Hóa chất Việt Trì. Trên
cơ sở đánh giá, nghiên cứu đề xuất một số giải pháp để hoàn thiện chiến l ƣợc kinh
doanh cho Công ty.
4. Đóng góp của Luận văn
Luận văn giúp cho Công ty có đƣợc tầm nhìn cụ thể hơn về môi trƣờng kinh
doanh của mình, từ đó nhận ra những cơ hội và thách thức cũng nh ƣ điểm mạnh,
điểm yếu của Công ty để có những chiến lƣợc kinh doanh cụ thể trong quá trình
phát triển của mình.
5. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, Luận văn đ ƣợc
chia làm 4 phần với kết cấu nhƣ sau:
Chƣơng 1: Tổng quan tài liệu và cơ sở lý luận về chiến lƣợc kinh
doanh.
-
Chƣơng 2: Thiết kế và phƣơng pháp nghiên cứu.
Chƣơng 3: Phân tích thực trạng và các yếu tố ảnh hƣởng đến chiến lƣợc
kinh doanh của Công ty cổ phần Hóa chất Việt Trì.
-
Chƣơng 4: Một số giải pháp hoàn thiện chiến lƣợc kinh doanh cho Công
ty cổ phần Hóa chất Việt Trì.
3
CHƢƠNG 1
TỔNG QUAN TÀI LIỆU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN
VỀ CHIẾN LƢỢC KINH DOANH
1.1. Tổng quan tài liệu:
-
Luận văn Thạc sĩ Quản lý kinh tế “Hoàn thiện chiến lược kinh doanh xăng
dầu của Tập đoàn xăng dầu Việt Nam” của Bùi Thị Nhàn (2013), Trƣờng Đại học
kinh tế, Đại học quốc gia Hà Nội. Luận văn đã hệ thống hóa đƣợc một số vấn đề lý
luận cơ bản của chiến lƣợc và quản trị chiến lƣợc. Tác giả cũng có những đánh giá
rất sắc bén về thực trạng hoạt động cũng nhƣ việc thực hiện chiến l ƣợc kinh doanh
của Tập đoàn xăng dầu Việt Nam. Từ đó đƣa ra một số giải pháp nhằm hoàn thiện
chiến lƣợc kinh doanh, nâng cao vị thế cạnh tranh của Tập đoàn trên thị tr ƣờng
thiết thực và khả thi, đƣợc Ban lãnh đạo đánh giá cao. Tuy nhiên, Luận văn sẽ hoàn
chỉnh hơn nếu có một cơ sở lý luận sâu sắc hơn nữa.
-
Luận văn Thạc sĩ Quản lý kinh tế “Hoàn thiện chiến lược kinh doanh tại
Tổng công ty cổ phần bưu chính viễn thông Viettel” của Nguyễn Duy Thắng,
Trƣờng Đại học kinh tế Đại học quốc gia Hà Nội (2013). Luận văn đã tổng hợp và
phân tích khá sâu về thực trạng cũng nhƣ các yếu tố bên trong, bên ngoài tác động
đến chiến lƣợc kinh doanh của Tổng công ty cổ phần bƣu chính viễn thông Viettel.
Tuy nhiên phần cơ sở lý luận tác giả không nhắc đến cũng nhƣ không tổng quan tài
liệu nghiên cứu khiến cho Luận văn trở nên mất cân đối và thiếu tính thuyết phục.
-
Luận văn “Hoàn thiện chiến lược kinh doanh vận tải biển ở Công ty cổ phần
vận tải Biển Bắc” của Hồ Thị Quỳnh Nga (2009), Trƣờng Đại học Ngoại th ƣơng, Hà
Nội. Luận văn đã đi sâu tìm hiểu, phân tích thực trạng quá trình xây dựng và thực hiện
chiến lƣợc kinh doanh của Công ty CP vận tải Biển Bắc (NOSCO) để chỉ ra những ƣu
điểm và nhƣợc điểm đƣợc bộc lộ rõ nét của NOSCO trong quá trình vận hành các
chiến lƣợc của mình. Từ đó, tác giả phân tích điểm mạnh, điểm yếu, tác động của môi
trƣờng bên trong, bên ngoài ảnh hƣởng đến quá trình kinh doanh của Công ty để đề
xuất một số chiến lƣợc kinh doanh nhằm cải thiện hiệu quả kinh doanh và góp phần
phát triển cho NOSCO. Tuy nhiên, khóa luận này chƣa đề cập và chỉ ra một cách cụ
4
thể, rõ ràng những trở ngại, khó khăn khi triển khai thực hiện các chiến l ƣợc này để
Công ty chuẩn bị tốt hơn nguồn lực (nhân lực, tài lực, vật lực), giải pháp để thực
hiện chiến lƣợc.
-
Luận văn thạc sĩ Quản trị kinh doanh “Chiến lược kinh doanh của METRO tại thị
trường Việt Nam” của Lê Thị Hồng (2011), Trƣờng Đại học Ngoại thƣơng, Hà Nội. Luận
văn đã hệ thống hóa đƣợc một số mô hình kinh doanh siêu thị, trung tâm mua sắm hiệu
quả trong nƣớc, kết hợp với việc đánh giá thực trạng kinh doanh của METRO tại thị
trƣờng Việt Nam. Từ đó đƣa ra các định hƣớng phát triển và đề xuất một số giải pháp
nhằm hoàn thiện chiến lƣợc kinh doanh cho METRO Việt Nam giai đoạn 2012-
2016. Tuy nhiên, Luận văn chƣa tổng quan đƣợc cơ sở lý luận quan trọng về chiến
lƣợc kinh doanh cũng nhƣ hoạch định chiến lƣợc kinh doanh, do đó khi đánh giá
thực trạng không phân tích đƣợc các thời cơ, thách thức, điểm mạnh, điểm yếu, tác
động của môi trƣờng đến việc hoạch định và thực hiện chiến l ƣợc kinh doanh của
METRO Việt Nam . Vì vậy các giải pháp đƣa ra còn chung chung, có thể khiến
doanh nghiệp lúng túng trong việc thực hiện.
-
Luận văn Thạc sĩ Quản trị kinh doanh “Chiến lược kinh doanh của Tập
đoàn TOYOTA và bài học kinh nghiệm cho các doanh nghiệp ô tô Việt Nam” của
Phạm Thị Thu Thủy, Trƣờng Đại học ngoại thƣơng, Hà Nội (2013). Tác giả đã
tổng hợp đƣợc một số vấn đề lý luận cơ bản liên quan đến chiến l ƣợc kinh doanh;
tổng quan đƣợc vấn đề thực tiễn liên quan đến chiến l ƣợc kinh doanh của ngành
công nghiệp ô tô ở một sô doanh nghiệp lớn của Nhật Bản. Đồng thời phân tích thực
trạng chiến lƣợc kinh doanh của Tập đoàn TOYOTA và đƣa ra một số bài học kinh
nghiệm cho các doanh nghiệp ô tô Việt Nam.
Ngoài ra trên các tạp chí chuyên ngành có rất nhiều các bài viết, các công trình
nghiên cứu về vấn đề hoạch định chiến lƣợc kinh doanh cho các doanh nghiệp trong
giai đoạn hiện nay. Có thể kể đến một số bài viết quan trọng nhƣ:
-
Bài viết “Vì sao chiến lƣợc kinh doanh là yếu tố quyết định?” trên Tạp chí tài
chính đăng ngày 26/12/2013 (http://tapchitaichinh.vn/tai-chinh---kinh-doanh/tai-chinhdoanh-nghiep/vi-sao-hoach-dinh-chien-luoc-kinh-doanh-la-yeu-to-quyet-dinh5
39241.html). Tác giả đã sử dụng những lý luận và phân tích cụ thể để khẳng định rằng:
Trong điều kiện kinh tế và môi trƣờng kinh doanh hiện tại của doanh nghiệp Việt Nam,
hơn lúc nào hết, việc xây dựng chiến lƣợc kinh doanh và nhất là thực hiện chiến l ƣợc
một cách nhất quán trở nên quan trọng, có ý nghĩa sống còn với nhiều doanh nghệp.
Mặt khác chỉ ra năm nguyên nhân cơ bản khiến cho nhiều doanh nghiệp hiện nay kinh
doanh thất bại và không hiệu quả. Bài viết có sử dụng một số tài liệu tham khảo nh ƣ:
1. BCG (2013). Bàn về chiến lược, Tủ sách Trí thức do PACE tuyển chọn và giới
thiệu, Nxb Thời Đại;
2. Phạm Trí Hùng, Nguyễn Trung Thắng (2012). CEO và Hội đồng quản trị, Nxb
Lao động và xã hội, Hà Nội;
3. Tạp chí Kinh tế và Dự báo, VCCI (2013). Kỷ yếu Hội thảo CEO và các bài học
trong quá trình xây dựng DN, tổ chức ngày 06/12/2013 tại Hà Nội.
-
Bài viết “Bốn sai lầm thường gặp trong tư duy chiến lược của doanh
nghiệp Việt” đăng trên Tạp chí Saga ngày 25/03/2015 (http://www.saga.vn/4-sailam-thuong-gap-ve-tu-duy-chien-luoc-cua-doanh-nghiep-viet~34607). Tác giả đã đi
sâu phân tích để đƣa ra nhận định rằng: Việc nhận thức chƣa đúng về chiến lƣợc và
tầm quan trọng của chiến lƣợc là thực trạng rất phổ biến trong cộng đồng doanh
nghiệp Việt Nam hiện nay. Từ đó, tác giả tổng hợp các phân tích chỉ ra bốn sai lầm
thƣờng gặp trong tƣ duy chiến lƣợc của doanh nghiệp Việt và tiếc thay, vẫn ch ƣa
có nhiều doanh nghiệp dành sự quan tâm thỏa đáng đến vấn đề hoạch định chiến
lƣợc, làm cho cái đích phát triển bền vững vẫn còn xa vời.
Có thể nói chiến lƣợc kinh doanh đóng vai trò hết sức quan trọng đối với sự tồn tại
và phát triển của mỗi doanh nghiệp. Chiến lƣợc kinh doanh đúng đắn sẽ tạo một hƣớng đi
tốt cho doanh nghiệp, chiến lƣợc kinh doanh có thể coi nhƣ kim chỉ nam dẫn đ ƣờng cho
doanh nghiệp đi đúng hƣớng. Trong thực tế, có rất nhiều nhà kinh doanh nhờ có chiến
lƣợc kinh doanh đúng đắn mà đạt đƣợc nhiều thành công, vƣợt qua đối thủ cạnh tranh và
tạo vị thế cho mình trên thƣơng trƣờng. Chiến lƣợc kinh doanh mang lại rất nhiều lợi ích
cho doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp định hƣớng cho hoạt động của mình trong tƣơng lai
thông qua việc phân tích và dự báo môi trƣờng kinh doanh. Kinh doanh là một hoạt động
luôn chịu sự ảnh hƣởng của các yếu tố bên ngoài và bên
6
trong. Chiến lƣợc kinh doanh giúp doanh nghiệp vừa linh hoạt vừa chủ động để thích
ứng với những biến động của thị trƣờng, đồng thời còn đảm bảo cho doanh nghiệp hoạt
động và phát triển theo đúng hƣớng. Điều đó có thể giúp doanh nghiệp phấn đấu thực
hiện mục tiêu nâng cao vị thế của mình trên thị tr ƣờng. Chiến l ƣợc kinh doanh giúp
doanh nghiệp nắm bắt đƣợc các cơ hội cũng nh ƣ đầy đủ các nguy cơ đối với sự phát
triển nguồn lực của doanh nghiệp. Nó giúp doanh nghiệp khai thác và sử dụng hợp lý
các nguồn lực, phát huy sức mạnh của doanh nghiệp. Chiến l ƣợc tạo ra một quỹ đạo
hoạt động cho doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp liên kết đ ƣợc các cá nhân với các lợi
ích khác cùng hƣớng tới một mục đích chung, cùng phát triển doanh nghiệp. Nó tạo
một mối liên kết gắn bó giữa các nhân viên với nhau và giữa các nhà quản lý với nhân
viên. Qua đó tăng cƣờng và nâng cao hơn nữa nội lực của doanh nghiệp. Chiến l ƣợc
kinh doanh là công cụ cạnh tranh có hiệu quả của doanh nghiệp. Trong điều kiện toàn
cầu hoá và hội nhập kinh tế hiện nay đã tạo nên sự ảnh h ƣởng và phụ thuộc qua lại lẫn
nhau giữa các doanh nghiệp hoạt động kinh doanh. Chính quá trình đó đã tạo nên sự
cạnh tranh khốc liệt giữa các doanh nghiệp trên thị tr ƣờng. Ngoài những yếu tố cạnh
tranh nhƣ: giá cả, chất lƣợng, quảng cáo, marketing, các doanh nghiệp còn sử dụng
chiến lƣợc kinh doanh nhƣ một công cụ cạnh tranh có hiệu quả.
Những công trình khoa học trên là tƣ liệu quý báu cả về lý luận và thực tiễn
cho việc nghiên cứu đề tài hoàn thiện chiến lƣợc kinh doanh cho một doanh nghiệp
sản xuất. Tuy nhiên, về phƣơng diện khoa học cũng chƣa có công trình nghiên cứu
nào phân tích, đánh giá, hoàn thiện chiến lƣợc kinh doanh theo cách tiếp cận của
khoa học quản lý kinh tế. Đây là khoảng trống mà tác giả luận văn lựa chọn để
nghiên cứu. Vì vậy đề tài: “Hoàn thiện chiến lược kinh doanh cho Công ty cổ
phần Hóa chất Việt Trì” sẽ tiếp tục là vấn đề cấp thiết để nghiên cứu và trả lời cho
câu hỏi sau: Để hoàn thiện chiến lƣợc kinh doanh của Công ty cần có các giải pháp
chiến lƣợc cụ thể nhƣ thế nào?
1.2. Cơ sở lý luận về chiến lƣợc kinh doanh
1.2.1. Khái niệm về chiến lược kinh doanh
“Chiến lƣợc”là thuật ngữ bắt nguồn từ tiếng Hy Lạp “Strategos”, ban đầu
thuật ngữ này chủ yếu sử dụng trong lĩnh vực quân sự. Clawzevit là một nhà lý luận
quân sự thời cận đại cũng cho rằng: chiến lƣợc quân sự là nghệ thuật chỉ huy ở vị trí
7
ƣu thế. Một xuất bản của từ điển Larous xem chiến lƣợc là nghệ thuật chỉ huy các
phƣơng tiện để giành chiến thắng.
Từ lĩnh vực quân sự, thuật ngữ „chiến lƣợc‟ đã đ ƣợc áp dụng vào kinh
doanh, lĩnh vực đƣợc xem là một mặt trận cạnh tranh gay gắt, từ thập kỷ 60 thế kỷ
XX, tạo ra thuật ngữ chiến lƣợc kinh doanh”. Cùng với sự phát triển của nền kinh tế
và các kết quả nghiên cứu, thuật ngữ này đƣợc tiếp cận từ nhiều góc độ khác nhau.
Tiếp cận từ góc độ yếu tố quyết định thành công trong “cạnh tranh”, một
nhóm tác giả có quan điểm coi chiến lƣợc kinh doanh là một nghệ thuật để giành
thắng lợi trong cạnh tranh.
- Theo Porter (2009) “Chiến lƣợc cạnh tranh”, Bản dịch, Nhà xuất bản trẻ Tp. Hồ Chí Minh: “Chiến lƣợc kinh doanh là một nghệ thuật xây dựng các lợi thế
cạnh tranh để phòng thủ”;
-
Theo K.Ohmae: “Mục đích của chiến lƣợc là mang lại những điều thuận
lợi nhất cho mọi phía, đánh giá thời điểm tấn công hay rút lui, xác định đúng ranh
giới của sự thỏa hiệp” và ông nhấn mạnh “Không có đối thủ cạnh tranh thì không
cần chiến lƣợc, mục đích duy nhất của chiến lƣợc là đảm bảo giành thắng lợi bền
vững đối với đối thủ cạnh tranh”.
Theo hƣớng tiếp cận khác, có một nhóm tác giả khác cho rằng chiến lƣợc là
tập hợp các kế hoạch chiến lƣợc làm cơ sở hƣớng dẫn các hoạt động:
Theo Smith và các cộng sự trong cuốn “Chiến lược và sách lược
kinh
doanh” cho rằng: “Chiến lƣợc đƣợc định ra nhƣ là kế hoạch hoặc sơ đồ tác nghiệp
tổng quát dẫn dắt hoặc định hƣớng tổ chức đi đến mục tiêu mong muốn. Kế hoạch
tác nghiệp tổng quát này tạo cơ sở cho các chính sách (định h ƣớng cho việc thông
qua quyết định) và các thủ pháp tác nghiệp”;
-
Theo Chandler (Trƣờng Đại học Harward): “Chiến lƣợc kinh doanh bao
hàm việc ấn định các mục tiêu cơ bản dài hạn của ngành, đồng thời lựa chọn cách
thức hoặc tiến trình hành động và phân bổ các nguồn lực thiết yếu để thực hiện các
mục tiêu đó”.
Từ cách tiếp cận trên có thể định nghĩa Chiến l ƣợc kinh doanh nh ƣ sau:
“Chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp trong điều kiện kinh tế thị trường,
8
căn cứ vào điều kiện khách quan và chủ quan, vào nguồn lực mà doanh nghiệp
có thể định ra mưu lược biện pháp đảm bảo sự tồn tại, phát triển ổn định, lâu dài
theo mục tiêu phát triển mà doanh nghiệp đã đặt ra”.
Chiến lƣợc kinh doanh phản ánh kế hoạch hoạt động của đơn vị kinh doanh
bao gồm: các mục tiêu, các giải pháp và các biện pháp để đạt mục tiêu.
Chiến lƣợc kinh doanh giúp các doanh nghiệp đạt đƣợc mục tiêu ngắn hạn
cũng nhƣ dài hạn, tổng thể và bộ phận, là một điều hết sức quan trọng và cần
thiết.Mục đích của việc hoạch định chiến lƣợc kinh doanh là “dự kiến t ƣơng lai
trong hiện tại”. Dựa vào chiến lƣợc kinh doanh, các nhà quản lý có thể lập các kế
hoạch cho những năm tiếp theo. Tuy nhiên trong quá trình đó phải có sự kiểm soát
chặt chẽ, hiệu chỉnh trong từng bƣớc đi. Một chiến lƣợc vững mạnh luôn cần đến
khả năng điều hành linh hoạt, sử dụng đƣợc các nguồn lực vật chất, tài chính và con
ngƣời thích ứng. Có thể hiểu, chiến lƣợc là phƣơng thức mà công ty sử dụng để
định hƣớng tƣơng lai nhằm đạt đƣợc những thành công trong hoạt động kinh
doanh. Chiến lƣợc kinh doanh của doanh nghiệp đƣợc hiểu là tập hợp thống nhất
các mục tiêu, các chính sách và sự phối hợp các hoạt động của các đơn vị kinh
doanh trong chiến lƣợc tổng thể của doanh nghiệp.
1.2.2. Các yêu cầu của Chiến lược kinh doanh
Chiến lƣợc kinh doanh cần phải đảm bảo các yêu cầu cơ bản sau:
-
Xác định rõ những mục tiêu cơ bản cần phải đạt đƣợc trong từng thời kỳ và
cần phải quán triệt ở mọi cấp, mọi lĩnh vực hoạt động trong doanh nghiệp;
-
Có tính khả thi: Nội dung, mục tiêu của chiến lƣợc phải phù hợp thực tế,
mục tiêu của doanh nghiệp, phù hợp với lợi ích của mọi ngƣời trong doanh nghiệp;
-
Chiến lƣợc kinh doanh phải đảm bảo huy động tối đa và kết hợp một cách
tối ƣu việc khai thác và sử dụng các nguồn lực của doanh nghiệp trong kinh doanh
nhằm phát huy đƣợc lợi thế, nắm bắt những cơ hội để giành ƣu thế trong cạnh tranh;
-
Có tính linh hoạt đáp ứng theo sự thay đổi của môi trƣờng;
-
Phải đảm bảo đƣợc sự an toàn trong kinh doanh cho doanh nghiệp;
9
- Xem thêm -