Lêi Më §Çu
C«ng nghiÖp ho¸- hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc lµ bíc ph¸t triÓn
tÊt yÕu mµ mçi d©n téc, mçi quèc gia trªn thÕ giíi ph¶i
tr¶i qua trong tiÕn tr×nh ph¸t triÓn cña m×nh. Trong ®ã
xuÊt khÈu ®ãng mét vai trß quan träng vµo sù thµnh
c«ng cña c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸®Êt
níc, vµ trong h¬n mêi n¨m ®æi míi chuyÓn ®æi tõ c¬
chÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng,
chóng ta ®· ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu to lín vµ rót ra ®îc
nh÷ng bµi häc thùc tiÔn quý b¸u cho qóa tr×nh thùc hiÖn
c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc.
Kinh tÕ thÞ trêng ®ßi hái sù g¾n bã mËt thiÕt g÷a s¶n
xuÊt vµ tiªu thô, chÝnh v× vËy thÞ trêng lµ vÊn ®Ò v« cïng
quan träng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp, ®Æc biÖt trong giai
®o¹n mµ c¸c doanh nghiÖp cïng ngµnh c¹nh tranh ngµy cµng
gay g¾t ®ßi hái mçi doanh nghiÖp muèn ®øng v÷ng vµ ph¸t
triÓn®îc th× mét mÆt ph¶i cñng cè thÞ trêng ®· cã, mÆt
kh¸c ph¶i t×m kiÕm vµ ph¸t triÓn thÞ trêng míi.
Ngµy nay khi xu thÕ quèc tÕ ho¸ vµ toµn cÇu ho¸ ®ang
diÔn ra nhanh chãng, doanh nghiÖp ®ang trong qu¸ tr×nh
®æi míi, më cöa, héi nhËp víi khu vùc vµ toµn cÇu th× vÊn
®Ò vÒ s¶n xuÊtthÞ trêng tån t¹i vµ ph¸t triÓn cã ý nghÜa
hÕt søc quan träng®èi víi mçi doanh nghiÖp. Cã mét thùc tÕ
lµ c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cha m¹nh d¹n t×m kiÕm thÞ
trêng c¸c níc trªn thÕ giíi, ®Æc biÖt lµ nh÷ng níc cã møc
sèng cao, c¸c níc ®ßi hái chÊt lîng cao, mÉu m· c¸c s¶n
phÈm ®Ñp. §iÒu nµy cã nhiÒu nguyªn nh©n nhng nguyªn
1
nh©n quan träng lµ c¸c doanh nghiÖp cha thÝch øng ®îc víi
thÞ trêng ngay mµ ®ßi hái ph¶i cã thêi gian dµi ho¹t ®éng
mµ vèn ®Çu t cho qu¸ tr×nh nghiªn cøu vµ øng dông l¹i h¹n
chÕ. Lµ mét doanh nghiÖp nhµ níc, c«ng ty may 10 vèn ®·
tõng tr¶i qua thêi kú kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung bao cÊp. Bëi
vËy, khi chuyÓn sang kinh tÕ thÞ trêng c«ng ty kh«ng khái bì
ngì tríc nh÷ng c¬ héi vµ th¸ch thøc. Trong qu¸ tr×nh chuyÓn
®æi c«ng ty May 10 ®· tõng bíc kh¾c phôc khã kh¨n, m¹nh
d¹n, linh ho¹t trong viÖc t×m kiÒm thÞ trêng míi vµ ®· ®¹t
®îc nh÷ng thµnh qu¶ nhÊt ®Þnh. Cµng cä s¸t víi thÞ trêng,
c«ng ty May 10 cµng thÊy râ sù quan träng cña viÖc më réng
thÞ trêng xuÊt khÈu.
Mét trong nh÷ng thÞ trêng xuÊt khÈu chÝnh cña c«ng ty
May 10 trong nh÷ng n¨m ngÇn ®©ylµ thÞ trêng EU ®¹t 26
triÖu USD ( chiÕm kho¶ng 95% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu
cña c«ng ty). Tuy nhiªn viÖc xuÊt khÈu sang thÞ trêng EU
cña c«ng ty cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n, hiÖu qu¶ cha cao. V×
vËy ph¶i ®¸nh gi¸ ph©n tÝch thùc tr¹ng xuÊt khÈu hµng
may mÆc cña c«ng ty sang thÞ trêng EU nh÷ng n¨m qua,
®Ó tõ ®ã rót ra nh÷ng gi¶i ph¸p phï hîp ®Ó n©ng cao hiÖu
qu¶ xuÊt khÈu lµ mét vÊn ®Ò hÕt søc quan träng vµ cã ý
nghÜa thùc tiÔn.
XuÊt ph¸t tõ nh÷ng lý do trªn, t«i chän ®Ò tµi: “Hoµn
thiÖn c¸c gi¶i ph¸p MAR- MIX xuÊt khÈu hµng may mÆc cña
c«ng ty May 10 sang thÞ trêng EU".
Môc ®Ých nghiªn cøu: Víi môc ®Ých ®em lý thuyÕt
øng dông víi thùc tÕ, qua ®ã lµm s¸ng tá luËn cø khoa häc
2
vÒ sö dông Mar- mix. Trªn c¬ së nµy ®¸nh gi¸ c¸c u, nhîc
®iÓm, nh÷ng tån t¹i vµ h¹n chÕ ®Ó tõ ®ã tæng hîp, ®Ò
xuÊt nh÷ng biÖn ph¸p Mar- mix nh»m hoµn thiÖn ho¹t ®éng
Mar- mix xuÊt khÈu ë C«ng ty may 10.
Giíi h¹n néi dung nghiªn cøu: Do thêi gian h¹n hÑp víi
kh¶ n¨ng ph©n tÝch cña b¶n th©n cßn h¹n chÕ nªn kÕt qu¶
nghiªn cøu cña luËn v¨n cha thÓ hoµn thiÖn,rÊt mong nhËn
®îc sù gãp ý cña c¸c thÇy, c« vµ c¸c c¸n bé c«ng nh©n viªn
cña c«ng ty May 10 ®Ó bµi luËn v¨n ®îc hoµn chØnh h¬n.
Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu: Nghiªn cøu ®Ò tµI nµy víi t
duy kinh tÕ míi, ph©n tÝch ®¸nh gi¸ kh¸ch quan mäi hiÖn tîng. Do vËy, t«i sö dông c¸c phu¬ng ph¸p tiÕp cËn hÖ thèng
biÖn chøng, ph¬ng ph¸p l« gic vµ lÞch sö. NgoµI ra cßn sö
dông c¸c ph¬ng ph¸p nh: ph¬ng ph¸p tiÕp cËn hùc tiÔn, c¸c
vÊn ®Ò lý luËn, ph¬ng ph¸p t duy kinh tÕ míi, ph¬ng ph¸p
hiÖu qu¶ vµ hiÖu n¨ng tèi ®a, vµ mét sè ph¬ng ph¸p
kh¸c,trong viÖc ®¸nh gi¸, ph©n tÝch c¸c kÕt qu¶ ho¹t ®éng
cña doanh ngiÖp vµ ®Ò xuÊt hoµn thiÖn.
T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n toµn thÓ c¸c c¸n bé c«ng
nh©n viªn trong c«ng ty May10 vµ ®Æc biÖt lµ thÇy gi¸o híng dÉn NguyÔn Hång Th¸i ®· tËn t×nh gióp ®ì t«i trong
suèt qu¸ tr×nh nghiªn cøu ®Ó hoµn thµnh luËn v¨n tèt
nghiÖp nµy.
KÕt cÊu luËn v¨n ®îc chia lµm 3 ch¬ng
Ch¬ng I: C¬ së luËn cña Maketing xuÊt khÈu
trong c¸c doanh nghiÖp
3
Ch¬ng II: Ph©n tÝch ®¸nh gi¸ t×nh h×nh xuÊt
khÈu cña c«ng ty May 10 sang thÞ trêng EU.
Ch¬ng III: C¸c gi¶i ph¸p hoµn thiÖn Mar-mix
xuÊt khÈu hµng may mÆc cña C«ng ty may 10 sang
thÞ trêng EU.-
Ch¬ng I
C¬ së luËn cña Marketing XuÊt
khÈu
Trong c¸c doanh nghiÖp
I. C¬ së vµ vai trß cña xuÊt khÈu
1. Kh¸i niÖm vµ nguyªn lý c¸c häc thuyÕt xuÊt khÈu
4
a, §Ó hiÓu ®îc nguyªn lý häc thuyÕt xu©t khÈu tríc
hÕt ta ph¶i hiÓu ®îc c¸c kh¸i niÖm chung cña c¸c häc
thuyÕt.
Mét quèc gia sÏ xu©t khÈu hµng ho¸ mµ qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt ®ßi hái sö dông nhiÒu nh©n tè d thõa, rÎ, nhËp khÈu
nh÷ng hµng ho¸ mµ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®ßi hái sö dông
nhiÒu nh©n tè khan hiÕm, ®¾t tiÒn t¹i quèc gia ®ã. Nãi
mét c¸ch kh¸c lµ quèc gia dåi dµo lao ®éng xuÊt khÈu hµng
ho¸ t¬ng quan chøa nhiÒu lao ®éng vµ nhËp khÈu hµng ho¸
t¬ng quan chøa nhiÒu vèn
b, Nguyªn lý c¸c häc thuyÕt xuÊt khÈu :
§Ó hiÓu ®îc nguyªn lý xuÊt khÈu hµng ho¸, c¸c doanh
nghiÖp ph¶i dùa trªn nh÷ng häc thuyÕt c¬ b¶n cña th¬ng
m¹i quèc tÕ.
-Häc thuyÕt lîi thÕ so s¸nh: Th¬ng m¹i quèc tÕ xuÊt
hiÖn tõ sù ®a d¹ng ho¸ tù nhiªn cña nÒn s¶n suÊt gi÷a c¸c
níc khi tham gia th¬ng m¹i quèc tÕ, c¸c níc ®Òu cã xu híng
chuyªn m«n ho¸ mét sè ®iÒu kiÖn thuËn lîi mµ m×nh cã
®iÒu kiÖn thuËn l¬Þ nhÊt hoÆc cã thÓ thuËn lîi h¬n, nhê
®ã cã thÓ gi¶m gi¸ b¸n s¶n phÈm, t¹o thÕ vÒ chi phÝ so víi
c¸c níc kh¸c. H¬n n÷a níc ®ã cã thÓ nhËp khÈu nh÷ng s¶n
phÈm mµ trong níc kh«ng cã ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt hoÆc nÕu
cã nhng hiÖu qu¶ thÊp. §iÒu quan träng lµ chi phÝ nhËp
khÈu ph¶i rÎ h¬n chi phÝ tù s¶n xuÊt s¶n phÈm ®ã trong níc,
Tõ ®ã cã thÓ tËp trung tÊt c¶ c¸c tiÒm n¨ng cña ®Êt níc vµo
nh÷ng ngµnh s¶n xuÊt hµng ho¸ xuÊt khÈu cã hiÖu qu¶ cao.
Th«ng qua th¬ng m¹i quèc tÕ, mçi níc ®Òu x¸c ®Þnh cho
5
m×nh mét c¬ cÊu ngµnh hîp lý nh»m ®¹t ®îc nh÷ng lîi thÕ
so s¸nh víi níc kh¸c. Lîi thÕ nµy lµ tuyÖt ®èi nÕu ®iÒu kiÖn
s¶n xuÊt cña m×nh ®îc ®¸nh gi¸ lµ thuËn lîi nhÊt so víi c¸c
níc cïng s¶n xuÊt vµ cung øng cïng lo¹i s¶n phÈm ra thÞ trêng
quèc tÕ. Th«ng thêng, ®ã lµ lîi thÕ t¬ng ®èi cña viÖc s¶n
xuÊt s¶n phÈm nµy so víi s¶n phÈm kh¸c trong quan hÖ trao
®æi víi níc ngoµi. Tuy nhiªn ta còng cÇn quan t©m ®Õn nhu
cÇu thÞ trêng quèc tÕ vÒ c¶ chÊt lîng vµ thÞ hiÕu ®èi víi s¶n
phÈm xuÊt kho ®ã. Trªn thùc tÕ, mét níc cã nÒn kinh tÕ l¹c
hËu, kÕm ph¸t triÓn vÉn cã thÓ cã s¶n phÈm b¸n ra thÞ trêng níc ngoµi, trong khi ®ã mét níc cã ®iÒu kiÖn ®Çy ®ñ
®Ó s¶n xuÊt ra mét mÆt hµng nµo ®ã l¹i vÉn nhËp khÈu
hµng ho¸ ®ã tõ níc ngoµi. N¨m 1887, nhµ kinh tÕ häc ngêi
Anh David Ricacdo ®· gi¶i thÝch hiÖn tîng m©u thuÉn trªn
b»ng häc thuyÕt lîi thÕ so s¸nh cña m×nh lµ: “ NÕu mét
quèc gia nµo cã hiÖu qu¶ thÊp so víi quèc gia kh¸c trong viÖc
s¶n xuÊt tÊt c¶ c¸c lo¹i s¶n phÈm th× quèc gia ®ã vÉn cã
thÓ tham gia th¬ng m¹i quèc tÕ ®Ó t¹o ra lîi Ých”.
-Häc thuyÕt vÒ u ®·i vµ yÕu tè: Mét níc sÏ xuÊt khÈu
hµng ho¸ mµ viÖc s¶n xuÊt nã cÇn nhiÒu yÕu tè rÎ, t¬ng ®èi
cã s½n cña níc ®ã vµ nhËp khÈu lo¹i hµng ho¸ mµ viÖc s¶n
xuÊt cÇn nhiÒu yÕu tè ®¾t, t¬ng ®èi khan hiÕm ë níc ®ã.
Tãm lai lµ mét níc giÇu lao ®éng sÏ xuÊt khÈu hµng ho¸ sö
dông nhiÒu lao ®éng vµ nhËp khÈu hµng ho¸ sö dông nhiÒu
vèn.
Víi häc thuyÕt nµy cho thÊy sù kh¸c biÖt vÒ tÝnh t¬ng
®èi phong phó cña c¸c yÕu tè. §iÒu nµy rÊt quan träng ®èi
6
víi ViÖt Nam hiÖn nay bëi v× níc ta phong phó vÒ lùc lîng lao
®éng, gi¸ nh©n c«ng rÎ nhng l¹i bÞ h¹n chÕ vÒ vèn.Víi nÒn
kinh tÕ níc ta hiÖn nay cã thÓ ¸p dông häc thuyÕt nµy ®Ó
t×m ra ®îc mÆt hµng sö dông Ýt vèn nhng l¹i sö dông nhiÒu
lao ®éng phï hîp víi ®iÒu kiÖn trong níc, nh»m ®¹t hiÖu qu¶
cao vµ lµm t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu.
-Häc thuyÕt vÒ chu kú sèng cña s¶n phÈm: Häc thuyÕt
nµy ®îc Raymond Vernon ®a ra ®Çu tiªn vµo n¨m 1966,
nh»m gi¶i thÝch c¸c m« h×nh th¬ng m¹i quèc tÕ vµ ®Çu t
níc ngoµi trùc tiÕp.
Theo kh¸i niÖm chu kú sèng cña s¶n phÈm da sè c¸c
s¶n phÈm ®Òu tr¶i qua chu kú bu«n b¸n bao gåm c¸c giai
®o¹n kÕ tiÕp nhau vµ cã ¶nh hëng tíi khèi lîng bu«n b¸n
quèc tÕ cña mét níc. Theo häc thuyÕt nµy ngêi ta cho r»ng ë
®Çu chu kú sèng cña s¶n phÈm th× s¶n phÈm ph¶i cã c«ng
nghÖ cao, tiÕp theo giai ®o¹n 2 khi mµ c«ng nghÖ ®· kh«ng
cßn lµ yÕu tè hµng ®Çu n÷a th× ngêi ta sÏ chó ý ®Õn chi
phÝ s¶n xuÊt ra s¶n phÈm dÇn dÇn khi s¶n phÈm ®· ®uîc
tiªu chuÈn ho¸ vÒ chÊt lîng th× nh÷ng s¶n phÈm nµy sÏ
®uùc chuyÓn sang cho c¸c níc thø 3 cã u thÕ vÒ lao ®éng.
Khi chuyÓn dÞch theo chu kú sèng cña s¶n phÈm, c¸c yªu
cÇu vÒ nh©n tè ®Çu vµo sÏ thay ®æi vÞ trÝ cña c¸c trung
t©m s¶n xuÊt cã lîi thÕ cïng thay ®æi.
7
S¶n phÈm mí i
ChÝn muåi
Tiªu chuÈn ho¸
C¸c n í c tiªn tiÕn
s¶n xuÊt
xuÊt khÈu
nhËp khÈu
C¸c n í c ®ang ph¸t triÓn
C¸c n í c chËm ph¸t triÓn
H×
nh 1: Chu kú sèng cña s¶n phÈm quèc tÕ
H×nh 1: Chu kú sèng cña s¶n phÈm quèc tÕ
8
+Giai ®o¹n s¶n phÈm míi: HÇu hÕt c¸c s¶n phÈm
míi ®îc ph¸t triÓn vµ s¶n xuÊt ®Çu tiªn ë c¸c quèc gia cã
nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn h¬n( c¸c níc tiªn tiÕn). nguyªn nh©n
chñ yÕu cña t×nh h×nh nµy lµ mét sè lîng lín ngêi tiªu dïng
cã thu nhËp cao, cã mong muèn vÒ c¸c s¶n phÈm míi vµ
nguån cung øng phong phó nh÷ng c«ng nh©n kü thuËt cã
tr×nh ®é chuyªn m«n cao t¹o ra mét lîi thÕ t¬ng ®èi vÒ
n¨ng lùc R & D. Trong giai ®o¹n nµy hµng ho¸ ®îc tiªu dïng
trong níc vµ nhu cÇu trªn thÞ trêng Ýt ®µn håi so víi gi¸,
thiÕt kÕ vµ s¶n xuÊt hµng ho¸ v·n ë giai ®o¹n thö nghiÖm
nªn n¬i nghiªn cøu vµ n¬i s¶n xuÊt cÇn ph¶i liªn hÖ chÆt
chÏ, thêng xuyªn.
+Giai ®o¹n chÝn muåi: nhu cÇu vµ khèi lîng s¶n phÈm
®îc s¶n xuÊt ra t¨ng nhanh chãng, s¶n phÈm ®ång d¹ng
h¬n, ph¬ng ph¸p s¶n xuÊt s¶n phÈm ®îc chu tr×nh ho¸ vµ
c¹nh tranh vÒ gi¸ trë nªn quan träng.
+Giai ®o¹n s¶n phÈm tiªu chuÈn ho¸: S¶n phÈm vµ
c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm ®ã ®îc tiªu chuÈn ho¸, c¹nh
tranh vÒ gi¸ trë nªn khèc liÖt. S¶n xuÊt ®îc chuyÓn sang c¸c
níc chËm phÊt triÓn n¬i cã nh©n c«ng ®Çu vµo thÊp vµ xuÊt
khÈu s¶n phÈm tõ c¸c quèc gia chËm ph¸t triÓn sang c¸c
quèc gia tiªn tiÕn ngµy cµng t¨ng nhanh.
Tõ nh÷ng häc thuyÕt c¬ b¶n vÒ th¬ng m¹i quèc tÕ trªn
ta cã thÓ tæng hîp vµ hÖ thèng ®îc mét nguyªn lý xuÊt khÈu
kh«ng chØ cho c¸c nhµ qu¶n lý kinh doanh nãi chung mµ cßn
cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam nãi riªng, ®ã lµ lîi thÕ hay
thÕ m¹nh cña ViÖt Nam vÒ lao ®éng còng nh c¸c s¶n phÈm
9
truyÒn thèng mang ®Ëm nÐt phong c¸ch ViÖt Nam, c¸c
doanh nghiÖp ViÖt Nam sÏ khai th¸c thÕ m¹nh nµy ®Ó t¹o ra
nh÷ng s¶n phÈm võa cã lîi
thÕ so s¸nh, võa cã lîi thÕ t¬ng ®èi l¹i tËn dông ®îc sù u ®·i
cña c¸c yÕu tè s½n cã trong níc, tõ ®ã sÏ ®¹t ®îc hiÖu qu¶
s¶n xuÊt vµ kinh doanh cao.
2. VÞ trÝ, vai trß cña xuÊt khÈu
a, §èi víi nÒn kinh tÕ:
KÓ tõ sau khi xo¸ bá c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ tËp trung
quan liªu bao cÊp chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng, nÒn
kinh tÕ níc ta ®ang cã bíc t¨ng trëng vît bËc. Së dÜ ®¹t ®îc
thµnh tùu to lín nh vËy lµ do níc ta ®· thùc hiÖn chÝnh s¸ch
më cöa nÒn kinh tÕ, thiÕt lËp quan hÖ bu«n b¸n víi c¸c níc
trªn thÕ giíi vµ ngµy cµng ®Èy m¹nh ho¹t ®éng kinh doanh
xuÊt nhËp khÈu, Marketing xuÊt nhËp khÈu nãi riªng vµ th¬ng m¹i quèc tÕ nãi chung sÏ lµm t¨ng møc tiªu thô hµng
ho¸, lµm cho c¸c hÖ thèng s¶n xuÊt ngµy cµng trë nªn cã
hiÖu qu¶ h¬n v× chóng ®îc hîp lý ho¸ ®Ó d¹t møc chi phÝ
thÝch hîp. Ngoµi ra chóng ta cßn cã thÓ thu ®îc lîi thÕ phô do
s¶n xuÊt víi quy m« lín vµ do chuyÓn giao kü thuËt khi nÒn
kinh tÕ cho phÐp Marketing xuÊt khÈu ho¹t ®éng, thÞ trêng
chÝnh cña nã còng t¨ng lªn vÒ quy m«, lµm cho nã cã nhiÒu
thêi c¬ ®Èy m¹nh chuyªn m«n ho¸ vµ t¨ng hiÖu qu¶ s¶n
xuÊt h¬n tríc. V× thÕ, Marketing xuÊt khÈu vµ t¨ng trëng
kinh tÕ cã mèi quan hÖ mËt thiÕt víi nhau vµ nã lµ mét ph¬ng tiÖn ®Ó ®¹t ®îc môc ®Ých, môc ®Ých ®ã lµ: sù ph¸t
triÓn x· héi vµ nÒn kinh tÕ cña mét ®Êt níc. Th«ng qua
10
marketing xuÊt khÈu hay th¬ng m¹i quèc tÕ chóng ta cã thÓ
t¹o nguån vèn, nguån ngo¹i tÖ lín tõ viÖc xuÊt khÈu hµng
ho¸ gãp phÇn quan träng vµo viÖc c¶i thiÖn c¸n c©n ngo¹i
th¬ng, c¸n c©n thanh to¸n t¨ng dù tr÷ ngo¹i tÖ.
Th«ng qua ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu, chóng ta cã thÓ
xuÊt khÈu nh÷ng mÆt hµng cã thÕ m¹nh cña ®Êt níc ®Ó
phÊt huy lîi thÕ so s¸nh cu¶ quèc gia, ®ång thêi häc hái, trao
®æi ®îc c¸c thµnh tùu khoa häc tiªn tiÕn më ®êng cho sù
nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc.
Th«ng qua ho¹t ®éng xuÊt khÈu, cã thÓ ph¸t triÓn c¸c
ngµnh c«ng nghiÖp chÕ t¹o vµ chÕ biÕn hµng xuÊt khÈu cã
c«ng nghÖ tiªn tiÕn mµ tÝnh c¹nh tranh cao trªn thÞ trêng
thÕ giíi gióp cho ®Êt níc cã ®îc nguån lùc c«ng nghiÖp míi,
t¨ng n¨ng xuÊt, chÊt lîng s¶n phÈm tiÕt kiÖm chi phÝ cho lao
®éng x· héi.
Th«ng qua ho¹t ®éng xuÊt khÈu, chóng ta ngµy cµng
më réng ®îc quan hÖ kinh tÕ víi níc ngoµi gãp phÇn thay
®æi ®êng lèi ®èi ngo¹i cña ®Êt níc, g¾n chÆt nÒn kinh tÕ
níc ta víi ph©n c«ng lao ®éng thÕ giíi.
11
b, Trong kinh doanh quèc tÕ:
Th«ng qua marketing xuÊt khÈu, c¸c doanh nghiÖp cã
®iÒu kiÖn tèt ®Ó häc tËp c¸c kinh nghiÖm ®Ó cã thÓ ®øng
v÷ng vµ ngµy cµng ph¸t triÓn trªn thÞ trêng.
Th«ng qua marketing xuÊt khÈu sÏ ph¸t huy cao bé tÝnh
n¨ng ®«ng, s¸ng t¹o cña mäi ngêi, cña c¸c ®¬n vÞ còng nh
c¸c tæ chøc kinh doanh xuÊt nhËp khÈu. XuÊt khÈu hµng ho¸
lµ mét lÜnh vùc khã kh¨n, m¹o hiÓm nhng l¹i høa hÑn
nh÷ng c¬ héi ph¸t triÓn vµ mang l¹i lîi nhuËn cao v× thÕ nã
®ßi hái mçi c¸ nh©n, mçi tæ chøc kinh doanh ph¶i nhanh
nh¹y n¾m b¾t thÞ trêng, n¾m b¾t tèt c¸c th«ng tin vµ xö
lý nhanh chãng, chÝnh x¸c, bªn c¹nh ®ã cßn tao nªn mèi
quan hÖ tèt gi÷a c¸c nhµ s¶n xuÊt vµ c¸c nhµ nghiªn cøu,
t¨ng cêng kh¶ n¨ng sö dông chÊt x¸m c¶ trong vµ ngoµi níc.
Trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu tµnh phÇn vµ
më cöa kinh tÕ héi nhËp víi níc ngoµi, xuÊt nhËp khÈu gãp
phÇn h×nh thµnh c¸c liªn doanh, liªn kÕt gi÷a c¸c chñ thÓ
trong níc còng nh trong níc víi níc ngoµi h×nh thµnh lªn c«ng
ty kinh doanh lín t¹o nªn sù ph¸t triÓn v÷ng ch¾c cho doanh
nghiÖp.
Th«ng qua marketing xuÊt khÈu, doanh nghiÖp cã thÓ
ph¸t huy ®îc lîi thÕ so s¸nh cña ®¬n vÞ m×nh hay ®Þa bµn
m×nh ho¹t ®éng tõ ®ã sÏ chuyªn m«n ho¸ vµ ph©n c«ng
lao ®éng hîp lý. ¸p dông ®îc khoa häc kü thuËt vµo s¶n xuÊt
®Ó sö dông tèt c¸c yÕu tè ®Çu vµo tiÕn tíi s¶n xuÊt lín ®¹i
trµ, tõ ®ã cã ®iÒu kiÖn n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm vµ
dÇn dÇn cã thÓ h¹ ®îc gi¸ thµnh b¸n s¶n phÈm.
12
c, §èi víi x· héi:
Nh ®· tr×nh bµy ë trªn, marketing xuÊt khÈu nãi riªng
vµ th¬ng m¹i quèc tÕ nãi chung cã vai trß rÊt quan träng ®èi
víi tÊt c¶ c¸c quèc gia,th«ng qua th¬ng m¹i quèc tÕ, c¸c
quèc gia cã thÓ xuÊt khÈu c¸c s¶n phÈm hµng ho¸ mµ quèc
gia m×nh cã lîi thÕ, thÕ m¹nh ®ång thêi nhËp khÈu nh÷ng
hµng ho¸ mµ trong níc kh«ng cã kh¶ n¨ng s¶n xuÊt.Sù trao
®æi hµng ho¸ gi÷a c¸c quèc gia nµy kh«ng nh÷ng lµm cho
c¸c níc cã thÓ xÝch l¹i gÇn nhau h¬n,hiÓu biÕt vÒ phong tôc
tËp qu¸n, v¨n ho¸ cña c¸c quèc gia th«ng qua nh÷ng nÐt
®Æc trng trªn hµng ho¸ mµ cßn gióp cho tÊt c¶ c¸c quèc gia
th©m gia vµo ho¹t ®éng trao ®æi nµy ®Òu thu ®îc lîi
nhuËn vµ ®iÒu quan träng h¬n lµ thóc ®Èy nÒn kinh tÕ thÕ
giíi cïng ph¸t triÓn.
Th«ng qua th¬ng m¹i quèc tÕ, c¸c quèc gia ®Òu tËn
dông ®îc lîi thÕ cña m×nh, nh÷ng níc giÇu cã th× chuyÓn
giao c«ng nghÖ vµ vèn sang c¸c níc nghÌo nhng l¹i rÊt dåi
dµo vÒ lao ®éng. Tõ nh÷ng níc kÕm ph¸t triÓn h¬n nµy sÏ
s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm hµng ho¸ thñ c«ng hoÆc hµng ho¸
cÇn nhiÒu lao ®éng vµ xuÊt khÈu sang c¸c níc ph¸t triÓn.
Nh vËy th¬ng mai quèc tÕ ®· gãp phÇn lµm t¨ng lîi thÕ
so s¸nh cña tÊt c¶ c¸c quèc gia, lµm cho kho¶ng c¸ch vÒ
tr×nh ®é ph¸t triÓn g÷a c¸c quèc gia ®îc thu ng¾n l¹i ®Ó
dÇn dÇn lµm cho nÒn kinh tÕ thÕ giíi trë thµnh mét khèi
thèng nhÊt tiÕn tíi tù do ho¸, toµn cÇu ho¸ nÒn kinh tÕ trªn
toµn thÕ giíi.
13
II. Qu¸ tr×nh marketing xuÊt khÈu ë doanh nghiÖp
1. Kh¸i niÖm vµ qu¸ tr×nh Marketing xuÊt
khÈu
Tríc khi ®i vµo kh¸i niÖm marketing xuÊt khÈu ta ph¶i
hiÓu ®îc kh¸i niÖm vÒ marketing:
-Theo Philip Cotter: Marketing lµ sù ph©n tÝch tæ chøc
kÕ ho¹ch ho¸ vµ kh¶ n©ng thu hót kh¸ch cña mét c«ng ty
còng nh chÝnh s¸ch vµ ho¹t ®éng víi quan ®iÓm tho¶ m·n
nhu cÇu vµ mong muèn cña nhãm kh¸ch hµng ®· lùa chän.
-C¸c nhµ lµm c«ng t¸c marketing ë ViÖt Nam ®· ®óc
kÕt vµ ®a ra ®îc ®Þnh nghÜa marketing phï hîp, ®Çy ®ñ
vµ s¸t thùc cho m×nh nh sau:
+ Marketing lµ chøc n¨ng qu¶n lý c«ng ty vÒ tæ chøc vµ
qu¶n lý toµn bé ho¹t ®éng kinh doanh tõ viÖc ph¸t hiÖn ra
nhu cÇu vµ biÕn søc mua cña ngêi tiªu dïng thµnh nhu cÇu
thùc sù vÒ mét lo¹i hµng cô thÓ ®Õn viÖc ®a hµng ho¸ ®ã
®Õn tËn tay ngêi tiªu dïng cuèi cïng nh»m ®¶m b¶o cho
c«ng ty thu ®îc lîi nhuËn cao nhÊt. XuÊt ph¸t tõ kh¸i niÖm
nµy ta cã thÓ ®a ra ®Þnh nghÜa vÒ marketing xuÊt khÈu
nh sau:
+Marketing xuÊt khÈu lµ viÖc thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng
kinh doanh ®Þnh híng dßng vËn ®éng hµng ho¸ vµ dÞch vô
cña c¸c c«ng ty tíi ngêi tiªu dïng hoÆc sö dông ë nhiÒu quèc
gia nh»m thu lîi nhuËn cho c«ng ty.
2. B¶n chÊt vµ nh÷ng ®Æc trng c¬ b¶n cña
marketing.
2.1- B¶n chÊt :
14
Nh ®· tr×nh bÇy ë trªn marketing ®îc ®Þnh nghÜa nh
lµ c¸c ho¹t ®éng nh»m n¾m b¾t nhu cÇu thÞ trêng ®Ó x¸c
lËp c¸c biÖn ph¸p tho¶ m·n tèi ®a c¸c nhu cÇu ®ã, qua ®ã
mang lai lîi nhuËn tèi ®a cho doanh nghiÖp. Nh vËy,
marketing xuÊt khÈu thùc chÊt chØ sù vËn dông nh÷ng
nguyªn lý, nguyªn t¾c, c¸c ph¬ng ph¸p vµ kü thuËt tiÕn
hµnh cña marketing nãi chung trong ®iÒu kiÖn cña thÞ trêng
níc ngoµi. Sù kh¸c biÖt cña marketing xuÊt khÈu vµ
marketing nãi chung chØ ë chç lµ hµng ho¸ vµ dÞch vô dîc
tiªu thô kh«ng ph¶i trªn thÞ trêng néi ®Þa mµ lµ ë thÞ trêng
níc ngoµi. Còng nh marketing nãi chung, marketing xuÊt
khÈu xuÊt ph¸t tõ quan ®iÓm lµ trong nÒn kinh tÕ hiÖn ®¹i
vai trß cña kh¸ch hµng vµ nhu cÇu cña hä cã ý nghÜa quyÕt
®Þnh ®èi víi mäi ho¹t ®éng vµ s¶n xuÊt kinh doanh cña
doanh nghiÖp. Nã chñ tr¬ng r»ng ch×a kho¸ ®Ó ®¹t ®îc sù
thµnh c«ng cña doanh nghiÖp vµ môc tiªu cña doanh nghiÖp
lµ x¸c ®Þnh nhu cÇu vµ mong muèn cña c¸c thÞ trêng träng
®iÓm, ®ång thêi ph©n phèi nh÷ng tho¶ m·n mµ c¸c thÞ trêng ®ã chê ®îi mét c¸ch hiÖu qu¶ h¬n ®èi thñ c¹nh tranh.
2.2- §Æc trng cña marketing xuÊt khÈu:
C¸c ho¹t ®éng marketing xuÊt khÈu
kh«ng ph¶i tiÕn
hµnh ë trong néi bé cña mét quèc gia mµ nã ®¬cj tiÕn hµnh
trªn phËm vi réng tõ hai quèc gia trë nªn.
- C¸c kh¸i niÖm vÒ marketing, c¸c qu¸ tr×nh, c¸c
nguyªn lý marketing vµ nhiÖm vô cña nhµ tiÕp thÞ lµ gièng
marketing néi ®Þa, tuy nhiªn khi x©m nhËp vµo thÞ trêng níc ngoµi, marketing xuÊt khÈu thêng gÆp ph¶i nh÷ng rµo
15
c¶n vÒ luËt ph¸p, sù kiÓm so¸t cña chÝnh phñ ë nh÷ng níc
c«ng ty x©m nhËp vµo.
- Nhu cÇu thÞ trêng ®a d¹ng h¬n.
- Quan ®iÓm vÒ ho¹t ®éng kinh doanh ë tõng thÞ trêng
níc ngoµi lµ kh¸c nhau do ®ã tuú tõng thÞ trêng mµ ta vËn
dông c¸c quan ®iÓm marketing xuÊt khÈu phï hîp.
- C¸c ®iÒu kiÖn thÞ trêng cã thÓ biÕn d¹ng, ®©y lµ
®Æc ®iÓm khã nhËn biÕt kh¸c vÒ c¨n b¶n so víi marketing
néi ®Þa víi cïng mét s¶n phÈm, c¸c ®iÒu kiÖn thÞ trêng cã
thÓ kh¸c nhau vÒ c¬ b¶n gi÷a níc nµy víi níc kh¸c, thu nhËp,
c¬ cÊu tiªu dïng s¶n phÈm cña kh¸ch hµng, m«i trêng c«ng
nghÖ, ®iÒu kiÖn v¨n ho¸ x· héi vµ thãi quen tiªu dïng, thãi
quen tiªu dïng ë cïng thÞ trêng rÊt kh¸c nhau. V× vËy mµ sÏ
kh«ng cã mét s¶n phÈm hay ngêi tiªu dïng duy nhÊt.
3. M« h×nh marketing xuÊt khÈu:
Qu¸ tr×nh marketing xuÊt khÈu ®îc kh¸i qu¸t trong
m« h×nh sau:
Nghiªn cøu Marketing xuÊt khÈu
Lùa chän thÞ trêng xuÊt khÈu
X¸c ®Þnh h×nh thøc xuÊt khÈu
X¸c lËp c¸c yÕu tè Mar- Mix xuÊt
khÈu
VËn hµnh vµ kiÓm tra c¸c nç lùc
Mar-Mix
H×nh 2- M« h×nh marketing xuÊt khÈu
16
Chi tiÕt ho¸ tõng bíc trong m« h×nh marketing xuÊt
khÈu.
17
a, Nghiªn cøu marketing xuÊt khÈu:
Muèn kinh doanh thµnh c«ng trªn thi trêng níc ngoµi
th× tríc khi xuÊt khÈu hµng ho¸ sang thi trêng níc ngoµi, víi
bÊt kú mét c«ng ty kinh doanh nµo th× viÖc ®Çu tiªn lµ ph¶i
tiÕn hµnh nghiªn cøu marketing xuÊt khÈu, tõ kh¸i niÖm,
®Æc ®iÓm, b¶n chÊt marketing xuÊt khÈu ®· tr×nh bÇy ë
trªn, ta biÕt r»ng víi c¸c c«ng ty kinh doanh xuÊt khÈu,
nghiªn cøu marketing xuÊt khÈu lµ c«ng viÖc ®Çu tiªn vµ rÊt
quan träng bëi lÏ tÊt c¶ c¸c c«ng viÖc liªn quan ®Õn ho¹t
®éng marketing cña c«ng ty ®Òu g¾n víi thÞ trêng níc
ngoµi. Do ®ã nghiªn cøu thãi quen, tËp qu¸n sö dông vµ thÞ
hiÕu cña ngêi tiªu dïng níc ngoµi ®èi víi lo¹i s¶n phÈm mµ
c«ng ty muèn x©m nhËp vµo. Kh«ng nh÷ng thÕ nghiªn cøu
marketing ë ®©y ngoµi viÖc nghiªn cøu tÊt c¶ c¸c yÕu tè
gièng nh nghiªn cøu marketing néi ®Þa mµ cßn ph¶i nghiªn
cøu yÕu tè chÝnh trÞ, luËt ph¸p vµ v¨n ho¸ cña mét quèc
gia. Lµm tèt c«ng viÖc nµy chÝnh lµ ®· lµ t¹o tiÒn ®Ò hay
lµm ®iÓm tùa ®Ó ph¸t triÓn c¸c bíc tiÕp theo.
b, Lùa chän thÞ trêng xuÊt khÈu:
Sau khi ®· nghiªn cøu marketing xuÊt khÈu mét c¸ch kü
cµng, bíc tiÕp theo ph¶i lµm trong m« h×nh marketing xuÊt
khÈu lµ lùa chän thÞ trêng xuÊt khÈu. Dùa vµo c¸c yÕu tè ®·
nghiªn cøu ë trªn, lóc nµy c«ng ty sÏ tiÕn hµnh ph©n lo¹i, g¹n
läc vµ lùa chän thÞ trêng xuÊt khÈu. ViÖc lùa chän thÞ trêng
xuÊt khÈu nh thÕ nµo lµ tuú thuéc tõng c«ng ty, tõng mÆt
hµng mµ c«ng ty sÏ x©m nhËp vµo thi trêng níc ngoµi, viÖc
lùa chän thÞ trêng xuÊt khÈu ë ®©y liªn quan ®Õn mét sè
18
vÊn ®Ò mµ c«ng ty ph¶i quan t©m nh nhu cÇu cña thÞ trêng
®ã, dung lîng thÞ trêng, t×nh h×nh c¹nh tranh trªn thÞ trêng...vv.
Th«ng qua tÊt c¶ c¸c yÕu tè nµy, c¸c c«ng ty sÏ tiÕn
hµnh lùa chän thÞ trêng xuÊt khÈu mµ c«ng ty ®ã c¶m thÊy
cã u thÕ nhÊt vµ cã kh¶ n¨ng thµnh c«ng nhÊt.
19
c, X¸c ®Þnh h×nh thøc xuÊt khÈu:
§©y lµ mét c«ng viÖc rÊt quan träng vµ lµ mét kh©u
kh«ng thÓ thiÕu trong m« h×nh marketing xuÊt khÈu, bëi v×
nã chØ ra h×nh thøc xuÊt khÈu nµo mµ c¸c c«ng ty kinh
doanh xuÊt khÈu cã thÓ sö dông. Trªn thùc tÕ cã hai h×nh
thøc xuÊt khÈu c¬ b¶n mµ c¸c c«ng ty cã thÓ lùa chän sñ
dông ®ã lµ: XuÊt khÈu gi¸n tiÕp vµ xuÊt khÈu trùc tiÕp.
- Trong xuÊt khÈu gi¸n tiÕp th× cã thÓ th«ng qua:
o
H·ng bu«n xuÊt khÈu ®Æt c¬ së trong níc.
o
§¹i lý xuÊt khÈu ®Æt c¬ së trong níc.
o
C¸c tæ chøc phèi hîp.
- Trong xuÊt khÈu trùc tiÕp th× cã thÓ th«ng qua:
o C¸c c¬ së b¸n hµng trong níc.
o §¹i diÖn b¸n hµng xuÊt khÈu.
o Chi nh¸nh b¸n hµng t¹i níc ngoµi.
o C¸c ®¹i lý vµ c¸c nhµ ph©n phèi ®Æt ë níc
ngoµi.
d, X¸c lËp c¸c yÕu tè Mar- Mix xuÊt khÈu:
Gièng nh Mar- Mix néi ®Þa, Mar- Mix xuÊt khÈu còng cã
4 yÕu tè cÇn x¸c lËp lµ: s¶n phÈm, gi¸, ph©n phèi vµ xóc
tiÕn b¸n trong ®ã tÊt c¶ c¸c yÕu tè nµy ®Òu phôc vô xuÊt
khÈu hay nãi c¸ch kh¸c lµ 4 yÕu tè nµy ®· ®îc x¸c lËp ®Òu
®Ó g¾n víi thÞ trêng níc ngoµi.
- X¸c lËp yÕu tè s¶n phÈm xuÊt khÈu bao gåm :
o CÊu tróc vÒ s¶n phÈm xuÊt khÈu.
o KÕ ho¹ch ho¸ vµ ph¸t triÓn s¶n phÈm míi.
20
- Xem thêm -