Tài liệu Hiệu quả sử dụng tài sản tại công ty tnhh bắc phương

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------------------------- HOÀNG THỊ LÊ NA HIỆU QUẢ SỬ DỤNG TÀI SẢN TẠI CÔNG TY TNHH BẮC PHƢƠNG LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG Hà Nội - 2016 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------------------------HOÀNG THỊ LÊ NA HIỆU QUẢ SỬ DỤNG TÀI SẢN TẠI CÔNG TY TNHH BẮC PHƢƠNG Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng Mã số: 60 34 02 01 LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYỄN THỊ HƢƠNG LIÊN XÁC NHẬN CỦA CÁN BỘ HƯỚNG DẪN XÁC NHẬN CỦA CHỦ TỊCH HĐ CHẤM LUẬN VĂN Hà Nội - 2016 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi và có kế thừa các công trình nghiên cứu trước đó có liên quan đến đề tài. Các số liệu, kết quả nghiên cứu trong luận án là trung thực và trích nguồn. Hà Nội, ngày tháng năm 2016 Tác giả luận văn Hoàng Thị Lê Na LỜI CẢM ƠN Tôi xin chân thành cảm ơn Quý thầy cô giáo khoa Tài chính – Ngân hàng thuộc trường Đại học kinh tế, ĐHQG Hà Nội đã tận tâm giảng dạy, truyền đạt những kiến thức quý báu cho tôi trong thời gian theo học Thạc sỹ tại trường. Tôi xin chân thành cảm ơn Ban giám đốc và các anh chị Phòng Tài chính – Kế toán của công ty TNHH Bắc Phương đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi thu thập số liệu về tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty. Đặc biệt tôi xin chân thành cảm ơn TS. Nguyễn Thị Hương Liên đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ tôi trong thời gian làm luận văn để tôi có thể hoàn thành tốt nhất luận văn của mình. Tác giả luận văn Hoàng Thị Lê Na MỤC LỤC DANH MỤC CÁC CHỮ VIÊT TẮT.............................................................i DANH MỤC CÁC BẢNG..............................................................................ii PHẦN MỞ ĐẦU..............................................................................................1 1. Tính cấp thiết của đề tài................................................................................ 1 2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu................................................................2 3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu.................................................................... 3 4. Kết cấu của đề tài..........................................................................................3 CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CỞ SỞ LÝ LUẬN VỀ HIỆU QUẢ SỬ DỤNG TÀI SẢN TRONG DOANH NGHIỆP. 4 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu................................................................ 4 1.2. Khái niệm về tài sản của doanh nghiệp......................................................6 1.2.1. Khái niệm tài sản.................................................................................... 6 1.2.2. Phân loại tài sản của doanh nghiệp........................................................7 1.3. Hiệu quả sử dụng tài sản của doanh nghiệp.............................................12 1.3.1. Khái niệm hiệu quả sử dụng tài sản của doanh nghiệp........................12 1.3.2. Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng tài sản....................................15 1.4. Các nhân tố ảnh hưởng tới hiệu quả sử dụng tài sản trong doanh nghiệp. 21 1.4.1. Các nhân tố chủ quan........................................................................... 21 1.4.2. Các nhân tố khách quan........................................................................25 CHƢƠNG 2: PHƢƠNG PHÁP VÀ THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU...........28 2.1. Quy trình nghiên cứu............................................................................... 28 2.2 Phương pháp nghiên cứu...........................................................................28 2.2.1. Phương pháp thu thập tài liệu thứ cấp................................................. 28 2.2.2. Phương pháp xử lý dữ liệu. .................................................................. CHƢƠNG 3: THỰC TRẠNG HIỆU QUẢ SỬ DỤNG TÀI SẢN TẠI .... CÔNG TY TNHH BẮC PHƢƠNG. ............................................................ 3.1. Khát quát về công ty. ............................................................................... 3.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển công ty. ............................................. 3.1.2. Chức năng, nhiệm vụ chủ yếu của Công ty. .......................................... 3.1.3. Cơ cấu lao động và cơ cấu tổ chức của Công ty. ................................. 3.1.4. Đặc điểm về loại hình doanh nghiệp của Công ty. ............................... 3.1.5. Đặc điểm về lĩnh vực hoạt động của Công ty. ...................................... 3.2. Tình hình tài chính của công ty TNHH Bắc Phương giai đoạn 2013 2015. ................................................................................................................ 3.2.1. Kết quả hoạt động kinh doanh của công ty giai đoạn 2013 - 2015. ..... 3.2.2. Cơ cấu tổng tài sản của Công ty. .......................................................... 3.2.3. Cơ cấu tài sản ngắn hạn của Công ty. .................................................. 3.2.4. Cơ cấu tài sản dài hạn của Công ty. ..................................................... 3.3. Hiệu quả sử dụng tài sản của công ty TNHH Bắc Phương giai đoạn 2013 - 2015............................................................................................................... 3.3.1. Hiệu quả sử dụng tổng tài sản. ............................................................. 3.3.2. Hiệu quả sử dụng tài sản ngắn hạn. ..................................................... 3.3.3. Hiệu quả sử dụng tài sản dài hạn. ........................................................ 3.4. Đánh giá hiệu quả sử dụng tài sản tại công ty TNHH Bắc Phương giai đoạn 2013 - 2015. ............................................................................................ 3.4.1. Kết quả đạt được. .................................................................................. 3.4.2. Hạn chế và nguyên nhân. ..................................................................... CHƢƠNG 4: GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ SỬ DỤNG TÀI SẢN TẠI CÔNG TY TNHH BẮC PHƢƠNG..................................................... 4.1. Phương hướng phát triển hoạt động kinh doanh của công ty trong giai đoạn đến năm 2020.........................................................................................73 4.2. Một số giải pháp nâng cao nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản tại công ty TNHH Bắc Phương.........................................................................................74 4.2.1. Tăng cường công tác thu hồi nợ........................................................... 74 4.2.2. Kiểm soát chặt chẽ hàng tồn kho..........................................................76 4.2.3. Quản lý dòng tiền hiệu quả.............................................................................................78 4.2.4. Đổi mới công nghệ và thay thế TSCĐ...................................................80 4.2.5. Kiểm soát và tiết kiệm chi phí...............................................................83 4.2.6. Một số giải pháp khác...........................................................................84 KẾT LUẬN....................................................................................................88 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO.....................................................88 PHỤ LỤC.......................................................................................................92 TT Ký hiệu 1 KH 2 HTK 3 LNTT 4 LNST 5 SXKD 6 TNHH 7 TS 8 TSCĐ 9 TSDH 10 TSNH i DANH MỤC CÁC BẢNG TT Số hiệu 1 Bảng 3.1 2 Bảng 3.2 3 Bảng 3.3 4 Bảng 3.4 5 Bảng 3.5 6 Bảng 3.6 7 Bảng 3.7 8 Bảng 3.8 9 Bảng 3.9 10 Bảng 3.10 11 Bảng 3.11 12 Bảng 3.12 13 Bảng 3.13 14 Bảng 3.14 15 Bảng 3.15 ii 16 Bảng 3.16 17 Bảng 3.17 18 Bảng 3.18 19 Bảng 3.19 20 Bảng 3.20 21 Bảng 3.21 22 Bảng 3.22 23 Bảng 3.23 24 Bảng 3.24 25 Bảng 3.25 26 Bảng 3.26 27 Bảng 3.27 iii PHẦN MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài. Trong nền kinh tế thị trường, mỗi doanh nghiệp được coi là một tế bào của nền kinh tế với nhiệm vụ là thực hiện các hoạt động sản xuất nhằm tạo ra các sản phẩm hàng hóa, dịch vụ, cung cấp cho xã hội. Khi tiến hành hoạt động sản xuất kinh doanh, mục tiêu của bất cứ doanh nghiệp nào cũng nhằm tối đa hóa giá trị tài sản của chủ sở hữu, tức là sử dụng tài sản một cách có hiệu quả tức đạt được tỷ suất lợi nhuận cao. Trong môi trường cạnh tranh ngày càng khốc liệt, yêu cầu đó càng đòi hỏi cấp bách, vì nó là động lực thúc đẩy các doanh nghiệp cạnh tranh và phát triển. Do vậy các doanh nghiệp muốn tồn tại và phát triển thì phải tìm mọi cách để kinh doanh có hiệu quả các tài sản của mình để mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp. Vấn đề sử dụng tài sản và hiệu quả sử dụng tài sản luôn là vấn đề quan tâm hàng đầu của các nhà lãnh đạo doanh nghiệp và các tổ chức liên quan đến hoạt động của doanh nghiệp. Đối với các doanh nghiệp thì Tài sản được sử dụng rất phong phú, đa dạng và có giá trị lớn, vì vậy việc sử dụng chúng sao cho có hiệu quả là một nhiệm vụ khó khăn. Việc sử dụng tài sản có hiệu quả sẽ là đòn bẩy giúp doanh nghiệp phát huy được những ưu điểm của mình và giúp công ty tăng trưởng một cách bền vững. Trong thực tế hiện nay, các doanh nghiệp mặc dù đã nhận thức được tác dụng của tài sản đối với quá trình sản xuất kinh doanh nhưng đa số các doanh nghiệp vẫn chưa có những kế hoạch, biện pháp quản lý, sử dụng tài sản đầy đủ, chủ động nên hiệu quả sử dụng tài sản chưa cao, chưa phát huy được hết hiệu quả kinh tế của chúng. Qua quá trình nghiên cứu tại công ty TNHH Bắc Phương – công ty hoạt động trong lĩnh vực xây dựng, trong giai đoạn 2013 – 2015 các khoản phải thu ngắn hạn của công ty gia tăng cả về giá trị lẫn tỷ trọng trong tổng tài 1 sản ngắn hạn và sự gia tăng này lớn hơn so với tốc độ gia tăng doanh thu làm hiệu quả sử dụng tài sản ngắn hạn giảm. Khoản mục hàng tồn kho của công ty qua các năm tương đối lớn, chủ yếu là chi phí sản xuất kinh doanh dở dang gây nên tình trạng ứ đọng vốn, cũng ảnh hưởng tới hiệu quả sử dụng TSNH của công ty. Bên cạnh đó công tác quản lý và đầu tư tài sản cố định chưa hiệu quả, phần lớn các tài sản cố định đều không còn mới, năng suất không cao, làm tăng chi phí sửa chữa, bảo dưỡng trong quá trình hoạt động. Ngoài ra công ty đang tiến hành đầu tư mở rộng hoạt động kinh doanh của mình vào lĩnh vực sản xuất đồ gỗ. Đây là hoạt động cần nhiều tài sản và chưa mang lại hiệu quả kinh doanh ngay nên cũng ảnh hưởng tới hiệu quả sử dụng tài sản. Trong các năm qua, công ty đã quan tâm đến hiệu quả sử dụng tài sản cũng như có một số giải pháp để nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản. Tuy nhiên do nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan, hiệu quả sử dụng tài sản của công ty gần đây lại có dấu hiệu đi xuống. Do vậy, nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản là vấn đề cấp thiết đối với công ty. Chính vì vậy nên em đã chọn đề tài: “Hiệu quả sử dụng tài sản tại công ty TNHH Bắc Phương” làm đề tài nghiên cứu của mình. 2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu. * Mục đích nghiên cứu: Làm rõ thực trạng hiệu quả sử dụng tài sản, đề xuất phương hướng và giải pháp cơ bản nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản tại công ty TNHH Bắc Phương trong giai đoạn đến năm 2020. * Nhiệm vụ nghiên cứu: Hệ thống hóa vấn đề lý luận về hiệu quả sử dụng tài sản trong doanh nghiệp. Đánh giá thực trạng hiệu quả sử dụng tài sản tại công ty TNHH Bắc Phương. - Đề xuất phương hướng và giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản tại công ty TNHH Bắc Phương trong giai đoạn đến năm 2020. 2 Để thực hiện được nhiệm vụ nghiên cứu này, luận văn tập trung làm rõ câu hỏi nghiên cứu: Hiệu quả sử dụng tài sản của công ty TNHH Bắc Phương như thế nào? Và giải pháp nào để nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản của công ty TNHH Bắc Phương? 3. Đối tƣợng, phạm vi nghiên cứu. sử Đối tượng nghiên cứu: đề tài tập trung vào nghiên cứu hiệu quả dụng tài sản của doanh nghiệp. Phạm vi nghiên cứu: nghiên cứu sử dụng tài sản tại công ty TNHH Bắc Phương, có so sánh với trung bình ngành và một số doanh nghiệp đồng quy mô trong cùng ngành trong giai đoạn từ năm 2013 – 2015. 4. Kết cấu của đề tài. Ngoài phần mở đầu, kết luận, phụ lục và danh mục tài liệu tham khảo, kết cấu của luận văn được trình bày theo 4 chương gồm : Chương 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu và cơ sở lý luận về hiệu quả sử dụng tài sản trong doanh nghiệp. Chương 2: Phương pháp và thiết kế nghiên cứu. Chương 3: Thực trạng hiệu quả sử dụng tài sản tại công ty TNHH Bắc Phương. Chương 4: Giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản tại công ty TNHH Bắc Phương. 3 CHƢƠNG 1 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CỞ SỞ LÝ LUẬN VỀ HIỆU QUẢ SỬ DỤNG TÀI SẢN TRONG DOANH NGHIỆP. 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu. Hiệu quả sử dụng tài sản là một trong những vấn đề quan tâm được đặc biệt chú trọng của các nhà lãnh đạo doanh nghiệp. Đây cũng là vấn đề mà các nhà kinh tế học và các tổ chức kinh tế quan tâm. Hiệu quả sử dụng tài sản và nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản đã được đề cập đến trong nhiều bài báo và các công trình nghiên cứu khoa học. Các công trình nghiên cứu đều hệ thống hóa lý luận về hiệu quả sử dụng tài sản trong doanh nghiệp, đề ra các hệ thống chỉ tiêu để đánh giá hiệu quả sử dụng tài sản, chỉ ra các nguyên nhân ảnh hưởng và từ đó đề ra các biện pháp để nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản của doanh nghiệp. Sau khi tham khảo nhiều bài báo và công trình nghiên cứu khoa học, tác giả nhận thấy một số công trình nghiên cứu khoa học chỉ tập trung phân tích các khía cạnh đơn lẻ hiệu quả sử dụng tài sản ngắn hạn, hiệu quả sử dụng tài sản dài hạn, không có sự so sánh với các doanh nghiệp cùng ngành và trung bình ngành. Các công trình nghiên cứu tập trung vào tài sản ngắn hạn: “Một số biện pháp quản trị và nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động tại Công ty Cổ phần xây lắp Bưu điện Hà Nội (Hacisco)” của tác giả Ngô Thu Yến, 2010; “Giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động tại Công ty cơ khí Ngô Gia Tự” của tác giả Nguyễn Duy Thùy, năm 2007; các công trình nghiên cứu tập trung vào tài sản dài hạn: “Hiệu quả sử dụng tài sản cố định tại Bưu điện thành phố Hà Nội” của tác giả Vũ Đức Lâm năm 2007, “Một số giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn cố định tại Công ty Cổ phần Long Thiên” của tác giả Ngô Thị Kim Liên, năm 2013. Các công trình nghiên cứu 4 trên chưa đánh giá được tổng thể hiệu quả sử dụng tài sản của doanh nghiệp, các giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản cũng chưa gắn với các đặc điểm của ngành. Một số công trình nghiên cứu đi sâu vào hiệu quả sử dụng tài sản của doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực riêng như sản xuất, thương mại, dịch vụ, có liên hệ hiệu quả sử dụng tài sản với đặc điểm của từng ngành. Các công trình nghiên cứu tập trung vào hiệu quả sử dụng tài sản trong lĩnh vực sản xuất: “Phân tích hiệu quả sử dụng vốn tại Công ty Cổ phần chế biến thực phẩm Kinh đô miền Bắc” của tác giả Nguyễn Danh Thịnh, năm 2009; “Nâng cao hiệu quả sử dụng vốn ở Tổng công ty thủy tinh và gốm xây dựng (Viglacera)” của tác giả Nguyễn Thị Thương, năm 2009; các công trình nghiên cứu tập trung vào hiệu quả sử dụng tài sản trong lĩnh vực thương mại: “Hiệu quả sử dụng tài sản tại Công ty Cổ phần vận tải và thương mại VEAM” của tác giả Đào Thị Thanh Huyền, năm 2013; “Nâng cao hiệu quả sử dụng vốn tại Công ty TNHH các hệ thống viễn thông VNPT - Fujitsu” của tác giả Trần Đình Huân, năm 2011. Tuy các công trình nghiên cứu trên đã đánh giá được tổng thể hiệu quả sử dụng tài sản, tuy nhiên việc phân tích các hạn chế còn sơ sài, chung chung chưa bám sát thực trạng sử dụng tài sản của công ty nên chưa chỉ ra được nguyên nhân sâu xa của những hạn chế trong việc quản lý và sử dụng tài sản. Riêng trong lĩnh vực xây dựng, một số công trình nghiên cứu chỉ nghiên cứu hiệu quả sử dụng tài sản một cách đơn thuần, chưa có sự so sánh với các doanh nghiệp cùng lĩnh vực và trung bình ngành. Các công trình nghiên cứu đó là “Hiệu quả sử dụng vốn tại Tổng công ty xây dựng Hà Nội” của tác giả Dương Ngọc Anh, năm 2010; “Nâng cao hiệu quả sử dụng vốn ở Tổng công ty xây dựng Thăng Long” của tác giả Lê Thế Anh, năm 2007. Qua nghiên cứu cho thấy các công trình trên chưa đi sâu vào phân tích khoản mục 5 phải thu của khách hàng, hàng tồn kho nên các giải pháp đưa ra chưa cụ thể gắn với hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty. Ngoài những công trình nghiên cứu đã nêu ở trên, cho đến nay đã có nhiều đề tài, công trình tập trung nghiên cứu về hiệu quả sử dụng tài sản đối với các doanh nghiệp. Các nghiên cứu đó cho thấy mỗi doanh nghiệp có những khó khăn riêng trong việc sử dụng tài sản có hiệu quả. Riêng trong lĩnh vực xây dựng, hiệu quả sử dụng tài sản có những đặc điểm riêng đòi hỏi cần được nghiên cứu toàn diện. Các công trình đã khái quát các vấn đề lý luận về hiệu quả sử dụng tài sản, đánh giá thực trạng và đưa ra các giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản. Tuy nhiên các nghiên cứu này chưa thực hiện so sánh với các công ty cùng quy mô trong ngành và với trung bình ngành. Hiện nay, chưa có công trình nào đi sâu vào nghiên cứu hiệu quả sử dụng tài sản đối với công ty TNHH Bắc Phương – công ty hoạt động trong lĩnh vực xây dựng. Chính vì vậy tác giả lựa chọn đề tài nghiên cứu hiệu quả sử dụng tài sản đối với công ty TNHH Bắc Phương, ngoài việc đánh giá thực trạng hiệu quả sử dụng tài sản của công ty còn so sánh với các công ty cùng quy mô, trung bình ngành để đánh giá chính xác hơn và đưa ra một số giải pháp giúp cho công ty TNHH Bắc Phương sử dụng có hiệu quả tài sản trong quá trình sản xuất kinh doanh của mình. 1.2. Khái niệm về tài sản của doanh nghiệp. 1.2.1. Khái niệm tài sản. Tài sản được biểu hiện dưới hình thái vật chất như nhà xưởng, máy móc, thiết bị, vật tư, hàng hóa hoặc không thể hiện dưới hình thái vật chất như bản quyền, bằng sáng chế nhưng phải thu được lợi ích kinh tế trong tương lai và thuộc quyền kiểm soát của doanh nghiệp [3, trang 62]. 6 1.2.2. Phân loại tài sản của doanh nghiệp. Tài sản của doanh nghiệp thường được chia thành 2 loại: Tài sản ngắn hạn và tài sản dài hạn. 1.2.2.1. Tài sản ngắn hạn. Tài sản ngắn hạn đó là các tài sản có thời gian thu hồi vốn ngắn, trong khoảng thời gian 12 tháng hoặc một chu kỳ kinh doanh của doanh nghiệp. [17, trang 216] Tài sản ngắn hạn gồm: Tiền và các khoản tương đương tiền. Tiền được hiểu là tiền mặt, tiền gửi ngân hàng và tiền đang chuyển. Các khoản tương đương tiền là các khoản đầu tư ngắn hạn không quá 3 tháng, có khả năng chuyển đổi dễ dàng thành tiền và không có nhiều rủi ro trong chuyển đổi thành tiền. Tài sản tài chính ngắn hạn: bao gồm các khoản đầu tư chứng khoán có thời hạn thu hồi dưới một năm hoặc trong một chu kỳ kinh doanh (như: tín phiếu kho Bạc, kỳ phiếu ngân hàng,…) hoặc chứng khoán mua vào bán ra (cổ phiếu, trái phiếu) để kiếm lời và các loại đầu tư tài chính khác không quá một năm. Các khoản phải thu ngắn hạn: Là các khoản phải thu ngắn hạn của khách hàng, phải thu nội bộ ngắn hạn và các khoản phải thu ngắn hạn khác có thời hạn thu hồi hoặc thanh toán dưới một năm. Tồn kho: Bao gồm vật tư, hàng hoá, sản phẩm, sản phẩm dở dang. Tài sản ngắn hạn khác, bao gồm: Chi phí trả trước ngắn hạn, thuế GTGT được khấu trừ, thuế và các khoản khác phải thu Nhà nước, tài sản ngắn hạn khác. 1.2.2.2. Tài sản dài hạn. Tài sản dài hạn đó là những tài sản thường có giá trị lớn và thời gian sử dụng dài, thời gian sử dụng thường phụ thuộc vào chu kỳ kinh doanh của doanh nghiệp. Đối với doanh nghiệp có chu kỳ kinh doanh bình thường trong 7