Tài liệu Hiệu quả kinh doanh của công ty tnhh đầu tư và phát triển phương việt.

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------------------- CÔNG TIẾN TÙNG HIỆU QUẢ KINH DOANH CỦA CÔNG TY TNHH ĐẦU TƢ VÀ PHÁT TRIỂN PHƢƠNG VIỆT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH Hà Nội – 2017 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------o0o--------- CÔNG TIẾN TÙNG HIỆU QUẢ KINH DOANH CỦA CÔNG TY TNHH ĐẦU TƢ VÀ PHÁT TRIỂN PHƢƠNG VIỆT CHUYÊN NGÀNH: QUẢN TRỊ KINH DOANH Mã số: 60.34.01.02 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. PHẠM THỊ HỒNG YẾN Hà Nội – 2017 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu do chính tôi thực hiện d ƣới sự hƣớng dẫn của PGS.TS. Phạm Thị Hồng Yến. Các số liệu và trích dẫn đ ƣợc sử dụng trong luận văn là trung thực, có nguồn gốc rõ ràng và đáng tin cậy. Tôi hoàn toàn chịu trách nhiệm về lời cam kết của mình. Tác giả luận văn Công Tiến Tùng LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành được luận văn này tôi đã nhận được rất nhiều sự động viên, giúp đỡ của nhiều cá nhân và tập thể. Trước hết, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến PGS. TS. Phạm Thị Hồng Yến đã tận tình hướng dẫn tôi thực hiện nghiên cứu của mình. Xin cùng bày tỏ lòng biết ơn chân thành tới các thầy cô giáo, người đã đem lại cho tôi những kiến thức bổ trợ, vô cùng có ích trong những năm học vừa qua. Cũng xin gửi lời cám ơn chân thành tới Ban Giám hiệu, Phòng Đào tạo sau đại học, Đại học Kinh tế - ĐHQG Hà Nội đã tạo điều kiện cho tôi trong quá trình học tập. Cuối cùng tôi xin gửi lời cám ơn đến gia đình, bạn bè, những người đã luôn bên tôi, động viên và khuyến khích tôi trong quá trình thực hiện đề tài nghiên cứu của mình. Hà Nội, ngày……tháng……năm 2017 MỤC LỤC DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT......................................................................... i DANH MỤC CÁC BẢNG...................................................................................... ii DANH MỤC CÁC HÌNH......................................................................................iii PHẦN MỞ ĐẦU...................................................................................................... 1 CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN HIỆU QUẢ KINH DOANH....................................................................... 4 1.1. Tổng quan về tình hình nghiên cứu....................................................... 4 1.2. Bản chất của hiệu quả kinh doanh........................................................ 6 1.2.1. Khái niệm.......................................................................................... 6 1.2.2. Bản chất hiệu quả kinh doanh.......................................................... 8 1.2.3. Sự cần thiết nâng cao hiệu quả kinh doanh..................................... 9 1.3. Hệ thống chỉ tiêu đánh giá hiệu quả kinh doanh................................ 11 1.3.1. Nhóm chỉ tiêu hiệu quả tổng quát.................................................. 11 1.3.1.1. Tỷ suất lợi nhuận của tài sản (ROA)............................................. 12 1.3.1.2. Tỷ suất lợi nhuận của vốn chủ sở hữu (ROE)................................12 1.3.2. Nhóm chỉ tiêu hiệu quả bộ phận..................................................... 13 1.3.2.1. Hiệu quả sử dụng vốn lưu động.................................................... 13 1.3.2.2. Hiệu quả sử dụng chi phí.............................................................. 14 1.3.2.3. Hiệu quả sử dụng lao động........................................................... 14 1.3.2.4. Hiệu quả sử dụng tài sản cố định.................................................. 15 1.4. Các nhân tố tác động đến hiệu quả kinh doanh.................................16 1.4.1. Các nhân tố bên trong..................................................................... 16 1.4.2. Các nhân tố bên ngoài.................................................................... 17 CHƢƠNG 2: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU............................................... 24 2.1. Trình tự các bƣớc nghiên cứu................................................................. 24 2.2. Phƣơng pháp nghiên cứu........................................................................ 25 2.2.1. Phương pháp thu thập dữ liệu........................................................... 25 2.2.2. Phương pháp xử lý, phân tích dữ liệu............................................... 26 2.2.3. Phương pháp trình bày kết quả phân tích......................................... 28 2.2.4. Một số khó khăn khi triển khai nghiên cứu...................................... 29 CHƢƠNG 3: THỰC TRẠNG HIỆU QUẢ KINH DOANH CỦA CÔNG TY TNHH ĐẦU TƢ VÀ PHÁT TRIỂN PHƢƠNG VIỆT..................................... 29 3.1. Tổng quan về Công ty TNHH Đầu tƣ và Phát triển Phƣơng Việt......30 3.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển công ty.......................................... 30 3.1.2. Mô hình tổ chức công ty.................................................................... 31 3.1.3. Một số chỉ tiêu hoạt động chính của Công ty giai đoạn 2013-2015 .. 33 3.2. Hiệu quả kinh doanh thông qua nhóm chỉ tiêu tổng quát.....................36 3.2.1. Tỷ suất sinh lợi của tài sản (ROA)..................................................... 36 3.2.2. Tỷ suất sinh lợi của vốn chủ sở hữu (ROE)...................................... 38 3.3. Hiệu quả kinh doanh thông qua nhóm chỉ tiêu bộ phận.......................42 3.3.1. Hiệu quả sử dụng vốn lưu động........................................................ 42 3.3.2. Hiệu quả sử dụng chi phí.................................................................. 43 3.3.3. Hiệu quả sử dụng lao động................................................................ 45 3.3.4. Hiệu quả sử dụng tài sản cố định...................................................... 46 3.4. Các nhân tố ảnh hƣởng đến hiệu quả kinh doanh của công ty............48 3.4.1. Nhân tố bên ngoài doanh nghiệp...................................................... 48 3.4.2. Nhân tố bên trong doanh nghiệp....................................................... 52 3.5. Đánh giá hiệu quả kinh doanh của công ty TNHH Đầu tƣ và Phát triển Phƣơng Việt.................................................................................................... 55 3.5.1. Kết quả đạt được................................................................................ 55 3.5.2. Hạn chế và nguyên nhân................................................................... 55 CHƢƠNG 4: GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ KINH DOANH CỦA CÔNG TY TNHH ĐẦU TƢ VÀ PHÁT TRIỂN PHƢƠNG VIỆT..................58 4.1. Định hƣớng phát triển của công ty......................................................... 58 4.2. Một số giải pháp nâng cao hiệu quả kinh doanh của Công ty..............59 TÀI LIỆU THAM KHẢO.................................................................................... 66 DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT STT Ký hiệu 1 AOE 2 Bq 3 CP 4 DTT 5 HĐKD 6 LĐ 7 LNST 8 LNTT 9 ROA 10 ROE 11 ROS 12 SOA 13 TSCĐ 14 VCSH i DANH MỤC CÁC BẢNG STT Tên bảng 1 Bảng 2.1: Ví dụ cách trình bày kết quả phân dạng bảng 2 Bảng 3.1: Một số kết quả kinh doanh của Cô Việt giai đoạn 2013-2015 3 Bảng 3.2: Một số chỉ tiêu phân tích Hiệu qu sản của Công ty Phƣơng Việt 2013-2015 4 Bảng 3.3: So sánh hiệu quả sƣ dụng tài sản Phƣơng Việt giai đoạn 2013-2015 5 Bảng 3.4: Một số chỉ tiêu phân tích Hiệu qu VCSH của Công ty Phƣơng Việt giai đoạn 2 6 Bảng 3.5: So sánh Hiệu quả sử dụng VCSH Phƣơng Việt giai đoạn 2013-2015 7 Bảng 3.6: Hiệu quả sử dụng VLĐ Công ty P giai đoạn 2013-2015 8 Bảng 3.7: Một số chỉ tiêu phân tích Hiệu qu phí Công ty Phƣơng Việt giai đoạn 2013-20 9 Bảng 3.8: So sánh hiệu quả sử dụng chi p Phƣơng Việt giai đoạn 2013-2015 10 Bảng 3.9: Hiệu quả sử dụng LĐ Công ty Ph đoạn 2013-2015 ii 11 Bảng 3.10: Hiệu quả sử dụng TSCĐ Công t giai đoạn 2013-2015 12 Bảng 3.11: Lực lƣợng lao động của Công ty giai đoạn 2013-2015 13 Bảng 4.1: Một số chỉ tiêu kế hoạch kinh doa 2020 của Công ty TNHH Đầu tƣ và Phát tri Việt DANH MỤC CÁC H STT Tên hình 1 Hình 2.1: Quy trình nghiên cứu Hiệu quả ki Công ty TNHH Đầu tƣ và Phát triển Phƣơn 2 Hình 3.1: Sơ đồ bộ máy quản lý của Phƣơn iii PHẦN MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu Xu hƣớng khu vực hóa, toàn cầu hóa đang là xu h ƣớng có ảnh h ƣởng mạnh mẽ nhất trên thế giới hiện nay. Tham gia vào xu h ƣớng này, Việt Nam hiện đã là thành viên của nhiều tổ chức quốc tế. Trong đó, phải kể đến là Tổ chức Kinh tế Thế giới WTO (năm 2007). Gần đây nhất, Việt Nam tham gia Hiệp định đối tác kinh tế xuyên Thái bình dƣơng TPP, và Cộng đồng ASEAN (hình thành đầu năm 2016). Việc tham gia hội nhập sâu rộng nhƣ vậy đem lại rất nhiều lợi ích cho các doanh nghiệp Việt Nam khi thị trƣờng rộng mở, có cơ hội tiếp cận nguồn vốn lớn, tiếp thu công nghệ hiện đại… Tuy nhiên, cũng có không ít thách thức đang chờ đợi phía trƣớc, khi doanh nghiệp phải đối mặt với sự cạnh tranh ngày càng khốc liệt trên chính sân nhà của mình. Vấn đề đặt ra là làm thế nào để các doanh nghiệp Việt Nam tự nâng cao khả năng cạnh tranh của bản thân. Lời giải mấu chốt chính là ở hiệu quả kinh doanh. Bởi ở trong một thị trƣờng chung rộng lớn, cơ hội tiếp cận các yếu tố đầu vào (nguồn vốn, công nghệ, nguồn nhân lực…) có chất l ƣợng là nh ƣ nhau, thì sự vƣợt trội ở kết quả đầu ra chính là đòn bẩy giúp cho doanh nghiệp v ƣợt lên trên các đối thủ cạnh tranh. Hiệu quả kinh doanh chính là th ƣớc đo cho sự tăng tr ƣởng, quyết định sự tồn tại và phát triển của mỗi doanh nghiệp. Từ thực tiễn hoạt động của Công ty TNHH Đầu t ƣ và Phát triển Ph ƣơng Việt, trong kinh doanh đã bộc lộ nhiều khó khăn thách thức trong điều kiện cạnh tranh để hội nhập khu vực và quốc tế. Công ty TNHH Đầu t ƣ và Phát triển Ph ƣơng Việt các năm gần đây vẫn kinh doanh có lãi, nhƣng chất l ƣợng hiệu quả kinh doanh còn thấp. Ngoài những khó khăn chung của môi trƣờng kinh tế - xã hội, những nhân tố từ bên trong doanh nghiệp còn nhiều vấn đề tồn tại yếu kém đ ƣợc đặt ra cần phải nghiên cứu và giải quyết. Vậy thực trạng hoạt động kinh doanh của Công ty TNHH Đầu tƣ và Phát triển Phƣơng Việt trong những năm qua nh ƣ thế nào? Những nhân tố nào ảnh hƣởng tới kết quả hoạt động kinh doanh của Công ty? Công ty TNHH Đầu t ƣ và Phát triển Phƣơng Việt cần thực hiện những 1 giải pháp gì để nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh? Đó là những câu hỏi đặt ra cần có lời giải đáp. Xuất phát từ yêu cầu thực tiễn, nhằm góp phần trả lời những câu hỏi nêu trên, tác giả đã lựa chọn đề tài luận văn tốt nghiệp “Hiệu quả kinh doanh của Công ty TNHH Đầu tƣ và Phát triển Phƣơng Việt”. Đề tài tập trung giải quyết câu hỏi nghiên cứu sau: Biện pháp nào giúp nâng cao hiệu quả kinh doanh của công ty? 2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu Mục đích nghiên cứu Đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả kinh doanh của Công ty TNHH Đầu tƣ và Phát triển Phƣơng Việt. Nhiệm vụ nghiên cứu Tổng hợp khung khổ lý thuyết, cơ sở lý luận về hiệu quả kinh doanh. Phát Vận dụng lý thuyết vào tình huống của Công ty TNHH Đầu tƣ và triển Phƣơng Việt. Sử dụng các kỹ thuật phân tích, đánh giá để chỉ ra những ƣu điểm, những mặt còn hạn chế trong hiệu quả kinh doanh của Công ty. nâng Tìm giải pháp giúp Công ty TNHH Đầu tƣ và Phát triển Phƣơng Việt cao hiệu quả kinh doanh. 3. - Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu Đối tƣợng nghiên cứu: Luận văn nghiên cứu tổng quát những vấn đề liên quan đến hiệu quả hoạt động SXKD của Công ty TNHH Đầu tƣ và Phát triển Phạm vi nghiên cứu: Hoạt động SXKD của Công ty TNHH Đầu tƣ và Phát triển Phƣơng Việt. - Về thời gian: Luận văn nghiên cứu tình hình hoạt động của Công ty TNHH Đầu tƣ và Phát triển Phƣơng Việt từ năm 2013 đến nay. 2 4. Những đóng góp của luận văn Làm rõ cơ sở lý luận về hiệu quả hoạt động SXKD của doanh nghiệp, sự cần thiết phải nâng cao hiệu quả SXKD của doanh nghiệp. - Phân tích, đánh giá thực trạng về hiệu quả hoạt động SXKD của Công ty TNHH Đầu tƣ và Phát triển Phƣơng Việt, từ đó tìm ra nguyên nhân dẫn đến thực trạng này. - Trên cơ sở đó đề xuất một số giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động SXKD của Công ty TNHH Đầu tƣ và Phát triển Phƣơng Việt. 5. Kết cấu luận văn Ngoài phần mở đầu và kết luận, luận văn gồm có 4 chƣơng nhƣ sau: Chƣơng 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu và cơ sở lý luận về HQKD. Chƣơng 2: Phƣơng pháp nghiên cứu. Chƣơng 3: Thực trạng hiệu quả kinh doanh tại Công ty TNHH Đầu tƣ và Phát triển Phƣơng Việt. Chƣơng 4: Giải pháp nâng cao hiệu quả kinh doanh của Công ty TNHH Đầu tƣ và Phát triển Phƣơng Việt. 3 CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN HIỆU QUẢ KINH DOANH 1.1. Tổng quan về tình hình nghiên cứu Phân tích hiệu quả kinh doanh không phải là vấn đề quá mới mẻ trong nghiên cứu khoa học. Vấn đề này đã đƣợc đề cập và nghiên cứu từ lâu. Cho đến nay, đã có nhiều công trình nghiên cứu đề cập đến nhiều khía cạnh khác nhau của hiệu quả kinh doanh. + Nguyễn Trọng Cơ, Nghiêm Thị Hà, 2010. Phân tích tài chính doanh nghiệp. Hà Nội: NXB Tài Chính. Nền kinh tế Việt đang trong quá trình chuyển đổi theo h ƣớng kinh tế thị trƣờng, mở cửa và hội nhập kinh tế khu vực cũng nhƣ toàn cầu. Hệ thống doanh nghiệp không ngừng đƣợc đổi mới và phát triển theo hƣớng đa dạng hóa các loại hình doanh nghiệp và hình thức sở hữu. Từ đó đặt ra yêu cầu cấp thiết đối với nhà quản lý, quản trị doanh nghiệp đặc biệt là quản trị tài chính doanh nghiệp cần trang bị đầy đủ những kiến thức về phân tích tài chính doanh nghiệp để có thể phân tích, đánh giá đúng đắn các hoạt động và hiệu quả kinh tế của doanh nghiệp theo hệ thống chỉ tiêu kinh tế tài chính phù hợp, sát thực đối với mọi doanh nghiệp. Cuốn “Giáo trình Phân tích tài chính doanh nghiệp” đã đáp ứng đƣợc nhu cầu trên, phục vụ tốt cho công tác giảng dạy, học tập và nghiên cứu khoa học của sinh viên, học viên ngành kinh tế, quản trị kinh doanh trong cả n ƣớc. Cuốn giáo trình tái bản năm 2010 đƣợc các tác giả chỉnh sửa, bổ sung những kiến thức mới, hiện đại và phù hợp với thông lệ quốc tế và thay đổi của hệ thống doanh nghiệp Việt Nam hiện nay. Các kiến thức về phân tích hiệu quả kinh doanh tổng quát (ROA, ROE), hiệu quả kinh doanh bộ phận (vốn l ƣu động, lao động, tài sản cố định, chi phí) đều đƣợc sách đề cập đến khá chi tiết từ công thức tính đến phƣơng pháp phân tích và có ví dụ minh họa cụ thể. + Nguyễn Đăng Minh và cộng sự, 2015. Quản trị tinh gọn ở Việt Nam: Đường tới thành công. Hà Nội: NXB Đại học Quốc gia Hà Nội. 4 Xuất phát từ khát vọng cháy bỏng đƣa quản trị tinh gọn “Made in Vietnam” và doanh nghiệp/tổ chức Việt sao cho ngƣời Việt sử dụng lâu dài và biến nó thành lợi thế kinh doanh, đồng thời nhân rộng thành cộng đồng các nhà kinh doanh tinh gọn, các tác giả cuốn sách mong muốn truyền thổi tâm thế, t ƣ duy và phƣơng pháp quản trị tinh gọn vào thực tiễn doanh nghiệp/tổ chức Việt. Tác giả đã nghiên cứu và đề xuất một cách có hệ thống tƣ duy, mô hình quản trị tinh gọn “Made in Vietnam”, phạm trù quản trị “Tâm Thế” và mô hình “Ánh xạ” làm cơ sở để triển khai các mô hình Quản trị vào thực tiễn doanh nghiệp nhằm h ƣớng tới văn hóa sáng tạo, đổi mới, cải tiến không ngừng để đem lại giá trị gia tăng, nâng cao hiệu quả kinh doanh từng ngày của doanh nghiệp, tổ chức. + Nhiều luận án tiến sĩ đã nghiên cứu về hiệu quả kinh doanh. Có thể kể đến nhƣ: - Chu Thị Thủy, 2003. Một số giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp vừa và nhỏ ở Việt Nam. Luận án tiến sĩ, Trƣờng ĐH Thƣơng mại Hà Nội. - Phạm Công Đoàn, 2009. Một số giải pháp nâng cao hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp thương mại nhà nước trên địa bàn Hà Nội. Đề tài khoa học cấp Bộ, Trƣờng Đại học thƣơng mại. - Nguyễn Thanh Hải, 2011. Nâng cao hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp thương mại bán lẻ trên địa bàn thành phố Hà Nội. Luận án tiến sĩ, Trƣờng Đại học Thƣơng mại. Các luận án đã xây dựng đƣợc cơ sở lý luận về hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, lựa chọn các chỉ tiêu phù hợp để đánh giá hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp này. Trên cơ sở đó tiến hành phân tích thực trạng hiệu quả các doanh nghiệp. Từ đó đề xuất các giải pháp khắc phục nguyên nhân của các hạn chế trong hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp đ ƣợc nghiên cứu. + Luận văn thạc sĩ của các học viên khóa trƣớc nghiên cứu về hiệu quả kinh doanh: 5 Lê Hồng Duy, 2015. Hiệu quả kinh doanh của công ty Cổ phần Phân phối – bán lẻ VNF1. Luận văn thạc sĩ, Trƣờng ĐH Kinh tế - ĐH QGHN. Ngô Thị Thu Hoài, 2015. Phân tích hiệu quả kinh doanh của công ty Cổ phần thủy sản Mekong. Luận văn thạc sĩ, Trƣờng ĐH Kinh tế - ĐH QGHN. đoàn Vũ Văn Ảnh, 2014. Hiệu quả kinh doanh tại công ty Cổ phần tập JOC Việt Nam. Luận văn thạc sĩ, Trƣờng ĐH Kinh tế - ĐH QGHN. Các luận văn trên đã đi vào phân tích tình huống tại một số doanh nghiệp cụ thể, dựa trên cơ sở những lý luận cơ bản về hiệu quả kinh doanh. Các công trình trên đã nghiên cứu những vấn đề lý luận và thực tiễn liên quan đến đề tài luận văn của tác giả. Tuy nhiên, do đối t ƣợng và phạm vi nghiên cứu không trùng lặp, hoặc do yếu tố thời gian nghiên cứu của các công trình này, nên mặc dù có giá trị tham khảo, kế thừa rất tốt, nhƣng về cơ bản luận văn tác giả thực hiện không có sự trùng lặp. Kế thừa và phát huy những giá trị mà các công trình tr ƣớc đạt đ ƣợc, luận văn sẽ tiếp tục hoàn thiện hệ thống hóa lý luận về phân tích hiệu quả kinh doanh, áp dụng vào trƣờng hợp Công ty TNHH Đầu tƣ và Phát triển Phƣơng Việt. 1.2. Bản chất của hiệu quả sản xuất kinh doanh 1.2.1. Khái niệm * Hiệu quả Mặc dù còn nhiều quan điểm khác nhau, song có thể khẳng định trong cơ chế thị trƣờng ở nƣớc ta hiện nay mọi doanh nghiệp kinh doanh đều có mục tiêu bao trùm, lâu dài là tối đa hóa lợi nhuận. Để đạt đƣợc mục tiêu này doanh nghiệp phải xác định chiến lƣợc kinh doanh trong mọi giai đoạn phát triển phù hợp với những thay đổi của môi trƣờng kinh doanh; phải phân bổ và quản trị có hiệu quả các nguồn lực và luôn kiểm tra quá trình đang diễn ra là có hiệu quả? Muốn kiểm tra tính hiệu quả của hoạt động sản xuất kinh doanh phải đánh giá đ ƣợc hiệu quả kinh doanh ở phạm vi doanh nghiệp cũng nhƣ ở từng bộ phận của nó 6 Có thể nói rằng dù có sự thống nhất quan điểm cho rằng phạm trù hiệu quả kinh doanh phản ánh mặt chất lƣợng của hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Theo P.Samuelson và W.Nordhaus (Giáo trình Kinh tế học, NXB Tài chính, 2011): “Hiệu quả sản xuất diễn ra trong xã hội không thể tăng sản l ƣợng một loại hàng hóa mà không cắt giảm sản lƣợng của một loại hàng hóa khác. Một nền kinh tế có hiệu quả là nằm trên giới hạn của khả năng sản xuất của nó”. Thực chất quan điểm này đã đề cập đến khía cạnh phân bổ có hiệu quả các nguồn lực của nền sản xuất xã hội. Xét trên góc độ lý thuyết, hiệu quả kinh doanh chỉ có thể đạt đƣợc trên đƣờng giới hạn năng lực sản xuất của doanh nghiệp. Tuy nhiên, để đạt đƣợc mức hiệu quả kinh doanh này sẽ cần rất nhiều điều kiện, trong đó đòi hỏi phải dự báo và quyết định đầu tƣ sản xuất theo quy mô phù hợp với cầu thị trƣờng, thế mà không phải lúc nào điều này cũng trở thành hiện thực. Tóm lại: Hiệu quả phản ánh khả năng tận dụng các nguồn lực đầu vào và để đạt đƣợc kết quả đầu ra tối ƣu nhất với chi phí nguồn lực đầu vào thấp nhất hoặc không đổi. * Hiệu quả kinh tế Hiệu quả về mặt kinh tế phản ánh trình độ sử dụng các nguồn lực để đạt đƣợc các mục tiêu kinh tế ở một thời kỳ nào đó. Nếu đứng trên phạm vi từng yếu tố riêng lẻ thì chúng ta có phạm trù hiệu quả kinh tế, và xem xết vấn đề hiệu quả trong phạm vi các doanh nghiệp thì hiệu quả kinh tế chính là hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp. Hiệu quả có thể hiểu là hệ số giữa kết quả thu về với chi phí bỏ ra để đạt đƣợc kết quả đó, và nó phản ánh trình độ sử dụng các nguồn lực tham gia vào quá trình kinh doanh. 7 Tóm lại, hiệu quả kinh tế phản ánh đồng thời các mặt của quá trình sản xuất kinh doanh nhƣ: kết quả kinh doanh, trình độ sản xuất, tổ chức sản xuất và quản lý, trình độ sử dụng các yếu tố đầu vào…đồng thời nó yếu cầu doanh nghiệp phải phát triển theo chiều sâu. Nó là thƣớc đo ngày càng trở nên quan trọng của sự tăng trƣởng kinh tế và là chỗ dựa cơ bản để đánh giá việc thực hiện mục tiêu kinh tế của doanh nghiệp trong từng thời kỳ. Sự phát triển tất yếu đòi hỏi doanh nghiệp phải nâng cao hiệu quả hoạt động, đây là mục tiêu cơ bản của mỗi doanh nghiệp. * Hiệu quả kinh doanh Hiệu quả kinh doanh là một phạm trù kinh tế, phản ánh khả năng tận dụng các nguồn lực đã có để đạt đƣợc kết quả tối ƣu nhất với tổng chi phí thấp nhất hoặc không đổi. Nó đƣợc biểu hiện thông qua các chỉ tiêu đặc tr ƣng, xác định bằng tỷ lệ so sánh giữa kết quả đạt đƣợc về lợi ích kinh tế với chi phí sử dụng nguồn lực để có đƣợc kết quả đó. (Nguyễn Thanh Hải, 2011) 1.2.2. Bản chất hiệu quả kinh doanh Hiệu quả kinh doanh là phạm trù phản ánh mặt chất l ƣợng của các hoạt động kinh doanh, phản ánh trình độ sử dụng, khai thác các nguồn lực sản xuất (lao động, máy móc thiết bị, nguyên vật liệu, tiền vốn) trong quá trình tiến hành các hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Bản chất của hiệu quả kinh doanh là nâng cao năng suất lao động xã hội và tiết kiệm lao động sản xuất. Đây là hai mặt có mối quan hệ mật thiết của vấn đề hiệu quả kinh doanh. Chính việc khan hiếm các nguồn lực và sử dụng cũng có tính chất cạnh tranh nhằm thỏa mãn nhu cầu ngày càng tăng của xã hội, đặt ra yêu cầu phải khai thác, tận dụng triệt để và tiết kiệm các nguồn lực. Để đạt đƣợc mục tiêu kinh doanh, các doanh nghiệp buộc phải chú trọng các điều kiện nội tại, phát huy năng lực, hiệu lực của các yếu tố sản xuất và tiết kiệm mọi chi phí. Về mặt định lƣợng: Hiệu quả kinh tế của việc thực hiện nhiệm vụ kinh tế xã hội biểu hiện trong mối tƣơng quan giữa kết quả thu đ ƣợc và chi phí bỏ ra. Xét về tổng lƣợng thì hiệu quả thu đƣợc khi kết quả kinh tế đạt đƣợc lớn hơn chi phí, sự 8 chênh lệch này càng lớn thì hiệu quả càng cao, sự chênh lệch này nhỏ thì hiệu quả đạt đƣợc nhỏ. Về mặt định tính: Hiệu quả kinh tế thu đƣợc là mức độ phản ánh sự nỗ lực của mỗi khâu, mỗi cấp trong hệ thống kinh tế, phản ánh trình độ năng lực quản lý kinh tế và giải quyết những yêu cầu và mục tiêu chính trị, xã hội. Vì vậy, yêu cầu nâng cao kinh doanh là phải đạt đƣợc kết quả tối đa với chi phí tối thiểu, hay phải đạt kết quả tối đa với chi phí nhất định. Chi phí ở đây đ ƣợc hiểu theo nghĩa rộng là chi phí tạo ra nguồn lực và chi phí sử dụng nguồn lực, đồng thời phải bao gồm cả chi phí cơ hội. 1.2.3. Sự cần thiết nâng cao hiệu quả kinh doanh Hiệu quả sản xuất kinh doanh là một trong các tiêu chí quan trọng để các nhà quản lý đánh giá quá trình thực hiện chức năng của mình. Việc xem xét và tính toán hiệu quả kinh doanh không chỉ cho biết việc sản xuất kinh doanh đạt ở trình độ nào mà còn cho phép các nhà quản lý phân tích, tìm ra các yếu tố tác động để đƣa ra các biện pháp thích hợp trên cả hai phƣơng diện tăng kết quả sản xuất kinh doanh và tiết kiệm chi phí nhằm nâng cao hiệu quả. Với t ƣ cách là một tiêu chí đánh giá và phân tích kinh tế, phạm trù hiệu quả không chỉ đ ƣợc sử dụng ở góc độ tổng hợp, đánh giá chung tình hình sử dụng các nguồn lực trong phạm vi toàn doanh nghiệp mà còn đƣợc sử dụng để đánh giá trình độ sử dụng từng yếu tố đầu vào của toàn bộ doanh nghiệp hay từng bộ phận của doanh nghiệp. Ngoài ra, hiệu quả kinh doanh còn là biểu hiện của việc lựa chọn những ph ƣơng án kinh doanh để đạt đƣợc mục tiêu tối đa hoá lợi nhuận trong khi nguồn lực có hạn hay tối thiểu hoá chi phí để đạt đƣợc một kết quả nhất định. Do sự chi phối của “quy luật khan hiếm” buộc các doanh nghiệp nói riêng và các nhà quản lý nền kinh tế xã hội nói chung phải cân nhắc việc quản lý, sử dụng các nguồn lực sản xuất hạn chế của xã hội nhƣ thế nào để thoả mãn nhu cầu ngày càng cao của con ngƣời. Điều này buộc các doanh nghiệp phải sử dụng các nguồn lực sao cho có hiệu quả nhất, tiết kiệm nhất và đây cũng chính là một tất 9