.Giáo trình thực hành linh kiện điện tử
Tröôøng
THIEÁT BÒ CHÍNH CHO CAÙC BAØI THÖÏC TAÄP
I.Thieát bò chính bao goàm caùc phaàn chöùc naêng :
Phaàn nguoàn nuoâi moät chieàu oån ñònh cung caáp caùc ñieän theá chuaån cho cho caùc
thöïc taäp.
Nguoàn xoay chieàu.
Maùy phaùt tín hieäu
II.Ñaëc tröng vaø chöùc naêng cuûa thieát bò chính nhö sau :
NGUOÀN NUOÂI DC
1. NGUOÀN DC KEÙP (DC POWER SUPPLY)
A. Nguoàn DC coá ñònh : 5V/3A,12V/3A, coù baûo veä quaù taûi.
2. NGUOÀN DC ÑIEÀU CHÆNH (DC ADJUST POWER SUPPLY)
Nguoàn DC thay ñoåi lieân tuïc ñöôïc : 0V…30V/1A, coù baûo veä quaù taûi.
MAÙY PHAÙT TÍN HIEÄU
Taát caû caùc maùy phaùt laø ñoäc laäp töï ñoäng ñieàu chænh theo cheá ñoä nguoàn DC
ñieàu chænh.
3. NGUOÀN XOAY CHIEÀU:
− Taàn soá : 50Hz. Theá ra : 6Vms, 9Vms, 12Vms, 18Vms, 24Vms . Coù choáng quaù
taûi.
4. BOARD THÖÛ (BREADBOARD) :
5. PHUÏ TUØNG :
− Daây noái coù ñaàu caém – Caàu chì – daây nguoàn AC .
III.CAÙC BAØI THÖÏC TAÄP VEÀ ÑIEÄN TÖÛ CÔ BAÛN
ST
T
1
2
DANH MUÏC
VAÄT TÖ
− Noäi quy chöông trình, thieát bò thöïc taäp
vaø duïng cuï ño.
- Boä thöïc taäp
- Ñoàng hoà VOM
− Kyõ thuaät xi haøn
Daây ñoàng: Ø20
0,5m/1hs
Chì haøn, nhöïa thoâng
Giaáy nhaùm, dao
1
Giaùo trình thöïc haønh linh kieän ñieän töû
CuuDuongThanCong.com
https://fb.com/tailieudientucntt
Tröôøng
Linh kieän thuï ñoäng
Ñieän trôû, tuï ñieän, cuoän
daây caùc loaïi.
Relay, loa
4
Linh kieän tích cöïc
5
Linh kieän tích cöïc khaùc
6
Kyõ thuaät maïch in
7
Maïch chænh löu vaø ñieàu khieån ñieän aùp.
8
Phaân cöïc vaø khueách ñaïi transistor
9
Nguoàn caáp ñieän oån ñònh
Caùc loaïi
Diode,Transistor
UJT, SCR, DIAC,TRAC
Quang trôû, opto, led 7
ñoaïn.
Maïch in 3x4cm/1hs
Thuoác ngaâm, vieát loâng
daàu
Giaáy nhaùm, xaêng thôm,
boâng goøn.
Ñieän trôû vaø tuï ñieän caùc
loaïi
Diode, Scr, diac, triac,
ñeøn
Ñieän trôû vaø tuï ñieän caùc
loaïi
BJT, JFET, MOSFET
Ñieän trôû vaø tuï ñieän caùc
loaïi
C1815, D468,
A1015,C1061
7812,7912,LM337,
LM317
10
11
12
Caùc maïch öùng duïng
Caùc maïch öùng duïng(tt)
Oân taäp – Kieåm tra.
3
Baøi 1: NOÄI QUY CHÖÔNG TRÌNH, THIEÁT BÒ THÖÏC TAÄP VAØ
DUÏNG CUÏ ÑO
I.
1.
2.
3.
4.
Noäi dung:
Noäi quy phoøng thöïc taäp
Giôùi thieäu chöông trình thöïc haønh.
Giôùi thieäu caùc ñoà duøng thöïc haønh
Phöông phaùp ño giaù trò ñieän trôû
2
Giaùo trình thöïc haønh linh kieän ñieän töû
CuuDuongThanCong.com
https://fb.com/tailieudientucntt
Tröôøng
5.
6.
II.
1.
2.
3.
4.
Phöông phaùp ño ñieän aùp, doøng ñieän
Moät soá hö hoûng thöôøng gaëp vaø bieän phaùp khaéc phuïc.
Thöïc haønh:
Ño giaù trò ñieän trôû.
Ño thoâng soá ñieän aùp xoay chieàu.
Ño thoâng soá ñieän aùp moät chieàu.
Ño thoâng soá doøng ñieän moät chieàu.
Baøi 2 : KYÕ THUAÄT XI HAØN
I.
Noäi dung:
1. Giôùi thieäu.
2. Caùch söû duïng moû haøn.
3. Caùch baûo quaûn vaø söõa chöõa moû haøn khi hö hoûng.
4. Phöông phaùp haøn
II.
Thöïc haønh:
1. Söû duïng moû haøn.
2. Haøn caùc moái haøn daây cô baûn.
3. Haøn linh kieän leân maïch noåi xuyeân loå
Baøi 3: LINH KIEÄN THUÏ ÑOÄNG
I.
Noäi dung:
1. Ñieän trôû:
Caáu taïo – Kyù hieäu – Phaân loaïi – Hình daïng
Caùch ño vaø ñoïc trò soá.
Hö hoûng thöôøng gaëp vaø öùng duïng.
2. Tuï ñieän:
3. Cuoän daây:
4. Bieán theá:
5. Relay
6. Loa.
II.
Thöïc haønh:
1. Nhaän daïng ño thöû vaø xaùc ñònh giaù trò ñieän trôû
2. Nhaän daïng ño thöû vaø xaùc ñònh giaù trò tuï ñieän.
3. Nhaän daïng ño thöû vaø xaùc ñònh giaù trò cuoän daây.
4. Nhaän daïng vaø ño thöû bieán theá.
5. Nhaän daïng vaø ño thöû relay.
6. Nhaän daïng vaø ño thöû loa.
Baøi 4 : LINH KIEÄN TÍCH CÖÏC
3
Giaùo trình thöïc haønh linh kieän ñieän töû
CuuDuongThanCong.com
https://fb.com/tailieudientucntt
Tröôøng
I.
1.
2.
3.
4.
II.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Noäi dung:
Nhaän daïng, phaân loaïi, ño thöû, kieåm tra diode.
Nhaän daïng, phaân loaïi, ño thöû, kieåm tra transistor BJT.
Nhaän daïng, phaân loaïi, ño thöû, kieåm tra FET.
Hoaït ñoäng cuûa diode, transistor
Thöïc haønh:
Nhaän daïng, ño thöû diode, transistor BJT, FET.
Khaûo saùt ñaëc tuyeán V-A cuûa diode.
Khaûo saùt ñaëc tuyeán ngoõ vaøo cuûa BJT
Khaûo saùt ñaëc tuyeán ngoõ ra cuûa BJT
Khaûo saùt ñaëc tuyeán truyeàn ñaït cuûa BJT
Khaûo saùt ñaëc tuyeán ngoõ ra cuûa FET
Khaûo saùt ñaëc tuyeán truyeàn ñaït cuûa FET
Baøi 5: LINH KIEÄN TÍCH CÖÏC (tt)
I.
Noäi dung:
1. Nhaän daïng, phaân loaïi, ño thöû, kieåm tra UJT, SCR, Diac, Triac.
2. Khaûo saùt hoaït ñoäng cuûa UJT.
3. Khaûo saùt hoaït ñoäng cuûa SCR, Diac, Triac.
4. Nhaän daïng ño thöû caùc linh kieän quang: ñieän trôû quang, led, Photodiode,
Optocouple, Led 7 ñoaïn.
Baøi 6: KYÕ THUAÄT MAÏCH IN
I.
Noäi dung:
1. Giôùi thieäu.
2. Quy taéc thieát keá maïch in
3. Quy trình thieát keá maïch in treân giaáy
4. Quy trình thieát keá maïch in treân taám maïch in
5. Phuïc hoài sô ñoà nguyeân lyù töø sô ñoà maïch in
II.
Thöïc haønh:
1. Thieát keá sô ñoà maïch in treân giaáy.
2. Thieát keá hoaøn chænh maïch in.
3. Laép linh kieän leân maïch in
4. Veõ laïi sô ñoà nguyeân lyù töø board maïch in.
Baøi 7: MAÏCH CHÆNH LÖU VAØ ÑIEÀU KHIEÅN ÑIEÄN AÙP.
I.
Noäi dung:
1. Maïch chænh löu khoâng ñieàu khieån duøng diode.
2. Maïch chænh löu coù ñieàu khieån duøng Scr
4
Giaùo trình thöïc haønh linh kieän ñieän töû
CuuDuongThanCong.com
https://fb.com/tailieudientucntt
Tröôøng
3. Maïch ñieàu khieån ñieän aùp AC.
II.
Thöïc haønh;
1. Khaûo saùt chænh löu baùn kyø.
2. Khaûo saùt chænh löu toaøn kyø 2 diode va 4 diode
3. Khaûo saùt chænh löu boäi aùp
4. Nguoàn löôõng cöïc ñoái xöùng.
5. Chænh löu coù ñieàu khieån vôùi SCR.
6. Maïch dimmer.
Baøi 8: PHAÂN CÖÏC VAØ KHUEÁCH ÑAÏI TRANSISTOR.
I.
Noäi dung:
1. Phaân cöïc vaø oån ñònh transistor
2. Khueách ñaïi tín hieäu nhoû.
II.
Thöïc haønh:
1. Phaân cöïc BJT duøng 2 nguoàn caáp ñieän VBB, VCC
2. Phaân cöïc BJT duøng 2 nguoàn caáp ñieän coù theâm ñieän trôû RE.
3. Phaân cöïc oån ñònh BJT duøng 1 nguoàn caáp ñieän.
4. Phaân cöïc JFET.
5. Phaân cöïc MOSFET.
6. Khueách ñaïi BJT cöïc phaùt chung.
7. Khueách ñaïi JFET.
Baøi 9: NGUOÀN CAÁP ÑIEÄN OÅN ÑÒNH
I.
Noäi dung:
1. Maïch oån ñònh ñieän aùp.
2. Maïch oån ñònh doøng ñieän
3. Caùc vi maïch oån aùp.
II.
Thöïc haønh:
1. Khaûo saùt hoaït ñoäng cuûa maïch oån aùp.
2. Khaûo saùt hoaït ñoäng cuûa maïch oån aùp tuyeán tính.
3. Khaûo saùt hoaït ñoäng cuûa maïch oån doøng.
4. Khaûo saùt hoaït ñoäng caùc vi maïch oån aùp.
Baøi 10: CAÙC MAÏCH ÑIEÄN TÖÛ ÖÙNG DUÏNG
I.
Noäi dung
Khaûo saùt moät soá maïch dao ñoäng vaø khueách ñaïi
5
Giaùo trình thöïc haønh linh kieän ñieän töû
CuuDuongThanCong.com
https://fb.com/tailieudientucntt
Tröôøng
II.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Thöïc haønh:
Maïch dao ñoäng ña haøi ñôn oån
Maïch dao ñoäng ña haøi phi oån
Maïch dao ñoäng ba traïng thaùi
Maïch dao ñoäng sin
Maïch khueách ñaïi tín hieäu nhaïc
Maïch coøi huù 4 thöù tieáng
Baøi 11: CAÙC MAÏCH ÖÙNG DUÏNG (tt)
I.
Noäi dung:
Laép raùp vaø hieäu chænh moät soá maïch öùng duïng nhoû.
II.
Thöïc haønh:
1. Maïch töï baät ñeøn khi trôøi toái.
2. Maïch khueách ñaïi aâm taàn
3. Maïch choáng troäm duøng photo.
4. Maïch relay thôøi gian duøng IC555
5. Maïch ñeøn chaïy vôùi IC555 va 4017
6. MaÏch ñieàu khieån töø xa.
6
Giaùo trình thöïc haønh linh kieän ñieän töû
CuuDuongThanCong.com
https://fb.com/tailieudientucntt
Tröôøng
Baøi 1: GIÔÙI THIEÄU NOÄI QUY, CHÖÔNG TRÌNH VAØ THIEÁT BÒ
I.THIEÁT BÒ SÖÛ DUÏNG:
1. Moâ hình thöïc taäp.
2. Ñoàng hoà VOM.
3. Ñoàng hoà DMM (Digital Multi Meter).
4. Dao ñoäng kyù (Oscilocope).
5. Maùy taïo tín hieäu (Signal Generator).
II.MUÏC TIEÂU:
Laøm quen vôùi taùc phong coâng nghieäp veà giôø giaác, an toaøn lao ñoäng traät töï
veä sinh coâng nghieäp, PCCC.
Söû duïng ñöôïc caùc duïng cuï ño vaø thieát bò thöïc haønh.
III.NOÄI DUNG:
1. Caùc loaïi duïng cuï ño trong ñieän töû:
Coù 4 thieát bò cô baûn:
a) Ñoàng hoà VOM coù caáu taïo cô-ñieän thöôøng duøng ñeå ño 4 ñaïi löôïng ñieän:
Ñieän theá moät chieàu (VDC)
Ñieän theá xoay chieàu (VAC)
Ñieän trôû (Ohm)
Doøng ñieän moät chieàu (mADC).
Tuy VOM laø thieát bò ño coå ñieån nhöng vaãn raát thoâng duïng.
b) Ñoàng hoà DMM laø ñoàng hoà ño hieån thò baèng soá, coù nhieàu tính öu ñieåm hôn ñoàng
hoà VOM nhö tính ña naêng, chính xaùc, deã ñoïc keát quaû, khaû naêng ño töï ñoäng, trôû
khaùng ngoõ vaøo lôùn ...
c) Dao ñoäng kyù (coøn goïi laø dao ñoäng nghieäm hay maùy hieän soùng) laø thieát bò ñeå
theå hieän daïng soùng cuûa tín hieäu, cho pheùp ño vaø xaùc ñònh nhieàu tính chaát cuûa tín
hieäu nhö: daïng soùng, ñoä meùo, taàn soá, bieân ñoä ñænh-ñænh, töông quan pha ...
7
Giaùo trình thöïc haønh linh kieän ñieän töû
CuuDuongThanCong.com
https://fb.com/tailieudientucntt
Tröôøng
d) Maùy taïo tín hieäu laø thieát bò taïo ra tín hieäu daïng hình sin hay xung vuoâng chuaån
coù taàn soá vaø bieân ñoä thay ñoåi ñöôïc.
Maùy taïo tín hieäu keát hôïp vôùi dao ñoäng kyù cho pheùp ñaùnh giaù nhieàu yeáu toá cuûa
maïch nhö ñoä lôïi, ñoä meùo, ñoä chaäm treã ...
Boán thieát bò ño cô baûn ôû treân ñöôïc duøng trong ngaønh ñieän töû. Tuy nhieân thöïc
haønh ñieän töû cô baûn chæ söû duïng VOM do ñoù trong giaùo trình naøy chæ ñeà caäp ñeán
ñoàng hoà VOM.
2. Caáu taïo VOM:
Öu ñieåm:
+ Ñoä nhaïy cao.
+ Tieâu thuï raát ít naêng löôïng cuûa maïch ñieän ñöôïc ño.
+ Chòu ñöôïc quaù taûi.
+ Ño ñöôïc nhieàu thoâng soá cuûa maïch.
Caáu taïo goàm 4 phaàn chính:
• Khoái chæ thò: duøng ñeå xaùc ñònh giaù trò ño ñöôïc: kim chæ thò vaø caùc vaïch ñoïc
khaéc ñoä.
• Khoái löïa choïn thang ño: duøng ñeå löïa choïn thoâng soá vaø thang ño goàm
chuyeån maïch löïa choïn vaø panel chæ daãn löïa choïn.
• Boä phaän hieäu chænh: duøng ñeå hieäu chænh.
• Khoái caùc ñaàu vaøo vaø ra:
Vd: VOM hieäu SUNWA model VX-360TR raát phoå thoâng hieän nay, maïch ñieän
nhö hình:
8
Giaùo trình thöïc haønh linh kieän ñieän töû
CuuDuongThanCong.com
https://fb.com/tailieudientucntt
Tröôøng
Vít chænh cho kim chæ soá 0(mA, Volt), Ω (ohm)
Nuùm choïn thang ño.
Loã caém que ño (+), loã caém que ño (-) –COM Output (noái tieáp vôùi tuï ñieän).
Nuùm chænh 0 Ω (0 Ω Adj).
Pano cuûa maùy, kim chæ soá.
Vít môû maùy, naép sau.
3. Caùc thang ño:
Ñeå choïn ñuùng thang ño cho 1 thoâng soá caàn ño phaûi thöïc hieän caùc böôùc sau.
• Tröôùc khi tieán haønh ño phaûi xaùc ñònh caùc thoâng soá caàn ño laø gì?
Ño ñieän aùp 1 chieàu: choïn DCV
9
Giaùo trình thöïc haønh linh kieän ñieän töû
CuuDuongThanCong.com
https://fb.com/tailieudientucntt
Tröôøng
Ño ñieän aùp xoay chieàu choïn ACV
Ño cöôøng ñoä doøng ñieän: DCmA
Ño chæ soá ñieän trôû: Ω
• Sau ñoù xaùc ñònh khoaûng giaù trò: ñeå choïn thang ño. Trò soá thang ño chính laø trò
soá coù theå ño ñöôïc lôùn nhaát.
Ño ñieän trôû:
+ Vaën nuùm choïn thang ño vaøo moät trong caùc vò trí x1, x10, x1k, x10k ...
+ Chaäp hai ñaàu que ño laïi neáu kim chæ thò nhaûy leân chænh 0Ω Adj (chænh 0) ñeå
kim chæ ñuùng soá 0 (phía phaûi).
+ Tröôùc khi chaám hai que ño vaøo 2 ñieåm ño, phaûi baûo ñaûm giöõa 2 ñieåm naøy
khoâng coù ñieän theá.
+ Chaám 2 que ño vaøo hai ñieåm ñieän trôû vaø ñoïc trò soá treân maët chia, sau ñoù
nhaân vôùi thang ño ñeå keát quaû.
Chæ soá ñieän trôû = giaù trò kim chæ * giaù trò thang ño.
Vd: Choïn thang ño Rx10, kim chæ vaïch lôùn ôû vò trí 30 vaø vaïch nhoû ôû vò trí 3
vaïch nhoû. Tính nhaãm töø 30 ñeán 50 coù 20 ñôn vò maø coù 10 vaïch nhö vaäy moãi
vaïch laø 2 ñôn vò
giaù trò kim chæ 30 + (3x2) = 36.
chæ soá ñieän trôû = 36x10= 360Ω
Chuù yù: khi ño khoâng ñöôïc chaïm tay vaøo hai ñaàu que ño. Taïi sao?.
___________________________________________________________________
• Laøm sao öôùc löôïng giaù trò ñieän trôû ñeå choïn taàm ño thích hôïp?.
• ÔÛ caùc thang ño x1 => x1k söû duïng nguoàn beân trong (2x1.5V) rieâng thang ño
x10k caàn pin 9V.
• ÔÛ thang ño caøng thaáp doøng ñieän VOM cung caáp cho maïch ngoaøi caøng lôùn, do
ñoù hao pin hôn, coù theå laøm hö 1k nhaïy ñang ñöôïc ño thöû.
• Ñaàu + cuûa VOM laø loã caém noái vôùi cöïc aâm cuûa nguoàn pin.
10
Giaùo trình thöïc haønh linh kieän ñieän töû
CuuDuongThanCong.com
https://fb.com/tailieudientucntt
Tröôøng
• Neáu chænh Adj kim khoâng ñaït ñeán 0 Ω => pin yeáu hoaëc keït kim, hö maïch. Neáu
kim quaù 0 Ω khoâng chænh lui laïi ñöôïc: hö maïch beân trong.
Ño VDC, VAC, ADC (ño noùng):
• Ñaët VOM ñuùng chöùc naêng caàn ño.
• Caàn xaùc ñònh giaù trò caàn ño coù bieân ñoä lôùn nhaát laø bao nhieâu ñeå töø ñoù ñaët
thang ño cao gaàn nhaát.
Vd: tieân ñoaùn ñieän theá toái ña laø 12V ta neân choïn thang ño an toaøn laø 25V. Trong
tröôøng hôïp khoâng tieân ñoaùn ñöôïc ta ñeå thang ño cao nhaát roài khi ño ta laàn löôït haï
thang ño xuoáng moät caùch phuø hôïp.
Löu yù: khi ño VDC vaø ADC phaûi chuù yù ñeán cöïc tính daáu + bao giôø cuõng noái vôùi
ñieåm coù ñieän theá cao hôn.
• Quy caùch ño V, I:
Ño ñieän theá hieäu ñieän theá phaûi maéc Volt keá song song vôùi ñieåm caàn ño:
R
.
.
+
V
METER VOLT
Ño cöôøng ñoä doøng ñieän ta maéc ampe keá noái tieáp vôùi ñieåm caàn ño.
R
.
+
A
.
METER AMP
I
• Caùch ñoïc giaù trò (GT) ño:
GT ño = (GT thang ño/GT vaïch ñoïc)* GT kim chæ soá
Vd:
choïn thang ño 1000, ñoïc theo vaïch 10, giaù trò kim chæ soá laø 2,2.
V = (1000/10) x 2,2 = 220V.
11
Giaùo trình thöïc haønh linh kieän ñieän töû
CuuDuongThanCong.com
https://fb.com/tailieudientucntt
Tröôøng
• Ñaëc taû kyõ thuaät ñoä nhaïy cuûa VOM 10KΩ/VDC thì ñieàu naøy coù yù nghóa laø ôû
thang ño 1VDC ñieän trôû noäi laø 10k, ôû thang ño 10VDC ñieän trôû noäi laø 100kΩ.
Ñieän trôû noäi / VDC caøng lôùn ño ñieän theá caøng chính xaùc.
???Nhaéc laïi moät soá ñònh luaät: Ohm, Jun-Lensô.
???Neáu chöa roõ nôi naøo coù ñieän theá thaáp cao ta vaën thang ño cao nhaát (vd
1000VDC) roài ño nhanh, neáu quan saùt thaáy kim giaät ngöôïc, ñaûo que ño laïi.
Thöôøng ta ño ñieän theá ôû caùc nôi trong maïch so vôùi ñaát (ground, mass) trong
tröôøng hôïp naøy neân keïp que noái ñeán loã caém (-) vaøo ñaát (mass) cuûa maïch caàn ño.
IV.CAÙC BAØI THÖÏC TAÄP
1. Ño vaø ghi laïi moät soá tröôøng hôïp sau:
Ñieän trôû
x1
x10
x100
x1k
x10k
R1
R2
R3
R4
R5
Nhaän xeùt:
________________________________________________________________
2. Ño ñieän aùp vaø doøng ñieän
+
mA
+
METER MA
R
I(mA)
0
2
V
U= 0V - 12V
U(V)
METER VOLT
4
6
8
10
12
100Ω
12
Giaùo trình thöïc haønh linh kieän ñieän töû
CuuDuongThanCong.com
https://fb.com/tailieudientucntt
Tröôøng
150Ω
330Ω
R=U/I
Veõ ñoà thò:
Nhaän xeùt:
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
3. Ño ñieän aùp vaø doøng ñieän cuøng moät luùc trong maïch ñoái vôùi taûi coù ñieän trôû
cao söû duïng maïch V-A, ñoái vôùi taûi coù ñieän trôû nhoû söû duïng maïch A-V.
+
+
mA
METER VOLT
R
V
5V
mA
+
METER VOLT
a) Caùch maéc A-V.
5V
METER MA
R
V
+
METER MA
b) Caùch maéc V-A
13
Giaùo trình thöïc haønh linh kieän ñieän töû
CuuDuongThanCong.com
https://fb.com/tailieudientucntt
Tröôøng
R(
I(mA)
U(V)
R(Tính toaùn)
20Ω
10KΩ
Nhaän xeùt:
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
4. Ño caùc ñieän theá:
a) Maïch noái tieáp:
A
R1
I
560
B
+
UR1 = UAB =
UR2 = UBC =
12V
R2
1K
UR3 = UCD =
C
R3
10K
D
Kieåm nghieäm laïi coâng thöùc (1.1):
U = UR1 + UR2 + UR3 = UAD=
(1.1)
14
Giaùo trình thöïc haønh linh kieän ñieän töû
CuuDuongThanCong.com
https://fb.com/tailieudientucntt
Tröôøng
b) Maïch song song:
I
I1
+ 12V
560
R1
I2
1K
R2
I3
10K
R3
Ño caùc giaù trò I1, I2, I3 vaø I theo hình treân.
Kieåm nghieäm laïi coâng thöùc (1.2):
I=I1+I2+I3=
(1.2)
Nhaän xeùt:
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
15
Giaùo trình thöïc haønh linh kieän ñieän töû
CuuDuongThanCong.com
https://fb.com/tailieudientucntt
Tröôøng
Baøi 2: KYÕ THUAÄT XI HAØN
I.THIEÁT BÒ SÖÛ DUÏNG:
Moû haøn ñieän, ñoà gaùc moû haøn ñieän.
Daây ñoàng moãi hoïc sinh khoaõng 0,5m.
Chì haøn, nhöïa thoâng, kìm caét, dao vaø giaáy nhaùm.
II.MUÏC TIEÂU:
Naém ñöôïc phöông phaùp haøn vaø söû duïng moû haøn.
Thöïc haønh caùc moái haøn cô baûn theo ñuùng thao taùc kyõ thuaät.
Haøn ñöôïc caùc moái noái ñaït yeâu caàu veà kî thuaät vaø myõ thuaät.
III.NOÄI DUNG:
A. D ng c
ngh :
1/ M haøn i n:
S d ng lo i m haøn duøng i n tr ñoát noùng 40W (khoâng duøng m haøn
noùng theo nguyeân lyù ng n m ch th c p bi n aùp,
tr
ng leân linh ki n khi haøn, nh t laø
traùnh nh h
ng c a t
i v i IC CMOS).
gaùc m haøn: khi ch a s d ng m haøn ta ph i gaùc m haøn vaøo
t
gaùc m
haøn.
2/ Chì haøn, nh a thoâng:
-
Chì haøn ñöôïc duøng trong quaù trình l p raùp caùc m ch i n t . Chì haøn d
noùng ch y ôû nhieät ñoä khoaûng 600C ÷ 800C, coù
ch a nh a thoâng, ho c
-
ng kính 1mm, ru t r ng
c b c nh a thoâng beân ngoaøi.
Nh a thoâng (chloro-phyll) ôû d ng r n maøu vaøng nh t. Ta neân ñöïng nh a
thoâng vaøo h p
traùnh tình tr ng v v n vaø d b o qu n h n. Nh a thoâng
coù hai coâng d ng: r a s ch (ch t t y) n i c n haøn
m i haøn v i moâi tr
ng (nhi t
"
,
!
"
#
!
chì d baùm ch t, b o v
m, hoùa ch t…).
3/ Caùc lo i kìm:
16
Giaùo trình thöïc haønh linh kieän ñieän töû
CuuDuongThanCong.com
https://fb.com/tailieudientucntt
Tröôøng
-
Kìm c t:
-
Kìm m nh n:
4/ Dao, gi y nhaùm:
B. Caùch chuaån b m haøn:
Ki m tra
-
u m haøn n u l ng ph i b t l i vít
#
u m haøn. Ki m tra daây c p
#
nguoàn i n.
-
Laøm s ch
-
C p i n,
u m haøn b ng gi y nhaùm.
#
i m haøn noùng ph i ti n haønh xi chì leân
u m haøn ngay, traùnh
#
m haøn noùng laâu s b oxy hoùa.
N u ch a s d ng ph i gaùc m haøn vaøo
-
gaùc m haøn.
C. Trình t th c hi n thao taùc xi chì treân daây d n:
-
Tu t l p voû nh a caùch i n treân daây.
-
Duøng dao hay gi y nhaùm ñaùnh s ch l p oxide hay l p men caùch i n bao
quanh daây d n. N u s d ng dao ph i
daây
traùnh tr y x
#
t daây
ng (maøu h ng nh t) boùng
ng. Daây
i dao nghieâng 450 so v i m t
tl
c xem laø s ch khi daây ng maøu
u quanh v trí v a laøm s ch.
i u quan tr ng
c n chuù yù, sau khi laøm s ch ta ph i ti n haønh xi chì ngay.
-
Mu n xi chì,
u tieân ph i laøm noùng daây d n c n xi,
#
#
t m haøn beân d
i
vaø vuoâng goùc v i daây. Khi truy n nhi t quan saùt n i c n xi, maøu h ng c a
daây s saãm d n khi nhi t
xuùc leân daây d n, chì haøn
-
Khi i m c n xi chì
#
t khaùc phía v i
#
gia t ng, trong luùc quan saùt ta
#
!
a chì haøn ti p
u m haøn.
#
nhi t ñoä, chì s ch y ra vaø b c quanh daây t i i m xi
chì. Nh thao taùc naøy, nh a thoâng coù s n trong chì ch y ra t y s ch i m
c n xi, chì loang t m t treân xu ng phía d
#
nhieân n u
"
i vaø i v phía ngu n nhi t. Tuy
a quaù nhi u chì vaøo i m xi chì, l p xi quaù d y ho c b baùm
#
maøu naâu do nh a thoâng ch y ra vaø chaùy treân i m xi chì.
17
Giaùo trình thöïc haønh linh kieän ñieän töû
CuuDuongThanCong.com
https://fb.com/tailieudientucntt
Tröôøng
- Daây
ng ph i luoân ti p xuùc v i
t c ti n hai b
c luøi m t b
u m haøn, th c hi n lieân t c theo nguyeân
#
c vaø xoay troøn daây
ng cho
n khi xong.
D. Caùc m i n i haøn daây c b n:
1/ Haøn
u hai
u daây d n: ph
#
nh. Ta duøng ph
ng phaùp haøn naøy coøn g i laø m i haøn gheùp
!
ng phaùp naøy khi mu n t o caùc o n daây d n hình a giaùc
!
ho c coù th n i daøi hai daây daãn ng n. Tuy nhieân, m i haøn naøy khoù th c hi n vaø
coù
b n c keùm h n caùc ki u khaùc.
!
!
2/ M i haøn gheùp song song: th
caùch giao nhau th
ng
ng duøng
n i hai daây d n v i nhau. Kho ng
c ch n tu theo yeâu c u. Trong quaù trình th c t p
#
neân choïn kho ng caùch giao nhau ng n nh t laø 5mm r i t ng d n theo trình
3/ M i haøn gheùp vuoâng goùc: m i haøn
i m
#
t yeâu c u ph i t o chì baùm
#
.
quanh
t hai daây d n vuoâng goác.
4/ Haøn xo n: duøng
haøn g p caùc daây d n nhi u s i.
5/ Haøn linh ki n leân m ch in: khi haøn duøng chì haøn ch m nhanh leân chaân linh
ki n t i m i haøn. Khoâng
m haøn quaù laâu t i m i haøn s laøm troùc
ng
18
Giaùo trình thöïc haønh linh kieän ñieän töû
CuuDuongThanCong.com
https://fb.com/tailieudientucntt
Tröôøng
m ch in. Chaân linh ki n khoâng
thoø daøi qua moái haøn.
ch u
c nhi t ph i duøng k p t n nhi t.
i v i linh ki n khoâng
IV.CAÙC BAØI THÖÏC TAÄP
-
H c sinh ti n haønh xi chì leân daây d n theo caùc b
hi n ñuùng caùc thao taùc k thu t cho
-
n khi
ch
ng d n. Th c
#
r i vaøo caùc
!
t yeâu c u.
Th c hi n caùc m i haøn daây c b n. Khi th c t p c g ng khoâng
m i haøn khoâng
-
c aõ
!
t yeâu c u.
#
Sinh vieân duøng d ng c u n cong, k t hôïp v i caùc caùch haøn gheùp ti n haønh haøn
teân c a mình vaø caùc hình theo ñuùng yeâu c u kyõ thuaät.
-
#
Th c haønh haøn linh ki n leân board m ch n i.
19
Giaùo trình thöïc haønh linh kieän ñieän töû
CuuDuongThanCong.com
https://fb.com/tailieudientucntt
Tröôøng
Baøi 3: LINH KIEÄN THUÏ ÑOÄNG
I.THIEÁT BÒ SÖÛ DUÏNG:
Caùc loaïi ñieän trôû than loaïi 1/4w,1/2w,1w vaø ñieän trôû coâng suaát .
Caùc loaïi tuï ñieän.
Cuoän daây, relay 12VDC, 220VAC, loa goám vaø loaïi 4Ω hoaëc 8Ω.
II.MUÏC TIEÂU:
-
Nhaän daïng vaø ñoïc ñöôïc trò soá caùc loaïi ñieän trôû, tuï ñieän, cuoän daây.
-
Kieåm tra hö hoûng vaø vaän duïng chuùng trong maïch ñieän töû.
III.NOÄI DUNG:
A. ÑIEÄN TRÔÛ:
1. Caáu taïo – kyù hieäu:
Kyù hieäu:
- Than eùp: boät than + chaát lk (1/8W
- Than (1/20W
1W)
vaøiW), ñoä oån ñònh cao 10Ω
22MΩ
- Magie kim loaïi Ni-O2: oån ñònh
- Oxide kim loaïi: Oxide thieác vaø SiO2 1/2W choáng nhieät ñoä, aåm
- Daây quaán: giaù trò thaáp, 1W 25W
2. Phaân loaïi:
-
Than eùp: <3W taàn soá thaáp.
-
Maøn than: >3W taàn soá cao.
-
Daây quaán: >5W taàn soá thaáp.
-
Ñieän trôû duøng trong maïch nguoàn cung caáp phaûi coù kích thöôùc lôùn.
-
Ñieän trôû duøng trong maïch xöû lyù tín hieäu coù kích thöôùc beù.
20
Giaùo trình thöïc haønh linh kieän ñieän töû
CuuDuongThanCong.com
https://fb.com/tailieudientucntt
- Xem thêm -