Tài liệu Giáo trình luật dân sự việt nam. tập 2

G IÁ O T R lN H LU Ậ T D Â N S ự V l Ệ T N A M T ^ n 4 5 4 -2 0 0 9 /C X B /5 2 -152/C A N D TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT HÀ NỘI Giáo trình LUẬT DÂNSựVIỆT NAM • • • T Ả P II NHÀ XUẤT BẢN CỔNG AN NHÂN DÂN HÀ NÔI - 2009 ( hu bién PGS TS. ĐINH VAN THANH TS. NGI YỄN MINH TUẤN Tập thế tác giả TS. PHẠM VÀN TUYẾT Chương VI TS. PHÙNG TRUNG TẬP TS. NGUYỀN MINH TUẤN Chưcmg V ll, VIII IX, XII TS. PHẠM CỒNG LẠC; ChưcTng XIII TS. LÊ ĐÌNH NGHỊ S PHAM LAC t-T---------■ «CÔNG 1 ChưOTg X TS. TRẦN THỊ HUỆ ChưtTìig XI CHUƠNG \'l K H Ả I M Ệ M V Ể .NÍỈHĨA V Ị DÁN s ự VA H O P Đ Ố N ( Ỉ DÂN s ự A. NGHĨA VU DÂN s ự 1. KHÁI NIÊM VỀ NGHĨA v ụ DÂN s ự 1, K h ái niệm vẻ nghĩa vụ dán sự N ghĩa vụ. ihco cách hiếu ihông thưcTng là những gì m à một người phái làm hoậc không được làm đối với người khác. T h e o cách hiếu nàv. nghĩa vụ là mối liên hệ giữa hai hay nhiều người với nhau, trong đó một bên phải thực hiện những h àn h vi nhất định. Đó hiếu mội cách đầy đủ về nghĩa vu. ihuật ngữ này cần phải được xem xéi theo các phưcTng diện sau đáv; Thuật ngữ nghĩa vụ được dùng irong đời sỗng hàng ngày à sự xử sự m à mót người phái thực hiện vì mội hoặc nhiều người khác nhưng sự thực hiện đó khóng được đặt dưới sự bảo đam cúa N hà nước băng pháp luật. Pháp luậi không buộc Mgươi đ ó phái Ihực h iện , h ọ ihực hiện ngỉiTa vụ h oà n toàn theo lưímg tâm của mình đế làm iròn bổn phận làm người, ơ phưcmg diện này. nghĩa vụ dược điéu chính bời các quy phạm đạo đức. 5 \ I (lu: Pháp luái mrov la kh('iii: cám nhưng cũng khóiiii hiHK mõi ĩiịiưiíi phai ih('r cuiii: lo Iicn. Việc ihờ cúng này là mdi Ĩiiihĩa vu luán lí. \'ì \ ’í\\ nóLi Iiịíin^i (!(' k h ỏ n g i h ờ c ú n g sẽ hi MI c h c trach c u a g i a đìnỉ i. cloĩiị! ho. Nghĩa vụ irong quan liẹ phitỊi luạl dán sự dược hiôu là niDl ho phận kliórig lách iò'i ircmg nội dung cùa mọi q uan họ pháp luậi dân sự. Nỏ bao oỏm những hành vi mà chú thế mói hcn phái ihưc hiện vì hri ích của chủ ihc hên kia n hư chuyên giao mội lài sán. ihực hiện một c ó n g việc hdặc khỏng dược ihực hiện mội còng \ iộc đã được xác định V.V.. Bẽn có nghĩa vụ phai thực hién các nghĩa vụ trước qu vẽn véu cầu cứa phía bén kia. Tlieo quy định trong các hộ dán luậi đã lừng tổn lại ớ Việt Nam. nghĩa vụ dân sự là một quan hệ pháp luật dân sự. trong dó các chứ ihế có các quvén dân sự và các nghĩa vụ dán sự phát sinh từ quan hệ đó. được pháp luật xác định và báo đam ihực hiện. Điéu 644 Bộ dân luậi Bãc kì năm 1931 quv định: ' N ị ị h ĩ u v u i l á i i s ư ì à m o i h ơ n l ạ c v é l i i ậ í l l ì ự c t ạ i lìc iy ỉ u ậ ì Ihi é II Iiliien. bó hiióí mọt hay IIhiên ní>ưừi pluii lủm hay cỉừiiíỊ lùm s ự i>i lỉổi với một h a \ nliiẽii Hí>ií(yị nủo iíó. Níịười hi há huộc vào lìíiliĩii vụ íỊọi lủ lìgười nuH nọ. lìíịười d ư ợ c lìiịliĩa yụ ÍỊỌÌ lủ Iì^ư('fi ch ủ nợ". Điéu 675 Bộ dán luậi Trung kì nãm 1936 qu y định: "Níịliĩa vụ lủ cúi I>i(ĩy liéiì ỉạc liiậl lliực lại hay lỉiậl tliicn nhn ii há ìniội niặl In4\ Iiliiéii IHỊKỚÌ pluii luin liu\ (lưiHỊ làm sự ÍỊÌ doi V(fi mọt lia\' nhiêu n\>ười nùo iỉó, ni>ifừi bị hó buộc lù Iiíịười nuu n ợ hay trái lìộ, nsịườì dược liưàini lủ cỉiù nợ hay írái cìiủ". Ih c o dinh nghĩa cìut hai bõ ciân luât nói Irén ihì ngoài nghĩa vu Ihuóc vẽ luậl thực K)1 con bad gổm nghĩa vụ ihuộc \õ ■■kúii ihión nhiõn". Thưt ra. nehĩa VII thuộc vc “ luật ihiẽn nhion" chi dược đưa vào khái niẽm ch(i hợp với truyen ihốnịi \ a phong luc cua người Á Dõng inà hoàn toàn không có sự c uữnịi chê cúa pháp iuậi. Điõu 642 Bộ dán luật Bắc kì lại quy dinh: "Nụliĩa '■// vé luật iliiéii nhiên ilìi klióiìii thê ló tụniỊ ìì ưiH ỉoù án dược" và Điéu 677 Bộ dán luật Trung kì cũng quv dinh; "Niỉliĩu vu lliiiộí vé luật lliiẽii lìliiéii lủ iiỊỉhĩa vụ Llioiií^ ilic cưữiii’ háclì ilìi liủnh". Vì vậv. dù đã được tỊuy tỉinh Irong bộ luậi nhưng nghĩa vụ thuộc về “ luậl ihiên nhién" (nghĩa vụ tự nhiẽn) vần chi là một nghĩa vụ luán lí. Trong BLDS của nước la. nghĩa vụ dân sự được dịnh nghĩa tại Điếu 280: "Niỉliĩa vụ ilàii s ự lù việt' nìà theo lỉó, nìọl h o ặ c Iiliiềií ( liíi í li é (mu( ííá \ iỊọi ( liiíiì^ là h ên có lìỊỉlìĩu VIIi ph ải cliiiyểii iỉiao vạt, I liiiyêii giao cỊUxêu. trá liéii hoặc iỉuix lờ có ilìực liiẹii ( ÔIIÍ> việc kììác hoặc klióng íliựí hiẹii ( õiìi> việt' Iiliủl (ỉịiili vi lơi í( lì ( líu mộ! hoặc lìlìiéii ( hú i h i ' k l ì á c ị s a i í í ỉ â y ÍỊỌÌ ( l ì i i i n ỉ l ủ h e n c ó l Ị n y é i ì ) . " Như vậv. nêu so sánh định nghĩa về nghĩa vụ dán sự của rílJ3S nước la hiện nav với các bộ dân luậl trước đây. chúng la tháy ràng dù có khác nhau vé ngôn từ nhưng các bộ luật tiêu có sự ihông nhất khi nhìn nhận nghĩa vụ dán sự vé các khía canh sau đáy (cũng chính Ici những đặc diêm cứa nghĩa \ ụ d á n sự): - Nghĩa vụ dân sự là một quan hệ pháp luậl dân sự Nghĩa vụ dân sự bao giừ cũng được phái sinh lừ một sự kiện mà đã được luậi dự liệu lới mội hậu quà pháp lí nhất 7 dinh i)('i là những sự kiện lam hình ihanh 111(11 quan hệ \ a quan họ này dược sự lác dộne cua phap luái. trong dó quyên \’ìt nehĩa \ u của các bên chu thô đư(iíc pli.íp luậi iliira nliặn và hai iượìiiị ( lia iiỊiliĩd VII (I(/II s ự c ó íhé là fừi yiii. ( Õiií; yi('( phát lliiã liiệiì hoạt kliiiiiíị ìhựi liiẹii. 2 . D o i tii'Ợiii> c ủ a I i i > l ì ĩ a VII p l i t i i CỈIÍƠ( . \ ú c l í ị ì ì l i ( u ĩ h ê 3. Clii lìliừiìíị lài m Í ii c ó ĩhé íleni iỊÌao d ịc h ííươ( \ù Iiliữiiíỉ ( OIIÌỊ VÌỢ( c ó i h ể ì h i ử liiẹii ÍỈIÚĨÍ nià plicíp luật khóii^ cãni. klióinị irá i líạo Jừ( x J hội nuỉi lủ iỉoi lifỢiìi> vua lìịịlìĩư vụ daii sự. " Theo quv định trẽn ihì dõi tinmg cứa nghĩa vụ dán sự hao g ô m ba loại sau đáv; a. Doi iượii^ cùa lìíịlìĩa MI là lủi sàn Đa phần các nghĩa vụ dán sự đều có đỏi tưcỊTig là lài san. Tài sán trong luật dán sự đươc hiéu theo nghĩa rộng, khỏnịi chi là những vật có thực mà còn hao gốm cá liến, các giáy lờ irị giá được hằng tién và các quyến lài sản. Tài sán là \'ậi có thế là vậi chia được hoặc là \ âi không chia được, có ihế là vái cùng loại hoặc vật đặc dịnh. Ngoài ra. vật có ihé được xác định theo chủng loại hay dược xác định là vậi đổng bộ. Tùv iheo tính chái của lừng loại lài sán cụ ihể trong quan hệ nghĩa vụ dân sự mà các bén ihoá ihuận đê xác định nội dung của quan hộ nghĩa vụ. h. Doi liử/Hí> í lìa Iií^lìĩa vu là ( õiii’ việc phdi ihực liiện Cóng việc phải làm được coi là đói tượng cúa nghĩa vu nêu từ mội công việc được nhiếu người xác lập với nhau mot quan hệ nghĩa vụ m à Iheo do. ngươi có nghia vụ phai Ihưc hiện cóng việc iheo đúng nội dung đã được xác định. Công việc phải làm có thể được hoàn thành với một kêì q uá nhâì định nhưng cũng có ihể không gắn liền với một kéi 10 t]ua (clo các hén ihoa thuán hoạc dii lính châi cúa công việc). Mai khác, kéi quá cua cóng \ ’iệc' phai làm có ihé được biếu hicn (lưíVi dạng mội vâi cụ ihô nhimg cũng có thế không biếu hion ilưiVi dạnịỉ niộl vậi cu ihê nào (các loại dịch vụ). < , ỉ)()i iư ợ iiiị ciiu Iiiỉlũ d VII ( l ú i i sự là cóng v iệ c k lió ii;i ihùu lliiù liiẹii ('ó n g \iộ c không dưực làin là đối iượng cúa nghĩa vụ irong những irưcĩng hợp. các bén ihoá ihuận mà theo đó nịiưcri có nghĩa vụ không được thực hiện công việc theo nội (iuriịi m à các bên dã xác định. Nêu các bén đã thoả ihuận mội hen không ihực hiện inôi cóng việc đã xác định m à bẽn (.('■) nghĩa vụ lại ihực hiẹn cóng việc đó thi được coi là vi pham nghĩa vụ. V i dụ: Hai người có đấl ơ liền ké nhau, mộl bén nhận cua hón kia mộl khoản lién và cam kêì không xáv dựng nhà ớ dối diẹn với nhà ớ cúa người hàng xóm đế không che lấp nhà ờ cua hén kia. Đỏi lượng cúa nghĩa vụ có nhĩmg đặc điểm sau: - Phai đáp ứiig dược một Uri ích nào đó cho chu ihê có quyén; Thông thường, lợi ích m à chứ thé có quyén hướng lới là mội lợi ích vật chái {mội vậi cụ ihế, mội khoản tién v .v.) nhưng cũng có thế là mộl lợi ích tinh ihán. Đó chú ihê có quycn đạt đươc lợi ích vậi chái nếu đỗi tưíTTig cúa nghĩa \'L1 dán sư là mõi vát cu thê thì vât đó phái m ang đ á\ đú các thuộc lính của một hàng hóa (giá irị và giá irị sứ dụng). Nêu đôi lưímg cứa nghĩa vụ là công việc thì việc phải làm hoặc việc khổng đirực làm phải hưcViig tới lợi ích cúa người có quyén. 11 - Phai dươc xác đinh cụ thê. Khi các bén giad kél lnTp đống đế xác lập quan hc nghĩa vụ đỏi với nhau, phái xác dinh rõ dõi tưựníi của nghĩa vụ là còng việc hay vậi eì. Tron^ IrưíTng luTp nghĩa vụ được thicl lập iheo quy định cua pháp luậi ihì đỏi iưtmg đã đượe pháp uộl quv định rõ Irong nội dung cúa quan hộ nghĩa vụ dó. Ví (lii: Bổi ihường thiệt hại do hành \’i gáy ihiệt hại ih'i đỏi tưcmg của nghĩa vụ là mỏl khoán tién iheo quy định. Dôi iưcmg cỏ Ihê là mội vậi được xác đ ịnh cụ thc như loại vậi, số lượng, chái lưựng... Néu đối tượng là vật chưa có vào thời điểm nghĩa vụ dán sự được xác lập ihl phái là những vạt được xác định trong iươna lai. V í dụ: Hợp đổng gia c ồ ng hàng hoá, Trong trường hợp khỏng xác dinh rõ đỏi tưcỊTng cùa nghĩa vụ ihì đối tượng của nghla vụ do pháp luật quy định. Điéu 289 BLl^S quv định; "Nếu klióiìiỊ có ĩlioứ íliuáiì \'ê (iiáì lượiii> thi phái iỊiao vậl dó V('rị chát lượiìíị rriíiiị’ bình." - Đổi tưẹmg của nghĩa vụ phải thực hiện được. Trong quan hệ nghĩa vụ, mục đích mà các bên muôn đạt đươc là mộl lợi ích vậi chái hoặc lợl ích linh thán, do vậy nếu đỏi tưcỊíng cúa nghĩa không thực hiện được sẽ ảnh hướng đến quvén lợi của các bên. Trường hc;p đối iưcmg cúa nghĩa vụ dân sự là mội cóng việc thì công việc đó phải thực hiện được. T io n g ihực lế t ỏ iihữiig cóng việc kViOng lìic ihực liiện đưtx hoặc hiện tại chưa cỏ điéu kiện dc ihực hiện. Vi dụ: Làm mưa nhân lạo. làm tan những cctn b ã o... Nếu đối tưmig của nghĩa vụ là mội tài sản thì phải đem giao dịch được. Ngược 12 ai. doi iưcmg của nghĩa vu là vật cấni lưu ihỏng ihì khõiiị’ ihé ch uyến giao dươc. cld \'í\\ nghĩa vụ dán sự này không đươc phép lổn tại. Những tài sán inà pháp luãt cấĩĩi giao dịch, những công \ iẽc m à pháp luậi câm làm hoặc những việc nếu làm sẽ trái \ớ i đạo đức xã hội cũng là những đối iưc;ng không thế ihực ỉiiện dược. Vì vậy. nó không bao giờ được coi là đối iưcmg cua nghĩa vụ dân sự. Vi dụ: Thuốc phiện là mộl vật có ihực nhinig không ihể dem giao dịch được vì đã bị pháp luật cấm !iai thông. N hư vậv. đối Iircmg cúd nghĩa vụ dán sự là những cóng việc được xác định và thưc hiện dược irong ihực lế hoặc là những vật được phép giao dịch mà bên có nghĩa vụ phải lạo ra hoặc phải chuyển giao... II. C Á C Y ẾU TỐ C Ủ A Q U A N HỆ P H Á P LUÂT DÂN S ự V Ề N G H ĨA VỤ 1. C hủ thê Chủ thể của một quan hệ pháp luậl nói chung là những người iham í-ia quan hệ pháp luật đó. Nghĩa vụ là một quan hệ pháp luậl dán sự. Do vậy, chủ ihể của những quan hệ này bao gồm; Cá nhân, pháp nhân, lổ hợp tác, hộ gia đình, Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Các chủ thể này có những quyển và nghĩa vụ dán sự phát sinh từ quan hệ nghĩa vụ mà ho tham gia. Các chủ Ihể khi tham gia quan hệ nghĩa vụ sẽ thiêì lập mối liên hệ pháp lí vé quvển và nghĩa vụ giữa hai bên. Trong đó, rnột bên được gọi !à người có quyển, một bên được gọi là người có nghĩa vụ. 13 Sự da dạng cúa các quan hệ irimg giao lưu dán sư lam cho các quan hệ ve nghĩa vụ phái sinh irong đời sóng ihực lế cũng hếl sức đa lỉạng \'à phong phú, Có những quan hé nghĩa vụ mà irong đó. niội bén chi cỏ quvén yêu cầu nhưiiịi khổng phái gánh Vik' một nghía vụ nào, còn mộl bén có nghĩa vụ thực hiện cho bên kia mội công việc nhát dinh mà không có quycn yêu cầu. Phần lớn các quan hệ nghla vụ. mỗi bén chú thế dóu có quyền yêu cầu bén kia ihực hiện những hành vi nhât định nhăm đem lại lợi ích cho mình. iNgược lại, họ cũng phái thực hiện những nghĩa vụ nhất định nhãm đáp ứng lợi ích cho phía bên kia. Nghĩa ]à irong những quan hệ nghĩa vụ, mỏi bén chủ ihế vừa là người cổ quycn. vừa là người có nghĩa vụ. V'i \ậ y . điếu cần thiết và quan irọng là phái xem xét để xác định mối chủ thể có những quvén nàn và phải thực hiện những hành vi gì. Từ đó, xác định phư(íng thức ihực hiện nghĩa vụ và irách nhiệm dán sự của các chủ thế. \ ’/ Jụ: N ghĩa vụ phái sinh từ hợp đổng m u a bán lài san. bén bán có qu yén véu cầu bên m ua irả tién và có nghía vụ giao vật bán. Ngược lại. bẽn m ua lại là người có nghĩa vu trả lién và có quyền yêu cẩu bên bán chuvển v ậ t . .. Vậy. chủ thể của nghĩa vụ là những người được phép tham gia (cả hai bên) vào một quan hệ nghĩa vụ và họ có các quyén, nghĩa vụ do pháp luật quy định đồng ihời phải chịu irách nhiệm dân sự về việc thực hiện các quyền và nghĩa vụ đó. 2. N ội du n g của nghĩa vụ Khi iham gia quan hệ nghĩa vụ dân sự, các bên luôn hướng lới một lợi ích vật chất hoặc lợi ích tinh thần. Lợi ích đó chỉ đạt được khi các bén thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ 14 cua mình đế ihiiií mãn \ c u câu cứa bén kia. M uốn ihực hiện toi nghĩa vụ cứa các bon thì phai xác dinh rõ các quyén và L';ic nghĩa vụ của các hên iham gia quan hé nghĩa vụ. Vì vậy. cac q uyén dân sự và các nghía vu dán sư là yếu lô cấu ihành Iini d u n g c ủ a quan hẹ nghla vụ dán sự. Nội d u n g cúa quan hệ pháp luạt dân sự về nghĩa vụ là lóng tnTp các quvén và nghĩa vụ cứa các bên chú ihế trong quan hệ nghĩa vu. Các quyến và nghĩa vụ của chủ ihc phụ ihuộc vàf) các quv định cua pháp luật và các điêu kiện do các bón ihoá thuận đc ihực hiện quyén và nghĩa vụ. V / (ìụ: Trong quan hệ m u a bán, các bén sẽ có các quycn và nghĩa vụ do pháp luật quy định và đế ihực hiện các nghĩa vụ đổ ihi họ có thè thoá ihuận vé phư(ĩng thức ihực hiện nghĩa vụ, ihoá thuận vé các điéu kiện ihav đổi dối iượng... Trcn cơ sớ đó. xác dịnh người có nghĩa vụ phải chuyên giao cho bén kia vật gì. với chấi lưc;ng, số lượng, chung loại, lình irạng như thế nào. Nịioài ra. các bén còn ihoá ihuận đê xác định phương thức ihực hiện, ihời gian, dịa điếm thực hiện nghĩa v ụ ... Tổng hợp các' qu y é n và nghĩa vụ cứa bẽn bán và bẽn m ua tạo thành nội dung cúa nghĩa vụ m u a bán. Q u v ề n dân sự và nghĩa vụ dân sự Irong nội dung của quan hệ nghĩa vụ được ihể hiện dưới dạng sau đây: Q u y én yêu cầu; Bén có quyền được phép yêu cầu bén co nghĩa vụ phải thực hiện một sỏ hành vi nhấl định hoặc yêu cáu bén có nghĩa \ại không được thưc hiên môl sô hành vi nhất định vì 1(TÌ ích của mình. Trong trưcTng h(Tp đã yêu cáu irực liếp nhưng bên có nghĩa vụ vần không Ihực hiện nghía vụ đó thì bôn cổ quyền có ihể yêu cầu cư quan nhà nước có thẩm quyén buộc bên có nghĩa vụ phải thực hiện nghĩa vụ đó. 15 - Nghĩa vụ đáp ứne yêu cáu: Bón cổ nghĩa vu phái ihưc hiện hoặc khóna được ihực hiện những hành \'i nhái dinh ihcH) vcu cầu của hcn có quycn hoạc iheo quyct định cua cơ quan nhà nước có ihâm quyen \'] lợi ích cúa bẽn có quyên. 3. K hách thể cùa quan hệ nghĩa vụ Khách thế của quan hệ pháp luậi là cái mù các chu ihẽ uỏn hưtVng lới \ ’à nhăm đai dược. Nghĩa \'Ị1 là một quan hệ pháp luậl dân sự. cho nén khách thế cúa nổ là cách xư sư của các chủ thế nhằm lác dộng lẫn nhau đế đại dược inục đích của mình. Tuy nhién. quan hệ nghĩa vụ có đậc irimg cư bàn là quyền và nghĩa vụ của các bẽn luôn đỏi láp nhau mội cách iươrig ưng. Vì vậv, irong các quan hệ nghĩa vụ. chú thê có quyén luôn hướng tới hành vi ihực hiện nghĩa vụ của chu ihé bén kia. Nếu các bên đéu thực hiện lốt nghĩa vụ cúa mình thì lợi ích của các chú ihê đéu được ihoá mãn. Khách thê của quan hệ nghĩa vụ là những xứ sự của các bén chủ thế mà chi thõng qua dó. q uvền vêu cầu cũng như nghĩa vụ của các chú ihế mới đưực thực hiện. H ành vi thực hiện nghĩa vụ là một phưctiig tiện inà ihõng qua đó, quyền lợi của các chú ihê được đáp ứng. Vì vậv. trong các quan hệ nghĩa vụ. hành vi là cái m à các chủ the đều hưtmg tứi, là khách ihê của ưiọi quan hệ nghĩa vụ. Hành vi của chủ thể bao giờ cũng lác động vào mộl lài sán hoãc là hành vi thực hiện một cóng việc nào đ ó ... Nói cách khác, hành vi của các chủ ihế gán liốn với một vậi nhâi đ Ị i i h inà nếu không có vật dó sẽ khỏng có hành vi. V’/ dụ: Nếu khỏng có vật bán sẽ không có hành vi giao vật bán. 16 Vát đudV can lici) \oi lì.inh \ 1 irdiiiĩ quan họ Iii^hìa \u . i U i \ v iioi hi d o i uriíĩii: c u a Iiiiỉiia \ u. Đ o i i ượn ị i c u a n g h u i vụ O) IIHU > nehĩa quan 111 )1112 . Khi iham Liia mól quan hc nghía \ u. cá c chu líú’ khoiii: chi quan lãm \'à lác đónti dón hanh \ i ^ua nhau ma C('n quan uìni IIỈIICU liũn dói lượng cua nehki vu. 1 / ilii: T ro n e cỊuan hc Iiiihìa \ u phái sinh lừ m ọ i hơp đôn^ imui han t ai san. niiiati tnua khong chi quan láni dẽn \'iẹc Ii.iiuoi hán Cii chuxciì \ai h.iii cht) mình ha\» khoiiiic. ma còn quaii lam đen \ạ i ma ni:tr<'ì haii chuNôii eia o c ó dúng yờì so uoìiii. chái ludii.i: .V. lirutL Iinli iran.t: .1. nhu'dã ihoa ihuán . ha\', khonii. CV) nhCrnii quan hc lìiihìa \u niu irong đó hành \ 1 cua chu ihc k hon « ean liòn \ 1'Ì m m \ a i nhưnii hành vi đ ó vủii niciní: đen clio chu ihé ben kia nioi loi ích \ật chã! Imậc lợi ích tinh ilian nha! dịnh nhir hanh \ 1 iliưc hiện dịch \'Ụ tư \ã n pháp lí \ a cac loai dịch \'L1 khac. Hành \'i (sự \u su (.líci cac chu ihế) CI) ilié đươc ihé hién ơ daniik. hành dun^ • ỈT (lác \ I) nhưne^ cũnịi C() ihé đưưc ihê hién ơ daiie khoim hành dõiii: ihái uic \ i). Néu hãnh \'i là mõ! hành dông \'à kêi qua dược um ra lừ hành \’i dó ỉà một \ậi cụ ihí' itiì hánli vi nà\ đưov la hanh \'i đưực \ậ i chái h(')a. Trái ai. néu kẽl qua đ('ì khonu phai là mội \ ’ậi cụ ihê thi hành \'i nay là hành \ 1 khõiiii duiV \á i chát hóa, Ngoái ra. iroHii nhicu iriiừne h(ĩp liành \ 1 con lòn lại (í daiig khonii hành đv)nu (klii đui iươiie < ua ntiiì.i \'U là IIIÓI CỎIIU \' 1CC khóiii: lUroc làiiì). Troiii:: nhũìie uuờni: hợp này. người la qium làm đcn sự "hái d ó n g ” cua nhau. \ì chính sự "bá’i động" đ(í sẽ hao dam lơi ích cl Đ A Ì H Ọ C Q U Ô C G iA HA NỘI IRUNG TẨM THÔNG ĨIN THƯ VỈẼN 17 V - G O / 047207 111. CAN ( I 1 AM P H A I S l N i ỉ. ( llẤM l)l"l \ ( i l l Ĩ A \ ' U DÂN s r N g h ĩ a \ ụ dan sư la inoi hicMi iượn g xuál ỉiion ironu iliưc 10 c u ộ c s ó n g \ a diiục pháp luậi đ iẽu ch in h . V'i \ ạ \ MỌC ph.ii sin h , thav dói h a \ ’ ch àm quan hệ n c h la vụ khi XLiai hicn cac can cứ do pháp luật quy định. 1. Càn cứ làm phái sinh nghĩa vụ dán SII ư . ỉ i ơ p ( Ỉ o i i i ỉ (1(111 .\u' Nghĩa \ ụ dán sự được phát sinh khi các chu ihẽ ihiéi lập với nhau mót hợp đ ó n g dán sự. V'/' cỉii: n - Xem thêm -