Tài liệu Chuyên đề dạy học văn trao đổi về cách giảng dạy thơ trữ tình hiện đại trong nhà trường thcs

Chuyên đề cụm 3 lần thứ nhất Năm học 2014- 2015 A. PHẦN MỞ ĐẦU I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI - Nhưng đổi thay không ngừng của xã hội theo xu hương toan cầu hoa va sự phat triển của khoa học, kĩ thuật hiện đai la nhưng thach thức lơn cho giao dục trong việc phat triển nguồn nhân lực có tri thức cao, thông minh va sang tao. - Cùng vơi cac môn học khac, môn Ngư Văn có một vị tri vô cùng quan trọng trong hệ thống giao dục. Môn Ngư văn không chỉ giúp cho con người có nhưng hiểu biếtt phong phú, đa dang về thết giơi xung quanh ma còn có kh̉ năng lay động con tim, thức tỉnh tri tuệ đem đếtn nhưng bai học, nhưng xúc c̉m thẩm mĩ cao đẹp, sâu lắng để từ đó mỗi người có cach ứng xử nhân văn trong cuộc sống. Vi vậy đổi mơi phương phap day học để nâng cao chất lượng gỉng day, nâng cao kh̉ năng tiếtp nhận, c̉m thụ tac phẩm văn học cho học sinh luôn được người lam công tac day Ngư Văn quan tâm. - Trong chương trinh môn Ngư Văn THCS, thơ trư tinh chiếtm môt ̣vi ̣tri hếtt sức quan trọng, lam nênn diện mao của nền văn học dân tộc. Đó la m̉ng văn học phong phú về thể loai, đa dang về đề tai va luôn mơi mẻ về nội dung, nghệ thuật. Tuy nhiênn, việc day tac phẩm thơ trư tinh trong nha trường THCS hiện nay còn đơn điệu, tẻ nhat va chưa tao được hứng thú cho học sinh. Vi thết cac tac phẩm văn học thực sự có gia trị chưa có được chỗ đứng xứng đang trong lòng nhưng người yênu văn chương. Vơi nhưng trăn tr̃ về hiệu qủ tiếtp nhận tac phẩm thơ trư tinh của học sinh THCS cùng vơi mong muốn tha thiếtt kham pha cai hay, cai đẹp của mỗi tac phẩm, trênn cơ s̃ học hỏii va tiếtp thu thanh tựu của người đi trươc, chúng tôi, nhưng giao viênn Ngư văn Trường THCS Liênn Châu muốn đề cập vơi cac đồng nghiệp cùng chuyênn môn trong cụm 3 chuyênn đề : “ Trao đổi về cách giảng dạy thơ trữ tình hiện đại trong nhà trường THCS ”. II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU Vận dụng lý luận về tiếtp nhận va c̉m thụ tac phẩm văn chương , về đặc trưng thi phap thể loai thơ trư tinh, đề xuất cac phương phap cụ thể của việc day thơ trư tinh Ngư văn THCS theo đặc trưng thể loai nhằm nâng cao chất lượng day học tac phẩm văn hoc ̣ , góp phần khnng định ưu điểm va tinh kh̉ thi của hương day tac phẩm theo đặc trưng thể loai. III. ĐỐI TƯỢNG VÀ KHÁCH THỂ NGHIÊN CỨU - Đối tượng nghiênn cứu: Gỉng day thơ trư tinh cho học sinh THCS . - Khach thể nghiênn cứu: Học sinh va GV day Ngư Văn THCS. IV. NHIÊṂ VU ̣NGHIÊN CỨU - Khai quat nhưng kiếtn thức về thể loai . - Kh̉o nghiệm day học thơ trư tinh trong chương trinh Ngư văn THCS. - Xac định phương hương day học hợp li va hiệu qủ cho việc day học thơ trư theo đăc ̣ trưng thể loaị. Nhóm Ngữ văn – Tổ KHXH- Trường THCS Liên Châu 1 Chuyên đề cụm 3 lần thứ nhất Năm học 2014- 2015 - Thiếtt kết bai day thơ trư tinh THCS theo đăc ̣ trưng thể loai. Thực nghiệm sư pham để kiểm chứng kếtt qủ nghiênn cứu . V. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU - Phương phap nghiênn cứu tai liệu: Tham kh̉o cac tai liệu, giao trinh có nội dung liênn quan. - Phương phap kh̉o sat, thực nghiệm, thống kên, phân tich. - Phương phap nghiênn cứu theo quan điểm liênn nganh: Vận dụng kiếtn thức về Văn học Việt Nam, Li luận day học hiện đai vao gỉi quyếtt đề tai. - Phương phap quy nap, tổng hợp, khai quat. VI. GIỚI HẠN VỀ KHÔNG GIAN VÀ THỜI GIAN CỦA ĐỐI TƯỢNG: - Đề tai nay được thực hiện trong qua trinh gỉng day học sinh đai tra va bồi dưỡng học sinh giỏii lơp 8 năm học 2014-2015 - Thời gian: Từ thang 8 năm 2014 đếtn thang 5 năm 2015. Nhóm Ngữ văn – Tổ KHXH- Trường THCS Liên Châu 2 Chuyên đề cụm 3 lần thứ nhất Năm học 2014- 2015 B. PHẦN NỘI DUNG I- MỘT SỐ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ THƠ TRỮ TÌNH: 1. Khái niệm về thơ trữ tình - Thơ la la hinh thức sang tao văn hocjphanr anh cuộc sống qua nhưng tâm trang, nhưng c̉m xúc dat dao, nhưng tững tượng manh mẽ trong một ngôn ngư giau hinh ̉nh va có nhịp điệu rõ rang. - Thơ la niềm c̉m kich xúc động mãnh liệt của nha thơ trươc sự việc, trươc con người ̃ ngoai đời. Niềm c̉m kich xúc động nay được diễn đat bằng nhưng hinh tượng đẹp đẽ qua nhưng lời thơ lắng đọng có sức khênu gợi lơn. - Vi vậy phân tich thơ trươc hếtt la tim hiểu niềm c̉m kichsxucs động của nha thơ va tai năng sang tao của nha thơ trong việc diễn đat niềm c̉m kich xúc động ấy. - Thơ, cũng như văn học nói chung, tac động đếtn tri tuệ va tinh c̉m con người, soi rọi anh sang sâu xa vao tri tuệ con người, khơi dậy niềm xúc động để tăng thênm sức manh cho con người. Vi vậy phân tich thơ còn la tim ra nhưng gia trị đóng góp cho cuộc sống của tac phẩm thơ ấy. 2. Đặc điểm chung của thơ trữ tình: a. Tính trữ tình: Trư tinh la yếtu tố quyếtt định tao nênn chất thơ. Tac phẩm thơ luôn thiênn về diễn t̉ nhưng c̉m xúc, rung động, suy tư của chinh nha thơ về cuộc đời. Nhưng rung động ấy xét đếtn cùng la nhưng tiếtng dội của nhưng sự kiện, nhưng hiện tượng đời sống vao tâm hồn nha thơ. Đây la đặc điểm cơ b̉n nhất của tac phẩm thơ. Nắm vưng đặc điểm nay ta sẽ có một định hương rõ rang trong việc tiếtp cận, phân tich đúng tac phẩm thơ. Nghĩa la, khi phân tich tac phẩm thơ, ta không ph̉i đi sâu vao mổ xẻ, cắt nghĩa, li gỉi về cac chi tiếtt, sự kiện, sự việc được nha thơ đề cập, ma điều cốt lõi la thấy va nói được nhưng c̉m xúc, tâm trang, thai độ va suy tư của nha thơ về cac vấn đề trênn. b.Chủ thể trữ tình: Trong tac phẩm thơ ta luôn bắt gặp bóng dang con người đang nhin, ngắm, đang rung động, suy tư về cuộc sống. Con người ấy được gọi la chủ thể trư tinh. Nói cach khac, chủ thể trư tinh la con người đang c̉m xúc, suy tư trong tac phẩm thơ. Nhân vật trư tinh trong tac phẩm thơ chỉ hiện diện, đối thoai vơi độc gỉ bằng nhưng sắc thai tinh c̉m, thai độ tinh c̉m. Trong tac phẩm thơ, chủ thể trư tinh la yếtu tố luôn có mặt để thể hiện nội dung trư tinh của tac phẩm. Cho nênn, khi phân tich thơ, ta ph̉i phân tich nội dung trư tinh. Muốn phân tich nội dung trư tinh thi nhất thiếtt, nắm bắt va phân tich được chủ thể trư tinh. B̃i lẽ, nội dung trư tinh luôn chứa trong chủ thể trư tinh. Nhóm Ngữ văn – Tổ KHXH- Trường THCS Liên Châu 3 Chuyên đề cụm 3 lần thứ nhất Năm học 2014- 2015 3. Nội dung phản ánh trong thơ trữ tình: a.Thơ trữ tình biểu hiện trực tiếp thế giới chủ quan của con người. Trong tac phẩm trư tinh, tinh c̉m, c̉m xúc, tâm trang, suy nghĩ ... được trinh bay trực tiếtp va lam thanh nội dung chủ yếtu của tac phẩm. Ở đây, nha thơ có thể biểu hiện c̉m xúc ca nhân minh ma không cần kèm theo bất cứ một sự miênu t̉ biếtn cố, sự kiện nao. Người đọc c̉m nhận trươc hếtt la thết giơi nội tâm, la thai độ xúc c̉m va tâm trang của nhân vật trư tinh đối vơi con người, cuộc đời va thiênn nhiênn. Nha thơ có thể không cần ph̉i miênu t̉ kỹ về con người va nhưng nguyênn nhân cụ thể dẫn tơi nhưng tinh c̉m đó. Ðiều nay chứng tỏi sự biểu hiện trực tiếtp thết giơi chủ quan của tac gỉ la đặc điểm tiênu biểu, đầu tiênn của tac phẩm trư tinh. b. Thơ trữ tình phản ánh thế giới khách quan nhằm biểu hiện thế giới chủ quan. Tac phẩm trư tinh biểu hiện c̉m xúc chủ quan của nha thơ nhưng điều đó cũng được xac lập trong mối quan hệ giưa con người va thực tai khach quan b̃i vi mọi c̉m xúc, tâm trang, suy nghĩ của con người bao giờ cũng đều la c̉m xúc về cai gi, tâm trang trươc vấn đề gi...Do đó, hiện tượng cuộc sống vẫn được thể hiện trong tac phẩm trư tinh. Mặc dù thể hiện thết giơi chủ quan của con người, tac phẩm trư tinh vẫn coi trọng việc miênu t̉ cac sự vật, hiện tượng trong đời sống khach quan bằng cac chi tiếtt chân thật, sinh động. Như vậy, tac phẩm trư tinh cũng ph̉n anh thết giơi khach quan nhưng chức năng chủ yếtu của nó la nhằm biểu hiện nhưng c̉m xúc, tâm trang, suy nghĩ ...của con người. 4. Đặc điểm của ngôn ngữ thơ trữ tình: a.Ngôn ngữ thơ trữ tình hàm súc, cô đọng Để có một vần thơ lắng đọng, cac nha thơ ph̉i lao động hếtt minh để lựa chọn ra nhưng ngôn từ thơ tốt nhất diễn t̉ được c̉m xúc tinh c̉m của minh. Đó la sự gọt giũa về mặt ngôn từ để tao ra nhưng từ ngư thơ ma đọc lênn người đọc ấn tượng va hiểu thấu nội dung tư tững nha thơ gửi gắm. b. Ngôn ngữ thơ giàu tính nhịp điệu Trong thơ, sự phân dòng của lời thơ nhằm mục đich nhịp điệu, tao ra nhịp điệu thơ. Cuối mỗi dòng thơ đều có chỗ ngắt nhịp. Tuỳ theo số chư trong mỗi dòng ma nhịp thơ thể hiện khac nhau.Va theo từng cung bậc tinh c̉m thi nha thơ sử dụng thể thơ 4 chư, 5 chư, 6 chư, 7 chư, 8 chư hoặc dai hơn, hoặc ngắn hơn chen nhau…Ngoai ra, trong cac thể thơ Việt nam như lục bat, song thất lục bat tứ tuyệt, hat nói…la nhưng cấu tao nhịp điệu đặc biệt, có lưng, vần, chân, lối ngắt nhịp riênng độc đao. c. Ngôn ngữ thơ giàu tính nhạc, tính hoạ Bằng nhưng âm thanh luyếtn lay, bằng nhưng từ ngư trùng điệp, sự phối hợp bằng trắc va cach ngắt nhịp, nha thơ đã xây dựng nênn nhưng câu thơ, nhưng Nhóm Ngữ văn – Tổ KHXH- Trường THCS Liên Châu 4 Chuyên đề cụm 3 lần thứ nhất Năm học 2014- 2015 hinh tưọng thơ có sức truyền c̉m lơn, tao nênn nhưng cung bậc tinh c̉m tinh tết của người nghệ sỹ. Thơ được xây dựng bằng nhưng hinh tượng nghệ thuật có sức gợi c̉m lơn. “Thi trung hữu hoạ” , trong thơ thể hiện nhưng bức tranh hoan mỹ ma người đọc có thể hinh dung khi c̉m nhận nhưng vần thơ khắc hoa. Đó la tinh hoa trong thơ. d.Ngôn ngữ thơ phải có tính biểu hiện: Văn học nói chung, thơ ca nói riênng ph̉n anh hiện thực cuộc sống qua hinh tượng nghệ thuật. Nghĩa la điều ma nha nghệ sĩ nhận thức, suy tư về cuộc sống luôn được thể hiện một cach gian tiếtp. Để lam được điều nay người nghệ sĩ đi vao khai thac kh̉ năng biểu hiện của ngôn ngư. Đó la cach tổ chức sắp xếtp ngôn ngư sao cho từ một hinh thức biểu đat có thể có nhiều nội dung biểu đat. Đó la qua trinh chuyển nghĩa tao nênn lượng ngư nghĩa kép trong thơ. II- THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ: 1.Thơ trữ tình hiện đại trong chương trình Ngữ văn THCS: Trong nền văn học Việt Nam, chúng ta có thể thấy m̉ng thơ trư tinh chiếtm một vị tri quan trọng va độc tôn. Vi vậy, môn Ngư văn ̃ trường THCS có số lượng thơ trư tinh kha lơn trong cac lơp 6, 7, 8, 9 gắn liền vơi cac đề tai, chủ đề khac nhau. Vơi cac nhân vật trư tinh khac nhau xoay quanh đời sống tinh thần của con người, diễn t̉ nội tâm, tâm trang va nhưng cung bậc tinh c̉m khac nhau của con người. Chinh vi vậy ma thơ trư tinh được đưa vao nha trường la tất yếtu. Vậy chúng ta ph̉i day thơ trư tinh như thết nao để học sinh nắm được tâm trang, c̉m xúc, cach thể hiện tinh c̉m của cac nhân vật trư tinh. 2. Thực trạng về việc học thơ trữ tình của học sinh: - Trong chương trinh THCS, môn Ngư văn, một môn học quan trọng va chiếtm số tiếtt kha nhiều trong phân phối chương trinh so vơi cac môn học khac. Nhưng nhiều học sinh tỏi ra thơ ơ, ngay cang nhiều học sinh chan học vơi học tac phẩm văn chương đặc biệt la tac phẩm thơ. Cac em chưa tự chủ động tim hiểu kham pha tac phẩm thơ, thường it hiểu, it yênu thơ. Một phần do năng lực c̉m thụ của học sinh, một phần do xu thết thời đai, hội nhập toan cầu đã ̉nh hững đếtn nhận thức của phụ huynh học sinh về nhưng môn học thời thượng (Toan, Lý, Hoa, Tin học, Ngoai ngư), văn chương không có tinh năng ứng dụng, tương lai người học không được đ̉m b̉o. Vi vậy, học sinh ngay cang xa rời văn chương. - Việc tự học, tự soan văn, chuẩn bị cho bai học trênn lơp của học sinh còn đối phó. Học sinh không tự nghiênn cứu, thậm chi không đọc tac phẩm, để tim hiểu, kham pha tac phẩm ma chủ yếtu chép lai va dựa vao gợi ý hương dẫn của cac loai sach: Để học tốt; Bình giảng văn học; Sách chuẩn kiến thức, Những bài văn mẫu... Nhưng tai liệu nay, vô hinh dung, đã lam cho học sinh bỏi rơi sach giao khoa, học sinh tỏi ra biếtt đầy đủ nội dung tac phẩm văn chương ma không Nhóm Ngữ văn – Tổ KHXH- Trường THCS Liên Châu 5 Chuyên đề cụm 3 lần thứ nhất Năm học 2014- 2015 cần ph̉i nghiênn cứu, tự học tự suy nghĩ, liênn tững cũng có thể đap ứng được nhưng yênu cầu, phat vấn của thầy cô giao ̃ trênn lơp. Điều nay đã thủ tiênu óc sang tao, suy nghĩ của người học, biếtn học sinh thanh nhưng người quen suy nghĩ diễn đat bằng nhưng ý vay mượn, bằng nhưng lời có sẵn, lẽ ra ph̉i lam chủ tri thức thi lai tr̃ thanh nô lệ của sach ṽ. 3.Thực trạng về giảng dạy của giáo viên: - Giao viênn rất ngai day thơ, b̃i lẽ day thơ rất khó, nếtu giao viênn không biếtt khai thac thơ theo đúng mach c̉m xúc của nha thơ thi giờ học sẽ tr̃ nênn khô khan không tao được hứng thú học tập của học sinh. - Qua trinh gỉng day của giao viênn phần lơn dựa vao hệ thống câu hỏii trong sach giao khoa rồi hương dẫn học sinh đọc va tim hiểu. Khi phân tich giao viênn chỉ chú ý đếtn phân tich nội dung va tư tững được ph̉n anh trong bai thơ, không thấy hinh thức nghệ thuật. Đây thực chất chỉ diễn xuôi nội dung thơ ra ma thôi. Hoặc cũng có chú ý đếtn cac hinh thức nghệ thuật, nhưng tach rời cac hinh thức nghệ thuật ra khỏii nội dung (thường la gần kếtt bai mơi nói qua một số hinh thức nghệ thuật được nha thơ sử dụng trong bai). Hoặc cũng có khi giao viênn chỉ suy diễn một cach may móc, gượng ép phi li cac nội dung va vai trò, ý nghĩa của cac hinh thức nghệ thuật trong bai thơ. - Năng lực đọc diễn c̉m còn chưa đat dẫn đếtn việc c̉m tac phẩm chưa sâu. Năng lực binh thơ cũng han chết, vi vậy giao viênn chưa chú ý đếtn binh thơ ma chỉ gỉng thơ, dẫn đếtn giờ day khô khan. Nhưng điều đó khiếtn cho năng lực c̉m thụ cai hay cai đẹp của tac phẩm vơi học sinh chưa hoan toan đúng mức. - Một số giao viênn vẫn còn thói quen day học theo phương phap cũ, chưa có sự đổi mơi. Giao viênn chủ động cung cấp kiếtn thức cho học sinh, ap đặt nhưng kinh nghiệm, hiểu biếtt, cach c̉m, cach nghĩ của minh tơi học sinh. Không chú ý đếtn sự sang tao của học sinh. Vi thết vẫn chưa thu hút được sự chú ý của người học. III- CÁC BIỆN PHÁP THỰC HIỆN Xuất phat từ thực trang trênn, tôi thấy để nâng cao hiệu qủ để gỉng day một tac phẩm thơ trư tinh trong nha trường cần ph̉i đổi mơi phương phap day học, sang tao va sử dụng linh hoat cac nhưng biện phap day va học. Trong qua trinh day văn, không nênn quan niệm nhưng phương phap, biện phap day học văn truyền thống đều lac hậu, đang loai bỏi, ma chỉ nhưng cai xuất hiện ̃ thời điểm hiện tai thi mơi la tiếtn bộ, la khoa học ma chúng ta cần chú ý đếtn mối quan mật thiếtt đếtn việc xac định phương phap day học mơi vơi phương phap day học truyền thống. Khi day tac phẩm văn học nói chung va thơ trư tinh nói riênng cần bam sat cac phương phap, biện phap day va học văn truyền thống đồng thời kếtt hợp nhuần nhuyễn linh hoat nhịp nhang giưa cai cũ va cai mơi. Có như vậy mơi nâng cao được hiệu qủ của giờ học văn. Nhóm Ngữ văn – Tổ KHXH- Trường THCS Liên Châu 6 Chuyên đề cụm 3 lần thứ nhất Năm học 2014- 2015 Ngoai cac phương phap, cac biện phap, cac bươc tiếtn trinh tổ chức day học như: giơi thiệu tac gỉ, tac phẩm, phân tich bố cục, phân tich gia trị nội dung, nghệ thuật của tac phẩm thơ nói chung…Tôi nhận thấy rằng, khi gỉng day một tac phẩm thơ trư tinh, cần đi sâu khai thac một số cac yênu tố trọng tâm sau: Nhân vật trư tinh (Chủ thể trư tinh), hinh tượng trư tinh, hinh tượng ngôn từ…Tôi manh dan đề xuất biện phap nay để anh chị em đồng nghiệp tham kh̉o. 1. Hướng dẫn học sinh đọc và tìm hiểu chung về văn bản a. Đọc và quan sát bước đầu để hiểu bài thơ. Một trong nhưng yênu cầu của việc day va học môn Ngư văn THCS hiện nay la rèn cho cac em cac kỹ năng “Nghe - Đọc - Nói - Viếtt”. Vi vậy trươc khi tim hiểu tac phẩm thơ trư tinh, giao viênn cần tổ chức cho cac em đọc. Đọc la bươc đầu để hiểu bai thơ. Đọc tac phẩm văn học trươc hếtt chúng ta tiếtp xúc vơi nhưng hinh thức nghệ thuật cụ thể của ngôn từ nghệ thuật. Đó la nhưng dấu câu va cach ngắt nhịp, la vần điệu, âm hững va nhac tinh, la từ ngư va hinh ̉nh, la câu va sự tổ chức đoan văn, la văn b̉n va thể loai của văn b̉n… Phân tich tac phẩm văn học không được thoat ly văn b̉n có nghĩa la trươc hếtt ph̉i bam sat cac hinh thức biểu hiện lênn của ngôn từ nghệ thuật, chỉ ra vai trò va ý nghĩa của chúng trong việc thể hiện nội dung. Vậy chúng ta phân tich thơ trư tinh ph̉i dựa trênn thi phap. Qua việc đọc, để xac định giọng điệu chủ đao của bai thơ. Nhưng đọc nhưng gi, đọc như thết nao? Vi thết vai trò của người giao viênn la rất quan trọng, giao viênn cần hương dẫn học sinh cac phương phap đọc: Đọc hiểu, đọc phân tich, đọc diễn c̉m trong đó đọc diễn c̉m la một phương phap cơ b̉n để giúp học sinh c̉m nhận được gia trị của tac phẩm. Một bai thơ hay, nhưng nếtu đọc không đúng giọng điệu, âm hững của bai thơ sẽ lam hỏing gia trị của thơ, người đọc không thể c̉m được tư tững tinh c̉m của tac gỉ thể hiện trong từng câu, từng chư của bai thơ. Để phương phap đọc đat được hiệu qủ, giao viênn cần rèn luyện cho minh va cho học sinh kỹ năng đọc, giao viênn biếtt đọc đúng, đúng vần, đúng nhịp, đúng âm hững của từng câu thơ. Rèn luyện giọng đọc cũng rất quan trọng. Thơ trư tinh la “Tiếtng lòng” của tac gỉ, la tâm hồn, tinh c̉m, c̉m xúc của tac gỉ gửi gắm trong ngôn từ, hinh ̉nh. Vi thết việc đọc thơ trư tinh cần có giọng đọc thể hiện đúng tâm trang, c̉m xúc của nha thơ. VD: Về cách đọc: - Vơi bai Cảnh khuya câu một cần đọc ngắt giọng theo nhịp 3 - 4, câu 2 va câu 3 nhịp 4 -3, câu 4 nhịp 2 - 5. Tiếng suối trong / như tiếng hát xa Trăng lồng cổ thụ / bóng lồng hoa Cảnh khuya như vẽ / người chưa ngủ Chưa ngủ / vì lo nỗi nước nhà Nhóm Ngữ văn – Tổ KHXH- Trường THCS Liên Châu 7 Chuyên đề cụm 3 lần thứ nhất Năm học 2014- 2015 - Vơi bai Rằm tháng giêng, đọc b̉n phiênn âm chư Han câu 1 nhịp 4 - 3, câu 2 nhịp 2 - 2- 3, câu 3 nhịp 4 -3, câu 4 nhịp 2- 2- 3. B̉n dịch thơ của Xuân Thuỷ đọc câu 1 nhịp 2 - 4, câu 2 nhịp 2- 4- 2, câu 3 nhịp 2- 4, câu 4 nhịp 2- 6. Cụ thể b̉n phiênn âm. Kim dạ nguyên tiêu / nguyệt chính viên Xuân giang /xuân thuỷ /tiếp xuân thiên Yên ba thâm xứ / đàm quân sự Dạ bán / quy lai / nguyệt mãn thuyền B̉n dịch thơ của Xuân Thuỷ Rằm xuân / lồng lộng trăng soi Sông xuân /nước lẫn màu trời / thêm xuân Giữa dòng /bàn bạc việc quân Khuya về / bát ngát trăng ngân đầy thuyền Khi đọc bai thơ nay cần so sanh văn b̉n phiênn âm va văn b̉n dịch ( Dịch nghĩa va dịch thơ) để có thể hiểu cặn kẽ cac lơp nghĩa trong nguyênn tac. - Vơi bai Tiếng gà trưa, mỗi câu bắt đầu bằng “ Tiếng gà trưa” đọc chậm, thể hiện sự hồi tững vơi tinh c̉m tha thiếtt. Trong đoan thơ đầu xuống giọng khi đọc câu “ Cục… Cục tác, cục ta” va câu “ Nghe gọi về tuổi thơ” vừa xuống giọng vừa đọc chậm hơn cac câu khac. Đoan thơ cuối câu “Vì lòng yêu Tổ Quốc, vì xóm làng thân thuộc”, đọc lênn giọng khoẻ khoắn, ba câu sau chú ý nghĩ hơi va xuống giọng thể hiện niềm yênu quý va biếtt ơn của tac gỉ vơi ba sự gắn bó của tac gỉ vơi kỷ niệm sâu sắc thời thơ ấu. b. Tìm hiểu tiểu sử của tác giả và hoàn cảnh ra đời của tác phẩm thơ. - Tac gỉ nao, tac phẩm ấy. Mỗi tac phẩm thơ la thết giơi nội tâm của nha thơ, thể hiện tư tững, thai độ, tinh c̉m của nha thơ đối vơi cuộc sống, thể hiện khat vọng Chân- Thiện- Mỹ của nha thơ. Mỗi nha thơ đều sinh ra trong một hoan c̉nh gia đinh, vơi nhưng s̃ thich, lối sống nao đó va sống trong một bối c̉nh lịch sử - xã hội nhất định. Môi trường gia đinh va xã hội, vơi nhưng biểu hiện đa dang của nó về chinh trị, kinh tết, văn hoa, ̉nh hững trực tiếtp đếtn tư tững va tinh c̉m của nha thơ, va điều nay được ph̉n anh trong tac phẩm ̃ một pham vi nao đó. - Tim hiểu xuất xứ tức la tim hiểu rõ tênn bai thơ, tập thơ, tênn tac gỉ, năm xuất b̉n, hoan c̉nh sang tac của bai thơ…để thấy được cội nguồn của tứ thơ, hiểu thênm bai thơ va ý nghĩa của nó. Trong xuất xứ, cai quan trọng nhất la hoan c̉nh sang tac cụ thể của bai thơ. Ngoai nhưng thông tin trong sach giao khoa về tac gỉ va tac phẩm giao viênn cung cấp thênm nhưng thông tin về tac gỉ, hoan c̉nh ra đời của bai thơ giúp học nắm chắc hơn va tich lũy được nhưng tư liệu quý về tac phẩm. Nhóm Ngữ văn – Tổ KHXH- Trường THCS Liên Châu 8 Chuyên đề cụm 3 lần thứ nhất Năm học 2014- 2015 VD: Về tác giả: - Tac gỉ của hai bai Cảnh Khuya va Rằm tháng giêng la Hồ Chi Minh ( 1890 - 1969) - Lãnh tụ vĩ đai của cach mang Việt Nam. Người đã lãnh đao nhân dân ta đấu tranh danh độc lập tự do cho dân tộc. Người còn la danh nhân văn hoa Thết giơi, một nha thơ lơn. - Tac gỉ của bai thơ Tiếng gà trưa la Xuân Quỳnh ( 1942 - 1988) - Một nha thơ nư xuất sắc của văn học Việt Nam hiện đai. Thơ ba thể hiện một hồn thơ trẻ trung, sôi nổi rất sâu sắc ma cũng rất giau nư tinh. Xuân Quỳnh viếtt nhiều về nhưng chuyện đời thường gỉn dị, bộc lộ nhưng tinh c̉m tha thiếtt của nha thơ vơi con người va cuộc sống. VD: Về xuất xứ : Vi dụ: Khi day hai bai thơ: “Ngắm trăng” va “Đi đường” của Hồ Chi Minh. Học sinh ph̉i hiểu được hai bai thơ nay Bac đều lam trong thời kỳ bị tù đay ̃ Qủng Châu - Trung Quốc (Từ thang 8/1942 đếtn thang 9/1943). Từ đó học sinh tim hiểu về tập thơ “Nhật ký trong tù”. Cần giơi thiệu sâu về Bac, Xuất xứ hai bai thơ va cho học sinh tự phat biểu về hiểu biếtt của cac em, c̉m xúc của cac em về Bac. 2. Hướng dẫn học sinh tìm hiểu văn bản a. Xác định thể thơ Xac định thể thơ la căn cứ để học sinh học sinh xac định được bố cục , giọng điệu , cach gieo vần của bai thơ b. Phân tích ý nghĩa nhan bài thơ (Nếu GV thấy cần thiết) Thông thường giao viênn khi day tac phẩm thơ không hay chú ý đếtn hương dẫn học sinh tim hiểu tiênu đề của tac phẩm. Song, đây la một nội dung vô cùng quan trọng. B̃i tiênu đề một tac phẩm thơ nơi thể hiện tinh thần cơ b̉n của nội dung bai thơ. Cũng có khi có nhưng bai thơ không có đề (vô đề) có thể tac gỉ muốn để người đọc, qua nôi dung bai thơ, suy ngẫm va tững tượng ma tự hiểu. Ðề thơ có thể chỉ nênn được coi như một định hương để hiểu đúng bai thơ. - Đặt tiênu đề cho tac phẩm la một cach gây ấn tượng, tao c̉m xúc cũng như kich thich sự tò mò nơi người đọc. Vi thết khi day bất cứ bai thơ trư tinh nao cùng ph̉i phân tich kỹ tiênu đề bai thơ. VD: Hương dẫn HS tim hiểu nhan đề bai thơ “Bếtp lửa” Học sinh sẽ th̉o luận va đưa ra nhưng ý kiếtn khac nhau về ý nghĩa nhan đề của bai thơ. Giao viênn tổng hợp ý kiếtn của học sinh va khai quat lai một số ý sau: - Bếtp lửa la một hinh ̉nh quen thuộc, binh dị, gắn vơi cuộc sống của mỗi gia đinh. - Hinh ̉nh bếtp lửa trong bai thơ gắn vơi nhưng kỉ niệm thời thơ ấu của người chau vơi ba, vơi gia đinh, vơi quên hương, đất nươc. Nhóm Ngữ văn – Tổ KHXH- Trường THCS Liên Châu 9 Chuyên đề cụm 3 lần thứ nhất Năm học 2014- 2015 - “Bếtp lửa” hinh ̉nh ẩn dụ biểu tượng cho tinh ba chau thiênng liênng, sâu nặng; biểu tượng của hơi ấm tinh người, sự yênu thương, sẻ chia, tinh yênu con người va cuộc sống. Bếtp lửa không chỉ lam ấm tinh c̉m ba chau ma còn sữi ấm một đời người. c. Các bước tiến hành khi hướng dẫn học sinh phân tích bài thơ GV tổ chức cho học sinh hoạt động theo định hướng sau: Câu hỏi 1: Bai thơ la c̉m xúc của tac gỉ về con người , sự việc, hiện tượng gi? (Tim chủ đề bai thơ) Câu hỏi 2: Bai thơ có mấy ý? (Có thể tim ý thơ bằng cach cắt ngang hay cắt dọc bai thơ) Câu hỏi 3: Từng ý đã được diễn đat bằng nhưng từ ngư đặc sắc, nhưng hinh ̉nh đẹp đẽ, nhưng âm thanh nhịp điệu ra sao? Nhưng tin hiệu nghệ thuật đó đem lai hiệu qủ thẩm mỹ như thết nao? Câu hỏi 4: Gia trị đóng góp của bai thơ cho cuộc sống? - Bai thơ giúp ta hiểu biếtt thênm gi về con người,sự việc đã lam tac gỉ xúc động? - Thai độ ca ngợi hay phên phan của nha thơ đề xuất vơi ta một lối sông (cao thượng hay thấp hèn) một thai độ (tan thanh hay ph̉n đối ) như thết nao? - Cai đẹp được ca ngợi lam ta say mên như thết nao? (Cai xấu bị phơi bay lam ta h̉ hên ra sao?) 3. Ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy Để đap ứng yênu cầu đổi mơi day học, nâng cao hiệu qủ gỉng day, cần sử dụng phần mềm Power Point vao việc soan giao an điện tử. Có thể khai thac mang Internet để có ̉nh cac tac gỉ, tranh minh họa, nhân vật hoặc chi tiếtt, c̉nh tượng… trong tac phẩm. Có thể dùng phần mềm sơ đồ tư duy Mind- map để chia bố cục hoặc tổng kếtt, khai quat nội dung bai học. 4. Cần chú ý tính tích hợp trong môn Ngữ Văn. Tich hợp la sự kếtt hợp biện chứng giưa cac yếtu tố bộ môn Ngư văn, bao gồm phần Văn – Tiếtng việt – Tập lam văn. Thực tết chứng minh rằng, bộ môn Ngư văn rất cần qua trinh tich hợp. Vi vậy, trong mỗi giờ ngư văn, giao viênncần nhấn manh yênu cầu nay để hiệu qủ bộ môn ngư văn ngay cang được nângcao. Đặc biệt, việc tich hợp sẽ góp phần rèn luyện cac kỹ năng cơ b̉n la: nghe, nói, đọc, viếtt cho học sinh theo mục tiênu của môn học. - Tich hợp ngang giưa cac phân môn- văn, tiếtng Việt , tập lam văn. - Tich hợp dọc nội dung học tập đồng tâm giưa cac khối lơp. - Tich hợp giưa môn Ngư văn vơi cac môn học khac như: Lịch sử, Địalý,Âm nhac Nhóm Ngữ văn – Tổ KHXH- Trường THCS Liên Châu 10 Chuyên đề cụm 3 lần thứ nhất Năm học 2014- 2015 IV- MINH HỌA QUA MỘT VĂN BẢN CỤ THỂ. TIẾT 45. CẢNH KHUYA ( Hồ Chí Minh ) A. Mục tiêu. 1- Kiến thức : - C̉m nhận va phân tich được tinh yênu thiênn nhiênn gắn liền vơi lòng yênu nươc, phong thai ung dung của chủ tịch HCM biểu hiện trong bai thơ . - Biếtt được thể thơ va chỉ ra được nhưng nét đặc sắc nghệ thuật của hai bai thơ. 2- Kĩ năng : -Luyện kĩ năng đọc, phân tich thơ Đường luật thất ngôn tứ tuyệt. - So sanh đối chiếtu vơi cac bai thơ Đường luật đã học 3- Giáo dục : Lòng yênu thiênn nhiênn, đất nươc, trân trọng một tâm hồn vĩ đai HCM B.Các kỹ năng sống cơ bản - Giao tiếp:Trao đổi ,trinh bay suy nghĩ về tinh yênu thiênn nhiênn, yênu nươcđược thể hiện trong mỗi bai thơ. - Suy nghĩ sáng tạo: Phân tich, binh luận gia trị nội dung va nghệ thuật của từng bai thơ C. Phương tiện, phương pháp * Phương pháp và kĩ thuật dạy học: Vấn đap, Nênu vấn đề, động não suy nghĩ,chia sẻ đôi ban, * Phương tiện: Tranh chân dung Chủ tịch Hồ Chi Minh, May chiếtu Projector. C. Tiến trình lên lớp. 1. ổn định tổ chức Sĩ số : ............................................................ 2. Kiểm tra Cho đoạn thơ: “ Bác thương đoàn dân công Đêm nay ngủ ngoài rừng Rải lá cây làm chiếu Manh áo phủ làm chăn Trời thì mưa lâm thâm Làm sao cho khỏi ướt Càng thương càng nóng ruột Nhóm Ngữ văn – Tổ KHXH- Trường THCS Liên Châu 11 Chuyên đề cụm 3 lần thứ nhất Năm học 2014- 2015 Mong trời sáng mau mau” Câu hỏi: Đoan thơ trênn trich trong bai thơ nao? Của tac gỉ? Qua đoan thơ trênn em c̉m nhận được điều gi về Bac? Đáp án - Bài thơ: “Đêm nay Bác không ngủ” của Minh Huệ - Bác là một người lãnh tụ vĩ đại, người có tình yêu thương bao la dành cho dân, cho bộ đội và đất nước. 3. Bài mới. Giới thiệu bài: Chủ tịch Hồ Chí Minh vốn là một con người có tâm hồn nghệ sĩ, mặc dù người từng viết: “ Ngâm thơ ta vốn không ham ”. Hồi đầu kháng chiến chống Pháp, khi ở chiến khu Việt Bắc, dù bận trăm công nghìn việc, nhưng có khi giữa đôi phút nghỉ ngơi trong đêm khuya thanh vắng, nơi rừng sâu, núi thẳm, tình cờ bắt gặp một cảnh đẹp, vẳng nghe một tiếng hát, dõi theo một mảnh trăng xa, Người lại làm thơ. Bài thơ chúng ta sẽ tìm hiểu trong tiết học này chính là hai trường hợp như thế. Hoạt động của GV và HS Hoạt động 1: HD đọc và tìm hiểu tác giả - GV HD đọc: diễn c̉mchậm rãi, sâu lắng, nhấn manh vao cụm từ “chưa ngủ”, chú ý cach ngắt nhịp khac la ̃ câu 1(3/4), câu 4(2/5), câu 2,3 ngăt snhipj thông thường của thể thơ Thất ngôn bat cú luật đường. - Hs lần lượt đọc bài thơ. GV gọi HS đọc chú thích (*) SGK ? Dựa vao chú thich va hiểu biếtt của b̉n thân , hãy giơi thiệu đôi nét về chủ tịch Hồ Chi Minh? GV: Những TS sáng tác ở nước ngoài chủ yếu được gửi về nước dịch ra chữ Quốc ngữ để tuyên truyền, cổ vũ tinh thần yêu của đồng bào Nội dung kiến thức I. Tìm hiểu chung 1.Đọc 2. Chú thích. * Tác giả. - Con người: (1890 - 1969) + Quê Nam Đàn- Nghệ An + La lãnh tụ vĩ đai, nha thơ lơn của dân tộc, danh nhân văn hoa thết giơi. - Sự nghiệp: chia lam 2 giai đoan + Sang tac ̃ nươc ngoai(Tiếtng Phap- tiếtng Han): Bản án chế độ TD Pháp, Những trò lố ..., Nhật kí trong tù... + Sang tac trong nươc (tiếtng Han, chư Quốc ngư): Chùm thơ kháng chiến; Những bài thơ Bác viết cho thiếu nhi; Tuyên ngôn độc lập… Nhóm Ngữ văn – Tổ KHXH- Trường THCS Liên Châu 12 Chuyên đề cụm 3 lần thứ nhất ? Bai thơ được Bac viếtt trong thời gian nao? Tích hợp Lịch sử và Địa lí GVMR: Sau khi chiếm được các đô thị lớn ở Miền Bắc theo kế hoạch“Đánh nhanh, thắng nhanh”, TD Pháp tiến hành cuộc hành quân với qui mô lớn càn quét vào Việt Bắc nhằm tiêu diệt cơ quan đầu não kháng chiến của ta nhằm kết thúc chớp nhoáng chiến tranh ở Đông Dương. Trước tình hình đó Bác đã họp với Bộ chính trị và trực tiếp lãnh đạo cuộc kháng chiến tại Việt Bắc. Tại đây Bác đã bao đêm thao thức không ngủ để tìm ra con đường kháng chiến đúng đắn đưa cuộc kháng chiến vượt qua khó khăn thử thách. Bài thơ ra đời trong hoàn cảnh đó. GV giơi thiệu trênn b̉n đồ địa danh Việt Bắc la căn cứ địa CM trong khang chiếtn chống Phap Hoạt động 2: HD tìm hiểu VB ? Bai thơ được viếtt theo thể thơ nao? Hãy nhắc lai kếtt cấu của thể thơ nay? ? Em hãy cho biếtt nội dung khai quat của bai thơ? ? Bai thơ “C̉nh khuya” có thể chia lam mấy phần? Nội dung của từng phần?. Năm học 2014- 2015 * Tác phẩm - Ra đời: 1947 ̃ chiếtn khu Việt BắcTrươc chiếtn dịch Thu đông 1948 - Nằm trong chùm thơ khang chiếtn của Bac II. Tìm hiểu văn bản 1. Thể thơ. Thất ngôn tứ tuyệt 2.Nội dung: T̉ c̉nh thiênn nhiênn núi rừng Việt Bắc qua đó thể hiện tinh yênu thiênn nhiênn, yênu nươc của Bac. 3. Bố cục - 2 câu đầu: C̉nh rừng khuya Việt Bắc trong một đênm trăng - 2 câu sau: Chân dung vị lãnh tụ trong đênm không ngủ HS đọc 2 câu đầu 3. Phân tích ? C̉nh rừng VB vao đênm khuya a. Hai câu đầu: Cảnh rừng khuya Việt được tac gỉ gợi lênn qua nhưng Bắc trong đêm trăng sáng. hinh ̉nh, âm thanh nao? Nhóm Ngữ văn – Tổ KHXH- Trường THCS Liên Châu 13 Chuyên đề cụm 3 lần thứ nhất ( tiếtng suối, trăng, cổ thụ, hoa => Bức tranh có âm thanh, hinh ̉nh) ? Tac gỉ đã sử dụng NT gi để miênu t̉ tiếtng suối? ? Vơi NT so sanh va thủ phap lấy động t̉ tĩnh, giúp em c̉m nhận được được đặc điểm gi của âm thanh tiếtng suối? ? Đọc câu thơ nay giúp em liênn tững đếtn câu thơ nao, trong bai thơ nao của ai? Cach so sanh nay có gi khac vơi Nguyễn Trãi trong bai “ Côn Sơn Ca ”? GV đếtn câu 2, c̉nh Việt Bắc tiếtp tục được miênu t̉ qua hinh ̉nh. Năm học 2014- 2015 - Âm thanh: Tiếng suối trong như tiếng hát xa => So sanh “Tiếng suối - tiếng hát”, lấy động t̉ tĩnh  Gợi ra c̉nh rừng khuya tĩnh lặng , âm thanh trong trẻo gần gũi ấm ap, tran sức sống(trong thơ có nhac) - Hình ảnh: Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa - Điệp từ “lồng”, ngôn ngư thơ trang trọng ? Trong câu thơ nay tac gỉ sử giau chất tao hinh dụng biện phap nghệ thuật gi để miênu t̉ c̉nh núi rừng VB? Nhận xét gi về ngôn ngư thơ được sử dụng trong câu thơ ? Cach miênu t̉ ấy, giúp em hinh => Ánh trăng, cây, hoa lá đan lồng, hoà dung ra c̉nh Việt Bắc dươi anh quyện vào nhau. trăng đẹp như thết nao?  Bức tranh thiên nhiên đẹp, nhiều tầng ? Em có nhận xét gi về bức tranh nhiều bậc, lung linh, huyền ảo (Trong c̉nh khuya trong 2 câu thơ? thơ có họa * GV: Thơ Bác mang đậm chất thơ cổ điển.nhưng rất độc đáo, mới lạ, đầy sức sống. Cảnh như đang vận động, có linh hồn. Thiên nhiên trong trẻo, tươi sáng, không tách khỏi con người. *Bác có tâm hồn nghệ sĩ yêu thiên nhiên, ? Đằng sau bức tranh thiênn nhiênn yêu trăng tha thiết, say đắm trước vẻ đẹp ̃ 2 câu đầu la một con người vơi của thiên nhiên thơ mông dưới trăng. tâm hồn tuyệt đẹp. Em c̉m nhận được điều gi từ tâm hồn Bac qua bức tranh trênn? GV chuyển ý: Trong thơ Bác tình yêu thiên nhiên luôn hòa Nhóm Ngữ văn – Tổ KHXH- Trường THCS Liên Châu 14 Chuyên đề cụm 3 lần thứ nhất quyện với tình yêu nước. Để hiểu hơn sự hòa hợp này trong tâm hồn Bác chúng ta sang tìm hiểu hai câu thơ cuối GV: Chú ý vao câu thơ thứ 3: Đây la câu chuyển ý của bai thơ ? Câu thơ nay đưa đếtn cho em nhưng cach hiểu nao ? Theo một số nha nghiênn cứu câu thơ 3, đưa đếtn 2 cach hiểu. Đó la nhưng cach hiểu nao? ? Đếtn câu cuối tac gỉ li gỉ cac nguyênn nhân Bac không ngủ ? Tac gỉ sử dụng biện phap NT gi để li gỉ nguyênn nhân Bac không ngủ? ? Điệp ngư “chưa ngủ ” nhấn manh hai li do Bac chưa ngủ, đó la li do nao? ? Bai thơ đóng góp gia trị gi vao cuộc sống Năm học 2014- 2015 b. Hai câu cuối: Chân dung vị lãnh tụ trong đêm không ngủ - Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ + c̉nh đẹp như tranh => NT so sánh + C̉nh vẽ chân dung người chưa ngủ => NT nhân hóa  Cảnh TN Việt Bắc là phông nền khắc họa chân dung người lãnh tụ đang thao thức không ngủ - Điệp ngữ “chưa ngủ” => 2 lí do Bác không ngủ + Bác say đắm cảnh đẹp thiên nhiên + Lo cho vận mệnh đất nước => tâm hồn thi sĩ và tinh thần chiến sĩ hòa quyện Vẻ đẹp nhân cách cao cả của Bác => Bài thơ giúp ta hiểu thêm tấm lòng của Bác dành cho dân cho nước. Đúng như Chế Lan Viên đã xúc cảm trong hai câu thơ nói về Người: “ Ăn một miếng ngon cũng đắng lòng vì Tổ Quốc ? Qua bai thơ em học được ̃ Bac Chẳng Yên lòng khi ngắm một nhành hoa” lối sống như thết nao? (Người đi tim hinh của nươc) (Học được ở Bác lối sống có tình thương(yêu TN, yêu cuộc sống), có trách nhiệm với công việc mà xã hội và Tổ quốc giao cho) Hoạt động 3: HD tổng kết ND III. Tổng kết va NT VB * Nghệ thuật ? Bai thơ đều có nhưng đặc sắc + Viếtt theo thể thơ thất ngôn tứ tuyệt nghệ thuật nao? Đường luật. + Có nhiều hinh ̉nh thơ lung linh, ki ̉o. ? Như vậy, bai thơ cùng nổi bật + Sử dụng cac phép tu từ so sanh, điệp từ, lênn nhưng nội dung nao? nhân hóa có tac dụng miênu t̉ chân thực âm thanh, hinh ̉nh trong rừng đênm. + Sang tao về nhịp điệu ̃ câu 1, 4. Nhóm Ngữ văn – Tổ KHXH- Trường THCS Liên Châu 15 Chuyên đề cụm 3 lần thứ nhất Năm học 2014- 2015 * Nội dung: Bai thơ thể hiện một đặc điểm nổi bật của thơ Hồ Chi Minh: sự gắn bó, hòa hợp giưa thiênn nhiênn - con người va tinh yênu nươc luôn thường trực. 4. Củng cố - GV cho học sinh nghe bai hat “Cảnh khuya ” được phổ nhac từ bai thơ cùng tênn của Bac - Em còn biếtt bai thơ nao của Bac cũng mang vẻ đẹp như trênn? ( Tin thắng trận, Ngắm trăng ) 5. HDVN. - Học thuộc thơ. Nắm vưng nội dung, nghệ thật của hai bai thơ. - Sưu tầm nhưng bai thơ viếtt về trăng của Bac. - Chuẩn bị: Kiểm tra tiếtng Việt. ( Quan hệ từ, từ đồng nghĩa, trai nghĩa, đồng âm) Nhóm Ngữ văn – Tổ KHXH- Trường THCS Liên Châu 16 Chuyên đề cụm 3 lần thứ nhất Năm học 2014- 2015 C. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ I- ĐỀ XUẤT KIẾN NGHỊ: - Đối vơi giao viênn: Cần trang bị vốn kiếtn thức cơ b̉n về đặc trưng thể loai; nâng cao trinh độ chuyênn môn nghiệp vụ, năng lực thiếtt kết, hương dẫn, tổ chức hoat động học tập va gỉng day, năng lực giao tiếtp; thường xuyênn cập nhật kiếtn thức khoa học, đổi mơi phương phap day học phù hợp vơi từng đối tượng học sinh để nâng cao chất lượng gỉng day. - Đối vơi học sinh: Cần trang bị cho minh nhưng kiếtn thức cơ b̉n về thơ trư tinh, chuẩn bị bai trươc khi đếtn lơp, chủ động chiếtm lĩnh tac phẩm. - Đối vơi nha qủn li: Xây dựng cac bai gỉng mẫu ap dụng cac phương phap day thơ trư tinh theo đặc trưng thể loai; tao điều kiện về cơ s̃ vật chất, bồi dưỡng chuyênn môn nghiệp vụ cho GV để nâng cao hiệu qủ gỉng day. II - KẾT LUẬN - Để nâng cao chất lượng day học tac phẩm thơ trư tinh; để HS c̉m thụ được nhưng gia trị đặc sắc của hiện đai, cần tim ra nhưng phương phap day hoc ̣ phù hợp , thể hiện quan điểm day TP thơ trư tinh theo đăc ̣ trưng thể loaị để cac em có được chiếtc chia khóa kham pha thể loai. - Việc lựa chọn bai thơ “C̉nh khuya” – SGK Ngư Văn 7 va đề xuất phương phap gỉng day theo đặc trưng thể loai nhằm mục đich hinh thanh kĩ năng tự học, tự đọc tac phẩm thơ, giúp HS tiếtp cận sâu sắc nội dung cũng như nghệ thuật của từng tac phẩm ma còn góp phần lam tăng hứng thú khi cac em học thơ trư tinh. - Từ thực tết bai day thực nghiệm , chúng tôi nhận thấy: việc day học tac phẩm văn chương theo đặc trưng thể loai phat huy kh̉ năng tư duy, chủ động, sang tao của học sinh trong giờ học. Vi thết việc day học tac phẩm văn chương theo đặc trưng thể loai hoan toan có thể thực hiện được Trênn đây la một số biện phap ma chúng tôi đã đã va đang ap dụng trong việc gỉng day cac văn b̉n thơ trư tinh trong chương trinh sach giao khoa Ngư văn mơi. Việc gỉng day nay bươc đầu đã thu được kếtt qủ kh̉ quan. Hi vọng rằng, kinh nghiệm nhỏi có thể góp phần nhỏi vao việc tim ra cach day học thơ trư tinh nói riênng, day học văn nói chung, một môn học vừa mang tinh khoa học, vừa mang tinh nghệ thuật trong nha trường. Tuy nhiênn kinh nghiệm còn nhiều thiếtu sót. Rất mong nhưng ý kiếtn đóng góp của cac đồng nghiệp tôi hoan thiện hơn. Xin chân thanh c̉m ơn! Liên Châu, ngày 16 tháng 10 năm 2014 NHÓM NGỮ VĂN - TRƯỜNG THCS LIÊN CHÂU Nhóm Ngữ văn – Tổ KHXH- Trường THCS Liên Châu 17