Tài liệu Xác định nhu cầu dinh dưỡng tối ưu của cá nheo mỹ trong giai đoạn nuôi cá giống tại trung tâm giống thủy sản nước ngọt miền bắc phú tảo hải dương viện nghiên cứu nuôi trồng thủy sản i

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƢỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM TRỊNH THỊ NGỌC BÍCH XÁC ĐỊNH NHU CẦU DINH DƢỠNG TỐI ƢU CỦA CÁ NHEO MỸ ICTALURUS PUNCTATUS TRONG GIAI ĐOẠN NUÔI CÁ GIỐNG TẠI TRUNG TÂM GIỐNG THỦY SẢN NƢỚC NGỌT MIỀN BẮC PHÚ TẢO HẢI DƢƠNG - VIỆN NGHIÊN CỨU NUÔI TRỒNG THỦY SẢN I KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC Hệ đào tạo: Chính quy Chuyên ngành: Nuôi trồng thủy sản Khoa: Chăn nuôi - Thú y Khoá học: 2013 - 2017 Thái Nguyên, năm 2017 ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƢỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM TRỊNH THỊ NGỌC BÍCH XÁC ĐỊNH NHU CẦU DINH DƢỠNG TỐI ƢU CỦA CÁ NHEO MỸ ICTALURUS PUNCTATUS TRONG GIAI ĐOẠN NUÔI CÁ GIỐNG TẠI TRUNG TÂM GIỐNG THỦY SẢN NƢỚC NGỌT MIỀN BẮC PHÚ TẢO HẢI DƢƠNG - VIỆN NGHIÊN CỨU NUÔI TRỒNG THỦY SẢN I KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC Hệ đào tạo: Chính quy Chuyên ngành: Nuôi trồng thủy sản Khoa: Chăn nuôi - Thú y Lớp: K45 NTTS Khoá học: 2013 - 2017 Giảng viên hƣớng dẫn: TS. Hồ Thị Bích Ngọc ThS. Võ Văn Bình Thái Nguyên, năm 2017 i LỜI CẢM ƠN Đầu tiên, tôi xin cảm ơn gia đình đã tiếp bước cho tôi trên con đường dài học tập. Tôi xin chân thành cảm tạ và biết ơn sâu sắc đến cán bộ hướng dẫn, TS. Hồ Thị Bích Ngọc và ThS. Võ Văn Bình đã tận tình chỉ dẫn, giúp đỡ, và tạo điều kiện thuận lợi cho tôi trong suốt thời gian thực hiện đề tài. Tôi xin chân thành cảm ơn quý thầy cô giáo của khoa Chăn nuôi thú y và Ban Giám Hiệu Trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên đã tận tình giảng dạy kiến thức và đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong suốt thời gian học tập. Cảm ơn các bạn lớp nuôi trồng thủy sản K45 đã cùng tôi gắn bó vượt qua một chặn đường dài trong học tập. Tôi xin chân thành cảm ơn! ii MỤC LỤC Phần 1. MỞ ĐẦU ............................................................................................ 1 1.1. Đặt Vấn Đề ................................................................................................. 1 1.2. Mục tiêu và yêu cầu của đề tài. .................................................................. 2 1.2.1. Mục đích nghiên cứu. .............................................................................. 2 1.2.2. Yêu cầu của đề tài ................................................................................... 2 1.3. Ý nghĩa của đề tài ....................................................................................... 2 1.3.1 Ý nghĩa khoa học. .................................................................................... 2 1.3.2 Ý nghĩa trong thực tiễn ............................................................................ 3 Phần 2. TỔNG QUAN TÀI LIỆU ................................................................. 4 2.1. Cơ sở khoa học ........................................................................................... 4 2.1.1. Đặc điểm phân loại, phân bố, sinh học và tình hình nuôi cá Nheo Mỹ trong và ngoài nước........................................................................................... 4 2.1.2. Nuôi thương phẩm cá Nheo Mỹ và quản lý bệnh ................................. 20 2.2. Những nghiên cứu trong nước và ngoài nước ......................................... 23 2.2.1. Tình hình nghiên cứu trên thế giới ........................................................ 23 2.2.2. Tình hình nghiên cứu trong nước ta ...................................................... 24 2.3. Nhu cầu dinh dưỡng của cá nheo mỹ ....................................................... 24 2.3.1. Protein ................................................................................................... 25 2.3.2. Lipid ...................................................................................................... 26 2.3.3. Chất khoáng .......................................................................................... 26 2.3.4 Vitamin ................................................................................................... 26 2.3.5. Nhu cầu năng lượng .............................................................................. 27 2.4. Thức ăn nuôi cá nheo phổ biến hiện nay ................................................. 27 2.4.1. Cá tạp..................................................................................................... 27 2.4.2. Thức ăn tự chế ....................................................................................... 28 2.4.3. Thức ăn công nghiệp ............................................................................. 29 Phần 3 ĐỒI TƢỢNG- NỘI DUNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............................................................................................... 31 3.1. Đối tượng nghiên cứu............................................................................... 31 iii 3.2. Địa điểm và thời gian nghiên cứu ............................................................ 31 3.3. Nội dung nghiên cứu và chỉ tiêu theo dõi ................................................ 31 3.3.1. Nội dung nghiên cứu ............................................................................. 31 3.3.2. Các thiết bị phục vụ cho nghiên cứu ..................................................... 31 3.4. Phương pháp nghiên cứu.......................................................................... 31 3.4.1. Chuẩn bị dụng cụ thí nghiệm ................................................................ 32 3.4.2 Yêu cầu đối với cá thí nghiệm ............................................................... 32 3.4.3. Bố trí thí nghiệm ................................................................................... 32 3.4.2. Làm cám cho cá .................................................................................... 32 3.4.3. Quản lý và chăm sóc ............................................................................. 34 3.5. Các chỉ tiêu theo dõi ................................................................................. 39 3.5.1. Chỉ tiêu môi trường ............................................................................... 39 3.5.2. Chỉ tiêu về cá ......................................................................................... 39 3.6. Phương pháp thu thập và xử lý số liệu ..................................................... 39 3.6.1. Phương pháp thu thập số liệu ................................................................ 40 3.6.2 Phương pháp xử lý số liệu...................................................................... 40 3.6.3. Phương pháp xác đinh ̣ tốc độ tăng trưởng ............................................ 41 Phần 4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN ............................. 42 4.1. Công tác phục vụ sản xuất ....................................................................... 42 4.2. Kết quả nghiên cứu .................................................................................. 43 4.2.1. Kết quả theo dõi môi trường trong bể nuôi thí nghiệm. ....................... 43 4.2.2. Tỷ lệ sống của cá Nheo Mỹ thí nghiệm ................................................ 46 4.2.3. Tăng trưởng về chiều dài. ................................................................... 48 4.2.4. Tăng trưởng về khối lượng. ................................................................ 48 4.2.5. Hệ số chuyển đổi thức ăn .................................................................... 49 Phần 5. KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT ............................................................ 52 5.1 Kết luận ..................................................................................................... 52 5.2 Đề xuất ...................................................................................................... 52 TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 54 iv DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1 Công thức vây cá nheo mỹ ................................................................ 6 Bảng 2.2 Các chỉ số hình thái của cá nheo mỹ ................................................. 7 Bảng 2.3: Một số chỉ tiêu về cỡ cá, tỷ lệ cho ăn và kích cỡ thức ăn của cá Nheo Mỹ. ......................................................................................................... 18 Bảng 2.4: Một số chỉ số về chất lượng nước yêu cầu cho nuôi cá Nheo Mỹ . 21 Bảng 2.5: Thành phần dinh dưỡng của các loại thức ăn công nghiệp ............ 30 Bảng 3.1: Bảng thành phần nguyên liệu làm cám. ......................................... 33 Bảng 4.1: Biến động các yếu tố môi trường ở các nghiệm thức ..................... 44 Bảng 4.2: Tỷ lệ sống của cá nheo mỹ từ 30 ngày lên 90 ngày tuổi............ 47 Bảng 4.3: Tăng trưởng chiều dài của cá nheo mỹ ....................................... 48 v DANH SÁCH HÌNH Hình 2.1 Cá Nheo Mỹ Ictalurus punctatus (Rafinesque, 1818) ........................ 5 Hình 2.2: Đặc điểm hình thái ngoài .................................................................. 8 Hình 2.3: Giải phẫu cá Nheo Mỹ đực lấy sẹ cho sinh sản (Masser, 1998)..... 15 Hình 2.4:Thức ăn trong nuôi trồng thủy sản ................................................... 25 Hình 3.1. Sơ đồ phân tích Kí sinh trùng cá Nheo Mỹ..................................... 36 Hình 3.2. Sơ đồ phân tích Nấm cá Nheo Mỹ .................................................. 37 Hình 3.3. Sơ đồ phân tích Vi khuẩn cá Nheo Mỹ ........................................... 38 Hình 4.1. Biến động của nhiệt độ môi trường nuôi ........................................ 45 Hình 4.2: Biểu đồ tỷ lệ sống của cá nheo mỹ .............................................. 47 Hình 4.3: Biểu đồ sinh trưởng khối lượng của cá nheo mỹ ........................... 49 Hình 4.4: Hệ số thức ăn 3 công thức nuôi thí nghiệm sau 60 ngày ương....... 50 vi DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT BHIA : Brain Heart Infusion Agar CCP : Common Carp Pituitary extract DOM : Domperidone ĐVPD : Động vật phù du FCR : Hệ số chuyển đổi thức ăn HCG : Human Chorionic Gonadotropin LRHa : Lutenizing hormone Releasing Rormone analog NA : Nutrient Agar TSA : Triptic Soy Agar TVPD : Thực vật phù du WG : Weight gain 1 Phần 1 MỞ ĐẦU 1.1. Đặt Vấn Đề Cá Nheo Ictalurus punctatus (Rafinesque, 1818) là loài cá phân bố ở khắp lục địa châu Mỹ phía đông bờ biển Đại Tây Dương cũng như phần vùng núi phía tây. Ngày nay cá Nheo đã có mặt ở trên 35 quốc gia trên thế giới. Đây là loài cá ăn tạp và có giá trị dinh dưỡng cao. Với khả năng thích nghi cao nên ở hầu hết các nước di nhập cá Nheo đều phát triển nuôi tốt đặc biệt là Trung Quốc, sản lượng trung bình 255.00 tấn/năm (Wellborn, 1988)[35]. Ở Việt Nam cá Nheo đã được nghiên cứu thành công về sinh sản nhân tạo nhưng tỷ lệ ương nuôi còn thấp, chưa đáp ứng được nhu cầu con giống đang ngày càng cao. Các nghiên cứu chỉ ra rằng hai nhân tốt mật độ và thức ăn đóng vai trò quan trọng quyết định đến tốc độ tăng trưởng cũng như tỷ lệ sống của cá Nheo khi ương nuôi từ giai đoạn cá bột lên cá giống (Brown và cs, 1970 [17]). Do đó các nghiên cứu tiếp theo đang hướng đến xác định mật độ và thức ăn tối ưu cho nuôi cá Nheo. Ở nước ta hiện nay thì cá nheo mỹ là loài có giá trị kinh tế cao, do chất lượng thịt thơm ngon nên được nhiều người ưa chuộng nên thu hút được nhiều thực khách. Dự đoán trong vài năm tới sản lượng cá nheo mỹ sẽ tăng cao. Những thành quả đạt được và mục tiêu phấn đấu của nghề nuôi cá nheo mỹ rất hứa hẹn nhưng cũng đặt ra nhiều vấn đề cần được giải quyết thỏa đáng. Phong trào nuôi cá nheo mỹ đang phát triển mạnh mẽ, tuy nhiên chế độ dinh dưỡng ở giai đoạn cá giống với hàm lượng đạm như thế nào là phù hợp và khẩu phần ăn như thế nào là hợp lý cho cá đang còn là vấn đề mà người nuôi quan tâm. Để cho việc ương cá hương, cá giống đạt tỷ lệ sống cao và tăng trưởng tốt, thì cần phải nghiên cứu "Ảnh hưởng của các loại thức ăn, mật độ lên tốc độ tăng trưởng, tỷ lệ sống của cá nheo mỹ trong giai đoạn cá 2 giống", nhằm tạo nhiều cá giống hơn, chủ động cung cấp cho nghề nuôi, đa dạng cơ cấu giống loài thủy sản, tăng thêm nguồn thực phẩm cho tiêu dùng trong nước và xuất khẩu. Nghề nuôi cá nheo mỹ hiện nay, đã có nhiều công trình nghiên cứu về quy trình nuôi. Xuất phát từ yêu cầu của thực tiễn sản xuất và nhu cầu trên thị trường, em tiến hành nghiên cứu đề tài: “xác định nhu cầu dinh dưỡng tối ưu của cá nheo mỹ trong giai đoạn nuôi cá giống tại trung tâm giống thủy sản nước ngọt miền bắc Phú Tảo - Hải Dương viện nghiên cứu nuôi trồng thủy sản I”. 1.2. Mục tiêu và yêu cầu của đề tài 1.2.1. Mục đích nghiên cứu - Thử nghiệm quy trình nuôi cá nheo mỹ ở giai đoạn giống. - Xác định nhu cầu dinh dưỡng tối ưu cho cá nheo mỹ ở giai đoạn giống. - Đánh giá quá trình sinh trưởng và phát triển của cá khi sử dụng thức ăn tự chế qua ba công thức có độ đạm khác nhau. - Theo dõi một số bệnh thường gặp và cách chữa trị trong quá trình nuôi. 1.2.2. Yêu cầu của đề tài -Tìm ra nhu cầu dinh dưỡng tối ưu cho cá nheo mỹ ở giai đoạn giống. - Theo dõi quá trình sinh trưởng và phát triển của cá sử dụng loại thức ăn tự chế với ba công thức thức ăn có độ đạm khác nhau. - Theo dõi các chỉ tiêu môi trường nước ương như nhiệt độ, pH, Oxy… - Theo dõi một số bệnh thường gặp và cách chữa trị trong quá trình nuôi. 1.3. Ý nghĩa của đề tài 1.3.1. Ý nghĩa khoa học Kết quả nghiên cứu của đề tài là cơ sở đánh giá mức độ thích nghi, khả năng sinh trưởng cá nheo mỹ khi sử dụng thức ăn tự chế với ba công thức thức ăn có độ đạm khác nhau. 3 1.3.2. Ý nghĩa trong thực tiễn Kết quả nghiên cứu của đề tài là cơ sở để đánh giá xác định nhu cầu dinh dưỡng của cá nheo mỹ ở giai đoạn giống, là cơ sở để áp dụng vào thực tiễn sản xuất. Đánh giá được tốc độ sinh trưởng của cá nheo mỹ khi sử dụng thức ăn tự chế với ba công thức thức ăn có độ đạm khác nhau. 4 Phần 2 TỔNG QUAN TÀI LIỆU 2.1. Cơ sở khoa học 2.1.1. Đặc điểm phân loại, phân bố, sinh học và tình hình nuôi cá Nheo Mỹ trong và ngoài nước - Vị trí phân loại Cá Nheo Mỹ thuộc bộ cá Nheo Siluriformes, bộ này có trên hai nghìn loài và phần lớn sống trong các thủy vực nước ngọt vùng nhiệt đới. Ở Mỹ, cá Nheo Mỹ thuộc họ Ictaluridae là loài cá bản địa của vùng Gulf và thung lũng Mississippi, họ này có khoảng 43 loài. Một số loài quan trọng trong họ này đang được nuôi thương phẩm rộng rãi là cá Nheo Mỹ xanh (I. furcatus), cá Nheo Mỹ trắng (I. catus), cá Nheo Mỹ đầu vàng (I. natalis), cá Nheo Mỹ đầu nâu (I. nebulosus), cá Nheo Mỹ đầu đen (I. melas), cá Nheo Mỹ đầu bẹt (Pylodictis olivaris). Loài I. punctatus (Rafinesque, 1818) được nuôi phổ biến nhất ở Mỹ và thường được gọi là cá Nheo Mỹ. Cá Nheo Mỹ thuộc: Lớp: Actinopterygii Bộ cá Nheo: Siluriformes Họ: Ictaluridae Giống: Ictalurus Loài: Ictalurus punctatus (Rafinesque, 1818) Tên tiếng Anh: Channel Catfish Tên tiếng Việt: cá Nheo Mỹ, cá Trê Mỹ 5 Hình 2.1 Cá Nheo Mỹ Ictalurus punctatus (Rafinesque, 1818) - Hình thái và phân loại Cá Nheo Mỹ (I. punctatus) có thân thon dài, không vẩy, tia vây trên các vây là tia vây mềm ngoại trừ tia vây trên vây lưng và ngực. Vây mỡ nằm giữa vây lưng và vây đuôi không có chứa tia vây. Mắt cá nhỏ, miệng nằm phía trước có 4 đôi râu quanh miệng. Đuôi cá hình lưỡi mác, vây hậu môn hình vành khuyên (Ross, 2001)[32]. Vây hậu môn có 24-27 tia vây, vây lưng có 6-7 tia vây, vây ngực có 7-9 tia vây, vây bụng có 8-9 tia vây, có 13-18 lược mang (Ross, 2001)[32]. Màu sắc: Cá nhỏ thường có màu ánh bạc và màu trắng hồng. Viền ngoài của vây lưng, vây mỡ, vây hậu môn và vây đuôi thường có màu đen. Cá giống khi đạt kích cỡ 6-7 cm bắt đầu xuất hiện chấm đen trên thân, các đốm này từ từ biết mất khi cá có tuổi đời lớn hơn 3 tuổi (Wellborn, 1988) [35]. Cá hương râu không màu, khi cá trưởng thành râu chuyển màu sáng bạc (Ross, 2001)[32]. Cá lớn có màu xanh đen dọc theo lưng, cá cái có màu sáng hơn cá đực. Đầu cá đực trưởng thành có màu xanh đen. 6 - Các chỉ tiêu về tia vây Bảng 2.1 Công thức vây cá nheo mỹ Tia vây Tia vây cứng mềm Vây lưng (D) I 6 Vây ngực I 9 Loại vây Vây bụng 8 Vây hậu môn 26 Vây đuôi Ghi chú ( 11-11) + 2 Vây mỡ Nằm sau vây lưng và trước đuôi (Nguyễn Anh Hiếu,2014)[1] Công thức vây: Vây lưng: D=I, 6 Vây ngực: P=I, 9 Vây bụng: V= 8 Vây đuôi: C=(11-11) +2 Vây hậu môn: A=26 7 - Các chỉ số hình thái (N=30) Bảng 2.2 Các chỉ số hình thái của cá nheo mỹ Ký Chỉ tiêu đo hiệu TL Chiều dài toàn thân Ls Chiều dài tới vây giữa (cm) Ký hiệu Chỉ tiêu đo (cm) 51,5 ccd Chiều cao cán đuôi 47 lD Chiều dài gốc vây 3,6 của vây đuôi 4,5 lưng Lo Chiều dài cá bỏ đuôi 41 hD Chiều cao vây lưng M Chiều dài đỉnh nắp mang 30 lA Chiều dài gốc vây hậu 11,6 -gốc vây đuôi Ot Chiều dài mắt-mõm 5,7 môn 4 hA Chiều cao vây hậu 4,5 môn O Đường kính mắt 1,4 lP Chiều cao vây ngực 4,7 Op Phần sau mắt-đỉnh nắp 6,5 lV Chiều cao vây bụng 4,4 Chiều dài mõm-đỉnh nắp 10,9 lC1 Chiều dài thùy dưới 8,5 mang T vây đuôi mang hT Chiều cao đầu qua giữa 4 Lcm mắt OO Khoảng cách 2 mắt Chiều dài tia giữa của 4 vây đuôi 6,6 P-V Khoảng cách giữa vây 11,7 ngực và vây bụng H Chiều cao thân lớn nhất 9,7 V-A Khoảng cách giữa vây 5,2 bụng và vây hậu môn H Dm Chiều cao thân nhỏ nhất 4,1 Chiều dày thân 8 Khoảng cách trước vây 15 Chiều rộng đầu 8,8 lưng tới mõm Chiều rộng miệng 4,8 (Nguyễn Anh Hiếu,2014)[1] 8 Hình 2.2: Đặc điểm hình thái ngoài (Nguyễn Anh Hiếu,2014)[1] Như vậy đặc điểm hình thái, định loại của cá Nheo Mỹ đang nuôi tại Viện 1 và nguồn cá Nheo Mỹ đang bán trên thị trường tương đồng về các đặc điểm hình thái định loại theo nghiên cứu của Wellborn (1988) [35] và Ross (2001) [32] về cá Nheo Mỹ đang nuôi tại Mỹ, qua đó có thể kết luận được rằng đây chính là loài Ictalurus punctatus (Rafinesque, 1818) đang được nuôi phổ biến tại Mỹ. - Phân bố tự nhiên, tình hình di nhập và khả năng thích nghi của cá Nheo Mỹ Cá Nheo Mỹ là loài cá bản địa của châu Mỹ, phân bố phía nam Canada và phía đông bắc Mỹ cũng như phía bắc của Mexico. Tình hình di nhập: Cá Nheo Mỹ có thể tìm thấy ở khắp lục địa châu Mỹ phía đông bờ biển Đại Tây Dương cũng như phần vùng núi phía tây (Wellborn, 1988) [35]. Ngày nay cá Nheo Mỹ đã có mặt ở trên 13 quốc gia trên thế giới (FAO, 2013). Cá Nheo Mỹ được giới thiệu đầu tiên tại Puerto Rico năm 1938, tiếp đó cá được đưa tới cộng hòa Dominican năm 1954, Bỉ và Anh năm 1968, Nigeria năm 1970, Hàn Quốc, Ukraine năm 1972, Philippines năm 1974, Trung Quốc năm 1984, Thái Lan năm 1989… Cá Nheo Mỹ là loài có khả năng thích nghi khá tốt. Theo Galasun (1984) [26], cá Nheo Mỹ nhập vào Ukraine năm 1972 thích nghi và sinh trưởng tốt trong điều kiện ao nuôi tại nước này. Sau 3 năm di nhập, sinh sản nhân tạo và 9 ương nuôi ấu trùng đã được tiến hành thành công. Ở Brazil, cá Nheo Mỹ giống nhập về được nuôi trong bể xi măng, ao đất với mật độ khác nhau cũng thích nghi biểu hiện qua sinh trưởng khác nhau (Esquivel và cs., 1998)[25]. Tại Trung Quốc, sau khi di nhập cá Nheo Mỹ được nuôi trong ao cho ăn thức ăn chính là đậu tương kết quả cho thấy cá thể hiện sinh trưởng tốt. Hiện nay Trung Quốc là một trong những quốc gia có sản lượng cá Nheo Mỹ lớn trên thế giới (Cremer và cs., 2001)[22]. - Đặc điểm sinh lý Theo Glodek (1980)[28], cá Nheo Mỹ phân bố rộng trên các hồ tự nhiên, hồ chứa, các dòng suối nước sạch nơi có hàm lượng ôxy cao, có thể tìm thấy trên các suối có tốc độ dòng chảy chậm và nước phù sa, thường thấy cá ở cuối nguồn của các đập nước, cũng có thể tìm thấy cá trong các vùng nước lợ. Trong tự nhiên cá Nheo Mỹ hoạt động chủ yếu vào ban đêm. Ban ngày chúng thường sống trong khu vực nước sâu và các nơi tối có vật trú ẩn. Cá nhỏ thường tập trung ở nơi có lưu tốc dòng nước nhỏ và các khu vực có độ đục cao (Brown và cs., 1970) [17]. Cá Nheo Mỹ được biết đến bởi khả năng sống và chịu đựng trong môi trường bất lợi. Cá có thể sống trong biên độ dao động nhiệt độ lớn, cá giống và cá trưởng thành có thể sống trong môi trường nhiệt độ từ 0-400C, trong biên độ nhiệt độ từ 8-350C cá vẫn bắt mồi và sinh trưởng tốt (Cacho và cs., 1991) [19]. Theo Buentello và cs. (2000) [18], nhiệt độ tối ưu sự phát triển của cá Nheo Mỹ là 26-30oC. Nghiên cứu về ảnh hưởng của nhiệt độ và sức khỏe cá, Bly và Clem (1991) [16] cho rằng sự thay đổi nhanh của nhiệt độ có thể gây mất cân bằng hệ thống miễn dịch. Cụ thể khi nhiệt độ giảm từ 230C xuống 110C trong vòng 24 giờ làm ức chế tế bào B và T trong 3-5 tuần. Wellborn (1988) [35] cho rằng sinh trưởng và khả năng ăn của cá giảm khi nhiệt độ giảm thấp hơn nhiệt độ tối ưu (26-30oC). 10 Ôxy hòa tan là yếu tố quan trọng trong nuôi cá Nheo Mỹ. Ôxy hòa tan trong môi trường nuôi cá Nheo Mỹ phụ thuộc vào tương tác gữa các yếu tố như chế độ dinh dưỡng cho ăn, mật độ tảo, cỡ cá, mật độ cá cũng như nhiệt độ nước. Nhiệt độ nước ảnh hưởng tới sự hòa tan của ôxy, nhiệt độ cao vào mùa hè làm tăng trao đổi chất của cá dẫn tới hàm lượng ôxy trong nước giảm. Ấp trứng và ương nuôi cá hương, cá giống hàm lượng ôxy cần thiết từ 4-5 mg/l, khi hàm lượng ôxy hòa tan giảm xuống 1,5-1,0 mg/l cá bỏ ăn. Nghiên cứu cho biết khi ôxy giảm xuống còn 2,5 mg/l, lượng tiêu thụ thức ăn của cá hương và cá giống giảm 6%; khi ôxy giảm xuống còn 1,5 mg/l, lượng thức ăn giảm 45%. Theo dõi cá trong ao nuôi cá thương phẩm hàm lượng ôxy xuống tới 2,2 mg/l nhưng không ảnh hưởng đến hoạt động ăn của cá, tuy nhiên khi lượng ôxy hòa tan giảm còn 1 mg/l thì gây ảnh hưởng tới khả năng tiêu thụ thức ăn và làm giảm sinh trưởng của cá. Có rất ít nghiên cứu về ảnh hưởng của pH lên sinh trưởng của cá Nheo Mỹ vì sự thay đổi của pH liên quan trực tiếp tới hàm lượng ammonia và CO2 trong môi trường ao nuôi, tuy nhiên pH thích hợp cho nuôi cá Nheo Mỹ dao động từ 6,5 đến 9,0. Thí nghiệm của Bergerhouse (1990) [15] chứng minh cá Nheo Mỹ 19 ngày tuổi trong môi trường nước có pH 10,2-10,5 là nguyên nhân gây hiện tượng cá chết. Khả năng chịu amonia (NH3) của cá Nheo Mỹ liên quan mật thiết tới hàm lượng ôxy hòa tan trong môi trường nuôi. Thí nghiệm được tiến hành trên cá Nheo Mỹ thương phẩm 500-600 g nuôi trong môi trường có nồng độ NH3 là 0,4 mg/l và lượng ôxy hòa tan 6 mg/l kết luận lượng ammonia không làm ảnh hưởng tới lượng thức ăn tiêu thụ của cá. Tuy nhiên lượng thức ăn tiêu thụ của cá giảm 68% khi môi trường nuôi có NH3 là 0,4 mg/l và hàm lượng ôxy hòa tan giảm xuống 2,3 mg/l. Theo Tucker và Robinson (1990) [33], 11 lượng ammonia hòa tan trong môi trường nuôi cá Nheo Mỹ không nên vượt quá 0,2 mg/l. Cá Nheo Mỹ là loài thích nghi với biên độ dao động độ mặn lớn, khả năng chịu mặn của cá Nheo Mỹ thay đổi theo các giai đoạn phát triển của vòng đời (Allen và Avault, 1970) [10]. Trứng cá Nheo Mỹ có thể chịu được độ mặn 16 ppt, cá bột mới nở có thể chịu được độ mặn 8 ppt. Cá khi tiêu hết noãn hoàng khả năng chịu đựng độ mặn tăng lên 9-10 ppt và 12 ppt. Cũng theo nghiên cứu này, sinh trưởng và tiêu thụ thức ăn của cá giống 42-148 ngày tuổi nuôi trong độ mặn 5 ppt và cá nuôi trong nước ngọt là như nhau. - Tính ăn và sinh trƣởng Cá Nheo Mỹ là loài ăn tạp, cá ăn cả thức ăn động vật và thực vật (Wellborn, 1988) [35], tuy nhiên trong thành phần thức ăn của cá Nheo Mỹ cũng bao gồm cả các chất lắng đọng. Động vật không xương sống trong thành phần thức ăn của cá Nheo Mỹ gồm ấu trùng simuliids, caddisflies và giáp xác (Robinette và Knight, 1981; Weisburg và Janicki, 1990 [34]). Trong các sông lớn ở Mỹ, thành phần thức ăn chủ yếu của cá là ấu trùng côn trùng, giáp xác, cá và các động vật thân mềm (Weisburg và Janicki, 1990 [34]). Trong các hồ chứa cá ăn động vật phù du (Daphnia, moina), các chất lắng đọng và cá. Ấu trùng cá Nheo Mỹ ăn động vật phù du, cá bột các loài cá khác, hoạt động bắt mồi chủ yếu vào buổi sáng và buổi chiều (Armstrong và Brown, 1983 [13]). Ấu trùng các loại động vật thủy sinh là nguồn thức ăn chủ yếu của cá Nheo Mỹ có kích cỡ nhỏ hơn 102 mm (Bailey và Harrison, 1945 [14]). Cá Nheo Mỹ cỡ lớn hơn 102 mm bên cạnh ăn các loài động vật thủy sinh chúng ăn ấu trùng côn trùng và động vật trên cạn. Cá cỡ 279 - 381 mm ăn cùng loại thức ăn trên nhưng thành phần thức ăn có thêm cả cá và giáp xác cỡ lớn. Trong tự nhiên, sinh trưởng của cá Nheo Mỹ phụ thuộc vào chế độ dinh dưỡng trong mỗi thủy vực. Theo Carlander (1969) [20], số liệu theo dõi sinh 12 trưởng về chiều dài của cá Nheo Mỹ 8 năm liên tục trong khu vực sông Tennessee lần lượt là: 86 - 163 mm, 170 - 239 mm, 206 - 290 mm, 241 - 333 mm, 269 - 366 mm, 295 - 404 mm, 325 - 427 mm, và 462 - 495 mm. Trong vùng hồ Mississippi, sinh trưởng về chiều dài trung bình năm đầu của cá Nheo Mỹ là 72 - 102 mm, các năm tiếp theo trong 7 năm lần lượt là 132 - 189 mm, 203 - 272 mm, 266 - 341 mm, 304 - 370 mm, 353 mm và 425 mm. Appelget và Smith (1950) [12] thống kê chiều dài xương sống của cá từ năm thứ nhất tới năm thứ 12 lần lượt là 75 mm, 161 mm, 231 mm, 299 mm, 361 mm, 423 mm, 488 mm, 536 mm, 620 mm, 676 mm, 658 mm và 709 mm. Cá Nheo Mỹ có thể sống đến 40 năm tuổi, khối lượng 26,3 kg và chiều dài 1300 mm (Glodek, 1980)[28]. Trong sinh sản nhân tạo và nuôi cá Nheo Mỹ, vòng đời của cá có thể chia làm các giai đoạn khác nhau: Cá bột, cá hương, cá gống, cá thịt và cá bố mẹ. Cá bột mới nở có chiều dài là 5,5-6,0 mm. Cá hương nuôi từ cá bột sau 40 ngày tuổi có thể đạt 50 mm. Sau 120 ngày tuổi cá có thể đạt chiều dài 230 mm. Để hoàn thành một chu kỳ nuôi cá Nheo Mỹ từ cá bột đến giai đoạn cá thương phẩm cần 18 tháng. - Đặc điểm sinh sản của cá nheo mỹ + Nuôi vỗ thành thục cá bố mẹ Theo Davis (1986) [23], cá Nheo Mỹ bố mẹ có thể được thu từ tự nhiên hay mua từ các trại sản xuất, số lượng cần đủ lớn để đảm bảo đa dạng di truyền tránh rủi ro mất cá, cá bố mẹ bị bệnh, làm giảm số lượng quần đàn. Cá bố mẹ trước khi cho vào nuôi vỗ cần tắm formaline với liều 150 ppm trong 30 phút để loại bỏ mầm bệnh. Cá bố mẹ có tuổi đời từ 3 tuổi trở lên, cùng cỡ, tỷ lệ cá đực cái là 1:1 hay 2:3. Lượng cá cái ước tính là 600-900 kg để sản xuất được 1 triệu cá hương. Lượng cá thả trong ao không quá 1.340 kg/ha (0,134 kg/m2).