ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
KHOA LUẬT
NGUYỄN THỊ MỸ LINH
VAI
'A
TRÒ CỦA LUẬT SƯ TRONG VIỆC BẢO VỆ
QUYỀN ĐƯỢC SUY ĐOÁN VÔ TỘI TRONG
TỐ TỤNG HÌNH sự VIỆT NAM HIỆN NAY
Chuyên ngành : Pháp luật về quyền con người
Mã số
: 8380101.07
LUẬN VĂN THẠC sĩ LUẬT HỌC
Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Chu Hồng Thanh
HÀ NỘI - 2022
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu khoa học độc lập của
riêng tôi.
Các kết quả nêu trong luận văn chưa được công bố trong bất kỳ công
trình nào khác. Các số liệu trong luận văn là trung thực, có nguồn gốc rõ
ràng, được trích dẫn đúng theo quy định.
Tôi xin chịu trách nhiệm về tính chính xác và trung thực trong luận
văn này.
Hà Nội, ngày........tháng.........năm 2021
Người cam đoan
Nguyễn Thị Mỹ Linh
LỜI CẢM ƠN
Qua thời gian học tập, nghiên cứu lý luận và tìm hiêu công tác thực tiễn,
được sự hướng dẫn, giảng dạy của Quý thầy cô, sự quan tâm giúp đỡ nhiệt tình
của cơ quan cùng với sự đóng góp của bạn bè, tôi đã hoàn thành Luận văn Thạc
sĩ Luật học. Qua đây tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến:
Ban giám hiệu cùng Quý thây cô Trường Đại học quôc gia Hà Nội, các
Giáo sư, Phó Giáo sư, Tiến sĩ, Giảng viên đã tận tình giảng dạy, truyền đạt
nhiều kiến thức, kinh nghiệm quý báu trong suốt thời gian học tập tại trường.
Cảm ơn Khoa Luật, Trường Đại học quốc gia Hà Nội thực hiện quản lý
đào tạo, cung cấp thông tin cần thiết về quy chế đào tạo cũng như chương trình
đào tạo một cách kịp thời, tạo điều kiện giúp tôi hoàn thành Luận văn này đúng
tiến độ.
Cảm ơn gia đình, bạn bè, đồng nghiệp đã động viên giúp đỡ tôi trong
suốt thời gian học tập.
Đặc biệt, tôi xin gửi lời biêt ơn sâu săc đên PGS.TS. Chu Hông Thanh đã
luôn tận tình, sát sao hướng dẫn, giúp đỡ tôi trong quá trình học tập và hoàn
thiên luân văn./.
Hà Nội, ngày........tháng.........năm 2021
TÁC GIẢ LUẬN VĂN
Nguyễn Thị Mỹ Linh
MỤC LỤC
Trang
MỞ ĐẦU............................................................................................................... 1
Chương 1 - NHỮNG VẤN ĐÈ LÝ LUẬN VỀ VAI TRÒ CỦA LUẬT su
TRONG VIỆC BẢO VỆ QUYỀN ĐƯỢC SUY ĐOÁN VÔ TỘI TRONG
TỐ TỤNG HÌNH sự........................................................................................... 11
1.1. Khái quát chung về quyền được suy đoán vô tội trong tố tụng hình sự
...................................................................................................................... 11
1.1.1. Khái niệm suy đoán vô tội...............................................................11
1.1.2. Nội dung của quyền được suy đoán vô tội trong tố tụng hình sự...17
1.1.3. Phạm vi áp dụng quyền được suy đoán vô tội.................................26
1.1.4. Ý nghĩa của quyền được suy đoán vô tội.........................................28
1.2. Luật sư và vai trò của luật sư trong việc bảo vệ quyền được suy đoán vô
tội trong tố tụng hình sự.................................................................................30
1.2.1. Luật sư và vai trò của luật sư trong tố tụng hình sự........................30
1.2.2. Vai trò của luật sư trong việc bảo về quyền được suy đoán vô tội
trong tố tụng hình sự................................................................................. 31
1.2.3. Môi quan hệ giữa vai trò của luật sư và các chủ thê khác trong việc
bảo vệ quyền được suy đoán vô tội trong tố tụng hình sự.........................35
1.3. Quy định của pháp luật quốc tế và một số quốc gia về vai trò của luật
sư trong việc bảo vệ quyền được suy đoán vô tội trong tố tụng hình sự.... 36
1.3.1. Quy định của pháp luật quốc tế....................................................... 36
1.3.2. Quy định của pháp luật một số quốc gia......................................... 39
V
r
A
Chương 2 - QUY ĐỊNH CỦA PHÁP LUẬT VIỆT NAM HIỆN HÀNH
VÈ VAI TRÒ CỦA LUẬT SƯ TRONG VIỆC BẢO VỆ QUYỀN ĐƯỢC
SUY ĐOÁN VÔ TỘI VÀ THỰC TIỄN THựC HIỆN.....................................48
••••
2.1. Quy định của pháp luật Việt Nam hiện hành về vai trò của luật sư trong
việc bảo vệ quyền được suy đoán vô tội trong tố tụng hình sự......................48
2.1.1.
Quy định về vị trí, vai trò của luật sư trong tố tụng hình sự...........48
2.1.2.
Quy định về vai trò của luật sư trong việc bảo vệ quyền được suy
đoán vô tội trong tố tụng hình sự.......................................................................53
2.2. Thực tiễn thực hiện vai trò của luật sư trong việc bảo vệ quyền được
suy đoán vô tội trong tố tụng hình sự............................................................58
2.2.1. Khái quát chung về tình hình tổ chức và hoạt động hành nghề của
đội ngũ luật sư ở Việt Nam hiện nay.................................................................58
2.2.2. Ket quả đạt được trong việc bảo vệ quyền được suy đoán vô tội
trong tố tụng hình sự của luật sư........................................................................63
2.2.3. Những hạn chế, tồn tại và nguyên nhân trong việc bảo vệ quyền
được suy đoán vô tội trong tố tụng hình sự của luật sư.....................................65
2.3. Những đặc điểm, yêu cầu về vai trò của luật sư trong việc bảo vệ
quyền được suy đoán vô tội trong tố tụng hình sự.........................................72
Chương 3 - PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO VAI TRÒ
CỦA LUẬT SƯ TRONG VIỆC BẢO VỆ QUYỀN ĐƯỢC SUY ĐOÁN VÔ
TỘI TRONG TỐ TỤNG HÌNH sự....................................................................77
•••
3.1. Dự báo tình hình thực hiện quyền được suy đoán vô tội trong tố tụng
hình sự và phương hướng về nâng cao vai trò của luật sư trong việc bảo vệ
quyền được suy đoán vô tội trong tố tụng hình sự.........................................77
3.1.1.
Dự báo tình hình thực hiện quyền được suy đoán vô tội trong tố
tụng hình sự........................................................................................................ 77
3.1.2.
Phương hướng về nâng cao vai trò của luật sư trong việc bảo vệ
quyền được suy đoán vô tội trong tố tụng hình sự.............................................81
3.2. Các giải pháp nâng cao vai trò của luật sư trong việc bảo vệ quyền
được suy đoán vô tội trong tố tụng hình sự...................................................84
3.2.1.
Các giải pháp về hoàn thiện pháp luật............................................84
3.2.2.
Các giải pháp về tổ chức và hoạt động...........................................91
KÉT LUẬN LUẬN VĂN....................................................................................99
••
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO.........................................................103
DANH MUC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
r
BLTTHS
: Bộ luật tô tụng hình sự
CQĐT
HĐXX
: Cơ quan điều tra
: Hội đồng xét xử
SĐVT
TAND
: Suy đoán vô tội
: Tòa án nhân dân
TTHS
TTHSVN
: Tố tụng hình sự
: Tố tụng hình sự Việt Nam
:
Trách
nhiêm
hình
sư
TNHS
••
: Viên kiểm sát
VKS
•
:
Viên
kiểm
sát
nhân
dân
tối
cao
VKSNDTC
•
:
Vu
án
hình
sư
VAHS
••
PCTP
: Phòng chống tội phạm
MỞ ĐÀU
F
F
ỈTIV______________________Ạ__________________zl
\
______
-»Ạ J A •____________________1 •
_______
. Tính cap thiêt của đê tài nghiên cứu
Hoạt động tố tụng hình sự (TTHS) là một hoạt động của Nhà nước có
liên quan chặt chẽ tới quyền con người. Trong hoạt động TTHS các biện pháp
cưỡng chế Nhà nước được áp dụng phổ biến nhất; là hoạt động đụng chạm trực
tiếp tới các quyền tự do, dân chủ, các quyền và lợi ích hợp pháp của con người,
đặc biệt là quyền con người của người bị bắt, bị tạm giữ, bị can, bị cáo có nguy
cơ dễ bị xâm hại. Vì vậy, việc bảo vệ quyền con người, quyền công dân trong
TTHS là một trong những mục tiêu rất quan trọng được cộng đồng quốc tế và
mồi quốc gia đều quan tâm.
Để đạt được mục tiêu trên, các văn kiện quan trọng của Liên Hợp quốc
đã quy định các quyền, nguyên tắc và điều kiện cần thiết để bảo vệ quyền con
người trong TTHS. Trong đó suy đoán vô tội (SĐVT) được ghi nhận là quyền
con người, quyền cơ bản của mọi cá nhân và là một nguyên tắc cơ bản của pháp
luật quốc tế. Điều 11 Tuyên ngôn quốc tế về nhân quyền của Liên Hợp quốc
quy định: “Mọi người bị buộc tội có hành vi phạm tội được coi là vô tội cho
đến khi sự phạm tội của người đó được xác định một cách hợp pháp trong một
vụ xét xử công khai, trong đó có những sự bảo đảm cần thiết cho việc bào chữa
của người đó”. Khoản 2 Điều 14 Công ước quốc tế về các quyền dân sự và
chính trị năm 1966 quy định: “Người bị buộc là phạm một tội hình sự có quyền
được coi là vô tội cho tới khi tội của người đó được chứng minh theo pháp
luật”... Những quy định này là kết quả của một quá trình đấu tranh giữa các
trường phái khác nhau trong việc tìm kiếm các biện pháp bảo đảm tính khoa
học, khách quan, toàn diện quá trình TTHS.
Ở nước ta, quyền được SĐVT, nguyên tắc SĐVT đã được thể hiện trong Hiến
pháp năm 2013 và văn bản pháp luật khác. Điều 31 Hiến pháp năm 2013 quy
định: “Người bị buộc tội được coi là không có tội cho đến khi
F
_____
được chứng minh theo trình tự luật định và có bản án kêt tội của Tòa án đã có
hiệu lực”') Điêu 13 Bộ luật tô tụng hình sự năm 2015 quy định: “Người bị buộc
tội được coi là không có tội cho đến khi được chứng minh theo trình tự, thủ tục
do Bộ luật này quy định và có bản án kết tội của Tòa án đã có hiệu lực
•
•
•
Ị
•
•
•
•
pháp luật”', Điều 15 Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 cũng quy định: ‘‘Trách
nhiệm chứng minh tội phạm thuộc về cơ quan có thăm quyền tiến hành tổ tụng.
Người bị buộc tội có quyền nhưng không buộc phải chứng minh mình vô tội”.
Tất cả những quy định trên, đều chứa đựng những nội dung cơ bản nhất của
quyền được SĐVT được các văn bản pháp lý quốc tế thừa nhận và được cụ thể
hóa bằng nhiều quy định trong pháp luật tố tụng hình sự của nước ta.
Việc Hiến pháp năm 2013, Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 ghi nhận về
mặt pháp lý những nội dung chủ yếu của quyền được SĐVT, thể hiện bước tiến
bộ về kỹ thuật lập pháp theo hướng kế thừa những giá trị pháp lý tiên tiến của
nhân loại, bảo đảm quyền con người, quyền và lợi ích hợp pháp của người bị
buộc tội trong TTHS. Thực tiễn áp dụng những quy định đó trên thực tế đã
minh chứng sự đúng đắn của sự ghi nhận và thực hiện quyền được SĐVT;
người bị bắt, bị tạm giữ, bị can, bị cáo đã được bảo đảm những quyền và lợi ích
hợp pháp của mình với tư cách là người chưa bị coi là có tội.
Tuy nhiên, thực tiễn giải quyết các vụ án hình sự ở Việt Nam hiện nay,
việc nhận thức và thực hiện quyền được SĐVT chưa thống nhất, còn nhiều tồn
2
tại, mâu thuẫn, vẫn có không ít chủ thể tiến hành tố tụng hoặc những người có
thẩm quyền khác hiểu sai lệch, thiên theo hướng buộc tội, coi người bị buộc tội
là người có tội. Thực tế còn cho thấy, việc thực hiện quyền được SĐVT chưa
được tuân thủ thực hiện một cách triệt để và nhất quán. Dưới góc độ khoa học
pháp lý về quyền con người, còn nhiều vấn đề cần phải tiếp tục nghiên cứu và
làm sáng tở về mặt lý luận cũng như việc bảo đảm và thúc đẩy quyền được
SĐVT trong TTHS và trong các lĩnh vực pháp luật khác.
Việc đảm bảo quyên được SĐVT được thực hiện bởi nhiêu chủ thê
•
JL ụ
•
•
•
•
khác nhau trong đó có vai trò quan trọng của Luật sư. Với tư cách là chủ thể
tham gia tố tụng, để bảo vệ quyền lợi ích hợp pháp của người bị buộc tội và
những người tham gia tố tụng khác, hoạt động nghề nghiệp của Luật sư, các tổ
chức hành nghề Luật sư đã góp phần bảo vệ quyền con người, bảo đảm quyền
của người bị bắt, bị tạm giữ, bị can, bị cáo. Đã có nhiều vụ án Luật sư tìm ra
được chứng cứ gỡ tội cho thân chủ của mình, làm thay đổi tội danh theo hướng
có lợi cho bị cáo, thậm chí tuyên vô tội theo quy định của pháp luật. Vì vậy,
Luật sư đóng góp vai trò quan trọng trong việc bảo đảm thực hiện các quyền
của người bị bắt, bị tạm giữ, bị can, bị cáo, trong đó có quyền được suy đoán vô
tội, góp phần “không làm oan người ngay, đê lọt kẻ gian
Tuy nhiên, trên thực tế hiện nay, nhận thức về vị trí, vai trò của luật sư
3
trong TTHS nói chung và trong hoạt động bảo đảm quyền được SĐVT nói riêng
còn chưa thực sự đáp ứng được yêu cầu. Ở nhiều nơi, nhiều thời điểm các cơ
quan tiến hành tố tụng còn có những hoạt động cản trở, gây khó khăn cho hoạt
động bào chữa của luật sư. Bên cạnh đó, nhiều luật sư cũng như tổ chức hành
nghề luật sư còn chưa nhận thức được vị trí, tầm quan trọng của mình trong
hoạt động bảo vệ quyền con người trong đó có quyền được SĐVT.
Chính vì những lý do trên, học viên lựa chọn nghiên cứu đề tài “Vai trò
của luật sư trong việc bảo vệ quyền được suy đoán vô tội trong tố tụng hình
sự Việt Nam hiện nay”', với hy vọng có cái nhìn toàn diện, nhận thức đúng đắn
về quyền được suy đoán vô tội và phát huy được vai trò của người Luật sư.
2. Tình hình nghiên cứu đề tài
Quyền được suy đoán vô tội hay Nguyên tắc suy đoán vô tội là một vấn
đề khá nhạy cảm, gây nhiều tranh cãi trong khoa học pháp lý tố tụng hình sự,
cho nên đã được nhiều nhà luật học ở trong và ngoài nước quan tâm, nghiên
cứu. Cu thể như:
Phạm vi nước ngoài: Một sô công trình nghiên cứu của các tác giả như:
TS.Davit Hammơ có công trình “Suy đoán vô tội và nghĩa vụ trái ngược; một
văn bản cân bằng”, (Trường Đại học Tổng hợp Queensland, Australia, 2007);
tác giả Jonathan Yardley có công trình “Nghĩa vụ chứng minh”, (Washington
4
Post, 2008); TS. Marie Vannostrand có công trình “Thực tiễn pháp lý và thực
tiễn dựa trên cơ sở của chứng cứ”, (Trung tâm Nghiên cứu tội phạm và tư
pháp, Bộ Tư pháp Hoa Kỳ, Washington, 2007); ...
Phạm vi trong nước: Đã có nhiều công trình, đề tài nghiên cứu được
nhiều nhà luật học đề cập ở những mức độ và dưới các góc độ khác nhau. Cụ
thể: PGS.TS Nguyễn Thái Phúc có công trình “Nguyên tắc suy đoán vô tội”,
(Tạp chí Nhà nước và pháp luật, số 11/2006, Hà Nội, 2006); tác giả Đào Trí Úc
có các công trình “Cdz‘ cách tư pháp hình sự và vẩn đề phòng chống oan sai”,
(Tạp chí Nhà nước và pháp luật, số 4(204), 2005), “Hệ thống những nguyên tắc
cơ bản của tố tụng hình sự Việt Nam theo Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 ”
trong “Những nội dung mới trong Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 ”, Nxb
Chính trị quốc gia - sự thật, Hà Nội, 2016; tác giả Nguyễn Ngọc Chí với công
trình “Nguyên tắc suy đoán vô tội, bảo đảm tranh tụng trong xét xử trong Bộ
luật tố tụng hình sự (sửa đôi): Bước tiến vượt bậc về quyền con người',...
Đối với nội dung nghiên cứu về hoạt động, vai trò của luật sư, có một số
đề tài luận văn thạc sĩ có liên quan như: “Luật sư và bảo vệ quyền con người
trong tố tụng hình sự Việt Nam ” của tác giả Lê Đăng Tùng, “Địa vị pháp lỷ
của luật sư trong tố tụng hình sự Việt Nam thực tế tại thành phổ Hồ Chí Minh”
của tác giả Nguyễn Hữu Lai, “Vai trò của luật sư trong phòng, chống oan, sai
5
trong tố tụng hình sự Việt Nam ” của tác giả Nguyễn Văn Tĩnh... Vì vậy, việc
nghiên cứu nội dung vai trò của Luật sư trong việc bảo vệ quyền được suy đoán
vô tội trong tố tụng hình sự Việt Nam là không trùng lặp với bất cứ đề tài nào
trước đây.
Nhìn chung, đã có rât nhiêu nghiên cứu vê quyên được suy đoán vô tội
trong TTHS. Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 đưa vào áp dụng từ tháng 7 năm
2016 đã được hơn 05 năm - một thời gian chưa dài đối với một Bộ luật. Tuy
nhiên, trước bối cảnh Việt Nam ngày càng hội nhập và phát triển, quyền con
người ngày càng mở rộng, hành vi vi phạm quyền con người ngày càng đa
dạng, do đó pháp luật cần hoàn thiện. Chính vì vậy, Luận văn này sẽ là tài liệu
có giá trị tham khảo giúp các nhà làm luật có cái nhìn đầy đủ hơn về vấn đề này,
góp phần hoàn thiện những quy định của pháp luật về quyền được suy đoán vô
tội, việc bảo đảm và thúc đẩy quyền được suy đoán vô tội trong tố tụng hình sự
Việt Nam.
3. Mục tiêu nghiên cứu
3.1.
Mục tiêu tổng quát
Mục tiêu tổng quát của luận văn là làm sáng tỏ những vấn đề lý luận và
thực tiễn về vai trò của luật sư trong việc bảo vệ quyền được suy đoán vô tội
trong tố tụng hình sự Việt Nam hiện nay, từ đó đưa ra các giải pháp nâng cao
6
vai trò của luật sư trong hoạt động bảo vệ quyền con người nói chung và quyền
được suy đoán vô tội nói riêng trong tố tụng hình sự.
3.2.
Mục tiêu cụ thể
Đe đạt được mục tiêu tổng quát nêu trên, luận văn có những mục tiêu cụ
thể sau:
- Nghiên cứu làm sáng tỏ các vấn đề lý luận cơ bản về quyền được suy
đoán vô tội trong tố tụng hình sự hiện nay, như: làm rõ khái niệm, đặc điểm,
phạm vi, vai trò, các yếu tố chi phối tới việc thực hiện quyền, nội dung quyền;
- Làm sáng tở vị trí, vai trò của luật sư trong việc bảo vệ quyền được suy
đoán vô tội trong tố tụng hình sự Việt Nam;
- Nghiên cứu, so sánh những quy định của pháp luật tố tụng hình sự của
nước ta về vị trí, vai trò của luật sư trong bảo vệ quyền được suy đoán vô tội với
những quy định tương ứng trong pháp luật quốc tế, pháp luật tố tụng hình sự
của một số nước trên thế giới;
- Nghiên cứu đánh giá thực tiễn vai trò của luật sư trong việc bảo vệ
quyền được suy đoán vô tội trong giải quyết các vụ án hình sự. Qua đó chỉ ra
được các quy định chưa thống nhất, phù hợp, những nguyên nhân dẫn đến việc
khó khăn khi thực hiện vai trò của luật sư trong bảo vệ quyền được suy đoán vô
tội trong giải quyết các vụ án hình sự.
7
- Nghiên cứu đề xuất một số giải pháp nhằm bảo đảm thực hiện và thúc
đẩy vai trò của luật sư trong việc bảo vệ quyền được suy đoán vô tội trong giải
quyết các vụ án hình sự .
4.
Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của luận văn là những vấn đề lý luận và thực tiễn
về vai trò của luật sư trong việc bảo vệ quyền được suy đoán vô tội trong tố
tụng hình sự. Tập trung nghiên cứu, phân tích, đánh giá các quy định của pháp
luật quốc tế và pháp luật Việt Nam về quyền được suy đoán vô tội; hoạt động
của luật sư trong việc bảo vệ thực hiện quyền được suy đoán vô tội trong TTHS.
Luận văn nghiên cứu đề tài này dưới góc độ quyền được suy đoán vô tội
trong pháp luật quốc tế và dưới góc độ luật tố tụng hình sự Việt Nam; thực tiễn
hoạt động của luật sư trong phạm vi toàn quốc trong lĩnh vực này trong 5 năm
từ năm 2016 đến năm 2020.
5. Nhiệm vụ và phương pháp nghiên cứu
5.1.
Nhiệm vụ nghiên cứu
- Nghiên cứu làm sáng tỏ quyền được suy đoán vô tội dưới góc độ nhân
quyền quốc tế;
- Nghiên cứu làm sáng tỏ khái niệm, nội dung quyền được suy đoán vô
tội và ý nghĩa của quyền này trong hệ thống pháp luật nhân quyền quốc tế, luật
8
tố tụng hình sự Việt Nam;
- Nghiên cứu làm sáng tỏ vị trí, vai trò của quyên được suy đoán vô tội
trong các chế định của luật quốc tế và luật tố tụng hình sự Việt Nam;
- So sánh những quy định của pháp luật tố tụng hình sự của nước ta về
quyền được suy đoán vô tội với những quy định tương ứng trong pháp luật nhân
quyền quốc tế và pháp luật tố tụng hình sự của một số quốc gia trên thế giới
nhằm rút ra những giá trị hợp lý, tương thích của pháp luật tố tụng hình sự Việt
Nam;
- Phân tích, làm rõ việc thực hiện quyền được suy đoán vô tội trong pháp
luật tố tụng hình sự Việt Nam và thực tiễn thực hiện quyền được suy đoán vô
tội trong tố tụng hình sự;
- Phân tích, làm rõ vai trò, trách nhiệm của luật sư trong việc bảo vệ thực
hiện quyền được suy đoán vô tội;
- Đe xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện những quy định của pháp luật tố
tụng hình sự về suy đoán vô tội và hệ thống những giải pháp bảo vệ và thúc đẩy
thực hiện quyền được suy đoán vô tội trong tố tụng hình sự Việt Nam.
5.2. Phương pháp nghiên cứu
Để hoàn thiện luận văn, tác giả đã sử dụng các phương pháp nghiên cứu
chủ yếu sau:
9
- Phương pháp duy vật biện chứng và phương pháp duy vật lịch của chủ
nghĩa Mác - Lênin nhằm nghiên cứu vấn đề trong trạng thái biến đổi không
ngừng và trong mối quan hệ tổng thể tác động qua lại giữa vấn đề nghiên cứu
và các vấn đề khác. Đồng thời xem xét vấn đề nghiên cứu trong quá trình từ
hình thành đến phát triển qua các giai đoạn khác nhau.
- Phương pháp phân tích: được sử dụng chủ yếu trong việc phân tích các
khác niệm, đặc điểm, nội dung quyền được suy đoán vô tội; các quy định của
pháp luật về quyền được suy đoán vô tội trong pháp luật nhân quyền quốc tế,
pháp luật các quốc gia khác và trong pháp luật Việt Nam; ...
- Phương pháp tông hợp: được sử dụng chủ yêu trong việc tông hợp các
số liệu trong các báo cáo, thống kê của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền liên
quan đến việc thực hiện quyền, nguyên tắc suy đoán vô tội trong tố tụng hình
sự. Phương pháp này còn được sử dụng để có được các nhận xét, đánh giá trình
bày trong luận văn.
- Phương pháp thống kê: phương pháp này sử dụng nhằm thu thập, thống
kê và xử lý các số liệu, số liệu thu thập được trong các báo cáo, quá trình khảo
sát thực tiễn việc thực hiện quyền được suy đoán vô tội trong tố tụng hình sự
Việt Nam.
- Phương pháp so sánh: áp dụng trong việc so sánh các quy định của
10
- Xem thêm -