Tài liệu Tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ (trên cơ sở thực tiễn địa bàn tỉnh đắk lắk)

LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các kết quả nêu trong luận văn chưa được công bố trong bẩt kỳ công trình nghiên cứu nào khác. Các số liệu thống kê, vỉ dụ và trích dẫn trong luận văn đảm bảo tính chính xác, trung thực và tin cậy. Tôi đã hoàn thành tất cả các môn học và thực hiện tất cả • •/ • • • các nghĩa vụ về tài chính theo quy định của Khoa Luật Đại Học Quốc Gia Hà Nội. Tôi xin trân trọng cảm ơn! Ngưòí cam đoan Trương Văn Chinh MỤC LỤC Trang Trang phụ bìa Lời cam đoan Mục lục Danh mục các từ viết tắt Danh mục các bảng ĐẦU.......................................................................................................................... 1 ơng 1: MỘT SỐ VÁN ĐÈ LÝ LUẬN VÀ QUY ĐỊNH HIỆN HÀNH VÈ TỘI VI . PHẠM QUY ĐỊNH VỀ THAM GIA GIAO THÔNG ĐƯỜNG BỘ. 7 1.1. Một số vấn đề lý luận về tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ.......................................................................................... 7 1.1.1. Khái niệm tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ............7 1.1.2. Các dấu hiệu pháp lý của tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ.......................................................................................................... 9 1.1.3. Khái niệm, quá trình định và ý nghĩa cùa việc tội danh tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ...................................................21 1.1.4. Khái niệm, đặc điểm của quyết định hình phạt đối với tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ...................................................24 1.1.5. Khái niệm, căn cứ phát sinh bồi thường thiệt hại trong vụ án vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ...................................................28 1.1.6. Phân biệt tội về tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ với tội giết người.................................................................................... 30 Quy định hiện hành tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ 34 Chương 2: THỤC TIỄN XÉT xử, KIẾN NGHỊ HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT VÀ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG XÉT XỬ TỘI VI PHẠM QUY ĐỊNH VÈ THAM GIA GIAO THÔNG ĐƯỜNG BỘ TẠI TỈNH ĐẮK LẮK................................................. 43 2.1. Thực tiên xét xử tội vi phạm quy định vê tham gia giao thông đường bộ tại tỉnh Đắk Lắk................................................................. 43 2.1.1. Thực trạng Định tội danh tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ tại tỉnh Đắk Lắk...............................................................43 2.1.2. Thực trạng quyết định hình phạt đối với tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ tại tỉnh Đắk Lắk........................................53 2.1.3. Thực trạng quyết định về bồi thường thiệt hại trong vụ án vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ tại tỉnh Đắk Lắk.....................60 2.1.4. Những ưu điểm, sai sót trong xét xử tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ và nguyên nhân trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk.......62 2.2. Kiến nghị và Giải pháp nâng cao hiệu quả việc áp dụng pháp luật trong xét xử vụ án tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ............................................................................................. 72 2.2.1. Một số kiến nghị nhằm hoàn thiện tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ...........................................................................72 2.2.2. Giải pháp nâng cao hiệu quả việc áp dụng pháp luật trong xét xử vụ án tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ.................78 KẾT LUẬN...................................................................................................... 90 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO....................................................... 92 DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẤT ATGT: An toàn giao thông Bô luât hình sư BLHS: ••• Bộ luật tố tụng hình sự BLTTHS: BTTH: Bồi thường thiệt hại CQĐT: Cơ quan Điều tra CQTHTT: Cơ quan thi hành tố tụng CTTP: Cấu thành tội phạm CTTPCB: Cấu thành tội phạm cơ bản ĐTD: Đinh tôi danh •• GTĐB: GTĐB: Giao thông đường bộ Giao thông đường bộ HĐTP: Hội đồng Thẩm phán HĐXX: Hội đồng xét xử HPBS: Hình phạt bổ sung HPC: Hình phạt chính QĐHP: TAND: Quyết định hình phạt Tòa án nhân dân TANDTC: Tòa án nhân dân tối cao TNHS: VKS: Trách nhiêm hình sư •• Viên kiểm sát • DANH MỤC CÁC BẢNG số hỉêu • Bảng 1.1 Tên bảng Trang Bảng so sánh để phân biệt giữa tội Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ và tội giết người Bảng 2.1 Số liệu, tỷ lệ tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ với tội phạm nói chung từ năm 2017 - 2021 Bảng 2.2 30 43 Cơ cấu loại và mức hình phạt được áp dụng đối với người phạm tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ tỉnh Đắk Lắk từ năm 2017 - 2021 54 MỎ ĐẦU 1. Tính câp thỉêt của đê tài Trải qua 35 năm thực hiện công cuộc đổi mới, đất nuớc ta đã đạt nhiều thành tựu to lớn, quan trọng trên tất cả các lĩnh vực đời sống xã hội. Bên cạnh đó hệ thống pháp luật hình sự nước ta có những sửa đổi, bổ sung ngày càng tiến bộ và hoàn thiện hơn, đáp ứng được yêu cầu đấu tranh phòng chống tội phạm, bảo đảm công lý, cũng như quyền con người. Tình hình tai nạn giao thông là vấn đề nhức nhối chung của toàn xã hội nói chung và trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk nói riêng. Thời gian qua trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk công tác bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đã đạt được những kết quả tích cực, tai nạn giao thông từng bước kiềm chế giảm được về số vụ, số người chết và số người bị thương, hoạt động giao thông bảo đảm thông suốt, trật tự, an toàn phục vụ hiệu quả nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Tuy nhiên, tình hình vi phạm trật tự, an toàn giao thông còn diễn ra phức tạp; tai nạn giao thông vẫn ở mức cao, gây thiệt hại nghiêm trọng về người, tài sản của Nhà nước và Nhân dân. Tuy nhiên, việc kiềm chế giảm tai nạn giao thông chưa đạt mục tiêu đề ra và chưa có giải pháp thực hiện bền vững. Tình hình trên do nhiều nguyên nhân, trong đó có nguyên nhân là do ý thức tự giác chấp hành pháp luật của người tham gia giao thông còn yếu kém, lợi dụng sơ hở của lực lượng làm công tác tuần tra, kiểm soát giao thông để thực hiện hành vi vi phạm trật tự, an toàn giao thông; một số người đứng đầu cơ quan, đơn vị chưa quan tâm đúng mức trong việc lãnh đạo, chỉ đạo, huy động sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị thực hiện các nhiệm vụ và giải pháp về kiềm chế, làm giảm tai nạn giao thông; Công tác tuyên, phổ biến giao dục pháp luật về an toàn giao thông còn chưa hiệu quả và đi vào chiều sâu; phương tiện giao thông gia tăng trong khi kết cấu hạ tầng giao thông còn nhiêu hạn chê, bât cập. Ngoài ra, còn có nguyên nhân khách quan là do địa hình đồi núi, dốc, hệ thống giao thông chưa hoàn chỉnh đồng bộ nên ảnh hưởng không nhở đến các vụ việc tai nạn giao thông trên địa bàn tỉnh. Để thực hiện có hiệu quả các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước và trọng tâm là Chỉ thị số 18/2012/CT-TW của Ban Bí thư Trung ương, Nghị quyết số 32/2007/NQ-CP, Nghị quyết số 88/2011/NQ-CP của Chính phủ, tỉnh Đắk Lắk đã ban hành Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh làn thứ 16, nhiệm kỳ 2015 - 2020 “giảm tai nạn giao thông 10% trên cả 3 tiêu chí, sổ vụ, sổ người chết và số người bị thương”; đồng thời, phát huy kết quả đã đạt được trong thực hiện Chỉ thị số 02/2012/CT- UBND-NC của UBND tỉnh “về tăng cường các biện pháp bảo đảm trật tự, an toàn giao thông trên địa bàn tinh UBND tỉnh ” trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk đã thu được nhiều kết quả. Trong năm giai đoạn từ năm 2017 đến năm 2021, trên địa bản tỉnh đã xét xử theo thống kê của Văn phòng - Tòa án nhân dân tỉnh Đắk Lắk là 621 vụ/644 bị cáo về tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ. Qua thực tiễn công tác xét xử sơ thẩm, phúc thẩm trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk về cơ bản đã thực hiện tương đối tốt công tác xét xử đối với tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ, đáp ứng được yêu cầu đấu tranh phòng chống tội phạm, bảo đảm công lý, quyền con người, quyền và lợi ích của tổ chức, cá nhân và lợi ích nhà nước đối với loại tội 2 phạm này, không để xảy ra trường hợp oan sai, bỏ lọt tội phạm. Song vẫn tồn tại không ít những khó khăn vướng mắc, cũng như những sai sót trong việc thi hành pháp luật hình sự cũng như các quy định của pháp luật chuyên ngành trong việc giải quyết tội phạm vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ. Nguyên nhân do tính chất phức tạp của các vụ án về tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ cũng như việc ban hành hướng dẫn thi hành chưa kịp thời nên nhiều bản án bị câp trên hủy hoặc sửa vì lý do áp dụng không đúng pháp luật hoặc có vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng. Ngoài lý do khách quan còn một phần do lỗi chủ quan yếu kém của Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân trong việc hiểu và áp dụng các quy định của pháp luật trong quá trình xét xử các vụ án. Trước thực trạng trên, đặt ra vấn đề cần nghiên cứu về việc áp dụng pháp luật, kiến nghị, đề xuất phương hướng hoàn thiện pháp luật liên quan và nêu lên các giải pháp góp phần đấu tranh phòng ngừa, xử lý, đảm bảo việc xét xử công bằng, tránh oan sai, bỏ lọt tội phạm đối với tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ trên cơ sở số liệu thực tiễn địa bàn tỉnh Đắk Lắk. Vì vậy, tác giả chọn vấn đề “Tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ (trên cư sở thực tiễn địa bàn tỉnh Đẳk Lắk) ” làm đề tài luận văn thạc sĩ luật học. • • S • 2. Tình hình nghiên cứu 3 • • • Ở nước ta đã có một số công trình nghiên cứu về tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ trong luật hình sự Việt Nam ở cấp độ luận văn và nhiêu bài viêt như: Luận văn thạc sĩ luật học “Các tội vi phạm an toàn •••••/• giao thông đường bộ theo Luật hình sự Việt Nam trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi” của tác giải Nguyễn Thị Thúy Na, Hà nội, năm 2015; Luận văn thạc sĩ luật học “7ợz vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ theo quy định của pháp luật hình sự Việt Nam từ thực tiễn Thành phố Hồ Chí Minh ” của tác giả Nguyễn Hồng Phong, Hà Nội, năm 2019; Các công trình trên đã nghiên cứu, khái quát một số vấn đề lý luận và thực tiễn trong việc áp dụng pháp luật về tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ, nhưng nghiên cứu ở góc độ phòng ngừa tội phạm hoặc tội phạm này, không áp dụng ở địa phương khác. Cho đến nay trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk chưa có công trình nghiên cứu về đề tài tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ. Do vậy, đòi hỏi phải có sự nghiên cứu cụ thể, đầy đủ, rõ ràng, để có luận cứ khoa học cho việc đưa ra những kiến nghị, các giải pháp nhăm hoàn thiện quy định pháp luật và giải pháp góp phân đâu tranh, phòng chống, ngăn ngừa, xử lý có hiệu quả tội phạm vi phạm quy định về tham gia giao thông đuờng bộ trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk. Vì vậy, tác giả lựa chọn đề tài nghiên cứu về tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đuờng bộ trên cơ sở thục tiễn địa bàn tỉnh Đắk Lấk. 4 3. Đối tương, phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tượng nghiên cứu: Những vấn đề lý luận, pháp lý và thực tiễn về tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ, trên cơ sở thực tiễn xét xử địa bàn tỉnh Đắk Lắk. 3.2. Phạm vỉ nghiên cứu: Đề tài nghiên cứu trong phạm vi những vấn đề liên quan đến tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ dưới góc độ luật hình sự, trên cơ sở nghiên cứu thực tiễn xét xử về loại tội phạm này trên địa bàn tỉnh Đắk Lấk trong giai đoạn từ năm 2017 đến năm 2021. 4. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu 4.1. Mục đích của đề tài: Tập trung làm rõ những vấn đề về lý luận, pháp lý về các quy định của pháp luật liên quan đến tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ. Trên cơ sở nghiên cứu thực tiễn áp dụng pháp luật hình sự xuất phát từ thực trạng, thực tiễn xét xử về tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk, làm sáng tở các vấn đề về định tội danh, quyết định hình phạt khi xét xử tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ để tìm ra những hạn chế, thiếu sót và giải pháp nâng cao hiệu quả áp dụng pháp luật về tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ và pháp luật chuyên ngành liên quan, nâng cao hiệu quả, chất lượng xét xử của Tòa án cũng như góp phần trong cuộc đấu tranh, phòng, chống tội phạm này trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk. 5 4.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Làm sáng tỏ các vấn đề lý luận liên quan đến tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ trong BLHS năm 2015; các dâu hiệu pháp lý đặc trưng, thực trạng áp dụng pháp luật khi định tội danh, quyết định hình phạt, trách nhiệm dân sự đối với tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ; so sánh tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ với các tội phạm khác có liên quan. Nghiên cứu thực tiễn áp dụng các quy định về tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk. Kiến nghị hoàn thiện pháp luật và các giải pháp nâng cao hiệu quả áp công tác xét xử các quy định về tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk. 5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của luận văn ơ • • • Đề tài là một công trình nghiên cứu vừa có ý nghĩa về mặt lý luận vừa có ý nghĩa về mặt thực tiễn trong xét xử đấu tranh phòng chống tội phạm vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ. về mặt lý luận: Đề tài góp phần hoàn thiện quy định cùa tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ tại Điều 260 BLHS năm 2015, sửa đổi, bổ sung 6 năm 2017, đồng thời có thể sử dụng làm tài liệu tham khảo trong công tác đào tạo, nghiên cứu khoa học pháp lý hình sự Việt Nam. về mặt thực tiền: Những kiến nghị, giải pháp nêu trong luận văn sẽ góp phần nâng cao hiệu quả của công cuộc đấu tranh, phòng chống tội phạm vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ. Ngoài ra, đề tài có thể sử dụng làm tài liệu tham khảo cho lực lượng điều tra, truy tố, xét xử tội phạm này trong cả nước nói chung và trên địa bàn tỉnh Đấk Lắk nói riêng. 6. Phương pháp luận và các phương pháp nghiên cứu Phương pháp luận: Trên cơ sở nền tảng phương pháp luận của Chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, những đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước trong công cuộc đấu tranh, phòng, chống tội phạm vê trật tự an toàn xã hội nói chung và tội vi phạm quy định vê tham gia giao thông đường bộ nói riêng. Các văn bản liên quan trong công tác phối hợp đấu tranh, phòng, chống các hành vi và tội phạm vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ. Các phương pháp khác: Trong đề tài đã sử dụng các phương pháp nghiên cứu khoa học luật hình sự và tội phạm học như: Phương pháp thống kê hình sự, phương pháp phân tích tổng hợp và so sánh, phương pháp liệt kê, phương pháp quy nạp diễn giải, phương pháp phân tích thống kê số liệu, phương pháp đối chiếu, phương pháp chứng minh ... Các phương pháp nghiên cứu nêu trên được sử dụng một cách 7 đan xen, linh hoạt để tạo ra kết quả nghiên cứu của đề tài. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, luận văn gồm 2 chương với các nội dung như sau: Chương 1. Một số vấn đề lý luận và quy định hiện hành về tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ. Chương 2. Thực tiễn xét xử, kiến nghị hoàn thiện pháp luật và giải pháp nhằm nâng cao chất lượng xét xử đối với tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ tại tỉnh Đắk Lắk. Chương 1 MỘT SỐ VẤN ĐÈ LÝ LUẬN VÀ QUY ĐỊNH HIỆN HÀNH VỀ TỘI VI PHẠM QUY ĐỊNH VÈ THAM GIA GIAO THÔNG ĐƯỜNG BỘ 1.1. Một số vấn đề lý luận về tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ 1.1.1. Khải niệm tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ ____________________________ 9 _____ Khái niệm tội phạm được định nghĩa cụ thê tại Bộ luật hình sự 2015: ••1•••••••• _____ 9 Tội phạm là hành vi nguy hiêm cho xã hội được quy định trong Bộ 8 _____ luật hình sự, do người có năng lực trách nhiệm hình sự hoặc pháp nhân thương mại thực hiện một cách cố ý hoặc vô ý, xâm phạm độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ Tổ quốc, xâm phạm chế độ chính trị, chế độ kinh tế, nền văn hóa, quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, xâm phạm quyền con người, quyền, lợi ích hợp pháp của công dân, xâm phạm những lĩnh vực khác của trật tự pháp luật xã hội chủ nghĩa mà theo quy định của Bộ luật này phải bị xử lý hình sự [35, Điều 8], Như vậy, có thể thấy rằng khái niệm tội phạm đã trải qua nhiều lần lập pháp nhưng nội hàm của khái niệm này vẫn không có những thay đổi về bản chất nó vẫn được coi là hành vi nguy hiểm cho xã hội và chỉ bị xử lý hình sự khi hành vi đó được quy định cụ thể trong luật hình sự. Trong khoa học hình sự, một hành vi bị coi là tội phạm khi có đủ bốn dấu hiệu, bao gồm: tính nguy hiểm cho xã hội, tính có lỗi, tính trái pháp luật và tính phải bị xử lý hình sự. Tính phải bị xử lý hình sự đối với một hành vi được hiểu là hành vi đó phải được qui định trong BLHS bằng một tội phạm cụ thể và kèm theo đó một hình phạt cũng như các biện pháp xử lý hình sự khác tương ứng. Hay nói khác hơn, dấu hiệu phải bị xử lý hình sự là dấu hiệu luôn gắn với mọi tội phạm trong BLHS. Theo GS.TSKH Lê Văn Cảm, khái niệm này còn thiêu một dâu hiệu cơ bản là 9 tội phạm do người đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự thực hiện [9, tr. 306], cũng theo GS.TSKH Lê Văn Cảm thì bất kỳ một khái niệm, phạm trù hoặc hiện tượng pháp luật nào nói chung (và pháp luật hình sự nói riêng) cần phải đáp ứng được 04 tiêu chí chủ yếu là: Chặt chẽ về mặt logic; Chính xác về mặt ngôn ngữ; Ngắn gọn về hình thức (cấu trúc) và phải đầy đủ về mặt nội dung, đồng thời đưa ra khái niệm tội phạm như sau: Tội phạm là hành vi nguy hiểm cho xã hội, được quy định trong pháp luật hình sự (hay còn gọi là “trái pháp luật hình sự” hoặc “bị pháp luật hình sự cấm”, do cá nhân (người) có năng lực TNHS và đủ tuổi chịu TNHS thực hiện một cách có lỗi (cố ý hoặc vô ý) [9, tr. 298], Hiện nay, khái niệm về tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ còn có nhiều quan điểm khác nhau. Theo tác giả Nguyễn Hồng Phong: Tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ tức là hành vi của người tham gia giao thông đường bộ có năng lực trách nhiệm hình sự và đủ tuồi chịu trách nhiệm hình sự mà vi phạm quy định về an toàn giao thông đường bộ, do lỗi vô ý gây thiệt hại nghiêm trọng cho sức khỏe, tài sản của người khác hoặc gây thiệt hại cho tính mạng người khác [23, tr.10]. 10 Còn theo tác giả Trần Hải Đăng: Tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ được hiếu là hành vi chủ thể tham gia giao đường bộ vi phạm quy định về an toàn giao thông đường bộ theo quy định của BLHS hiện hành, do người có năng lực trách nhiệm hình sự và đủ tuồi chịu trách nhiệm hình sự • • 4^2 • • • • thực hiện một cách vô ý, gây thiệt hại cho tính mạng hoặc gây thiệt hại nghiêm trọng cho sức khỏe, tài sản của người khác. Đê đưa ra được khái niệm đây đủ vê tội vi phạm quy định vê tham gia giao thông đường bộ thì cần làm rõ nội hàm của tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ và phải thể hiện được đầy đủ các đặc điểm, nội dung của khái niệm tội phạm nói chung và tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ nói riêng được quy định tại Điều 260 của BLHS. Có thể thấy rằng việc xác định hành vi vi phạm các quy định về tham gia GTĐB không chỉ căn cứ vào các quy định của Bộ luật hình sự hiện hành mà phải căn cứ vào các quy định tại Luật giao thông đường bộ hiện hành và các văn bẳn hướng dẫn của các cơ quan có thẩm quyền liên quan đến hoạt động giao thông đường bộ (luật chuyên ngành). Bên cạnh hậu quả gây thiệt hại là yếu tố bắt buộc, thì tại khoản 4 Điều 260 của BLHS cũng có quy định về trường hợp có khả năng thực tế dẫn đến hậu quả thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng cũng được coi là tội vi phạm quy 11 định về tham gia giao thông đường bộ. Dựa trên những lý luận chung về khái niệm tội phạm và những đặc điểm riêng của tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ tác giả luận văn đưa ra khái niệm về tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ như sau: Tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ là những hành vi nguy hiểm cho xã hội, xâm phạm về những quy tắc an toàn giao thông đường bộ được quy định trong luật chuyên ngành và Bộ luật hình sự, do người có năng lực trách nhiệm hình sự và đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự thực hiện một cách vô ý gây thiệt hại tính mạng hoặc gây thiệt hại nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng cho sức khỏe, tài sản của người khác. 1.1.2. Các dấu hiệu pháp lý của tội vỉ phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ Trước hết cần khái quát về các dấu hiệu tội phạm nói chung thông qua các yếu tố cấu thành tội phạm. Câu thành tội phạm là một trong những điêu kiện chung và quan trọng nhất để định tội danh chính xác, những hành vi nguy hiểm cho xã hội không thoả mãn đầy đủ các dấu hiệu của 01 cấu thành tội phạm thì không thể đặt ra việc Định tội danh. Theo khoa học hình sự thì cấu thành tội phạm có 04 yếu • • • • • 12 •X• J