luan van,khoa luan, thac si , su pham1document,pdf,docx,download
Trần Thu Hậu
Khóa luận tốt nghiệp
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI 2
KHOA NGỮ VĂN
*************
TRẦN THU HẬU
HIỆN THỰC CHIẾN TRANH VÀ SỐ PHẬN
CON NGƯỜI TRONG TẬP TRUYỆN
CỎ LAU CỦA NGUYỄN MINH CHÂU
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Chuyên ngành: Văn học Việt Nam
HÀ NỘI – 2009
1
tai lieu,dh su pham, luan van thac si,123doc1bao cao,tieu luan,de tai khoa hoc,khoa luan,tieu luan
luan van,khoa luan, thac si , su pham2document,pdf,docx,download
Trần Thu Hậu
Khóa luận tốt nghiệp
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI 2
KHOA NGỮ VĂN
*************
TRẦN THU HẬU
HIỆN THỰC CHIẾN TRANH VÀ SỐ PHẬN
CON NGƯỜI TRONG TẬP TRUYỆN
CỎ LAU CỦA NGUYỄN MINH CHÂU
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Chuyên ngành: Văn học Việt Nam
Người hướng dẫn khoa học
ThS. NGUYỄN THỊ TUYẾT MINH
HÀ NỘI – 2009
2
tai lieu,dh su pham, luan van thac si,123doc2bao cao,tieu luan,de tai khoa hoc,khoa luan,tieu luan
luan van,khoa luan, thac si , su pham3document,pdf,docx,download
Trần Thu Hậu
Khóa luận tốt nghiệp
LỜI CẢM ƠN
§Ó h oµn th µnh khã a luËn tèt nghiÖp nµy , ng êi viÕt nh Ën
® îc sù chØ b¶o, gió p ®ì t Ën t×nh cña c ¸c thÇy c« t rong khoa
Ng÷ V¨n, trong tæ V¨n häc V iÖt Nam, ® Æc biÖt l µ sù gióp ®ì
c ña c« gi ¸o Nguy Ôn ThÞ TuyÕ t Min h. T«i xin göi lêi c¶m ¬n
c h© n thµnh tí i c¸c th Çy c « gi¸ o.
Hµ Néi, ngµy 15 th¸ng 5 n¨m 2009
T¸c gi¶ khãa l uË n
TrÇ n Thu HË u
3
tai lieu,dh su pham, luan van thac si,123doc3bao cao,tieu luan,de tai khoa hoc,khoa luan,tieu luan
luan van,khoa luan, thac si , su pham4document,pdf,docx,download
Trần Thu Hậu
Khóa luận tốt nghiệp
LỜI CAM §OAN
T«i xin cam ®oan kh ãa lu Ën n µy l µ k Õt q u¶ nghiªn cøu cña
ri ªng t«i. KÕt qu¶ nghiªn cø u nµy cha ® îc c«ng bè ë ® ©u vµ
d íi h×n h thø c n µo. NÕu sai t«i xin c hÞu t r¸ch nhi Öm.
Hµ Néi, ngµy 1 5 th¸ ng 5 n¨m 20 09
T¸c gi¶ khãa luË n
TrÇ n Thu HËu
4
tai lieu,dh su pham, luan van thac si,123doc4bao cao,tieu luan,de tai khoa hoc,khoa luan,tieu luan
luan van,khoa luan, thac si , su pham5document,pdf,docx,download
Trần Thu Hậu
Khóa luận tốt nghiệp
MỤC L ỤC
Më ®Çu....................................................................................................................... 5
1. LÝ do chän ®Ò tµi................................................................................................... 5
2. LÞch sö vÊn ®Ò ...................................................................................................... 7
3. Môc ®Ých nghiªn cøu........................................................................................... 8
4. NhiÖm vô nghiªn cøu.......................................................................................... 8
5. §èi tîng vµ ph¹m vi nghiªn cøu...................................................................... 8
6. Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu.................................................................................... 9
7. §ãng gãp cña khãa luËn..................................................................................... 9
8. Bè côc cña khãa luËn........................................................................................... 10
Ch¬ng 1: Nh÷ng vÊn ®Ò chung............................................................................ 11
1.1.Kh¸i qu¸t vÒ ®Ò tµi chiÕn tranh trong v¨n xu«i ViÖt Nam hiÖn
®¹i............................................................................................................................... 11
1.2.VÞ trÝ tËp truyÖn Cá lau cña NguyÔn Minh Ch©u trong ®êi sèng v¨n
häc ®¬ng ®¹i ViÖt Nam......................................................................................... 14
Ch¬ng 2: HiÖn thùc chiÕn tranh trong tËp truyÖn Cá lau
..................................................................................................................................... 18
2.1. C¶m høng nhËn thøc l¹i hiÖn thùc chiÕn tranh............................................ 18
2.2. HiÖn thùc “Nçi buån chiÕn tranh” ............................................................... 22
Ch¬ng 3: Sè phËn con ngêi trong tËp truyÖn Cá lau
..................................................................................................................................... 27
3.1.Sè phËn ngêi lÝnh............................................................................................. 27
3.1.1.Nh÷ng ngêi anh hïng trong chiÕn tranh................................................. 27
3.1.2.Nh÷ng sè phËn bi kÞch trong ®êi thêng................................................... 32
3.2.Sè phËn ngêi phô n÷- nh÷ng nµng väng phu............................................... 38
5
tai lieu,dh su pham, luan van thac si,123doc5bao cao,tieu luan,de tai khoa hoc,khoa luan,tieu luan
luan van,khoa luan, thac si , su pham6document,pdf,docx,download
Trần Thu Hậu
Khóa luận tốt nghiệp
KÕt luËn...................................................................................................................... 44
Tµi liÖu tham kh¶o.................................................................................................... 47
6
tai lieu,dh su pham, luan van thac si,123doc6bao cao,tieu luan,de tai khoa hoc,khoa luan,tieu luan
luan van,khoa luan, thac si , su pham7document,pdf,docx,download
Trần Thu Hậu
Khóa luận tốt nghiệp
MỞ ĐẦU
1 .LÝ do chä n ® Ò tµi
NguyÔn Minh Ch© u lµ mét tron g sè c ¸c nhµ v¨n lín cña
v¨n hä c ViÖt Nam h iÖ n ®¹i ViÖt N am nöa sau thÕ kû XX. Sin h
ra t ¹i mét vïng qu ª giµu truyÒn thèng c¸ch m¹n g , g¾n bã víi sù
ng hiÖ p cÇm bó t cñ a mét ngêi lÝnh , Nguy Ôn Minh Ch© u cã dÞ p
®i vµ tiÕ p xó c víi thù c tÕ si nh ®éng cña cuéc sè ng. ¤ng cïng
®å ng ® éi tr¶i qua nh ÷ng n¨m th¸ng ¸c liÖt cña cu éc kh ¸ng ch iÕn
c hèng Mü c øu níc vµ gi ai ® o¹n c am g o nhÊt cña nh÷ng n¨m
h oµ b×nh x©y dùng Tæ què c. ë con ngêi «ng næi b Ët n iÒm ®am
mª s¸ng t¹o, s ù dòng c¶m ® ¸ng quý cña mét n h©n c¸ch n hµ v¨n
c ã t×nh y ªu s©u nÆng víi cuéc sè ng , con ngê i, qu ª h ¬ng, ®Êt
n íc. Sù n ghi Öp v¨ n ch¬n g l µ tÊm g¬n g ph ¶n chi Õu qu ¸ tr×nh
ph ¸t tri Ón cñ a v¨n xu« i ViÖt Nam ® ¬ng ®¹i. Trí c 19 75, s¸ng
t ¸c mang ®Ëm chÊt sö th i cña «ng ®· gã p ph Çn t¹ o n ªn b øc phï
®i ªu h oµnh t r¸n g vÒ hiÖn thù c anh hïng cña d ©n té c ta trong
c hi Õn tranh vÖ què c. Sau 1975 tõ cué c “ Ch iÕn ® Êu cho quy Òn
sè n g cña c¶ d ©n téc ” nhµ v¨n c ïng ®Êt ní c chu yÓn sang
“ Ch iÕn ® Êu cho quyÒn sèn g cña tõn g con n gêi”[6, tr 390 ]. N Òn
v¨n häc mang ©m hën g sö thi víi qu an ni Öm cã phÇn gi ¶n ®¬n
vÒ c hiÕn tran h vµ con ng êi n ay kh« ng cßn ®ñ søc chuy Ón t¶i
b ao vÊn ®Ò b øc xóc . Lµ nh µ v¨n t©m huyÕt suè t ® êi t r¨n t rë , b ¨n
kh o¨n nh ngän n Õn tù ®èt th©n m×nh ®Ó ch ¸y s¸ng vµ Ng uyÔn
M inh Ch©u lµ mét tron g nh÷ng “Ngêi më ®ê n g t inh anh vµ
tµ i n¨n g nhÊt” (Ngu yªn Ngä c) cña c« ng cuéc ®æi míi v¨n hä c.
ë Ng uyÔn Min h Ch©u sù ®æi míi m¹nh mÏ trong ý thøc n ghÖ
7
tai lieu,dh su pham, luan van thac si,123doc7bao cao,tieu luan,de tai khoa hoc,khoa luan,tieu luan
luan van,khoa luan, thac si , su pham8document,pdf,docx,download
Trần Thu Hậu
Khóa luận tốt nghiệp
th uËt lu«n ®i l iÒn víi nh ÷ng t×m tßi , ®æ i míi tron g s¸ng t¸c c ña
nh µ v¨n . Cá la u tËp truy Ön cu èi cïng cña ® êi v¨n Ngu yÔn Minh
Ch©u cã mé t ý nghÜ a qu an träng tron g cao trµo ®æi míi v¨ n h äc
nh ÷ng n ¨m 1 980 . Ngh iªn cøu vÒ mét nh µ v¨n ®i
tiªn ph ong
t ron g trong sù n ghiÖ p ® æi mí i v¨ n hä c vµ t×m hiÓu vÒ mé t tËp
t ruyÖn ®Æ c s¾ c cñ a « ng , chón g t«i mong muè n tiÕp tô c ® Þnh vÞ
vµ nh Ën thøc s©u s¾c h¬n vÒ nh÷ ng ®ã ng gã p nghÖ thu Ët cñ a nhµ
v¨n .
Sa u 1975 , ® Êt ní c ViÖt Nam b íc sang thêi k ú hßa b×nh .
Song sù khèc li Öt cñ a ch iÕn tranh vµ sè phËn con ngêi lu«n lµ
c ¶m høng s¸ng t ¸c cña nhiÒu nhµ v¨ n . Tuy kh«ng chiÕm mét vÞ
t rÝ sè mét nh gia i ® o¹n tr íc nhn g ®Ò tµ i chiÕ n tranh vµ sè
ph Ën con ngêi vÉn ph¶n ¸nh râ n Ðt qu ¸ t r×nh chuy Ón biÕn cñ a ý
th øc v¨n h äc, n hÊt lµ t õ khi ® Êt n í c bí c vµo th êi kú ®æi míi.
Trong cué c sèng ®êi thêng, v¨n xu«i viÕt vÒ ch iÕn t ranh
vµ con ng êi cã nh ÷ng ®Ønh cao tiªu biÓu . HiÖn thùc ®êi sèng
c ña mçi c ¸ nh ©n sau chiÕ n tranh ®· th«i thóc ng êi cÇm b ót cã
l ¬ng tri ph¶i nãi “bao ®iÒu b ·o tè ë bªn tron g” mµ mé t t hêi
hä cha kÞp nãi . Víi ®é lïi th êi gian , c¸c nh µ v¨n viÕt vÒ chi Õn
t ranh cã sù th Êu ®¸o tõng tr¶i h¬n . Hä ®· “t¸i bót” vÒ chi Õn
t ranh vµ sè ph Ën con n gêi t rªn nhiÒu b ×nh diÖn , cÊp ®é . §ã lµ
nh ÷ng t r¨n t rë , nh÷ng ch iªm nghiÖm ®Çy suy t vÒ hiÖn thù c.
Cã th Ó n ãi t ron g tËp truyÖn Cá la u Ng uyÔn Minh Ch©u ® · ph ¶n
¸ nh râ nÐt vÒ hi Ön th ùc chiÕn tranh vµ sè ph Ën con ngêi , ®Æc
bi Öt lµ s è ph Ën ngê i lÝnh trë vÒ sau chi Õn tranh .
Chän ®Ò tµi: HiÖ n thùc c hi Õn tranh v µ sè phË n co n ng ê i
trong tË p truyÖn Cá lau t¸c g i¶ kh o¸ luËn mong muèn
8
tai lieu,dh su pham, luan van thac si,123doc8bao cao,tieu luan,de tai khoa hoc,khoa luan,tieu luan
gã p
luan van,khoa luan, thac si , su pham9document,pdf,docx,download
Trần Thu Hậu
Khóa luận tốt nghiệp
ph Çn lµm râ h¬ n vÊn ®Ò chiÕ n tranh vµ c on ngêi s au 1975. B ªn
c ¹n h ®ã , viÖc thù c h iÖn ®Ò tµi ngh iªn cø u cßn cã ý ngh Üa v«
c ïng q uan trä ng ®è i víi viÖc hä c tËp vµ n ghiªn cøu k h oa häc
v¨n ch¬ng cñ a mét sinh viªn Ng÷ v¨n tr íc ngìng cöa nghÒ
ng hiÖ p vµ t¬ng lai.
2 . LÞch s ö vÊn ®Ò
§Ò t µi chiÕn t ranh vµ sè ph Ën con ng êi lµ mét dßng ch ¶y
kh «ng ngõ ng cña v¨n häc ViÖt Nam. Mç i giai ®o¹n lÞch sö c¸c
nh µ v¨n l¹i ph ¶n ¸nh vÊn ®Ò ë nh÷ ng ® iÓ m nh×n vµ c¸ch c¶m
nh Ën kh ¸c nhau . Khi t hùc hi Ön ® Ò t µi: HiÖn thùc chiÕn tra nh
vµ sè phË n con ng êi tro ng tË p tr uyÖn Cá la u c ña Ng uy Ôn
Mi nh Ch©u chóng t«i tËp trun g chó ý vµo mét sè c«ng t r×nh
s au:
Cuèn NguyÔn Mi nh Ch© u v Ò t¸ c g ia t¸ c phÈm (Ngu yÔn
Träng Hoµn gi íi thiÖu vµ tuy Ón chän ) ®· tËp h î p kh ¸ ®Çy ®ñ
c ¸c bµi viÕt vÒ cué c ® êi, s ù ng hiÖ p cña Nguy Ôn Minh Ch ©u ®îc
® ¨ng r¶i r¸c trªn c¸ c b ¸o, t¹p chÝ nhi Òu n¨ m qua. Tron g ®ã ®¸ng
c hó ý lµ b µi “ § êng tíi Cá la u” cña Chu V ¨n S¬n . ë ® ©y t¸c gi¶
® · kh ¼ng ®Þnh : “Tron g cuéc chiÕn t ranh kh èc li Öt vµ dai d ¼n g
v õa qua , vÎ ® Ñp mÉu tÝnh ®iÓn h×nh nhÊt c ña ngêi ph ô n÷ ViÖt
Na m” [6 , tr221 ].
T¸c gi¶ Ph ¹m Duy NghÜa trong cuèn Nhµ v¨ n Ng uy Ôn
Mi nh Ch©u vµ c¶m høng nh© n v¨ n (Nh µ xuÊ t b ¶n Hé i nhµ
v¨n ) ® · Ýt nh iÒu ®Ò cËp tí i kiÓu con n gêi c« ®¬n vµ nh ©n vËt sè
ph Ën .
T¸c gi ¶ T«n Ph¬ng Lan tron g b µi viÕt : “ Ng êi lÝnh tron g
v ¨n xu«i viÕt v Ò chiÕn tranh cña nh÷ng nhµ v¨n c Çm só n g” (B¸o
9
tai lieu,dh su pham, luan van thac si,123doc9bao cao,tieu luan,de tai khoa hoc,khoa luan,tieu luan
luan van,khoa luan, thac si , su pham10document,pdf,docx,download
Trần Thu Hậu
Khóa luận tốt nghiệp
V ¨n ngh Ö Qu ©n ®é i sè 4 -1995 ) ®· ®Ò c Ëp cô t hÓ : “Ngêi lÝnh
tron g v¨n häc thêi kú nµ y ®îc th Ó hiÖn tr ong nhiÒu h ×nh ¶nh
n gêi lÝnh trë vÒ vµ bí c vµo cuéc sè n g, cué c chiÕn ®Êu míi
t ¬n g ®èi ®¬n th ¬n g ® éc m· tron g du y tr× cuéc sè n g b ×nh
th ên g cho c¸ nh©n , cho gia ®×nh , c ho x· héi ” [7 ,t r96].
T¸c gi¶ TrÞnh Thu Tu yÕt trong b µi viÕt : Mét vµi kiÓu l o¹i
nh ©n vËt tro n g tru yÖn n g¾n Cá lau cña N guyÔn Minh Ch©u (T¹ p
c hÝ V ¨n ng hÖ Qu© n ®éi s è 8-1999) ch o r»ng: “Cá la u lµ mét
nh ã m tîn g ®µi vÒ sè ph Ën c on n gêi .”
Nh ×n ch ung c¸c ý kiÕn ® ¸nh gi ¸ vÒ Cá lau míi chØ d õng
l ¹i ë n h÷ng nh Ën xÐt kh¸i qu¸t. TiÕp thu gîi ý cñ a nh÷ng nhµ
ng hiª n cø u , kh o¸ luËn ®i vµo t×m hiÓu mét c¸ ch h Ö thèn g : Hi Ön
th ùc chiÕ n tranh vµ sè phËn con ng êi tron g tË p tru yÖn Cá lau
c ña Ngu yÔn Minh Ch©u .
3 . Môc ® Ých nghiªn cøu
Thùc h iÖn ®Ò t µi : HiÖ n t hùc chiÕn tr anh vµ sè p hË n con
ng êi tro ng tËp tr uyÖn Cá la u cña Ng uy Ôn Minh Ch© u t¸ c gi¶
kh o¸ lu Ën muèn lµm râ nh÷ng ®ãng gã p míi mÎ cña Ngu yÔn
M inh Ch©u t rong qu an niÖm vÒ con ng êi vµ qu an ni Öm h iÖn
th ùc . Tõ ®ã cµn g nh Ën thøc râ h¬n vÞ trÝ v¨n hä c sö cña n hµ v¨n
®è i víi ® êi sèn g v¨n hä c ®¬ng ®¹i ViÖt Nam.
4 . Nhi Öm v ô nghiªn cøu
Nh iÖm vô t räng t© m cña kh o¸ lu Ën lµ t× m hiÓu hiÖn th ùc
c hi Õn tranh vµ sù ch i ph èi cñ a n ã tí i s è ph Ën con ng êi trong
t Ëp tru yÖn Cá lau cña Nguy Ôn M inh Ch ©u .
10
tai lieu,dh su pham, luan van thac si,123doc10bao cao,tieu luan,de tai khoa hoc,khoa luan,tieu luan
luan van,khoa luan, thac si , su pham11document,pdf,docx,download
Trần Thu Hậu
Khóa luận tốt nghiệp
5 . §è i tî ng vµ ph¹m vÞ ng hiªn cøu
§è i tî ng nghi ªn cøu cñ a kh o¸ luËn lµ tËp t ru yÖn Cá lau
c ña Nguy Ôn Minh Ch©u .
V Ò ph ¹m vi ng hiªn cøu kho¸ lu Ën tËp tru ng ®i vµo l µm râ
vÊn ® Ò hiÖn thù c chiÕn tranh vµ sè phËn con ngêi trong tËp
t ruyÖn Cá la u.
TËp t ruy Ön b ao gå m b a t¸c ph Èm:
Cá Lau
M ïa tr¸i cãc ë miÒn Nam
Phiªn chî Gi¸t
Trong qu ¸ t r×nh ng hiªn cøu , chóng t« i cã so s ¸nh ví i mét
sè t ¸c phÈm cña Nguy Ôn Minh Ch© u tríc 197 5 nh M¶ nh
tr¨ng c uèi rõng , DÊu ch©n ng êi lÝnh.
6 . Ph¬ ng p h¸p ng hiªn cøu
6 .1 . Ph¬ng ph¸p h Ö thè ng.
Ph¬ ng ph ¸p nµy nh» m hÖ th èng h o¸ c ¸c yÕu tè ngh Ö thu Ët
th Ó hi Ön vÊn ® Ò hiÖn thù c chiÕn tranh vµ s è ph Ën c on ng êi.
6 .2 . Ph¬ng ph¸p s o s¸nh .
Ph¬ng ph ¸p n µy ®îc sö dông trªn ha i b×nh diÖn ®ång
® ¹i vµ l Þch ® ¹i ®Ó thÊy ®îc n Ðt ® Æc s ¾c trong ngh Ö thu Ët thÓ
hi Ön h iÖn thùc chi ªn t ranh vµ sè phËn con ng êi cña tËp Cá l au.
6 .3 .Ph¬ng ph¸p ph ©n tÝc h tæng hî p.
Ph¬ ng ph ¸p nµy nh »m c¾t ng hÜa lý gi¶i ®Ó kh ¼ng ®Þn h
t Ýnh thu yÕt phôc cña vÊn ®Ò nghi ªn cøu .
7 . §ã ng gãp cña k hãa l uË n.
V íi ®Ò tµi n µy , kh ãa lu Ën gã p phÇn lµm râ h¬n vÒ h iÖn
th ùc chi Õn tranh vµ sè phËn con ngê i trong tËp Cá la u.
11
tai lieu,dh su pham, luan van thac si,123doc11bao cao,tieu luan,de tai khoa hoc,khoa luan,tieu luan
luan van,khoa luan, thac si , su pham12document,pdf,docx,download
Trần Thu Hậu
Khóa luận tốt nghiệp
K h o¸ lu Ën lµ mét t li Öu tha m kh ¶o rÊt thiÕt thùc tron g
hä c tËp vµ gi¶ng dËy t¸ c ph Èm cñ a Ngu yÔn Min h Ch©u vµ nh÷ng
t ¸c phÈm l iªn quan ® Õn chiÕn tranh, sè phËn con ngêi .
8 . Bè côc cña khãa luË n
Ng oµi ph Çn Më ®Çu , phÇ n KÕt luËn vµ Tµi liÖu th am kh ¶o,
kh o¸ luËn ®î c triÓn kh ai trong b a ch¬ng nh s au:
Ch¬ ng 1: Nh÷ng v Ên ®Ò c hung
Ch¬ ng 2: HiÖ n thùc chiÕn tranh tro ng tË p truy Ön Cá
la u
Ch¬ ng 3: Sè phË n con ngêi trong tËp truyÖn Cá la u
12
tai lieu,dh su pham, luan van thac si,123doc12bao cao,tieu luan,de tai khoa hoc,khoa luan,tieu luan
luan van,khoa luan, thac si , su pham13document,pdf,docx,download
Trần Thu Hậu
Khóa luận tốt nghiệp
CH¦¥NG 1
NH÷NG VÊN §Ò CHUNG
1 .1 Kh¸i qu¸t vÒ ® Ò tµi chiÕn tranh tro ng v¨ n xu«i ViÖt Na m
hiÖn ®¹i
LÞch sö ViÖt Nam l µ l Þch sö bèn ng h×n n ¨m dùn g n íc vµ
gi ÷ ní c. LÞ ch s ö cña mét d©n téc ki ªn cêng , kh«ng cam chÞu
ki Õp ®êi n« lÖ ® · kiªn qu yÕt ®øng l ªn c hèng kÎ thï x ©m l îc.
Chóng ta c ã quyÒn tù hµo vÒ t ruyÒn thèng ®¸nh gi Æc, vÒ tinh
th Çn bÊt k huÊt, vÒ nh ÷ng chi Õn c«ng hµ o h ïng chã i läi cñ a qu©n
vµ d©n t a. V¨n häc Vi Öt Nam lu«n g ¾n bã ch Æt chÏ víi ®ê i sèng
vµ vËn mÖnh cña d ©n téc. ViÕt vÒ chiÕn tranh lu«n l µ ng uån c¶m
hø ng cña nh iÒ u nh µ v¨n , ® Æc b iÖt lµ nh÷ng ngêi mÆc ¸o lÝnh .
V ¨n häc viÕt vÒ chiÕn tranh k h«ng chØ ghi l¹i
c¸i hµ o
hï ng, nh÷n g ch iÕn c«ng ë vïng ® Êt “thÐp ” vµ “löa”, nh÷ng ®Þa
b µn ¸c liÖt...mµ h¬n th Õ n ÷a l µ n Ðt d ¸ng , lµ g¬ ng mÆt , tÇm vãc,
l µ ph Èm chÊt con n gêi ®îc béc lé vµ ®Þnh h×nh t rong nh÷ng
h oµn c¶nh g ay g o, khè c liÖt . Cã thÓ n ãi tñ s¸ch hay nh Êt, ®å sé
nh Êt cñ a giai ® o¹n v¨n hä c 1945 -1975 lµ v¨n xu«i viÕt vÒ ®Ò tµi
c hi Õn tranh . §ã lµ sù ph ¶n ¸nh nhanh n h¹y kÞ p thêi nh÷ng c uéc
t iÕn c«ng , ra trËn ® Ó cæ vò, ®éng viªn ch o cuéc chiÕn ® Êu vÜ ® ¹i
c ña d ©n téc. Bao th Õ hÖ nh µ v¨n tµi n ¨n g ® · d Én ®éc gi ¶ vµo thÕ
gi íi cña lßng dòng c¶m, t×nh ngê i , ®ø c hy sinh...Nã i c¸ ch
kh ¸c ®ã lµ th Õ giíi cñ a c¸i cao c ¶, c¸i ®Ñp vît lªn sù huû diÖt
c ña b om ® ¹n , chiÕn tranh .V¨n xu«i viÕt vÒ chi Õn t ranh man g ©m
h ëng h µo hïng , ngîi ca lµ chñ yÕu . TÇm vãc thê i ®¹i cñ a cuéc
c hi Õn ® · gió p cho v¨n hä c kh¶ n¨ng míi t rong ph¶n ¸n h vµ ca
13
tai lieu,dh su pham, luan van thac si,123doc13bao cao,tieu luan,de tai khoa hoc,khoa luan,tieu luan
luan van,khoa luan, thac si , su pham14document,pdf,docx,download
Trần Thu Hậu
Khóa luận tốt nghiệp
ng îi chñ n ghÜa anh hïng c¸ch m¹ng ViÖt Nam. K h«n g khÝ sôc
s« i trong cuéc chi Õn t rêng kú anh dòn g cña d ©n té c ta ®îc
hi Ön lªn qu a hµng lo¹t c¸c t¸c phÈm tiªu biÓu: §Êt níc ® øng
l ªn, Rõng xµ nu cñ a Ng uyªn Ngä c, Mét truyÖn chÐp ë bÖ nh
v iÖn, Hß n ®Êt cña Anh §øc, M¶ nh tr¨ ng cuèi rõng , DÊ u ch© n
ng êi l Ýnh cñ a NguyÔn Mi nh Ch© u...§èi víi thÕ hÖ nh µ v¨n
t rëng th µnh t rong kh¸ ng chiÕn , ph¶n ¸nh h iÖn thù c c hi Õn t ranh
c ¸ch m¹ng vµ ngê i lÝn h võa lµ tr¸ch nhiÖm võa lµ ni Òm s ay mª
vµ chi Õn t rê ng ®· trë thµn h ®iÓm hé i tô trong suy ng hÜ cña hä .
C¸c t¸c gi¶ ngîi ca chñ nghÜ a anh hï ng c¸ch m¹ng th« ng qua vÎ
® Ñp cñ a ngêi l Ýnh ch iÕn ® Êu v× lý tëng ®éc lËp tù do. Sù cèng
hi Õn h Õt m× nh cho sù ng hiÖp chun g ch o chñ nghÜa anh hï ng
c ¸ch m¹ng vµ sù h y sinh cao c¶ ë ngêi lÝnh l µ th íc ®o duy
nh Êt ® Ó kh ¼ng ®Þnh nh©n c¸ch cña hä . Lí p lí p thÕ hÖ nh÷ng
ng êi cÇm són g hä gÆ p nhau ë lý t ëng c¸ch m¹ng cao c¶ , ë
t inh th Çn s½n sµng vî t lªn m a bom b· o ®¹n, ë t×nh ®å ng ®éi
th iªn g liªng . Hä ® · dÊn th ©n vµo n¬ i g ian khæ , ¸c li Öt ®Ó thö
th ¸ch ý chÝ k iªn ®Þnh vµ lý tëng mµ hä ® · chä n. NhiÒu t¸c
ph Èm ®· ® Æt n gêi lÝnh t ríc ranh giíi ngh iÖt ng· cña sù sèng
vµ c¸i ch Õt ®Ó kh¼ng ®Þnh ý nghÜa cao c¶ cña sù hy sinh . §ã lµ
nh ÷ng con ng êi ® ¹i diÖn ®Çy ®ñ ch o t Çm vã c, ý chÝ, kh¸t vä ng
c ña céng ® ång cña d ©n téc. Lý tëng vµ nh Ën thø c Êy trë th µnh
ý chÝ h µnh ®én g ë mçi ng êi lÝn h. Cha ba o g iê ý thø c céng
®å ng , chñ nghÜa a nh hïng t Ëp th Ó l¹i ®î c ®Ò cao vµ chø a ® ùng
nh iÒu ý nghÜa thÈ m mü nh vËy. Nã gãp ph Çn n ©ng cao vÞ thÕ
c on ng êi ViÖt Na m trong nh÷ng kh o¶nh kh¾c lÞch sö kh èc l iÖt
14
tai lieu,dh su pham, luan van thac si,123doc14bao cao,tieu luan,de tai khoa hoc,khoa luan,tieu luan
luan van,khoa luan, thac si , su pham15document,pdf,docx,download
Trần Thu Hậu
Khóa luận tốt nghiệp
l µm ph ong phó t hªm cho v¨n ch¬ng d ©n té c bëi chñ nghÜa anh
hï ng c ao c¶.
Sa u kh i chiÕn t ranh k Õt thó c , nh÷ng nh µ v¨n t rë vÒ tõ cuéc
c hi Õn ® · cã ®i Òu kiÖn nh×n nhËn l ¹i nh÷ng g× m×nh tr¶i nghi Öm
t ron g c hiÕn tranh. MÆc dï viÕt vÒ chiÕn tranh vµ ngê i lÝnh
s ong chÝn h hä l¹i ph ¸c häa nh÷n g ch ©n dung chiÕn s Ü g Çn víi
®ê i sèng hiÖn thù c h¬ n . VÎ ® Ñp lÝ tëng mµ tr íc ® ©y hä d µy
c «ng vun ® ¾p, c a n gîi dÇn dÇ n nhê ng chç cho c¸i ® Ñp cñ a sù
c hñ ®éng , tÝch cù c vît khã, vît khæ ® Ó lµm chñ cuéc sè ng
míi . V¨n xu«i sau 1975 viÕt vÒ chiÕn tranh ph¸t t riÓn m¹nh mÏ
t ron g thµn h tùu chu ng cñ a thêi kú ®æ i míi , lu «n ®ång hµnh g ¾n
bã ví i vËn mÖnh cña d ©n té c, ®i qu a nh÷ng b íc t h¨ ng trÇm vµ
th ùc sù ® · t¹o ra nh ÷ng biÕn ®æi s©u s¾c cña mét giai ® o¹n v¨n
hä c. Kh i hµo q uang chi Õn th ¾ng bít rùc rì ån µ o th× v¨n xu«i
viÕt vÒ chiÕn tranh còn g mang mµ u s ¾c kh ¸c . N h÷ng vÊn ®Ò sö
th i nay chuy Ón s ang mµu s ¾c thÕ sù . ChiÕn t ranh ® · lïi xa
nh ng bã ng ® en vÒ c hiÕn tranh vÉn k h«ng th«i ¸m ¶nh trong ®êi
sè ng x· héi. Ngêi cÇm bót cã c¸i n h×n trù c diÖn h¬n vÒ chiÕn
t ranh , v× vËy hiÖn thù c vÒ chi Õn tranh ®î c n h×n nh Ën ®¸n h gi ¸
mét c¸ch trung thù c, m¹n h d ¹n h¬ n. Nh vËy vÊn ®Ò chi Õn t ranh
® · b ¾t ®Çu ® îc ph©n tÝch ® µo s© u vµ khai th ¸c tõ nhiÒu gã c ®é ,
kh Ýa c¹nh kh ¸c nh au vµ nh ©n vËt ng êi lÝnh tron g v¨n hä c t hêi
kú nµy b ¾t ®Çu cã sù chu yÓn dÞch. N gêi lÝn h ®îc soi chi Õu
kh ¸m ph¸ ë nh iÒu gãc ®é , khÝ a c¹nh th Ó hiÖn “tÝnh chÊ t ®a t¹p ,
mu«n mµu mu«n v Î cña vò trô , cña c¸i th Õ giíi bao qua nh con
n gêi v µ n ga y tron g néi t©m con ngêi ” (NguyÔn Minh Ch ©u).
H×nh t îng ngêi lÝn h kh «ng cßn ®îc l ý tëng hã a, hä còng
15
tai lieu,dh su pham, luan van thac si,123doc15bao cao,tieu luan,de tai khoa hoc,khoa luan,tieu luan
luan van,khoa luan, thac si , su pham16document,pdf,docx,download
Trần Thu Hậu
Khóa luận tốt nghiệp
s ai lÇm còn g th ên g xuy ªn chiÕn ® Êu
ví i phÇn bãn g tèi cña
m×nh . §©y chÝnh l µ ®iÓm næi b Ët kh¸c b iÖt cña v¨n hä c viÕt vÒ
c hi Õn tranh vµ n gêi lÝn h thê i h Ëu chi Õn . N gêi lÝnh trë vÒ víi
c ué c sèng ® êi thên g còn g nh b ao con ng êi kh ¸c , hä t×m thÊy
ni Òm vui , nçi buå n , y ªu th ¬ng , c¨m h Ën , d òng c¶ m, tru ng
th µnh , ph¶n béi…Trong sè c ¸c t¸ c phÈm th Ó hiÖn ® Æc s¾c ®i Òu
®ã ph ¶i k Ó ® Õn: M iÒn ch¸y cñ a Ngu yÔn Min h Ch©u, §Êt Tr¾ng
c ña Ng uyÔ n Träng O¸nh , Thêi xa v¾ ng cña Lª Lùu , Nçi b uå n
c hiÕ n tra nh cña B¶o N inh , ¡n mµy d Ü v· ng cña Chu Lai, Chi m
Ð n bay cña Ngu yÔn TrÝ Hu©n , Kh« ng p h¶i tr ß ® ïa cña KhuÊt
Qu ang Thôy , Sao ®æØ ng«i cña Chu V¨n …Vµ kh «ng thÓ k h«ng
nh ¾c ®Õn Cá la u cña Nguy Ôn Minh Ch©u .
Cã th Ó nãi víi ®é lïi thêi gi an nh÷ ng ngêi cÇ m bó t ®·
b× nh tÜnh nh ×n l¹i cué c chiÕn víi tÇm nh×n ®Çy nh ©n v¨n vµ ®·
gã p mét tiÕng nãi cã g i¸ trÞ ch o v¨ n hä c ViÖt Nam. V¨n xu«i
viÕt vÒ chiÕn tranh vµ ngêi lÝnh chiÕm mét ph Çn kh ¸ lín trong
t oµn bé nÒn v¨n häc . Chón g ta h iÓu h¬n vÒ thêi kú ®au th ¬ng
mµ vÜ ®¹i , hµo hïng cñ a d ©n té c ta .
1 .2 VÞ trÝ tËp truyÖn Cá lau cña Ng uyÔn Minh Ch©u t ro ng ®ê i
sè ng v¨ n häc ®¬ng ®¹i ViÖt Nam.
Qu an s¸t sù vËn ®éng cña v¨n häc ViÖt Nam tõ sau 1 975 ,
c hóng ta thÊy v¨n xu« i cã nh÷ng bi Õn ® æi m¹nh mÏ s ©u s¾c.
Hµng lo¹t tªn tu æi t ¹o nªn diÖn m¹o, sù k hëi s¾c cña v¨n xu«i
V iÖt Na m thêi kú ® æi mí i nh Chu Lai , B¶o Ninh , D¬ng
Híng , T¹ D uy Anh , Ma V¨ n Kh ¸ng , P h¹m Th Þ Hoµi… t rong rÊt
nh iÒu tªn tuæi Êy Ngu yÔn Min h Ch ©u ®îc ®¸nh g i¸ lµ “ ngêi
më ®ên g tinh anh vµ tµ i n¨ng”( Nguy ªn Ng äc ). Trªn suèt l é
16
tai lieu,dh su pham, luan van thac si,123doc16bao cao,tieu luan,de tai khoa hoc,khoa luan,tieu luan
luan van,khoa luan, thac si , su pham17document,pdf,docx,download
Trần Thu Hậu
Khóa luận tốt nghiệp
t r×n h cña m×nh Ngu yÔn Minh Ch ©u ® · kh «ng ngõng suy ngh Ü,
ki Õm t×m nh÷ng c¸ch thÓ hiÖn míi vµ «ng ® · gÆt h ¸i ®î c nh iÒu
th µnh c«n g rùc rì mµ tËp truyÖn Cá la u lµ t iªu biÓu .
Tríc k hi vÒ víi cá lau c¸t bô i, n hµ v¨n N guyÔn Minh
Ch©u è m gÇn hai n¨m. Gia ®×nh, c¬ quan , b »ng h÷u kh¬ i ® éng
® Õn ®¸y lßng th¬n g y ªu t r¾c Èn ®Æng nÝu gi ÷ «ng ë l¹i l©u h¬n
víi trÇn th Õ. Trong khi ®ã th × «ng dèc hÕt m×nh ® Ó g ¾ng gái
tõ ng g iê mµ k Þp h oµn th µnh tËp truy Ön Cá la u tríc k hi n h¾m
m¾t. Nh µ xuÊt b¶ n V¨n häc ® · in mé t c¸ch tr©n träng vµ tËp
t ruyÖn Cá la u ®î c xu Êt b ¶n n¨m 19 89. TËp truyÖn ® · g©y mé t
t iÕng vang lín lµm thay ®æi lè i tiÕp nh Ën cña c«ng chóng y ªu
v¨n häc bÊy l©u nay . Hä nh Ën ra chi Õn tranh kh« ng chØ l µ n h÷ng
lê i ca tông nh ÷ng chiÕn c«n g vµ sù hy sinh anh dòng , lµ nh÷n g
t Êm hu©n ch¬ ng l Êp l¸nh trªn ngùc ngê i ch iÕn s Ü trë vÒ sau
c ué c chi Õn …Ví i t Ëp t ruyÖn Cá la u cña Ng uyÔ n Minh Ch©u
c hi Õn t ranh ®ån g ng hÜa víi ® au th¬n g . §Æc biÖt ch iÕn t ranh lµ
c hÕ t chã c vµ níc m¾t, lµ sù chia c ¾t vµ ¸m ¶nh , sù mÊt m¸t tan
vì trong h¹nh phó c gi a ®×n h.
TËp truyÖn Cá l au cã s ù míi mÎ trong néi dung vµ t du y
ng hÖ thu Ët . NguyÔn Minh Ch© u ®· kh ¼ng ® Þnh vÞ trÝ cñ a m×nh
kh i viÕt vÒ ® Ò tµi c hiÕn tranh vµ ng êi lÝnh . TËp truy Ön ® Æc s¾c
n µy ® · ®¹t gi¶i t hë ng cñ a Hé i Nhµ v¨n ViÖt N am (19 88-1989 ).
Cá la u gå m b a truy Ön ng ¾n :
Cá La u
Mïa tr¸i cã c ë miÒ n Nam
Phi ªn chî Gi¸ t
17
tai lieu,dh su pham, luan van thac si,123doc17bao cao,tieu luan,de tai khoa hoc,khoa luan,tieu luan
luan van,khoa luan, thac si , su pham18document,pdf,docx,download
Trần Thu Hậu
Khóa luận tốt nghiệp
M çi truyÖn kh o¶ng t rªn dí i 60 trang , d µy ®Æc chi tiÕt,
c uån c uén sø c vãc vµ ®i Öp t rïng ý nghÜa . TËp truyÖn Cá lau ®·
gã p ph Çn t«n vinh tªn tuæi cña Nguy Ôn Minh Ch ©u t rªn v¨n ®µn
th êi ®æi míi.
Cïng vi Õt vÒ ®Ò tµ i chiÕn tranh nh bao t¸c ph Èm v¨n xu«i
kh ¸c trong v¨n hä c ®¬ng ® ¹i ViÖt Nam nhng Cá la u ®· k h¼ng
®Þ nh ® îc vÞ t rÝ qu an träng ë m¶n g ® Ò tµi nµy . ChiÕn tranh ngµy
c µn g lïi xa , nhng kÝ øc vÒ nã ng µy cµng hiÖn râ vµ ® îc c«
®ä ng . Cué c chiÕn tranh ®i vµo trang viÕt cña nh µ v¨n l¹i ® îc
më réng nh÷ng chiÒu kÝch kh¸c nh au cñ a nã . ViÕ t vÒ chi Õn
t ranh víi n h÷ng m¶ng hiÖn thù c th Ët d÷ d éi, thËt b Êt ngê cïng
víi nh÷ng b Ý mËt vÒ ch iÕn c«ng , tæn t hÊt, n h÷ng vinh quang vµ
bi kÞch cï ng n hiÒu ph¬ ng diÖn kh¸c c ña ch iÕn t ranh ®Òu ® îc
hi Ön diÖn . C¸c t¸c phÈm t¹ o ra ®î c mét thÕ gi íi nh©n vËt cña
c hi Õn tranh ma ng di Ön m¹o ® Æc biÖt cña ch iÕn t ranh . Tiªu bi Óu
nh Nç i buå n chiÕn tr anh (B¶o Ninh), BÕn k h«ng chång
(D¬ng Híng ), Mét ngµ y vµ mét ®ê i (Lª V¨n Th¶o), Thêi xa
v ¾ng (Lª Lùu ), N¨ m 75 hä ®· sè ng nh t hÕ (Ngu yÔn TrÝ
Hu ©n )…Son g Cá la u cña Nguy Ôn Minh Ch©u ®· gãp mét tiÕng
nã i vµo nh÷ng t ¸c ph Èm v¨n hä c vi Õt vÒ chiÕn tranh thê i h Ëu
c hi Õn gièn g nh An at«lis«l«k h«p kh¼ng ®Þ nh: “Cá la u cñ a
NguyÔn Min h Ch©u m« t¶ chiÕn tra nh ®Çy xóc ®én g, ®Ë m t Ýnh
nh ©n v¨n”. Ch iÕn tranh ® îc t ¸i hiÖn , sù ®an cµi gi÷ a qu ¸ khø ,
hi Ön t¹i, g i÷a c¸ c s ù kiÖn t rong c hi Õn tranh vµ s au chiÕn tranh ,
®ã lµ nçi ®au thÓ x ¸c, tinh thÇn È n chøa bª n tron g mµ mçi
c hóng ta ph¶i chiªm nghi Öm míi thÊy . Xin ® a t¹ nh µ v¨n
NguyÔn Min h Ch©u – t ¸c gi ¶ tËp truy Ön ng ¾n ® Çy tµi n ¨ng , mét
18
tai lieu,dh su pham, luan van thac si,123doc18bao cao,tieu luan,de tai khoa hoc,khoa luan,tieu luan
luan van,khoa luan, thac si , su pham19document,pdf,docx,download
Trần Thu Hậu
Khóa luận tốt nghiệp
t ron g nh÷n g ng êi ë vµ o giai ® o¹n ® Çu cñ a v¨n häc hËu ch iÕn .
Sinh thê i Ng uyÔn Min h Ch ©u ® · tù ®¸nh gi¸, tæng kÕ t sù n ghiÖp
s ¸ng t ¸c cña m×nh “M×nh v iÕt v¨n c ¶ ®êi trµn g giang ®¹i h¶ i cã
k hi c hØ cßn l¹i ®î c vµ i c¸i tr uyÖn n g¾n”. §· hai m¬i n ¨m tr«i
qu a k Ó tõ ng µy nh µ v¨n tõ g i· câi ®êi , c©u nã i khiªm tèn nµy
c ña « ng ®î c ch øng thùc b ëi ®¹ i ®a sè ®é c gi ¶ v¨n hä c. Ví i tr¶i
ng hiÖ m cña mét nh µ v¨n tõng chiÕ n ®Ê u trªn chi Õn trêng , viÕt
t Ëp truy Ön Cá lau, NguyÔn Minh Ch©u ® · th Ó hiÖn ®îc tµi
n ¨ng , ® ¸nh dÊ u sù th µnh c«ng lín ë ® Ò tµi chiÕn tranh tron g v¨n
hä c ®¬ng ® ¹i ViÖt Nam. TËp truyÖn Cá la u kh¼n g ®Þ nh ® îc vÞ
t rÝ chÝnh lµ ë sù th µnh c«ng ®ã vµ thù c sù cã d Êu Ên ®Ëm nÐt
t ron g v¨n häc ®¬n g ®¹i ViÖt N am.
19
tai lieu,dh su pham, luan van thac si,123doc19bao cao,tieu luan,de tai khoa hoc,khoa luan,tieu luan
luan van,khoa luan, thac si , su pham20document,pdf,docx,download
Trần Thu Hậu
Khóa luận tốt nghiệp
CH¦¥NG 2
HIÖN THùC CHIÕN TRANH TRONG
TËP TRUYÖN Cá LAU
2 .1 C¶ m høng nhË n thøc l¹i hiÖn thùc chiÕn tranh
M çi lÇn lÞch sö th ay trang con ngê i l¹i cã nhu cÇu nh Ën
th øc l¹i lÞ ch sö vµ nh Ën thøc l ¹i chÝn h m×nh. ChiÕn t ranh k Õt
th óc , lÞch sö më s ang mét trang kh ¸c ®a ® Êt ní c bí c vµ o
th êi kú ®æi mí i , x uÊt hiÖn mét khuynh híng míi t rong v¨n
xu«i, khuyn h híng nh Ën thøc l¹i. Khuynh hín g nµy lÊy q u¸
kh ø l µm ®è i t îng ph©n tÝch nh ng kh«n g ph ¶i toµn bé qu¸ khø
mµ l µ nh÷ng phÇn khu Êt l Êp, nh÷ng vÊn ® Ò ch a ®î c v¨n häc
th êi kú trí c qu an t©m ®óng møc . Trong ý thø c h iÖn t ¹i viÖ c rót
ra b µi häc tõ qu ¸ kh ø l µ hÕ t s øc cÇn thiÕt . Nh÷n g s ai lÇm Êu t rÜ,
nh ÷ng ®Þnh kiÕn hÑ p hßi, c¨n bÖnh chñ q uan duy ý chÝ cña mét
“thê i xa v¾n g” g©y ra kh «ng Ýt bi kÞ ch ch o c¸ nh©n ® îc mæ xÎ
kh ¸ thuy Õt phô c . §¸p øng yªu cÇu nh ×n th¼ng vµ o sù thù c nhi Òu
t ¸c ph Èm nh×n l¹i h iÖn thù c cñ a qu¸ khø, ph¬ i bµy mÆt tr¸i cßn
bÞ che khu Êt, lªn ¸n t t ëng thãi qu en ®· lçi thê i trë thµn h vËt
c ¶n ®èi víi sù ph¸t triÓn cña x· héi. Tiªu biÓu nh BÕ n k h«ng
c hång cñ a D ¬ng Híng , M¶ nh ®Ê t l¾ m ngêi nhi Òu ma cña
NguyÔn Kh¾ c Trê ng , Nçi buå n c hiÕ n tranh c ña B¶o Ninh ,
Thêi x a v¾ ng cñ a Lª Lùu …
N Õu giai ®o¹ n t rí c 1975 v¨n häc d ïng c on ng êi lµm
ph ¬ng tiÖn ® Ó biÓu ® ¹t lÞch sö th× giê ® ©y v¨n häc qua th ¨ng
t rÇm cñ a lÞch s ö mµ k h¾c hä a sè ph Ën con ngê i .ChiÕn t ranh
®îc nhËn thø c l¹i t õ sù t¸c ® éng gh ª gím cñ a nã ® Õn t Ýnh c¸ ch
vµ sè ph Ën c on ng êi víi bao nçi Ðo le, bi kÞ ch xãt xa vµ nçi
20
tai lieu,dh su pham, luan van thac si,123doc20bao cao,tieu luan,de tai khoa hoc,khoa luan,tieu luan
- Xem thêm -