Tài liệu Thiết kế thùng xe tải cánh dơi có bửng nâng

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA KHOA CƠ KHÍ GIAO THÔNG ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP NGÀNH: KỸ THUẬT CƠ KHÍ CHUYÊN NGÀNH: CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC ĐỀ TÀI: THIẾT KẾ THÙNG XE TẢI CÁNH DƠI CÓ BỬNG NÂNG Người hướng dẫn: TS. PHAN MINH ĐỨC Sinh viên thực hiện: BÙI KHẮC ĐIỆP – PHẠM HIẾU Số thẻ sinh viên: 103140014 - 103140022 Lớp: 14C4A Đà Nẵng, 06/2019 ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA KHOA CƠ KHÍ GIAO THÔNG CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc NHẬN XÉT ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP I. Thông tin chung: 1. Họ và tên sinh viên: Bùi Khắc Điệp – Phạm Hiếu 2. Lớp: 14C4A – 14C4A Số thẻ SV: 103140014 - 103140022 3. Tên đề tài: Thiết kế thùng xe tải cánh dơi có bửng nâng. 4. Người hướng dẫn: Phan Minh Đức Học hàm/ học vị: Tiến sĩ II. Nhận xét, đánh giá đồ án tốt nghiệp: 1. Về tính cấp thiết, tính mới, khả năng ứng dụng của đề tài: (điểm tối đa là 2đ) ....... ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ....... 2. Về kết quả giải quyết các nội dung nhiệm vụ yêu cầu của đồ án: (điểm tối đa là 4đ) …………………………………………………………………………………… ........... …………………………………………………………………………………… ........... 3. Về hình thức, cấu trúc, bố cục của đồ án tốt nghiệp: (điểm đánh giá tối đa là 2đ) …………………………………………………………………………………… ........... …………………………………………………………………………………… ........... 4. Đề tài có giá trị khoa học/ có bài báo/ giải quyết vấn đề đặt ra của doanh nghiệp hoặc nhà trường: (điểm tối đa là 1đ) …………………………………………………………………………………… ........... …………………………………………………………………………………… ........... 5. Các tồn tại, thiếu sót cần bổ sung, chỉnh sửa: …………………………………………………………………………………… ........... …………………………………………………………………………………… ........... III. Tinh thần, thái độ làm việc của sinh viên: (điểm đánh giá tối đa 1đ) …………………………………………………………………………………… ........... …………………………………………………………………………………… ........... IV.Đánh giá: 1. Điểm đánh giá: ……/10 (lấy đến 1 số lẻ thập phân) 2. Đề nghị: ☐Được bảo vệ đồ án ☐Bổ sung để bảo vệ ☐Không được bảo vệ Đà Nẵng, ngày tháng năm 2019 Người hướng dẫn TS. Phan Minh Đức ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA KHOA CƠ KHÍ GIAO THÔNG CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc NHẬN XÉT PHẢN BIỆN ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP I. Thông tin chung: 1. Họ và tên sinh viên: Bùi Khắc Điệp – Phạm Hiếu 2. Lớp: 14C4A – 14C4A Số thẻ SV: 103140014 - 103140022 3. Tên đề tài: Thiết kế thùng xe tải cánh dơi có bửng nâng 4. Người phản biện: NGUYỄN VIỆT HẢI Học hàm/ học vị: Tiến sĩ II. Nhận xét, đánh giá đồ án tốt nghiệp: Điểm Điểm TT Các tiêu chí đánh giá tối đa Đánh giá Sinh viên có phương pháp nghiên cứu phù hợp, giải 1 quyết đủ nhiệm vụ đồ án được giao - - Tính mới (nội dung chính của ĐATN có những phần mới so với các ĐATN trước đây). 1a - - Đề tài có giá trị khoa học, công nghệ; có thể ứng dụng thực tiễn. - - Kỹ năng giải quyết vấn đề; hiểu, vận dụng được kiến thức cơ bản, cơ sở, chuyên ngành trong vấn đề nghiên cứu. 1b - - Chất lượng nội dung ĐATN (thuyết minh, bản vẽ, chương trình, mô hình,…). - - Có kỹ năng vận dụng thành thạo các phần mềm ứng dụng trong vấn đề nghiên cứu; 1c - - Có kỹ năng đọc, hiểu tài liệu bằng tiếng nước ngoài ứng dụng trong vấn đề nghiên cứu; - - Có kỹ năng làm việc nhóm; 2 Kỹ năng viết: 2a - - Bố cục hợp lý, lập luận rõ ràng, chặt chẽ, lời văn súc tích 2b - - Thuyết minh đồ án không có lỗi chính tả, in ấn, định dạng 3 Tổng điểm đánh giá theo thang 100: Quy về thang 10 (lấy đến 1 số lẻ) - Các tồn tại, thiếu sót cần bổ sung, chỉnh sửa: …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… 3. Câu hỏi đề nghị sinh viên trả lời trong buổi bảo vệ: …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… 4. Đề nghị: ☐Được bảo vệ đồ án ☐Bổ sung để bảo vệ ☐Không được bảo vệ Đà Nẵng, ngày tháng năm 2019 Người phản biện T.S Nguyễn Việt Hải TÓM TẮT Tên đề tài: Thiết kế thùng xe tải cánh dơi có bửng nâng Sinh viên thực hiện: Bùi Khắc Điệp – Phạm Hiếu Số thẻ SV: 103140014 - 103140022 Lớp: 14C4A – 14C4A Trong đồ án này, với đề tài “Thiết kế thùng xe tải cánh dơi có bửng nâng”, chúng tôi tập trung phân tích, xác định phương án và kết cấu thùng ô tô tải cánh dơi có bửng nâng cho ô tô tải 9 tấn. Phân tích các phương án thiết kế thùng truyền thống, các phương án thiết kế bửng nâng qua đó đưa ra kết cấu thùng hàng, kết cấu bửng nâng, sơ đồ dẫn động cánh dơi cũng như bửng nâng. Sử dụng phần mềm Hyperworks để thiết lập bài toán tính bền và tính toán độ bền của thùng xe trong nhiều trường hợp giống thực tế. Trên cơ sở đó phân tích kết quả tính toán, đánh giá kết quả thiết kế. Làm nền tảng cho việc tối ưu kết cấu độ bền thùng xe thiết kế. Sử dụng phần mềm Catia V5 để mô hình hóa 3D thùng xe phục vụ cho tính toán và tối ưu hóa độ bền bằng phần mềm HyperWorks. Với sự hổ trợ của phần mềm Hyperworks kết cấu thùng hàng đã được xác định. So sánh với các phương án kết cấu theo phương pháp truyền thống thì với phương án sử dụng can thiệp phần mềm quá trình xác định kết cấu diễn ra nhanh hơn, cụ thể và chính xác hơn qua đó giảm được thời gian thiết kế cũng như sản xuất đem lại được tính kinh tế cao. Với phần mềm Hyperworks ta xác định được độ bền của thùng xe ở các trạng thái làm việc đúng yên, phanh, quay vòng. Ngoài ra cũng xác định được độ bền cánh dơi cũng như bửng nâng ở trạng thái nâng hạ. Qua đó đưa ra phương pháp khắc phục cải tiến để đảm bảo độ bền cho kết cấu. Ngoài ra cũng sử dụng phần mềm Catia để mô phỏng quá trình hoạt động khi đóng mở thùng hàng và bửng nâng qua đó cho người đọc thấy rõ kết cấu dưới dạng 3D cũng như cái nhìn thực tế nhất về nguyên lý làm việc của chúng. Với tính nổi bật của phần mềm Catia cũng như Hyperworks, hai phần mềm này sẽ hổ trợ đắc lực trong tính toán và thiết kế nhiều thứ khác nhau. Hiện nay có rất nhiều phần mềm thiết kế khác nhau nhưng theo chúng tôi thì phần mềm Catia, Hyperworks vẫn chiếm vị trí quan trọng với dân thiết kế không chỉ phụ vụ cho dân cơ khí mà còn có thể phục vụ nhiều đối tượng khác nhau. LỜI NÓI ĐẦU VÀ LỜI CÁM ƠN Hiện nay, đất nước ta đang trong thời kỳ mở cửa phát triển kinh tế với nền kinh tế thị trường nhiều thành phần. Chúng ta đang ở trong giai đoạn công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, xây dựng cơ sở vật chất của nền kinh tế xã hội chủ nghĩa. Điều đó làm cho bộ mặt kinh tế xã hội của đất nước đang từng ngày từng giờ thay đổi một cách nhanh chóng. Điều đó tạo nên một khung cảnh phát triển kinh tế rất sôi động và nhiều màu sắc. Cùng với sự phát triển của nền kinh tế thì ngành giao thông vận tải nói chung và ngành ô tô nói riêng phát triển để đáp ứng nhu cầu đi lại giao lưu giữa các miền, các vùng lãnh thổ của đất nước, cũng như nhu cầu vận chuyển hàng hoá ngày càng tăng đòi hỏi thị trường xe tải, xe buýt và xe du lịch...cũng phát triển không ngừng. Vậy để phát triển nền kinh tế nói chung và tạo điều kiện cho ngành cơ khí ô tô nước ta phát triển, nhà nước ta đã đưa ra những chính sách nhập một số linh kiện chính của nước ngoài, còn một số cụm chi tiết, tổng thành sản xuất thì chế tạo trong nước. Để góp phần giải quyết những nhu cầu cấp thiết vận chuyển hàng hóa, vật liệu xây dựng của nền kinh tế phát triển mạnh. Chúng em đã đưa ra đề tài ‘ Thiết kế thùng xe tải cánh dơi có bửng nâng’ để giải quyết vấn đề kinh tế cũng như vấn đề bóc dỡ hàng hóa nhanh. Từ ý thức sâu sắc tầm quan trọng của đồ án tốt nghiệp với sự cố gắng nổ lực của bản thân, chúng em đã học hỏi vận dụng nhiều kiến thức đã tích lũy được trong quá trình học tập trên ghế nhà trường, cùng một số tài liệu tham khảo. Đặc biệt được sự hướng dẫn tận tình của thầy giáo TS. Phan Minh Đức cùng những anh chị trong phòng R&D thùng của công ty Cơ khí Chu lai Trường Hải chúng em đã hoàn thành đồ án tốt nghiệp của mình. Tuy nhiên, do kiến thức, kinh nghiệm, thời gian và điều kiện có hạn nên đề tài của chúng em sẽ không tránh khỏi những sai sót, vì vậy em rất mong được sự thông cảm và chỉ dạy của thầy cô để em có thể hoàn thành tốt hơn. Chúng em xin chân thành cảm ơn thầy Phan Minh Đức đã tận tình giúp đỡ chúng em hoàn thành đồ án tốt nghiệp chyên ngành cơ khí động lực với đề tài này. Thầy đã dành cho chúng em sự hướng dẫn kịp thời, cần thiết và những ý kiến đánh giá bổ ích trong suốt quá trình thực hiện đồ án. Đà Nẵng, ngày 22 tháng 5 năm 2019. Sinh viên thực hiện. BÙI KHẮC ĐIỆP PHẠM HIẾU i LỜI CAM ĐOAN Chúng tôi gồm Bùi Khắc Điệp và Phạm Hiếu cam đoan rằng, đồ án tốt nghiệp này là kết quả nghiên cứu của chúng tối trên cơ sở các số liệu thực tế với sự hướng dẫn của giảng viên cùng các cán bộ hướng dẫn trong quá trình được thực tập tại công ty Thaco; kết quả nghiên cứu này không trùng lặp với bất kì công bố khoa học nào khác. Nếu có bất kì phát hiện về liêm chính học thuật nào chúng tôi xin chịu hoàn toàn trách nhiệm. Đà Nẵng, ngày 02 tháng 06 năm 2019 Sinh viên thực hiện BÙI KHẮC ĐIỆP PHẠM HIẾU ii MỤC LỤC Trang TÓM TẮT LỜI NÓI ĐẦU VÀ LỜI CÁM ƠN ..................................................................................i LỜI CAM ĐOAN ........................................................................................................... ii MỤC LỤC ..................................................................................................................... iii DANH SÁCH CÁC BẢNG, HÌNH VẼ .........................................................................vi DANH SÁCH CÁC CHỮ VIẾT TẮT ...........................................................................xi CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN VỀ ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU .........................................1 1.1. Mục đích và ý nghĩa khoa học đề tài. ................................................................ 1 1.2. Phân loại xe tải thùng và chức năng của chúng. ................................................3 1.3. Giới thiệu xe tải thùng cánh dơi có bửng nâng. .................................................5 1.3.1. Phạm vi làm việc ................................................................................................ 5 1.3.2. Điều kiện làm việc .............................................................................................. 5 1.3.3. Đánh giá nhu cầu sử dụng xe tải thùng cánh dơi có bửng nâng. ........................ 5 1.3.4. Nhận xét chung ................................................................................................... 7 CHƯƠNG 2. TÍNH TOÁN THIẾT KẾ THÙNG CÁNH DƠI CÓ BỬNG NÂNG LẮP TRÊN XE CƠ SỞ CHASSIS THACO. ..................................................................8 2.1. Thiết kế thùng cánh dơi có bửng nâng lắp trên xe cơ sở Chassis Thaco. ..........8 2.1.1. Phân tích lựa chọn xe cơ sở. ............................................................................... 8 2.1.1.1. Ưu điểm của xe tải cơ sở Chassis Thaco. ...........................................................8 2.1.1.2. Thông số kỹ thuật của xe ....................................................................................8 2.1.2. Các phương án tham khảo xe tải thùng mở bên. .............................................. 11 2.1.2.1. Các phương án tham khảo thùng xe mở bên. ...................................................11 2.1.2.2. Các phương án tham khảo bửng nâng .............................................................. 15 2.1.3. Lựa chọn phương án thiết kế ............................................................................ 16 2.1.4. Các quy định ngành về kích thước, khối lượng đối với xe tải ......................... 16 2.1.5. Thiết kế mảng sàn thùng cánh dơi .................................................................... 17 2.1.6. Thiết kế cánh dơi .............................................................................................. 21 iii 2.1.7. Thiết kế bửng bên ............................................................................................. 24 2.1.8. Thiết kế mảng trước ......................................................................................... 25 2.1.9. Thiết kế mảng sau ............................................................................................. 27 2.1.10. Thiết kế bửng nâng ........................................................................................... 28 2.1.11. Thiết kế cụm trụ giữa ....................................................................................... 30 2.2. Tính toán lựa chọn bơm xy lanh thủy lực ........................................................30 2.2.1. Tính toán lực đẩy và lựa chọn xy lanh nâng hạ cánh dơi ................................. 30 2.2.1.1. Tính lực đẩy nâng hạ cánh dơi .........................................................................30 2.2.1.2. Lựa chọn xy lanh nâng hạ cánh dơi..................................................................34 2.2.1.3. Xi lanh thủy lực tác dụng một chiều ................................................................ 35 2.2.1.4. Xi lanh thủy lực tác dụng hai chiều ..................................................................35 2.2.1.5. Xác định nhiệm vụ tính toán ............................................................................36 2.2.1.6. Kiểm tra độ bền thành xi lanh ..........................................................................38 2.2.1.7. Tính chọn bơm thủy lực ...................................................................................39 2.2.2. Tính toán lực đẩy và lựa chọn xy lanh nâng hạ bửng. ..................................... 40 2.2.3. Tính toán lực đẩy và lựa chọn xy lanh gập bửng. ............................................ 42 2.2.3.1. Tính toán lực đẩy xi lanh ..................................................................................42 2.2.3.2. Xác định thông số xi lanh .................................................................................44 2.2.3.3. Xác định các thông số xi lanh và chọn xi lanh .................................................46 2.3. Xác định các thông số của bơm dầu. ............................................................... 47 2.4. Sơ đồ dẫn động nâng hạ bửng và gập bửng .....................................................48 CHƯƠNG 3. MÔ PHỎNG HOẠT ĐỘNG THÙNG CÁNH DƠI BẰNG PHẦN MỀM CATIA V5...........................................................................................................50 3.1. Giới thiệu chung về phần mềm CAD/CAM sử dụng: ....................................50 3.1.1. Sơ lược về công nghệ CAD/CAM/CNC: ......................................................... 50 3.1.2. Giới thiệu chung về phần mềm CATIA V5R21: ............................................. 50 3.2. Thiết kế chi tiết với module Part Design. ........................................................52 3.3. Lắp ghép với module Assembly Design .......................................................... 55 3.4. Mô phỏng chuyển động với module DMU Kinematics...................................58 iv 3.5. Kết luận. ...........................................................................................................68 CHƯƠNG 4. ỨNG DỤNG PHẦN MỀM HYPERWORKS TÍNH BỀN CHO THÙNG CÁNH DƠI BỬNG NÂNG............................................................................69 4.1. Cơ sở lý thuyết .................................................................................................69 4.1.1. Lý thuyết sức bền vật liệu ................................................................................ 69 4.1.2. Phương pháp phần tử hữu hạn trong bài toán bền ............................................ 70 4.2. Giới thiệu phần mềm Hyperworks ...................................................................72 4.2.1. Tổng quan ......................................................................................................... 72 4.2.2. Các module của phần mềm .............................................................................. 73 4.2.3. Ứng dụng phần mềm HyperWorks trong đề tài ............................................... 83 4.3. Quy trình tính toán độ bền thùng xe sử dụng phần mềm HyperWorks ...........84 4.4. Kết quả tính bền cụm bửng nâng. ..................................................................101 4.4.1. Thông số đầu vào, điều kiện làm việc. ........................................................... 101 4.4.2. Kết quả tính toán. ........................................................................................... 101 4.5. Kết quả tính toán độ bền thùng cánh dơi .......................................................106 4.5.1. Thông số đầu vào, điều kiện làm việc. ........................................................... 106 4.5.2. Kết quả chuyển vị và ứng suất thùng cánh dơi ở trường hợp phanh. ............. 107 4.5.3. Kết quả chuyển vị và ứng suất thùng cánh dơi ở trường hợp quay vòng....... 108 4.5.4. Kết quả chuyển vị và ứng suất thùng cánh dơi ở trường hợp bình thường đầy tải. ............................................................................................................ 109 4.5.5. Kết quả chi tiết mảng sàn tại trường hợp bình thường. .................................. 110 4.5.6. Kết quả chi tiết mảng trước trong trường hợp xe phanh gấp. ........................ 112 4.5.7. Kết quả chi tiết mảng hông trường hợp quay vòng. ....................................... 114 4.5.8. Kết quả chi tiết trường hợp nâng cánh dơi. .................................................... 116 4.6. Kết luận. .........................................................................................................118 KẾT LUẬN .................................................................................................................119 TÀI LIỆU THAM KHẢO ...........................................................................................120 v DANH SÁCH CÁC BẢNG, HÌNH VẼ BẢNG 2.1 THÔNG SỐ XE ............................................................................................ 9 BẢNG 2.2 KẾT QUẢ TÍNH TOÁN LỰC XYLANH NÂNG THEO GÓC Α ............ 42 BẢNG 2.3 KẾT QUẢ TÍNH TOÁN LỰC XYLANH GẬP THEO GÓC Α ............... 44 BẢNG 2.4 KÍCH THƯỚC XYLANH THAM KHẢO ................................................. 47 BẢNG 4.1 KẾT QUẢ ỨNG SUẤT TRÊN CỤM BỬNG NÂNG TRONG 3 TRƯỜNG HỢP LÀM VIỆC ................................................................... 102 BẢNG 4.2 SO SÁNH KẾT QUẢ CHUYỂN VỊ CỦA CỤM BỬNG NÂNG TRONG 3 TRƯỜNG HỢP LÀM VIỆC ................................................. 105 BẢNG 4.3 KẾT QUẢ CHI TIẾT BỬNG NÂNG Ở TRƯỜNG HỢP BẮT ĐẦU NÂNG ...................................................................................................... 106 BẢNG 4.4 KẾT QUẢ CHI TIẾT MẢNG SÀN Ở TRƯỜNG HỢP BÌNH THƯỜNG ................................................................................................ 111 BẢNG 4.5 KẾT QUẢ CHI TIẾT MẢNG TRƯỚC Ở TRƯỜNG HỢP PHANH ...... 113 BẢNG 4.6 KẾT QUẢ CHI TIẾT MẢNG HÔNG TRƯỜNG HỢP QUAY VÒNG .. 115 …………………………………………………………………………………………………………………………………… HÌNH 1.1 XE HYUNDAI HD72 THÙNG KÍN VÁCH NGOÀI INOX 430 ................. 3 HÌNH 1.2 XE HYUNDAI HD65 THÙNG LỬNG ......................................................... 4 HÌNH 1.3 XE MUI BẠT ................................................................................................. 4 HÌNH 2.1 XE CƠ SỞ THACO ....................................................................................... 8 HÌNH 2.2 PHƯƠNG ÁN THAM KHẢO 1 .................................................................. 12 HÌNH 2.3 PHƯƠNG ÁN THAM KHẢO 2 .................................................................. 13 HÌNH 2.4 PHƯƠNG ÁN THAM KHẢO 3 .................................................................. 14 HÌNH 2.5 PHƯƠNG ÁN THAM KHẢO 4 .................................................................. 14 HÌNH 2.6 PHƯƠNG ÁN MỞ BẠT LÊN TRÊN .......................................................... 15 HÌNH 2.7 PHƯƠNG ÁN THAM KHẢO 1 .................................................................. 15 HÌNH 2.8 PHƯƠNG ÁN THAM KHẢO 2 .................................................................. 16 HÌNH 2.9 KẾT CẤU MẢNG SÀN THÙNG CÁNH DƠI ........................................... 17 HÌNH 2.10 THANH ĐÀ DỌC ...................................................................................... 18 HÌNH 2.11 ỐP ĐÀ DỌC ............................................................................................... 18 HÌNH 2.12 THANH ĐÀ NGANG ................................................................................ 19 HÌNH 2.13 MẶT CẮT NGANG THANH ĐÀ NGANG ............................................. 19 HÌNH 2.14 KẾT CẤU ĐÀ BIÊN HÔNG ..................................................................... 19 HÌNH 2.15 BẢN LỀ ...................................................................................................... 20 HÌNH 2.16 KÊ LIÊN KẾT ............................................................................................ 20 vi HÌNH 2.17 KẾT CẤU CỤM HÀN ĐÀ DỌC ............................................................... 21 HÌNH 2.18 CÁNH DƠI ................................................................................................. 21 HÌNH 2.19 THANH ĐỨNG THÀNH CÁNH DƠI ...................................................... 22 HÌNH 2.20 THANH NGANG THÀNH CÁNH DƠI ................................................... 22 HÌNH 2.21 ỐP HAI ĐẦU CÁNH HÔNG .................................................................... 23 HÌNH 2.22 CỤM ĐẾ BẮT XI LANH THỦY LỰC ..................................................... 23 HÌNH 2.23 PÁT BẮT XI LANH THỦY LỰC ............................................................. 24 HÌNH 2.24 ĐẾ BẢN LỀ CÁNH HÔNG....................................................................... 24 HÌNH 2.25 KẾT CẤU BỬNG BÊN ............................................................................. 25 HÌNH 2.26 KẾT CẤU MẢNG TRƯỚC ....................................................................... 25 HÌNH 2.27 KẾT CẤU CỤM DẦM NGANG MẢNG TRƯỚC ................................... 26 HÌNH 2.28 KẾT CẤU CỤM BẮT XI LANH THỦY LỰC ......................................... 26 HÌNH 2.29 KẾT CẤU KHÓA BỬNG .......................................................................... 27 HÌNH 2.30 KẾT CẤU MẢNG SAU ............................................................................. 27 HÌNH 2.31 KẾT CẤU BỬNG NÂNG .......................................................................... 28 HÌNH 2.32 CỤM LIÊN KẾT BỬNG............................................................................ 28 HÌNH 2.33 CỤM TREO BỬNG ................................................................................... 29 HÌNH 2.34 CỤM CẦN ĐẨY ........................................................................................ 29 HÌNH 2.35 BỬNG NÂNG 3D ...................................................................................... 29 HÌNH 2.36 CỤM TRỤ GIỮA ....................................................................................... 30 HÌNH 2.37 HÌNH VẼ HOẠT ĐỘNG CỦA CÁNH DƠI ............................................. 30 HÌNH 2.38 SƠ ĐỒ LỰC ............................................................................................... 31 HÌNH 2.39 XI LANH THỦY LỰC TÁC DỤNG 1 CHIỀU......................................... 35 HÌNH 2.40 XI LANH THỦY LỰC 2 CHIỀU .............................................................. 35 HÌNH 2.41 SƠ ĐỒ TRUYỀN ĐỘNG THỦY LỰC ..................................................... 36 HÌNH 2.42 SƠ ĐỒ LỰC XYLANH NÂNG HẠ BỬNG ............................................. 40 HÌNH 2.43 SƠ ĐỒ TÍNH LỰC .................................................................................... 43 HÌNH 2.44 SƠ ĐỒ NÂNG HẠN BỬNG VÀ GẬP BỬNG ......................................... 48 HÌNH 3.1 VÀO MÔI TRƯỜNG VẼ CHI TIẾT ........................................................... 52 HÌNH 3.2 CHỌN MẶT PHẲNG VẼ PHÁC ................................................................ 52 HÌNH 3.3 THANH CÔNG CỤ PROFILE .................................................................... 53 HÌNH 3.4 CÁC THANH CÔNG CỤ CON TRONG PROFILE .................................. 53 HÌNH 3.5 OPERATION VÀ CÁC THANH CÔNG CỤ CON .................................... 53 HÌNH 3.6 THANH CÔNG CỤ CONSTRAINT ........................................................... 54 HÌNH 3.7 HỘP THOẠI RÀNG BUỘC KÍCH THƯỚC CHO BIÊN DẠNG SKETCH .................................................................................................... 54 vii HÌNH 3.8 THANH CÔNG CỤ SKETCH – BASED FEATURES .............................. 54 HÌNH 3.9 THANH CÔNG CỤ DRESS-UP FEATURES ............................................ 55 HÌNH 3.10 THANH CÔNG CỤ PATTERNS ............................................................. 55 HÌNH 3.11 THANH CÔNG CỤ REFERENCE ELEMENTS ..................................... 55 HÌNH 3.12 VÀO MÔI TRƯỜNG ASSEMBLY DESIGN ........................................... 56 HÌNH 3.13 THANH CÔNG CỤ CONSTRAINTS....................................................... 56 HÌNH 3.14 THANH CÔNG CỤ MOVE ...................................................................... 56 HÌNH 3.15 LẮP GHÉP HOÀN CHỈNH MÔ HÌNH THÙNG CÁNH DƠI ................. 57 HÌNH 3.16 VÀO MÔI TRƯỜNG DMU KINEMATICS ............................................. 58 HÌNH 3.17 THANH CÔNG CỤ DMU KINEMATICS VÀ THANH CÔNG CỤ CON ........................................................................................................... 58 HÌNH 3.18 THANH CÔNG CỤ DMU GENERIC ANIMATION .............................. 59 HÌNH 3.19 CHECK KIỂM TRA VỊ TRÍ VA CHẠM TRONG KẾT CẤU ................. 59 HÌNH 3.20 TẠO FIX CHO CƠ CẤU LÀM GIÁ ......................................................... 59 HÌNH 3.21 TẠO LIÊN KẾT KHỚP BẢN LỀ CHO CÁC CHI TIẾT ......................... 60 HÌNH 3.22 TẠO LIÊN KẾT CHO XYLANH .............................................................. 60 HÌNH 3.23 THÔNG BÁO CƠ CẤU CÓ THỂ BẮT ĐẦU MÔ PHỎNG .................... 61 HÌNH 3.24 CHÈN THỨ TỰ HOẠT ĐỘNG CỦA CƠ CẤU VÀ BẮT ĐẦU MÔ PHỎNG ...................................................................................................... 61 HÌNH 3.25 CÁNH DƠI Ở VỊ TRÍ ĐÓNG.................................................................... 62 HÌNH 3.26 CÁNH DƠI NÂNG Ở VỊ TRÍ TRUNG GIAN .......................................... 62 HÌNH 3.27 CÁNH DƠI ĐANG NÂNG Ở VỊ TRÍ CAO NHẤT ................................. 63 HÌNH 3.28 BỬNG HÔNG VÀ CỤM TRỤ GIỮA Ở VỊ TRÍ MỞ ............................... 63 HÌNH 3.29 CỬA SAU Ở VỊ TRÍ MỞ .......................................................................... 64 HÌNH 3.30 BỬNG NÂNG XOAY VÀ HẠ XUỐNG VỊ TRÍ THẤP NHẤT .............. 64 HÌNH 3.31 BẮT ĐẦU THỰC HIỆN QUÁ TRÌNH NÂNG BỬNG ............................ 65 HÌNH 3.32 BỬNG NÂNG Ở VỊ TRÍ SONG SONG VỚI SÀN THÙNG ................... 65 HÌNH 3.33 BỬNG NÂNG XUỐNG VỊ TRÍ TRUNG GIAN ĐỂ ĐÓNG CỬA SAU............................................................................................................ 66 HÌNH 3.34 BỬNG NÂNG TẠI VỊ TRÍ ĐÓNG, GẬP SÁT VÀO CỬA SAU ............ 66 HÌNH 3.35 ĐÓNG CỤM TRỤ GIỮA .......................................................................... 67 HÌNH 3.36 ĐÓNG BỬNG HÔNG ............................................................................... 67 HÌNH 3.37 ĐÓNG KÍN CÁNH DƠI HOÀN THÀNH QUY TRÌNH ......................... 68 HÌNH 4.1 CÁC ĐƯỜNG TRÒN MOHR VÀ ĐƯỜNG BAO CÁC ĐƯỜNG TRÒN MORH GIỚI HẠN ........................................................................ 69 HÌNH 4.2 CÁC DẠNG BIÊN CHUNG CỦA CÁC PHẦN TỬ................................... 71 viii HÌNH 4.3 CÁC DẠNG PHẦN TỬ MỘT CHIỀU VÀ HAI CHIỀU ........................... 71 HÌNH 4.4 CÁC DẠNG PHẦN TỬ BA CHIỀU ........................................................... 71 HÌNH 4.5 PHÂN TÍCH TÁC ĐỘNG CỦA KHÍ ĐỘNG HỌC BẰNG ACUSOLVE .............................................................................................. 73 HÌNH 4.6 MÀN HÌNH LÀM VIỆC VỚI CHẾ ĐỘ CLICK2FORM ........................... 74 HÌNH 4.7 TỔNG QUAN VỀ FEKO ............................................................................. 74 HÌNH 4.8 TỔNG QUAN VỀ FLUX ............................................................................. 75 HÌNH 4.9 TỔNG QUAN VỀ HYPERCRASH ............................................................. 75 HÌNH 4.10 TỔNG QUAN VỀ HYPERFORM ............................................................. 76 HÌNH 4.11 TỔNG QUAN VỀ HYPERGRAPH .......................................................... 76 HÌNH 4.12 TỔNG QUAN VỀ HYPERMATH ............................................................ 77 HÌNH 4.13 TỔNG QUAN VỀ HYPERMESH ............................................................. 77 HÌNH 4.14 TỔNG QUAN VỀ HYPERSTUDY........................................................... 78 HÌNH 4.15 TỔNG QUAN VỀ HYPERVIEW ............................................................. 79 HÌNH 4.16 TỔNG QUAN VỀ HYPERXTRUDE ........................................................ 79 HÌNH 4.17 TỔNG QUAN VỀ MOTIONSOLVE ........................................................ 80 HÌNH 4.18 TỔNG QUAN VỀ MOTIONVIEW........................................................... 80 HÌNH 4.19 TỔNG QUAN VỀ OPTISTRUCT ............................................................. 81 HÌNH 4.20 TỔNG QUAN VỀ RADIOSS .................................................................... 81 HÌNH 4.21 TỔNG QUAN VỀ SIMLABS .................................................................... 82 HÌNH 4.22 TỔNG QUAN VỀ SOLIDTHINKING CLICK2CAST ............................ 82 HÌNH 4.23 TỔNG QUAN VỀ SOLIDTHINKING EMBED ....................................... 83 HÌNH 4.24 SƠ ĐỒ TÍNH TOÁN ĐỘ BỀN THÙNG XE CÁNH DƠI ........................ 85 HÌNH 4.25 MÔ HÌNH KHUNG XE TRONG PHẦN MỀM HYPERWORKS ........... 86 HÌNH 4.26 TẠO MẶT PHẲNG TRUNG GIAN MIDSURFACE .............................. 87 HÌNH 4.27 LIÊN KẾT GIỮA CÁC MẶT PHẲNG VỚI NHAU ................................ 88 HÌNH 4.28 LỖI PHẦN TỬ TRONG QUÁ TRÌNH CHIA LƯỚI ................................ 89 HÌNH 4.29 MÔ HÌNH LƯỚI HOÀN CHỈNH CỦA THÙNG XE CÁNH DƠI .......... 89 HÌNH 4.30 LIÊN KẾT HÀN......................................................................................... 90 HÌNH 4.31 TẠO GAP LIÊN KẾT CÁC BỀ MẶT TIẾP XÚC .................................... 90 HÌNH 4.32 TẠO LIÊN KẾT RBE2 .............................................................................. 91 HÌNH 4.33 TẠO XYLANH .......................................................................................... 91 HÌNH 4.34 TẠO BOLT THỂ HIỆN CHO VỊ TRÍ BẮT BULONG ............................ 92 HÌNH 4.35 GÁN VẬT LIỆU CHO CÁC CHI TIẾT .................................................... 93 HÌNH 4.36 ĐẶT TẢI TRỌNG TRỰC TIẾP VÀO TRỌNG TÂM CỦA HÀNG HOÁ ........................................................................................................... 95 ix HÌNH 4.37 ĐẶT ÁP LỰC VÀO BỀ MẶT TÁC DỤNG LỰC .................................... 95 HÌNH 4.38 TẠO CONTRAINS GIỮA BỬNG NÂNG VÀ CHASSIS ....................... 98 HÌNH 4.39 TẠO CONTRAINS GIỮA ĐÀ DỌC VÀ CHASSIS ................................ 99 HÌNH 4.40 XEM KẾT QUẢ BẰNG MÔĐUN HYPERVIEW .................................. 100 HÌNH 4.41 CÁC VỊ TRÍ ĐẶT HÀNG HOÁ CƠ BẢN LÊN BỬNG NÂNG ............ 101 HÌNH 4.42 KẾT QUẢ CHI TIẾT BỬNG NÂNG Ở TRƯỜNG HỢP BẮT ĐẦU NÂNG ...................................................................................................... 105 HÌNH 4.43 KẾT QUẢ CHUYỂN VỊ THÙNG TRƯỜNG HỢP PHANH ................. 107 HÌNH 4.44 KẾT QUẢ ỨNG SUẤT THÙNG TRƯỜNG HỢP PHANH .................. 107 HÌNH 4.45 KẾT QUẢ CHUYỂN VỊ THÙNG TRƯỜNG HỢP QUAY VÒNG ....... 108 HÌNH 4.46 KẾT QUẢ ỨNG SUẤT THÙNG TRƯỜNG HỢP QUAY VÒNG ........ 108 HÌNH 4.47 KẾT QUẢ CHUYỂN VỊ THÙNG TRƯỜNG HỢP BÌNH THƯỜNG ... 109 HÌNH 4.48 KẾT QUẢ ỨNG SUẤT THÙNG TRƯỜNG HỢP BÌNH THƯỜNG .... 109 HÌNH 4.49 KẾT QUẢ CHUYỂN VỊ MẢNG SÀN TRƯỜNG HỢP BÌNH THƯỜNG ................................................................................................ 110 HÌNH 4.50 KẾT QUẢ ỨNG SUẤT MẢNG SÀN TRƯỜNG HỢP BÌNH THƯỜNG ................................................................................................ 110 HÌNH 4.51 KẾT QUẢ CHI TIẾT MẢNG SÀN Ở TRƯỜNG HỢP BÌNH THƯỜNG ................................................................................................ 111 HÌNH 4.52 KẾT QUẢ CHUYỂN VỊ MẢNG TRƯỚC TRƯỜNG HỢP PHANH .... 112 HÌNH 4.53 KẾT QUẢ ỨNG SUẤT MẢNG TRƯỚC TRƯỜNG HỢP PHANH ..... 112 HÌNH 4.54 KẾT QUẢ CHI TIẾT MẢNG TRƯỚC Ở TRƯỜNG HỢP PHANH ..... 113 HÌNH 4.55 KẾT QUẢ CHUYỂN VỊ MẢNG HÔNG TRƯỜNG HỢP QUAY VÒNG ...................................................................................................... 114 HÌNH 4.56 KẾT QUẢ ỨNG SUẤT MẢNG HÔNG TRƯỜNG HỢP QUAY VÒNG ...................................................................................................... 114 HÌNH 4.57 KẾT QUẢ CHI TIẾT MẢNG HÔNG TRƯỜNG HỢP QUAY VÒNG . 115 HÌNH 4.58 ĐẶT LỰC TÁC ĐỘNG LÊN VỊ TRÍ LẮP XYLANH ........................... 116 HÌNH 4.59 KẾT QUẢ CHUYỂN VỊ TRƯỜNG HỢP NÂNG CÁNH DƠI .............. 116 HÌNH 4.60 KẾT QUẢ ỨNG SUẤT TRƯỜNG HỢP NÂNG CÁNH DƠI ............... 117 x DANH SÁCH CÁC CHỮ VIẾT TẮT CHỮ VIẾT TẮT: CAD : Computer Aided Design CAM : Computer Aided Manufacturing CNC : Computer Numerical Controlled CAE : Computer Aid Engineering HSAT : Hệ số an toàn FEM : Finite Element Method FDM : Finite Difference Method BEM : Boundary Element Method DxRxC : Dài x Rộng x Cao xi Thiết kế thùng xe tải cánh dơi có bửng nâng CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN VỀ ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU 1.1. Mục đích và ý nghĩa khoa học đề tài. Tính cấp thiết của đề tài Ngành công nghiệp ô tô trên thế giới đang phát triển mạnh mẽ nhưng vẫn không ngừng cải tiến và áp dụng các thành tựu khoa học kỹ thuật. Từ khi du nhập vào Việt Nam, ngành sản xuất và lắp ráp ô tô nói chung và ngành công nghiệp ô tô nói riêng đã không ngừng phát triển. Từ năm 1990 đến nay, sản lượng lắp ráp ô tô tại Việt Nam đã tăng cao. Nhiều nhà máy sản xuất và lắp ráp ô tô ra đời. Tuy nhiên, ngành công nghiệp ô tô Việt Nam vẫn còn thua kém nền công nghiệp ô tô thế giới rất nhiều. Trong thời đại công nghiệp ngày nay, ngành công nghiệp ô tô Việt Nam đang gặp rất nhiều khó khăn và thách thức. Trong xu thế hội nhập, để có thể đứng vững và phát triển, ngành sản xuất và lắp ráp ô tô Việt Nam phải cạnh tranh với rất nhiều ngành công nghiệp ô tô mạnh hơn cả về quy mô và chất lượng. Trong khi đó nền công nghiệp ô tô Việt Nam cho đến nay chưa hoàn chỉnh, việc thiết kế chế tạo ô tô chủ yếu là cải tiến các xe nhập ngoại nhằm đáp ứng các nhu cầu vận chuyển trong nước. Do đó, vấn đề tăng tỉ lệ nội địa hóa ngành công nghiệp ô tô đang được đặc biệt quan tâm. Ở nước ta hiện nay có rất nhiều doanh nghiệp sản xuất lắp ô tô đủ mọi thành phần kinh tế. Nhưng chủ yếu là sản xuất lắp ráp các ô tô có thiết kế mẫu, phụ tùng nhập khẩu ở nước ngoài, tỷ lệ nội địa hóa còn thấp, một phần không nhỏ các công ty thiết kế và sản xuất thùng bệ ô tô lắp ráp trên các ô tô chassis sản xuất trong nước hoặc nhập khẩu. Mới đây Thủ tướng đã phê duyệt quy hoạch chiến lược phát triển ngành công nghiệp ô tô Việt Nam đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2035. Theo đó, năm 2020, sản lượng xe tải sản xuất trong nước cần đạt được 97.960 chiếc, đạt 78% so với nhu cầu nội địa, xe từ 10 chỗ ngồi trở lên đạt 14.200 chiếc, tương đương 90% nhu cầu nội địa; tỷ lệ nội địa hóa xe tải đạt 30 - 40%; tổng lượng xe xuất khẩu đạt 20.000 chiếc, trong đó xe tải 10.000 chiếc. Theo quy hoạch, đến năm 2035, tổng sản lượng xe sản xuất tại Việt Nam đạt 1.531.400 chiếc trong dó xe tải đạt 587.900 chiếc và xuất khẩu với tổng 90.000 xe trong đó số lượng xe xuất khẩu trong năm 2035 đạt 25.000 xe. Với tính cấp thiết nêu trên, Đề tài “Thiết kế thùng xe tải cánh dơi có bửng nâng” đã được chúng em chọn làm đề tài nghiên cứu. Mục tiêu nghiên cứu đề tài SVTH: Bùi Khắc Điêp Phạm Hiếu Hướng dẫn: TS. Phan Minh Đức 1 Thiết kế thùng xe tải cánh dơi có bửng nâng Xuất phát từ nhu cầu thực tế đưa ra dạng kết cấu thùng xe phù hợp với mục đích sử dụng. Thùng xe có kết cấu đơn giản, dễ thiết kế chế tạo, đảm bảo được bố trí chung của xe, đảm bảo tháo lắp dễ dàng các cụm, các cơ cấu của ô tô nhưng vẫn đảm bảo độ bền cao khi hoạt động bất cứ điều kiện làm việc nào. Dựa trên kết quả tính toán độ bền cơ bản để có thể nhận biết và cải tiến tối ưu độ bền thùng xe nhằm thay đổi kết cấu cho phù trong khâu thiết kế, đảm bảo hiệu quả kinh tế khi sản xuất, qua đó đưa ra quy trình lắp ráp thùng xe. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu đề tài Đối tượng nghiên cứu: Thùng xe tải cánh dơi, bửng nâng. Trong đề tài “ Thiết kế thùng xe tải cánh dơi có bửng nâng” , chúng em tập trung vào phạm vi nghiên cứu sau: - Thiết kế kiểu cánh dơi sử dụng hệ thống thủy lực. - Mô phỏng 3D thùng xe cánh dơi có bửng nâng bằng phần mềm Catia V5. - Ứng dụng phần mềm hyperworks trong phần tính toán bền các chi tiết thùng xe. Phương pháp nghiên cứu đề tài Trong đề tài “Thiết kế thùng xe tải cánh dơi có bửng nâng”, chúng em sử phương pháp nghiên cứu đề tài sau: Phân tích các phương án thiết kế thùng truyền thống, các phương án thiết kế bửng nâng qua đó đưa ra kết cấu thùng hàng, kết cấu bửng nâng, sơ đồ dẫn động cánh dơi cũng như bửng nâng. Sử dụng phần mềm Hyperworks để thiết lập bài toán tính bền và tính toán độ bền của thùng xe trong nhiều trường hợp giống thực tế. Trên cơ sở đó phân tích kết quả tính toán, đánh giá kết quả thiết kế. Làm nền tảng cho việc tối ưu kết cấu độ bền thùng xe thiết kế. Sử dụng phần mềm Catia V5 để mô hình hóa 3D thùng xe phục vụ cho tính toán và tối ưu hóa độ bền bằng phần mềm HyperWorks. Đồng thời sử dụng phần mềm Catia V5 để mô phỏng 3D thùng xe qua đó phục vụ cho quy trình lắp ráp. Cơ sở vật chất nghiên cứu đề tài Cơ sở vật chất dùng để nghiên cứu đề tài bao gồm: - Bộ phần mềm HyperWorks 14 dùng để tính toán độ bền cho thùng xe. - Phần mềm Catia V5 dùng để mô hình hóa 3D và mô phỏng hoạt động thùng xe. - Tài liệu một số bộ môn, catalog xe tải Chassis Thaco. Ý nghĩa khoa học của đề tài SVTH: Bùi Khắc Điêp Phạm Hiếu Hướng dẫn: TS. Phan Minh Đức 2 Thiết kế thùng xe tải cánh dơi có bửng nâng Tính toán được độ bền của thùng xe khi hoạt động, đảm bảo được các yêu cầu sau: Có độ bền lâu tương ứng với tuổi thọ của cả xe ôtô, có độ cứng vững tốt để cho biến dạng của thùng xe không làm ảnh hưởng đến điều kiện làm việc của các cụm và các cơ cấu của thùng, có hình dạng thích hợp đảm bảo tháo lắp dễ dàng các cụm chi tiết. Khoảng không gian của thùng xe đảm bảo đủ để chứa hàng hoá, thiết bị, đảm bảo tính tiện nghi, vệ sinh, che mưa nắng, bụi, đảm bảo tính thẩm mĩ thích ứng với từng giai đoạn. Qua đó thuận tiện cho việc bốc dỡ hàng hóa tốc độ cao, hàng nặng cần sắp xếp bằng xe nâng. 1.2. Phân loại xe tải thùng và chức năng của chúng. Theo "QUY ĐỊNH VỀ THÙNG XE CỦA XE TẢI THAM GIA GIAO THÔNG ĐƯỜNG BỘ” của BỘ GIAO THÔNG VẬN TẢI, Số: 42/2014/TT-BGTVT, trong Điều 3. Hiện nay xe tải thùng có 2 loại đó là thùng kín và hở. - Thùng kín là dạng thùng xe được thiết kế dạng hộp kín, bố trí cửa ở phía sau, thành bên của thùng xe có thể mở để xếp và dỡ hàng. - Thùng hở là thùng xe được thiết kế hộp hở mặt bên, thành phía sau, thành bên của thùng có thể mở được để xếp và dỡ hàng. Thùng hở bao gồm thùng hở có mui phủ và thùng hở không có mui phủ. Một số xe tải thùng cụ thể: - Thùng bảo ôn (kín): Hình 1.1 Xe Hyundai HD72 thùng kín (bảo ôn) vách ngoài Inox 430 Là loại thùng có thiết kế kiểu hộp kín có cửa dạng container ở phía sau và cửa ở bên phải thùng (xét theo hướng nhìn từ phía sau xe). Loại thùng này thích hợp cho việc vận chuyển hàng hóa mà không cần phải lo lắng đến yếu tố thời tiết, tuy nhiên với thiết kế hộp kín thì sự đối lưu không khí bên trong thùng rất kém nên khách hàng khi lựa chọn loại thùng kín nên cân nhắc nhược điểm này. Thông thường xe thùng kín SVTH: Bùi Khắc Điêp Phạm Hiếu Hướng dẫn: TS. Phan Minh Đức 3 Thiết kế thùng xe tải cánh dơi có bửng nâng thường là dạng bảo ôn vì ở giữa vách trong và ngoài của thùng thường được lót thêm lớp đệm với mục đích các nhiệt và cách âm. Phần khung xương được làm bằng vật liệu sắt hộp, sắt mạ kẽm. Vật liệu dùng để làm vách cho thùng bảo ôn rất đa dạng bao gồm, Inox 430, Inox 304, Composite. - Thùng lửng: Là kiểu thùng hở ở phía trên, không có mui phủ và được lắp bửng ở xung quanh nên tính thông thoáng cao kết hợp với khung bửng có thể mở ra được nên việc chất hàng lên thùng lửng rất thoải mái, nhưng việc sử dụng thùng lửng rất đáng ngại về vấn đề thời thiết. Do có chiều cao bửng tương đối thấp nên hàng hóa khi vận chuyển dễ bị rơi rớt nếu chất cao hơn khung bửng, thùng lửng thích hợp để vận chuyển các mặt hàng như sắt tấm, sắt cây, các loại vật liệu xây dựng… Khung bửng được làm bằng những vật liệu như: sắt hộp, sắt mạ kẽm, Inox 430 và Inox 304. Hình 1.2 Xe Hyundai HD65 thùng lửng - Thùng mui bạt (kèo bạt, mui phủ): Hình 1.3 Xe mui bạt Đây cùng là kiểu thùng hở ở phía trên nhưng có mui phủ. Thùng mui bạt có thể nói là loại thùng lai giửa thùng kín và thùng lửng vừa đảm bảo được tính thông thoáng SVTH: Bùi Khắc Điêp Phạm Hiếu Hướng dẫn: TS. Phan Minh Đức 4 Thiết kế thùng xe tải cánh dơi có bửng nâng lại có bửng có thể mở ra được và khi gặp trời mưa người lái xe có thể phủ bạt lên phía trên nhờ vào khung xương và dàn kèo. Vật liệu của thùng mui bạt cũng như thùng kín và thùng lửng với khung xương bằng sắt hộp hoặc sắt mạ kẽm. Bửng với vật liệu bằng sắt hộp, sắt mạ kẽm, Inox 430, Inox 304. 1.3. Giới thiệu xe tải thùng cánh dơi có bửng nâng. 1.3.1. Phạm vi làm việc Xe tải thùng cánh dơi (Wing body trucks) là xe tải đa năng nó có rất nhiều loại, nhiều kích thước. Nó hoạt động chủ yếu ở các tuyến đường trong thành phố đối với những xe tải nhỏ, hoạt động trên những tuyến đường dài đối với xe tải lớn. Ngoài ra nó cũng được sử dụng trên các nông trường. 1.3.2. Điều kiện làm việc Ở Việt Nam hiện nay, hệ thống giao thông ngày càng được đầu tư nâng cấp và phát triển, các bề mặt đường hầu hết đều được trải nhựa tốt, mặt đường tương đối bằng phẳng, độ dốc của đường thấp, ngoài ra hệ thống cống thoát nước trên đường phân bố dày đặc nên các tuyến đường ít bị ngập khi trời mưa vì vậy xe làm việc trong môi trường tương đối tốt. Khí hậu Việt Nam có hai mùa nắng và mưa quanh năm không có tuyết nên mặt đường không bị đóng băng do vậy khả năng bám đường của xe không bị giảm. Xe được chế tạo dạng thùng kín nên có thể hoạt động được ở điều kiện thời tiết xấu có mưa mà hàng hóa không bị ảnh hưởng. Do phương tiện giao thông chủ yếu ở nước ta là xe máy nên hệ thống giao thông đường phố tương đối đông đúc, nhất là các giờ cao điểm tại các nút giao thông chính do vậy khi tham gia giao thông các xe tải cánh dơi có tải trọng lớn thường bị cấm nên nó chủ yếu hoạt động trên các tuyến đường dài và trên các nông trường. Quá trình hoạt động của xe là liên tục do phải thường xuyên chạy trên các tuyến đường dài, quá trình hoạt động nâng hạ của thùng bửng không liên tục. Do khi thực hiện nâng hạ thùng cần không gian trên cao nên yêu cầu thường hoạt dộng ngoài trời hoặc các kho lớn có chiều cao đảm bảo xe vào ra nâng hạ dễ dàng. Tải trọng tác dụng lên xe phụ thuộc vào số lượng và khối lượng hàng hóa đa số là đầy tải do xe chủ yếu hoạt động kinh doanh. 1.3.3. Đánh giá nhu cầu sử dụng xe tải thùng cánh dơi có bửng nâng. Trong tương lai, các phương tiện vận tải hàng hóa sẽ phát triển mạnh mẽ nhằm đáp ứng nhu cầu vận chuyển hàng hóa của con người, đồng thời giải quyết các vấn đề về giao thông. Ở Việt Nam hiện nay, nhu cầu trao đổi hàng hóa ở nhiều vùng miền, SVTH: Bùi Khắc Điêp Phạm Hiếu Hướng dẫn: TS. Phan Minh Đức 5