Tài liệu Skkn sử dụng phương pháp trực quan trong giảng dạy môn gdcd lớp 11 thpt

Sö dông ph­¬ng ph¸p trùc quan trong gi¶ng d¹y m«n GDCD líp 11- THPT A - ®Æt vÊn ®Ò I. Lêi giíi thiÖu N©ng cao chÊt l­îng d¹y vµ häc m«n GDCD lµ mét yªu cÇu c¬ b¶n vµ quan träng trong sù nghiÖp GD & §T. M«n GDCD cã vai trß rÊt quan träng trong viÖc trang bÞ cho häc sinh mét c¸ch cã hÖ thèng nh÷ng kiÕn thøc phæ th«ng, c¬ b¶n, thiÕt thùc cña triÕt häc duy vËt biÖn chøng, cña lý luËn vÒ Chñ nghÜa x· héi, nhµ n­íc, ph¸p luËt, ®¹o ®øc,...M«n häc b­íc ®Çu h×nh thµnh vµ båi d­ìng t­ t­ëng khoa häc vµ c¸ch m¹ng, ph­¬ng ph¸p t­ duy biÖn chøng trong viÖc ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ thÕ giíi hiÖn thùc, nhÊt lµ c¸c hiÖn t­îng x· héi lu«n vËn ®éng vµ biÕn ®æi. Bªn c¹nh ®ã m«n häc cßn h×nh thµnh mét c¸ch ®óng ®¾n vÒ t­ t­ëng chÝnh trÞ, ®¹o ®øc, lèi sèng cho mçi c«ng d©n. Song ®Ó lµm ®­îc ®iÒu ®ã ®ßi hái ng­êi gi¸o viªn ph¶i biÕt sö dông khÐo lÐo c¸c ph­¬ng ph¸p d¹y häc, trong ®ã cã ph­¬ng ph¸p “Sö dông ph­¬ng ph¸p trùc quan”. VËy thÕ nµo lµ d¹y häc b»ng ph­¬ng ph¸p trùc quan? Ph­¬ng ph¸p trùc quan cã vai trß nh­ thÕ nµo trong d¹y häc bé m«n GDCD? Sö dông nh­ thÕ nµo ®Ó ®¹t hiÖu qu¶? Trong khu«n khæ bµi viÕt nµy t«i xin ®Ò cËp ®Õn vÊn ®Ò “Sö dông ph­¬ng ph¸p trùc quan trong viÖc gi¶ng d¹y m«n GDCD líp 11 THPT” II. Môc ®Ých nghiªn cøu Nghiªn cøu vµ sö dông ph­¬ng ph¸p trùc quan t«i muèn t×m ®Õn mét trong nh÷ng ph­¬ng ph¸p cã hiÖu qu¶ trong d¹y m«n GDCD líp 11 nh»m ®¸p øng nhiÖm vô cña bé m«n. Qua ®ã gióp häc sinh cã c¸ch nh×n nhËn, ®¸nh gi¸ ®óng ®¾n c¸c vÊn ®Ò x· héi ®ang diÔn ra. Trong khu«n khæ bµi viÕt nµy t«i xin ®Ò cËp ®Õn vÊn ®Ò “ Sö dông ph­¬ng ph¸p trùc quan trong viÖc gi¶ng d¹y m«n GDCD líp 11 - THPT” III. Ph¹m vi, ®èi t­îng vµ Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu 1. Ph¹m vi nghiªn cøu: XuÊt ph¸t tõ yªu cÇu cña ®Ò tµi, t«i chØ tr×nh bÇy mét sè biÖn ph¸p b¶n th©n ®· suy nghÜ, t×m tßi, ¸p dông vµ thÊy cã nhiÒu kh¶ quan ®Ó n©ng cao chÊt l­îng giê d¹y ®èi víi m«n GDCD líp 11 - THPT. 2. §èi t­îng nghiªn cøu : Häc sinh líp 11, kh¶ n¨ng nhËn thøc vµ vËn dông nh÷ng kiÕn thøc ®Ó gi¶i thÝch c¸c vÊn ®Ò x· héi cßn h¹n chÕ. 3. Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu: - Ph­¬ng ph¸p kh¸i qu¸t hãa c¸c kinh nghiÖm gi¶ng d¹y: Ph­¬ng ph¸p nµy ®­îc thùc hiÖn th«ng qua c«ng t¸c dù giê th¨m líp cña c¸c ®ång nghiÖp. - Ph­¬ng ph¸p thùc nghiÖm: Thùc hiÖn gi¶ng d¹y t¹i c¸c líp 11A1, 11A2, 11A3, 11A4 , 11A5 - Ph­¬ng ph¸p ®iÒu tra ®¸nh gi¸: ®iÒu tra sau khi thùc hiÖn gi¸o ¸n thùc nghiÖm, th«ng qua giê kiÓm tra ë líp vµ kÕt qu¶ bé m«n cuèi n¨m häc. IV. Thùc tr¹ng cña viÖc sö dông ph­¬ng ph¸p trùc quan 1. Thùc tr¹ng. Lý luËn cña chñ nghÜa M¸c - Lª Nin ®· kh¼ng ®Þnh: “Tõ trùc quan sinh ®éng ®Õn t­ duy trõu t­îng, tõ t­ duy trõu t­îng ®Õn thùc tiÔn - §ã lµ con ®­êng nhËn thøc ch©n lý, cña sù nhËn thøc Ng­êi thùc hiÖn: Lª ThÞ Thu H»ng- THPT ¢n Thi 1 Sö dông ph­¬ng ph¸p trùc quan trong gi¶ng d¹y m«n GDCD líp 11- THPT kh¸ch quan” C¸c m«n khoa häc kh¸c ®· ®­îc x©y dùng mét c¸ch c¬ b¶n c¸c ph­¬ng tiÖn d¹y häc nh­ : s¬ ®å, biÓu ®å, c¸c dông cô thÝ nghiÖm, thùc hµnh,….. c¸c ph­¬ng tiÖn nµy ®· vµ ®ang ph¸t huy t¸c dông ®èi víi qu¸ tr×nh d¹y häc. §èi víi m«n GDCD lµ mét m«n khoa häc mµ l­îng kiÕn thøc kh«ng Ýt, mang tÝnh chÊt kh¸i qu¸t hãa, trõu t­îng hãa, tæng hîp cao nh­ng nã g¾n liÒn víi ®êi sèng hµng ngµy, t¸c ®éng trùc tiÕp, th­êng xuyªn ®Õn suy nghÜ vµ hµnh ®éng cña häc sinh. V× vËy ®ßi hái gi¸o viªn trong qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y ph¶i lµm cho nh÷ng tri thøc kh¸i qu¸t, trõu t­îng, lý luËn mang tÝnh ®Ëm nÐt g¾n liÒn víi thùc tiÔn th«ng qua c¸c ph­¬ng tiÖn trùc quan. MÆc dï sö dông c¸c ph­¬ng tiÖn trùc quan ®em l¹i hiÖu qu¶ cao trong gi¶ng d¹y nh­ng thùc tÕ hiÖn nay viÖc sö dông cßn h¹n chÕ, c¸c giê d¹y nÕu cã c¸c ph­¬ng tiÖn trùc quan th× ®­îc ghi nhËn ®ã lµ sù cè g¾ng cña gi¸o viªn, cßn nÕu kh«ng th× còng ch¼ng sao, coi nh­ ®­¬ng nhiªn lµ kh«ng cã. V× vËy chÊt l­îng giê d¹y ch­a cao. 2. Nguyªn nh©n cña thùc tr¹ng. - C¸c cÊp qu¶n lÝ ch­a thùc sù t¹o ®iÒu kiÖn vÒ c¬ së vËt chÊt, ph­¬ng tiÖn d¹y häc, tµi liÖu tham kh¶o ®èi víi bé m«n nµy. - Do ®Æc ®iÓm cña bé m«n: tæng hîp, kh¸i qu¸t, trõu t­îng, lÝ luËn, v× vËy ®ßi hái gi¸o viªn ph¶i ®Çu t­ nhiÒu thêi gian ®Ó x©y dùng, lùa chän c¸c ph­¬ng tiÖn trùc quan. - B¶n th©n gi¸o viªn ch­a tù ý thøc t×m tßi, s¸ng t¹o ®Ó x©y dùng c¸c ph­¬ng tiÖn trùc quan.. B - gi¶i quyÕt vÊn ®Ò I. HiÓu nh­ thÕ nµo lµ d¹y häc b»ng ph­¬ng ph¸p trùc quan - Ph­¬ng ph¸p d¹y häc trùc quan lµ ph­¬ng ph¸p mµ trong ®ã gi¸o viªn sö dông c¸c ph­¬ng tiÖn d¹y häc t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn c¸c c¬ quan c¶m gi¸c cña häc sinh nh»m ®¹t hiÖu qu¶ cña qu¸ tr×nh d¹y häc. - Trong ph­¬ng ph¸p trùc quan cã nhiÒu h×nh thøc trùc quan kh¸c nhau: tranh ¶nh, s¬ ®å, biÓu ®å, sè liÖu thèng kª, b¨ng h×nh, sö dông c«ng nghÖ th«ng tin, tham quan, kÞch... - Ph­¬ng ph¸p trùc quan lµ sù miªu t¶ hiÖn thùc kh¸ch quan b»ng nh÷ng h×nh ¶nh cô thÓ mang tÝnh chÊt c¶m tÝnh. II. TÇm quan träng cña viÖc sö dông ph­¬ng ph¸p trùc quan M«n GDCD líp 11 tri thøc mang tÝnh lÝ luËn, g¾n liÒn víi c¸c vÊn ®Ò x· héi ®ang vËn ®éng vµ biÕn ®æi nhanh chãng.V× vËy viÖc sö dông ph­¬ng ph¸p trùc quan lµ rÊt cÇn thiÕt vµ kh«ng thÓ thiÕu. Sö dông ph­¬ng ph¸p trùc quan sÏ: - Lµm cho nh÷ng tri thøc phæ biÕn trong tù nhiªn, x· héi, mang tÝnh kh¸i, trõu t­îng, lÝ luËn ®Ëm nÐt ®­îc hiÖn thùc hãa. - Gióp häc sinh lÜnh héi nh÷ng th«ng tin vÒ c¸c sù vËt, hiÖn t­îng mét c¸ch chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ, më réng, kiÓm tra vµ ®¸nh gi¸ nh÷ng tri thøc ®· ®­îc lÜnh héi. - Gióp häc sinh cã c¸ch nh×nh nhËn, ®¸nh gi¸ ®óng ®¾n c¸c vÊn ®Ò ®ang diÔn ra ®Æc biÖt lµ c¸c vÊn ®Ò x· héi diÔn ra xung quanh cuéc sèng cña hä. Tõ ®ã h×nh thµnh ë häc sinh quan niÖm sèng, ý thøc sèng dùa trªn c¬ së nhËn thøc, vËn dông c¸c quy luËt kh¸ch quan vµ c¸c chuÈn mùc cña x· héi. Ng­êi thùc hiÖn: Lª ThÞ Thu H»ng- THPT ¢n Thi 2 Sö dông ph­¬ng ph¸p trùc quan trong gi¶ng d¹y m«n GDCD líp 11- THPT III. C¸ch sö dông ph­¬ng ph¸p trùc quan Ph­¬ng ph¸p trùc quan lµ sù miªu t¶ hiÖn thùc kh¸ch quan b»ng nh÷ng h×nh ¶nh cô thÓ mang tÝnh chÊt c¶m tÝnh, v× vËy gi¸o viªn cã thÓ sö dông ph­¬ng ph¸p trùc quan b»ng nhiÒu c¸ch thøc kh¸c nhau: Sö dông ®Ó giíi thiÖu bµi míi, sö dông ®Ó nªu vÊn ®Ò, sö dông ®Ó chøng minh, sö dông ®Ó cñng cè bµi häc….. - Sö dông ph­¬ng ph¸p trùc quan ®Ó giíi thiÖu bµi häc: * Gi¶ng bµi 15: ChÝnh s¸ch ®èi ngo¹i: C©u hái: Qua c¸c h×nh ¶nh em hiÓu nh­ thÕ nµo vÒ ®èi ngo¹i? => VËy ®èi víi ViÖt Nam chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i cã vÞ trÝ, vai trß nh­ thÕ nµo? Nguyªn t¾c trong quan hÖ ®èi ngo¹i cña ViÖt Nam lµ g×? CÇn cã nh÷ng ph­¬ng h­íng nµo ®Ó thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i? Mçi c«ng d©n cÇn ph¶i lµm g× ®Ó gãp phÇn thùc hiÖn th¾ng lîi chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i?=> Bµi 15 ChÝnh s¸ch ®èi ngo¹i CT n­íc: NguyÔn Minh TriÕt th¨m Hoa kú TBT: N«ng §øc M¹nh th¨m TriÒu Tiªn T.T: NguyÔn TÊn Dòng th¨m Hoa Kú  Gi¶ng bµi 10: NÒn d©n chñ x· héi chñ nghÜa C©u hái: Qua c¸c h×nh ¶nh trªn em hiÓu nh­ thÕ nµo lµ d©n chñ? => VËy thÕ nµo lµ d©n chñ x· héi chñ nghÜa? B¶n chÊt cña d©n chñ x· héi chò nghÜa lµ g×? X©y dùng nÒn d©n chñ x· héi chñ nghÜa ë ViÖt Nam trªn nh÷ng néi dung c¬ b¶n nµo? => Bµi 10: NÒn d©n chñ x· héi chñ nghÜa Ng­êi thùc hiÖn: Lª ThÞ Thu H»ng- THPT ¢n Thi 3 Sö dông ph­¬ng ph¸p trùc quan trong gi¶ng d¹y m«n GDCD líp 11- THPT - Sö dông ph­¬ng tiÖn trùc quan ®Ó nªu vÊn ®Ò. * Gi¶ng bµi 2, ®¬n vÞ kiÕn thøc 1- Hµng ho¸ C©u hái: Nh÷ng ng­êi c«ng nh©n ®ang lµm g×? C©u hái: S¶n phÈm cña qu¸ tr×nh nµy chØ trë thµnh hµng ho¸ khi nµo? C©u hái: Hµng ho¸ lµ g×? * Gi¶ng bµi 1, ®¬n vÞ kiÕn thøc 1- ThÕ nµo lµ s¶n xuÊt vËt chÊt C©u hái: Qua h×nh ¶nh nµy em h·y cho biÕt thÕ nµo lµ s¶n xuÊt vËt chÊt? - Sö dông ph­¬ng tiÖn trùc quan ®Ó chøng minh. * Gi¶ng bµi 5, ®¬n vÞ kiÕn thøc 2- Mèi quan hÖ cung- cÇu trong SX vµ LT hµng ho¸ + Cung – CÇu t¸c ®éng lÉn nhau CÇu t¨ng S¶n xuÊt, kinh doanh më réng Cung t¨ng CÇu gi¶m S¶n xuÊt, kinh doanh thu hÑp Cung gi¶m + Gi¸ c¶ thÞ tr­êng ¶nh h­ëng ®Õn cung – cÇu Gi¸ t¨ng S¶n xuÊt, kinh doanh më réng CÇu gi¶m Gi¸ gi¶m S¶n xuÊt, kinh doanh thu hÑp CÇu t¨ng Ng­êi thùc hiÖn: Lª ThÞ Thu H»ng- THPT ¢n Thi 4 Sö dông ph­¬ng ph¸p trùc quan trong gi¶ng d¹y m«n GDCD líp 11- THPT * Gi¶ng bµi 15, ®¬n vÞ kiÕn thøc 3- Ph­¬ng h­íng c¬ b¶n ®Ó thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i §/C NguyÔn Phó Träng tiÕp ®ãn c¸c nhµ dÇu t­ Austalia KÝ tuyªn bè chung ViÖt Nam - Lao - Capuchia Mianma BT thø nhÊt TW §oµn tiÕp Héi nghÞ ASEM7 vÒ vÊn ®Ò toµn cÇu ®¹i sø Céng Hoµ Cu- ba ViÖt Nam - M«ng Cæ kÝ kÕt hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i §/c NguyÔn TÊn Dòng tiÕp Tæng tham m­u tr­ëng Q§ céng hoµ Bulgari §/C NguyÔn TÊn Dòng th¨m Trung Quèc CT n­íc phª chuÈn hiÕn ch­¬ng ASEAN - Sö dông ph­¬ng tiÖn trùc quan ®Ó cñng cè kiÕn thøc. * Gi¶ng bµi 1- C«ng d©n víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ (Dïng s¬ ®å1,2,3) (S¬ ®å 1) T¨ng tr­ëng kinh tÕ Ph¸t triÓn kinh tÕ C¬ cÊu kinh tÕ hîp lÝ (S¬ ®å 2) TiÕn bé vµ c«ng b»ng x· héi Ng­êi thùc hiÖn: Lª ThÞ Thu H»ng- THPT ¢n Thi §èi víi c¸ nh©n ý nghÜa cña ph¸t triÓn KT §èi víi gia ®×nh ®×nh §èi víi x· héi 5 Sö dông ph­¬ng ph¸p trùc quan trong gi¶ng d¹y m«n GDCD líp 11- THPT (S¬ ®å 3) C¸c yÕu tè c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt Søc lao ®éng ThÓ lùc T­ liÖu lao ®éng TrÝ lùc C«ng cô lao ®éng HÖ thèng b×nh chøa + Søc lao ®éng §èi t­îng L§ Lo¹i cã s½n trong tù nhiªn KÕt cÊu h¹ tÇng s¶n xuÊt Lo¹i ®· tr¶i qua t¸c ®éng cña L§ S¶n phÈm T­ liÖu SX * Gi¶ng bµi 2- Hµng ho¸ - TiÒn tÖ – ThÞ tr­êng (Dïng s¬ ®å 4,5,6) §K ®Ó s¶n phÈm trë thµnh HH (S¬ ®å 4) S¶n phÈm do lao ®éng t¹o ra Cã c«ng dông nhÊt ®Þnh Th«ng qua trao ®æi vµ mua b¸n Thùc hiÖn Chøc n¨ng cña thÞ tr­êng Cung cÊp th«ng tin §iÒu tiÕt, kÝch thÝch SX, tiªu dïng C¸c chøc n¨ng cña tiÒn tÖ (S¬ ®å 6) Th­íc ®o gi¸ trÞ (S¬ ®å 5) Ph­¬ng tiÖn l­u th«ng Ph­¬ng tiÖn cÊt tr÷ Ph­¬ng tiÖn thanh to¸n Ng­êi thùc hiÖn: Lª ThÞ Thu H»ng- THPT ¢n Thi TiÒn tÖ thÕ giíi 6 Sö dông ph­¬ng ph¸p trùc quan trong gi¶ng d¹y m«n GDCD líp 11- THPT Tuy nhiªn sö dông ph­¬ng ph¸p trùc quan kh«ng ®¬n thuÇn lµ gi¸o viªn chØ ®­a ra c¸c ph­¬ng tiÖn trùc quan mµ ph¶i dïng c¸c ph­¬ng ph¸p d¹y häc kh¸c nh­ ph©n tÝch, tæng hîp, gi¶ng gi¶i, chøng minh, so s¸nh, ®Ó h­íng dÉn häc sinh sót ra kÕt luËn. Kh«ng lµm ®­îc ®iÒu ®ã th× viÖc sö dông ph­¬ng ph¸p trùc quan sÏ kh«ng ®¹t ®­îc hiÖu qu¶. Nh÷ng tri thøc mµ häc sinh thu nhËn ®­îc cã thÓ vËn dông ngay vµo cuéc sèng cña m×nh. Song khã kh¨n lín lµ lµm thÕ nµo ®Ó lùa chän ®­îc nh÷ng PTTQ phï hîp, tiªu biÓu ®Ó cã thÓ n©ng cao kh¶ n¨ng kh¸i qu¸t, vËn dông cña häc sinh. Lµm ®­îc ®iÒu nµy häc sinh sÏ n¾m v÷ng, hiÓu s©u s¾c h¬n tri thøc cña m«n häc, cã c¸ch nh×n nhËn, ®¸nh gi¸ ®óng, vÊn ®Ò x· héi ®ang diÔn ra xung quanh cuéc sèng, thÊy ®­îc vai trß, ý nghÜa cña tri thøc bé m«n ®èi víi ho¹t ®éng thùc tiÔn. iV. Yªu cÇu khi sö dông ph­¬ng Ph¸p trùc quan - Ph¶i cã t×nh ®é chuyªn m«n v÷ng vµng ®Ó hiÓu râ tri thøc bé m«n cÇn truyÒn ®¹t ®Õn häc sinh nh÷ng vÊn ®Ò g×? TruyÒn ®¹t nh­ thÕ nµo? Tri thøc ®ã gi¸o dôc häc sinh ®iÒu g×? - Ph¶i cã tr×nh ®é khoa häc c¬ b¶n tøc lµ ph¶i hiÓu kiÕn thøc cña c¸c bé m«n khoa häc kh¸c ®­îc gi¶ng d¹y trong tr­êng THPT. - N¾m b¾t kÞp thêi c¸c vÊn ®Ò x· héi ®ang diÔn ra tõ ®ã cã thÓ x¸c ®Þnh, l­¹ chän nh÷ng ph­¬ng tiÖn trùc quan nµo cã liªn quan ®Õn bµi gi¶ng cña m×nh ®Ó sö dông ®¶m b¶o tÝnh khoa häc vµ tÝnh võa søc. - Ph¶i n¾m râ tr×nh ®é, kh¶ n¨ng nhËn thøc cña häc sinh ®Ó sö dông phï hîp. - Gi¸o viªn ph¶i linh ho¹t trong viÖc sö dông phèi hîp c¸c ph­¬ng ph¸p d¹y häc kh¸c nhau nh»m ph¸t huy tèi ®a ­u ®iÓm vµ h¹n chÕ nh÷ng nh­îc ®iÓm cña c¸c ph­¬ng ph¸p d¹y häc trong ®ã cã ph­¬ng ph¸p d¹y häc b»ng ph­¬ng tiÖn trùc quan. - C¸c ph­¬ng tiÖn trùc quan ph¶i ®­îc lùa chän kü cµng, ®¶m b¶o tÝnh thÈm mü, khoa häc. - C¸c ph­¬ng tiÖn trùc quan ph¶i ph¶n ¸nh ®óng hiÖn thùc, phï hîp víi néi dung tri thøc m«n häc. - Trong bµi häc, giê häc chØ ®­a ra nh÷ng ph­¬ng tiÖn trùc quan tiªu biÓu. V. Gi¸o ¸n thùc nghiÖm Bµi 6: C«ng nghiÖp hãa hiÖn ®¹i hãa ®Êt n­íc (Tiết 1) A. MỤC TIÊU BÀI HỌC 1- Về kiến thức - Hiểu được thế nào là CNH, HĐH; vì sao phải CNH, HĐH đất nước. - Nêu được nội dung cơ bản của CNH, HĐH ở nước ta. - Hiểu được trách nhiệm của công dân trong sự nghiệp CNH, HĐH đất nước. 2- Về kỹ năng Biết xác định trách nhiệm của bản thân trong sự nghiệp CNH, HĐH đất nước. 3- Về thái độ - Tin tưởng ủng hộ đường lối chính sách của Đảng và Nhà nước ta về CNH, HĐH đất nước. Ng­êi thùc hiÖn: Lª ThÞ Thu H»ng- THPT ¢n Thi 7 Sö dông ph­¬ng ph¸p trùc quan trong gi¶ng d¹y m«n GDCD líp 11- THPT - Quyết tâm học tập, rèn luyện để trở thành người lao động đáp ứng yêu cầu sự nghiệp CNH, HĐH ở nước ta. B. CHUẨN BỊ 1- Phương tiện: - SGK, SGV GDCD lớp 11 2- Thiết bị - Bảng biểu, đèn chiếu nếu có.. - Tranh , ảnh, sơ đồ có liên quan nội dung bài học. C. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC 1. Ổn định lớp 2. Kiểm tra bài cũ: Không 3. Giảng bài mới Hoạt động của GV – HS Nội dung 1. Khái niệm CNH, HĐH; tính tất yếu khách * Hoạt động 1 quan và tác dụng của CNH, HĐH đất nước - GV: Đưa ra câu hỏi : Nh×n vµo nh÷ng a) Khái niệm CNH, HĐH h×nh ¶nh sau ®©y em cho biÕt: CNH lµ g×? * CNH: Là quá trình chuyển đổi căn bản, toàn diện các hoạt động sx từ sử dụng sức lđ thủ công là chính sang sử dụng kĩ thuật tiên tiến hiện đại, để đạt năng xuất lao động cao hơn * HĐH: Là việc dựa vào ĐK của đất nước áp -GV hỏi: Em có nhận xét gì về những ứng dụng những phát minh, thành tựu khoa học và công nghệ tiên tiến, hiện đại vào quá trình sx, dụng sau: Ng­êi thùc hiÖn: Lª ThÞ Thu H»ng- THPT ¢n Thi 8 Sö dông ph­¬ng ph¸p trùc quan trong gi¶ng d¹y m«n GDCD líp 11- THPT kinh doanh, dịch vụ và quản lí KT – XH. b) Tính tất yếu khách quan và tác dụng của CNH, HĐH đất nước Tính tất yếu khách quan của CNH, HĐH + Vì CNH, HĐH là giải pháp có tính chất quyết định để nước ta xây dựng cơ sở vật chất kĩ thuật, đưa nước ta sớm thoát khỏi nghèo nàn, lạc hậu -HS xem ảnh, suy nghĩ và trả lời - GV kết luận * Hoạt động 2 + Tính tất yếu khách quan của CNH, HĐH? +Tác dụng của CNH, HĐH? - HS: Trả lời, bổ sung. - GV: N/xét, kết luận. - HS rút ra bài học thực tiễn - Do yêu cầu phải rút ngắn khoảng cách tụt hậu về kinh tế, kĩ thuật, công nghệ của nước ta so với thế giới - Do yêu cầu phải tăng năng xuất lao động, nâng cao chất lượng cuộc sống Góp phần phát triển LLSX, nâng cao năng xuất lao động, cải thiện đời sống nhân dân - Tác dụng của CNH, HĐH Tạo ra LLSX mới, củng cố mối quan hệ công nhân, nông dân, trí thức Tạo ĐK để phát triển nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc : Tạo đà để VN hội nhập quốc tế hóa toàn cầu . Ng­êi thùc hiÖn: Lª ThÞ Thu H»ng- THPT ¢n Thi 9 Sö dông ph­¬ng ph¸p trùc quan trong gi¶ng d¹y m«n GDCD líp 11- THPT * Bài học thực tiễn: - Chủ động áp dụng những kiến thức đã học vào thực tế cuộc sống. - Ứng dụng những công nghệ hiện đại vào học tập và trong cuộc sống 4. Củng cố – hệ thống bài học GV cho HS lµm bµi tËp : Bµi 1: Qu¸ tr×nh øng dông vµ trang bÞ nh÷ng thµnh tùu kha häc c«ng nghÖ tiªn tiÕn hiÖn ®¹i vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, kinh doanh, dÞch vô, qu¶n lÝ kinh tÕ vµ XH lµ qu¸ tr×nh nµo sau ®©y? a, HiÖn ®¹i hãa b, C«ng nghiÖp hãa c, Tù ®éng hãa d, C«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa Bài 2: CNH, HĐH có tác dụng: a.Đưa nước ta ra khỏi tình trạng kém phát triển b.Tạo điều kiện để p.triển LLSX và tăng năng suất LĐ xã hội c.Tạo điều kiện để nước ta hội nhập kinh tế quốc tế d.Nâng cao uy tín của nước ta trên trường quốc tế Bµi 12 : ChÝnh s¸ch tµi nguyªn vµ b¶o vÖ m«I tr­êng I. Môc ®Ých yªu cÇu 1. VÒ kiÕn thøc - HiÓu ®­îc thùc tr¹ng tµi nguyªn, m«i tr­êng vµ nh÷ng ph­¬ng h­íng c¬ b¶n nh»m b¶o vÖ tµi nguyªn, m«i tr­êng hiÖn nay. - HiÓu ®­îc tr¸ch nhiÖm cña c«ng d©n trong viÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch TNvµ MT. 2. VÒ kÜ n¨ng - VËn dông ®­îc chÝnh s¸ch nµy vµo ho¹t ®éng cña m×nh, biÕt tuyªn truyÒn, vËn ®éng ng­êi kh¸c trong viÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch tµi nguyªn vµ b¶o vÖ m«i tr­êng. 3. VÒ th¸i ®é - Tin t­ëng, chÊp hµnh chÝnh s¸ch tµi nguyªn vµ b¶o vÖ m«i tr­êng, ñng hé nh÷ng chñ tr­¬ng cña nhµ n­íc, ë ®Þa ph­¬ng m×nh vÒ sö dông hîp lÝ tµi nguyªn, b¶o vÖ m«i tr­êng. Phª ph¸n nh÷ng hµnh vi g©y h¹i cho tµi nguyªn vµ m«i tr­êng. II. Ph­¬ng ph¸p - Sö dông ph­¬ng tiÖn trùc quan kÕt hîp víi ph­¬ng ph¸p nªu vÊn ®Ò, ph­¬ng ph¸p diÔn gi¶ng, ®µm tho¹i, ph­¬ng ph¸p th¶o luËn nhãm…. III. Ph­¬ng tiÖn d¹y häc - S¸ch gi¸o khoa, s¸ch gi¸o viªn, tµi liÖu tham kh¶o, s¬ ®å, tranh ¶nh, m¸y chiÕu IV. Ho¹t ®éng d¹y vµ häc 1. KiÓm tra bµi cò Ng­êi thùc hiÖn: Lª ThÞ Thu H»ng- THPT ¢n Thi 10 Sö dông ph­¬ng ph¸p trùc quan trong gi¶ng d¹y m«n GDCD líp 11- THPT C©u hái: H·y tr×nh bµy nh÷ng hËu qu¶ do t×nh h×nh gia t¨ng d©n sè g©y ra? 2. Giíi thiÖu bµi míi Tµi nguyªn, m«i tr­êng cã vai trß quan träng ®èi víi ®êi sèng cña mçi con ng­êi vµ sù ph¸t triÓn cña x· héi. Trªn thÕ giíi c¹n kiÖt tµi nguyªn, « nhiÔm m«i tr­êng ®· trë thµnh vÊn ®Ò nghiªm träng. §¶ng vµ nhµ n­íc ta vµ ®ang lµm g× ®Ó b¶o vÖ tµi nguyªn vµ m«i tr­êng? 3. D¹y bµi míi: Ho¹t ®éng d¹y vµ häc Néi dung cÇn ®¹t ®­îc Ho¹t ®éng 1 T×m hiÓu t×nh h×nh TN vµ MT n­íc ta 1. T×nh h×nh tµi nguyªn- m«i tr­êng n­íc ta hiÖn nay. hiÖn nay Häc sinh xem mét sè h×nh ¶nh vÒ TN- MT a,T×nh h×nh tµi nguyªn vµ m«I tr­êng n­íc ta + Khoáng sản khá phong phú + Đất đai màu mỡ; rừng có nhiều loài quí hiếm + Biển rộng lớn, có nhiều hải sản quí; + Không khí ánh sáng và nguồn nước dồi dào, thuận lợi cho sự phát triển đất nước. Th¶o luËn Nhãm 1: Chøng minh sù ®a d¹ng vµ phong phó cña tµi nguyªn thiªn nhiªn n­íc ta? Nhãm 2: §¸nh gi¸ thùc tr¹ng TN n­íc ta hiÖn nay? Nhãm 3: §¸nh gi¸ thùc tr¹ng MT n­íc ta hiÖn nay? Nhãm 4: Nguyªn nh©n, hËu qu¶ cña thùc tr¹ng ®ã? - HS Nhãm2 , tr¶ lêi, nhãm kh¸c bæ sung - GV kÕt lô©n: Thùc tr¹ng tµi nguyªn n­íc ta hiÖn nay, cho vÝ dô Ng­êi thùc hiÖn: Lª ThÞ Thu H»ng- THPT ¢n Thi b, Thùc tr¹ng trµi nguyªn vµ m«i tr­êng n­íc ta hiÖn nay? 11 Sö dông ph­¬ng ph¸p trùc quan trong gi¶ng d¹y m«n GDCD líp 11- THPT - HS nhãm 3 tr¶ lêi, nhãm kh¸c bæ sung - GVnhËn xÐt, kÕt luËn, vÝ dô Về tài nguyên: - Khoáng sản có nguy cơ cạn kiệt - Rừng đang bị thu hẹp, nhiều loài động, thực vật quí hiếm có nguy cơ tuyệt chủng - Đất canh tác bị thu hẹp dần, khô cằn. bạc màu.. * VÒ m«i tr­êng: §Êt, n­íc vµ kh«ng khÝ bÞ « nhiÔm ë nhiÒu n¬i - HS nhãm 4 tr¶ lêi, nhãm kh¸c bæ sung - GV nhËn xÐt, kÕt luËn, cho VD * Nguyªn nh©n: + Chưa tích cực tuyên truyền, ý thức bảo vệ TN,MT + Khai thác, sử dụng tài nguyên còn bừa bãi, ý thức bảo vệ môi trường kém. Ng­êi thùc hiÖn: Lª ThÞ Thu H»ng- THPT ¢n Thi 12 Sö dông ph­¬ng ph¸p trùc quan trong gi¶ng d¹y m«n GDCD líp 11- THPT + Dân số tăng nhanh HËu qu¶: - Ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, suy giảm tài nguyên, thiên nhiên, gây ra hạn hán lũ lụt, cản trở sự phát triển của XH * Hoạt động 2 - GV đặt câu hỏi: Để giải quyết những vấn đề trên, Đảng và Nhà nước ta đề ra mục tiêu, phương hướng bảo vệ tài nguyên, môi trường như thế nào? - HS trả lời, HS khác bổ sung - GV nhận xét, kết luận minh họa : 2. Mục tiêu, phương hướng cơ bản của chính sách tài nguyên và bảo vệ môi trường - Mục tiêu: + Sử dụng hợp lí tài nguyên, bảo vệ môi trường Ng­êi thùc hiÖn: Lª ThÞ Thu H»ng- THPT ¢n Thi 13 Sö dông ph­¬ng ph¸p trùc quan trong gi¶ng d¹y m«n GDCD líp 11- THPT + Bảo tồn đa dạng sinh học,từng bước nâng cao chất lượng môi trường, - Phương hướng cơ bản: + Tăng cường công tác quản lí của Nhà nước về bảo vệ môi trường, tài nguyên + Thường xuyên GD, tuyên truyền, XD ý thức trách nhiệm về bảo vệ TN, MT + Coi trong công tác nghiên cứu khoa học và công nghệ, mở rộng hợp tác quốc tế, khu vực về bảo vệ MT, Ng­êi thùc hiÖn: Lª ThÞ Thu H»ng- THPT ¢n Thi 14 Sö dông ph­¬ng ph¸p trùc quan trong gi¶ng d¹y m«n GDCD líp 11- THPT Ngăn chặn ô nhiễm MT Bảo tồn TN + Ngăn chặn ô nhiễm, cải thiện MT, bảo tồn thiên nhiên + Khai thác, sử dụng hợp lí, tiết kiệm TN, TN. + Áp dụng công nghệ hiện đại trong vấn đề tài nguyên và môi trường Xây lò đốt rác Xử lí nước thải Hoat động 3 : - GV cho HS thảo luận về trách nhiệm của công dân và trách nhiệm của bản thân 3. Trách nhiệm của công dân - HS tự liên hệ bản thân. đối với chính sách tài nguyên và - GV nhận xét, kết luận và cho VD minh họa bảo vệ môi trường Ng­êi thùc hiÖn: Lª ThÞ Thu H»ng- THPT ¢n Thi 15 Sö dông ph­¬ng ph¸p trùc quan trong gi¶ng d¹y m«n GDCD líp 11- THPT - Chấp hành chính sách, PL về bảo vệ TN, MT. - Tích cực tham gia các hoạt động bảo vệ TN, MT - Chống lại các hành vi vi phạm PL về tài nguyên và bảo vệ môi trường. * Bài học thực tiễn: Bảo vệ TN, MT ở trường và địa phương Hoạt động 4. Củng cố – hệ thống bài học - GV cho HS làm bài tập: Ng­êi thùc hiÖn: Lª ThÞ Thu H»ng- THPT ¢n Thi 16 Sö dông ph­¬ng ph¸p trùc quan trong gi¶ng d¹y m«n GDCD líp 11- THPT Bài 1: Biện pháp nào sau đây nhằm tăng tỉ lệ che phủ rừng, bảo vệ động, thực vật, bảo tồn đa dạn sinh học a, Chủ động phòng ngừa, ngăn chặn ô nhiễm môi trường b, Cải thiện môi trường c, Bảo tồn thiên nhiên d, Cả a,b,c đều đúng Bài 2: Yếu tố nào sau đây là nguyên nhân chính gây ra ô nhiễm không khí tại các nước công nghiệp hiện nay: a, Khí thải từ phương tiện giao thông b, Từ việc xử lí rác thải c, Từ khí thải công nghiệp d, Từ việc khai thác rừng Bài 3: Hậu quả của vấn đề tài nguyên và môi trường là do nguyên nhân chính nào sau đây? a, Khách quan b, Chủ quan c, Tự nhiên d, Thiên tai IV. KẾT QUẢ KIỂM NGHIỆM ĐỀ TÀI Qua học kì I của năm học 2012-2013 tôi sử dụng phương pháp trực quan đối với 5 lớp được phân công và đã đạt được kết quả tương đối khả quan, tỉ lệ học sinh khá giỏi cao, cụ thể như sau: TT 1 2 3 4 5 Lớp Tống số 11A1 11A2 11A3 11A4 11A5 45 45 45 45 41 Giỏi T.số % 19 42 19 42 01 02 02 04 04 10 Khá T.số 26 26 23 29 34 % 58 58 51 64 83 T.bình T. số % 0 0 0 0 20 47 12 32 03 07 Yếu T. số 0 0 0 0 0 % 0 0 0 0 0 C - KÕt luËn Nghiªn cøu vÒ khoa häc gi¸o dôc lµ mét viÖc lµm kh«ng dÔ dµng, ®ßi hái ph¶i cã thêi gian, cã sù chän läc vµ rót kinh nghiÖm l©u dµi. B»ng viÖc nghiªn cøu lÝ luËn, thùc tiÔn gi¶ng d¹y, xuÊt ph¸t tõ vai trß, vÞ trÝ cña bé m«n vµ ®èi t­îng häc sinh, bµi viÕt ®· nªu lªn mét sè vÊn ®Ò xoay quanh vÊn ®Ò sö dông ph­¬ng ph¸p trùc quan trong gi¶ng d¹y m«n GDCD, qua ®ã kh¼ng ®Þnh viÖc sö dông ph­¬ng ph¸p trùc quan ®Ó gi¶ng d¹y m«n GDCD nãi chung vµ m«n GDCD líp 11 - THPT nãi riªng lµ rÊt cÇn thiÕt vµ kh«ng thÓ thiÕu. Qua bµi viÕt nµy t«i muèn trao ®æi cïng víi c¸c ®ång nghiÖp vÒ viÖc ®æi míi, c¶i tiÕn ph­¬ng ph¸p d¹y häc gãp phÇn n©ng cao chÊt l­îng gi¶ng d¹y bé m«n khoa häc nµy. RÊt mong ®­îc sù ®ãng gãp ý kiÕn cña c¸c ®ång nghiÖp. ¢n Thi Ngµy 20/04/ 2013 T¸c gi¶: Lª ThÞ Thu H»ng Ng­êi thùc hiÖn: Lª ThÞ Thu H»ng- THPT ¢n Thi 17 Sö dông ph­¬ng ph¸p trùc quan trong gi¶ng d¹y m«n GDCD líp 11- THPT Môc lôc A. §Æt vÊn ®Ò Trang 1. Lêi giíi thiÖu 1 2. Môc ®Ých nghiªn cøu 1 3. Ph¹m vi vµ ®èi t­îng, ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu 1 4. Thùc tr¹ng viÖc sö dông ph­¬ng tiÖn trùc quan 2 B. Gi¶i quyÕt vÊn ®Ò 1. HiÓu nh­ thÕ nµo lµ sö dông ph­¬ng tiÖn trùc quan 2 2. TÇm quan träng cña viÖc sö dông ph­¬ng tiÖn trùc quan 2 3. C¸ch thøc sö dông ph­¬ng tiÖn trùc quan 3 4. Yªu cÇu khi sö dông ph­¬ng tiÖn trùc quan 7 5. Gi¸o ¸n thùc nghiÖm 7 6. KÕt qu¶ kiÓm nghiÖm ®Ò tµi 17 C. KÕt luËn Ng­êi thùc hiÖn: Lª ThÞ Thu H»ng- THPT ¢n Thi 18