ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM
------------------------------
HỒ DƢƠNG LIỄU
QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC ĐỊA PHƢƠNG
Ở CÁC TRƢỜNG TIỂU HỌC HUYỆN NÚI THÀNH
TỈNH QUẢNG NAM
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC
Đà Nẵng - Năm 2022
ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM
------------------------------
HỒ DƢƠNG LIỄU
QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC ĐỊA PHƢƠNG
Ở CÁC TRƢỜNG TIỂU HỌC HUYỆN NÚI THÀNH
TỈNH QUẢNG NAM
Chuyên ngành: Quản lí giáo dục
Mã số: 8 14 01 14
LUẬN VĂN THẠC SĨ
Ngƣời hƣớng dẫn khoa học:
PGS. TS. TRẦN XUÂN BÁCH
Đà Nẵng - Năm 2022
iv
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ...........................................................................................................i
TÓM TẮT .................................................................................................................... ii
MỤC LỤC .................................................................................................................... iv
DANH MỤC VIẾT TẮT ........................................................................................... viii
DANH MỤC CÁC BẢNG........................................................................................... ix
DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ .......................................................................................... xi
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ .................................................................................... xii
MỞ ĐẦU.........................................................................................................................1
1. Lý do chọn đề tài...................................................................................................1
2. Mục tiêu nghiên cứu .............................................................................................3
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu ......................................................................3
4. Giả thuyết khoa học ..............................................................................................3
5. Nhiệm vụ nghiên cứu ............................................................................................3
6. Phạm vi nghiên cứu...............................................................................................3
7. Phương pháp nghiên cứu ......................................................................................3
8. Đóng góp của đề tài ..............................................................................................4
9. Cấu trúc của luận văn ............................................................................................4
CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC
ĐỊA PHƯƠNG Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC .........................................................5
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề ..................................................................................5
1.1.1. Trên thế giới ....................................................................................................5
1.1.2. Ở Việt Nam .....................................................................................................6
1.2. Các khái niệm chính của đề tài .................................................................................8
1.2.1. Khái niệm Quản lý ..........................................................................................8
1.2.2. Quản lý giáo dục ...........................................................................................12
1.2.3. Quản lý nhà trường .......................................................................................13
1.2.4. Hoạt động giáo dục địa phương ....................................................................14
1.2.5. Quản lý hoạt động giáo dục địa phương theo hướng tiếp cận phát triển
năng lực học sinh ...........................................................................................................15
1.3. Lý luận về Hoạt động giáo dục địa phương ...........................................................15
1.3.1. Một số vấn đề chung về giáo dục địa phương ở tiểu học .............................15
1.3.2. Một số đặc điểm của học sinh tiểu học có tác động đến giáo dục địa
phương trong dạy học ở tiểu học ...................................................................................19
1.4. Quản lý hoạt động giáo dục địa phương ở các trường tiểu học theo yêu cầu
chương trình giáo dục phổ thông 2018 ..........................................................................21
1.4.1. Phân cấp quản lý trong xây dựng nội dung giáo dục địa phương.................21
v
1.4.2. Phân tích yêu cầu chương trình giáo dục phổ thông 2018 và bối cảnh địa
phương ...........................................................................................................................23
1.4.3. Xây dựng phân phối chương trình, kế hoạch dạy học các môn học và lựa
chọn các chủ đề/ nội dung giáo dục địa phương ...........................................................24
1.4.4. Phân bổ các nguồn lực ..................................................................................26
1.4.5. Tổ chức thực hiện nội dung giáo dục địa phương ở các nhà trường tiểu
học .................................................................................................................................28
1.4.6. Giám sát, đánh giá nội dung giáo dục địa phương ở nhà trường tiểu học ....29
1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động xây dựng nội dung giáo dục địa
phương ở các trường tiểu học theo định hướng chương trình giáo dục phổ thông
năm 2018 .......................................................................................................................31
1.5.1. Đặc điểm kinh tế, chính trị văn hóa xã hội tại địa phương ...........................31
1.5.2. Nguồn lực và vai trò của nhà trường ............................................................32
1.5.3. Năng lực của đội ngũ CBQL và giáo viên ....................................................33
1.5.4. Đặc điểm tâm lí của học sinh tiểu học ..........................................................33
1.5.5. Mức độ tự chủ của nhà trường trong xây dựng và tổ chức thực hiện nội
dung giáo dục địa phương. ............................................................................................34
Tiểu kết Chương 1 .........................................................................................................34
CHƢƠNG 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC ĐỊA
PHƢƠNG CHO HỌC SINH CÁC TRƢỜNG TIỂU HỌC HUYỆN NÚI
THÀNH, TỈNH QUẢNG NAM .................................................................................36
2.1. Khái quát quá trình khảo sát ...................................................................................36
2.1.1. Mục tiêu và nội dung khảo sát ......................................................................36
2.1.2. Xây dựng khung khảo sát .............................................................................36
2.1.3. Các phương pháp và xử lý kết quả khảo sát .................................................36
2.2. Khái quát về điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội và giáo dục huyện Núi Thành,
tỉnh Quảng Nam.............................................................................................................37
2.2.1. Vị trí địa lý và điều kiện tự nhiên .................................................................37
2.2.2. Đặc điểm về kinh tế - xã hội. ........................................................................38
2.2.3. Khái quát về giáo dục đào tạo huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam .............39
2.3. Thực trạng hoạt động giáo dục địa phương theo hướng tiếp cận phát triển năng
lực học sinh ở các trường tiểu học huyện Núi Thành....................................................42
2.3.1. Nhận thức về tầm quan trọng, vị trí, vai trò và mục tiêu của hoạt động
giáo dục địa phương theo hướng tiếp cận phát triển năng lực học sinh huyện Núi
Thành. ............................................................................................................................42
2.3.2. Thực trạng hoạt động xây dựng nội dung giáo dục địa phương của các
trường tiểu học trên địa bàn thành phố huyện Núi Thành . ...........................................46
vi
2.3.3. Thực trạng thực hiện nội dung/ chương trình hoạt động giáo dục địa
phương theo hướng tiếp cận phát triển năng lực học sinh trên địa bàn huyện Núi
Thành. ............................................................................................................................50
2.3.4. Thực trạng hiệu quả thực hiện phương thức tổ chức các hoạt động giáo
dục địa phương theo hướng tiếp cận phát triển năng lực học sinh trên địa bàn huyện
Núi Thành ......................................................................................................................53
2.4. Thực trạng về Quản lý hoạt động giáo dục địa phương theo hướng tiếp cận
phát triển năng lực học sinh trên địa bàn huyện Núi Thành ..........................................55
2.4.1. Thực trạng về quản lý mục tiêu, xây dựng kế hoạch hoạt động giáo dục
địa phương trên địa bàn huyện Núi Thành ....................................................................55
2.4.2. Thực trạng về quản lý nội dung giáo dục địa phương trên địa bàn huyện
Núi Thành ......................................................................................................................57
2.4.3. Thực trạng về quản lý quá trình giáo dục địa phương cho học sinh nhà
trường tiều học trên địa bàn huyện Núi Thành trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện
nay .................................................................................................................................60
2.4.4. Thực trạng về kiểm tra, đánh giá hoạt động giáo dục địa phương. trên địa
bàn huyện Núi Thành ....................................................................................................62
2.5. Nhận định, đánh giá chung về thực trạng quản lý hoạt động giáo dục địa
phương theo hướng tiếp cận phát triển năng lực học sinh trên địa bàn huyện Núi
Thành. ............................................................................................................................63
Tiểu kết Chương 2 .........................................................................................................66
CHƢƠNG 3. CÁC BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC ĐỊA
PHƢƠNG CHO HỌC SINH CÁC TRƢỜNG TIỂU HỌC Ở HUYỆN NÚI
THÀNH, TỈNH QUẢNG NAM ..................................................................................67
3.1. Các nguyên tắc xây dựng biện pháp .......................................................................67
3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống ............................................................... 67
3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa .................................................................67
3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính đồng bộ ................................................................ 67
3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi ..................................................................68
3.2. Các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục địa phương ở các trường tiểu học
trên địa bàn huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam ..........................................................68
3.2.1. Tổ chức bồi dưỡng nâng cao nhận thức cho các nhà quản lý, giáo viên,
học sinh và các lực lượng giáo dục khác tham gia các hoạt động giáo dục địa
phương ở các trường tiểu học trên địa bàn huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam ..........68
3.2.2. Xây dựng nội dung hoạt động giáo dục địa phương theo định hướng phát
triển năng lực của học sinh ............................................................................................71
3.2.3. Đa dạng hóa các hình thức, phương pháp tổ chức giáo dục địa phương
cho học sinh ...................................................................................................................72
vii
3.2.4. Tăng cường quản lý sự phối kết hợp giữa nhà trường, gia đình và xã hội
trong việc tổ chức hoạt động giáo dục địa phương cho học sinh ..................................74
3.2.5. Đổi mới quản lý việc kiểm tra, đánh giá kết quả hoạt động giáo dục địa
phương cho học sinh trường Tiểu học ...........................................................................76
3.2.6. Đầu tư và sử dụng hợp lý cơ sở vật chất kỹ thuật, tài chính và các điều
kiện đảm bảo để thực hiện tốt hoạt động giáo dục địa phương trong Chương trình
giáo dục phổ thông mới ở các trường tiểu học ..............................................................78
3.2.7. Nâng cao năng lực tổ chức hoạt động giáo dục địa phương cho đội ngũ
giáo viên ........................................................................................................................79
3.2.8. Tiếp tục nghiên cứu để gia tăng quyền tự chủ cho các tổ chuyên môn của
các trường tiểu học trong xây dựng và triển khai kế hoạch thực hiện hoạt động xây
dựng nội dung giáo dục địa phương ..............................................................................80
3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp .............................................................................83
3.4. Khảo nghiệm nhận thức về tính cấp thiết và khả thi của các biện pháp đề xuất ....83
3.4.1. Khái quát về quá trình khảo nghiệm .............................................................83
3.4.2. Kết quả khảo nghiệm ....................................................................................84
Tiểu kết Chương 3 .........................................................................................................86
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ .............................................................................87
TÀI LIỆU THAM KHẢO...........................................................................................91
PHỤ LỤC
QUYẾT ĐỊNH GIAO ĐỀ TÀI (BẢN SAO)
viii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
BGH
CBQL
CBQLGD
CNH-HĐH
CNTT
CSVC
GD
GD-ĐT
GDPT
GDĐP
GV
LLXH
HĐND
HS
HT
KTKN
KTXH
NGLL
PCGD
PPDH
PHHS
QL
QLGD
QPAN
QTGD
TCM
TH
THCS
THPT
UBND
VHXH
Ban giám hiệu
Cán bộ quản lý
Cán bộ quản lý giáo dục
Công nghiệp hóa, hiện đại hóa
Công nghệ thông tin
Cơ sở vật chất
Giáo dục
Giáo dục và đào tạo
Giáo dục phổ thông
Giáo dục địa phương
Giáo viên
Lực lượng xã hội
Hội đồng nhân dân
Học sinh
Hiệu trưởng
Kiến thức kỹ năng
Kinh tế xã hội
Ngoài giờ lên lớp
Phổ cập giáo dục
Phương pháp dạy học
Phụ huynh học sinh
Quản lý
Quản lý giáo dục
Quốc phòng an ninh
Quá trình giáo dục
Tổ chuyên môn
Tiểu học
Trung học cơ sở
Trung học phổ thông
Ủy ban nhân dân
Văn hóa xã hội
ix
DANH MỤC CÁC BẢNG
Số hiệu
bảng
2.1.
2.2.
2.3.
2.4.
2.5.
2.6.
2.7.
2.8.
2.9.
2.10.
2.11.
2.12.
2.13.
2.14.
Tên bảng
Mạng lưới các trường phổ thông, mẫu giáo của huyện Núi
Thành, tỉnh Quảng Nam
Quy mô phát triển trường lớp, số lượng học sinh, số lượng
GV, tỉ lệ giáo viên TH
Quy mô phát triển trường lớp, số lượng học sinh, số lượng
GV, tỉ lệ giáo viên THCS.
Tổng hợp cơ sở vật chất và phương tiện dạy học các trường
phổ thông, Mẫu giáo huyện Núi Thành
Tổng hợp Cán bộ quản lý và giáo viên
Kết quả đánh giá nhận thức về tầm quan trọng của hoạt
động giáo dục địa phương theo hướng tiếp cận phát triển
năng lực học sinh trên địa bàn huyện Núi Thành
Kết quả đánh giá nhận thức về vị trí, vai trò của hoạt động
giáo dục địa phương theo hướng tiếp cận phát triển năng
lực học sinh trên địa bàn huyện Núi Thành
Kết quả đánh giá nhận thức về mục tiêu của hoạt động giáo
dục địa phương theo hướng tiếp cận phát triển năng lực học
sinh trên địa bàn huyện Núi Thành
Tỉ lệ các kiến thức, kĩ năng, năng lực và phẩm chất ở học
sinh sẽ được hình thành
Lợi ích của việc tổ chức dạy học các chủ đề giáo dục địa
phương tỉnh Quảng Nam
Lợi ích của việc tổ chức dạy học các chủ đề giáo dục địa
phương cho học sinh hợp tác tự khảo sát, tìm hiểu thực tiễn;
hoàn thành sản phẩm học tập và báo cáo trước lớp
Kết quả khảo sát thực trạng thực hiện nội dung/ chương
trình hoạt động giáo dục địa phương theo hướng tiếp cận
phát triển năng lực học sinh trên địa bàn huyện Núi Thành
Kết quả khảo sát thực trạng thực hiện phương thức tổ chức
các hoạt động giáo dục địa phương theo hướng tiếp cận
phát triển năng lực học sinh trên địa bàn huyện Núi Thành
Kết quả khảo sát thực trang về quản lý mục tiêu, xây dựng
Trang
40
41
41
41
41
42
43
45
47
48
49
50
53
55
x
Số hiệu
bảng
2.15.
2.16.
2.17.
3.1
Tên bảng
kế hoạch hoạt động giáo dục địa phương trên địa bàn thành
huyện Núi Thành
Kết quả khảo sát về thực trạng quản lý nội dung giáo dục
địa phương trên địa bàn huyện Núi Thành
Kết quả khảo sát thực trạng về quản lý quá trình giáo dục
địa phương cho học sinh nhà trường tiều học trên địa bàn
huyện Núi Thành
Kết quả khảo sát thực trạng về kiểm tra, đánh giá hoạt động
giáo dục địa phương. trên địa bàn huyện Núi Thành
Kết quả khảo nghiệm tính cấp thiết và khả thi của các biện
pháp
Trang
57
60
62
84
xi
DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ
Số hiệu
sơ đồ
1.1.
1.2.
Tên sơ đồ
Chu trình quản lý
Mối quan hệ giữa các thành tố trong quá trình giáo dục
Trang
11
14
xii
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ
Số hiệu
biểu đồ
2.1.
2.2.
2.3.
Tên biểu đồ
Tỉ lệ các kiến thức, kĩ năng, năng lực và phẩm chất ở
học sinh sẽ được hình thành
Lợi ích của việc tổ chức dạy học các chủ đề giáo dục
địa phương tỉnh Quảng Nam theo định hướng chương
trình GDPT năm 2018
Lợi ích của việc tổ chức dạy học các chủ đề giáo dục
địa phương cho học sinh hợp tác tự khảo sát, tìm hiểu
thực tiễn; hoàn thành sản phẩm học tập và báo cáo
trước lớp
Trang
47
48
49
1
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VIII của Đảng đã xác định: “Cùng với khoa
học và công nghệ, GD-ĐT là quốc sách hàng đầu nhằm nâng cao dân trí, đào tạo
nhân lực, bồi dưỡng nhân tài.”
Nghị quyết Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ IX của Đảng cũng nhấn mạnh:
“Phát triển GD-ĐT là một trong những động lực quan trọng thúc đẩy sự nghiệp công
nghiệp hóa, hiện đại hóa, là điều kiện để phát triển nguồn nhân lực, là yếu tố cơ bản
để phát triển xã hội và tăng trưởng kinh tế bền vững”.
Hội nghị lần thứ 8 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI ban hành Nghị
quyết số 29-NQ/TW ngày 04/11/2013 về “Đổi mới căn bản, toàn diện GD-ĐT, đáp
ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định
hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế” cùng với yêu cầu Nghị quyết
88/2014/QH13 ngày 28/11/2014 của Quốc hội về việc đổi mới chương trình, sách giáo
khoa giáo dục phổ thông, trong Nghị quyết chỉ rõ: “Chương trình giáo dục phổ thông
mới cần thống nhất nhưng mềm dẻo, linh hoạt, gắn kết với thực tiễn”;
Trong hệ thống giáo dục quốc dân, bậc Tiểu học là bậc học đầu tiên, giữ vị trí
vô cùng quan trọng. Điều 27 của Luật Giáo dục đã chỉ rõ: “Giáo dục Tiểu học nhằm
giúp học sinh hình thành những cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài
về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản để học sinh tiếp tục học
trung học cơ sở”. Nâng cao chất lượng giáo dục tiểu học là tạo ra nền tảng vững chắc
cho việc nâng cao chất lượng giáo dục phổ thông.
Ngày 26 tháng 12 năm 2018, Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Thông tư số
32/2018/TT-BGD-ĐT ban hành chương trình giáo dục phổ thông (CTGDPT 2018)
được thực hiện theo lộ trình bắt đầu từ học 2020 - 2021 đối với lớp 1, sau đó thực hiện
tại các lớp trong một cấp học và từng cấp học tiếp theo, kết thúc vào năm học 2024 2025 đối với lớp 5, lớp 9 và lớp 12. Tại Thông tư này Chương trình giáo dục phổ
thông quy định nội dung giáo dục địa phương là một trong các môn học, hoạt động
giáo dục bắt buộc; đây là nội dung được xác định rõ là những vấn đề cơ bản hoặc thời
sự về văn hóa, lịch sử, địa lí, kinh tế, xã hội, môi trường, hướng nghiệp,... của địa
phương để bổ sung cho nội dung giáo dục bắt buộc, có vị trí tương đương các môn
học, nhằm trang bị cho học sinh những hiểu biết về địa phương, bồi dưỡng cho học
sinh tình yêu quê hương, ý thức tìm hiểu và vận dụng những điều đã học để vào thực
tiễn của quê hương. Ở cấp tiểu học (TH), nội dung giáo dục địa phương được tích hợp
trong Hoạt động trải nghiệm và sử dụng linh hoạt trong dạy học các môn học ở từng
lớp gắn với điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội của địa phương, đất nước; các hoạt động
giáo dục tư tưởng chính trị, từ thiện vì cộng đồng tại địa phương.
Nội dung giáo dục địa phương giúp học sinh hiểu biết, phân tích, đánh giá,
2
nhận định được đặc điểm lịch sử, kinh tế - xã hội, văn hóa, môi trường, định hướng
nghề nghiệp; mục đích nhằm giúp học sinh hiểu, vận dụng kiến thức vào thực tế, phát
triển năng lực và phẩm chất, nâng cao ý thức, bồi dưỡng tình yêu quê hương, có trách
nhiệm với cộng đồng, biết trân trọng, giữ gìn và phát huy văn hóa truyền thống quê
hương. Vì thế, nội dung giáo dục địa phương có vai trò quan trọng góp phần phát triển
toàn diện năng lực của học sinh đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản giáo dục đào tạo.
Đối với tỉnh Quảng Nam, Ủy ban nhân dân tỉnh đã ban hành Chỉ thị số 06/CTUBND ngày 15/3/2019 về đẩy mạnh chuẩn bị điều kiện thực hiện chương trình, sách
giáo khoa giáo dục phổ thông mới, trong đó nhấn mạnh ngành Giáo dục cần chuẩn bị
kỹ việc biên soạn nội dung giáo dục địa phương phục vụ việc dạy và học, tổ chức các
hoạt động giáo dục đáp ứng yêu cầu thực hiện chương trình giáo dục phổ thông mới.
Việc triển khai thực hiện nội dung Chương trình Giáo dục địa phương theo chương
trình hiện hành của tỉnh Quảng Nam, trong những năm gần đây, trên cơ sở các văn bản
chỉ đạo của các cấp quản lý, Sở Giáo dục và Đào tạo đã ban hành các văn bản chỉ đạo,
hướng dẫn các nhà trường tự biên soạn tài liệu, dạy lồng ghép tích hợp vào một số
môn học hoặc hoạt động ngoại khóa, đẩy mạnh đổi mới phương pháp dạy học theo
hướng tổ chức cho học sinh hoạt động tích cực, chủ động lĩnh hội kiến thức và phát
triển năng lực, bước đầu đã thu được một số kết quả tích cực. Tuy nhiên, so với yêu
cầu thực tế việc triển khai nội dung giáo dục địa phương tại các trường phổ thông
trong tỉnh, nhất là ở cấp tiểu học còn nhiều hạn chế và bất cập. Đối với các trường
tiểu học huyện Núi Thành, việc lồng ghép nội dung giáo dục địa phương vào các hoạt
động giảng dạy, giáo dục đã và đang triển khai nhằm có sự chuẩn bị tốt nhất cho thực
hiện chương trình. Tuy nhiên, vì là nội dung khá mới mẻ do đó vẫn còn nhiều hạn
chế. Để triển khai chương trình giáo dục địa phương một cách đồng bộ, khoa học, hệ
thống theo định hướng chương trình giáo dục phổ thông (GDPT) 2018 trong các
trường tiểu học huyện Núi Thành, cần có các giải pháp khoa học, hiệu quả để nâng
cao chất lượng giáo dục tiểu học toàn huyện, góp phần hình thành phẩm chất năng lực
cho học sinh và bảo tồn, phát huy những giá trị văn hóa truyền thống của quê hương
“Trận đầu đánh Mỹ”.
Để đáp ứng yêu cầu thực hiện chương trình GDPT 2018, khắc phục được
những hạn chế nêu trên, nhằm nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo nói chung,
chương trình giáo dục địa phương nói riêng, chúng tôi lựa chọn đề tài “Quản lý hoạt
động giáo dục địa phương ở các trường tiểu học huyện Núi Thành tỉnh Quảng
Nam”. Việc đề xuất các giải pháp triển khai chương trình giáo dục địa phương cấp
tiểu học tỉnh Quảng Nam trong chương trình GDPT 2018 là hết sức cần thiết, góp
phần tổ chức các hoạt động giáo dục trong các cơ sở giáo dục tiểu học của huyện Núi
Thành tỉnh Quảng Nam, đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào
tạo.
3
2. Mục tiêu nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận về quản lý hoạt động giáo dục địa phương ở
trường tiểu học và khảo sát thực trạng công tác quản lý hoạt động giáo dục địa phương
ở các trường tiểu học trên địa bàn huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam, đề xuất các
biện pháp quản lý hoạt động giáo dục địa phương nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động
này ở các nhà trường tại địa phương nghiên cứu.
3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu:
Hoạt động giáo dục địa phương ở các trường tiểu học.
3.2. Đối tượng nghiên cứu:
Quản lý hoạt động giáo dục địa phương ở các trường tiểu học, huyện Núi
Thành, tỉnh Quảng Nam.
4. Giả thuyết khoa học
Hoạt động giáo dục địa phương và quản lý hoạt động giáo dục địa phương tại
các trường tiểu học trên địa bàn huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam trong những năm
qua đã đạt được những kết quả đáng kể và đạt ở mức độ khá – tốt. Tuy nhiên, công tác
quản lý hoạt động này tại địa bàn nghiên cứu vẫn còn có những hạn chế nhất định,
xuất phát từ những yếu tố bên khách quan và chủ quan. Mặt khác, có thể đề xuất được
các biện pháp có tính cấp thiết và khả thi về quản lý hoạt động giáo dục địa phương tại
các trường tiểu học trên địa bàn huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam, từ đó góp phần
nâng cao hiệu quả và chất lượng giáo dục.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý hoạt động giáo dục địa phương ở các
trường tiểu học;
- Khảo sát, đánh giá thực trạng quản lý hoạt động giáo dục địa phương ở các
trường tiểu học trên địa bàn huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam;
- Đề xuất các biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động giáo dục địa
phương ở các trường tiểu học trên địa bàn huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam.
6. Phạm vi nghiên cứu
Hệ thống hóa những vấn đề lý luận về quản lý hoạt động xây dựng địa phương
ở các trường tiểu học.
Khảo sát thực trạng quản lý hoạt động giáo dục địa phương ở các trường tiểu
học trên địa bàn huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam..
Đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục địa phương ở các trường tiểu
học trên địa bàn huyện Núi Thành tỉnh Quảng Nam.
7. Phƣơng pháp nghiên cứu
7.1. hương pháp nghiên cứu lý lu
- Tac giả sử sụng các phương pháp phân tích, tổng hợp, so sánh từ các tài liệu
liên quan đến đề tài nhằm khái quát hóa lý luận về quản lý hoạt động giáo dục địa
4
phương và xây dựng khung lý luận của vấn đề nghiên cứu.
7.2. hương pháp nghiên cứu thưc tiễn
- Phương pháp quan sát: Nghiên cứu quan sát một số hoạt động giáo dục địa
phương để nhằm đánh giá thực trạng hoạt động này tại các trường tiểu học thuộc địa
bàn nghiên cứu
- Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi: điều tra khảo sát thực tiễn quản lý hoạt
động giáo dục địa phương tại các trường Tiểu học thuộc huyện Núi Thành, tỉnh Quảng
Nam trong giai đoạn hiện nay.
- Phương pháp chuyên gia: nhằm tiến hành khảo nghiệm tính cấp thiết và khả
thi của các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục địa phương tại các trường Tiểu học
thuộc huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam.
7.3. Nhóm phương pháp xử lý thông tin
- Phương pháp thống kê số liệu: thống kê phân tích các số liệu đạt được.
8. Đóng góp của đề tài
- Cung cấp lý luận về công tác quản lý hoạt động giáo dục địa phương cho học
sinh và thực tiễn đối với quản lý giáo dục địa phương cho học sinh các trường Tiểu
học trên địa bàn huyện Núi Thành và những biện pháp nhằm nâng cao hoạt động giáo
dục địa phương cho học sinh của nhà trường.
9. Cấu trúc của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, khuyến nghị, danh mục tài liệu tham khảo và
phần phụ lục; luận văn được trình bày trong 3 chương.
Chƣơng 1: Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động giáo dục địa phương ở các
trường tiểu học .
Chƣơng 2: Thực trạng quản lý hoạt động giáo dục địa phương ở các trường
tiểu học trên địa bàn huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam.
Chƣơng 3: Biện pháp quản lý hoạt động giáo dục địa phương ở các trường
tiểu học trên địa bàn huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam.
5
CHƢƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC ĐỊA
PHƢƠNG Ở CÁC TRƢỜNG TIỂU H C
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề
Nghiên cứu về hoạt động giáo dục địa phương và quản lý hoạt động giáo dục
địa phương được nhà nghiên cứu trong và ngoài nước được quan tâm, chú ý trong thời
gian qua. Có thể kể đến những công trình dưới đây.
1.1.1. Trên thế giới
Hoạt động giáo dục địa phương ở các trường phổ thông nói chung và trường
tiểu học nói riêng thường gắn với hoạt động trải nghiệm.
Một trong những nghiên cứu khá toàn diện về hoạt động trải nghiệm là của
Beard và cộng sự (2006). Trong công trình này, các tác giả đã tổng hợp cả lý thuyết và
thực hành của học tập trải nghiệm và tất cả các hình thức học tập sử dụng kinh nghiệm
dựa trên hoạt động [34].
Semih (2010) trong nghiên cứu của mình đã chỉ ra rằng, việc giảng dạy lịch sử
địa phương trong nhà trường như một bộ phận của chương trình giảng dạy lịch sử đã
được chủ trương từ đầu thế kỷ XX. Lịch sử địa phương đã được khuyến khích như
một cách học lịch sử tích cực ở một số quốc gia. Tầm quan trọng của lịch sử địa
phương được nhấn mạnh trong Chương trình giảng dạy lịch sử và kiến thức xã hội
mới ở Thổ Nhĩ Kỳ. Nghiên cứu đã thảo luận về vị trí và mục đích của lịch sử địa
phương trong giáo dục lịch sử. Nó sẽ xem xét các tài liệu liên quan để chỉ ra những lợi
ích và vấn đề hạn chế của việc dạy học lịch sử địa phương trong trường học. Một số
gợi ý để dạy học lịch sử địa phương trong giờ học lịch sử hiệu cũng được tác giả đề
xuất [37].
Nghiên cứu của Anna và cộng sự (2019) đã xem xét vai trò của trò chơi kỹ
thuật số tác động đến sự hình thành bản sắc văn hóa của thanh thiếu. Sau khi hoàn
thành giai đoạn đầu tiên, kết quả cho thấy, sự tác động của trò chơi kỹ thuật số đối với
kiến thức về lịch sử địa phương. Ba mươi học sinh trung học từ đảo Nisyros đã nghiên
cứu lịch sử, văn hóa, truyền thống và phong tục địa phương của hòn đảo của họ, sử
dụng tài liệu in, trò chơi trên bàn và trò chơi kỹ thuật số. Dữ liệu được thu thập bằng
phiếu đánh giá và bảng câu hỏi ngắn. Kết quả chỉ ra rằng, trò chơi kỹ thuật số có tác
động hiệu quả hơn trong việc lĩnh hội kiến thức lịch sử, văn hóa địa phương so với các
công cụ khác [33].
Trong khi đó, nghiên cứu của Meral và cộng sự (2019) khẳng định vai trò của
giáo dục lịch sử địa phương. Đồng thời, các tác giả đã phân tích quan điểm và thực
hành của các giáo viên lịch sử Thổ Nhĩ Kỳ về lịch sử địa phương. Kết quả nghiên cứu
cho thấy rằng, các bài học lịch sử địa phương giúp nâng cao kiến thức về địa lý và văn
6
hóa địa phương của học sinh rất rõ rệt [36].
Marchant và các cộng sự (2019) cho rằng, học tập ngoài trời là một phương
pháp sư phạm được sử dụng để làm phong phú thêm việc học, tăng cường sự tham gia
của nhà trường và cải thiện sức khỏe cũng như thể trạng của học sinh. Nghiên cứu này
nhằm khám phá quan điểm và trải nghiệm của hiệu trưởng, giáo viên và học sinh về
chương trình học tập ngoài trời trong chương trình giảng dạy chính của học sinh từ 911 tuổi ở South Wales, Vương quốc Anh. Kết quả nghiên cứu cho thấy, học sinh và giáo
viên nhận thấy sự cải thiện trong mức độ tham gia của học sinh với việc học, sự tập
trung và hành vi, cũng như các tác động tích cực đến sức khỏe và hạnh phúc cũng như
sự hài lòng trong công việc của giáo viên [35].
Nhìn chung, các nghiên cứu ngoài nước chủ yếu tập trung phân tích, đánh giá
tầm quan trọng, vai trò cũng như hoạt động giảng dạy nội dung giáo dục địa phương ở
từng phương diện cụ thể. Hơn nữa, một số công trình tập trung chủ yếu phân tích hoạt
động giáo dục địa phương ở cấp trung học cơ sở; rất ít công trình nghiên cứu quản lý
hoạt động giáo dục địa phương ở cấp tiểu học.
1.1.2. Ở Việt Nam
Năm 2018 Chương trình giáo dục phổ thông mới ra đời, trong đó xuất hiện khái
niệm mới: “Giáo dục địa phương”. Chương trình giáo dục phổ thông ban hành theo
Thông tư số 32/2018/TT-BGD-ĐT ngày 26/12/2018 (CTGDPT 2018) nêu rõ: “Nội
dung giáo dục của địa phương là những vấn đề cơ bản hoặc thời sự về văn hoá, lịch
sử, địa lí, kinh tế, xã hội, môi trường, hướng nghiệp,… của địa phương bổ sung cho
nội dung giáo dục bắt buộc chung thống nhất trong cả nước, nhằm trang bị cho học
sinh những hiểu biết về nơi sinh sống, bồi dưỡng cho học sinh tình yêu quê hương, ý
thức tìm hiểu và vận dụng những điều đã học để góp phần giải quyết những vấn đề
của quê hương” [5].
Nghiên cứu của Hà Thị Thu Thủy đã phân tích điểm tích cực về giáo dục lịch
sử địa phương cho HS ở thành phố Thái Nguyên cũng như hạn chế về giáo dục lịch sử
địa phương cũng như một số biện pháp giáo dục lịch sự địa phương HS ở thành phố
Thái Nguyên, cụ thể: khai thác hệ thống di tích trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên; khai
thác hệ thống bảo tàng, nhà truyền thống trên địa bàn; khai thác các hình thức khác
của hoạt động ngoại khóa lịch sử [32].
Luận văn của Bùi Tố Nhân (2015) “Quản lý hoạt động giáo dục trải nghiệm
sáng tạo tại các trường trung học cơ sở thuộc quận Lê Chân, thành phố Hải Phòng” đã
phân tích, đánh giá thực trạng của hoạt động trải nghiệm sáng tạo và quản lý hoạt
động trải nghiệm sáng tạo cho học sinh THCS tại các trường THCS thuộc quận Lê
Chân, thành phố Hải Phòng. Trên cơ sở đó, tác giả đã đề xuất các biện pháp cụ thể
nhằm nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động trải nghiệm sáng tạo cho học sinh THCS
tại các trường THCS thuộc địa bàn nghiên cứu. Theo đó, các biện pháp bao gồm:
Nâng cao nhận thức về vai trò của hoạt động trải nghiệm sáng tạo cho mọi lực lượng
- Xem thêm -