Tài liệu Phát triển đội ngũ cán bộ quản lý ở các trường mầm non tư thục tại quận thủ đức thành phố hồ chí minh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Nguyễn Thị Thu Huyền PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ Ở CÁC TRƯỜNG MẦM NON TƯ THỤC TẠI QUẬN THỦ ĐỨC THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC Thành phố Hồ Chí Minh – 2018 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Nguyễn Thị Thu Huyền PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ Ở CÁC TRƯỜNG MẦM NON TƯ THỤC TẠI QUẬN THỦ ĐỨC THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Chuyên ngành : Quản lí giáo dục Mã số : 8140114 LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. VÕ THỊ BÍCH HẠNH Thành phố Hồ Chí Minh - 2018 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Tôi xin cam đoan rằng các thông tin trích dẫn trong luận văn đều đã được chỉ rõ nguồn gốc. Tác giả luận văn Nguyễn Thị Thu Huyền LỜI CẢM ƠN Đề tài nghiên cứu: “Phát triển đội ngũ cán bộ quản lý ở các Trường Mầm non tư thục tại quận Thủ Đức, thành phố Hồ Chí Minh” đã hoàn thành. Đây là thành quả học tập trong quá trình tác giả được đào tạo tại trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh. Tôi xin trân trọng cảm ơn Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh, Phòng Sau đại học và các giảng viên Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh đã tham gia quản lý, giảng dạy và giúp đỡ tôi trong quá trình học tập, nghiên cứu. Lời cảm ơn trân trọng tôi xin gửi tới quý lãnh đạo, chuyên viên của Phòng Giáo dục và Đào tạo Quận Thủ Đức, đã tạo điều kiện thuận lợi và đóng góp rất nhiều ý kiến quý giá cho tôi trong quá trình học tập và nghiên cứu. Ngoài ra tôi cũng rất cảm ơn Ban giám hiệu, Giáo viên 43 Trường Mầm non tư thục tại Quận Thủ Đức, đã giúp tôi rất nhiều trong quá trình khảo sát và cung cấp thông tin cần thiết cho việc nghiên cứu. Đặc biệt, tôi xin tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến TS. Võ Thị Bích Hạnh. Cô không những tận tình hướng dẫn tôi từng chút trong nghiên cứu khoa học để tôi hoàn thành luận văn, mà còn động viên, khích lệ, giúp tôi giải quyết khó khăn, nâng đỡ tinh thần cho tôi rất nhiều. Tôi xin ghi ơn quý Dì và chị em Hội Dòng Mến Thánh Giá Thủ Đức, là nơi chấp cánh và giúp tôi hoàn thành tâm nguyện được cống hiến khả năng cho sự nghiệp giáo dục. Lời cảm ơn cuối cùng tôi xin dành riêng cho gia đình, bạn bè, tập thể lớp Quản lý giáo dục K27 đã giúp đỡ tôi trong quá trình học tập và thực hiện luận văn. Vì trình độ, năng lực còn hạn chế nên chắc chắn trong luận văn không tránh khỏi những khiếm khuyết. Tôi kính mong nhận được sự góp ý, bổ sung của quý thầy, cô trong Hội đồng Khoa học và các bạn đồng nghiệp. Xin trân trọng cám ơn! Tác giả Nguyễn Thị Thu Huyền MỤC LỤC Trang phụ bìa Lời cam đoan Lời cảm ơn Mục lục Danh mục các chữ viết tắt Danh mục các bảng MỞ ĐẦU ......................................................................................................... 1 Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ Ở CÁC TRƯỜNG MẦM NON ................................ 7 1.1. Tổng quan lịch sử nghiên cứu 7 1.1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề ở nước ngoài ........................................ 7 1.1.2. Tổng quan nghiên cứu vấn đề ở trong nước ........................................ 8 1.2. Một số khái niệm cơ bản 10 1.2.1. Đội ngũ cán bộ quản lý Trường Mầm non ....................................... 10 1.2.2. Phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường mầm non.......................... 13 1.2.3. Hoạt động đào tạo, bồi dưỡng ........................................................... 15 1.2.4. Quản lý hoạt động đào tạo, bồi dưỡng cán bộ quản lý Trường Mầm non ........................................................................................... 16 1.3. Phát triển đội ngũ cán bộ quản lý Trường Mầm non tư thục 16 1.3.1. Đặc điểm Trường Mầm non tư thục ................................................. 16 1.3.2. Nội dung phát triển đội ngũ cán bộ quản lý Trường Mầm non tư thục................................................................................................ 17 1.4. Những yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý Trường Mầm non tư thục 30 Tiểu kết chương 1 ............................................................................................ 33 Chương 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG ĐÀO TẠO, BỒI DƯỠNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ Ở CÁC TRƯỜNG MẦM NON TƯ THỤC TẠI QUẬN THỦ ĐỨC TP. HỒ CHÍ MINH .......................................................... 34 2.1. Khái quát về tình hình phát triển kinh tế và xã hội, Giáo dục và Đào tạo quận Thủ Đức 34 2.1.1. Tình hình kinh tế và xã hội quận Thủ Đức ........................................ 34 2.1.2. Tình hình Giáo dục và Đào tạo quận Thủ Đức .................................. 35 2.1.3. Tình hình giáo dục mầm non quận Thủ Đức ..................................... 36 2.2. Đặc điểm đội ngũ cán bộ quản lý Trường Mầm non tư thục 39 2.3. Khái quát quá trình khảo sát thực trạng 40 2.3.1. Mục đích khảo sát .............................................................................. 40 2.3.2. Nội dung khảo sát .............................................................................. 41 2.3.3. Đối tượng và địa bàn khảo sát ........................................................... 42 2.3.4. Phương pháp khảo sát ........................................................................ 42 2.4. Kết quả thực trạng hoạt động đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý ở các Trường Mầm non tư thục tại quận Thủ Đức, Tp. Hồ Chí Minh theo hướng chuẩn hóa 45 2.4.1. Thực trạng hoạt động đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ CBQL ở các Trường Mầm non tư thục tại quận Thủ Đức, Tp. Hồ Chí Minh ....... 45 2.4.2. Thực trạng nhận thức về tầm quan trọng hoạt động đào tạo, bồi dưỡng CBQL Trường Mầm non tư thục quận Thủ Đức................... 47 2.4.3. Thực trạng về phẩm chất chính trị và đạo đức nghề nghiệp của đội ngũ CBQL Trường Mầm non tư thục quận Thủ Đức ................. 49 2.4.4. Thực trạng về năng lực chuyên môn và nghiệp vụ sư phạm của đội ngũ CBQL Trường Mầm non tư thục quận Thủ Đức ................. 51 2.5. Thực trạng quản lý hoạt động đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ CBQL ở các Trường Mầm non tư thục theo hướng chuẩn hóa trên địa bàn quận Thủ Đức 53 2.5.1. Thực trạng việc lập kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ CBQL .... 54 2.5.2. Thực trạng tổ chức thực hiện kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý ............................................................................ 57 2.5.3. Thực trạng việc chỉ đạo hướng dẫn thực hiện kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý..................................................... 59 2.5.4. Thực trạng kiểm tra đánh giá kết quả kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý ........................................................... 61 2.6. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động đào tạo, bồi dưỡng cán bộ quản lý Trường Mầm non tư thục trên địa bàn quận Thủ Đức 63 2.7. Đánh giá chung thực trạng quản lý hoạt động đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ CBQL các Trường Mầm non tư thục tại quận Thủ Đức, Tp. Hồ Chí Minh 66 2.7.1. Đánh giá chung .................................................................................. 66 2.7.2. Phân tích nguyên nhân thực trạng ...................................................... 69 Tiểu kết chương 2 ............................................................................................ 72 Chương 3. BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG ĐÀO TẠO, BỒI DƯỠNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ Ở CÁC TRƯỜNG MẦM NON TƯ THỤC TẠI QUẬN THỦ ĐỨC THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH ........................................ 73 3.1. Cơ sở đề xuất các biện pháp 73 3.1.1. Cơ sở pháp lý ..................................................................................... 73 3.1.2. Cơ sở lý luận ...................................................................................... 73 3.1.3. Cơ sở thực tiễn ................................................................................... 74 3.2. Nguyên tắc đề xuất biện pháp quản lý hoạt động đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý ở các Trường Mầm non tư thục tại quận Thủ Đức, Tp. Hồ Chí Minh 74 3.2.1. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa và phát triển ................................. 74 3.2.2. Nguyên tắc đảm bảo tính đồng bộ và hệ thống.................................. 74 3.2.3. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn và khả thi ................................... 75 3.3. Biện pháp quản lý hoạt động đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý ở các Trường Mầm non tư thục tại quận Thủ Đức, Tp. Hồ Chí Minh 75 3.3.1. Biện pháp 1 ........................................................................................ 75 3.3.2. Biện pháp 2 ........................................................................................ 77 3.3.3. Biện pháp 3 ........................................................................................ 78 3.3.4. Biện pháp 4 ........................................................................................ 81 3.3.5. Biện pháp 5 ........................................................................................ 84 3.3.6. Biện pháp 6 ........................................................................................ 85 3.4. Khảo sát tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp phát triển đội ngũ CBQL ở các Trường Mầm non tư thục tại quận Thủ Đức, Tp. Hồ Chí Minh 88 3.4.1. Quy trình khảo sát .............................................................................. 88 3.4.2. Kết quả khảo sát và kết luận .............................................................. 88 Tiểu kết chương 3 ............................................................................................ 93 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ........................................................................ 94 TÀI LIỆU THAM KHẢO .............................................................................. 99 PHỤ LỤC DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT Viết tắt viết đầy đủ CBQL Cán bộ quản lý GD&ĐT Giáo dục và Đào tạo UBND Ủy ban nhân dân HĐQT Hội đồng quản trị DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1. Chất lượng giáo dục .................................................................................36 Bảng 2.2. Chất lượng chăm sóc................................................................................37 Bảng 2.3. Quy ước mã hóa xử lý và định khoảng điểm trung bình .........................44 Bảng 2.4. Thống kê số lượng CBQL các Trường Mầm non năm học 2016 - 2017 ..............................................................................................46 Bảng 2.5. Thống kê số lượng CBQL ở các Trường Mầm non đạt chuẩn ................46 Bảng 2.6. Thực trạng phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống của CBQL qua đánh giá của CBQL..................................................................................49 Bảng 2.7. Thực trạng phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống của CBQL qua giáo viên đánh giá ....................................................................................51 Bảng 2.8. Thực trạng năng lực chuyên môn và nghiệp vụ sư phạm CBQL qua đánh giá của CBQL..................................................................................52 Bảng 2.9. Thực trạng năng lực chuyên môn và nghiệp vụ sư phạm CBQL qua đánh giá của giáo viên .............................................................................52 Bảng 2.10. Thực trạng xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng CBQL qua đánh giá của CBQL ..........................................................................................54 Bảng 2.11. Thực trạng xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng CBQL qua đánh giá của chủ trưởng (hội đồng quản trị) lãnh đạo cơ quan quản lý giáo dục ....................................................................................................55 Bảng 2.12. Thực trạng tổ chức thực hiện kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng CBQL qua đánh giá của CBQL ...........................................................................57 Bảng 2.13. Thực trạng tổ chức thực hiện kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng CBQL qua đánh giá của chủ trường (hội đồng quản trị)/ lãnh đạo cơ quan quản lý giáo dục .......................................................................................58 Bảng 2.14. Thực trạng chỉ đạo hướng dẫn thực hiện kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ CBQL qua đánh giá của CBQL.......................................59 Bảng 2.15. Thực trạng chỉ đạo hướng dẫn thực hiện kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ CBQL qua đánh giá của chủ trường (hội đồng quản trị)/ lãnh đạo cơ quan quản lý giáo dục ...................................................60 Bảng 2.16. Thực trạng kiểm tra đánh giá kết quả kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng CBQL qua đánh giá của CBQL ...............................................................61 Bảng 2.17. Thực trạng kiểm tra đánh giá kết quả kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng CBQL qua đánh giá của chủ trường (hội đồng quản trị)/ lãnh đạo cơ quan quản lý giáo dục ..............................................................................62 Bảng 2.18. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động đào tạo, bồi dưỡng CBQL qua đánh giá của CBQL ...............................................................63 Bảng 2.19. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động đào tạo, bồi dưỡng CBQL qua chủ trường (hội đồng quản trị) / lãnh đạo cơ quan quản lý giáo dục đánh giá .................................................................................64 Bảng 2.20. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động đào tạo, bồi dưỡng CBQL qua giáo viên đánh giá..................................................................65 Bảng 3.1. Kết quả đánh giá của CBQL và chủ trường (hội đồng quản trị) về tính cần thiết của các biện pháp ...............................................................89 Bảng 3.2. Kết quả đánh giá của CBQL và chủ trường (hội đồng quản trị) về tính khả thi của các biện pháp ..................................................................90 Bảng 3.3. Tổng hợp thứ hạng và tương quan giữa tính cần thiết và tính khả thi của 6 biện pháp 78 Quốc lộ 13, Phường Hiệp Bình Phước, Quận Thủ Đức, Tp. HCM..................................................................................28 DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ Biểu đồ 2.1. Diễn tả kết quả khảo sát giáo viên về tầm quan trọng trong hoạt động đào tạo, bồi dưỡng CBQL ........................................................47 Biểu đồ 2.2. Diễn tả kết quả khảo sát CBQL về tầm quan trọng trong hoạt động đào tạo, bồi dưỡng CBQL ........................................................48 Biểu đồ 2.3. Diễn tả kết quả khảo sát chủ trường (hội đồng quản trị) lãnh đạo cơ quan quản lý giáo dục về tầm quan trọng trong hoạt động đào tạo, bồi dưỡng CBQL ........................................................48 1 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX, X và Đại hội XI của Đảng cộng sản Việt Nam tiếp tục khẳng định phát triển giáo dục là quốc sách hàng đầu và đổi mới cơ chế quản lý giáo dục, phát triển đội ngũ CBQL là khâu then chốt. Với khẳng định trên, giáo dục là nhân tố quyết định việc tăng trưởng kinh tế và phát triển xã hội. Phát triển giáo dục là trách nhiệm của toàn Đảng, toàn dân và của toàn xã hội, trong đó đội ngũ nhà giáo và CBQL giáo dục là lực lượng nòng cốt, giữ vai trò quyết định trong việc bảo đảm chất lượng giáo dục. Trong hệ thống giáo dục quốc dân, giáo dục mầm non đặt nền móng trong việc hình thành và phát triển nhân cách của trẻ. Trường Mầm non có nhiệm vụ kép: vừa chăm sóc và vừa giáo dục trẻ, đây là điểm mà bậc học mầm non khác biệt với các bậc học khác. Vì vậy, việc quản lý Trường Mầm non đòi hỏi rất nhiều nỗ lực từ đội ngũ CBQL; bên cạnh lòng yêu nghề, mến trẻ họ còn phải hội tụ những năng lực, phẩm chất mà Thông tư 17/2011/TT-BGDĐT của Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) trong Chuẩn Hiệu trưởng yêu cầu. Đó là: Phẩm chất chính trị và đạo đức nghề nghiệp, năng lực chuyên môn và nghiệp vụ sư phạm, năng lực quản lý Trường Mầm non, năng lực tổ chức phối hợp với gia đình trẻ và xã hội. Nhận thức rõ vị trí, tầm quan trọng của CBQL, trong những năm qua Ủy ban Nhân dân quận Thủ Đức, Tp. Hồ Chí Minh luôn bám sát đường lối của Đảng trong giáo dục, vận dụng sáng tạo phù hợp với thực tiễn địa phương. Vì vậy, công tác xây dựng phát triển đội ngũ CBQLMN đã có sự chuyển biến rõ rệt. Tuy nhiên, trong thực tế đội ngũ CBQL Trường Mầm non tư thục quận Thư Đức xét về năng lực quản lý nhà trường, chuyên môn nghiệp vụ còn nhiều hạn chế, chưa đáp ứng tốt yêu cầu ngày càng cao của nền giáo dục trong thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá và hội nhập quốc tế. Vì vậy, song song với việc quy hoạch mạng lưới trường lớp đến năm 2020, vấn đề phát triển đội ngũ 2 CBQL ở các Trường Mầm non tư thục tại quận Thủ Đức là một trong những vấn đề cần được quan tâm hơn, để tìm ra những nguồn nhân lực mới nhằm phát triển đội ngũ CBQL kế cận có trình độ trên chuẩn đáp ứng được những thay đổi của xã hội và thế giới. Xuất phát từ những lý do trên, tác giả chọn đề tài “Phát triển đội ngũ cán bộ quản lý ở các Trường Mầm non tư thục tại quận Thủ Đức, thành phố Hồ Chí Minh” làm đề tài nghiên cứu, nhằm góp phần nâng cao chất lượng giáo dục ở các Trường Mầm non tư thục tại quận Thủ Đức. 2. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở hệ thống hóa lý luận và khảo sát thực trạng phát triển đội ngũ CBQL ở các Trường Mầm non tư thục, tác giả đề xuất một số biện pháp phát triển đội ngũ CBQL ở các Trường Mầm non tư thục tại quận Thủ Đức, Tp. Hồ Chí Minh. 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu 3.1. Khách thể nghiên cứu Công tác phát triển đội ngũ CBQL ở các Trường Mầm non. 3.2. Đối tượng nghiên cứu Phát triển đội ngũ CBQL ở các Trường Mầm non tư thục tại quận Thủ Đức, Tp. Hồ Chí Minh. 4. Giả thuyết nghiên cứu Hiện nay phát triển đội ngũ CBQL ở các Trường Mầm non tư thục tại quận Thủ Đức, Tp. Hồ Chí Minh được chú trọng và quan tâm. Tuy nhiên, để đáp ứng những đòi hỏi ngày càng cao của sự nghiệp giáo dục, thực trực trạng phát triển đội ngũ CBQL ở các Trường Mầm non tư thục tại quận Thủ Đức vẫn còn những hạn chế nhất định. Từ việc đánh giá thực trạng và tìm ra nguyên nhân của những bất cập đó, sẽ là cơ sở để tác giả đề xuất các biện pháp phát triển đội ngũ CBQL ở các Trường Mầm non tư thục tại quận Thủ Đức, Tp. Hồ Chí Minh. 3 5. Nhiệm vụ nghiên cứu 5.1. Hệ thống hóa cơ sở lý luận về phát triển đội ngũ CBQL ở các Trường Mầm non. 5.2. Khảo sát, đánh giá thực trạng phát triển đội ngũ CBQL ở các Trường Mầm non tư thục tại quận Thủ Đức, Tp. Hồ Chí Minh. 5.3. Đề xuất biện pháp phát triển đội ngũ CBQL ở các Trường Mầm non tư thục tại quận Thủ Đức, Tp. Hồ Chí Minh trong giai đoạn hiện nay. 6. Phạm vi nghiên cứu - Giới hạn về nội dung nghiên cứu: Đề tài tập trung khảo sát thực trạng và đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động đào tạo, bồi dưỡng CBQL Trường Mầm non theo Chuẩn Hiệu trưởng do Bộ GD&ĐT ban hành năm 2011. - Giới hạn chủ thể quản lý hoạt động đào tạo, bồi dưỡng: Chủ trường (Hội đồng quản trị). - Giới hạn địa bàn nghiên cứu: 43/ 95 Trường Mầm non tư thục tại quận Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh. - Giới hạn về khách thể điều tra: + Đội ngũ CBQL Trường Mầm non bao gồm: Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng; số lượng: 100 người. + Lãnh đạo cơ quan quản lý giáo dục: 1 người. + Chủ trường (Hội đồng quản trị): 30 người. + Một số giáo viên làm đại diện (giáo viên nằm trong diện quy hoạch hoặc giáo viên là khối trưởng các khối); số lượng là 120 người. 7. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu 7.1. Phương pháp luận 7.1.1. Quan điểm hệ thống – cấu trúc Nghiên cứu phát triển đội ngũ CBQL một cách toàn diện dựa vào việc phân tích đối tượng thành các bộ phận trong một chỉnh thể. Kết quả nghiên cứu được trình bày có hệ thống và cấu trúc theo một trình tự khoa học; đồng thời 4 các biện pháp được đề xuất phải dựa trên một quy trình cụ thể. Vận dụng quan điểm hệ thống, cấu trúc vào đề tài này, tác giả nghiên cứu thực trạng phát triển đội ngũ CBQL ở các Trường Mầm non tư thục tại quận Thủ Đức, Tp. Hồ Chí Minh; trong đó, tập trung nghiên cứu chuyên sâu vào nội dung quản lý hoạt động đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ CBQL dựa trên Chuẩn Hiệu trưởng và theo các chức năng quản lý gồm: chức năng kế hoạch, chức năng tổ chức, chức năng chỉ đạo và chức năng kiểm tra đánh giá. Các biện pháp được tác giả đề xuất nhằm nâng cao hiệu quả phát triển đội ngũ CBQL ở các Trường Mầm non tư thục tại quận Thủ Đức và sắp xếp trong mối liên hệ chặt chẽ với nhau theo một chỉnh thể thống nhất. 7.1.2. Quan điểm lịch sử - logic Tác giả tìm hiểu, phát hiện sự nảy sinh các vấn đề của phát triển đội ngũ CBQL ở những năm gần đây (giai đoạn 2014 - 2017) trong không gian và thời gian cụ thể để điều tra khách quan nhất. Việc đề xuất khảo sát tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp quản lý được thực hiện theo một trình tự khoa học. Mỗi sự vật hiện tượng đều có quá trình phát triển từ quá khứ, hiện tại và tương lai. Ba thời kỳ này có mối liên hệ mật thiết với nhau. Vì thế, cần dựa vào quan điểm này để đề xuất các biện pháp phát triển đội ngũ CBQL đảm bảo phù hợp với thực tiễn. Đồng thời, nó còn thừa hưởng những ưu điểm, kết quả đạt được trong quá khứ cũng như khắc phục những hạn chế trong hoạt động này nhằm hướng đến sự phát triển trong tương lai. 7.1.3. Quan điểm thực tiễn Tác giả dựa trên thực trạng khảo sát quản lý hoạt động đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ CBQL ở 43 Trường Mầm non tư thục tại quận Thủ Đức làm đại diện nhằm góp phần nâng cao chất lượng phát triển đội ngũ CBQL ở các Trường Mầm non tư thục tại quận Thủ Đức, Tp. Hồ Chí Minh. 7.2. Phương pháp nghiên cứu 7.2.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận Phân tích tổng hợp hệ thống hóa các Chỉ thị, Nghị quyết của Đảng, các 5 Chính sách pháp luật của Nhà nước, các văn bản, tài liệu của ngành GD&ĐT về phát triển đội ngũ CBQL nói chung và đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ CBQL mầm non nói riêng; nghiên cứu các công trình khoa học, đề tài, bài báo… về phát triển đội ngũ CBQL các Trường Mầm non. Phân tích, tổng hợp, hệ thống hoá và cụ thể hóa các vấn đề lý luận để xây dựng cơ sở lý luận về phát triển đội ngũ CBQL ở các Trường Mầm non tư thục tại quận Thủ Đức, Tp. Hồ Chí Minh. 7.2.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn a. Phương pháp quan sát Tác giả đến trực tiếp 43 Trường Mầm non tư thục tại quận Thủ Đức để tham quan cơ sở vật chất, trang thiết bị nhà trường, nghiên cứu sản phẩm của CBQL (kế hoạch, các văn bản chỉ đạo…), dự một buổi họp hội đồng sư phạm… để tìm hiểu về năng lực quản lý hiện có của CBQL. b. Phương pháp điều tra bằng phiếu hỏi Khảo sát, điều tra bằng phiếu hỏi đối với CBQL (Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng) và một số giáo viên làm đại diện, Chủ trường (Hội đồng quản trị), Lãnh đạo cơ quan quản lý giáo dục; tổng hợp số liệu đã thu được để làm rõ thực trạng hoạt động đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ CBQL ở Trường Mầm non tư thục tại quận Thủ Đức cũng như tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp được đề xuất. c. Phương pháp phỏng vấn Tiếp xúc trực tiếp với Hiệu trưởng và Phó Hiệu trưởng (chủ trường hoặc hội đồng quản trị), tìm hiểu về trình độ, năng lực của CBQL, nhằm đánh giá thực trạng phát triển đội ngũ CBQL tại Trường Mầm non tư thục, qua đó rút ra được những biện pháp và kiến nghị. d. Phương pháp lấy ý kiến chuyên gia Khảo nghiệm mức độ cần thiết, mức độ khả thi của các biện pháp như xin ý kiến của chủ trường (hội đồng quản trị) hay khách thể nghiên cứu để khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp được đề xuất. 6 7.2.3. Phương pháp thống kê toán học Sử dụng thống kê toán học Spss để phân tích, tổng hợp và xử lý các số liệu thu thập được. 8. Cấu trúc luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, kiến nghị, danh mục các tài liệu tham khảo và phụ lục, luận văn gồm có 3 chương với nội dung chính như sau: Chương 1: Cơ sở lý luận về phát triển đội ngũ cán bộ quản lý ở các Trường Mầm non. Chương 2: Thực trạng quản lý hoạt động đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý ở các Trường Mầm non tư thục tại quận Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh. Chương 3: Biện pháp quản lý hoạt động đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý ở các Trường Mầm non tư thục tại quận Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh. 7 Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ Ở CÁC TRƯỜNG MẦM NON 1.1. Tổng quan lịch sử nghiên cứu 1.1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề ở nước ngoài Trên phương diện nghiên cứu lý luận và thực tiễn giáo dục, các nhà xã hội học và giáo dục học đã đóng góp nhiều thành tựu, hoàn thiện hệ thống lý luận về quản lý hoạt động đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ CBQL nói chung, quản lý hoạt động đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ CBQL giáo dục nói riêng. Hiện nay, các công trình nghiên cứu đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ CBQL là một trong những nội dung rất quan trọng, không thể thiếu được trong công tác quản lý giáo dục. Vì vậy, nhiều tác giả trên khắp thế giới đã và đang nghiên cứu, thực hiện theo nhiều cách khác nhau. Tác giả người Anh với bút danh là Richard Tempala đã cho ra đời cuốn sách “Những quy tắc trong quản lý” (Tempala.R, 2018). Tập sách này là hành trang hữu hiệu cho những ai đã, đang và muốn trở thành một nhà quản lý thành công. Với phương pháp quản lý nhóm và quản lý chính mình, những quy tắc vàng của cuốn sách này sẽ giúp nhà quản lý tự học được cách kiểm soát những gì đang nói và đang làm, đó là một phương thế giúp thành công trong công tác quản lý của mình. Với sự tài trợ của quỹ Bill & Melinda Gates, Change Ladership Group CLG (nhóm Lãnh đạo thay đổi) đã cho ra đời cuốn sách “A Practical Guide to Transforming Our Schools - Cẩm nang cải tổ trường học” (Tony Vander Ark et all., 2011) là một công trình nghiên cứu trong 5 năm của các chuyên gia giáo dục thuộc trường Đại học Harvard. Cuốn sách này cung cấp những kiến thức thiết yếu cho những ai đang làm công tác quản lý giáo dục một công cụ, hướng đi cần thiết để có cái nhìn mới về tư duy và phương pháp cho việc quản lý trường học. Tập sách đã chỉ rõ con đường của sự thay đổi trong phương pháp 8 quản lý trước tiên đó là thay đổi từ nhận thức của chính đội ngũ CBQL. CBQL ý thức được việc tự đào tạo, tự bồi dưỡng và tích cực tham gia vào kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng. CBQL nâng cao được năng lực sư phạm, chuyên môn nghiệp vụ. Nhận thức và tham gia tích cực trong kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng sẽ là một khởi điểm tốt cho sự thành công của chính CBQL trong việc điều hành và phát triển nhà trường. 1.1.2. Tổng quan nghiên cứu vấn đề ở trong nước Ở Việt Nam vấn đề đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ CBQL đã và đang được nhiều người quan tâm nghiên cứu. Tuyển tập “Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về lãnh đạo và quản lý giáo dục trong thời kỳ đổi mới” (Nguyễn Vinh Hiển, 2008) là cuốn sách rất hay do 12 nhà khoa học chuyên về quản lý giáo dục tham gia biên soạn. Trong tập sách này có 16 chuyên đề về quản lý, đề cập đến năng lực của Hiệu trưởng trong quản lý và phát triển nhà trường. Hiệu trưởng muốn có phương pháp hữu hiệu trong quản lý và phát triển nhà trường phải đề ra được phương hướng, nhiệm vụ về chất lượng giáo dục. Để áp dụng thành công tập sách này, CBQL phải tự đào tạo, tự bồi dưỡng, kiên trì áp dụng những phương pháp cho phù hợp thực tiễn. Nhờ đó, CBQL có những bước “nhảy vọt” trong công tác quản lý nhà trường. Đối với cấp độ luận án, luận văn, bài viết, tham luận của một số nhà nghiên cứu, nghiên cứu sinh... trong những năm gần đây, có nhiều công trình khoa học đi sâu nghiên cứu về đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ CBQL như: - Đề tài cấp Bộ của Hoàng Tâm Sơn (2007) nghiên cứu về “Một số vấn đề tổ chức khoa học lao động của người Hiệu trưởng”. Từ những thực trạng của CBQL giáo dục các tỉnh phía Nam, tác giả đã đề ra những biện pháp và kiến nghị về đào tạo, bồi dưỡng CBQL giáo dục trước những đòi hỏi kinh tế thị trường trong những năm đầu thế kỉ XXI.