Tài liệu Những biện pháp ngăn chặn trong tố tụng hình sự bài 4

NHÖÕNG BIEÄN PHAÙP NGAÊN CHAËN TRONG TOÁ TUÏNG HÌNH SÖÏ I. KHAÙI NIEÄM VAØ YÙ NGHÓA CUÛA VIEÄC QUY ÑÒNH NHÖÕNG BIEÄN PHAÙP NGAÊN CHAËN TRONG TTHS 1. Khaùi nieäm: Bieän phaùp ngaên chaën laø nhöõng bieän phaùp cöôõng cheá do phaùp luaät toá tuïng hình söï quy ñònh vaø ñöôïc aùp duïng ñoái vôùi bò can, bò caùo hoaëc ngöôøi chöa bò khôûi toá hình söï nhaèm kòp thôøi ngaên chaën nhöõng haønh vi nguy hieåm cho xaõ hoäi cuûa hoï, ngaên ngöøa hoï tieáp tuïc phaïm toäi, hoaëc coù nhöõng haønh ñoäng gaây khoù khaên cho vieäc ñieàu tra, truy toá, xeùt xöû vaø thi haønh aùn hình söï. 2. YÙ nghóa: YÙ nghóa cuûa vieäc quy ñònh nhöõng bieän phaùp ngaên chaën Ñaûm baûo cho hoaït ñoäng cuûa caùc cô quan coù thaåm quyeàn ñöôïc thöïc hieän thuaän lôïi, vieäc chöùng minh vuï aùn ñaït keát quaû toát, goùp phaàn naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng ñaáu tranh phoøng vaø choáng toäi phaïm. Goùp phaàn baûo ñaûm vieäc thöïc hieän daân chuû, toân troïng caùc quyeàn cô baûn cuûa coâng daân ñöôïc phaùp luaät baûo veä. II. CAÊN CÖÙ AÙP DUÏNG BIEÄN PHAÙP NGAÊN CHAËN CAÊN CÖÙ AÙP DUÏNG BIEÄN PHAÙP NGAÊN CHAËN (Ñ. 79 BLTTHS) Ñeå kòp thôøi ngaên chaën TP Khi coù caên cöù chöùng toû bò can, bò caùo seõ gaây khoù khaên cho vieäc ñieàu tra, truy toá, xeùt xöû Khi coù caên cöù chöùng toû bò can, bò caùo seõ tieáp tuïc phaïm toäi Ñeå ñaûm baûo thi haønh aùn III. NHÖÕNG BIEÄN PHAÙP NGAÊN CHAËN CUÏ THEÅ 1. Baét ngöôøi: CAÙC TRÖÔØNG HÔÏP BAÉT NGÖÔØI Baét bò can, bò caùo ñeå taïm giam (Ñieàu 80 BLTTHS) Baét ngöôøi trong tröôøng hôïp khaån caáp (Ñieàu 81 BLTTHS) Baét ngöôøi phaïm toäi quaû tang (Ñieàu 82 BLTTHS) Baét ngöôøi ñang bò truy naõ (Ñieàu 82 BLTTHS) a. Baét bò can, bò caùo ñeå taïm giam:  Khaùi nieäm: Baét bò can, bò caùo ñeå taïm giam laø vieäc baét ngöôøi ñaõ bò khôûi toá veà hình söï hoaëc ngöôøi ñaõ bò Toøa aùn quyeát ñònh ñöa ra xeùt xöû ñeå taïm giam, phuïc vuï cho coâng taùc ñieàu tra, truy toá, xeùt xöû vaø thi haønh aùn hình söï.  Ñieàu kieän aùp duïng: Ñieàu kieän baét bò can, bò caùo ñeå taïm giam Ngöôøi bò baét phaûi laø bò can hoaëc bò caùo Bò can, bò caùo ñang taïi ngoaïi Coù ñuû kieän ñeå aùp duïng bieän phaùp taïm giam theo quy ñònh cuûa phaùp luaät  Thaåm quyeàn aùp duïng: Thaåm quyeàn ra leänh baét bò can, bò caùo ñeå taïm giam (K1 Ñ. 80 BLTTHS) Vieän tröôûng, Phoù Vieän tröôûng VKSND vaø VKSQS caùc caáp Chaùnh aùn, Phoù Chaùnh aùn TAND vaø TAQS caùc caáp Thaåm phaùn giöõ chöùc vuï Chaùnh toøa, Phoù Chaùnh toøa Toøa phuùc thaåm TANDTC Hoäi ñoàng xeùt xöû Thuû tröôûng, Phoù Thuû tröôûng CQÑT caùc caáp  Thuû tuïc baét bò can, bò caùo ñeå taïm giam: (K2 Ñ. 80 BLTTHS) Ngöôøi coù thaåm quyeàn ra leänh baét Ngöôøi thi haønh leänh ñoïc leänh, giaûi thích leänh, quyeàn vaø NV cuûa ngöôøi bò baét vaø laäp bieân baûn veà vieäc baét Bieân baûn phaûi ñöôïc ñoïc cho ngöôøi bò baét vaø nhöõng ngöôøi chöùng kieán nghe. Ngöôøi bò baét, ngöôøi thi haønh leänh baét vaø ngöôøi chöùng kieán phaûi cuøng kyù vaøo bieân baûn. Neáu ai coù yù kieán khaùc hoaëc khoâng ñoàng yù vôùi noäi dung bieân baûn thì coù quyeàn ghi vaøo bieân baûn vaø kyù teân. Khi tieán haønh baét ngöôøi taïi nôi ngöôøi ñoù cö truù phaûi coù ñaïi dieän chính quyeàn xaõ, phöôøng thò traán vaø ngöôøi laùng gieàng cuûa ngöôøi bò baét chöùng kieán; khi tieán haønh baét ngöôøi taïi nôi ngöôøi ñoù laøm vieäc phaûi coù ñaïi dieän cô quan, toå chöùc nôi ngöôøi ñoù laøm vieäc chöùng kieán; khi tieán haønh baét ngöôøi taïi nôi khaùc phaûi coù söï chöùng kieán cuûa ñaïi dieän chính quyeàn xaõ, phöôøng, thò traán nôi tieán haønh baét ngöôøi. Khoâng ñöôïc baét ngöôøi vaøo ban ñeâm b. Baét ngöôøi trong tröôøng hôïp khaån caáp: (Ñ.81 BLTTHS)  Khaùi nieäm: Baét ngöôøi trong tröôøng hôïp khaån caáp laø vieäc baét ngöôøi khi ngöôøi ñoù ñang chuaån bò thöïc hieän toäi phaïm raát nghieâm troïng, toäi phaïm ñaëc bieät nghieâm troïng hoaëc coù caên cöù ñeå cho raèng sau khi thöïc hieän toäi phaïm, ngöôøi ñoù coù haønh vi boû troán hoaëc tieâu huûy chöùng cöù.  Caùc tröôøng hôïp baét: (K1 Ñ.81 BLTTHS) Caùc tröôøng hôïp baét khaån caáp Khi coù caên cöù ñeå cho raèng moät ngöôøi ñang chuaån bò thöïc hieän TP raát nghieâm troïng hoaëc TP ñaëc bieät nghieâm troïng Phaûi coù haønh vi ñang chuaån bò thöïc hieän TP TP ñang ñöôïc chuaån bò noùi treân phaûi thuoäc TP raát nghieâm troïng hoaëc TP ñaëc bieät nghieâm troïng Khi ngöôøi bò haïi hoaëc ngöôøi coù maët taïi nôi xaûy ra toäi phaïm chính maét troâng thaáy vaø xaùc nhaän ñuùng laø ngöôøi ñaõ thöïc hieän toäi phaïm maø xeùt thaáy caàn ngaên chaën ngay vieäc ngöôøi ñoù troán Khi ngöôøi bò haïi hoaëc ngöôøi coù maët taïi nôi xaûy ra TP chính maét troâng thaáy vaø xaùc nhaän veà ngöôøi ñaõ thöïc hieän TP Xeùt thaáy caàn ngaên chaën ngay vieäc ngöôøi ñoù troán Khi thaáy coù daáu veát cuûa TP ôû ngöôøi hoaëc taïi choã ôû cuûa ngöôøi bò nghi thöïc hieän TP vaø xeùt thaáy caàn ngaên chaën ngay vieäc ngöôøi ñoù troán hoaëc tieâu huûy chöùng cöù Tìm thaáy daáu veát cuûa TP ôû ngöôøi hoaëc taïi choã ôû cuûa ngöôøi bò nghi thöïc hieän TP Caàn baét ngay ñeå ngaên chaën vieäc ngöôøi ñoù troán hoaëc tieâu huûy chöùng cöù  Thaåm quyeàn ra leänh baét khaån caáp: (K2 Ñ. 81 BLTTHS) Thaåm quyeàn ra leänh baét khaån caáp Thuû tröôûng, Phoù Thuû tröôûng Cô quan ñieàu tra caùc caáp Ngöôøi chæ huy ñôn vò quaân ñoäi ñoäc laäp caáp trung ñoaøn vaø töông ñöông; ngöôøi chæ huy ñoàn bieân phoøng ôû haûi ñaûo vaø bieân giôùi Ngöôøi huy taøu taøu bieån taøu bay, bieån ñaõ khoûi saân beán caûng chæ bay, khi taøu rôøi bay,  Ñoái töôïng aùp duïng: ÑOÁI TÖÔÏNG BÒ BAÉT KHAÅN CAÁP NGÖÔØI CHÖA BÒ KHÔÛI TOÁ VEÀ HÌNH SÖÏ  Thuû tuïc baét ngöôøi trong tröôøng hôïp khaån caáp: (K2 Ñ.81 BLTTHS) Töông töï nhö thuû tuïc baét bò can, bò caùo ñeå taïm giam. Tuy nhieân, coù nhöõng ñieåm khaùc bieät cô baûn sau: Leänh baét ngöôøi trong tröôøng hôïp khaån caáp khoâng caàn söï pheâ chuaån tröôùc cuûa VKS cuøng caáp Sau khi baét phaûi baùo ngay cho VKS cuøng caáp baèng vaên baûn keøm theo taøi lieäu lieân quan ñeán vieäc baét khaån caáp ñeå xeùt pheâ chuaån Ñöôïc tieán haønh baét khaån caáp vaøo baát cöù luùc naøo, khoâng keå ban ngaøy hay ban ñeâm c. Baét ngöôøi phaïm toäi quaû tang: (Ñ. 82 BLTTHS)  Khaùi nieäm: Baét ngöôøi phaïm toäi quaû tang laø vieäc baét ngöôøi khi ngöôøi ñoù ñang thöïc hieän toäi phaïm hoaëc ngay sau khi thöïc hieän toäi phaïm thì bò phaùt hieän hoaëc bò ñuoåi baét  Caùc tröôøng hôïp baét: Caùc tröôøng hôïp baét ngöôøi phaïm toäi quaû tang Ñang thöïc hieän TP thì bò phaùt hieän Ngay sau khi thöïc hieän TP thì bò phaùt hieän Ñang thöïc hieän TP hoaëc ngay sau khi thöïc hieän TP thì bò ñuoåi baét  Thaåm quyeàn baét ngöôøi phaïm toäi quaû tang: THAÅM QUYEÀN BAÉT NGÖÔØI PHAÏM TOÄI QUAÛ TANG BAÁT KYØ NGÖÔØI NAØO CUÕNG COÙ QUYEÀN BAÉT  Ñoái töôïng aùp duïng: ÑOÁI TÖÔÏNG BÒ BAÉT QUAÛ TANG NGÖÔØI CHÖA BÒ KHÔÛI TOÁ VEÀ HÌNH SÖÏ  Thuû tuïc baét ngöôøi phaïm toäi quaû tang: ( Ñ.82 BLTTHS) Baét ngöôøi phaïm toäi quaû tang Giaûi ngay ñeán cô quan Coâng an, VKS hoaëc UBND nôi gaàn nhaát Cô quan nhaän ngöôøi bò baét laäp bieân baûn vaø giaûi ngay ñeán CQÑT coù thaåm quyeàn d. Baét ngöôøi ñang bò truy naõ: (Ñ. 82 BLTTHS) Khaùi nieäm: Baét ngöôøi ñang bò truy naõ laø vieäc baét ngöôøi ñaõ bò CQÑT ra quyeát ñònh truy naõ vaø ñang laãn troán Thaåm quyeàn baét ngöôøi ñang bò truy naõ: THAÅM QUYEÀN BAÉT NGÖÔØI ÑANG BÒ TRUY NAÕ BAÁT KYØ NGÖÔØI NAØO CUÕNG COÙ QUYEÀN BAÉT  Ñoái töôïng aùp duïng: ÑOÁI TÖÔÏNG BÒ BAÉT NGÖÔØI ÑAÕ BÒ CQÑT RA QUYEÁT ÑÒNH TRUY NAÕ VAØ ÑANG LAÃN TROÁN  Thuû tuïc baét ngöôøi ñang bò truy naõ: ( Ñ.82 BLTTHS) Töông töï nhö thuû tuïc baét ngöôøi phaïm toäi quaû tang