Tài liệu Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về các loại người đồng phạm theo luật hình sự việt nam (từ thực tiễn xét xử trên địa bàn tỉnh đắk lắk giai đoạn 2016 2020)

LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan Luận văn là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các kết quả nêu trong Luận văn chưa được công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Các số liệu, ví dụ và trích dẫn trong Luận văn đảm bảo tỉnh chính xác, tin cậy và trung thực. Tôi đã hoàn thành tất cả các môn học và đã thanh toán tất cả các nghĩa vụ tài chỉnh theo quy định của Khoa Luật Đại học Quốc gia Hà Nội. Tôi xin chân thành cảm ơn! NGƯỜI CAM ĐOAN Phạm Thị Thu Thùy MỤC LỤC Trang Trang phụ bìa Lời cam đoan Mục lục Danh mục các từ viết tắt Danh mục các bảng MỞ ĐẦU................................................................................................................ 1 Chương 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ CHUNG VỀ CÁC LOẠI NGƯỜI ĐỒNG PHẠM THEO LUẬT HÌNH sự VIỆT NAM...........................9 1.1. Lý luận về các loại người đồng phạm theo Luật hình sự Việt Nam. . .9 1.1.1. Khái niệm người đồng phạm......................................................................9 1.1.2. Các loại người đồng phạm..........................................................................12 1.1.3. Trách nhiệm hình sự đối với các loại người đồng phạm............................23 1.2. Những quy phạm về các loại người đồng phạm theo pháp luật thực định Việt Nam qua ba Bộ luật hình sự (1985,1999,2015)..........36 1.2.1. Những quy phạm về các loại người đồng phạm theo Bộ luật hình sự năm 1985.............................................................................................. 36 1.2.2. Những quy phạm về các loại người đồng phạm theo Bộ luật hình sự năm 1999.............................................................................................. 38 1.2.3. Những quy phạm về các loại người đồng phạm theo Bộ luật hình sự năm 2015 (được sửa đổi, bổ sung năm 2017).......................................40 KẾT LUẬN CHƯƠNG 1........................................................................................ 43 Chương 2: THỤC TIỀN ÁP DỤNG NHŨNG QUY PHẠM VỀ CÁC LOẠI NGƯỜI ĐỒNG PHẠM THEO PHÁP LUẬT HÌNH sụ VIỆT NAM HIỆN HÀNH TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH ĐẲK LẮK ••• (GIAI ĐOẠN 2016 - 2020) VÀ MỘT SÓ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ ÁP DỤNG NHŨNG QUY PHẠM NÀY.........................45 _ ______________________________ « _ -- — > - 2.1. Thực tiên áp dụng những quy phạm vê các loại ngưòi đông phạm theo pháp luật hình sự Việt Nam hiện hành trên địa bàn tỉnh 2.1.1. Đắk Lắk (giai đoạn 2016-2020)............................................................. 45 Thực tiễn xét xử các loại người đồng phạm trên địa bàn tỉnh Đắk 2.1.2. Lắk (giai đoạn 2016-2020)............................................................45 Một số tồn tại, hạn chế trong việc áp dụng những quy phạm về các loại người đồng phạm theo pháp luật hình sự Việt Nam hiện hành trên địa bàn 2.1.3. tỉnh Đắk Lắk (giai đoạn 2016-2020)...........................................................56 Nguyên nhân của một số tồn tại, hạn chế trong việc áp dụng những quy phạm về các loại người đồng phạm theo pháp luật hình sự Việt Nam hiện hành trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk (giai đoạn 2016-2020)................................................................................................. 65 2.2. Một số giải pháp nâng cao hiệu quả áp dụng những quy phạm về các loại người đồng phạm theo pháp luật hình sự Việt Nam hiện hành..68 2.2.1. Một số kiến nghị hoàn thiện Bộ luật hình sự năm 2015 (được sửa đổi, bổ sung năm 2017) về các loại người đồng phạm...............................68 2.2.2. Một số giải pháp khác nhằm nâng cao hiệu quả áp dụng những quy phạm của Bộ luật hình sự năm 2015 (được sửa đổi, bổ sung năm 2017) về các loại người đồng phạm...................................................77 KẾT LUẬN CHƯƠNG 2........................................................................................ 82 KẾT LUẬN......................................................................................................... 84 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO.......................................................... 87 PHỤ LỤC DANH MỤC CÁC TÙ VIẾT TẮT BLHS: Bô luât hình sư PLHS: TAND: Pháp luật hình sự Toà án nhân dân Trách nhiêm hình sư •• TNHS: ••• DANH MỤC CÁC BẢNG số hiêu • Tên bảng Trang Bảng 2.1 Bảng 2.2 Bảng 2.3 Bảng 2.4 Bảng 2.5 Tỷ lệ thụ lý, giải quyết các vụ án hình sự sơ thẩm có đồng phạm của TAND hai cấp tỉnh Đắk Lắk (Giai đoạn 05 năm: Từ ngày 01/10/2015 đến ngày 30/9/2020). 46 Tỷ lệ các bị can/ bị cáo đồng phạm trong các vụ án hình sự sơ thẩm mà của TAND hai cấp tỉnh Đắk Lắk đã thụ lý, giải quyết (Giai đoạn 05 năm: Từ ngày 01/10/2015 đến ngay 30/9/2020) 47 Thống kê tỷ lệ các vụ án có các loại người đồng phạm tham gia mà TAND hai cấp tỉnh Đắk Lắk xét xử sơ thẩm (Giai đoạn 05 năm: Từ ngày 01/10/2015 đến ngày 30/9/2020) 48 Tỷ lệ các vụ án hình sự phúc thẩm có đồng phạm do TAND tỉnh Đắk Lắk thụ lý, xét xử (Giai đoạn 05 năm: Từ ngày 01/10/2015 đến ngày 30/9/2020) 50 Tỷ lệ các bị cáo đồng phạm trong các vụ án hình sự phúc thẩm có đồng phạm do TAND tỉnh Đắk Lắk thụ lý, xét xử (Giai đoạn 05 năm: Từ ngày 01/10/2015 đến ngày 30/9/2020) 50 Bảng 2.6 Bảng 2.7 Thống kê sự tham gia của các loại người đồng phạm đối với các tội, nhóm tội mà TAND hai cấp tỉnh Đắk Lắk xét xử sơ thẩm (Giai đoạn 05 năm: Từ ngày 01/10/2015 đến ngày 30/9/2020) 52 Thống kê kết quả xét xừ phúc thẩm các vụ án có đồng phạm của TAND tỉnh Đắk Lắk (Giai đoạn 05 năm: Từ ngày 01/10/2015 đến ngày 30/9/2020) 55 Bảng 2.8 Thống kê kết quả xét xử phúc thẩm các vụ án có đồng phạm của TAND cấp huyện tỉnh Đắk Lắk (Giai đoạn 05 năm: Từ ngày 01/10/2015 đến ngày 30/9/2020) MỎ ĐẦU 56 1. Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề tài Tội phạm là hành vi nguy hiểm cho xã hội có thể do một người hay nhiều người cùng tham gia thực hiện. Trong khoa học luật hình sự, trường họp có từ hai người trở lên cố ý cùng tham gia thực hiện một hay nhiều tội phạm do cố ý thì gọi là đồng phạm. Các vụ án đồng phạm thường có tính chất phức tạp và mức độ nguy hiểm cao hơn tội phạm đơn lẻ thông thường. Không những vậy, những người tham gia vào các vụ án này thường có tính chất, mức độ thực hiện hành vi phạm tội khác nhau. Có người tham gia với vai trò tích cực, trực tiếp lên kế hoạch hay trực tiếp thực hiện hành vi được mô tả trong cấu thành tội phạm; có người chỉ đóng vai trò hồ trợ, tạo các điều kiện cần thiết cho những người khác thực hiện hành vi phạm tội. Một vài trường hợp, giữa họ có sự cấu kết chặt chẽ trong việc thực hiện tội phạm và có sự bàn bạc, phân chia vai trò cụ thể cho từng người. Chính vì thế, khoa học luật hình sự đã phân chia những người đồng phạm thành các loại khác nhau với những đặc điếm, bản chất riêng biệt với mục đích đánh giá một cách khoa học, khách quan hành vi của từng người đồng phạm trong vụ án, làm cơ sở xác định trách nhiệm hình sự của họ, đảm bảo sự công bằng, nghiêm minh của pháp luật. Ở nước ta, chế định đồng phạm nói chung và các loại người đồng phạm nói riêng đã được rất nhiều tác giả nghiên cứu chuyên sâu. Các tác giả này đã có những đề xuất và kiến nghị thiết thực, có giá trị thực tiễn trong việc hoàn thiện hệ thống PLHS Việt Nam hiện hành. Tuy nhiên, chỉ có một số đề xuất được các nhà làm luật ghi nhận trong pháp luật thực định; đồng thời, việc vận dụng các quy phạm của pháp luật thực định vào thực tiễn đôi khi còn gặp nhiều khó khăn, trở ngại. Đó có thể là do các quy định của Luật hình sự về các loại người đồng phạm còn chưa cụ thể, rõ ràng và đầy đủ; cũng có thể do tính chât các vụ án có đông phạm ngày càng phức tạp, tinh vi; hoặc có thê do các cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng chưa nhận thức đúng bản chất pháp lý của từng loại người đồng phạm. Thực tiễn thi hành BLHS trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk giai đoạn từ năm 2016 đến năm 2020 thấy rằng còn có nhiều vướng mắc trong việc xác định các loại người đồng phạm, TNHS đối với từng người đồng phạm trong các vụ án hình sự, dẫn đến việc bở lọt người phạm tội, quyết định mức hình phạt không đúng tính chất, mức độ hành vi phạm tội của từng loại người đồng phạm. Do đó, việc tiếp tục nghiên cứu vấn đề lý luận và thực tiễn về các loại người đồng phạm theo Luật hình sự Việt Nam trong giai đoạn hiện nay là cần thiết, không những góp một phần hoàn thiện PLHS mà còn góp phần hồ trợ việc áp dụng pháp luật trong thực tiễn. Ngoài ra, trong bối cảnh nước ta đang thực hiện tổng kết Nghị quyết 48NQ/TW ngày 24/5/2005 của Bộ Chính trị về chiến lược xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt Nam đến năm 2010, định hướng đến năm 2020 và Nghị quyết số 49-NQ/TW ngày 02/6/2005 của Bộ Chính trị về chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020, thì việc nghiên cứu, đánh giá về thực trạng hệ thống pháp luật Việt Nam hiện nay là cần thiết, để từ đó thấy được những thành quả cũng như xác định những mục tiêu, định hướng mang tính chiến lược cho việc tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật trong giai đoạn mới. 2 Vì lẽ đó, tác giả lựa chọn đề tài “Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về các loại người đồng phạm theo Luật hình sự Việt Nam (từ thực tiễn xét xử trên địa bàn tỉnh Đắk Lắkgiai đoạn 2016-2020)” làm Luận văn Thạc sĩ Luật học (chuyên ngành Luật Hình sự và Tố tụng hình sự) của mình. 2. Tình hình nghiên cứu Cho đến nay, trong khoa học luật hình sự Việt Nam, vấn đề các loại người đồng phạm trong chế định đồng phạm đã được nhiều tác giả nghiên cứu, phân tích, công bố dưới các dạng khác nhau, cụ thể như sau: Trong một sô giáo trình của các trường Đại học, Cao đăng, sách chuyên khảo sau đại học như: 1) Chương XIII - Đồng phạm, trong sách: Giảo trình Luật hình sự Việt Nam (Phần chung), tập thể tác giả do GS.TSKH. Lê Cảm chủ biên, Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội, 2001 (tái bản năm 2003); 2) Mục VI - Che định đồng phạm, trong sách: Các nghiên cứu chuyên khảo về phần chung Luật hình sự, tập IV, của GS.TSKH Lê Cảm, Nxb Công an nhân dân, Hà Nội, 2002; 3) Chương bon - Mục VI - Chế định đồng phạm, trong sách chuyên khảo Sau đại học: Những vẩn đề cơ bản trong khoa học luật hình sự (Phần chung), của GS.TSKH. Lê Văn Cảm, Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội, 2005; 3 4) Chương bổn - Mục VII - Đồng phạm, trong sách Giáo trình sau đại học: Những vẩn đề cơ bản trong khoa học Luật hình sự - Phần chung, của TSKH.GS. Lê Văn Cảm, Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội, 2019; 5) 75 năm hình thành và phát triển của hệ thong Pháp luật hình sự Việt Nam và định hướng tiếp tục hoàn thiện (1945-2020) — sách chuyên khảo, của TSKH.GS. Lê Cảm, Nxb Chính trị quốc gia sự thật, Hà Nội, 2020; 6) Chương X - Đồng phạm, trong sách: Giáo trình Luật hình sự Việt Nam Tập I, do GS.TS. Nguyễn Ngọc Hòa chủ biên, Nxb Công an nhân dân, Hà Nội, 2007; 7) Tội phạm có tổ chức - Một số vẩn đề lý luận và thực tiễn (Sách chuyên khảo), của PGS.TS. Nguyễn Quốc Nhật, Nxb. Công an nhân dân, Hà Nội, 2005; 8) Chương XIII - Đồng phạm, trong sách: Giảo trình Luật hình sự Việt Nam, tập thể tác giả do GS.TS. Võ Khánh Vinh chủ biên, Nxb Công an nhân dân, Hà Nội, 2005,... Một số bài bài viết trên tạp chí khoa học của một số tác giả đã nghiên cứu về chế định đồng phạm nói chung như: 4 1) GS.TSKH. Lê Văn Cảm, “về chế định đồng phạm trong Luật hình sự Việt Nam - Một số vấn đề lý luận và thục tiễn”, Tập san Tòa án nhân dân, số 2/1988; 2) GS.TSKH. Lê Văn Cảm, “Chế định đồng phạm và mô hình lý luận của nó trong Luật hình sự Việt Nam”, Tạp chí Dân chủ và pháp luật 8/2003; 3) Trần Quốc Hoàn, “Một số nhận xét về trách nhiệm hình sụ trong một vụ án có đồng phạm”, Tạp chí Tòa án nhân dân, số 05/1995; 4) TS. Cao Thị Oanh, “Vấn đề mặt chủ quan của đồng phạm”, Tạp chí Luật học, số 02/2002; 5) TS. Cao Thị Oanh, “Những biểu hiện của nguyên tắc phân hóa trách nhiệm hình sụ trong đồng phạm”, Tạp chỉ Luật học, số 06/2003; 6) PGS.TS. Lê Thị Sơn, “về các giai đoạn thực hiện hành vi đồng phạm”, Tạp chí Luật học, số 03/1998; 7) Dương Văn Tiến, “Các hình thức đồng phạm và trách nhiệm hình sự của những người đồng phạm”, Tạp chí Nhà nước và pháp luật, số 01/1986; 8) TS. Trần Quang Tiệp, “Khái niệm tội phạm có tổ chức”, Tạp chí Tòa án nhân dân, số 01/1999; 9) TS. Trần Quang Tiệp, “Hoàn thiện chế định liên quan đến đồng phạm trong luật hình sự Việt Nam hiện nay”, Tạp chí Tòa án nhân dân, số 05/1998;... Ngoài ra, còn có các luận văn Thạc sĩ trực tiếp nghiên cứu về các loại người 5 đồng phạm như: 1) Luận văn Thạc sĩ của tác giả Nguyễn Thị Thu Hoà về “Người thực hành trong đồng phạm theo Luật hình sự Việt Nam ”, Khoa Luật Quốc gia HàĐại học Nội, 2011; 2) Luận văn Thạc sĩ của tác giả Lê Thị Loan về “Người giúp sức trong đồng phạm theo Luật hình sự Việt Nam (trên cơ sở nghiên cứu thực tiễn địa bàn thành phố Hà Nội) ”, Khoa Luật - Đại học Quốc gia Hà Nội, 2015; 3) Luận văn Thạc sĩ của tác giả Nguyễn Thị Tuyết Mai về “Người tổ chức trong đồng phạm theo Luật hĩnh sự Việt Nam ”, Khoa Luật - Đại học Quốc gia Hà Nội, 2011; 4) Luận văn Thạc sĩ của tác giả Bùi Thị Hằng Mong về “Các loại người đồng phạm trong Luật hình sự Việt Nam) trên cơ sở thực tiễn địa bàn thành phổ Hải Phòng) ”, Khoa Luật - Đại học Quốc gia Hà Nội, 2017; 5) Luận văn Thạc sĩ của tác giả Mai Lan Ngọc về “Một sổ vẩn đề lý luận và thực tiền về những loại người đồng phạm trong Luật hình sự Việt Nam ”, Khoa Luật-Đại học Quốc gia Hà Nội, 2012;... Bên cạnh đó, còn có một số luận án Tiến sĩ, luận văn Thạc sĩ tập trung nghiên cứu về đồng phạm như: 1) Luận văn Thạc sĩ của tác giả Phan Thị Dương Thanh về “Trách nhiệm 6 hình sự trong đồng phạm theo luật hình sự Việt Nam (trên cơ sở so liệu thực tiền địa bàn tỉnh ĐắkLắk) ”, Khoa Luật - Đại học Quốc gia Hà Nội, 2015; 2) Luận án Tiến sĩ của tác giả Phí Thành Chung về “Trách nhiệm hình sự trong đồng phạm theo Luật hình sự Việt Nam ”, Khoa Luật - Đại học Quốc gia Hà Nội, 2016; 3) Luận án Tiến sĩ của tác giả Trần Quang Tiệp về “Đồng phạm trong luật hình sự Việt Nam ”, trường Đại học Luật Hà Nội, 2000;... Qua nghiên cứu, tác giả thấy rằng chưa có công trình nào nghiên cứu sâu về vấn đề thực trạng áp dụng các quy phạm PLHS Việt Nam hiện hành về các loại người đồng phạm trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk giai đoạn từ năm 2016 đến năm 2020. 3. Mục đích, đôi tượng và phạm vi nghiên cứu đê tài 3.1. Mục đích nghiên cứu Luận văn nghiên cứu một số vấn đề lý luận và thực tiễn về các loại người đồng phạm theo Luật hình sự Việt Nam (trên cơ sở số liệu thực tiễn xét xừ tại địa bàn tỉnh Đăk Lăk trong giai đoạn từ năm 2016 đên năm 2020). Từ đó, đề xuất một số giải pháp nâng cao hiệu quả áp dụng những quy phạm này, góp phần nâng cao chất lượng công tác điều tra, truy tố, xét xừ, bảo đảm pháp chế xã hội chủ nghĩa, nâng cao hiệu quả đấu tranh, phòng ngừa tội phạm. 7 3.2. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của luận văn này đúng như tên gọi của nó: “Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về các loại người đồng phạm theo Luật hình sự Việt Nam (từ thực tiễn xét xử tại địa bàn tỉnh Đắk Lấk giai đoạn 2016-2020)”. 3.3. Phạm vỉ nghiên cứu Luận văn chỉ nghiên cứu một số vấn đề chung về các loại người đồng phạm theo Luật hình sự Việt Nam; thực tiễn áp dụng những quy phạm về các loại người đồng phạm theo PLHS Việt Nam hiện hành trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk (giai đoạn 2016-2020) và một số giải pháp nâng cao hiệu quả áp dụng những quy phạm này. Luận văn không nghiên cứu vấn đề đồng phạm đối với pháp nhân thương mại. 4. Cơ sở khoa học và thực tiễn của đề tài •• 4.1. Cơ sở khoa học Là các luận điểm trong khoa học Luật hình sự Việt Nam về chế định đồng phạm cũng như các loại người đồng phạm, và các sách báo pháp lý, công trình • 4^2 • • • • • nghiên cứu khoa học của các tác giả trong, ngoài nước có liên quan đến chế định này. 4.2. Cơ sở thực tiễn Là thực tiễn xét xử tại địa bàn tỉnh Đắk Lắk, thể hiện qua các bản án của một số TAND huyện, thị xã, thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk về các loại người 8 đồng phạm trong giai đoạn từ năm 2016 đến năm 2020. 5. Cơ sở phương pháp luận và các phương pháp nghiên cứu 5.7. Cơ sở phương pháp luận Trong quá trình thực hiện luận văn, tác giả sử dụng phương pháp luận của Triêt học Mác - Lênin, trực tiêp sử dụng các phương pháp của triêt học duy vật biện chứng và duy vật lịch sử như phương pháp kết hợp giữa lý luận và thực tiễn, phương pháp lịch sử cụ thể, phương pháp phân tích và tổng hợp. 5.2. Các phương pháp nghiên cứu Tác giả sử dụng một số phương pháp nghiên cứu như phương pháp phân tích - chứng minh, phương pháp thống kê, phương pháp phân tích - tổng họp, phương pháp so sánh đối chiếu. Đặc biệt, tác giả còn sử dụng phương pháp khảo sát thực tiễn xét xử của một số Tòa án huyện, thị xã và thành phố Buôn Ma Thuật, tỉnh Đắk Lắk; nghiên cứu Hiến pháp, BLHS, các văn bản pháp luật liên quan, các hồ sơ các vụ án; tham khảo các công trình khoa học trong nước có liên quan, ... để chứng minh, làm sáng tỏ những vấn đề lý luận, quy định của pháp luật, thực tiễn và đánh giá thực trạng áp dụng những quy phạm về các loại người đồng phạm theo Luật hình sự Việt Nam. Từ đó, xác định những nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế để làm cơ sở cho những đề xuất hoàn thiện pháp luật, nâng cao hiệu quả áp dụng các quy phạm này. 9 6. Những đóng góp mới về mặt khoa học của Luận văn Luận văn nghiên cứu, phân tích những quy phạm về các loại người đồng phạm theo BLHS Việt Nam năm 2015 (được sửa đổi, bổ sung năm 2017). Không những vậy, Luận văn còn phân tích, đánh giá thực tiễn áp dụng những quy phạm về các loại người đồng phạm theo PLHS Việt Nam hiện hành trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk trong giai đoạn từ năm 2016 đến năm 2020. Qua đó, tác giả đưa ra một số tồn tại, hạn chế, nguyên nhân của chúng và đề xuất một số giải pháp nâng cao hiệu quả áp dụng những quy phạm này. 7. Ý nghĩa khoa học và ý nghĩa thực tiễn Ớ một mức độ nhất định, kết quả nghiên cứu của Luận văn sẽ góp phần giải đáp những vấn đề về mặt lý luận và thực tiễn về các loại người đồng phạm theo quy định của Luật hình sự Việt Nam. Đồng thời, giúp cho các cơ quan tiên hành tô tụng, người có thâm quyên tiên hành tô tụng có sự phân định rõ các loại người đồng phạm, TNHS đối với những người đồng phạm, để từ đó nâng cao hiệu quả giải quyết các vụ án hình sự, đảm bảo không làm oan người vô tội cũng như không không bỏ lọt người phạm tội. Luận văn cũng có thể dùng làm tài liệu cho việc nghiên cứu, tham khảo và hoàn thiện pháp luật. 8. Kết cấu của Luận văn Ngoài phần Mở đầu, Ket luận, Danh mục tài liệu tham khảo và Phụ lục, nội 10 dung của Luận văn gồm 02 chương: Chương 1. Một số vấn đề chung về các loại người đồng phạm theo Luật hình sự Việt Nam. Chương 2. Thực tiễn áp dụng những quy phạm về các loại người đồng phạm theo pháp luật hình sự Việt Nam hiện hành trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk (giai đoạn 2016-2020) và một số giải pháp nâng cao hiệu quả áp dụng những quy phạm này. Chương 1 MỘT SỐ VẤN ĐÈ CHUNG VÈ CÁC LOẠI NGƯỜI ĐỒNG PHẠM THEO LUẬT HÌNH sự VIỆT NAM 1.1. Lý luận về các loại người đồng phạm theo Luật hình sự Việt Nam - Xem thêm -