LỜI MỞ ĐẦU
NÒn kinh tÕ cµng ph¸t triÓn th× nhu cÇu ®i l¹i, vËn chuyÓn hµng hãa, hµnh
kh¸ch cµng t¨ng cao, vµ ®Ó ®¸p øng nhu cÇu ®ã sè lîng xe c¬ giíi tham gia
giao th«ng còng ngµy cµng t¨ng. MÆc dï cã rÊt nhiÒu u ®iÓm nh: tÝnh c¬ ®éng
cao, kh¶ n¨ng vËn chuyÓn lín, gi¸ thµnh vËn chuyÓn thÊp..., nhng trong qu¸
tr×nh ho¹t ®éng, xe c¬ giíi thêng gÆp rñi ro, tai n¹n, g©y tæn thÊt lín vÒ ngêi
vµ tµi s¶n cho c¸c chñ ph¬ng tiÖn khi tham gia giao th«ng.
V× vËy, ®Ó b¶o vÖ chñ xe trong thêi gian lu hµnh, nghiÖp vô b¶o hiÓm vËt
chÊt xe c¬ giíi ®· ra ®êi vµ ph¸t triÓn. Sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña nghiÖp vô
nµy lµ mét nhu cÇu kh¸ch quan nh»m t¹o ra sù æn ®Þnh vÒ tµi chÝnh, tõ ®ã gióp
æn ®Þnh vÒ cuéc sèng, s¶n xuÊt kinh doanh cho c¸c chñ ph¬ng tiÖn trong trêng
hîp kh«ng may gÆp rñi ro, tai n¹n bÊt ngê.
Trong thêi gian qua mÆc dï ®· ®¹t ®îc nh÷ng kÕt qu¶ kh¸ cao, nhng bªn
c¹nh ®ã mét sè vÊn ®Ò vÉn cßn tån t¹i cÇn ph¶i ®îc tiÕp tôc xem xÐt, gi¶i
quyÕt nh»m n©ng cao h¬n n÷a hiÖu qu¶ kinh doanh cña nghiÖp vô nµy. XuÊt
ph¸t tõ ®ã, trong thêi gian thùc tËp t¹i Phßng b¶o hiÓm khu vùc VII thuéc
C«ng ty cæ phÇn b¶o hiÓm PJICO, em ®· lùa chän ®Ò tµi :
“N©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh nghiÖp vô b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬
giíi t¹i C«ng ty cæ phÇn b¶o hiÓm PJICO“.
Môc ®Ých cña bµi viÕt nµy lµ lµm râ mét sè vÊn ®Ò vÒ lý luËn, ®i s©u vµo
thùc tÕ triÓn khai nghiÖp vô nµy t¹i PJICO, tõ ®ã ®a ra mét sè ý kiÕn nh»m
n©ng cao kÕt qu¶ kinh doanh cña nghiÖp vô nµy.
Víi môc ®Ých trªn th× kÕt cÊu bµi viÕt bao gåm:
PhÇnI
: Lý luËn chung vÒ b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi.
PhÇn II : Thùc tr¹ng triÓn khai nghiÖp vô b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi
t¹i C«ng ty cæ phÇn b¶o hiÓm PJICO.
PhÇn III : Mét sè kiÕn nghÞ vµ gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh
doanh nghiÖp vô b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi.
Víi sù gióp ®ì tËn t×nh cña thÇy gi¸o TS. NguyÔn V¨n §Þnh vµ c¸c c«
chó trong Phßng b¶o hiÓm khu vùc VII, em ®· hoµn thµnh bµi viÕt nµy.Tuy
nhiªn, do nhËn thøc vµ thêi gian thùc tÕ cã h¹n nªn bµi viÕt kh«ng tr¸nh khái
nh÷ng sai sãt vµ h¹n chÕ. RÊt mong nhËn ®îc ý kiÕn ®ãng gãp cña thÇy c« vµ
c¸c b¹n ®Ó bµi viÕt cña em ®îc hoµn chØnh h¬n.
1
2
Ch¬ng I
Lý luËn chung vÒ b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi
I. Sù cÇn thiÕt vµ t¸c dông cña b¶o hiÓm vËt chÊt xe
c¬ giíi.
1. Sù cÇn thiÕt kh¸ch quan .
Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ ViÖt Nam, giao th«ng vËn t¶i
®· kh¼ng ®Þnh ®îc vai trß “m¹ch m¸u kinh tÕ” cña m×nh, ®Æc biÖt trong nh÷ng
n¨m gÇn ®©y chóng ta ®· vµ ®ang thùc hiÖn ®êng lèi ®æi míi cña §¶ng vµ Nhµ
níc. Tríc ®©y do tr×nh ®é khoa häc kü thuËt cha ph¸t triÓn nªn viÖc ®i l¹i cña
ngêi d©n gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n do chñng lo¹i vµ chÊt lîng c¸c ph¬ng tiÖn
tham gia giao th«ng bÞ h¹n chÕ. Thªm vµo ®ã, hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng giao
th«ng ®êng bé cßn l¹c hËu, quy m« nhá, cha ®¸p øng ®îc nhu cÇu ph¸t triÓn
chung cña ®Êt níc.
Ngµy nay, cïng víi sù ph¸t triÓn cña khoa häc kü thuËt c¸c ph¬ng tiÖn
giao th«ng vËn t¶i còng ngµy mét ph¸t triÓn. NhiÒu h×nh thøc vËn chuyÓn ®·
®îc sö dông nh; ®êng s¾t, ®êng thuû, ®êng hµng kh«ng, ®êng bé... trong ®ã
h×nh thøc giao th«ng vËn t¶i ®êng bé lµ phæ biÕn nhÊt do h×nh thøc nµy cã
nh÷ng u ®iÓm nhÊt ®Þnh nh; c¬ ®éng, thuËn tiÖn, dÔ ®iÒu khiÓn, gi¸ rÎ... Tuy
nhiªn, bªn c¹nh ®ã sù ph¸t triÓn cña ph¬ng tiÖn giao th«ng vËn t¶i còng lµm
cho c¸c rñi ro x¶y ra ngµy cµng nhiÒu h¬n víi quy m« vµ møc ®é ngµy cµng
cao.
§èi víi bÊt kú quèc gia nµo, giao th«ng ®êng bé lu«n ®îc coi lµ kh©u
träng t©m cÇn ph¶i ®i tríc mét bíc trong chiÕn lîc ph¸t triÓn. NhËn thøc ®îc
®iÒu ®ã Nhµ níc vµ c¸c cÊp c¸c ngµnh cã liªn quan ®· cã sù quan t©m kÞp thêi
®Õn c«ng t¸c n©ng cÊp, ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng ®êng s¸ cÇu cèng. §iÒu nµy ®îc ®¸nh dÊu b»ng sù t¨ng lªn c¶ vÒ sè lîng vµ chÊt lîng ®êng bé, cô thÓ: Sau
ngµy miÒn Nam gi¶i phãng, hÖ thèng giao th«ng ®êng bé c¶ níc cã kho¶ng
trªn 48.000km trong ®ã quèc lé lµ 10.629km víi kho¶ng trªn 3.000km ®êng
bª t«ng nhùa, 3.445km l¸ng nhùa, cßn l¹i lµ mÆt ®êng ®¸ d¨m, cÊp phèi; Vµ
tÝnh ®Õn th¸ng 10/1999, c¶ níc cã kho¶ng 204.981km ®êng bé, trong ®ã quèc
lé cã 15.360km, 3.800 cÇu víi tæng chiÒu dµi 103.400m. §ã lµ mét trong
nh÷ng thµnh qu¶ lín cña chÝnh s¸ch ®æi míi nh»m phôc vô cho sù nghiÖp
c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc. Tuy nhiªn bªn c¹nh nh÷ng thµnh tùu
®· ®¹t ®îc, hÖ thèng giao th«ng ®êng bé cßn nhiÒu h¹n chÕ nh: chÊt lîng mÆt
®êng cha ®ång ®Òu; ph©n bè kh«ng ®Òu; cã nhiÒu ®Ìo dèc cao, dµi, tÇm nh×n
3
bÞ h¹n chÕ... thªm vµo ®ã lµ t×nh tr¹ng vi ph¹m luËt lÖ an toµn giao th«ng ®êng
bé cña c¸c chñ ph¬ng tiÖn tham gia giao th«ng nh trë qu¸ t¶i, phãng nhanh, vît Èu, kh«ng lµm chñ ®îc tèc ®é g©y tai n¹n.
Cïng víi qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸- hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc, sè lîng « t«,
xe m¸y t¨ng lªn kh«ng ngõng. Sè « t«, xe m¸y c¶ níc quý I/1999 lµ 5.739.400
xe; ®Õn quý I/2000 con sè nµy lµ 6.185.977 xe. §Æc biÖt trong thêi gian qua,
mçi th¸ng cã 545.000 xe ®¨ng ký ®a tæng sè ph¬ng tiÖn tham gia giao th«ng
tÝnh ®Õn th¸ng 6/2002 lªn tíi 10.555.000 xe vµ theo íc tÝnh cña c¬ quan qu¶n
lý giao th«ng th× sè lîng xe cßn t¨ng cao h¬n n÷a ®Æc biÖt lµ sau khi ViÖt Nam
gia nhËp FTA. §iÒu nµy chøng tá sù ph¸t triÓn cña ph¬ng tiÖn giao th«ng ®êng
bé ngµy cµng ®¸p øng tèt h¬n nhu cÇu cña ngêi sö dông.
Bªn c¹nh ®ã ph¶i kÓ ®Õn chÊt lîng cña chÝnh c¸c ph¬ng tiÖn giao th«ng.
Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y thÞ trêng xe m¸y ViÖt Nam bÞ trµn ngËp bëi xe
Trung Quèc, §µi Loan, Hµn Quèc, xe HonDa ®êi cò... chÊt lîng kh«ng ®¶m
b¶o nhng vÉn ®îc tiªu thô m¹nh do gi¸ rÎ. C¸c lo¹i « t« cã tuæi ®êi qu¸ cao
nhng do c«ng t¸c kiÓm ®Þnh cha ®îc thùc hiÖn chÆt chÏ do ®ã sè lîng xe vît
qu¸ niªn h¹n sö dông vÉn tiÕp tôc tham gia giao th«ng lµ rÊt cao.
Nh÷ng ®iÒu trªn thùc sù lµ mèi ®e do¹ lín vÒ tÝnh m¹ng vµ tµi s¶n cña
c¸c chñ ph¬ng tiÖn tham gia giao th«ng nãi riªng vµ toµn x· héi nãi chung, §Ó
minh ho¹ cho ®iÒu nµy chóng ta xem b¶ng díi ®©y:
B¶ng 1. T×nh h×nh tai n¹n giao th«ng ®êng bé.
Sè vô x¶y ra
Sè ngêi chÕt
Sè ngêi bÞ th¬ng
T¨ng so
T¨ng so
Sè T¨ng so
Sè ngêi
N¨m
Sè vô
víi n¨m
víi n¨m
ngêi bÞ
víi n¨m
chÕt
tríc(%)
tríc(%)
th¬ng
tríc(%)
15.376
17,2
5.430
19,7
16.920
29,6
1995
1996 19.075
24
5.581
2,8
21.556
27,4
1997 19.159
0,4
5.680
1,8
21.905
1,6
1998
19.975
4,3
6.067
6,8
22.723
3,7
1999 20.733
3,8
6.670
9,9
23.911
5,2
2000 23.587
13,8
7.061
5,9
24.171
1,1
2001 25.040
6,2
10.477
48,4
29.188
20,8
6
14.386
6.621
16.937
th¸ng
2002
(Nguån: T¹p chÝ GTVT sè 9/2000;9/2002)
Tríc t×nh h×nh tai n¹n giao th«ng t¨ng c¶ vÒ sè vô vµ sè ngêi chÕt, g©y
tæn thÊt kh«ng nhá vÒ ngêi vµ tµi s¶n cho c¸c chñ ph¬ng tiÖn tham gia giao
th«ng. TÝnh chung c¶ níc, hµng n¨m thiÖt h¹i vÒ tµi s¶n do tai n¹n giao th«ng
4
lªn ®Õn hµng tr¨m tû ®ång, nÕu tÝnh b×nh qu©n thiÖt h¹i vÒ tµi s¶n cña mçi vô
tai n¹n thêng lªn ®Õn hµng chôc triÖu ®ång. §©y lµ mét con sè kh«ng nhá ®èi
víi c¸c chñ ph¬ng tiÖn. V× vËy, ®Ó kh¾c phôc hËu qu¶ do tai n¹n g©y ra, ®¶m
b¶o æn ®Þnh tµi chÝnh cho c¸c chñ ph¬ng tiÖn tham gia giao th«ng, nghiÖp vô
b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi ra ®êi vµ ®îc triÓn khai ë tÊt c¶ c¸c c«ng ty b¶o
hiÓm Phi Nh©n Thä ho¹t ®éng t¹i ViÖt Nam. §©y lµ biÖn ph¸p tèt nhÊt ®Ó bï
®¾p thiÖt h¹i sau rñi ro. BiÖn ph¸p nµy ®îc thùc hiÖn dùa trªn c¬ së ngêi tham
gia ®ãng gãp mét kho¶n tiÒn nhá gäi lµ phÝ b¶o hiÓm ®Ó h×nh thµnh quü tµi
chÝnh b¶o hiÓm tõ ®ã sÏ båi thêng nh÷ng thiÖt h¹i vÒ vËt chÊt cña b¶n th©n
chiÕc xe ®ã khi chóng kh«ng may gÆp ph¶i rñi ro thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm.
Nh vËy, cã thÓ kh¼ng ®Þnh r»ng b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi lµ rÊt quan
träng vµ cÇn thiÕt ®èi víi c¸c chñ xe trong qu¸ tr×nh ®iÒu khiÓn xe cña m×nh,
gãp phÇn kh¾c phôc t×nh tr¹ng khã kh¨n vÒ mÆt tµi chÝnh khi kh«ng may gÆp
tai n¹n, ®ång thêi nhanh chãng kh«i phôc xe vÒ tr¹ng th¸i ban ®Çu ®Ó tiÕp tôc
ho¹t ®éng kinh doanh.
2. T¸c dông cña b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi .
Ngay tõ khi ra ®êi vµ ph¸t triÓn, nghiÖp vô b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi
®· kh¼ng ®Þnh ®îc vai trß tÝch cùc cña m×nh ®èi víi c¸c chñ xe nãi riªng vµ x·
héi nãi chung. §iÒu ®ã ®îc thÓ hiÖn:
Mét lµ, Gióp æn ®Þnh t×nh h×nh tµi chÝnh, æn ®Þnh s¶n xuÊt kinh doanh
cho c¸c chñ ph¬ng tiÖn khi kh«ng may rñi ro x¶y ra.
B¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi lµ nh»m kh¾c phôc nh÷ng hËu qu¶ do tai
n¹n bÊt ngê g©y thiÖt h¹i vÒ vËt chÊt cho ®èi tîng ®îc b¶o hiÓm. Th«ng qua
c«ng t¸c båi thêng nhanh chãng, kÞp thêi gióp chñ xe kh¾c phôc khã kh¨n vÒ
mÆt tµi chÝnh vµ tr¸nh nh÷ng x¸o trén lín cho chñ ph¬ng tiÖn, tõ ®ã gãp phÇn
gióp c¸ nh©n, tæ chøc æn ®Þnh ®êi sèng kinh tÕ, ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt kinh doanh.
ChÝnh sù æn ®Þnh cña mçi c¸ nh©n, mçi tæ chøc sÏ t¹o ra sù æn ®Þnh chung cña
toµn x· héi.
Nhng còng cÇn ph¶i lu ý r»ng, ®èi víi b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi c«ng
ty b¶o hiÓm chØ båi thêng cho nh÷ng rñi ro thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm vµ trong
h¹n møc tèi ®a lµ sè tiÒn b¶o hiÓm ®Ó tr¸nh trôc lîi b¶o hiÓm tõ phÝa ngêi
tham gia, n©ng cao tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cña c¸c chñ xe khi tham gia giao
th«ng, thóc ®Èy c¸c chñ xe ph¶i thùc hiÖn ®óng c¸c biÖn ph¸p an toµn.
Hai lµ, T¨ng kh¶ n¨ng tù chñ vÒ mÆt tµi chÝnh cho ngêi tham gia b¶o
hiÓm.
NÒn kinh tÕ ViÖt Nam ®ang cã nh÷ng chuyÓn biÕn tÝch cùc c¶ vÒ chÊt vµ
lîng. Nhµ níc kh«ng ngõng khuyÕn khÝch c¸c thµnh phÇn kinh tÕ tham gia
5
s¶n xuÊt kinh doanh víi môc tiªu sinh lêi. §èi víi mét doanh nghiÖp th×
nguån vèn quyÕt ®Þnh søc m¹nh vµ vÞ thÕ cña doanh nghiÖp. V× vËy, trong qu¸
tr×nh kinh doanh nÕu doanh nghiÖp ph¶i dù tr÷ mét kho¶n tiÒn t¬ng ®èi lín ®Ó
®Ò phßng rñi ro x¶y ra th× ®ã qu¶ lµ mét sù l·ng phÝ lín ®èi víi kh«ng chØ
doanh nghiÖp mµ cßn ®èi víi toµn x· héi. §èi víi c¸c doanh nghiÖp cã quy
m« nhá, Ýt ph¬ng tiÖn ®· vËy, ®Æc biÖt ®èi víi c¸c doanh nghiÖp cã quy m«
lín, sè lîng ®Çu xe nhiÒu th× quü dù tr÷ nµy sÏ chiÕm tû lÖ lín vµ rÊt khã x¸c
®Þnh trong nguån vèn kinh doanh.
C¸c hîp ®ång b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi sÏ gi¶i quyÕt c¸c khã kh¨n kÓ
trªn. C«ng ty b¶o hiÓm sÏ lËp quü tµi chÝnh b¶o hiÓm vµ quü nµy ho¹t ®éng
trªn nguyªn t¾c “sè ®«ng bï sè Ýt”. Khi ®ã thay v× ph¶i tù thµnh lËp riªng mét
quü cho doanh nghiÖp th× c¸c chñ ph¬ng tiÖn cã thÓ yªn t©m ho¹t ®éng nhê
mét quü lín h¬n rÊt nhiÒu do c¸c thµnh viªn tham gia b¶o hiÓm cïng ®ãng
gãp.
Ba lµ, Gãp phÇn ®Ò phßng vµ h¹n chÕ tæn thÊt do tai n¹n giao th«ng g©y
ra.
PhÝ thu ®îc tõ c¸c chñ xe tham gia b¶o hiÓm h×nh thµnh quü tµi chÝnh b¶o
hiÓm. Nguån quü nµy ngoµi môc ®Ých chÝnh lµ ®Ó båi thêng cho c¸c xe khi
x¶y ra rñi ro ®îc b¶o hiÓm, cßn ®îc sö dông cho môc ®Ých ®Ò phßng vµ h¹n
chÕ tæn thÊt. C¸c c«ng ty b¶o hiÓm thêng xuyªn bá ra nh÷ng kho¶n tiÒn kh«ng
nhá ®Ó ®Æt c¸c biÓn b¸o t¹i nh÷ng con ®êng nguy hiÓm, x©y dùng ®êng l¸nh
n¹n, ®êng phô, hèc cøu n¹n, ®Æt g¬ng cÇu ë nh÷ng ®o¹n ®Ìo, dèc nguy hiÓm...
Ngoµi ra c«ng ty cßn khuyÕn khÝch xe thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p ®Ò phßng
h¹n chÕ tæn thÊt, tuyªn truyÒn luËt lÖ giao th«ng ®Ó n©ng cao ý thøc cña ngêi
®iÒu khiÓn c¸c ph¬ng tiÖn giao th«ng. §Æc biÖt c¸c c«ng ty cßn thùc hiÖn viÖc
gi¶m phÝ nÕu trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh mµ xe kh«ng gÆp ph¶i rñi ro nµo.
Cã thÓ nãi ®iÒu nµy cã ý nghÜa x· héi hÕt søc to lín.
Bèn lµ, Gãp phÇn t¨ng thu cho Ng©n s¸ch Nhµ níc.
Khi ®êi sèng x· héi ngµy cµng ®îc n©ng lªn, tr×nh ®é d©n trÝ cao th× con
ngêi cµng cã nhu cÇu b¶o vÖ b¶n th©n, gia ®×nh vµ tµi s¶n. TriÓn väng ph¸t
triÓn cña nghiÖp vô b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi lµ rÊt lín v× xe c¬ giíi lµ mét
trong nh÷ng tµi s¶n cã gi¸ trÞ cña c¸c c¸ nh©n, c¸c tæ chøc vµ nã kh«ng chØ
®¬n thuÇn lµ ph¬ng tiÖn ®i l¹i mµ cßn lµ c«ng cô kh«ng thÓ thiÕu khi tiÕn hµnh
bÊt kú mét ho¹t ®éng kinh doanh nµo. V× vËy nguån thu tõ nghiÖp vô nµy
kh«ng ph¶i lµ Ýt, nã gãp phÇn kh«ng nhá vµo viÖc t¨ng thu cho Ng©n s¸ch Nhµ
níc th«ng qua h×nh thøc nép thuÕ cña c¸c c«ng ty b¶o hiÓm. §ång thêi ChÝnh
Phñ cã thÓ sö dông Ng©n s¸ch Nhµ níc phèi hîp víi c¸c doanh nghiÖp b¶o
6
hiÓm ®Çu t hç trî n©ng cao chÊt lîng hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng, ®¸p øng tèt h¬n
n÷a nhu cÇu ®i l¹i cña ngêi d©n, tõ ®ã gãp phÇn n©ng cao chÊt lîng ®êi sèng
d©n c.
Ngoµi ra cßn gãp phÇn t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho ngêi lao ®éng t¹i ®Þa
bµn doanh nghiÖp b¶o hiÓm ho¹t ®éng.
Nh vËy, t¸c dông cña b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi lµ rÊt lín, nã mang ý
nghÜa tÝch cùc vµ nh©n ®¹o s©u s¾c.
3. §Æc ®iÓm cña b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi .
NghiÖp vô b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi n»m trong hÖ thèng b¶o hiÓm th¬ng m¹i- cßn ®îc gäi lµ b¶o hiÓm rñi ro. V× vËy, ngoµi nh÷ng ®Æc ®iÓm chung
cña mét s¶n phÈm b¶o hiÓm th«ng thêng nh: lµ s¶n phÈm v« h×nh; lµ s¶n phÈm
kh«ng mong ®îi; lµ s¶n phÈm cã chu tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ®¶o ngîc; khã
x¸c ®Þnh ®îc hiÖu qu¶ kinh doanh trong tõng chu kú; lµ s¶n phÈm kh«ng ®îc
b¶o hé b¶n quyÒn. B¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi cßn mang ®Æc ®iÓm riªng;
B¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi lµ lo¹i h×nh b¶o hiÓm tµi s¶n mang tÝnh tù
nguyÖn, phô thuéc vµo nhu cÇu, kh¶ n¨ng thanh to¸n vµ lîi Ých cña chñ xe.
Chñ xe tham gia b¶o hiÓm lµ ®Ó ®îc båi thêng nh÷ng thiÖt h¹i vËt chÊt x¶y ra
®èi víi xe cña m×nh do nh÷ng rñi ro ®îc b¶o hiÓm g©y nªn.
§èi tîng b¶o hiÓm lµ cô thÓ. Kh¸c víi lo¹i h×nh b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm
cã ®èi tîng b¶o hiÓm rÊt trõu tîng, chØ khi cã rñi ro x¶y ra míi x¸c ®Þnh ®îc
®èi tîng b¶o hiÓm. Cßn ®èi tîng cña b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi chÝnh lµ b¶n
th©n chiÕc xe ®ã, cã thÓ lµ toµn bé chiÕc xe hoÆc bé phËn nµo ®ã cña chiÕc xe.
B¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi lµ mét trong nh÷ng nghiÖp vô dÔ x¶y ra
hiÖn tîng trôc lîi b¶o hiÓm v× xe c¬ giíi ho¹t ®éng trªn ®Þa bµn réng lín vµ
phøc t¹p nªn ngêi tham gia b¶o hiÓm dÔ dµng t¹o hiÖn trêng gi¶ hoÆc cung cÊp
th«ng tin sai sù thËt nh»m chiÕm ®o¹t mét sè tiÒn bÊt hîp ph¸p tõ phÝa doanh
nghiÖp b¶o hiÓm .
Kh¸ch hµng tham gia b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi bao gåm c¶ c¸ nh©n
vµ tæ chøc trong x· héi.
B¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi cã x¸c suÊt x¶y ra rñi ro lín do xe c¬ giíi
cã tÝnh c¬ ®éng cao, tÝnh viÖt gi· tèt vµ nã tham gia triÖt ®Ó vµo qu¸ tr×nh vËn
chuyÓn hµnh kh¸ch vµ hµng ho¸.
B¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi cã liªn quan vµ ®îc sù hç trî cña mét sè
bé luËt cña quèc gia nh: luËt d©n sù, luËt giao th«ng ®êng bé, luËt kinh doanh
7
b¶o hiÓm. Thùc hiÖn tèt c¸c luËt liªn quan sÏ gióp cho nghiÖp vô nµy ®îc triÓn
khai dÔ dµng vµ hiÖu qu¶ h¬n.
II. Néi dung c¬ b¶n cña b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi .
1. §èi tîng b¶o hiÓm .
B¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi lµ lo¹i h×nh b¶o hiÓm mang tÝnh tù nguyÖn
bëi v× khi tæn thÊt x¶y ra ®èi víi chiÕc xe th× chñ xe sÏ lµ ngêi ph¶i g¸nh chÞu
toµn bé tæn thÊt ®ã. V× vËy, nÕu chñ xe muèn ®îc b¶o vÖ th× hä sÏ tù tham gia
b¶o hiÓm cho xe cña m×nh.
§èi tîng ®îc b¶o hiÓm ë ®©y lµ b¶n th©n nh÷ng chiÕc xe cßn gi¸ trÞ vµ
®îc phÐp lu hµnh trªn l·nh thæ cña quèc gia.
§Ó x¸c ®Þnh xem mét ph¬ng tiÖn giao th«ng cã ph¶i lµ xe c¬ giíi kh«ng,
ngêi ta thêng xem xÐt c¸c tiªu thøc sau:
Xe c¬ giíi ph¶i ®îc g¾n ®éng c¬( kh¸c víi xe kh«ng cã ®éng c¬ nh
xe ®¹p, xe do sóc vËt kÐo...).
Xe c¬ giíi di chuyÓn trªn ®Êt liÒn kh«ng cÇn ®êng dÉn( kh¸c víi tµu
ho¶, xe ®iÖn...).
Xe c¬ giíi ph¶i cã tèi thiÓu mét chç cho ngêi ®iÒu khiÓn.
Ngoµi ra ®Ó trë thµnh ®èi tîng ®îc b¶o hiÓm, xe c¬ giíi ph¶i ®¶m b¶o
nh÷ng ®iÒu kiÖn vÒ mÆt kü thuËt vµ ph¸p lý cho sù lu hµnh- §îc c¬ quan cã
thÈm quyÒn cÊp giÊy ®¨ng ký xe, biÓn kiÓm so¸t, giÊy chøng nhËn kiÓm ®Þnh
an toµn kü thuËt vµ m«i trêng, giÊy phÐp lu hµnh xe.
ë ViÖt Nam, Bé Tµi ChÝnh cã quy ®Þnh râ trong NghÞ ®Þnh sè
115/97/N§- CP ra ngµy 17/12/97:
Xe c¬ giíi lµ tÊt c¶ c¸c lo¹i xe tham gia giao th«ng trªn ®êng bé b»ng
®éng c¬ cña chÝnh chiÕc xe ®ã, trõ xe ®¹p m¸y.
Nh vËy, xe c¬ giíi bao gåm rÊt nhiÒu lo¹i kh¸c nhau nh xe c«ng n«ng, xe
« t« trë kh¸ch, xe « t« trë hµng, xe cÈu, xe m¸y, xe lam... Nhng nh×n chung xe
c¬ giíi ®îc chia thµnh 2 lo¹i c¬ b¶n lµ xe « t« vµ xe m« t«.
Khi tham gia b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi chñ ph¬ng tiÖn nhÊt ®Þnh ph¶i
tham gia b¶o hiÓm toµn bé vËt chÊt xe ®èi víi xe m« t«. Nhng ®èi víi xe « t«
chñ ph¬ng tiÖn cã thÓ tham gia b¶o hiÓm tõng bé phËn (tæng thµnh) cña chiÕc
xe.
§øng trªn gãc ®é kinh tÕ- kü thuËt, xe « t« ®îc chia lµm 7 tæng thµnh
sau:
1/ Tæng thµnh ®éng c¬: Bao gåm phÇn m¸y, chÕ hoµ khÝ hoÆc b¬m cao
¸p, b¬m x¨ng, bÇu läc khÝ, läc dÇu, m¸y ph¸t ®iÖn, m¸y nÐn khÝ, kÐt níc, c¸c
dông cô lµm m¸t, c¸c thiÕt bÞ lµm cho m¸y næ, ly hîp...
8
2/ Tæng thµnh hép sè: bao gåm hép sè chÝnh, hép sè phô, hÖ thèng dÉn
®éng c¬.
3/ Tæng thµnh trôc tríc (cÇu tríc): bao gåm dÇm cÇu, trôc l¾p, hÖ
thèng treo nhÝp, may ¬ tríc, c¬ cÊu phanh, nÕu lµ cÇu chñ ®éng th× cã thªm
mét cÇu, vi sai, vá cÇu.
4/ Tæng thµnh cÇu sau: bao gåm vá cÇu toµn bé, ruét cÇu, vi sai, côm
may¬ sau, c¬ cÊu phanh, xilanh phanh, nÕu lµ cÇu chñ ®éng th× cã thªm mét
cÇu, trôc l¾p ngang, hÖ thèng treo cÇu sau, nhÝp...
5/ Tæng thµnh hÖ thèng l¸i: bao gåm v« l¨ng l¸i, trôc tay l¸i, c¸c ®¨ng
dÉn ®éng l¸i, hép tay l¸i, bæ trî tay l¸i (nÕu cã), thanh kÐo ngang, thanh kÐo
däc.
6/ Tæng thµnh th©n vá xe: Cã 3 nhãm;
Nhãm A: Th©n vá; Cabin toµn bé, ca l¨ng, ca b«, ch¾n bïn, toµn bé
cöa vµ kÝnh, toµn bé ®Ìn vµ g¬ng, g¹t níc ma, ra kÝnh, toµn bé vá kim lo¹i,
nhùa hoÆc gç, c¸c cÇn ®¹p vµ g¹t vµ bµn ®¹p ga, c«n sè phanh ch©n, phanh tay.
Nhãm B: GhÕ ®Öm + néi thÊt: toµn bé ghÕ ®Öm ngåi hoÆc n»m, ngang
hoÆc däc cña nhµ xe vµ hµnh kh¸ch; c¸c trang thiÕt bÞ nh m¸y ®iÒu hoµ nhiÖt
®é, qu¹t, ®µi, radio casset, ®Üa compact...
Nhãm C: S¾t si: khung xe, c¸c c¬ cÊu b¸m chÆt vµo khung vµ tæng
b¬m phanh, dÉn ®éng phanh chÝnh vµ phanh tay, dÉn ®éng c«n, c¸c b×nh chøa
h¬i phanh, b×nh chøa nguyªn liÖu, c¸c ®êng èng vµ tuy m« dÉn dÇu, dÉn h¬i,
d©y dÉn ®iÖn...
7/ Tæng thµnh lèp: c¸c bé s¨m lèp hoµn chØnh cña xe (kÓ c¶ s¨m lèp
dù phßng).
8/ Ngoµi ra, cã mét sè lo¹i xe cßn cã tæng thµnh chuyªn dïng l¾p trªn
xe ®Ó sö dông theo nhu cÇu: cÇn cÈu n©ng, xe cøu ho¶, xe cøu th¬ng...
ViÖc ph©n chia xe thµnh c¸c tæng thµnh sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho
viÖc tÝnh khÊu hao khi xe bÞ h háng toµn bé mét tæng thµnh nµo ®ã.
Thùc tÕ, c¸c c«ng ty b¶o hiÓm triÓn khai nghiÖp vô b¶o hiÓm vËt chÊt xe
c¬ giíi thêng tiÕn hµnh b¶o hiÓm theo hai h×nh thøc: b¶o hiÓm toµn bé xe hoÆc
b¶o hiÓm th©n vá xe. V× th«ng thêng tæng thµnh th©n vá xe lµ phÇn dÔ bÞ tæn
thÊt nhÊt khi rñi ro x¶y ra vµ th©n vá chiÕm mét phÇn lín trong c¬ cÊu gi¸ trÞ
cña xe (53,5%).
2. Ph¹m vi b¶o hiÓm .
Rñi ro, tai n¹n g¾n víi sù lu hµnh xe c¬ giíi rÊt ®a d¹ng, chÞu ¶nh hëng
cña nhiÒu yÕu tè. Tõ nh÷ng yÕu tè kh¸ch quan nh thêi tiÕt, ®Þa h×nh, chÊt lîng
9
®êng x¸ cho ®Õn nh÷ng yÕu tè chñ quan tõ phÝa chñ xe, l¸i xe. Tríc hµng lo¹t
rñi ro, tai n¹n, viÖc x¸c ®Þnh pham vi b¶o hiÓm lµ rÊt quan träng.
2.1. Rñi ro ®îc b¶o hiÓm .
Ph¹m vi b¶o hiÓm lµ giíi h¹n c¸c rñi ro ®îc b¶o hiÓm vµ còng lµ giíi h¹n
tr¸ch nhiÖm cña ngêi b¶o hiÓm .
Nhµ b¶o hiÓm båi thêng cho chñ xe nh÷ng thiÖt h¹i vËt chÊt x¶y ra cho
chiÕc xe ®îc b¶o hiÓm trong nh÷ng trêng hîp sau ®©y:
Tai n¹n do ®©m va, lËt ®æ.
Ch¸y, næ, b·o, lò lôt, sÐt ®¸nh, ®éng ®Êt, ma ®¸.
MÊt c¾p toµn bé xe.
Tai n¹n do rñi ro bÊt ngê kh¸c g©y nªn.
Ngoµi viÖc ®îc båi thêng nh÷ng thiÖt h¹i vËt chÊt x¶y ra cho xe ®îc b¶o
hiÓm trong nh÷ng trêng hîp trªn, c¸c c«ng ty b¶o hiÓm cßn thanh to¸n cho
chñ xe tham gia b¶o hiÓm nh÷ng chi phÝ cÇn thiÕt vµ hîp lý nh»m:
Ng¨n ngõa vµ h¹n chÕ tæn thÊt ph¸t sinh thªm khi xe bÞ thiÖt h¹i do
c¸c rñi ro ®îc b¶o hiÓm.
Chi phÝ b¶o vÖ xe vµ kÐo xe bÞ thiÖt h¹i tíi n¬i söa ch÷a gÇn nhÊt.
Gi¸m ®Þnh tæn thÊt nÕu thuéc tr¸ch nhiÖm cña b¶o hiÓm .
Tuy nhiªn, trong mäi trêng hîp, tæng sè tiÒn båi thêng (bao gåm c¶ chi
phÝ) cña c«ng ty b¶o hiÓm kh«ng vît qu¸ sè tiÒn b¶o hiÓm ®· ghi trªn giÊy
chøng nhËn b¶o hiÓm .
2.2 C¸c rñi ro lo¹i trõ.
C«ng ty b¶o hiÓm kh«ng nhËn b¶o hiÓm vµ kh«ng chÞu båi thêng cho
nh÷ng thiÖt h¹i vËt chÊt cña xe x¶y ra do:
Hao mßn tù nhiªn, mÊt gi¸, gi¶m dÇn chÊt lîng, háng hãc do khuyÕt
tËt hoÆc h háng thªm do söa ch÷a. Hao mßn tù nhiªn thêng ®îc tÝnh
díi h×nh thøc khÊu hao vµ thêng ®îc tÝnh theo th¸ng.
H háng vÒ ®iÖn hoÆc bé phËn m¸y mãc, thiÕt bÞ (kÓ c¶ m¸y thu
thanh ®iÒu hoµ nhiÖt ®é), s¨m lèp h háng mµ kh«ng do tai n¹n g©y
ra.
MÊt c¾p bé phËn cña xe.
Ngoµi ra ®Ó tr¸nh nh÷ng “nguy c¬ ®¹o ®øc” lîi dông b¶o hiÓm, nh÷ng
hµnh vi vi ph¹m ph¸p luËt vµ luËt lÖ an toµn giao th«ng hay mét sè rñi ro ®Æc
biÖt kh¸c nh÷ng thiÖt h¹i, tæn thÊt x¶y ra bëi nh÷ng nguyªn nh©n sau còng
kh«ng ®îc båi thêng:
10
Hµnh ®éng cè ý cña chñ xe, l¸i xe.
Xe kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn kü thuËt vµ thiÕt bÞ an toµn ®Ó lu hµnh theo
quy ®Þnh trong ®iÒu lÖ trËt tù an toµn giao th«ng vËn t¶i ®êng bé cña
liªn bé giao th«ng vËn t¶i- néi vô.
Chñ xe (l¸i xe) vi ph¹m nghiªm träng luËt an toµn giao th«ng ®êng
bé nh:
Xe kh«ng cã giÊy phÐp lu hµnh.
Xe kh«ng cã b»ng l¸i hoÆc cã nhng kh«ng hîp lÖ.
L¸i xe bÞ ¶nh hëng cña rîu, bia, ma tuý hoÆc c¸c chÊt kÝch thÝch
t¬ng tù kh¸c trong khi ®iÒu khiÓn xe.
Xe chë chÊt ch¸y, næ tr¸i phÐp.
Xe trë qu¸ träng t¶i hoÆc qu¸ sè hµnh kh¸ch quy ®Þnh.
Xe ®i vµo ®êng cÊm.
Xe ®i ®ªm kh«ng cã ®Ìn hoÆc chØ cã ®Ìn bªn ph¶i.
Xe sö dông ®Ó tËp l¸i, ®ua thÓ thao, ch¹y thö sau khi söa ch÷a.
Nh÷ng thiÖt h¹i gi¸n tiÕp nh: Gi¶m gi¸ trÞ th¬ng m¹i, lµm ®×nh trÖ s¶n
xuÊt kinh doanh.
ThiÖt h¹i do chiÕn tranh.
Tai n¹n x¶y ra ngoµi l·nh thæ quèc gia trõ khi cã tho¶ thuËn riªng.
CÇn lu ý r»ng, giÊy chøng nhËn b¶o hiÓm vÉn cßn hiÖu lùc nhng chñ xe
cò chuyÓn quyÒn së h÷u cho chñ xe míi vµ ®ång thêi chuyÓn quyÒn lîi b¶o
hiÓm cho chñ xe míi th× quyÒn lîi b¶o hiÓm vÉn cã hiÖu lùc ®èi víi chñ xe
míi. Nhng nÕu chñ xe cò chØ chuyÓn quyÒn së h÷u mµ kh«ng chuyÓn quyÒn
lîi b¶o hiÓm th× chñ xe cò sÏ ®îc c«ng ty b¶o hiÓm hoµn l¹i phÝ, ®ång thêi lµm
l¹i thñ tôc b¶o hiÓm cho chñ xe míi nÕu hä yªu cÇu.
3. Gi¸ trÞ b¶o hiÓm vµ sè tiÒn b¶o hiÓm .
3.1 Gi¸ trÞ b¶o hiÓm .
Gi¸ trÞ b¶o hiÓm lµ gi¸ trÞ thùc tÕ trªn thÞ trêng cña xe t¹i thêi ®iÓm ngêi tham gia b¶o hiÓm mua b¶o hiÓm .
Gi¸ trÞ b¶o hiÓm lµ c¨n cø quan träng ®Ó lùa chän sè tiÒn b¶o hiÓm vµ lµ
c¬ së båi thêng thiÖt h¹i thùc tÕ cho ngêi tham gia b¶o hiÓm. V× vËy viÖc x¸c
®Þnh ®óng gi¸ trÞ b¶o hiÓm lµ rÊt quan träng nhng ®Ó ®¸nh gi¸ ®îc chÝnh x¸c
th× kh«ng ph¶i lµ ®¬n gi¶n, cÇn ph¶i c¨n cø vµo nhiÒu yÕu tè. Trªn thùc tÕ, c¸c
nhµ b¶o hiÓm thêng dùa vµo n¨m s¶n suÊt, lo¹i xe, ®é cò míi, thÓ tÝch lµm
viÖc cña xi lanh... ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ trÞ cña xe. Tuy nhiªn viÖc ®¸nh gi¸ c¸c yÕu
11
tè nµy lµ kh¸ khã kh¨n, hiÖu qu¶ kh«ng cao chØ cã nh÷ng ngêi cã chuyªn m«n
míi thùc hiÖn ®îc, cã thÓ dÉn ®Õn tranh c·i, kh«ng kh¸ch quan. V× vËy c¸c
doanh nghiÖp b¶o hiÓm thêng x¸c ®Þnh gi¸ trÞ b¶o hiÓm c¨n cø vµo tû lÖ khÊu
hao vµ gi¸ trÞ ban ®Çu (gi¸ trÞ mua míi) cña chiÕc xe theo c«ng thøc sau:
GBH =
GB§
GKH
Trong ®ã:
GBH :
-gi¸ trÞ b¶o hiÓm cña chiÕc xe.
GB§ :
- gi¸ trÞ ban ®Çu cña chiÕc xe, gi¸ trÞ mua míi.
GKH : - gi¸ trÞ ®îc khÊu hao cña chiÕc xe( theo n¨m).
GKH = GB§ * tû lÖ khÊu hao * sè n¨m sö dông
- §èi víi xe cã thêi gian sö dông díi mét n¨m th× GKH = 0, nªn gi¸ trÞ
b¶o hiÓm b»ng gi¸ trÞ ban ®Çu cña xe.
- §èi víi xe cã thêi gian sö dông trªn mét n¨m (G KH > 0) nªn gi¸ trÞ b¶o
hiÓm lu«n nhá h¬n gi¸ trÞ ban ®Çu cña xe.
3.2 Sè tiÒn b¶o hiÓm.
Sè tiÒn b¶o hiÓm lµ sè tiÒn nhÊt ®Þnh ®îc ghi trong giÊy chøng nhËn
b¶o hiÓm hoÆc giÊy yªu cÇu b¶o hiÓm do chñ xe yªu cÇu vµ ®îc sù chÊp
nhËn cña c«ng ty b¶o hiÓm .
Sè tiÒn b¶o hiÓm cã thÓ b»ng gi¸ trÞ b¶o hiÓm (b¶o hiÓm ngang gi¸ trÞ)
hoÆc nhá h¬n (b¶o hiÓm díi gi¸ trÞ) hoÆc lín h¬n gi¸ trÞ b¶o hiÓm (b¶o hiÓm
trªn gi¸ trÞ).
Trêng hîp sè tiÒn b¶o hiÓm nhá h¬n gi¸ trÞ b¶o hiÓm th× ®îc gäi lµ b¶o
hiÓm díi gi¸ trÞ, trêng hîp nµy khi tæn thÊt x¶y ra c«ng ty b¶o hiÓm sÏ båi thêng dùa trªn c¬ së tû lÖ gi÷a sè tiÒn b¶o hiÓm vµ gi¸ trÞ b¶o hiÓm .
SBT = Gi¸ trÞ thiÖt h¹i *
S BH
GBH
Trong ®ã:
SBT :lµ sè tiÒn mµ c«ng ty b¶o hiÓm båi thêng khi rñi ro ®îc b¶o
hiÓm x¶y ra.
SBH : lµ sè tiÒn b¶o hiÓm .
Trêng hîp sè tiÒn b¶o hiÓm b»ng gi¸ trÞ b¶o hiÓm ®îc gäi lµ b¶o hiÓm
ngang gi¸ trÞ. NÕu tæn thÊt x¶y ra th× c«ng ty b¶o hiÓm sÏ båi thêng toµn bé
thiÖt h¹i trong ph¹m vi b¶o hiÓm .
Trêng hîp sè tiÒn b¶o hiÓm lín h¬n gi¸ trÞ b¶o hiÓm th× ®îc gäi lµ b¶o
hiÓm trªn gi¸ trÞ. Tuy nhiªn cÇn lu ý r»ng ngay c¶ khi chñ xe tham gia b¶o
hiÓm trªn gi¸ trÞ th× khi rñi ro x¶y ra c«ng ty b¶o hiÓm còng chØ båi thêng tèi
®a b»ng gi¸ trÞ b¶o hiÓm . Lµm nh vËy ®Ó tr¸nh hµnh vi trôc lîi b¶o hiÓm tõ
phÝa kh¸ch hµng.
12
4. PhÝ b¶o hiÓm .
4.1 PhÝ b¶o hiÓm .
PhÝ b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi lµ kho¶n tiÒn nhÊt ®Þnh mµ nh÷ng ngêi tham gia (chñ xe, l¸i xe) ph¶i nép cho nhµ b¶o hiÓm sau khi ký hîp ®ång
b¶o hiÓm. Hîp ®ång b¶o hiÓm chØ cã hiÖu lùc khi ngêi tham gia nép phÝ
theo ®óng quy ®Þnh.
Doanh nghiÖp b¶o hiÓm vµ chñ xe c¬ giíi cã thÓ thùc hiÖn b¶o hiÓm theo biÓu
phÝ vµ møc tr¸ch nhiÖm b¶o hiÓm tèi thiÓu do Bé Tµi ChÝnh quy ®Þnh hoÆc cã
thÓ tho¶ thuËn víi nhau theo biÓu phÝ vµ møc tr¸ch nhiÖm cao h¬n hoÆc ph¹m
vi b¶o hiÓm réng h¬n- biÓu phÝ vµ møc tr¸ch nhiÖm mµ doanh nghiÖp ®· ®¨ng
ký víi Bé Tµi ChÝnh.
4.2 Ph¬ng ph¸p tÝnh phÝ b¶o hiÓm .
ViÖc x¸c ®Þnh møc phÝ b¶o hiÓm lµ c«ng t¸c rÊt quan träng trong triÓn
khai bÊt kú nghiÖp vô b¶o hiÓm nµo, phÝ b¶o hiÓm ®îc coi lµ gi¸ cña s¶n phÈm
b¶o hiÓm, phÝ b¶o hiÓm cã hîp lý míi thu hót ®îc kh¸ch hµng. §Æc biÖt
nghiÖp vô b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi lµ nghiÖp vô phæ biÕn vµ ®îc triÓn khai
ë tÊt c¶ c¸c c«ng ty b¶o hiÓm Phi Nh©n Thä v× vËy tÝnh c¹nh tranh cµng trë lªn
gay g¾t. Ngoµi viÖc thu hót kh¸ch hµng b»ng c«ng t¸c ch¨m sãc kh¸ch hµng,
båi thêng nhanh chãng th× gi¸ c¶ cña s¶n phÈm b¶o hiÓm lµ nh©n tè quan
träng ®Ó n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp.
Khi x¸c ®Þnh phÝ b¶o hiÓm cho tõng ®èi tîng tham gia cô thÓ, c«ng ty
b¶o hiÓm thêng c¨n cø vµo nh÷ng nh©n tè sau:
Lo¹i xe: Do mçi lo¹i xe cã nh÷ng ®Æc ®iÓm kü thuËt riªng cho tõng lo¹i
xe. Th«ng thêng, c¸c c«ng ty b¶o hiÓm ®a ra nh÷ng biÓu phÝ x¸c ®Þnh phÝ b¶o
hiÓm phï hîp cho hÇu hÕt c¸c lo¹i xe th«ng dông th«ng qua viÖc ph©n lo¹i
thµnh c¸c nhãm. ViÖc ph©n lo¹i nµy dùa trªn c¬ së tèc ®é tèi ®a cña xe, tû lÖ
gia tèc, sù khan hiÕm cña phô tïng, träng t¶i xe. §èi víi c¸c lo¹i xe ho¹t ®éng
kh«ng th«ng dông nh xe kÐo R¬mooc, xe trë hµng nÆng do møc ®é rñi ro cao
nªn phÝ b¶o hiÓm thêng ®îc céng thªm mét tû lÖ nhÊt ®Þnh dùa trªn møc phÝ
c¬ b¶n.
Khu vùc gi÷ xe vµ ®Ó xe: trong thùc tÕ kh«ng ph¶i c«ng ty b¶o hiÓm nµo
còng quan t©m ®Õn vÊn ®Ò nµy. Tuy nhiªn, mét sè c«ng ty b¶o hiÓm khi tÝnh
phÝ b¶o hiÓm ®· dùa trªn khu vùc ®Ó xe vµ gi÷ xe rÊt chÆt.
Môc ®Ých sö dông xe: ®©y lµ nh©n tè quan träng khi x¸c ®Þnh phÝ b¶o
hiÓm. Víi môc ®Ých sö dông xe kh¸c nhau th× møc ®é rñi ro còng kh¸c nhau.
Xe dïng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh th× kh¶ n¨ng gÆp rñi ro cao h¬n
13
rÊt nhiÒu so víi xe sö dông cho c¸ nh©n, gia ®×nh hoÆc c¬ quan hµnh chÝnh sù
nghiÖp. Xe l¨n b¸nh trªn ®êng cµng nhiÒu th× rñi ro cµng lín.
T×nh h×nh båi thêng tæn thÊt nh÷ng n¨m tríc: nÕu nh÷ng n¨m tríc ®ã
tæn thÊt x¶y ra lín vµ thêng xuyªn th× phÝ b¶o hiÓm sÏ t¨ng vµ ngîc l¹i.
Tuæi t¸c, kinh nghiÖm cña l¸i xe, cña ngêi yªu cÇu b¶o hiÓm vµ nh÷ng
ngêi thêng xuyªn sö dông chiÕc xe ®îc b¶o hiÓm : sè liÖu thèng kª cho thÊy
r»ng c¸c l¸i xe trÎ tuæi bÞ tai n¹n nhiÒu h¬n so víi c¸c l¸i xe lín tuæi. Trong
thùc tÕ, c¸c c«ng ty b¶o hiÓm thêng ¸p dông gi¶m phÝ b¶o hiÓm cho c¸c l¸i xe
trªn 50 tuæi do kinh nghiÖm cho thÊy nh÷ng l¸i xe nµy Ýt gÆp tai n¹n h¬n so
víi c¸c l¸i xe trÎ tuæi. Tuy nhiªn víi nh÷ng l¸i xe qu¸ lín tuæi (thêng tõ 60 trë
lªn) ph¶i xuÊt tr×nh giÊy chøng nhËn søc khoÎ phï hîp ®Ó cã thÓ l¸i xe th×
c«ng ty b¶o hiÓm míi nhËn b¶o hiÓm. Ngoµi ra ®Ó h¹n chÕ tai n¹n, c«ng ty
b¶o hiÓm thêng yªu cÇu ngêi ®îc b¶o hiÓm tù chÞu mét phÇn tæn thÊt x¶y ra
®èi víi xe cña m×nh (hay cßn gäi lµ møc miÔn thêng). §èi víi nh÷ng l¸i xe trÎ
tuæi møc miÔn thêng nµy thêng cao h¬n so víi c¸c l¸i xe lín tuæi.
BiÓu phÝ ®Æc biÖt: khi kh¸ch hµng cã sè lîng xe tham gia b¶o hiÓm
nhiÒu, c¸c c«ng ty b¶o hiÓm cã thÓ ¸p dông biÓu phÝ riªng cho kh¸ch hµng ®ã.
ViÖc tÝnh to¸n biÓu phÝ riªng còng t¬ng tù nh c¸ch tÝnh phÝ ®îc ®Ò cËp ë trªn,
chØ kh¸c lµ dùa trªn sè liÖu vÒ b¶n th©n kh¸ch hµng ®ã. Cô thÓ:
Sè lîng xe cña c«ng ty tham gia b¶o hiÓm .
T×nh
h×nh båi thêng tæn thÊt cña c«ng ty b¶o hiÓm cho kh¸ch hµng ë
nh÷ng n¨m tríc ®ã.
Tû lÖ phÝ theo quy ®Þnh cña c«ng ty.
Trêng hîp møc phÝ ®Æc biÖt thÊp h¬n møc phÝ quy ®Þnh chung cña c«ng
ty th× ¸p dông theo møc phÝ ®Æc biÖt. Cßn nÕu møc phÝ ®Æc biÖt cao h¬n hoÆc
lµ b»ng møc phÝ chung tøc lµ t×nh h×nh tæn thÊt cña kh¸ch hµng cao h¬n hoÆc
b»ng møc tæn thÊt chung th× c«ng ty b¶o hiÓm sÏ ¸p dông møc phÝ chung.
Gi¶m phÝ b¶o hiÓm : §Ó khuyÕn khÝch c¸c chñ xe cã sè lîng lín xe
tham gia b¶o hiÓm t¹i c«ng ty m×nh, c¸c c«ng ty b¶o hiÓm thêng ¸p dông møc
gi¶m phÝ so víi møc phÝ chung theo sè lîng xe tham gia b¶o hiÓm. Ngoµi ra,
hÇu hÕt c¸c c«ng ty b¶o hiÓm cßn ¸p dông c¬ chÕ gi¶m gi¸ cho nh÷ng ngêi
tham gia b¶o hiÓm kh«ng cã khiÕu n¹i vµ t¨ng tû lÖ gi¶m gi¸ nµy cho sè n¨m
kh«ng cã khiÕu n¹i gia t¨ng. Cã thÓ nãi ®©y lµ biÖn ph¸p phæ biÕn trong b¶o
hiÓm xe c¬ giíi.
14
§èi víi nh÷ng xe ho¹t ®éng mang tÝnh chÊt mïa vô, tøc lµ chØ ho¹t ®éng
mét sè ngµy trong n¨m, th× chñ xe chØ ph¶i ®ãng phÝ cho nh÷ng ngµy ho¹t
®éng ®ã theo c«ng thøc sau:
= *
Hoµn phÝ b¶o hiÓm : Cã nh÷ng trêng hîp chñ xe ®· ®ãng phÝ c¶ n¨m,
nhng trong n¨m xe kh«ng ho¹t ®éng mét thêi gian v× mét lý do nµo ®ã, vÝ dô
nh ngõng ho¹t ®éng ®Ó tu söa. Trong trêng hîp nµy th«ng thêng c«ng ty b¶o
hiÓm sÏ hoµn l¹i phÝ b¶o hiÓm cho nh÷ng th¸ng ngõng ho¹t ®éng ®ã cho chñ
xe. Sè phÝ hoµn l¹i ®îc tÝnh nh sau:
= PhÝ c¶ n¨m * *
Mçi c«ng ty b¶o hiÓm cã tû lÖ hoµn phÝ lµ kh¸c nhau. Nhng th«ng thêng
tû lÖ nµy lµ 80%.
NÕu chñ xe muèn huû bá hîp ®ång b¶o hiÓm khi cha hÕt h¹n hîp ®ång
th× th«ng thêng c«ng ty b¶o hiÓm còng hoµn l¹i phÝ b¶o hiÓm cho thêi gian
cßn l¹i ®ã theo c«ng thøc trªn, nhng víi ®iÒu kiÖn lµ chñ xe cha cã lÇn nµo ®îc
c«ng ty b¶o hiÓm tr¶ tiÒn b¶o hiÓm.
PhÝ b¶o hiÓm vËt chÊt ph¶i ®ãng cho mçi ®Çu xe ®èi víi mçi lo¹i xe gåm
hai phÇn: phÝ thuÇn (f) vµ phô phÝ (d):
P = f + d
Thùc chÊt phÝ thuÇn chÝnh lµ sè tiÒn båi thêng b×nh qu©n cho mçi ®Çu ph¬ng tiÖn tham gia b¶o hiÓm gÆp rñi ro thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm n¨m thø i:
n
f =
Si T i
Trong ®ã:
i 1
Si: - Sè vô tai n¹n x¶y ra n
Ci
i 1
trong n¨m thø i.
Ti: - ThiÖt h¹i b×nh qu©n mét vô trong n¨m thø i.
Ci: - Sè xe ho¹t ®éng tham gia b¶o hiÓm thùc tÕ trong n¨m thø i.
PhÇn phô phÝ d bao gåm c¸c chi phÝ nh ®Ò phßng h¹n chÕ tæn thÊt, chi
qu¶n lý lîi nhuËn cña c«ng ty b¶o hiÓm ...Phô phÝ thêng ®îc x¸c ®Þnh b»ng
mét tû lÖ % nhÊt ®Þnh so víi tæng phÝ.
Tuy nhiªn trªn thùc tÕ c¸c c«ng ty b¶o hiÓm ¸p dông mét ph¬ng ph¸p
tÝnh phÝ kh¸c dùa trªn sè tiÒn b¶o hiÓm :
P = R * SBH
Trong ®ã:
R lµ tû lÖ phÝ
ë níc ta, tû lÖ phÝ nµy lµ do Bé Tµi ChÝnh ®a ra, c¸c c«ng ty b¶o hiÓm
®Òu ¸p dông møc phÝ nµy.
15
PhÝ b¶o hiÓm vËt chÊt xe « t« nh sau:
Ph¹m vi b¶o hiÓm
PhÝ b¶o hiÓm
B¶o hiÓm toµn bé xe
1,5%* gi¸ trÞ thùc tÕ cña xe
B¶o hiÓm th©n vá hoÆc
2,5* gi¸ trÞ thùc tÕ cña xe*tû lÖ tæng thµnh
cabin
th©n vá trªn toµn bé xe
5. Hîp ®ång b¶o hiÓm .
Hîp ®ång b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi lµ sù tho¶ thuËn gi÷a c¸c bªn
theo ®ã bªn mua b¶o hiÓm (chñ ph¬ng tiÖn, l¸i xe) cã tr¸ch nhiÖm nép phÝ
b¶o hiÓm, bªn b¶o hiÓm cã tr¸ch nhiÖm tr¶ tiÒn båi thêng hoÆc tr¶ tiÒn b¶o
hiÓm cho ngêi tham gia b¶o hiÓm khi x¶y ra c¸c sù kiÖn b¶o hiÓm.
Nh vËy, hîp ®ång b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi lµ mét b¶n cam kÕt gi÷a
chñ xe víi c«ng ty b¶o hiÓm mµ trong ®ã quy ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm vµ quyÒn
lîi cña mçi bªn. Sau khi ký kÕt hîp ®ång c«ng ty b¶o hiÓm cÊp giÊy chøng
nhËn b¶o hiÓm ®Ó chñ xe dÔ dµng lu gi÷ vµ mang theo. GiÊy chøng nhËn b¶o
hiÓm lµ h×nh thøc rót gän cña hîp ®ång b¶o hiÓm, lµ b»ng chøng x¸c nhËn hîp
®ång b¶o hiÓm ®· ®îc ký kÕt, ®ång thêi chøng nhËn chñ xe ®· tham gia b¶o
hiÓm.
Thêi h¹n b¶o hiÓm cña nghiÖp vô nµy thêng lµ 3 th¸ng, 6 th¸ng, 9 th¸ng,
1 n¨m ®Ó ®¸p øng nhu cÇu ®a d¹ng cña ngêi tham gia vµ t×nh h×nh thùc tÕ.
GiÊy chøng nhËn b¶o hiÓm ®îc cÊp cho chñ xe khi ®· ®ãng phÝ b¶o hiÓm.
Thêi h¹n hiÖu lùc b¶o hiÓm b¾t ®Çu vµ kÕt thóc ®îc thÓ hiÖn trªn giÊy chøng
nhËn b¶o hiÓm.
§èi víi c«ng ty b¶o hiÓm .
Tr¸ch nhiÖm cña c«ng ty b¶o hiÓm .
Cung
cÊp cho chñ xe c¬ giíi quy t¾c, biÓu phÝ, ký hîp ®ång b¶o hiÓm vµ
chÊp nhËn b¶o hiÓm theo ®óng luËt ®Þnh. Híng dÉn, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi
cho c¸c chñ xe tham gia b¶o hiÓm .
C«ng ty b¶o hiÓm cã tr¸ch nhiÖm phèi hîp víi c¬ quan c«ng an thu thËp
c¸c giÊy tê cÇn thiÕt cã liªn quan tíi vô tai n¹n thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm .
§èi víi nh÷ng vô tai n¹n ®Æc biÖt nghiªm träng, doanh nghiÖp b¶o hiÓm
ph¶i phèi hîp chÆt chÏ víi chñ xe vµ c¬ quan chøc n¨ng ngay tõ ®Çu ®Ó gi¶i
quyÕt. Trong trêng hîp cÇn thiÕt, c«ng ty b¶o hiÓm ph¶i t¹m øng ngay nh÷ng
chi phÝ cÇn thiÕt vµ hîp lý trong ph¹m vi tr¸ch nhiÖm b¶o hiÓm nh»m kh¾c
phôc mét c¸ch tèt nhÊt hËu qu¶ cña tai n¹n.
Khi hå s¬ ®Çy ®ñ vµ hîp lÖ, doanh nghiÖp b¶o hiÓm ph¶i tiÕn hµnh xÐt
vµ gi¶i quyÕt båi thêng mét c¸ch nhanh chãng, kÞp thêi, trung thùc.
16
C«ng
ty b¶o hiÓm cã tr¸ch nhiÖm nép thuÕ cho Nhµ níc.
QuyÒn lîi cña c«ng ty b¶o hiÓm .
C«ng ty b¶o hiÓm cã quyÒn lîi vÒ mÆt kinh tÕ.
C«ng ty b¶o hiÓm ®îc Nhµ níc khuyÕn khÝch vµ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn
lîi ®Ó triÓn khai nghiÖp vô b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi .
Cã quyÒn huû bá hîp ®ång nÕu cã hiÖn tîng trôc lîi b¶o hiÓm .
Cã quyÒn yªu cÇu ngêi thø ba båi hoµn sè tiÒn b¶o hiÓm mµ doanh
nghiÖp b¶o hiÓm ®· båi thêng cho ngêi ®îc b¶o hiÓm do lçi cña ngêi thø ba
g©y nªn ®èi víi xe cña ngêi ®îc b¶o hiÓm .
C¸c quyÒn kh¸c theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt.
§èi víi chñ xe c¬ giíi.
Tr¸ch nhiÖm cña chñ xe c¬ giíi.
C¸c chñ xe ph¶i nép phÝ b¶o hiÓm ®Çy ®ñ theo ®óng tho¶ thuËn cña
hai bªn.
Ph¶i ¸p dông c¸c biÖn ph¸p ®Ò phßng vµ h¹n chÕ tæn thÊt.
Ph¶i chÊp hµnh ®óng luËt lÖ an toµn giao th«ng.
Xe kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn lu hµnh ph¶i b¸o c¸o ngay cho c«ng ty b¶o
hiÓm biÕt.
Ph¶i b¶o dìng vµ tiÕn hµnh kiÓm ®Þnh xe ®Þnh kú.
Chñ xe ph¶i kª khai mét c¸ch trung thùc vµ ®Çy ®ñ nh÷ng néi dung
trong giÊy yªu cÇu b¶o hiÓm khi muèn tham gia b¶o hiÓm .
Khi tai n¹n giao th«ng x¶y ra chñ xe ph¶i cã tr¸ch nhiÖm:
Cøu ch÷a, h¹n chÕ thiÖt h¹i vÒ ngêi vµ tµi s¶n, ph¶i b¶o vÖ hiÖn
trêng tai n¹n, ph¶i b¸o ngay cho c«ng an n¬i gÇn nhÊt vµ c«ng ty b¶o hiÓm ®Ó
phèi hîp gi¶i quyÕt. Trõ khi cã lý do chÝnh ®¸ng trong vßng 5 ngµy kÓ tõ ngµy
x¶y ra tai n¹n ph¶i göi th«ng b¸o tai n¹n cho c«ng ty b¶o hiÓm.
Kh«ng ®îc di chuyÓn, th¸o dì hoÆc söa ch÷a tµi s¶n khi cha cã ý
kiÕn cña c«ng ty, trõ trêng hîp lµm nh vËy lµ cÇn thiÕt ®Ó ®¶m b¶o an toµn vÒ
ngêi vµ xe hoÆc ph¶i thi hµnh theo yªu cÇu cña c¬ quan cã thÈm quyÒn.
Chñ xe ph¶i trung thùc thu thËp vµ cung cÊp c¸c tµi liÖu, chøng tõ
trong hå s¬ yªu cÇu båi thêng vµ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c«ng ty b¶o hiÓm
trong qu¸ tr×nh x¸c minh tÝnh ch©n thùc cña c¸c tµi liÖu, chøng tõ ®ã.
NÕu chñ xe kh«ng thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c tr¸ch nhiÖm trªn c«ng ty
b¶o hiÓm cã quyÒn tõ chèi mét phÇn hoÆc toµn bé sè tiÒn båi thêng.
17
QuyÒn lîi cña chñ xe.
Khi
x¶y ra tai n¹n thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm chñ xe sÏ ®îc båi thêng
nhanh chãng, chÝnh x¸c.
Chñ xe cã quyÒn yªu cÇu doanh nghiÖp b¶o hiÓm gi¶i thÝch c¸c ®iÒu
kiÖn, ®iÒu kho¶n cña nghiÖp vô b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi, ®îc cÊp giÊy
chøng nhËn b¶o hiÓm .
Chñ xe cã quyÒn yªu cÇu bæ sung thªm hîp ®ång, x¸c ®Þnh l¹i gi¸ trÞ
xe, yªu cÇu më réng ph¹m vi b¶o hiÓm. Chñ xe cã quyÒn huû bá hîp ®ång
hoÆc ®Ò nghÞ thay ®æi mét sè ®iÒu kho¶n trong hîp ®ång. Khi hîp ®ång hÕt
hiÖu lùc cã quyÒn t¸i tôc hîp ®ång.
6. C«ng t¸c ®Ò phßng vµ h¹n chÕ tæn thÊt.
B¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi lµ nghiÖp vô b¶o hiÓm tµi s¶n nhng do ®Æc
®iÓm riªng cña xe c¬ giíi lµ vËn chuyÓn b»ng ®êng bé tham gia vµo qu¸ tr×nh
vËn chuyÓn, ho¹t ®éng cña xe c¬ giíi phô thuéc rÊt lín vµo ®Þa h×nh, t×nh h×nh
thêi tiÕt vµ chÊt lîng kü thuËt cña xe nªn lµ mét nguån nguy hiÓm cao ®é hay
nãi c¸ch kh¸c kh¶ n¨ng x¶y ra tai n¹n lµ rÊt lín. X¸c suÊt x¶y ra rñi ro cao
h¬n rÊt nhiÒu so víi c¸c ®èi tîng tµi s¶n kh¸c. V× vËy, khi triÓn khai nghiÖp vô
nµy, c¸c c«ng ty b¶o hiÓm ®Òu chó ý ®Õn viÖc ®Ò phßng tai n¹n x¶y ra vµ c¸ch
kh¾c phôc hËu qu¶ khi tai n¹n x¶y ra. Hµng n¨m c¸c c«ng ty thêng tiÕn hµnh
trÝch mét phÇn doanh thu tõ nghiÖp vô b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi ®Ó phôc vô
cho c«ng t¸c nµy. Nguån quü nµy ®îc chi cho viÖc x©y dùng hÖ thèng biÓn
b¸o, pan« ¸p phÝch t¹i nh÷ng ®Çu mèi giao th«ng quan träng, x©y dùng ®êng
l¸nh n¹n, g¬ng cÇu t¹i c¸c ®êng vßng, ®Ìo dèc...
Ngoµi ra, quü nµy cßn ®îc dïng ®Ó tæ chøc c¸c líp tËp huÊn cho l¸i xe,
phô xe. Khen thëng thÝch ®¸ng cho c¸c ®¬n vÞ, c¸ nh©n thùc hiÖn tèt c«ng t¸c
®Ò phßng vµ h¹n chÕ tæn thÊt.
Tuy nhiªn, ®©y kh«ng chØ lµ tr¸ch nhiÖm cña c«ng ty b¶o hiÓm mµ cßn lµ
tr¸ch nhiÖm cña chÝnh c¸c chñ ph¬ng tiÖn mÆc dï hä ®· tiÕn hµnh mua b¶o
hiÓm v× thùc hiÖn tèt c«ng t¸c nµy sÏ lµm gi¶m sè vô tai n¹n x¶y ra, gi¶m tû lÖ
båi thêng, gi¶m phÝ b¶o hiÓm ... tõ ®ã mang l¹i lîi Ých cho c«ng ty b¶o hiÓm,
cho b¶n th©n ngêi tham gia b¶o hiÓm vµ gãp phÇn lµm gi¶m ®¸ng kÓ thiÖt h¹i
cho x· héi.
7. Gi¸m ®Þnh vµ båi thêng.
7.1. Gi¸m ®Þnh.
Gi¸m ®Þnh lµ kh©u quan träng nhÊt trong qu¸ tr×nh triÓn khai mét nghiÖp
vô b¶o hiÓm nãi chung vµ nghiÖp vô b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi nãi riªng.
18
Th«ng qua kh©u nµy, gi¸m ®Þnh viªn cña c«ng ty b¶o hiÓm sÏ x¸c ®Þnh ®îc
rñi ro x¶y ra cã thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm hay kh«ng vµ nÕu cã th× thiÖt h¹i thùc
tÕ lµ bao nhiªu, phÇn tr¸ch nhiÖm thuéc vÒ phÝa c«ng ty b¶o hiÓm ? §Ó lµm ®îc ®iÒu nµy th× qu¸ tr×nh gi¸m ®Þnh ph¶i ®¸p øng ®îc nh÷ng yªu cÇu sau:
Nhanh chãng, kÞp thêi; nh»m ®¶m b¶o hiÖn trêng cßn nguyªn vÑn, thu
thËp ®îc ®Çy ®ñ tµi liÖu còng nh t×m ra ®îc ngêi lµm chøng.
Tû mØ, chÝnh x¸c; ®Ó ®¶m b¶o tr¶ ®ñ cho ngêi tham gia ®ång thêi tr¸nh
tr¶ thõa ®èi víi b¶n th©n c«ng ty b¶o hiÓm .
Kh¸ch quan, trung thùc; tr¸nh trêng hîp gian lËn, th«ng ®ång gi÷a c¸n
bé gi¸m ®Þnh víi chñ xe, l¸i xe.
C«ng t¸c gi¸m ®Þnh ph¶i tu©n thñ chÆt chÏ quy tr×nh gi¸m ®Þnh bao gåm
c¸c kh©u sau:
1/TiÕp nhËn th«ng tin tõ phÝa kh¸ch hµng: Trong bÊt kú hîp ®ång b¶o
hiÓm nµo còng ®Òu cã nh÷ng quy ®Þnh vÒ nghÜa vô cña ngêi tham gia b¶o
hiÓm, trong ®ã kh¸ch hµng cã nghÜa vô th«ng b¸o ngay cho c«ng ty b¶o hiÓm
biÕt khi cã rñi ro x¶y ®Ó c«ng ty b¶o hiÓm cã biÖn ph¸p xö lý kÞp thêi (PJICO
quy ®Þnh lµ 5 ngµy).
Khi nhËn ®îc th«ng b¸o cña kh¸ch hµng vÒ tai n¹n, c¸n bé cña c«ng ty
cÇn n¾m ®îc nh÷ng th«ng tin sau:
Tªn chñ xe vµ biÓn sè ®¨ng ký cña chiÕc xe ®ã.
Xe
tham gia b¶o hiÓm khi nµo, lo¹i h×nh b¶o hiÓm tham gia?
§Þa
Cã
®iÓm x¶y ra tai n¹n? §©m va víi vËt, ngêi hay ph¬ng tiÖn?
x¶y ra thiÖt h¹i víi ngêi, tµi s¶n hay ngêi thø ba kh«ng?
Sè
®iÖn tho¹i hay ®Þa chØ ®Ó c«ng ty liªn l¹c l¹i khi cÇn thiÕt.
Sau khi n¾m b¾t ®îc t×nh h×nh, gi¸m ®Þnh viªn ph¶i ®a ra nh÷ng nhËn
®Þnh s¬ bé vÒ ph¹m vi, thiÖt h¹i.
2/ Híng dÉn xö lý ban ®Çu.
Khi x¶y ra tai n¹n c¸c chñ xe, l¸i xe thêng rÊt bèi rèi, kh«ng biÕt ph¶i
lµm g×? V× vËy c¸n bé cña c«ng ty cÇn híng dÉn hä nh÷ng viÖc ph¶i lµm nh:
Thùc hiÖn nh÷ng ho¹t ®éng cÇn thiÕt vµ cã thÓ ®Ó h¹n chÕ tæn thÊt x¶y
ra lín h¬n.
Gi÷ nguyªn hiÖn trêng cña vô tai n¹n.
Gióp
®ì c¸n bé ®iÒu tra, c«ng an hoµn tÊt biªn b¶n kh¸m nghiÖm hiÖn
trêng mét c¸ch chÝnh x¸c.
19
VÒ phÝa c¸n bé cña c«ng ty, khi ®¸nh gia s¬ bé nÕu thÊy tæn thÊt lµ
nghiªm träng th× ph¶i b¸o cho l·nh ®¹o cña c«ng ty ®Ó kÞp thêi chØ ®¹o:
LËp ph¬ng ¸n gi¸m ®Þnh: cö ra chuyªn viªn gi¸m ®Þnh, ®a ra thêi gian
gi¸m ®Þnh.
Th«ng b¸o vµ thèng nhÊt víi ngêi ®iÒu khiÓn ph¬ng tiÖn vÒ kÕ ho¹ch
gi¸m ®Þnh cña m×nh.
NÕu vô tai n¹n x¶y ra ë ®Þa bµn kh¸c mµ c«ng ty kh«ng thÓ trùc tiÕp tiÕn
hµnh gi¸m ®Þnh th× cÇn cã kÕ ho¹ch phèi hîp víi mét c«ng ty gi¸m ®Þnh hoÆc
mét c«ng ty b¶o hiÓm ®Ó thuª hä gi¸m ®Þnh. NÕu liªn quan ®Õn vÊn ®Ò chuyªn
m«n, kü thuËt th× ph¶i nhê ®Õn gi¸m ®Þnh viªn chuyªn nghiÖp.
3/ TiÕn hµnh gi¸m ®Þnh: §©y lµ kh©u c¬ b¶n, quan träng nhÊt cña quy
tr×nh gi¸m ®Þnh.
C¸n bé ®îc cö ®i gi¸m ®Þnh ph¶i chuÈn bÞ nh÷ng thø cÇn thiÕt cho c«ng
viÖc gi¸m ®Þnh, ®ång thêi ph¶i th«ng b¸o cho c¸c bªn liªn quan cã mÆt trong
khi gi¸m ®Þnh.
C¸n bé gi¸m ®Þnh kiÓm tra tÝnh hîp lÖ cña c¸c giÊy tê cÇn thiÕt nh: GiÊy
chøng nhËn b¶o hiÓm cã hiÖu lùc; ®¨ng ký xe, giÊy phÐp lu hµnh xe; giÊy
chøng nhËn kiÓm ®Þnh an toµn kü thuËt vµ m«i trêng; b»ng l¸i xe cña ngêi
®iÒu khiÓn ph¬ng tiÖn khi x¶y ra tai n¹n cßn hiÖu lùc.
Chôp ¶nh hiÖn trêng: chôp ¶nh theo nguyªn t¾c tõ tæng thÓ ®Õn chi tiÕt,
tõ ngoµi vµo trong.
Sau khi xem xÐt hiÖn trêng, thiÖt h¹i gi¸m ®Þnh viªn ph¶i ghi nhËn mét
c¸ch chÝnh x¸c trung thùc nguyªn nh©n vµ møc ®é thiÖt h¹i thùc tÕ cña ®èi tîng b¶o hiÓm .
C¨n cø vµo hîp ®ång b¶o hiÓm , møc ®é lçi cña ngêi ®iÒu khiÓn ph¬ng
tiÖn gi¸m ®Þnh viªn x¸c ®Þnh thiÖt h¹i thuéc tr¸ch nhiÖm b¶o hiÓm .
Híng dÉn chñ xe thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc tiÕp theo sau khi gi¸m ®Þnh
nh; tiÕn hµnh cÈu kÐo, b¶o vÖ tµi s¶n...
4/ LËp biªn b¶n gi¸m ®Þnh.
LËp biªn b¶n gi¸m ®Þnh nh»m ghi l¹i nh÷ng g× mµ gi¸m ®Þnh viªn tiÕn
hµnh, nhËn ®Þnh cña gi¸m ®Þnh viªn vÒ nguyªn nh©n cña vô tai n¹n, møc ®é
lçi cña c¸c chñ xe, møc ®é thiÖt h¹i vÒ xe, tµi s¶n, con ngêi. NÕu c¸c bªn ®ång
ý víi biªn b¶n gi¸m ®Þnh th× ®ã sÏ lµ c¬ së ®Ó tiÕn hµnh båi thêng. Cßn nÕu
kh«ng ph¶i tiÕn hµnh gi¸m ®Þnh l¹i.
Yªu cÇu ®èi víi biªn b¶n gi¸m ®Þnh:
20
- Xem thêm -
.DOC 
80 
94 
80 
