Lêi më ®Çu
Nh÷ng n¨m gÇn ®©y, c«ng cuéc ®æi míi cña ChÝnh phñ víi viÖc
chuyÓn nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung sang c¬ chÕ thÞ trêng ®· më
ra c¬ héi kinh doanh, lµm ¨n lín cho c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi vµ gãp
phÇn ®Èy nhanh tiÕn tr×nh t nh©n ho¸ t¹i ViÖt Nam. Mét trong nh÷ng
vÊn ®Ò ®ang ®îc c¸c doanh nghiÖp thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ quan
t©m lµ b¶o hiÓm nãi chung vµ b¶o hiÓm tµi s¶n nãi riªng do vai trß quan
träng cña chóng trong viÖc b¶o toµn vèn, h×nh thµnh t©m lý æn ®Þnh, an
t©m cho ngêi ®îc b¶o hiÓm trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh.
§©y còng lµ mèi quan t©m lín ®èi víi c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm
ViÖt Nam, nhÊt lµ tõ khi thÞ trêng b¶o hiÓm ®· chuyÓn tõ "thÞ trêng cña
ngêi b¸n" thµnh "thÞ trêng cña ngêi mua". VÊn ®Ò nghiªn cøu, c¶i tiÕn,
¸p dông vµ triÓn khai c¸c lo¹i h×nh b¶o hiÓm míi ®ang trë thµnh mét
trong nh÷ng chiÕn lîc quan träng mµ c¸c c«ng ty b¶o hiÓm sö dông ®Ó
c¹nh tranh trªn thÞ trêng.
§èi víi nh÷ng c¸n bé b¶o hiÓm còng nh nh÷ng ai ®ang nghiªn cøu,
häc tËp trªn lÜnh vùc nµy, nghiÖp vô B¶o hiÓm Ho¶ ho¹n ®· kh«ng cßn
xa l¹. Tuy nhiªn, lµm thÕ nµo ®Ó hiÓu thÊu ®¸o, têng tËn c¬ së lý luËn vµ
thùc tÕ triÓn khai lo¹i h×nh nµy cho phï hîp víi ®iÒu kiÖn ViÖt Nam mµ
vÉn ®¸p øng ®îc víi nhu cÇu ngµy cµng ®a d¹ng vµ phøc t¹p cña c¸c
doanh nghiÖp ®ang lµ c©u hái lín ®Æt ra víi tÊt c¶ c¸c c«ng ty b¶o hiÓm
ho¹t ®éng t¹i ViÖt nam. ChÝnh v× vËy, em ®· chän ®Ò tµi “B¶o hiÓm ho¶
ho¹n thùc tr¹ng- gi¶i ph¸p ®èi víi Tæng C«ng ty B¶o ViÖt “ lµm néi
dung nghiªn cøu.
Môc ®Ých cña ®Ò tµi nh»m tËp hîp, hÖ thèng ho¸ c¸c nguyªn t¾c lý
luËn ®îc ¸p dông chung trong lo¹i h×nh B¶o hiÓm Ho¶ ho¹n, c¸c ®Æc
®iÓm riªng biÖt cña lo¹i h×nh, còng nh nh÷ng c«ng t¸c cÇn thiÕt trong
viÖc triÓn khai nghiÖp vô. Ngoµi ra, ®Ò tµi còng dµnh mét phÇn ®Ò cËp
®Õn thùc tÕ t×nh h×nh triÓn khai nghiÖp vô t¹i Tæng C«ng ty B¶o hiÓm
ViÖt Nam - c«ng ty b¶o hiÓm ®Çu tiªn tiÕn hµnh lo¹i h×nh b¶o hiÓm míi
mÎ nµy trong nh÷ng n¨m võa qua.
Ngoµi phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn, b¶n luËn v¨n bao gåm 3 ch¬ng
víi nh÷ng néi dung c¬ b¶n sau:
1
Trong qu¸ tr×nh x©y dùng vµ hoµn thiÖn ®Ò tµi nµy, chóng t«i ®· nhËn
®îc sù gióp ®ì tËn t×nh thiÕt thùc cña ThÇy gi¸o híng dÉn Th©n Danh
Phóc vµ mét sè c¸n bé c«ng t¸c t¹i Phßng B¶o hiÓm Ho¶ ho¹n vµ Kü
ThuËt thuéc Tæng C«ng ty B¶o hiÓm Hµ Néi. Xin ch©n thµnh bµy tá lßng
c¶m ¬n vÒ sù gióp ®ì quý b¸u ®ã.
B¶n chuyªn ®Ò nµy ch¾c ch¾n sÏ kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng khiÕm
khuyÕt trong biªn tËp vµ tr×nh bµy. RÊt mong ®îc sù gãp ý vµ phª b×nh
cña thµy gi¸o vµ c¸c b¹n ®ång nghiÖp.
Sinh viªn thùc hiÖn
T¹ Quang TuÊn
Ch¬ng I
Mét sè c¬ së lý luËn vÒ b¶o hiÓm ho¶ ho¹n
trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng
I. Vµi nÐt vÒ lÞnh sö b¶o hiÓm ho¶ ho¹n
HiÖp héi b¶o hiÓm ho¶ ho¹n lÇn ®Çu tiªn ra ®êi trªn thÕ giíi lµ ë §øc
n¨m 1591 mang tªn Feuer Casse. Mét thêi gian ng¾n sau ®ã xuÊt hiªn thªm
vµi C«ng ty n÷a nhng kh«ng ®Ó l¹i dÊu Ên g× lín cho tíi gi÷a thÕ kû 17.
N¨m 1666 ®É xÈy ra mét vô Ho¶ ho¹n khñng khiÕp ë L«n §«n. Vô Ho¶
ho¹n kÐo dµi n¨m ngµy. Thiªu huû gÇn nh toµn bé thµnh phè ®· kÝch thÝch
sù ra ®êi cña b¶o hiÓm ho¶ ho¹n. Mét nhµ vËt lý ngêi Anh tªn lµ
NICHOLAS BARBEN chuyÓn ngh¹ch sang lÜnh vùc x©y dùng trong thêi
gian x©y dùng l¹i thµnh phè ®· ®ång thêi còng b¾t ®Çu b¶o hiÓm ho¶ ho¹n
2
cho c¸c ng«i nhµ míi x©y dùng. Ban ®©u «ng ®iÒu khiÓn C«ng ty theo kiÓu
C«ng ty t nh©t nhng sau ®ã n¨m 1680 «ng ®æi thµnh C«ng ty cæ phÇn mang
tªn lµ “ The Fire Office “. Mét sè C«ng ty kh¸c còng theo ®ã ra ®êi trong
®ã cã Hand in Hand n¨m 1696 vµ Sun Fire Office n¨m 1710.
C«ng ty b¶o hiÓm ®Çu tiªn thµnh c«ng ë Mü lµ C«ng ty b¶o hiÓm t¬ng hç,
do Benfamir Franklin vµ mét sè thµnh viªn kh¸c s¸ng lËp n¨m 1752, mang
tªn lµ The Philadenphia Contributionship chuyªn b¶o hiÓm Ho¶ ho¹n cho
nhµ cöa. C«ng ty b¶o hiÓm cæ phÇn ®Çu tiªn ë Mü mang tªn lµ The
insurance company of Noth America ®îc thµnh lËp n¨m 1792.
XuÊt ph¸t tõ nhu cÇu thùc tÕ. B¶o hiÓm ho¶ ho¹n ®· ph¸t triÓn m¹nh mÏ vµ
trë thµnh nghiÖp vô truÒn thèng víi phÝ thu hµng n¨m rÊt cao. ë NhËt, sè phÝ
b¶o hiÓm ho¶ ho¹n thu hµng n¨m 1993 lµ 1.017.008 triÖu yªn ( trªn 10 tû
®« la) chiÕm 15,5% doanh thu nghiÖp vô b¶o hiÓm phÝ nh©n thä.
II . Sù cÇn thiÕt vµ vai trß cña b¶o hiÓm h¶o ho¹n
Ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ngµy cµng ph¸t triÓn th× nhu cÇu tËp trung
vËt t, hµng ho¸ rÊt lín, quy tr×nh c«ng nghÖ ngµy cµng phøc t¹p vµ nh÷ng
lo¹i m¸y mãc hiÖn ®¹i sÏ ®îc phæ biÕn h¬n. Trong khi ®ã, khoa häc kü
thuËt an toµn thêng ®i sau, nguån vèn sö dông cho c¸c biÖn ph¸p an toµn thêng rÊt thÊp so víi vèn ®Çu t ph¸t triÓn s¶n xuÊt thªm vµo ®ã ®iÒu kiÖn tù
nhiªn ngµy cµng kh¾c nghiÖt vµ ®· khiÕn cho kh¶ n¨ng x¶y ra rñi ro tai n¹n
nhiÒu h¬n so víi møc ®é thiÖt h¹i vÒ ngêi vµ cña nghiªm trong h¬n.
ChØ tÝnh riªng ho¶ ho¹n mçi n¨m níc ta xÈy ra hµng ngh×n vô Ho¶ ho¹n næ,
lµm chÕt hoÆc bÞ th¬ng hµng tr¨m ngêi, thiÖt h¹i vÒ tµi s¶n hµng chôc tû
®ång. Cã nh÷ng vô Ho¶ ho¹n lµm thiªu huû hµng tr¨m nãc nhµ, toµn bé khu
chî lín hoÆc c¶ mét c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh hµng chôc tû ®ång, lµm cho
hµng ngh×n ngêi kh«ng cßn nhµ ë hµng ngh×n hé kinh doanh ph¶i ®iªu ®øng
vi mÊt hÕt toµn bé hµng ho¸, tiÒn cña , kh«ng cßn chç kinh doanh lµm cho
hµng tr¨m c«ng nh©n kh«ng cßn n¬i lµm viÖc. Sè liÖu thèng kª vÒ ho¶ ho¹n
ë ViÖt Nam cña côc c¶nh s¸t phßng Ho¶ ho¹n ch÷a Ho¶ ho¹n trong 5 n¨m
1998-2003 nh sau:
B¶ng 1_ Ho¶ ho¹n ë ViÖt Nam trong n¨m 1998-2002
N¨m Sè
vô
§Þa ®iÓm
Nghµnh kinh tÕ
ThiÖt h¹i
Thµnh N«ng Nhµ TËp T
Liªn ChÕt Th¬ng
phè
th«n níc thÓ nh©n doanh
tËt
1998 949
678
270
273
60
619
4
47
111
Tµi
s¶n(tû
®ång)
40019
3
1999
2000
2001
2002
941
1026
1055
1091
657
670
750
720
284
356
305
372
238
277
199
226
39
44
27
33
664
704
825
830
7
3
2
5
65
127
88
105
110
465
215
140
43418
86218
215102
92660
VËy lµm thÕ nµo doanh nghiÖp tr¸ch ®îc tæn thÊt b¶o toµn nguån vèn
kinh doanh cña m×nh? Thùc ra nã cßn nhiÒu biªn ph¸p sö dông nh sö dông
c¸c biÖn ph¸p an toµn, thµnh lËp quü dù tr÷ ®Ò phßng xÈy ra tæn thÊt...Tríc
®©y chóng ta cã mét vµi C«ng ty b¶o hiÓm ho¶ ho¹n t¹i miÒn Nam trong
thêi kú Ph¸p thuéc song sang n¨m 1975 do c¬ chÕ bao cÊp, nhµ níc ®øng ra
bï ®¾p mäi thiÖt h¹i, b¶o ®¶m tµi chÝnh cho c¸c doanh nghiÖp khi kh«ng
may gÆp rñi ro nªn b¶o hiÓm nãi chung vµ b¶o hiÓm ho¶ ho¹n nãi riªng
kh«ng cã m¶nh ®Êt ph¸t triÓn. Trong ®iÒu kiªn nÒn kinh tÕ chuyÓn sang c¬
chÕ thÞ trêng hiªn nay c¸c doanh nghiÖp ph¶i tù chñ vÒ nguån tµi chÝnh,
tham gia b¶o hiÓm tµi s¶n mµ cô thÓ lµ b¶o hiÓm Ho¶ ho¹n vÉn lµ ph¬ng ¸n
tèi ®a.
Theo quy t¾c b¶o hiÓm Ho¶ ho¹n hiÖn nay vÉn sö dông ë c¸c C«ng ty
b¶o hiÓm trong níc, ngêi tham gia b¶o hiÓm cã thÓ tham gia ®¨ng ký b¶o
hiÓm cho nh÷ng tµi s¶n nh nhµ cña trang thiÕt bÞ hµng ho¸, nguyªn vËt liÖu
cña m×nh...Ngoµi Ho¶ ho¹n lµ rñi ro chÝnh hä cßn ®¨ng ký cho c¸c rñi ro
phô nh næ, gi«ng b·o, ®éng ®Êt níc ch¶y hay rß rØ trµn tõ bÓ chøa ®êng èng
hoÆc thiÕt bÞ ch÷a Ho¶ ho¹n, xe cé hay sóc vËt ®©m vµo....Trong tr¬ng hîp
xÈy ra tæn thÊt, c¸c C«ng ty b¶o hiÓm båi thêng cho nh÷ng thiÖt h¹i trùc
tiÕp tõ c¸c nguyªn nh©n kÓ trªn vµ c¶ nh÷ng chi tiÕt cÇn thiÕt hîp lý nh»m
h¹n chÕ tæn thÊt tµi s¶n ®îc b¶o hiÓm trong vµ ngay khi chÊy.
Tuy nhiªn Ho¶ ho¹n kh«ng chØ g©y thiÖt h¹i trùc tiÕp ®Õn cho con ngêi
vµ tµi s¶n mµ nã cßn ®Ó l¹i nh÷ng thiÖt h¹i vµ tæn th©t khæng lå cho c¸c
doanh nghiÖp. Trªn thùc tÕ sau khi Ho¶ ho¹n ho¹t ®éng s¶n xuÊt kh«ng thÓ
ph¸t triÓn theo kÕ ho¹ch kinh doanh ®Æt ra, c¸c doanh nghiÖp sÏ mÊt kho¶n
lîi nhuËn do nhµ xëng, m¸y mãc bÞ h h¹i. §Ó tr¸nh bÞ ph¸ s¶n hä ph¶i tiÕn
hµnh c¸c biÖn ph¸p kh«i phôc l¹i s¶n xuÊt. Bªn c¹ch viÖc duy tr× chi tr¶ tiÒn
l¬ng cho nh©n c«ng vµ thanh to¸n c¸c chi phÝ cè ®Þnh nh tiÒn thuª nhµ xëng, khÊu hao, ®iÖn níc l·i xuÊt ng©n hµng c¸c doanh nghiÖp cßn ph¶i thuª
thªm nh©n viªn lµm viÖc thªm giê ®Ó hoµn tÊt ®¬n ®Æt hµng tån ®äng...Râ
rµng nh÷ng kh¸m ph¸ nµy kh«ng ®îc båi thêng theo ®¬n b¶o hiÓm Ho¶
ho¹n.
§Ó ®¸p øng ®îc c¸c kho¶n chi phÝ trªn, nhiÒu doanh nghiÖp ®· sö dông
c¸c quü dù tr÷, hoÆc vay vèn tõ ng©n hµng vµ c¸c tæ chøc cho vay kh¸c,
4
song c¸c ph¬ng ph¸p nµy hoµn toµn thô ®éng . Mét biÖn ph¸p hiÖn nay
®ang kh¼ng ®Þnh tÝnh u viÖt víi c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi ®ã lµ tham gia b¶o
hiÓm gi¸n ®o¹n kinh doanh. Víi lo¹i h×nh nµy, c¸c doanh nghiÖp kh«ng
nh÷ng ®îc båi thêng tµi chÝnh cho c¸c kho¶n chi phÝ nãi trªn mµ cßn ®îc bï
®¾p phÇn lîi nhuËn rßng bÞ mÊt m¸t mµ lÏ ra hä ®îc mµ kh«ng bÞ tæn th¬ng.
Nh vËy cã thÓ nãi r»ng b¶o hiÓm ho¶ ho¹n ®· h¹n chÕ tèi thiÓu møc ¶nh hëng cña c¸c rñi ro tíi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp.
B»ng viÖc ®ãng gãp mét kho¶n phÝ nhá ( thêng lµ mét phÇn ngµn gi¸ trÞ
cña tµi s¶n) ngêi ®îc b¶o hiÓm cã thÓ ®Çu t tèi ®a vµ triÖt ®Ó nguån vèn
nhµn rçi cho ph¸t triÓn ho¹t ®éng s¶n xuÊt, bëi hä kh«ng ph¶i trÝch lËp quü
dù phßng trêng hîp xÈy ra rñi ro vµ quan träng h¬n, bªn c¹nh viÖc ®îc båi
thêng khi xÈy ra tæn thÊt hä cã mét t©m lý an t©m khi tiÕn hµnh c«ng viÖc
kinh doanh cña m×nh.
Tham gia b¶o hiÓm c¸c doanh nghiÖp cßn ®îc c¸c C«ng ty t vÊn vÒ c¸c
biÖn ph¸p phßng tr¸ch tæn thÊt, t¨ng cêng biÖn ph¸p phßng Ho¶ ho¹n ch÷a
Ho¶ ho¹n vµ thùc hiÖn chÝnh s¸ch qu¶n lý rñi ro nh»m ®¶m b¶o sù an toµn
cao nhÊt.
Bªn c¹nh viÖc mang l¹i lîi Ých trªn cho c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm ho¶
ho¹n còng ®ãng vai trß quan träng trong viÖc æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn nÒn kinh
tÕ. Bêi v× th«ng qua viÖc híng dÉn c¸c doangh nghiÖp thùc hiÖn nh÷ng biÖn
ph¸p an toµn, c¸c C«ng ty b¶o hiÓm gãp phÇn h¹n chÕ tæn thÊt tai n¹n gióp
kh¸ch hµng cña hä cã ®iÒu kiÖn thóc ®Èy më réng s¶n xuÊt nh mong muèn.
MÆt kh¸c, mét phÇn kh«ng nhá kho¶n phÝ thu ®îc tõ lo¹i h×nh nµy ®îc
C«ng ty b¶o hiÓm ®ãng gãp vµo ng©n s¸ch nhµ níc ®Ó chÝnh phñ sö dông
c¸c môc ®Ých x· héi.
III. ViÖc thùc hiÖn b¶o hiÓm ho¶ ho¹n ë ViÖt Nam
ë ViÖt Nam b¶o hiÓm ho¶ ho¹n b¾t ®Çu ®îc thùc hiÖn tõ n¨m 1989 sau
khi cã quyÕt ®Þnh sè 06/TCQ§ ngµy 17/1/1989 cña bé trëng bé tµi chÝnh
ban hµnh quy t¾c vÒ b¶o hiÓm ho¶ ho¹n. Sau mét thêi gian thùc hiÖn ®Ó phï
hîp h¬n víi t×nh h×nh thùc tÕ, Bé tµi chÝnh l¹i cã quyÕt ®Þnh sè 142/TCQ§
ban hµnh quy t¾c vµ biÓu phÝ míi vµ quyÕt ®Þnh sè 212/TCQ§ ngµy
12/4/1993 ban hµnh biÓu phÝ vµ b¶o hiÓm ho¶ ho¹n vµ c¸c rñi ro ®Æc biÖt
víi c¸c møc phÝ tèi ®a thay cho biÓu phÝ b¶o hiÓm ho¶ ho¹n theo quyÕt ®Þnh
sè 142/TCQ§.
§Õn nay b¶o hiÓm ho¶ ho¹n ®· ®îc thùc hiÖn trong kh¾p c¶ níc. NÕu
nh n¨m 1991 sè ®¬n vÞ ho¶ ho¹n cÊp ra míi chØ cã 413 th× tíi n¨m 1994 con
5
sè nµy ®· lªn tíi 2000 gi¸ trÞ tµi s¶n n¨m 1991 lµ 1000 tû ®ång th× n¨m
1992 trªn 4000 tû, n¨m 1993 lµ 7000 vµ n¨m 1994 trªn 14000 tû ®å
ng. Sè tiÒn b¶o hiÓm phÝ t¬ng øng cña c¸c n¨m ®ã lµ 4,5 tû, 10,2 tû, 21,3 tû
vµ 3902 tû. B¶o viÖt còng ph¶i chi båi thêng thiÖt h¹i nhiÒu vô Ho¶ ho¹n
lín nh C«ng ty giÇy HiÖp Hng trªn 10 tû, C«ng ty dîc §ång Th¸p 4,5 tû
®ång, chî ®ång xu©n trªn 8 tû ®ång, C«ng ty s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu s«ng BÐ
gÇn 18 tû ®ång...Cã thÓ nãi r»ng b¶o hiÓm ho¶ ho¹n ®· dÇn dÇn ®i vµo tiÒm
thøc cña con ngêi ViÖt Nam, ®¸p øng ®ßi hái tÊt yÕu cña x· héi vµ ngµy
cµng cñng cè v÷ng ch¾c vÞ trÝ quan träng cña m×nh trong c¬ cÊu chung cña
nghµnh b¶o hiÓm ViÖt Nam.
Tõ khi b¾t ®Çu b¶o hiÓm ho¶ ho¹n tíi nay. Tæng C«ng ty b¶o hiÓm ViÖt
Nam ®· tæ chøc nhiÒu ®ît tËp huÊn nghiÖp vô, ®· lµm nhiÒu v¨n b¶n tµi liÖu
hìng dÉn. Tuy nhiªn sè ngêi trùc tiÕp tham gia tËp huÊn kh«ng ph¶i lµ
nhiÒu, tµi liÖu híng dÉn còng r¶i r¸c, kh«ng tËp trung h¬n n÷a theo thêi
gian b¶n th©n nh÷ng tµi liÖu ®· ban hµnh trë nªn l¹i l¹c hËu ®ßi hái ph¶i
hoµn thiÖn bæ xông thªm.
Ngay c¶ quan ®iÓm biÖn ph¸p thùc hiªn nghiÖp vô còng cã sù thay ®æi
c¨n b¶n. NÕu nh tríc ®©y chóng ta tiÕn hµnh b¶o hiÓm trong ®iÒu kiªn ®éc
quyÒn th× nay hoµn toµn ngîc l¹i chóng ta ph¶i c¹nh tranh víi nhiÒu ®èi thñ
trong vµ ngoµi níc, hiÖu qu¶ kinh doanh ®· trë thµnh thíc ®o quan träng
cho ho¹t ®éng cña C«ng ty. §iÒu ®ã ph¶i ®ßi hái c¸c c¸n bé nghiÖp vô,
ngoµi c¸c phÈm chÊt kh¸c cña ngêi b¸n hµng, ph¶i hÕt søc nhanh nhËy
trong viÖc ®a ra c¸c tû lÖ phÝ cã søc c¹nh tranh nhng ph¶i ®¸p øng ®óng
chuÈn mùc quy ®Þnh ®Ó ®¶m b¶o kinh doanh cã l·i vµ ®¸p øng yªu cÇu cña
nhµ nhËn t¸i b¶o hiÓm. §«ng thêi cïng víi viÖc më réng kinh doanh, chóng
ta còng ph¶i chó ý ®Õn viÖc kiÓm so¸t sù tÝch tô rñi ro, nhÊt lµ c¸c rñi ro
thiªn tai nh b·o, lò lôt ®Ó tr¸nh c¸c trêng hîp tån thÊt hµng lo¹t. Trong viÖc
gi¶i quyÕt båi thêng còng ph¶i ®¶m b¶o chÝnh x¸c, ®óng ®iÒu kiÖn cña ®¬n
b¶o hiÓm vµ nhanh chãng h¬n. MÆt kh¸c ngêi b¶o hiÓm còng ph¶i t¨ng cêng c«ng t¸c qu¶n lý rui ro, cïng víi kh¸ch hµng lµm tèt c«ng t¸c h¹n chÕ
tæn thÊt...
XuÊt ph¸t tõ thùc tÕ ®ã C«ng ty B¶o ViÖt ®· khai th¸c tèt thÞ trêng b¶o
hiÓm trong níc vÒ lÜnh vùc b¶o hiÓm ho¶ ho¹n. Do ®ã nh÷ng n¨m gÇn ®©y
doanh sè cña phßng b¶o hiÓm h¶o ho¹n t¨ng tõ ®ã lµm t¨ng doanh thu cña
C«ng ty B¶o ViÖt.
IV. Mét sè kh¸i niÖm c¬ b¶n
6
1. Rñi ro cã thÓ lùa chän ®Ó b¶o hiÓm
Mçi rñi ro cã thÓ ®îc nªu thµnh tªn riªng. HÇu hÕt c¸c C«ng ty trªn thÕ
giíi ®Òu chÊp nhËn ¸p dông c¸c ph¬ng ph¸p tiªu chuÈn khi cÊp ®¬n b¶o
hiÓm vµ lu tr÷, sö dông sè liÖu c¸c rñi ro nµy ®îc ®a vµo phô lôc cña “ Quy
t¾c b¶o hiÓm ho¶ ho¹n vµ c¸c rñi ro ®Æc biÖt”.
Dïng ¸p dông mÉu ®¬n b¶o hiÓm ho¶ ho¹n vµ c¸c rñi ro ®Æc biÖt tiªu
chuÈn cña thÞ trêng b¶o hiÓm L«n §«n ( standard Fire and Special Perils
Policy) hay ( Quy t¾c b¶o hiÓm ho¶ ho¹n vµ c¸c rñi ro ®Æc biÖt” cña ViÖt
Nam th× rñi ro chÝnh ®îc b¶o hiÓm th× còng lµ b¶o hiÓm ho¶ ho¹n. Rñi ro A
cßn cã rñi ro B- næ, C- m¸y bay vµ...r¬i vµo, E- næi lo¹n b¹o ®éng d©n sù...
®îc coi lµ c¸c rñi ro phô. C¸c rñi ro phô ®ã kh«ng ®îc b¶o hiÓm riªng mµ
chØ cã thÓ b¶o hiÓm cïng víi rñi ro ho¶ ho¹n. C¸c rñi ro phô ®ã còng kh«ng
®îc b¶o hiÓm mét c¸ch tù ®éng mµ chØ ®îc b¶o hiÓm khi kh¸ch hµng yªu
cÇu víi ®iÒu kiÖn ph¶i ®ãng thªm phÝ vµ ph¶i ®îc ghi râ trong giÊy yªu cÇu
vµ giÊy chøng nhËn b¶o hiÓm.
Díi ®©y chóng ta sÏ xem xÐt mét sè rñi ro c¬ b¶n dÔ g©y hiÓu lÇm cßn
c¸c rñi ro kh¸c th× hiÓu theo tªn gäi cña chóng
Ho¶ ho¹n
Rñi ro nµy thùc chÊt bao gåm 3 phÇn: Ho¶ ho¹n , sÐt vµ næ.
Ho¶ ho¹n : Trong ®¬n b¶o hiÓm Ho¶ ho¹n tiªu chuÈn kh«ng ®Þnh
nghÜa râ thÕ nµo lµ ho¶ ho¹n v× ngêi ta hiÓu nã theo nghÜa th«ng dông
nghÜa lµ sÏ ®îc coi lµ ho¶ ho¹n nÕu cã ®ñ 3 yÕu tè sau ®©y
- Ph¶i thùc sù cã ph¸t löa
- Löa ®ã kh«ng ph¶i lµ löa chuyªn dïng
- VÒ vËt chÊt ®¸m löa ph¶i bÊt ngê ngÉu nhiªn víi ngêi ®îc b¶o hiÓm
chø kh«ng ph¶i lµ cè ý cã chñ ®Þnh cña hä hoÆc ®ång lo· cña hä. Tuy
nhiªn ho¶ ho¹n ®îc xÈy ra do bÊt cÈn cña ngêi ®îc b¶o hiÓm vÉn
thuéc ph¹m vi ®îc båi thêng.
Khi cã ®Çy ®ñ 3 yÕu tè trªn vµ co thiÖt h¹i vÒ vËt chÊt do nh÷ng nguyªn
nh©n ®îc coi lµ hîp lý g©y ra nh÷ng thiÖt h¹i ®ã ®îc båi thêng dï cho lµ bÞ
Ho¶ ho¹n.
MÆc dï kh«ng ®îc nªu râ trong ®¬n b¶o hiÓm nhng thiÖt h¹i do ho¶
ho¹n ë ®©y bao gåm cã:
- ThiÖt h¹i do khãi mµ nguån löa g©y ra thuéc ph¹m vi thuéc tr¸ch
nhiÖm b¶o hiÓm
- ThiÖt h¹i do níc dïng ®Ó chøa Ho¶ ho¹n
7
- ThiÖt h¹i do ph¸ rì ®Ó ng¨n chÆn Ho¶ ho¹n lan
- ThiÖt h¹i do viÖc thùc hiÖn nhiÖm vô ch÷© Ho¶ ho¹n
- ThiÖt h¹i mµ ngêi ®îc b¶o hiÓm ph¶i g¸nh chÞu do viÖc b¶o vÖ tµi
s¶n vµ kiÓm so¸t sù ph¸t triÓn cña ngän löa.
Tuy vËy ho¶ ho¹n ë ®©y lo¹i trõ:
- Næ ro ¶nh hëng cña ho¹ ho¹n
- §éng ®Êt ngÇm
- Tµi s¶n bÞ ph¸ huû hay h háng do
+ Do bÞ lªn men hoÆc to¶ nhiÖt
+Qu¸ tr×nh sö lý b»ng nhiÖt
ViÖc lo¹i trõ nµy nh»m thèng nhÊt kh¸i niÖm ho¶ ho¹n ®îc dïng trong
toµn bé ®în vÞ b¶o hiÓm b»ng nh÷ng rñi ro phô riªng biÖt
Næ : Theo rñi ro ho¶ ho¹n, ph¹m vi b¶o hiÓm bao gåm:
C¸c tr¬ng hîp ho¶ ho¹n do næ ngÉu nhiªn ®îc b¶o hiÓm nh vËy ë ®©y
chØ cã nh÷ng thiÖt h¹i do næ mµ kh«ng g©y Ho¶ ho¹n vÊn ®Ò cßn l¹i lµ:
- Tæn thÊt vµ thiÖt h¹i do næ nhng kh«ng g©y chay th× kh«ng ®îc båi
thêng trõ tr¬ng hîp næ nåi kh¬i khÝ phôc vô cho sinh ho¹t, víi ®iÒu
kiÖn vô næ ®ã kh«ng ph¶i do c¸c nguyªn nh©n bÞ lo¹i trõ
- Tæn thÊt do chay xuÊt ph¸t tõ næ th× ®îc båi thêng víi ®iÒu kiÖn lµ sù
næ kh«ng ph¶i do c¸c nguyªn nh©n bÞ lo¹i trõ
- Tæn thÊt hoÆc thiÖt h¹i do næ xuÊt ph¸t tõ Ho¶ ho¹n: ThiÖt h¹i ban
®Çu do Ho¶ ho¹n ®îc båi thêng nhng nh÷ng tæn thÊt do hËu qu¶ cña
næ th× kh«ng
SÐt : Theo kh¸i niÖm th«ng thêng ®îc ¸p dông trong ®¬n b¶o hiÓm lµ
ngêi ®îc b¶o hiÓm sÏ ®îc båi thêng khi tµi s¶n bÞ ph¸ huû trùc tiÕp
do sÐt hoÆc bÞ sÐt ®¸nh g©y Ho¶ ho¹n. Tuy nhiªn, còng theo kh¸i
niÖm th«ng thêng th× sÐt ®¸nh mµ kh«ng ph¸t löa hoÆc kh«nng pha
huû trùc tiÕp tµi s¶n th× kh«ng thuéc ph¹m vi tr¸ch nhiÖm båi thêng.
ë ®©y cÇn lu ý trõ khi trõ khi tia sÐt ph¸ huû trùc tiÕp c¸c thiÕt bÞ ®iÖn ®îc båi thêng, cßn tia sÐt lµm thay ®æi dßng ®iÖn dÉn tíi thiÖt h¹i cho
thiÕt bÞ ®iÖn th× kh«ng ®îc båi thêng.
2. Côm rñi ro
Mét nhãm nh÷ng ng«i nhµ hoÆc kho tµng ngoµi trêi ë liÒn kÒ nhau
trong mét khu vùc, t¸ch biÖt víi nh÷ng ng«i nhµ kho tµng ngoµi trêi
kh¸c vÒ kh«ng gian
8
C¸c ng«i nhµ hoÆc kho tµng ngoµi têi ®îc coi lµ t¸ch biÖt nhau vÒ kh«ng
gian nÕu kho¶ng c¸ch gi÷a chóng lµ kho¶ng c¸ch tèi thiÓu. Kho¶ng c¸ch
tèi thiÓu lµ kho¶ng c¸ch tÝnh b»ng chiÒu cao cña ng«i nhµ cao nhÊt hoÆc
vît qu¸ 20m nÕu tµi s¶n lµ lo¹i dÔ Ho¶ ho¹n vµ qua 10m nÕu tµi s¶n lµ
lo¹i kh«ng Ho¶ ho¹n hoÆc khã Ho¶ ho¹n. Kho¶ng c¸ch trªn 20m ®îc coi
lµ t¸ch biÖt vÒ kh«ng gian.
3. §¬n vÞ rñi ro
Mét sè ng«i nhµ, bé phËn cña nhµ kho ngoµi trêi liÒn nhau nhng t¸ch
biÖt víi c¸c ng«i nhµ, bé phËn nhµ kho ngoµi trêi kh¸c vÒ kh«ng gian hoÆc
cÊu tróc.
§¬n vÞ rñi ro ®îc coi lµ t¸ch biÖt vÒ kh«ng gian khi kho¶ng c¸ch gi÷a
c¸c ng«i nhµ hoÆc kho ngoµi trêi b»ng vËt liÖu kh«ng Ho¶ ho¹n ®¶m b¶o
10m.
§èi víi kho ngoµi trêi b»ng vËt liÖu dÔ Ho¶ ho¹n, kho¶n c¸ch ®ã ph¶i
®¶m b¶o 20.
§¬n vÞ rñi ro ®îc coi lµ c¸ch biÖt vÒ mÆt cÊu tróc nÕu c¸c ng«i nhµ bé
phËn nhµ hoÆc kho ®îc ng¨n b»ng têng chèng Ho¶ ho¹n.
Phong ®îc ng¨n c¸ch chèng Ho¶ ho¹n nÕu:
- Kh«ng lín h¬n 10% diÖn tÝch cã tÇng b»ng phßng ®ã
- §îc ng¨n c¾t b»ng têng ch«ng Ho¶ ho¹n
- TrÇn lµm b»ng vËt liÖu kh«ng Ho¶ ho¹n.
4.T¬ng ng¨n Ho¶ ho¹n.
Lµ têng ng¨n Ho¶ ho¹n ®Ó chia ng«i nhµ hoÆc kho ngoµi trêi thµnh
nhiÒu ®¬n vÞ rñi ro
§Æc ®iÓm x©y dùng cña têng ng¨n Ho¶ ho¹n:
- têng ng¨n Ho¶ ho¹n ph¶i cã giíi h¹n chiu löa Ýt nhÊt 90 ®é
- Ph¶i ®îc x©y kÝn c¸c tÇng vµ kh«ng ®îc so le nhau
- NÕu m¸i nhµ lµ lo¹i khã Ho¶ ho¹n th× têng ng¨n Ho¶ ho¹n ph¶i c¸ch
m¸i nhµ Ýt nhÊt lµ 30m
- NÕu cã c¸c cÊu kiÖn kh¸c n»m trong têng ng¨n Ho¶ ho¹n ph©n ®é
dÇy cßn l¹i còng ph¶i ®¶m b¶o giíi h¹n chÞu löa tèi thiÕu
- Kh«ng ®îc ®Ó vËt liÖu cÊu kiÖn dÔ Ho¶ ho¹n v¾t nganh qua têng ng¨n
Ho¶ ho¹n.
- Têng ng¨n Ho¶ ho¹n ph¶i x©y c¸ch nh÷ng lç hë trªn m¸i Ýt nhÊt 5m.
V. §¸nh gi¸ rñi ro
9
§¸nh gi¸ rñi ro lµ mét trong nh÷ng nhiÖm vô hÕt søc quan träng trong
c«ng t¸c qu¶n lý rñi ro. Cã lµm tèt c«ng c«ng viÖc ®¸nh gi¸ rñi ro th× míi
cã thÓ thùc hiÖn ®ù¬c c«ng t¸c qu¶n lý rñi ro. §èi víi ngêi khai th¸c b¶o
hiÓm viÖc ®¸nh gi¸ rñi ro sÏ gióp hä quyÕt ®Þnh cã nhËn b¶o hiÓm hay
kh«ng, møc phÝ bao nhiªu. Tµi liÖu vÒ ®Þnh gi¸ rñi ro coi nh b¸o c¸o cña hä
trong hå s¬ vÒ kh¸ch hµng, nã còng lµ tµi liÖu ®Ó b¸o c¸o cho c¸c nhµ nhËn
b¶o hiÓm vµ còng lµ c¬ së ®èi chiÕu khi gi¶i quyÕt båi thêng.
NÕu viÖc ®iÒu tra ®¸nh gi¸ rñi ro ®îc thùc hÞªn mét c¸ch ®Çy ®ñ, kü lìng, kÕt hîp víi b¶ng hìng dÉn tÝnh phÝ hoÆc sö dông ch¬ng tr×nh tÝnh phÝ
b¶o hiÓm trªn m¸y vi tÝnh, c¸n bé khai th¸c hoµn toµn cã thÓ tÝnh to¸n ngay
®îc mét c¸ch chÝnh x¸c tû lÖ phÝ. §iÒu nµy gióp cho viÖc chñ ®éng, nhanh
chãng trong khai th¸c, tr¸ch ®îc t×nh tr¹ng ph¶i tham kh¶o, hái han, tèn
kÐm mÊt thêi giê.
10
Ch¬ng II
T×nh h×nh triÓn khai nghiÖp vô b¶o hiÓm
Ho¶ ho¹n t¹i B¶o ViÖt
I. ThÞ trêng b¶o hiÓm ViÖt Nam - Sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña nghiÖp vô
b¶o hiÓm Ho¶ ho¹n
Tæng C«ng ty b¶o hiÓm ViÖt Nam ( gäi t¾t lµ B¶o ViÖt ) ®îc thµnh
lËp tõ ngµy 15.1.1965 theo QuyÕt ®Þnh sè 179/CP ngµy 17.12.1964 cña Thñ
tíng ChÝnh phñ, lµ doanh nghiÖp nhµ níc duy nhÊt ho¹t ®éng kinh doanh
dÞch vô b¶o hiÓm. B¶o ViÖt cã nhiÖm vô thµnh lËp quü dù tr÷ b¶o hiÓm tõ
sù ®ãng gãp, tham gia b¶o hiÓm cña c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh.
Tõ n¨m 1981, B¶o ViÖt ®· thµnh lËp c¸c c«ng ty chi nh¸nh ë c¸c
tØnh, ®Þa ph¬ng ®Ó tiÕn hµnh c¸c dÞnh vô b¶o hiÓm. Ho¹t ®éng cña c¸c chi
nh¸nh kh«ng nh÷ng gióp B¶o ViÖt triÓn khai b¶o hiÓm trªn ph¹m vi c¶ níc
mµ cßn h×nh thµnh mét m¹nh líi ®¶m b¶o an toµn tµi chÝnh cho toµn bé ngêi ®îc b¶o hiÓm.
Trong h¬n 30 n¨m qua, ë ViÖt nam tõ "b¶o hiÓm " ®ång nghÜa víi
"B¶o ViÖt " vµ ngîc l¹i lóc nµo ngêi ta còng nghÜ r»ng chØ duy nhÊt cã mét
c«ng ty b¶o hiÓm ho¹t ®éng trªn l·nh thæ ViÖt Nam. §iÒu ®ã cã lý do cña
nã. Ngoµi sù hiÖn diÖn vµ ®ãng gãp cña B¶o ViÖt ®èi víi nÒn kinh tÕ, x· héi
vµ víi mçi gia ®×nh, trong suèt thêi gian qua kh«ng thÊy nãi ®Õn mét tªn
c«ng ty b¶o hiÓm nµo kh¸c.Víi ®êng lèi më cña cña nhµ níc, trong c¬ chÕ
thÞ trêngth× viÖc Nhµ níc déc quyÒn trong lÜnh vùc b¶o hiÓm ( kÓ c¶ trªn
danh nghÜa) lµ ®iÒu khã cã thÓ chÊp nhËn. ChÝnh v× thÕ nªn ngµy 18-121993 NghÞ ®Þnh 100/CP cña ChÝnh Phñ ®· ra ®êi cho phÐp c¸c doanh nghiÖp
trong níc còng nh níc ngoµi ®îc thµnh lËp c¸c c«ng ty b¶o hiÓm, t¸i b¶o
hiÓm, m«i giíi b¶o hiÓm, më chi nh¸nh c«ng ty níc ngoµi t¹i ViÖt Nam.
T¹i B¶o ViÖt, c¸c nghiÖp vô b¶o hiÓm nh b¶o hiÓm th©n tµu, b¶o
hiÓm hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu, b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù chñ tµu... ®·
®îc tiÕn hµnh tõ l©u vµ ®· trë thµnh nh÷ng nghiÖp vô b¶o hiÓm truyÒn
thèng. Song ®Õn n¨m 1989, B¶o ViÖt míi chÝnh thøc triÓn khai b¶o hiÓm
Ho¶ ho¹n theo QuyÕt ®Þnh 06/TCQ§ cña Bé Tµi chÝnh.
N¨m 1990, trªn c¶ níc ®· cã 16 c«ng ty b¶o hiÓm tiÕn hµnh nghiÖp
vô nµy. Tuy nhiªn nh×n chung míi chØ b¶o hiÓm cho c¸c nghµnh x¨ng, dÇu
cßn l¹i phÇn lín c¸c tµi s¶n, c¸c nhµ m¸y, xÝ nghiÖp, c«ng xëng, hÖ thèng
kh¸ch s¹n tõ Nam ra B¾c... trÞ gi¸ nhiÒu tû ®ång vÉn cha ®îc b¶o hiÓm. Cã
11
nhiÒu nguyªn nh©n c¶ chñ quan lÉn kh¸ch quan dÉn ®Õn viÖc ngµnh b¶o
hiÓm cha triÓn khai ®îc toµn diÖn. Nguyªn nh©n c¬ b¶n lµ chóng ta ®· qu¸
quen víi c¬ chÕ bao cÊp, Ho¶ ho¹n vµ rñi ro x¶y ra ®· cã Nhµ níc bï ®¾p
thiÖt h¹i cßn c¸c doanh nghiÖp thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c th× cha cã
thãi quen tham gia b¶o hiÓm tµi s¶n. Bªn c¹nh ®ã vÒ chñ quan, c«ng t¸c
tuyªn truyÒn, vËn ®éng thu hót kh¸ch hµnh cña nghµnh b¶o hiÓm cßn nhiÒu
h¹n chÕ.
Sau mét n¨m thùc hiÖn, mét yªu cÇu cÊp b¸ch ®îc ®Æt ra lµ ph¶i cã
quy ®Þnh chung híng dÉn vÒ b¶o hiÓm Ho¶ ho¹n. V× vËy ngµy 2. 5.1991,
B¶o ViÖt ®· ban hµnh Quy t¾c b¶o hiÓm ho¶ ho¹n vµ c¸c rñi ro ®Æc biÖt ¸p
dông trªn c¶ níc. NghiÖp vô nµy ngµy cµng kh¼ng ®Þnh ®îc vÞ trÝ quan
träng cña nã ®Æc biÖt lµ sau khi Héi ®ång bé trëng ra quyÕt ®Þnh sè 332/
H§BT ngµy 23. 10 1991 vÒ viÖc b¶o toµn, ph¸t triÓn vèn kinh doanh ®èi víi
doanh nghiÖp nhµ níc. Bªn c¹nh ®ã, th«ng t sè 82/TC/CN híng dÉn cô thÓ
viÖc thùc hiÖn quyÕt ®Þnh trªn cña H§BT : "... §Ó tr¸nh c¸c trêng hîp
kh«ng b¶o toµn ®îc vèn do nguyªn nh©n kh¸ch quan nh thiªn tai, rñi ro
trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh... tr¸nh c¸c trêng hîp ph¶i xö lý gi¶m
vèn vµ ®a lç vµo doanh nghiÖp, c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i mua b¶o hiÓm tµi
s¶n ®Ó t¹o nguån bï ®¾p cho c¸c thiÖt h¹i ®ã t¹i c¸c c«ng ty b¶o hiÓm ViÖt
nam. Kho¶n chi vÒ b¶o hiÓm ®îc h¹ch vµo gi¸ thµnh hoÆc chi phÝ lu th«ng
cña doanh nghiÖp. Nhµ níc sÏ kh«ng cho ghi gi¶m vèn trong trêng hîp tµi
s¶n bÞ tæn thÊt v× nh÷ng rñi ro mµ c«ng ty b¶o hiÓm trong níc triÓn khai lo¹i
h×nh b¶o hiÓm t¬ng øng...".
II C¸c ho¹t ®éng trong b¶o hiÓm ho¶ ho¹n
Còng gièng nh bÊt cø mét nghiÖp vô b¶o hiÓm nµo, nghiÖp vô b¶o
hiÓm Ho¶ ho¹n gåm c¸c bíc c¬ b¶n sau :
- Khai th¸c
- Gi¸m ®Þnh
- Båi thêng
- H¹n chÕ tæn thÊt
C¸c bíc nµy cã mèi liªn hÖ rÊt chÆt chÏ víi nhau. KÕt qu¶ cña bíc
nµy ¶nh hëng trùc tiÕp tíi kÕt qu¶ cña c¸c bíc tiÕp sau nã vµ lµm thµnh mét
chu tr×nh ho¹t ®éng cña mét nghiÖp vô.
1. C«ng t¸c khai th¸c b¶o hiÓm
§©y lµ bíc ®Çu tiªn vµ kh«ng thÓ thiªó trong nghiÖp vô b¶o hiÓm.
C«ng t¸c khai th¸c ®ãng mét vai trß quyÕt ®Þnh trong sù ph¸t triÓn mét c«ng
12
ty. Kh¸ch hµng sÏ kh«ng mua b¶o hiÓm nÕu hä kh«ng biÕt r»ng mua b¶o
hiÓm hä sÏ ®îc lîi g×. Do ®ã mµ c«ng viÖc tuyªn truyÒn, qu¶ng c¸o trong bíc nµy lµ cÇn thiÕt vµ nã cµng trë nªn ®Æc biÖt quan träng ®åi víi nghiÖp vô
b¶o hiÓm Ho¶ ho¹n - nghiÖp vô mµ cha cã tËp qu¸n ë níc ta
1.1 Tuyªn truyÒn, qu¶ng c¸o, chñ ®éng tiÕp cËn kh¸ch hµng
Hµng n¨m B¶o ViÖt kÕt hîp víi c¸c c¬ quan, ban ngµnh cã liªn quan
nh : c¶nh s¸t PCCC, ®µi truyÒn thanh, truyÒn h×nh, b¸o chÝ, c¸c Bé, nghµnh
®Ó tuyªn truyÒn vÒ ý nghÜa, t¸c dông cña b¶o hiÓm Ho¶ ho¹n. Qua ®ã míi
cã thÓ thuyÕt phôc ®îc kh¸ch hµng mua b¶o hiÓm.
MÆt kh¸c, c«ng ty cö c¸n bé xuèng tõng xÝ nghiÖp, ®¬n vÞ kinh doanh
®Ó gi¶i thÝch, vËn ®éng mua b¶o hiÓm chø kh«ng thô ®éng ngåi chê kh¸ch
hµng hoÆc chØ göi c¸c c«ng v¨n, quy t¾c cho hä tr¶ lêi v× kh¸ch hµng rÊt
ng¹i ®äc. Mét phÇn v× khã hiÓu, mét phÇn v× kh«ng nhËn thøc ®îc hÕt ý
nghÜa, t¸c dông cña b¶o hiÓm.
C¸n bé b¶o hiÓm cÇn chñ ®éng ®Õn gÆp kh¸ch hµng, cïng hä ®i th¨m
c¬ së s¶n xuÊt, nghiªn cøu quy tr×nh s¶n xuÊt cña hä..., chØ cho hä thÊy
nh÷ng rñi ro mµ hä cã thÓ gÆp ph¶i vµ nh÷ng hËu qu¶ cña nã. C¸n bé b¶o
hiÓm gi¶i thÝch râ cho kh¸ch hµng khi tham gia b¶o hiÓm hä ®îc g× vµ mÊt
g×, íc tÝnh sè phÝ mµ hä ph¶i tr¶, gi¶i ®¸p nh÷ng vÊn ®Ò mµ hä cßn th¾c
m¾c, cha hiÓu râ, g©y cho hä lßng tin vµ nhu cÇu tham gia b¶o hiÓm. Kinh
nghiÖm cho thÊy r»ng, híng tuyªn truyÒn vËn ®éng nªn tËp trung vµo
nh÷ng ®èi tîng "¨n nªn lµm ra ", cã cña ¨n cña ®Ó. V× thÕ, B¶o ViÖt ®· chó
ý ®Õn c¸c ®¬n vÞ, doanh nghiÖp lín cã kh¶ n¨ng tµi chÝnh khai th¸c nh :
C«ng ty liªn doanh vÒ c¸c thiÕt bÞ viÔn th«ng COMVIK ®· mua b¶o hiÓm
víi sè tiÕn b¶o hiÓm lµ 19000000 $, møc phÝ lµ 47500 $ ; c«ng ty liªn
doanh INDOCHINA CERAMIC s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng, trang thiÕt bÞ
néi thÊt ®· mua víi sè tiÒn b¶o hiÓm lµ 12250000 $, møc phÝ lµ 20825 $.
§Ó t×m ra c¸c doanh nghiÖp "¨n nªn lµm ra" kh«ng ph¶i lµ khã, c¸n
bé khai th¸c nªn chó ý theo dâi qu¶ng c¸o trªn c¸c ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i
chóng (b¸o chÝ, ph¸t thanh, truyÒn h×nh...) ®ång thêi ph¶i cã sù phèi hîp
víi c¸c ng©n hµng, c¬ quan kh¸c ®Ó n¾m b¾t ®îc ®èi tîng.
1.2 §¸nh gi¸ rñi ro
C«ng t¸c ®¸nh gi¸ rñi ro ®îc tiÕn hµnh sau khi kh¸ch hµng göi giÊy
yªu cÇu b¶o hiÓm víi môc ®Ých gi¸ chÝnh x¸c c¸c rñi ro cã thÓ x¶y ra víi
c¸c ®èi tîng b¶o hiÓm. Qua ®ã x¸c ®Þnh tû lÖ phÝ b¶o hiÓm thÝch hîp t¬ng
øng víi c¸c rñi ro mµ c«ng ty b¶o hiÓm nhËn b¶o hiÓm.
13
§Ó cã c¬ së ®¸ng gi¸ ®óng rñi ro, th«ng thêng c«ng ty b¶o hiÓm sÏ
göi cho kh¸ch hµng b¶n phiÕu ®iÒu tra c¸c rñi ro (b¶ng c©u hái). Qua phÇn
tr¶ lêi kh¸ch hµng trong phiÕu ®iÒu tra, c¸c c«ng ty b¶o hiÓm sÏ x¸c ®Þnh ®îc bËc chÞu löa cña c«ng tr×nh, lo¹i PCCC (c¸c thiÕt bÞ PCCC ®îc trang bÞ,
®éi cøu ho¶, b¶o vÖ... ), h¹ng s¶n xuÊt (víi ®¬n vÞ s¶n xuÊt), lo¹i kinh doanh
dÞch vô ( víi ®¬n vÞ kinh doanh dÞch vô ), møc ®é nguy hiÓm víi c¸c tµi s¶n
®Ó trong kho, cöa hµng, tõ ®ã x¸c ®Þnh møc phÝ thÝch hîp.
Tuy nhiªn trªn thùc tÕ, ®Ó ®¶m b¶o sù chÝnh x¸c, trung thùc khi ®¸nh
gi¸ rñi ro, ngoµi viÖc göi phiÕu ®iÒu tra rñi ro, c¸c c¸n bé khai th¸c b¶o
hiÓm sÏ ®Õn lµm viÖc trùc tiÕp víi kh¸ch hµng, nghiªn cøu vµ kh¶o s¸t thùc
tÕ kü h¬n, híng dÉn kh¸ch hµng tr¶ lêi c¸c c©u hái trong phiÕu ®iÒu tra,
cïng céng t¸c víi c¶nh s¸t PCCC ®¸nh gi¸ thùc tÕ vÒ c«ng t¸c PCCC, ph¬ng
tiÖn chuyªn m«n (kh¸ch hµng cÇn nh÷ng ph¬ng tiÖn PCCC nµo, bè trÝ ë
®©u, víi sè lîng lµ bao nhiªu...). Cuèi cïng trªn c¬ së ®¸nh gi¸ rñi ro, c¸n
bé khai th¸c sÏ tho¶ thu©n víi kh¸ch hµng vÒ tû lÖ phÝ sÏ ¸p dông.
Nh vËy c«ng t¸c ®¸nh gi¸ rñi ro cã ý nghÜa v« cïng quan träng. Nã
yªu cÇu c¸n bé b¶o hiÓm kh«ng nh÷ng ph¶i giái chuyªn m«n mµ cßn ph¶i
cã sù n¨ng ®éng, tËn t×nh vµ cÈn thËn.Trong b¶o hiÓm Ho¶ ho¹n, kh©u ®¸nh
gi¸ rñi ro lµ kh©u quyÕt ®Þnh trong viÖc cÊp ®¬n b¶o hiÓm còng nh viÖc ®a
ra møc phÝ phï hîp.
1.3 CÊp giÊy chøng nhËn b¶o hiÓm (®¬n b¶o hiÓm)
§èi víi nghiÖp vô b¶o hiÓm Ho¶ ho¹n, c«ng ty b¶o hiÎm sÏ cÊp giÊy
chøng nhËn b¶o hiÓm cho kh¸ch hµng sau khi hä ®· chÊp nhËn møc phÝ.
GiÊy chøng nhËn b¶o hiÓm Ho¶ ho¹n bao gåm :
- Sè ®¬n b¶o hiÓm
- Tªn, ®Þa chØ ngêi ®îc b¶o hiÓm
- Ngµnh s¶n xuÊt kinh doanh
- Nh÷ng rñi ro ®îc b¶o hiÓm
- Tµi s¶n dîc b¶o hiÓm
- Tæng gi¸ trÞ tµi s¶n
- Sè tiÒn b¶o hiÓm
- Chi phÝ dän dÑp hiÖn trêng
- Møc miÔn thêng
- Thêi h¹n b¶o hiÓm
- PhÝ b¶o hiÓm c¶ n¨m
14
Th«ng thêng tµi s¶n ®îc b¶o hiÓm cña kh¸ch hµng cã nhiÒu lo¹i
kh«ng thÓ hiÖn ®îc chi tiÕt trong GiÊy yªu cÇu b¶o hiÓm . V× vËy, kÌm theo
GiÊy chøng nhËn b¶o hiÓm cßn cã b¶n danh môc tµi s¶n. B¶n nµy ®îc coi
nh mét bé phËn cña GiÊy chøng nhËn b¶o hiÓm vµ cã gi¸ trÞ ph¸p lý, nã thÓ
hiÖn tõng h¹ng môc tµi s¶n, sè lîng, ®¬n gi¸, gi¸ trÞ, sè tiÒn b¶o hiÓm cña
tõng lo¹i ®ã :
GiÊy chøng nhËn b¶o hiÓm cÇn ®îc lËp thµnh bèn b¶n : Mét b¶n trao
cho kh¸ch hµng, mét b¶n cho tµi vô, mét b¶n lu vµ mét b¶n cho Tæng c«ng
ty.HiÖn nay B¶o ViÖt còng quy ®Þnh ph¹m vi møc ph©n cÊp khai th¸c cho
tõng c«ng ty. NÕu ®èi tîng b¶o hiÓm cã sè tiÒn b¶o hiÓm trong ph¹m vi ®ã
th× c«ng ty chØ cÇn göi mét b¶n giÊy chøng nhËn. NÕu vît qu¸ møc ph©n
cÊp, tríc khi cÊp giÊy chøng nhËn cho kh¸ch hµng, c¸c c«ng ty cÇn göi hå
s¬ cho Tæng c«ng ty xem xÐt vµ quyÕt ®Þnh.
1.4 Bæ sung tµi s¶n ®îc b¶o hiÓm vµ theo dâi t×nh h×nh thu phÝ
Trªn thùc tÕ, cã nhiÒu kh¸ch hµng yªu cÇu söa ®æi, bæ sung tµi s¶n ®îc b¶o hiÓm sau khi ®· ®îc cÊp giÊy chøng nhËn b¶o hiÓm. C¸c c«ng ty cÇn
xem xÐt kü yªu cÇu thay ®æi nh : gi¸ trÞ b¶o hiÓm, c¸c yÕu tè ¶nh hëng ®Õn
tû lÖ phÝ ®Ó tõ ®ã tÝnh to¸n, ®iÒu chØnh l¹i tû lÖ phÝ, phÝ b¶o hiÓm cho thÝch
hîp. B¶n bæ sung söa ®æi còng ®îc lËp thµnh bèn b¶n trao cho c¸c bé phËn
nãi trªn.
Ngoµi ra c¸c c¸n bé khai th¸c còng cÇn ®Þnh kú xuèng th¨m c¸c ®èi
tîng b¶o hiÓm, kiÓm tra c¸c c«ng t¸c PCCC, nªu ra c¸c ®Ò xuÊt ®Ó t¨ng cêng c«ng t¸c nµy. §ång thêi ph¶i phèi hîp víi c¸c bé phËn tµi vô ®Ó theo
dâi viÖc ®ãng phÝ cña kh¸ch hµng, nh¾c nhë hä t¸i tôc b¶o hiÓm khi thêi
h¹n b¶o hiÓm s¾p hÕt.
1.5 Hoa hång
Trong c«ng t¸c khai th¸c kh«ng thÓ kh«ng nãi ®Õn vÊn ®Ò hoa hång.
§©y lµ mét kho¶n chi ®îc tÝnh theo tû lÖ phÇn tr¨m so víi sè phÝ b¶o hiÓm.
Kho¶n hoa hång nµy, c«ng ty tr¶ cho ngêi trùc tiÕp ®øng ra tham gia b¶o
hiÓm hoÆc tr¶ cho ngêi m«i giíi nh»m ®éng viªn khuyÕn khÝch hä nhiÖt
t×nh c«ng t¸c, thu hót thªm nhiÒu kh¸ch hµng tham gia b¶o hiÓm. §©y còng
lµ mét h×nh thøc t¹o dùng mèi quan hÖ l©u dµi víi kh¸ch hµng.Tõ n¨m
1995, ®Ó t¹o tÝnh chñ ®éng, linh ho¹t trong ho¹t ®éng, kho¶n chi hoa hång
®îc tÝnh vµo chi qu¶n lý nghiÖp vô.
15
Cã thÓ nãi c«ng t¸c khai th¸c cã mét vai trß quan träng trong ho¹t
®éng kinh doanh b¶o hiÓm. Thùc hiÖn tèt kh©u nµy sÏ t¹o tiÒn ®Ò cho c¸c
c«ng ty b¶o hiÓm më réng vµ chiÕm lÜnh thÞ trêng.
2. C«ng t¸c gi¸m ®Þnh tæn thÊt
Kh©u gi¸m ®Þnh tæn thÊt cã vÞ trÝ quan träng ®èi víi c«ng t¸c båi thêng. C¸c gi¸m ®Þnh viªn b¶o hiÓm cã nhiÖm vô x¸c ®Þnh : nguyªn nh©n rñi
ro cã thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm hay kh«ng, gi¸ trÞ thiÖt h¹i thùc tÕ lµ bao
nhiªu...
2.1 §iÒu tra tai n¹n
NhËn ®îc th«ng b¸o tai n¹n, gi¸m ®Þnh viªn b¶o hiÓm sÏ xuèng ngay
hiÖn trêng ®Ó n¾m t×nh h×nh vµ ®iÒu tra tai n¹n. Môc ®Ých cña viÖc ®iÒu tra
tai n¹n lµ thu nhËp c¸c b»ng chøng vµ sù kiÖn. Trªn c¬ së ®ã gi¶i ®¸p c¸c
c©u hái : tai n¹n ®· x¶y ra nh thÕ nµo, ë ®©u, khi nµo, v× sao. Muèn vËy
trong qu¸ tr×nh ®iªï tra, gi¸m ®Þnh viªn ph¶i thu thËp hai lo¹i th«ng tin :
c¸c tang vËt vµ lêi khai cña nh©n chøng.
- Tang vËt : Lµ bÊt cø mét viÖc g× cã liªn quan gióp cho viÖc x¸c ®Þnh nh÷ng
sù viÖc liªn quan ®Õn tai n¹n. HÇu hÕt c¸c tang vËt ®Òu cã thÓ t×m thÊy ë
hiÖn trêng hay còng cã thÓ t×m thÊy ë n¬i söa ch÷a bÞ h h¹i.
- Lêi khai cña nh©n chøng : Lµ nh÷ng lêi kÓ, nh÷ng c©u tr¶ lêi cña c¸c nh©n
chøng thêng lµ nh÷ng ngêi cã mÆt ë n¬i hiÖn trêng khi x¶y ra tai n¹n. Lêi
khai cña nh©n chøng còng gióp cho viÖc x¸c ®Þnh nh÷ng vÊn ®Ò cã liªn
quan ®Õn tai n¹n. Ngêi b¶o hiÓm cÇn cã nh÷ng kh¶ n¨ng ph©n tÝch t×m ra
nh÷ng lêi khai x¸c thùc v× c¸c lêi khai cña nh©n chøng thêng kh¸c nhau vµ
cã khi m©u thuÉn víi nhau.
Ngoµi viÖc tiÕp xóc, trao ®æi, hái chuyÖn víi c¸c nh©n chøng, gi¸m
®Þnh viªn cÇn gÆp gì, trao ®æi víi ngêi ®îc b¶o hiÓm, víi c«ng an PCCC.
Qua ®ã, nguyªn nh©n Ho¶ ho¹n, ®¸nh gi¸ s¬ bé vµ kh¸i qu¸t møc ®é thiÖt
h¹i.
2.2 §Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ tæn thÊt
Th«ng thêng sau khi gÆp ho¶ ho¹n, ngêi ®îc b¶o hiÓm rÊt hoang
mang vµ lóng tóng kh«ng biÕt ph¶i lµm g×. V× vËy trªn c¬ së xem xÐt hiÖn
trêng vµ song song víi viÖc ®iÒu tra tai n¹n, gi¸m ®Þnh viªn b¶o hiÓm ph¶i
gãp ý kiÕn víi ngêi ®îc b¶o hiÓm c¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ tæn thÊt nh sau:
- C¸ch ly khu vùc vµ tµi s¶n bÞ thiÖt h¹i.
- Rµo kÝn nh÷ng n¬i mµ ngêi ngoµi cã thÓ ®ét nhËp vµo.
16
- B¬m rót níc cøu ho¶ cßn ®äng l¹i ra khái nh÷ng n¬i chøa tµi s¶n
®Ó tr¸nh tµi s¶n h háng thªm.
- Di chuyÓn c¸c m¶nh ®æ vì, tro than ®Ó cøu tµi s¶n,
Qua qu¸ tr×nh ®iÒu tra, c¸c gi¸m ®Þnh viªn ph¶i t×m ra ®îc nguyªn
nh©n g©y Ho¶ ho¹n. Chó ý r»ng ®ã ph¶i lµ nh÷ng nguyªn nh©n trùc tiÊp dÉn
®Õn ho¶ ho¹n. Cuèi cïng c¸c gi¸m ®Þnh viªn b¶o hiÓm sÏ x¸c ®Þnh møc ®é
thiÖt h¹i vµ lËp biªn b¶n gi¸m ®Þnh. Biªn b¶n gi¸m ®Þnh sÏ ®îc tr×nh lªn
c«ng ty mét b¶n vµ Tæng c«ng ty mét b¶n.
3. C«ng t¸c båi thêng
Mét trong nh÷ng yªu cÇu vµ còng lµ mét trong nh÷ng phÈm chÊt
quan träng ®èi víi ngêi lµm c«ng t¸c b¶o hiÓm lµ ph¶i quan t©m vµ c¶m
th«ng s©u s¾c tíi c¸c nhu cÇu vµ nguyÖn väng cña kh¸ch hµng. PhÈm chÊt
®ã ph¶i ®îc thÓ hiÖn ®Æc biÖt râ nÐt trong kh©u trong kh©u gi¶i quyÕt båi thêng. Gi¶i quyÕt båi thêng tèt cã nghÜa lµ gi¶i quyÕt nhanh vµ ®óng - ®©y lµ
nhiÖm vô sè mét cña ngêi lµm c«ng t¸c båi thêng vµ lµ mét trong nh÷ng
biÖn ph¸p tuyªn truyÒn cã hiÖu qu¶ nhÊt, lµm t¨ng uy tÝn cña c«ng ty vµ cã
¶nh hëng tÝch cùc tíi kh©u khai th¸c b¶o hiÓm.
§¶m b¶o ®îc môc ®Ých, ý nghÜa, nhiÖm vô cña c«ng t¸c båi thêng,
c¸n bé c«ng ty cÇn thùc hiÖn tèt nh÷ng bíc sau :
3.1 KiÓm tra hå s¬ khiÕu n¹i vµ x¸c ®Þnh tr¸ch nhiÖm b¶o hiÓm
NhËn ®îc hå s¬ ®ßi båi thêng, ngêi b¶o hiÓm ph¶i kiÓm tra, xem xÐt
hå s¬ cã ®Çy ®ñ vµ hîp lÖ kh«ng. Trêng hîp hå s¬ thuéc tr¸ch nhiÖm b¶o
hiÓm nhng cha ®Çy ®ñ th× ph¶i yªu cÇu kh¸ch hµng bæ sung kÞp thêi vµ ngµy
tr¶ lêi kh¸ch hµng. Sau ®ã, c¸n bé båi thêng xem xÐt ®èi chiÕu víi quy t¾c
b¶o hiÓm vµ v¨n b»ng híng dÉn cña Tæng c«ng ty ®Ó x¸c ®Þnh tr¸ch nhiÖm
b¶o hiÓm. Cô thÓ : khiÕu n¹i cã n»m trong ph¹m vi tho¶ thuËn b¶o hiÓm
kh«ng; cã ®iÓm lo¹i trõ nµo t¸c ®éng vµ ¶nh hëng ®Õn khiÕu n¹i ®ã kh«ng;
cã ®iÒu kiÖn b¶o hiÓm nµo bÞ vi ph¹m lµm v« hiÖu ho¸ hoÆc thu hÑp ph¹m
vi ®îc b¶o hiÓm cña khiÕu n¹i kh«ng ?
3.2 X¸c ®Þnh møc ®é thiÖt h¹i
Chøc n¨ng chÝnh cña c«ng t¸c b¶o hiÓm lµ båi thêng nh÷ng thiÖt h¹i
thùc tÕ x¶y ra cho ngêi tham gia b¶o hiÓm nh»m ®¶m b¶o s¶n xuÊt kinh
doanh cho ngêi ®îc b¶o hiÓm. X¸c ®Þnh ®óng gi¸ trÞ thiÖt h¹i míi ®¶m b¶o
viÖc båi thêng thùc sù ®em l¹i hiÖu qu¶ cho ngêi ®îc b¶o hiÓm.ViÖc x¸c
®Þnh gi¸ trÞ thiÖt h¹i ®îc tiÕn hµnh trªn nguyªn t¾c : ph¶i x¸c ®Þnh ngay t¹i
thêi ®iÓm vµ ®Þa ®iÓm x¶y ra tæn thÊt. Trªn c¬ së biªn b¶n gi¸m ®Þnh vÒ
17
møc ®é thiÖt h¹i cïng c¸c biªn lai, chøng tõ x¸c minh kÌm theo c¸c hå s¬
khiÕu n¹i, c¸n bé båi thêng sÏ x¸c ®Þnh ®îc møc thiÖt h¹i thùc tÕ cña tõng
®èi tîng b¶o hiÓm.
3.3 X¸c ®Þnh sè tiÒn båi thêng
NÕu hå s¬ khiÕu n¹i ®· hîp lÖ, ®Çy ®ñ, tæn thÊt ®· ®îc x¸c ®Þnh lµ
thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm vµ tÝnh to¸n ®îc sè tiÒn thiÖt h¹i th× ta cã thÓ tiÕn
hµnh x¸c ®Þnh sè tiÒn båi thêng.
Sè tiÒn båi thêng x¸c ®Þnh dùa trªn c¸c c¬ së sau :
- Gi¸ trÞ thiÖt h¹i thùc tÕ
- Sè tiÒn båi thêng (lµ giíi h¹n trªn cña sè tiÒn båi thêng )
- Møc miÔn thêng : sÏ kh«ng ph¶i båi thêng nÕu tæn thÊt b»ng hoÆc
nhá h¬n møc miÔn thêng. NÕu tæn thÊt lín h¬n møc miÔn thêng th× ph¶i trõ
®i møc miÔn thêng ( trong trêng hîp ¸p dông møc miÔn thêng cã khÊu trõ ).
Tríc khi tÝnh to¸n sè tiÒn båi thêng, ngêi ®îc b¶o hiÓm cÇn xem xÐt
sè tiÒn kh¸ch hµng ®ßi båi thêng lµ bao nhiªu. NÕu sè tiÒn ®ã b»ng hoÆc
nhá h¬n møc miÔn thêng th× kh«ng cÇn tÝnh to¸n mµ cã thÓ tr¶ lêi ngay cho
kh¸ch hµng lµ tæn thÊt kh«ng ®îc båi thêng v× n»m trong ph¹m vi møc miÔn
thêng. NÕu tæn thÊt lín h¬n møc miÔn thêng th× ph¶i tÝnh chi tiÕt møc ®é
thiÖt h¹i.
Cô thÓ :
* §èi víi b¶o hiÓm Ho¶ ho¹n :
Sè tiÒn b¶o hiÓm
Sè tiÒn båi thêng = Gi¸ trÞ thiÖt h¹i
____________________
Gi¸ trÞ b¶o hiÓm
3.4 LËp hå s¬ båi thêng, gi¶i quyÕt båi thêng vµ khiÕu n¹i
Trªn c¬ së tÝnh to¸n ®îc sè tiÒn båi thêng nh trªn, c¸n bé båi thêng
sÏ lËp hå s¬ båi thêng vµ tr×nh lªn l·nh ®¹o Tæng c«ng ty xÐt duyÖt båi thêng. Sau khi cã quyÕt ®Þnh cña l·nh ®¹o, c¸n bé båi thêng sÏ th«ng b¸o cho
kh¸ch hµng cô thÓ vÒ møc båi thêng, thêi gian, ®Þa ®iÓm c«ng ty b¶o hiÓm
chi tr¶ sè tiÕn ®ã còng nh c¸c giÊy tê cÇn thiÕt mµ hä ph¶i cã. NÕu kh¸ch
hµng chÊp nhËn th× viÖc båi thêng sÏ ®îc chuyÓn cho phßng kÕ to¸n-tµi vô.
Trong thùc tÕ, kh©u båi thêng lµ kh©u dÔ ph¸t sinh c¸c tranh chÊp,
khiÕu n¹i khi kh¸ch hµng cho r»ng sè tiÒn båi thêng lµ cha hîp lý. Bëi vËy,
cÇn xem xÐt nghiªn cøu c¸c ý kiÕn khiÕu n¹i mét c¸ch kh¸ch quan. Còng
cÇn lu ý lµ tríc khi chÝnh thøc båi thêng, trªn c¬ së nh÷ng th«ng tin nhËn ®îc vµ ®¸nh gi¸ chung, c¸n bé båi thêng sím íc tÝnh sè tiÒn båi thêng vµ
18
th«ng b¸o cho kh¸ch hµng biÕt tríc ®Ó cho hä kh«ng bÞ bÊt ngê khi c«ng bè
sè tiÒn chÝnh thøc. CÇn chó ý l¾ng nghe nguyÖn väng cña kh¸ch hµng, nhÑ
nhµng vµ kiªn nhÉn gi¶i thÝch kü nh÷ng th¾c m¾c cña hä ngay c¶ khi tõ chèi
båi thêng.
4. C¸c biÖn ph¸p ®Ò phßng Ho¶ ho¹n
Môc tiªu cña c«ng t¸c phßng Ho¶ ho¹n lµ ®Ò phßng ho¶ ho¹n ph¸t
sinh vµ kh«ng cho ®¸m Ho¶ ho¹n lan réng. HiÖn nay cã hai biÖn ph¸p
phßng Ho¶ ho¹n lµ phßng Ho¶ ho¹n b»ng thiÕt kÕ x©y dùng vµ sö dông c¸c
biÖn ph¸p qu¶n lý.
+ Phßng Ho¶ ho¹n b»ng thiÕt kÕ x©y dùng :nh»m c¸ch ly c¸c vËt dÔ Ho¶
ho¹n víi nguån löa. C¸c nguån löa cã thÓ ph¸t sinh tõ c¸c thiÕt bÞ to¶ nhiÖt,
bÕp, lß sÊy, lß sëi, c¸c thiÕt bÞ ®iÖn... Do vËy, viÖc thiÕt kÕ x©y dùng cÇn lu ý
tíi viÖc bè trÝ c¸c phßng ban, kho, ph©n xëng còng nh c¸c thiÕt bÞ néi thÊt
mét c¸ch hîp lý, ®¶m b¶o ®é an toµn cao.
+ C¸c biÖn ph¸p qu¶n lý : Thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý lµ tr¸ch nhiÖm
cña ngêi tham gia b¶o hiÓm. Dùa vµo c¸c quy ®Þnh phßng Ho¶ ho¹n vµ ch÷a
Ho¶ ho¹n cña Nhµ níc vµ ®Þa ph¬ng, c¸c gi¸m ®èc, thñ trëng ®¬n vÞ cÇn ®Ò
ra néi quy, biÖn ph¸p PCCC cho c¬ së m×nh ®ång thêi cã kÕ ho¹ch gi¸o dôc,
®«n ®èc, theo dâi, kiÓm tra viÖc chÊp hµnh néi quy, biÖn ph¸p ®ã. C¸c c¸n
bé, c«ng nh©n ph¶i triÖt ®Ó chÊp hµnh c¸c néi quy PCCC còng nh c¸c tiªu
chuÈn vÒ an toµn trong ho¹t ®éng c«ng t¸c, s¶n xuÊt.. Cïng víi c¶nh s¸t
PCCC, c¸c c«ng ty b¶o hiÓm sÏ híng dÉn ngêi tham gia b¶o hiÓm thùc hiÖn
tèt c«ng t¸c PCCC ë c¸c khu vùc dÔ x¶y ra rñi ro, ®Ò nghÞ hä cã c¸c biÖn
ph¸p ng¨n ngõa kÞp thêi vµ hîp lý.
5. C«ng t¸c ch÷a Ho¶ ho¹n
Tríc hÕt cÇn trang bÞ c¸c ph¬ng tiÖn thiÕt bÞ b¸o Ho¶ ho¹n ®Ó x¸c
®Þnh vïng x¶y ra Ho¶ ho¹n nh»m h¹n chÕ tæn thÊt ®Õn møc tèi thiÓu. Thµnh
lËp c¸c ®éi cøu ho¶ ë c¸c ®¬n vÞ còng nh trang bÞ c¸c ph¬ng tiÖn dËp löa th×
míi ®¶m b¶o ch÷a Ho¶ ho¹n cã hiÖu qu¶ vµ kÞp thêi. C¸c c«ng ty b¶o hiÓm
qua viÖc tham quan c¸c c¬ së b¶o hiÓm yªu cÇu hä kh«ng nh÷ng thùc hiÖn
c¸c néi quy PCCC mµ cßn ph¶i tranh bÞ c¸c thiÕt bÞ ch÷a Ho¶ ho¹n cÇn
thiÕt.
III. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh nghiÖp vô b¶o hiÓm Ho¶
ho¹n
1. KÕt qu¶ khai th¸c vµ thùc hiÖn doanh thu
19
C«ng cuéc ®æi míi kinh tÕ cña ®Êt níc mçi n¨m l¹i mang ®Õn nh÷ng
®iÒu kiÖn thuËn lîi cho sù ph¸t triÓn cña ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm.
Kinh tÕ ph¸t triÓn céng víi c¬ chÕ qu¶n lý theo híng thÞ trêng ®· lµm cho
nhu cÇu vµ kh¶ n¨ng tham gia b¶o hiÓm t¨ng.
N¨m n¨m qua ( 91-95 ) lµ nh÷ng n¨m khëi ®Çu cho nghiÖp vô b¶o
hiÓm Ho¶ ho¹n. Do cã sù nç lùc cña ban l·nh ®¹o Tæng c«ng ty còng nh
c¸c c¸n bé trong c«ng t¸c b¶o hiÓm Ho¶ ho¹n nªn kÕt qu¶ nghiÖp vô nµy
ngµy cµng cao.H¬n mét n¨m ®Çu triÓn khai nghiÖp vô ( 89-90 ) c¸c ®¬n vÞ
tham gia cßn qu¸ Ýt ái. Trong sè hµng v¹n c¸c xÝ nghiÖp ho¹t ®éng trªn
ph¹m vi c¶ níc th× ®¬n vÞ tham gia b¶o hiÓm Ho¶ ho¹n chØ dõng l¹i ë con
sè trªn díi 100. §©y lµ nh÷ng doanh nghiÖp thùc sù cã nhu cÇu vµ thêng lµ
nh÷ng c«ng ty thuéc vÒ ngµnh x¨ng dÇu, do vËy kh¶ n¨ng x¶y ra rñi ro lµ
rÊt lín.
Nguyªn nh©n cña t×nh tr¹ng nµy lµ do bíc ®Çu chuyÓn sang kinh tÕ
thÞ trêng, nhiÒu ®¬n vÞ cßn lóng tóng, kinh doanh cha æn ®Þnh nªn kh«ng cã
®iÒu kiÖn tham gia b¶o hiÓm. MÆt kh¸c do níc ta tån t¹i qu¸ l©u c¬ chÕ cò,
nªn khi chuyÓn sang c¬ chÕ míi, l·nh ®¹o c¸c xÝ nghiÖp cßn mang nÆng t tëng bao cÊp, cha thÊy râ ®îc tr¸ch nhiÖm ph¶i b¶o toµn vèn cña m×nh. Mét
phÇn n· lµ vÒ phÝa c«ng ty, do ®©y lµ nghiÖp vô míi, c¸n bé lµm c«ng t¸c
b¶o hiÓm Ho¶ ho¹n cha nhiÒu, cha cã kinh nghiÖm. H¬n n÷a, c¸n bé cha
phôc vô tËn t×nh mµ ®Ó kh¸ch hµng ph¶i tù ®Õn gâ cöa c«ng ty.
N¾m b¾t ®îc t×nh h×nh nh vËy, V¨n phßng Tæng c«ng ty còng nh c¸c
c«ng ty ®Þa ph¬ng ®· cã nh÷ng nç lùc lín ®Ó kh¾c phôc t×nh h×nh. Do vËy
®· ®¹t ®îc nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng khÝch lÖ trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y :
NÕu nh n¨m 2000, B¶o ViÖt míi chØ nhËn b¶o hiÓm cho 1413 ®¬n vÞ
th× ®Õn n¨m 2003, sè ®¬n vÞ ®îc b¶o hiÓm ®· lªn tíi 3102 ®¬n vÞ -gÇn gÊp 3
lÇn. Cßn gi¸ trÞ b¶o hiÓm còng t¨ng nhng t¨ng h¬n gÊp 14 lÇn. Cã thÓ nãi
gi¸ trÞ b¶o hiÓm t¨ng nhanh nh vËy mét mÆt lµ v× nÒn kinh tÕ ViÖt Nam
trong nh÷ng n¨m võa qua ®ang trªn ®µ ph¸t triÓn vît bËc. Trong thêi gian
®Çu më cöa, ®· cã nh÷ng C«ng ty níc ngoµi ®Çu t nhng chØ ®Çu t víi møc
®é rÊt dÌ dÆt môc ®Ých cña hä lµ muèn th¨m dß thÞ trêng ViÖt Nam. Sau
mét thêi gian nghiªn cøu, thÊy ViÖt Nam lµ n¬i cã c¬ héi ®Çu t tèt nªn
nh÷ng dù ¸n lín h¬n vÒ quy m« ®· ®îc ký kÕt.
Doanh thu cña nghiÖp vô b¶o hiÓm Ho¶ ho¹n t¨ng nhanh, víi tèc ®é
cao vµ kh¸ ®Òu. N¨m sau doanh thu t¨ng h¬n n¨m tríc. Së dÜ B¶o ViÖt ®¹t
®îc kÕt qu¶ nh vËy lµ do nh÷ng nguyªn nh©n chñ yÕu sau :
20
- Xem thêm -
.DOC 
36 
50 
131 
