Tài liệu Lựa chọn giải pháp địa kỹ thuật hợp lý trong xây dựng tầng hầm nhà cao tầng tại hà nội (luận văn thạc sĩ)

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ XÂY DỰNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC KIẾN TRÚC HÀ NỘI NGUYỄN ĐỨC VIỆT LỰA CHỌN GIẢI PHÁP ĐỊA KỸ THUẬT HỢP LÝ TRONG XÂY DỰNG TẦNG HẦM NHÀ CAO TẦNG TẠI HÀ NỘI LUẬN VĂN THẠC SĨ KỸ THUẬT XÂY DỰNG CÔNG TRÌNH DÂN DỤNG VÀ CÔNG NGHIỆP Hà Nội – 2019 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ XÂY DỰNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC KIẾN TRÚC HÀ NỘI NGUYỄN ĐỨC VIỆT KHÓA: 2017-2019 LỰA CHỌN GIẢI PHÁP ĐỊA KỸ THUẬT HỢP LÝ TRONG XÂY DỰNG TẦNG HẦM NHÀ CAO TẦNG TẠI HÀ NỘI Chuyên ngành: Kỹ thuật xây dựng công trình DD và CN Mã số: 60.58.02.08 LUẬN VĂN THẠC SĨ KỸ THUẬT XÂY DỰNG CÔNG TRÌNH DÂN DỤNG VÀ CÔNG NGHIỆP NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS. TS. VƯƠNG VĂN THÀNH XÁC NHẬN CỦA CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG CHẤM LUẬN VĂN PGS. TS. TRẦN THƯỢNG BÌNH Hà Nội – 2019 . LỜI CẢM ƠN Tác giả xin trân trọng cảm ơn các thầy cô giáo Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội, các cán bộ Khoa Sau đại học, Khoa Xây dựng và đặc biệt là các thầy, cô giáo giảng dạy Bộ môn các bạn đồng nghiệp đã giúp đỡ, chỉ dẫn tận tình trong suốt quá trình học tập chương trình cao học. Tác giả cũng xin bày tỏ lòng cảm ơn chân thành và sâu sắc đến Giáo viên hướng dẫn – PGS.TS Vương Văn Thành đã tận tình giúp đỡ, hướng dẫn, cung cấp tài liệu và động viên tác giả trong quá trình nghiên cứu và hoàn thiện Luận văn này. Quá trình thực hiện Luận văn diễn ra trong một thời gian ngắn, mặc dù bản thân tôi đã rất cố gắng, song không thể tránh khỏi những thiếu sót. Tôi rất mong được sự quan tâm góp ý của quý thầy cô, các đồng nghiệp để tôi có thể hoàn thiện hơn về kiến thức và có bước nghiên cứu bổ sung phát triển. Xin chân thành cảm ơn./. Hà Nội, ngày tháng 05 năm 2019 TÁC GIẢ LUẬN VĂN Nguyễn Đức Việt . LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan Luận văn thạc sĩ là công trình nghiên cứu khoa học độc lập của tôi. Các số liệu khoa học, kết quả nghiên cứu của Luận văn là trung thực và có nguồn gốc rõ ràng. TÁC GIẢ LUẬN VĂN Nguyễn Đức Việt . MỤC LỤC Lời cảm ơn Lời cam đoan Mục lục Danh mục các chữ viết tắt Danh mục hình vẽ Danh mục bảng MỞ ĐẦU * Lý do chọn đề tài ....................................................................................... 1 * Mục đích nghiên cứu. ................................................................................ 1 * Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.............................................................. 2 * Phương pháp nghiên cứu. .......................................................................... 2 * Ý nghĩa khoa học thực tiễn của đề tài. ....................................................... 2 * Cấu trúc luận văn....................................................................................... 3 NỘI DUNG CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ XÂY DỰNG TẦNG HẦM NHÀ CAO TẦNG TẠI HÀ NỘI ................................................................................... 4 1.1. Tầng hầm và tường tầng hầm nhà cao tầng ....................................... 4 1.1.1. Một số khái niệm. ............................................................................... 4 1.1.2. Xu thế phát triển xây dựng tầng hầm nhà cao tầng.............................. 4 1.1.3. Sự cần thiết của tầng hầm nhà cao tầng. ............................................. 6 1.2. Các căn cứ pháp lý trong xây dựng tầng hầm nhà cao tầng tại Hà Nội. .............................................................................................................. 7 1.3. Tổng quan về xây dựng tường tầng hầm nhà cao tầng. .................. ..8 1.3.1. Công tác khảo sát và quan trắc địa kỹ thuật. ....................................... 8 1.3.2. Các giải pháp thiết kế tầng hầm nhà cao tầng. .................................... 10 . 1.3.3. Thi công tường tầng hầm nhà cao tầng. .............................................. 14 1.4. Một số sự cố khi thi công xây dựng tầng hầm tại Hà Nội. ............... ..27 1.4.1. Công trình Trung tâm thương mại hàng hải quốc tế. ........................... 27 1.4.2. Công trình trụ sở Ngân hàng công thương Vietinbank. ....................... 27 1.4.3. Công trình Khu hỗn hợp nhà ở, văn phòng và dịch vụ thương mại. .... 28 1.4.4. Công trình văn phòng làm việc và cho thuê số 15 Thành Công. ......... 29 1.5. Một số nhận xét. ................................................................................ ..29 1.5.1. Về tổng quan xây dựng tầng hầm nhà cao tầng. .................................. 29 1.5.2. Bài học kinh nghiệm rút ra từ một số sự cố trong xây dựng tầng hầm nhà cao tầng. ................................................................................................ 30 CHƯƠNG 2: CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ XÂY DỰNG TẦNG HẦM NHÀ CAO TẦNG .............................................................................................. ..33 2.1. Các yêu cầu chính về khảo sát .......................................................... ..33 2.1.1. Khảo sát địa chất công trình…… ...................................................... ..33 2.1.2. Khảo sát địa chất thủy văn ................................................................ ..35 2.1.3. Khảo sát các công trình lân cận. ....................................................... ..35 2.1.4. Công tác quan trắc trong thi công. .................................................... ..37 2.2. Cơ sở lý thuyết tính toán, thiết kế tường tầng hầm ........................ ..37 2.2.1. Các số liệu đầu vào thiết kế…… ...................................................... ..37 2.2.2. Cơ sở lý thuyết tính toán áp lực do đất nền tác dụng lên tường tầng hầm ................................................................................................................... ..38 2.2.3. Các phương pháp tính toán nội lực tường tầng hầm…… .................. ..43 2.3. Một số hiện tượng mất ổn định trong thi công hố đào .................... ..49 2.3.1. Lún sụt nền đất xung quanh hố đào…… ........................................... ..49 2.3.2. Mất ổn định thành hố đào ................................................................. ..50 2.3.3. Hiện tượng đẩy trồi hố đào. .............................................................. ..51 2.4. Khảo sát một số yếu tố ảnh hưởng tới mất ổn định hố đào ............. ..52 . 2.4.1. Ảnh hưởng của kích thước hố đào …… ........................................... ..52 2.4.2. Ảnh hưởng do tính chất của đất nền.................................................. ..52 2.4.3. Ảnh hưởng của giá trị ứng suất ngang ban đầu trong đất. ................. ..53 2.4.4. Ảnh hưởng của sự thay đổi ứng suất trong đất. ................................. ..53 2.4.5. Ảnh hưởng do điều kiện mực nước ngầm. ........................................ ..54 2.4.6. Ảnh hưởng độ cứng của hệ thống chống đỡ thành hố đào. ................ ..54 2.4.7. Ảnh hưởng của sự gia tải trước. ........................................................ ..55 2.4.8. Ảnh hưởng do sử dụng phương pháp thi công. ................................. ..55 2.4.9. Ảnh hưởng do chất lượng công tác xây dựng. ................................... ..56 2.5. Điều kiện địa chất công trình, địa chất thủy văn tại TP Hà Nội ..... ..57 2.5.1. Điều kiện địa chất công trình …… ................................................... ..57 2.5.2. Điều kiện địa chất thủy văn .............................................................. ..60 2.6. Nguyên tắc chung về giải pháp địa kỹ thuật hợp lý trong xây dựng tường tầng hầm nhà cao tầng .................................................................. ..61 2.6.1. Khái niệm về giải pháp địa kỹ thuật hợp lý trong xây dựng tường tầng hầm nhà cao tầng …… ............................................................................... ..61 2.6.2. Nguyên tắc lựa chọn giải pháp địa kỹ thuật hợp lý trong xây dựng tường tầng hầm .......................................................................................... ..62 CHƯƠNG 3: ÁP DỤNG CHO CÔNG TRÌNH THỰC TẾ TẠI HÀ NỘI THIẾT KẾ VÀ THI CÔNG TƯỜNG TẦNG HẦM CÔNG TRÌNH NODV03, DỰ ÁN ROSE TOWN…………………………………………….. 64 3.1. Giới thiệu chung về công trình NO-DV03……………………………64 3.1.1. Đặc điểm và quy mô công trình………………………………………64 3.1.2. Giải pháp kết cấu công trình…………………………………………..65 3.2. Điều kiện địa chất công trình và địa chất thủy văn vị trí xây dựng công trình…………………………………………………………………...66 3.2.1. Đặc điểm địa tầng……………………………………………………..67 . 3.2.2. Điều kiện địa chất thủy văn…………………………………………...71 3.3. Tính toán thiết kế tường tầng hầm của công trình…………………..73 3.3.1. Phương án thiết kế…………………………………………………….73 3.3.2. Tính toán chuyển vị, kiểm tra khả năng chịu lực tường vây………….76 3.4. Biện pháp thi công xây dựng tầng hầm công trình………………….86 3.4.1. Các giai đoạn thi công tầng hầm công trình..…………………………86 3.4.2. Một số lưu ý trong quá trình quản lý, thi công xây dựng tầng hầm………………………………………………..…………………………92 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ Kết luận..........................................................................................................94 Kiến nghị........................................................................................................95 TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC Phụ lục 1: Kết quả phân tích nội lực tường barét và tường cừ Larsen. Phụ lục 2: Kết quả kiểm tra khả năng chịu lực của tường cừ Larsen và tường barét. . DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT Chữ viết tắt Tên đầy đủ ATLĐ An toàn lao động BTCT Bê tông cốt thép BTCT DƯL Bê tông cốt thép dự ứng lực CTN Công trình ngầm ĐKT Địa kỹ thuật ĐCCT Địa chất công trình ĐCTV Địa chất thủy văn NCT Nhà cao tầng Dự án khu văn phòng giao dịch, nhà ở, chung Dự án Rose Town cư cao tầng, biệt thự nhà vườn để bán và cho thuê – Rose Town KV Khu vực SPT Thí nghiệm xuyên tiêu chuẩn TP Thành phố . DANH MỤC HÌNH VẼ, BIỂU ĐỒ Số hiệu hình Tên hình Hình 1.1 Tiết diện cừ BTCT DƯL chữ H và chữ T Hình 1.2 Hình ảnh thi công ép cừ và hệ thép hình chống đỡ tường cừ Hình 1.3 Hình ảnh thi công hạ cừ BTCT DƯL bằng máy ép thủy lực Hình 1.4 Hình ảnh công trình sử dụng cọc Xi măng đất Hình 1.5 Hình ảnh cọc khoan nhồi làm tường vây tầng hầm Hình 1.6 Hình 1.7 Hình 1.8 Hình 2.1 Hình 2.2 Hệ chống đỡ tường barét, phương pháp thi công semi top – down Hệ chống đỡ tường barét bằng hệ thép hình Quy trình công nghệ thi công tường tầng hầm theo phương pháp đổ bê tông tại chỗ Áp lực do lăng thể trượt sau lưng tường gây chuyển vị cho tường Sự chuyển dịch của tường khiến đất sau lưng tường bị ép lại Hình 2.3 Biểu đồ phân bố áp lực nước sau lưng tường chắn Hình 2.4 Chuyển dịch của thân tường sau các lần đào Hình 2.5 Sơ đồ tính toán theo phương pháp Sachipana Hình 2.6 Sơ đồ phân khu địa chất công trình Hà Nội Hình 3.1 Mặt cắt địa chất công trình NO-DV03 Hình 3.2 Mặt bằng tường tầng hầm công trình NO-DV03 Hình 3.3 Mô hình Plaxis tính toán tường vây Hình 3.4 Mô hình làm việc của tường tầng hầm giai đoạn 1, KV1 Hình 3.5 Mô hình làm việc của tường tầng hầm giai đoạn 2, KV1 . Hình 3.6 Mô hình làm việc của tường tầng hầm giai đoạn 3, KV1 Hình 3.7 Mô hình làm việc của tường tầng hầm giai đoạn 4, KV1 Hình 3.8 Mô hình làm việc của tường tầng hầm giai đoạn 5, KV1 Hình 3.9 Mô hình làm việc của tường tầng hầm giai đoạn 6, KV1 Hình 3.10 Mô hình làm việc của tường cừ giai đoạn 1, KV2 Hình 3.11 Mô hình làm việc của tường cừ giai đoạn 2, KV2 Hình 3.12 Mô hình làm việc của tường cừ giai đoạn 3, KV2 Hình 3.13 Mô hình làm việc của tường cừ giai đoạn 4, KV2 Hình 3.14 Mô hình làm việc của tường cừ giai đoạn 5, KV2 Hình 3.15 Mô hình làm việc của tường cừ giai đoạn 6, KV2 Hình 3.16 Cấu tạo điển hình tường barét B600 Hình 3.17 Đoạn tường ba rét đã thi công DV03, mặt tiếp giáp nhiều nhà dân Hình 3.18 Thi công ép Larsen 16m DV03, các mặt còn lại công trình Hình 3.19 Mặt bằng biện pháp thi công tầng hầm công trình DV03 Hình 3.20 Các bước thi công tầng hầm công trình NO-DV03 (1,2,3) Hình 3.21 Các bước thi công tầng hầm công trình NO-DV03 (4,5,6) Hình 3.22 Các bước thi công tầng hầm công trình NO-DV03 (7,8,9) Hình 3.23 Các bước thi công tầng hầm công trình NO-DV03 (10,11,12) . DANH MỤC BẢNG BIỂU Số hiệu Tên bảng Bảng 1.1 Thống kê một số Nhà cao tầng có tầng hầm tại Hà Nội Bảng 1.2 Bảng chỉ tiêu cụ thể quy định diện tích đỗ xe – Thành phố Hà Nội (Công văn số 4174/UBND-ĐT ngày 28/08/2017 của UBND TP Hà Nội). Bảng 1.3 Cường độ của bê tông theo TCVN 5574-2012 Bảng 2.1 Tính chất cơ lý cơ bản của đất nền Hà Nội theo phân khu địa chất Bảng 3.1 Bảng tổng hợp chỉ tiêu cơ lý các lớp đất Bảng 3.2 Kết quả đo mực nước ngầm tại hố khoan khảo sát công trình NO-DV03 Bảng 3.3 Bảng thông số đầu vào tính toán trong Plaxis . 1 MỞ ĐẦU * Lý do chọn đề tài Hiện nay tại Thành phố Hà Nội các công trình xây dựng nhà cao tầng có tầng hầm là khá phổ biến, thậm chí còn là yêu cầu bắt buộc, để đáp ứng không gian công cộng (siêu thị, khu vui chơi, khu để các phương tiện như ô tô, xe máy…). Thiết kế và thi công tầng hầm nhà cao tầng tại Việt Nam đang từng bước phát triển kể cả về công nghệ cũng như quy mô xây dựng. Nhờ có điều kiện địa chất công trình, địa chất thủy văn thuận lợi, Thành phố Hà Nội rất phù hợp với việc thi công tầng hầm. Hiện nay có rất nhiều công trình có tầng hầm được xây dựng tại Hà Nội. Thông thường các công trình này có từ 1 tới 3 tầng hầm, thậm chí một số công trình đã có đến 5 tầng hầm. Bên cạnh những thành công bước đầu trong việc triển khai xây dựng phần hầm của các nhà cao tầng với chiều sâu ngày một lớn, ta còn thấy những tồn tại và khiếm khuyết thậm chí là sự cố trong xây dựng phần tầng hầm xuất phát từ nhiều khâu khác nhau. Trong đó có thể xuất phát ngay từ khâu khảo sát, tới khâu thiết kế, giám sát và cuối cùng là thi công công trình không đúng như yêu cầu kỹ thuật của thiết kế đặt ra. Các khiếm khuyết, tồn tại đó có thể gây mất an toàn và nguy hiểm đến con người, thiết bị và làm giảm tính bền vững, tuổi thọ, mỹ quan của công trình thậm chí gây phá hoại hoàn toàn kết cấu công trình. Từ những phân tích trên tác giả lựa chọn Đề tài “ Lựa chọn giải pháp Địa kỹ thuật hợp lý trong xây dựng tầng hầm nhà cao tầng tại Hà Nội ” có tính cấp thiết và thực tiễn rất cao. * Mục đích nghiên cứu Đưa ra một số đề xuất kiến nghị về địa kỹ thuật, góp phần lựa chọn giải pháp hợp lý trong xây dựng tầng hầm nhà cao tầng tại Hà Nội. 2 * Đối tượng và phạm vi nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu: + Các công trình có xây dựng tầng hầm nhà cao tầng tại Hà Nội; + Công tác khảo sát, thiết kế và biện pháp thi công phần ngầm; - Phạm vi nghiên cứu: + Trong phạm vi luận văn này, tác giả chỉ tập trung nghiên cứu và đưa ra giải pháp hợp lý trong thiết kế, thi công xây dựng tường tầng hầm nhà cao tầng trong điều kiện địa kỹ thuật tại Hà Nội. * Phương pháp nghiên cứu Đề tài sử dụng phương pháp nghiên cứu sau đây: - Nghiên cứu lý thuyết: thu thập, nghiên cứu các tài liệu, quy phạm kỹ thuật, tiêu chuẩn liên quan đến khảo sát, tính toán thiết kế và thi công xây dựng tầng hầm nhà cao tầng. - Phương pháp phân tích tổng hợp và tham vấn ý kiến của các chuyên gia; các Thầy/ Cô giáo chuyên ngành Địa kỹ thuật; - Phương pháp thống kê: thu thập số liệu thực tế một số công trình xây dựng tầng hầm nhà cao tầng tại Hà Nội bao gồm: số liệu khảo sát địa chất công trình; địa chất thủy văn; các tính toán thiết kế; biện pháp thi công; quá trình triển khai thi công xây dựng. * Ý nghĩa khoa học thực tiễn của đề tài - Ý nghĩa khoa học: kết quả nghiên cứu của đề tài góp phần đưa ra giải pháp Địa kỹ thuật hợp lý trong xây dựng tầng hầm nhà cao tầng. - Về mặt thực tiễn: góp phần là tài liệu tham khảo cho các cơ quan quản lý nhà nước, các chủ đầu tư, các đơn vị thiết kế và thi công xây dựng nhằm hướng đến nâng cao chất lượng xây dựng phần ngầm nói riêng và xây dựng công trình nói chung tại Hà Nội. 3 * Cấu trúc luận văn Ngoài các phần Mở đầu, Kết luận và kiến nghị, Tài liệu tham khảo và Phụ lục, nội dung chính của Luận văn gồm ba chương: Chương 1: Tổng quan về xây dựng tầng hầm Chương 2: Cơ sở khoa học về thi công xây dựng tầng hầm nhà cao tầng. Chương 3: Áp dụng cho công trình thực tế tại Hà Nội – Thiết kế và thi công tường tầng hầm công trình NO-DV03, dự án Rose Town. 4 NỘI DUNG CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ XÂY DỰNG TẦNG HẦM NHÀ CAO TẦNG TẠI HÀ NỘI 1.1. Tầng hầm và tường tầng hầm nhà cao tầng 1.1.1. Một số khái niệm - Nhà cao tầng (NCT): Ngôi nhà mà chiều cao của nó là yếu tố quyết định các điều kiện thiết kế, thi công hoặc sử dụng khác với các ngôi nhà thông thường thì được gọi là NCT. + Theo Ủy ban về Nhà cao tầng và Nhà ở đô thị Quốc tế: những nhà cao từ 14 tầng hoặc 50m trở lên được xem là Nhà cao tầng. + Tại Việt Nam, Tiêu chuẩn Nhà cao tầng – Tiêu chuẩn thiết kế (TCXDVN 323:2004) đã bị hủy do không còn phù hợp và chưa có Tiêu chuẩn khác thay thế, cơ bản cho rằng những nhà cao từ 09 tầng trở lên được xem là Nhà cao tầng. - Tầng hầm: là tầng mà quá một nửa chiều cao của nó nằm dưới cốt mặt đất công trình theo quy hoạch được duyệt [1]. - Tầng hầm có thể nửa nổi, nửa chìm hoặc nằm hoàn toàn trong lòng đất. Số lượng tầng hầm cho nhà nhiều tầng chủ yếu phụ thuộc vào ý đồ sử dụng của Chủ đầu tư và đáp ứng yêu cầu về diện tích để ô tô và xe máy theo quy định của Nhà nước. Tuy nhiên nó cũng phụ thuộc vào chiều cao của công trình, những đặc điểm Địa kỹ thuật của công trình cũng như công nghệ thi công xây dựng tầng hầm. 1.1.2. Xu thế phát triển xây dựng tầng hầm nhà cao tầng - Nhà có tầng hầm đã có từ lâu trên thế giới việc xây dựng tầng hầm NCT đã trở thành phổ biến khi xây dựng NCT. 5 + Ở Châu Âu do đặc điểm nền đất tương đối tốt, mực nước ngầm thấp, kỹ thuật xây dựng tầng hầm tiên tiến và do nhu cầu sử dụng nên hầu như NCT nào cũng có tầng hầm, thậm chí các siêu thị chỉ có 2-3 tầng nổi nhưng cũng có tới 2-3 tầng hầm. + Ở Châu Á nói chung do điều kiện phát triển kinh tế, việc xây dựng tầng hầm NCT chưa phổ biến. Tuy nhiên tại một số quốc gia có nền kinh tế phát triển, có nguồn lực tài chính lớn để đầu tư phát triển hạ tầng như Nhật Bản; Hàn Quốc; Trung Quốc; Singapore…thì số lượng NCT có tầng hầm chiếm tỷ lệ khá cao, số lượng tầng hầm tại các tòa NCT từ 01 đến 05 tầng hầm. + Ở Việt Nam đặc biệt là tại 02 thành phố lớn Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh, hầu hết các NCT đều thiết kế có tầng hầm để giải quyết vấn đề đỗ xe và các hệ thống kỹ thuật của tòa nhà. Thành phố Hà Nội đã chính thức ban hành quy định về “Hướng dẫn xác định quy mô tầng hầm phục vụ đỗ xe đối với các dự án đầu tư xây dựng trên địa bàn Hà Nội”. Bảng 1.1. Thống kê một số Nhà cao tầng có tầng hầm tại Hà Nội TT 1 Công trình CT2 Tô Hiệu – Xuân Mai Số tầng nổi Số tầng hầm Độ sâu đào 30 02 10.650 m 35 01 9.600 m 27 02 10.600 m 33 01 7.400 m 27 03 11.800 m (hoàn thành 2015) 2 Eco Green City – Xuân Mai (hoàn thành 2018) 3 Xuan Mai Complex (hoàn thành 2018) 4 Xuan Mai Riverside (hoàn thành 2017) 5 NO – DV3 Rose Town (đang xây dựng) 6 + Qua bảng thống kê sơ bộ trên ta nhận thấy các công trình thường có từ 01 đến 03 tầng hầm, chiều sâu đào từ 6m đến 12m. Đặc biệt tại Hà Nội đã có những dự án có đến 05 tầng hầm. + Vấn đề xây dựng tầng hầm cho NCT đã trở thành quen thuộc trong ngành xây dựng ở Việt Nam cũng như các nước khác trên thế giới. Đòi hỏi chúng ta phải giải quyết được các bài toán từ khảo sát Địa kỹ thuật đến thiết kế và thi công xây dựng tầng hầm NCT, đáp ứng các yêu cầu về an toàn, sự bền vững của công trình cũng như đảm bảo các yêu cầu về tính kinh tế. 1.1.3. Sự cần thiết của tầng hầm nhà cao tầng a. Nhu cầu sử dụng - Trên thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng, quá trình đô thị hóa kéo theo sự phát triển mạnh của NCT, kèm theo đó là sự phát triển của các phương tiện cá nhân. Vấn đề tất yếu phải có mặt bằng đỗ xe phục vụ cho các cư dân làm việc và sinh sống trong các tòa NCT, giải pháp kỹ thuật đặt ra có thể là dưới tầng hầm hoặc ở trên cao, tuy nhiên vấn đề để xe các tầng trên cao chịu ảnh hưởng bởi các yếu tố: sự khống chế chiều cao tĩnh không của tòa nhà; làm mất đi diện tích khai thác thương mại của các Chủ đầu tư. Do vậy giải pháp xây dựng và khai thác tầng hầm vẫn là chủ yếu. - Ngoài mục đích làm chỗ đỗ xe cho các phương tiện giao thông cá nhân thì tầng hầm còn có thể được sử dựng với các mục đích sau: + Làm không gian thương mại (siêu thị, trung tâm thương mại…). + Làm tầng kỹ thuật của tòa nhà; + Làm tầng sinh hoạt cộng đồng của cư dân; + Làm nơi cư trú; công sự khi xảy ra chiến tranh. b. Vấn đề nền móng công trình - Khi xây dựng tầng hầm một lượng lớn đất, cát được đào đi để lấy không gian sử dụng nên tải trọng xuống nền giảm, có lợi cho sức chịu tải của 7 nền đất. Hơn nữa nếu tầng hầm đặt dưới mực nước ngầm, sẽ có áp lực đẩy nổi tác dụng vào nền móng công trình làm giảm tải cho móng công trình đồng thời cũng giảm lún cho công trình. c. Về mặt kết cấu - Khi xây dựng NCT có tầng hầm trọng tâm của công trình sẽ được hạ thấp, làm tăng tính ổn định tổng thể của công trình. Tầng hầm làm tăng độ sâu ngàm của công trình vào đất, làm tăng khả năng chịu lực ngang như gió, bão, động đất… d. Về mặt an ninh quốc phòng - Tầng hầm NCT có thể được sử dụng làm công sự, hầm trú ẩn khi xảy ra chiến tranh. 1.2. Các căn cứ pháp lý trong xây dựng tầng hầm nhà cao tầng tại Hà Nội - Mục 1, khoản c, Điều 6 - Nghị định số 64/2012/NĐ-CP Về cấp giấy phép xây dựng quy định: Công trình xây dựng dân dụng cấp đặc biệt, cấp I trong đô thị phải có thiết kế tầng hầm theo yêu cầu của đồ án quy hoạch đô thị và Quy chế quản lý quy hoạch, kiến trúc đô thị được phê duyệt. - Tại Thành phố Hà Nội đã ban hành công văn số 4174/UBND-ĐT ngày 28/08/2017 về việc “Hướng dẫn xác định quy mô tầng hầm phục vụ đỗ xe đối với các dự án đầu tư xây dựng trên địa bàn Hà Nội” cụ thể: + Trong phạm vi phát triển đô thị theo quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt gồm 2 khu vực: Khu vực nội đô lịch sử, giới hạn từ vành đai 2 trở vào và khu vực nội đô mở rộng, phát triển mới giới hạn từ vành đai 2 đến vành đai 4 và các đô thị vệ tinh, đô thị sinh thái. 8 . Đối với nhà ở, không phân biệt các loại công trình nhà ở như chung cư cao cấp, nhà ở thương mại, nhà ở xã hội, nhà tái định cư…Thành phố Hà Nội yêu cầu phải có tầng hầm theo chỉ tiêu tính toán nhu cầu đỗ xe; . Đối với công trình công cộng, hỗn hợp, cơ quan như văn phòng, khách sạn, trung tâm thương mại..., các công trình hỗn hợp, dịch vụ đô thị (dạy nghề, văn hóa, thể dục thể thao, vui chơi giải trí, du lịch, tài chính, ngân hàng, bảo hiểm, viễn thông...) cấp thành phố và khu vực, TP. Hà Nội yêu cầu khuyến khích bổ sung diện tích tầng hầm, trong đó phải đảm bảo đáp ứng đủ chỗ đỗ xe cho nhu cầu của bản thân công trình theo quy định. Bảng 1.2. Bảng chỉ tiêu cụ thể quy định diện tích đỗ xe – Thành phố Hà Nội (Công văn số 4174/UBND-ĐT ngày 28/08/2017 của UBND TP Hà Nội) 1.3. Tổng quan về xây dựng tường tầng hầm nhà cao tầng 1.3.1. Công tác khảo sát và quan trắc địa kỹ thuật a. Khảo sát địa kỹ thuật - Trước khi thiết kế xây dựng công trình, cần phải tìm hiểu chi tiết điều kiện cấu tạo địa chất của khu vực xây dựng, tham khảo trước các tài liệu khảo sát địa chất của các công trình trong khu vực đã xây dựng trước.