Tài liệu đề thi học sinh giỏi môn vật lý phần lý thuyết thực hành (3)

KỲ THI HSG NĂM HỌC 2012-2013 Môn: Thực hành Vật lý 9 Điểm bài thi Họ tên: Số BD (Thời gian: 45 phút) Họ tên -chữ ký giám khảo Bằng số: Ngày sinh: 1. Bằng chữ: Trường THCS: 2. B. Phần thực hành. ( 10 điểm) ĐỀ BÀI : NGHIỆM LẠI ĐỘ LỚN CỦA LỰC ĐẨY ACSIMET TÁC DỤNG LÊN VẬT NHÚNG TRONG CHẤT LỎNG Điểm Tối đa NỘI DUNG Đạt được I/ MỤC ĐÍCH: …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… 1 điểm …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… II/ DỤNG CỤ CẦN THIẾT : …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… 1 điểm …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………..……………………… …………………………………………………………..……………………………………………… III/ CÁCH TIẾN HÀNH VÀ KẾT QUẢ ĐO: …………………………………………………………………………………..……………………… …………………………………………………………..……………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… 4,5 …………………………………………………………………………………………………………… điểm …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………..……………………….……………………………………………… …………………………………………………………………………………………….…………… …………………………………………………………………….…………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………….…………………………………………………………… ………………………………………………………………………………….……………………… ………………………………………………………….……………………………………………… ………………………………….……………………………………………………………………… ……….................................................................................................................................... …………………………………………………………………………………..……………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… IV/ RÚT RA KẾT LUẬN : …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… 1,5 điểm …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… * Giải thích nguyên nhân gây sai số (nếu có ): …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… ……………………………........................................................................................................................ V/ KĨ NĂNG, THAO TÁC THỰC HÀNH: …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… 2 điểm …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… BIỂU ĐIỂM CHẤM THỰC HÀNH VẬT LÝ 9 NỘI DUNG ĐIỂM I/ MỤC ĐÍCH : Qua thí nghiệm, kiểm nghiệm lại mối quan hệ giữa độ lớn của lực đẩy Acsimet của chất lỏng tác dụng lên vật nhúng chìm trong nó với trọng lượng của phần chất lỏng bị vật 1 điểm chiếm chỗ. II/ DỤNG CỤ CẦN THIẾT : - Một lực kế 0 - 5N. - Dây buộc, bình nước. - Một vật rắn không thấm nước. - Khay đựng , khăn lau, giá thí nghiệm - Một bình chia độ bỏ lọt vật rắn ( có thể dùng bình nước và bút dạ thay cho bình 1 điểm chia độ) III/ CÁCH TIẾN HÀNH 1. Đo lực đẩy Acsimet: - Dùng lực kế để đo trọng lượng P của vật ngoài không khí. - Nhúng chìm vật vào trong bình nước, dùng lực kế đo hợp lực F của trọng lượng vật P và 1 điểm lực đẩy Acsimet F A của nước tác dụng vào vật . - Lập bảng kết quả. Ghi các giá trị đo được vào bảng. Tính F A. = P - F - Tiến h ành thí nghiệm 3 lần, lấy giá trị trung bình. 2. Đo trọng lượng của phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ: - Đổ nước vào bình chia độ, xác định thể tích nước trong bình : V 1. - Nhúng chìm vật vào bình nước, xác định thể tích (vật + nước) : V 2. - Lấy vật rắn ra khỏi bình. Dùng lực kế đo trọng lượng P 1 của bình nước có thể tích nước V 1 - Đổ thêm nước vào bình sao cho bằng thể tích V 2. ( Lượng nước đổ thêm chính là thể tích phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ). Xác định trọng lượng của bình nước 1 điểm - Lập bảng kết quả. Ghi các giá trị đo được vào bảng. Tính trọng lượng của phần nước đổ thêm vào Pcl = P2 – P1 ( là trọng lượng của phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ). - Tiến hành thí nghiệm 3 lần để lấy giá trị trung bình. ( Nếu dùng bình không có chia độ, dùng bú t dạ đánh dấu mực nước.) 3. So sánh FA và Pcl rồi rút ra kết luận. 0,5điểm 4. Kết quả: Lần đo 1 2 3 Xác định lực đẩy Acsimet F A P (N) F(N) FA = P - F Xác định trọng lượng phần nước bị vật chiếm chỗ: P CL P1 (N) P2 (N) PCL = P1 –P2 2 điểm FA  FA1  FA2  FA3 3 PCL  PCL1  PCL2  PCL3 3 (HS có thể lập 2 bảng kết quả) * Xử lý kết quả TN và rút ra được kết luận cần thiết: 5. Kết luận : F A = Pcl 1 điểm Lực đẩy Acsimet tác dụng lên vật bằng trọng lượng của phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ. - Giải thích được nguyên nhân gây sai số : + Do dụng cụ đo không phải là lý tưởng, do các thiết bị độ chính xác không tuyệt đối. + Do vật bị dính ướt … 0,5 điểm + Do cách đọc kết quả chưa thật chính xác. + Do tính toán. IV/KĨ NĂNG THAO TÁC THỰC HÀNH: - Lấy đủ đồ dùng cho TN trong thời gian ngắn. - Thao tác nhanh nhẹn, cẩn thận , chính xác. ( Làm thí nghiệm với chất lỏng phải sử dụng khay đựng và khăn lau) - Đảm bảo được an toàn cho người và thiết bị. - Bố trí lắp đặt các dụng cụ thí nghiệm trên khay, hợp lý, gọn gàng. - Nắm chắc về cách sử dụng và vai trò của từng dụng cụ , thiết bị trong thí nghiệm. ( đánh giá qua việc kiểm tra vấn đáp trực tiếp từng HS) 2 điểm