Tài liệu đề thi học sinh giỏi hoá học 9 có đáp án

Trêng THCS Yªn L©m §Ò thi häc sinh giái m«n ho¸ häc 9 Thêi gian : 150 phót Ng¬i ra ®Ò : TrÞnh V¨n L©m C©u 1: (3®) 1. H·y gi¶i thÝch sù h×nh thµnh th¹ch nhò trong c¸c hang ®éng. 2. Nªu hiÖn tîng vµ viÕt c¸c ph¬ng tr×nh ph¶n øng gi¶i thÝch c¸c thÝ nghiÖm sau ®©y: * ThÝ nghiÖm 1: ng©m mét ®inh s¾t trong dung dÞch CuSO4 d. * ThÝ nghiÖm 2: cho mét mÈu nh«m kim lo¹i vµo dung dÞch NaOH d. C©u 2: (3®) a) Cã 4 lä chøa 4 dung dÞch mÊt nh·n sau: H 2SO4; Na2SO4;Na2CO3; MgSO4; ChØ ®îc dïng mét ho¸ chÊt duy nhÊt. H·y nhËn biÕt tõng chÊt. b) Cã dung dÞch FeCl2 lÉn t¹p chÊt FeCl3. . Nªu biÖn ph¸p ho¸ häc ®Ó thu lÊy dung dÞch FeCl2 tinh khiÕt? C©u 3: (5®) Cho daõy bieán hoaù sau: A 3 B 1 9 10 4 D 11 F 5 A 2 8 C 6 E H 7 Haõy vieát ñaày ñuû caùc phöông trình phaûn öùng cuûa caùc bieán hoaù treân vaø cho bieát A,B,C,D,E,F,H laø nhöõng chaát gì? Bieát A laø kim loaïi thoâng duïng, maøu traéng xaùm, thöôøng theå hieän hoaù trò II hoaëc III trong hôïp chaát. C©u 4: (3®) Sôc V(lit) CO2 vµo 4 lÝt dung dÞch Ca(OH)2 0,02M thu ®îc 5g kÕt tña tr¾ng. TÝnh V CO2? C©u 5: (5®) Moät dung dòch A chöùa AlCl 3 vaø FeCl3 .Theâm daàn dung dòch NaOH vaøo 100 ml dung dòch A cho ñeán dö .Sau ñoù loïc keát tuûa,röûa saïch,saáy khoâ vaø nung ôû nhieät ñoä cao ñeán khi khoái löôïng khoâng ñoåi thì caân ñöôïc 2 gam. Maët khaùc phaûi duøng heát 400ml AgNO 3 0,2 M ñeå laøm keát tuûa hoaøn toaøn caùc muoái coù trong 50ml dung dòch A. a/ Giaûi thích vaø vieát phöông trình phaûn öùng xaûy ra trong caùc thí nghieäm treân . b/ Tính noàng ñoä M cuûa AlCl3 vaø FeCl3 coù trong dung dòch A . Híng dÉn chÊm C©u 1(4®) 1. Th¹ch nhò lµ kÕt qu¶ l©u dµi cña sù chuyÓn ho¸ lÉn nhau gi÷a hai muèi Ca(HCO3)2 vµ CaCO3. Thµnh phÇn chÝnh cña nói ®¸ v«i lµ CaCO3. Khi gÆp níc ma vµ khÝ CO2 trong kh«ng khÝ, CaCO3 chuyÓn ho¸ thµnh Ca(HCO3)2 tan trong níc, ch¶y qua khe ®¸ vµo trong hang ®éng. DÇn dÇn Ca(HCO3)2 l¹i chuyÓn ho¸ thµnh CaCO3 r¾n, kh«ng tan. Qu¸ tr×nh nµy x¶y ra liªn tôc, l©u dµi t¹o nªn th¹ch 0,5® 1,0® nhò víi nh÷ng h×nh thï kh¸c nhau. CaCO3 (r) + H2O (l) + CO2 (k) Ca(HCO3)2 (dd) 2. * ThÝ nghiÖm 1 +§inh s¾t ®îc m¹ mét líp ®ång mµu ®á, dd CuSO4 bÞ nh¹t dÇn PTHH x¶y ra: Fe + CuSO4  FeSO4 + Cu  * ThÝ nghiÖm 2 +MÈu nh«m tan dÇn, vµ cã bät khÝ tho¸t ra PTHH x¶y ra: 2Al + 2NaOH + 2H2O  2NaAlO2+3H2  0,5® 0,5® 0,5® 0,5® 0,5® C©u 2: (3®) a. TrÝch c¸c dung dÞch ë mçi lä mét Ýt lµm mÈu thö. (0,5®) (2®) - Dïng dung dÞch HCl lµm thuèc thö nhá vµo c¸c mÈu thö èng nghiÖm nµo cã bät khÝ tho¸t ra ®ã lµ dung dÞch Na2CO3. Na2CO3 + 2HCl → 2 NaCl + CO2 + H2O (0,5®) LÊy dung dÞch Na2CO3 (võa nhËn ra) cho vµo c¸c mÈu thö cßn l¹i, mÈu thö nµo cã sñi khÝ ®ã lµ dung dÞch H2SO4 Na2CO3 + H2SO4 → Na2SO4 + CO2 + H2O (0,5®) MÉu thö nµo t¹o kÕt tña tr¾ng lµ dung dÞch MgSO4 Na2CO3 + MgSO4 → Na2SO4 + MgCO3 (r¾n tr¾ng) (0,5®) ChÊt cßn l¹i kh«ng hiÖn tîng lµ Na2SO4 (0,5®) (1®) b. Cho vµo hçn hîp dung dÞch mét Ýt bét s¾t. khuÊy ®Òu chê cho ph¶n øng x¶y ra xong hoµn toµn, läc hçn hîp lo¹i Fe d thu ®îc dd FeCl2 tinh khiÕt v× FeCl3 lµ chÊt oxi ho¸ m¹nh t¸c dông víi Fe. (0,5®) C©u 3 : (5®) 1/ 2Fe + 3 Cl2  2FeCl3 2/ Fe + 2HCl  FeCl2 + H2 3/ 2FeCl3 + 3NaOH  Fe(OH)3 + 3NaCl 4/ 2 Fe(OH)3  Fe2O3 + 3H2O 5/ Fe2O3 + 3CO  3Fe + CO2 6/ FeCl2 + 2NaOH  Fe(OH)2 + 2NaCl 7/ Fe(OH)2  FeO + 2H2O 8/ FeO + H2  Fe + H2O 9/ 2FeCl2 + 3 Cl2  2FeCl3 10/ 2FeCl3 + Fe  3FeCl2 11/ 4 Fe(OH)2 + O2 + 2H2O  4Fe(OH)3 A: Fe ,B :FeCl3 ,C: FeCl2 , D: Fe(OH)3 , E: Fe(OH)2 ,F: Fe2O3 , H: FeO Moãi phöông trình phaûn öùng vieát ñuùng ñöôïc 0,4 ñieåm,vieát ñuùng saûn phaåm nhöng caân baèng sai thì tröø nöûa soá dieåm .Rieâng PT 11 döôïc 1 ñieåm C©u 4: (3®) XÐt 2 trêng hîp v× CO2 + Ca(OH)2 → CaCO3 + H2O (1®) CO2 + Ca(OH)2 → Ca(HCO3)2 n Ca(OH)2 = 0,02 .4 = 0,08 mol n CaCO3 = 5 = 0,05 (mol) 100 XÐt tØ lÖ: n CO2 \ n Ca(OH)2 = 0,05 <1 0,08 Trêng hîp 1: T¹o muèi CaCO3 vµ Ca(OH)2 d CO2 + Ca(OH)2 → CaCO3 + H2O Theo PTHH (1) nCO 2 (1®) (1) nCaCO 3 = 0,05 mol VCO 2 = 0,05 . 22,4 = 0,112 (l) Trêng hîp 2: T¹o ra hai muèi Ca(HCO3)2 . Ca(O3)2 CO2 + Ca(OH)2 → CaCO3 + H2O Mol: 0,05 0,05 0,05 2CO2 + Ca(OH)2 → Ca(HCO3)2 Mol 2(0,08 – 0,05) ( 0,08.2(0,08 – 0,05) (1®) VCO 2 = 22,4[0,05 . 2(0,08 – 0,05)] = 2,464 (lFe → 3FeCl2 C©u 5 : (5®) 2 nFe2O3 = = 0,0125 mol , nAgNO3 = 0,4.0,2 = 0,08 mol (0,5ñ) 160 a/ Giaûi thích vaø vieát phöông trình phaûn öùng : Cho NaOH dö vaøo dung dòchA thì coù Fe(OH)3 keát tuûa, coøn Al(OH)3 tan trong NaOH dö (0,25ñ) FeCl3 + 3NaOH  Fe(OH)3 + 3NaCl x mol x mol AlCl3 + 3NaOH  Al(OH)3 + 3NaCl y mol Al(OH)3 + NaOH  NaAlO2 + 2H2O (1) (0,25ñ) (2) (0,25ñ) (3) Loïc keát tuûa röûa saïch,saáy khoâ, nung ta ñöôïc OÂxít Fe 2O3 2Fe(OH)3  Fe2O3 + 3H2O (4) 2mol 1mol 0,025mol 0,0125mol Khi cho dung dòch A taùc duïng vôùi AgNO3 thì coù caùc phaûn öùng : AlCl3 + 3AgNO3  3AgCl + Al(NO3)3 (5) FeCl3 + 3AgNO3  3AgCl + Fe(NO3)3 (6) b. Töø (4) vaø (1) ta coù nFe(OH)3 = nFeCl3 = 0,025mol 0, 025 Vaäy noàng ñoä M cuûa FeCl3 laø : = 0,25M 0,1 0, 08 Theo deà baøi ta coù soá mol AgNO3 caàn duøng laø: = 1,6 mol 0, 05 Theo (6) n FeCl3 = 3AgNO3 Soá molAgNO3 ñaõ duøng ôû (6) laø:0,025. 3 = 0,075 mol Soá molAgNO3 ñaõ duøng ôû (5) laø : 1,6 mol - 0,075mol = 0,085 mol 0,85 Maø theo (5) nAlCl3 = 3nAgNO3 do ñoù nAlCl3 =  0,28 mol 3 (0,25ñ) (0,25ñ) (0,25ñ) (0,25ñ) (0,25ñ) (0,5ñ) (0,5ñ) (0,25ñ) (0,25ñ) (0,25ñ) (0,25ñ) (0,5ñ) Vaäy noàng ñoä cuûa AlCl3 laø: 0,28 M.