Tài liệu Chuyên đề lập công thức của các chất hữu cơ

HOAHOC.edu.vn Hệ thống tư liệu trực tuyến Dạy học Hóa học dayhoahoc.com – trungtamABC.com hoahoc.edu.vn NGUYÔN MINH TUÊN CHUYÊN ĐỀ PH¦¥NG PH¸P LËp c«ng thøc Cña hîp chÊt h÷u c¬ tháng 9/2011 tháng1 10/2011 hoahoc.edu.vn Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th CHUY N Đ 1 : PHƯƠNG PHÁP L P CÔNG TH C C A H P CH T H U CƠ I. L p công th c phân t h p ch t h u cơ khi bi t công th c đơn gi n nh t Phương pháp gi i - Bư c 1 : Đ t công th c phân t c a h p ch t h u cơ là : (CTĐGN)n (v i n ∈ N* ) - Bư c 2 : Tính đ b t bão hòa ( ∆ ) c a phân t . + Đ i v i m t phân t b t kì thì ∆ ≥ 0 và ∆ ∈ N . + Đ i v i các h p ch t có nhóm ch c ch a liên k t π như nhóm –CHO, –COOH, … thì ∆ ≥ s liên k t π nhóm ch c (vì g c hiđrocacbon cũng có th ch a liên k t π ). - Bư c 3 : D a vào bi u th c ∆ đ ch n giá tr n (n thư ng là 1 ho c 2), t đó suy ra CTPT c a h p ch t h u cơ. ● Lưu ý : Gi s m t h p ch t h u cơ có công th c phân t là CxHyOzNt thì t ng s liên k t π và vòng c a phân t đư c g i là đ b t bão hòa c a phân t đó. Công th c tính đ b t bão hòa : ∆= x(4 − 2) + y(1 − 2) + z(2 − 2) + t(3 − 2) + 2 2x − y + t + 2 (∆ ≥ 0 và ∆ ∈ N) = 2 2 Các ví d minh h a Ví d 1: H p ch t X có CTĐGN là CH3O. CTPT nào sau đây ng v i X ? A. C3H9O3. B. C2H6O2. C. CH3O. D. Không xác đ nh đư c. Hư ng d n gi i Đ t công th c phân t (CTPT) c a X là (CH3O)n (n ∈ N* ). 2n − 3n + 2 2 − n Đ b t bão hòa c a phân t ∆ = = ≥ 0. 2 2 Vì đ b t bão hòa c a phân t ∈ N nên suy ra n = 2. V y công th c phân t c a A là C2H6O2. Đáp án B. Ví d 2: H p ch t X có CTĐGN là C4H9ClO. CTPT nào sau đây ng v i X ? A. C4H9ClO. B. C8H18Cl2O2. C. C12H27Cl3O3. D. Không xác đ nh đư c. Hư ng d n gi i Đ t công th c phân t c a X là (C4H9OCl)n (n ∈ N* ). 8n − 10n + 2 2 − 2n Đ b t bão hòa c a phân t ∆ = = = 1− n ≥ 0 . 2 2 Vì đ b t bão hòa c a phân t ∈ N nên suy ra n = 1. V y công th c phân t c a X là C4H9OCl. Đáp án B. Ví d 3: Axit cacboxylic A có công th c đơn gi n nh t là C3H4O3. A có công th c phân t là : A. C3H4O3. B. C6H8O6. C. C18H24O18. D. C12H16O12. Hư ng d n gi i Đ t công th c phân t c a X là (C3H4O3)n (n ∈ N* ). Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ 1 hoahoc.edu.vn Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th 6n − 4n + 2 2 + 2n 3n 2−n = ≥ ⇒ ≥0⇒ n ≤ 2. 2 2 2 2 Vì đ b t bão hòa c a phân t ∈ N nên suy ra n = 2. Đ b t bão hòa c a phân t ∆ = V y công th c phân t c a X là C6H8O6. Đáp án B. 3n ● Gi i thích t i sao ∆ ≥ : M t ch c axit –COOH có 2 nguyên t O có m t liên k t π. V y 2 3n . M t khác, g c hiđrocacbon c a phân t phân t axit có 3n nguyên t O thì có s liên k t π là 2 axit cũng có th có ch a liên k t π. II. L p công th c đơn gi n nh t, công th c phân t h p ch t h u cơ khi bi t thành ph n ph n trăm v kh i lư ng c a các nguyên t ; kh i lư ng c a các nguyên t và kh i lư ng phân t c a h p ch t h u cơ Phương pháp gi i - Bư c 1 : L p t l mol c a các nguyên t trong h p ch t h u cơ : %C %H %O %N m C m H m O m N (1) : : : = : : : 12 1 16 14 12 1 16 14 - Bư c 2 : Bi n đ i t l trên thành t l c a các s nguyên đơn gi n nh t (thư ng ta l y các s trong dãy (1) chia cho s bé nh t c a dãy đó. N u dãy s thu đư c v n chưa ph i là dãy s nguyên t i gi n thì ta bi n đ i ti p b ng cách nhân v i 2 ; 3 ;…), suy ra công th c đơn gi n nh t. - Bư c 3 : Đ t CTPT = (CTĐGN)n ⇒ n.MCTĐGN = M (M là KLPT c a h p ch t h u cơ) ⇒ n ⇒ CTPT c a h p ch t h u cơ. nC : n H : nO : nN = Các ví d minh h a Ví d 1: M t ch t h u cơ A có 51,3% C ; 9,4% H ; 12% N ; 27,3% O. T kh i hơi c a A so v i không khí là 4,034. a. Xác đ nh CTĐGN c a A. b. Xác đ nh CTPT c a A. Hư ng d n gi i a. Xác đ nh CTĐGN c a A : 51,3 9, 4 27,3 12 : : : = 4, 275 : 9, 4 :1, 706 : 0,857 = 5 :11: 2 :1 12 1 16 14 V y công th c đơn gi n nh t c a A là C5H11O2N. b. Xác đ nh CTPT c a A : Đ t công th c phân t c a A là (C5H11O2N)n. Theo gi thi t ta có : (12.5 + 11 + 16.2 + 14).n = 4,034.29 ⇒ n = 1 V y công th c phân t c a A là C5H11O2N. Ta có : n C : n H : n O : n N = 2 Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ HOAHOC.edu.vn Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th Ví d 2: Ch t h u cơ A ch a 7,86% H ; 15,73% N v kh i lư ng. Đ t cháy hoàn toàn 2,225 gam A thu đư c CO2, hơi nư c và khí nitơ, trong đó th tích khí CO2 là 1,68 lít (đktc). CTPT c a A là (bi t MA < 100) : A. C6H14O2N. B. C3H7O2N. C. C3H7ON. D. C3H7ON2. Hư ng d n gi i Ta có : n C = n CO2 = 1, 68 0,9 = 0, 075 mol ⇒ mC = 0,9 gam ⇒ %C = .100 = 40, 45% . 22, 4 2, 225 Do đó : %O = (100 – 40,45 – 15,73 – 7,86)% = 35,96%. 40, 45 7,86 35,96 15,73 = 3,37 : 7,86 : 2, 2475 :1,124 = 3 : 7 : 2 :1 nC : n H : n O : n N = : : : 12 1 16 14 ⇒ Công th c đơn gi n nh t c a A là C3H7O2N. Đ t công th c phân t c a A là (C3H7O2N)n. Theo gi thi t ta có : (12.3 + 7 + 16.2 + 14).n < 100 ⇒ n < 1,12 ⇒ n =1 V y công th c phân t c a A là C3H7O2N. Đáp án B. Ví d 3: M t h p ch t h u cơ Z có % kh i lư ng c a C, H, Cl l n lư t là : 14,28% ; 1,19% ; 84,53%. CTPT c a Z là : A. CHCl2. B. C2H2Cl4. C. C2H4Cl2. D. m t k t qu khác. Hư ng d n gi i 14, 28 1,19 84,53 Ta có : n C : n H : n Cl = : : = 1:1: 2 12 1 3, 35 ⇒ công th c đơn gi n nh t c a Z là CHCl2. Đ t công th c phân t c a A là (CHCl2)n (n ∈ N* ). 2n − 3n + 2 2 − n Đ b t bão hòa c a phân t ∆ = = ≥ 0. 2 2 Vì đ b t bão hòa c a phân t ∈ N nên suy ra n=2. V y công th c phân t c a Z là : C2H2Cl4. Đáp án B. Ví d 4: Ch t h u cơ X có M = 123 và kh i lư ng C, H, O và N trong phân t theo th t t l v i 72 : 5 : 32 : 14. CTPT c a X là : A. C6H14O2N. B. C6H6ON2. C. C6H12ON. D. C6H5O2N. Hư ng d n gi i 72 5 32 14 Ta có : n C : n H : n O : n N = : : : = 6 : 5 : 2 :1 . 12 1 16 14 Căn c vào các phương án ta th y CTPT c a X là : C6 H5O2N. Đáp án D. Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ 3 HOAHOC.edu.vn Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th III. L p công th c phân t c a h p ch t h u cơ d a vào k t qu c a quá trình phân tích đ nh lư ng. Cách 1 : T các gi thi t c a đ bài, ta ti n hành l p CTĐGN r i t đó suy ra CTPT. Phương pháp gi i - Bư c 1 : T gi thi t ta tính đư c nC, nH, nN ⇒ mC, mH, mN. Áp d ng đ nh lu t b o toàn kh i lư ng cho các nguyên t trong h p ch t h u cơ (hchc), suy ra mO (trong hchc)= mhchc - mC - mH - mN ⇒ n O (trong hchc) - Bư c 2 : L p t l mol c a các nguyên t trong h p ch t h u cơ : n C : n H : nO : n N (1) - Bư c 3 : Bi n đ i t l trên thành t l c a các s nguyên đơn gi n nh t (thư ng ta l y các s trong dãy (1) chia cho s bé nh t c a dãy đó. N u dãy s thu đư c v n chưa ph i là dãy s nguyên t i gi n thì ta bi n đ i ti p b ng cách nhân v i 2 ; 3 ;…), suy ra công th c đơn gi n nh t. - Bư c 4 : Đ t CTPT = (CTĐGN)n ⇒ n.MCTĐGN = M (M là KLPT c a h p ch t h u cơ) ⇒ n ⇒ CTPT c a h p ch t h u cơ. Các ví d minh h a Ví d 1: Khi đ t cháy hoàn toàn m t amin đơn ch c X, thu đư c 16,80 lít khí CO2 ; 2,80 lít N2 (các th tích đo đktc) và 20,25 gam H2O. CTPT c a X là : A. C4H9N. B. C3H7N. C. C2H7N. D. C3H9N. Hư ng d n gi i Ta có : 16,8 20, 25 = 0, 75 mol; n H = 2.n H 2O = 2. = 2, 25 mol; 22, 4 18 2,8 = 2. = 0, 25 mol. 22, 4 n C = n CO2 = n N = 2.n N2 ⇒ n C : n H : n N = 0, 75 : 2, 25 : 0, 25 = 3 : 9 :1 . Căn c vào các phương án ta th y CTPT c a X là C3H9N. Đáp án D. Ví d 2: Oxi hóa hoàn toàn 4,02 gam m t h p ch t h u cơ X ch thu đư c 3,18 gam Na2CO3 và 0,672 lít khí CO2. CTĐGN c a X là : A. CO2Na. B. CO2Na2. C. C3O2Na. D. C2O2Na. Hư ng d n gi i Ta có : n Na = 2.n Na 2CO3 = 2. 3,18 6, 72 3,18 = 0, 06 mol; n C = n CO2 + n Na 2CO3 = + = 0, 06 mol 106 22, 4 106 4, 02 − 0, 06.23 − 0, 06.12 = 0,12 mol ⇒ n C : n H : n O := 0, 06 : 0, 06 : 0,12 = 1:1: 2 16 V y CTĐGN c a X là : CNaO2. Đáp án A. Trên đây là nh ng ví d đơn gi n. Ngoài ra có nh ng bài t p đ tìm công th c phân t c a h p ch t h u cơ ta ph i áp d ng m t s đ nh lu t như : đ nh lu t b o toàn nguyên t , đ nh lu t b o toàn kh i lư ng. Đ i v i nh ng bài t p mà lư ng ch t ph n ng và lư ng s n ph m thu đư c là nh ng đ i lư ng có ch a tham s , khi đó ta s d ng phương pháp t ch n lư ng ch t đ chuy n bài t p ph c t p thành bài t p đơn gi n. ⇒ n O (hchc) = 4 Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ HOAHOC.edu.vn Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th Ví d 3: Đ t cháy hoàn toàn m gam m t amin X b ng lư ng không khí v a đ thu đư c 17,6 gam CO2, 12,6 gam H2O và 69,44 lít N2 (đktc). Gi thi t không khí ch g m N2 và O2 trong đó oxi chi m 20% th tích không khí. X có công th c là : A. C2H5NH2. B. C3H7NH2. C. CH3NH2. D. C4H9NH2. Hư ng d n gi i 17, 6 12, 6 Ta có : n C = n CO2 = = 0, 4 mol; n H = 2.n H 2O = 2. = 1, 4 mol . 44 18 Áp d ng đ nh lu t b o toàn nguyên t đ i v i oxi suy ra : 2.n CO2 + n H2O n O2 ( kk) = = 0, 75 mol ⇒ n N2 (kk) = 0, 75.4 = 3 mol. 2 69, 44 Do đó : n N( hchc) = 2.( − 3) = 0, 2 mol ⇒ n C : n H : n N = 0, 4 :1, 4 : 0, 2 = 2 : 7 :1 22, 4 Căn c vào các phương án ta th y công th c c a X là C2H5NH2. Đáp án A. Ví d 4: Đ t cháy hoàn toàn 1,47 gam ch t h u cơ X (ch ch a C, H, O) b ng 1,0976 lít khí O2 ( đktc) lư ng dùng v a đ thì sau thí nghi m thu đư c H2O, 2,156 gam CO2. Tìm CTPT c a X, bi t t kh i hơi c a X so v i không khí n m trong kho ng 3< d X < 4. A. C3H4O3. B. C3H6O3. C. C3H8O3. D. Đáp án khác. Hư ng d n gi i Áp d ng đ nh lu t b o toàn kh i lư ng ta có : m X + mO2 = mCO2 + mH2O ⇒ mH2O = 0,882 gam 2,156 0,882 = 0, 049 mol; n H = 2.n H2O = 2. = 0, 098 mol 44 18 1, 47 − 0, 049.12 − 0, 098 ⇒ n O (hchc) = = 0, 049 mol 16 ⇒ n C : n H : n O = 0, 049 : 0, 098 : 0,049 = 1: 2 :1 ⇒ CTĐGN c a X là : CH2O n C = n CO2 = Đ t công th c phân t c a X là (CH2O) n. Theo gi thi t ta có : 3.29 < 30n < 4.29 ⇒ 2,9 < n < 3,87 ⇒ n=3 V y CTPT c a X là C3H6O3. Đáp án B. Ví d 5: Đ t cháy hoàn toàn 1,88 gam ch t h u cơ A (ch a C, H, O) c n 1,904 lít O2 (đktc) thu đư c CO2 và hơi nư c theo t l th tích 4 : 3. Hãy xác đ nh công th c phân t c a A. Bi t t kh i c a A so v i không khí nh hơn 7. A. C8H12O5. B. C4H8O2. C. C8H12O3. D. C6H12O6. Hư ng d n gi i Theo gi thi t: 1,88 gam A + 0,085 mol O2 → 4a mol CO2 + 3a mol H2O. Áp d ng đ nh lu t b o toàn kh i lư ng ta có : m CO2 + m H 2O = 1,88 + 0, 085.32 = 46 gam Ta có : 44.4a + 18.3a = 46 ⇒ a = 0,02 mol Trong ch t A có: nC = 4a = 0,08 mol ; nH = 3a.2 = 0,12 mol ; nO = 4a.2 + 3a − 0,085.2 = 0,05 mol ⇒ nC : nH : nO = 0,08 : 0,12 : 0,05 = 8 : 12 : 5 Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ 5 Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th V y công th c c a ch t h u cơ A là C8H12O5 có MA < 203 Đáp án A. Ví d 6: Phân tích x gam ch t h u cơ X ch thu đư c a gam CO2 và b gam H2O. Bi t 3a = 11b và 7x = 3(a + b). T kh i hơi c a X so v i không khí nh hơn 3. CTPT c a X là : A. C3H4O. B. C3H4O2. C. C3H6O. D. C3H6O2. Hư ng d n gi i Đ đơn gi n cho vi c tính toán ta ch n : b = 18 gam ⇒ a = 66 gam, x = 36 gam. Ta có : 66 18 36 − 1,5.12 − 2 n C = n CO2 = = 1,5 mol; n H = 2.n H2O = 2. = 2 mol; n O(hchc) = = 1 mol. 44 18 16 ⇒ n C : n H : n O = 1,5 : 2 :1 = 3 : 4 : 2 Căn c vào các phương án ta th y CTPT c a X là C3H4O2. Đáp án B. Ví d 7: Đ t cháy hoàn toàn m gam ancol X, s n ph m thu đư c cho đi qua bình đ ng dung d ch nư c vôi trong dư th y kh i lư ng bình tăng thêm p gam và có t gam k t t a. Công th c c a X là m+p (Bi t p = 0,71t ; t = ): 1, 02 A. C2H5OH. B. C3H5(OH)3. C. C2H4(OH)2. D. C3H5OH. Hư ng d n gi i m+p = 100 gam 1,02 ⇒ p = 71 gam ; m = 31 gam G i công th c t ng quát c a ancol R là CxHyOz Phương trình ph n ng : Ch n t = Cx H y Oz + (x + CO2 y z − )O  → 4 2 2 xCO 2 + y H O (1) 2 2 + Ca(OH)2  → CaCO3 + H2O (2) Theo phương trình (2) ⇒ n C = n CO = n CaCO = 1 mol 2 3 Kh i lư ng bình tăng lên: p = m CO + m H O 2 2 ⇒ m H O = 71 − 44 = 27 gam ⇒ n H O = 1,5 mol 2 2 Vì n H O > n CO nên ancol X là ancol no 2 2 31 − (12 + 1,5.2) = 1 mol 16 V y ta có x : y : z = nC : nH : nO = 1 : 3 : 1 nO = Đ t công th c phân t (CTPT) c a X là (CH3O)n (n ∈ N* ). 2n − 3n + 2 2 − n Đ b t bão hòa c a phân t ∆ = = ≥ 0. 2 2 Vì đ b t bão hòa c a phân t ∈ N nên suy ra n = 2. V y công th c phân t c a A là C2H6O2 hay CTCT là C2H4(OH)2. Đáp án C. 6 Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th Ví d 8: H n h p X g m 2 hiđrocacbon A và B có kh i lư ng a gam. N u đem đ t cháy hoàn toàn 132a 45a X thì thu đư c gam CO2 và gam H2O. N u thêm vào X m t n a lư ng A có trong X r i 41 41 165a 60,75a đ t cháy hoàn toàn thì thu đư c gam CO2 và gam H2O. Tìm công th c phân t c a 41 41 A và B. Bi t X không làm m t màu dung d ch nư c brom và A, B thu c lo i hiđrocacbon đã h c. Hư ng d n gi i Gi s a = 41 gam Khi đ t cháy X: n CO = 2 132 45 = 3 mol ; n H O = = 2,5 mol 2 44 18 165 60,75 1 A: n CO = = 3,75 mol ; n H O = = 3,375 mol 2 2 2 44 18 1 V y khi đ t cháy A ta thu đư c: n CO = 0, 75 mol ; n H O = 0,875 mol 2 2 2 Khi đ t cháy X + Vì n CO < n H O ⇒ A là hiđrocacbon no 2 2 G i công th c c a A là CnH2n + 2 Phương trình ph n ng : → 2n CO2 + 2(n+1) H2O 2CnH2n + 2 + (3n + 1) O2  nH O 2 Ta có n CO 2 = 2(n + 1) 0,875 = ⇒n=6 2n 0, 75 V y công th c phân t c a A là C6H14 Khi đ t cháy B ta thu đư c s mol c a H2O và CO2 là : n CO = 3 − 0, 75.2 = 1, 5 mol ⇒ nC = 1,5 mol 2 n H O = 2, 5 − 0,875.2 = 0, 75 mol ⇒ n H = 1,5 mol 2 ⇒ nC : nH = 1,5 : 1,5 = 1 : 1 V y công th c đơn gi n nh t c a B là CH, công th c phân t c a B là CnHn Theo gi thi t B không làm m t màu dung d ch nư c brom ⇒ B ch có th là aren CnH2n-6 ⇒ s nguyên t H = 2.s nguyên t C – 6 Hay n = 2n – 6 ⇒ n = 6 V y công th c c a B là C6H6. ● Chú ý : Đ i v i nh ng d ng bài t p : “Đ t cháy (oxi hóa) hoàn toàn m t h p ch t h u cơ X. Cho toàn b s n ph m cháy vào bình đ ng dung d ch Ca(OH)2 ho c Ba(OH)2 …” thì : + Kh i lư ng bình tăng = t ng kh i lư ng c a CO2 và H2O. + Kh i lư ng dung d ch tăng = t ng kh i lư ng c a CO2 và H2O – kh i lư ng c a k t t a CaCO3 ho c BaCO3. + Kh i lư ng dung d ch gi m = kh i lư ng c a k t t a CaCO3 ho c BaCO3 – t ng kh i lư ng c a CO2 và H2O. Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ 7 Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th Ví d 9: Đ t cháy hoàn toàn m t hiđrocacbon X th khí. S n ph m cháy thu đư c cho h p th h t vào dung d ch Ca(OH)2 th y có 10 gam k t t a xu t hi n và kh i lư ng bình đ ng dung d ch Ca(OH)2 tăng 16,8 gam. L c b k t cho nư c l c tác d ng v i dung d ch Ba(OH)2 dư l i thu đư c k t t a, t ng kh i lư ng hai l n k t t a là 39,7 gam. CTPT c a X là : A. C3H8. B. C3H6. C. C3H4. D. K t qu khác. Hư ng d n gi i Các ph n ng x y ra : CO2 + Ca(OH)2 → CaCO3 + H2O (1) 0,1 mol: 0,1 ← 2CO2 + Ca(OH)2 → Ca(HCO3)2 (2) x mol: 2x → Ca(HCO3)2 + Ba(OH)2 → BaCO3 + CaCO3 + H2O (3) mol: x x → x → Theo các phương trình ph n ng và gi thi t ta có : 10 + 197x + 100x = 39,7 ⇒ x = 0,1 mol T ng s mol CO2 sinh ra t ph n ng đ t cháy X là : 2.0,1 + 0,1 = 0,3 mol Kh i lư ng bình tăng = m CO + m H O = 16,8 gam ⇒ m H O = 16,8 − 0,3.44 = 3, 6 gam 2 2 2 ⇒ n H = 2.n H2O = 0, 4 mol ⇒ n C : n H = 0,3 : 0, 4 = 3 : 4 V y CTPT c a X là C3H4. Đáp án C. Ví d 10: Đ t cháy hoàn toàn m t h p ch t h u cơ X c n 6,72 lít O2 (đktc). S n ph m cháy g m cháy h p th h t vào bình đ ng dung d ch Ba(OH)2 th y có 19,7 gam k t t a xu t hi n và kh i lư ng dung d ch gi m 5,5 gam. L c b k t t a đun nóng nư c l c l i thu đư c 9,85 gam k t t a n a. CTPT c a X là : A. C2H6. B. C2H6O. C. C2H6O2. D. Không th xác đ nh. Hư ng d n gi i Các ph n ng x y ra khi cho s n ph m cháy vào bình đ ng dung d ch Ba(OH)2 : CO2 + Ba(OH)2 → BaCO3 + H2O (1) 2CO2 + Ba(OH)2 → Ba(HCO3)2 (2) (3) Ba(HCO3)2 → BaCO3 + CO2 + H2O Theo (1) : n CO 2 (pö ) = n BaCO = 0,1 mol 3 Theo (2), (3): n CO (pö ) = 2.n Ba(HCO ) = 2.n BaCO = 0,1 mol 2 3 2 3 T ng s mol CO2 sinh ra t ph n ng đ t cháy h p ch t h u cơ là 0,2 mol. Theo gi thi t kh i lư ng dung d nh gi m 5,5 gam nên ta có : 19,7 − 0,2.44 − m H O = 5,5 ⇒ m H O = 5,4 gam ⇒ n H = 2.n H O = 0,6 mol. 2 2 2 Áp d ng đinh lu t b o toàn nguyên t đ i v i oxi ta có : n O(hchc) = 2.n CO2 + n H2O − 2.n O2 (bñ ) = 2.0, 2 + 0,3 − 0,3.2 = 0,1 mol ⇒ n C : n H : n O = 0, 2 : 0, 6 : 0,1 = 2 : 6 :1 V y CTPT c a X là C2H6O. Đáp án A. 8 Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th Cách 2 : Áp d ng đ nh lu t b o toàn nguyên t Phương pháp gi i - Bư c 1 : T gi thi t ta có th xác đ nh đư c thành ph n nguyên t trong h p ch t, riêng đ i v i nguyên t oxi có nh ng trư ng h p ta không th xác đ nh chính xác trong h p ch t c n tìm có oxi hay không, trong nh ng trư ng h p như v y ta gi s là h p ch t có oxi. - Bư c 2 : Đ t công th c phân t c a h p ch t : CxHyOzNt . L p sơ đ chuy n hóa : CxHyOzNt + O2 → CO2 + H2O + N2 - Bư c 3 : Áp d ng đ nh lu t b o toàn nguyên t đ tìm s nguyên t C, H, O, N… trong h p ch t, suy ra công th c c a h p ch t CxHyOzNt  n C(Cx H yOz N t ) = n C(CO2 ) x =  y = n H(C x H yOz Nt ) = n H(H2O)   ⇔   n N(Cx HyOz Nt ) = n N( N2 ) z = n t =  + n O(O2 ) = n O(CO2 ) + n O(H2O)  O(C x H yOz Nt ) ●Lưu ý : - N u không tính đư c z h trên thì ta tính z b ng công th c: z = M − 12x − y − 14t 16 (M là kh i lư ng phân t c a h p ch t h u cơ) - Đ đ t đư c công th c phân t c a h p ch t thì đi u quan tr ng nh t là ta ph i xác đ nh đư c thành ph n nguyên t c a h p ch t đó vì các h p ch t khác nhau s có thành ph n nguyên t khác nhau. Các ví d minh h a Ví d 11: Khi đ t 1 lít khí X c n 6 lít O2 thu đư c 4 lít CO2 và 5 lít hơi H2O (các th tích khí đo cùng đi u ki n nhi t đ , áp su t). CTPT c a X là : A. C4H10O. B. C4H8O2. C. C4H10O2. D. C3H8O. Hư ng d n gi i Sơ đ ph n ng : CxHyOz → + O2  CO2 + H2O (1) lít: 1 6 4 5 Áp d ng đinh lu t b o toàn nguyên t đ i v i các nguyên t C, H, O ta có : 1.x = 4.1 x = 4   ⇒  y = 10 1.y = 5.2 1.z + 6.2 = 4.2 + 5.1  z = 1   V y công th c phân t c a X là C4H10O. Đáp án A. Ví d 12: Đ t cháy hoàn toàn 10 ml m t este c n dùng h t 45 ml O2, thu đư c V CO2 : V H2O = 4 : 3. Ngưng t s n ph m cháy th y th tích gi m 30 ml. Các th tích đo cùng đi u ki n. Công th c c a este đó là : A. C8H6O4. B. C4H6O2. C. C4H8O2 D. C4H6O4. Hư ng d n gi i Theo gi thi t suy ra : V H2O = 30 ml ; V CO2 = 40 ml Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ 9 Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th Sơ đ ph n ng : CxHyOz + O2 → CO2 + H2O ml : 10 45 40 30 Áp d ng đ nh lu t b o toàn nguyên t cho các nguyên t C, H, O ta có : 10.x = 40.1 x = 4   ⇔ y = 6 10.y = 30.2 10.z + 45.2 = 40.2 + 30.1 z = 2   V y este có công th c là : C4 H6O2 Đáp án B. Ví d 13: Đ t cháy 1 lít hơi hiđrocacbon v i m t th tích không khí (lư ng dư). H n h p khí thu đư c sau khi hơi H2O ngưng t có th tích là 18,5 lít, cho qua dung d ch KOH dư còn 16,5 lít, cho h n h p khí đi qua ng đ ng photpho dư thì còn l i 16 lít. Xác đ nh CTPT c a h p ch t trên bi t các th tích khí đo cùng đi u ki n nhi t đ , áp su t và O2 chi m 1/5 không khí, còn l i là N2. A. C2H6. B. C2H4. C. C3H8. D. C2H2. Theo gi thi t, ta có : VCO2 Hư ng d n gi i = 2 lít ; VO 2 (dư) = 0,5 lít ; VN 2 = 16 lít ⇒ VO 2 (ban đ u) = 4 lít. Sơ đ ph n ng : CxHy + O2 → CO2 + H2O + O2 dư lít: 1 4 2 a 0,5 Áp d ng đ nh lu t b o toàn nguyên t đ i v i các nguyên t C, H, O ta có : 1.x = 2.1 x = 2   ⇔ y = 6 1.y = a.2  4.2 = 2.2 + a + 0.5.2 a = 3   ⇒ Công th c c a hiđrocacbon là C2H6. Đáp án A. Ví d 14: Cho 0,5 lít h n h p g m hiđrocacbon và khí cacbonic vào 2,5 lít oxi (l y dư) r i đ t. Th tích c a h n h p thu đư c sau khi đ t là 3,4 lít. Cho h n h p qua thi t b làm l nh, th tích h n h p khí còn l i 1,8 lít và cho l i qua dung d ch KOH ch còn 0,5 lít khí. Th tích các khí đư c đo trong cùng đi u ki n. Tên g i c a hiđrocacbon là : A. propan. B. xiclobutan. C. propen. D. xiclopropan. Theo gi thi t, ta có : VH2O Hư ng d n gi i = 1, 6 lít ; VCO 2 = 1, 3 lít ; VO 2 (dư) = 0,5 lít. Sơ đ ph n ng : (CxHy + CO2) + O2 → CO2 + H2O + O2 dư lít: a b 2,5 1,3 1,6 0,5 Áp d ng đ nh lu t b o toàn nguyên t đ i v i các nguyên t C, H, O ta có : a.x + b.1 = 1,3 x = 3 a.y = 1, 6.2 y = 8   ⇔   b.2 + 2, 5.2 = 1,3.2 + 1, 6.1 + 0,5.2 a = 0, 4 a + b = 0, 5 b = 0,1   ⇒ Công th c c a hiđrocacbon là C3H8. 10 Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th Đáp án A. IV. L p CTPT c a h p ch t h u cơ d a trên s thay đ i áp su t trư c và sau khi đ t cháy hoàn toàn h p ch t h u cơ trong bình kín (khí nhiên k ). Phương pháp gi i - Bư c 1 : Đ t công th c phân t c a h p ch t h u cơ. Ch n lư ng ch t h u cơ ph n ng (n u đ bài chưa cho bi t, thư ng ch n s mol c a h p ch t h u cơ là 1 mol), suy ra lư ng O2 c n cho ph n ng đ t cháy hoàn toàn h p ch t h u cơ (d a vào ph n ng). - Bư c 2 : Vi t phương trình ph n ng cháy. Căn c vào phương trình ph n ng suy ra s mol các ch t đã ph n ng; s mol ch t dư và s mol s n ph m t o thành. - Bư c 3 : Tính t ng s mol khí trư c và sau ph n ng. L p bi u th c liên quan gi a s mol khí và áp su t, nhi t đ c a bình ch a đ đư c phương trình liên quan đ n s nguyên t c a các nguyên t trong h p ch t. T đó tìm đư c s nguyên t c a các nguyên t , suy ra công th c phân t . ● Lưu ý : M i quan h gi a s mol khí và áp su t, nhi t đ khi th c hi n ph n ng trong bình kín có th tích không đ i : n1 = p1V pV n pT ; n2 = 2 ⇒ 1 = 1 2 RT1 RT2 n2 p2 T1 N u T2=T1 thì ta có : n1 p1 = n 2 p2 Các ví d minh h a Ví d 1: X m ch h có công th c C3 Hy. M t bình có dung tích không đ i ch a h n h p khí X và O2 dư 150oC, có áp su t 2atm. B t tia l a đi n đ đ t cháy X sau đó đưa bình v 150oC, áp su t bình v n là 2atm. Công th c phân t c a X là : A. C3H8. B. C3H4. C. C3H6. D. A ho c B ho c C. Hư ng d n gi i Đ đơn gi n cho vi c tính toán ta ch n s mol c a X là 1 mol. Phương trình ph n ng : y y to C3 H y + (3 + )O 2  3CO 2 + → HO 4 2 2 (1) y y (3 + ) 3 4 2 o 150 C nư c th hơi và gây áp su t lên bình ch a. Vì trư c và sau ph n ng nhi t đ không đ i, áp su t không đ i nên s mol khí trong bình cũng không thay đ i, suy ra : T ng s mol khí tham gia ph n ng = T ng s mol khí và hơi thu đư c mol: 1 y y ⇒ 1 + (3 + ) = 3 + ⇒y = 4 4 2 V y công th c phân t c a X là C3H4. Đáp án B. Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ 11 Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th Ví d 2: N p m t h n h p khí có 20% th tích ankan A (CnH2n+2) và 80% th tích O2 (dư) vào khí nhiên k . Sau khi cho n r i cho hơi nư c ngưng t nhi t đ ban đ u thì áp su t trong khí nhiên k gi m đi 2 l n. Công th c phân t c a ankan A là : A. CH4. B. C2H6. C. C3H8 . D. C4H10. Hư ng d n gi i Đ đơn gi n cho vi c tính toán ta ch n s mol c a A là 1 mol và c a O2 là 4 mol (Vì ankan chi m 20% và O2 chi m 80% v th tích). Phương trình ph n ng : bđ: 1 3n + 1 to ) O2  nCO2 + (n + 1)H2 O → 2 4 pư: 1 ( C n H2 n+ 2 + ( 3n + 1 ) 2 n (n+1) (1) : mol : mol 3n + 1 n (n+1) : mol ) 2 Vì sau ph n ng hơi nư c đã ngưng t nên ch có O2 dư và CO2 gây áp su t nên bình ch a. T ng s mol khí trư c ph n ng : n1 = 1 + 4 = 5 mol spư: 0 4- ( 3n + 1 ) + n = (3,5 – 0,5n) mol 2 Do nhi t đ trư c và sau ph n ng không đ i nên : T ng s mol khí sau ph n ng : n2 = 4 - ( n1 p1 p 5 = ⇒ = 1 =2⇒n =2 n 2 p2 3,5 − 0,5n 0,5p1 V y A là C2 H6. Đáp án B. Ví d 3: Trong m t bình kín ch a hơi este no, đơn ch c, m ch h A (CnH2nO2) và m t lư ng O2 g p đôi lư ng O2 c n thi t đ đ t cháy h t A nhi t đ 140oC và áp su t 0,8 atm. Đ t cháy hoàn toàn A r i đưa v nhi t đ ban đ u, áp su t trong bình lúc này là 0,95 atm. A có công th c phân t là : A. C2H4O2. B. C3H6O2. C. C4H8O2. D. C5H10O2. Hư ng d n gi i Đ đơn gi n cho vi c tính toán ta ch n s mol c a A là 1 mol thì t gi thi t và phương trình ph n ng ta th y s mol O2 đem ph n ng là (3n – 2). Phương trình ph n ng : 3n − 2 to C n H 2n O2 + ( )O 2  nCO 2 + nH 2 O → (1) 2 bđ: 1 3n - 2 : mol pư: 1 ( 3n − 2 ) 2 n n : mol 3n − 2 ) n n : mol 2 140oC nư c th hơi và gây áp su t lên bình ch a. T ng s mol khí trư c ph n ng : n1 = 1 + 3n – 2 = (3n – 1) mol spư: 12 0 ( Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th 3n − 2 ) + n + n = (3,5n – 1) mol 2 Do nhi t đ trư c và sau ph n ng không đ i nên : T ng s mol khí sau ph n ng : n2 = ( n1 p1 3n − 1 0,8 = ⇒ = ⇒n=3 n 2 p2 3,5n − 1 0, 95 V y A là C3 H6O2. Đáp án B. Ví d 4: Tr n m t hiđrocacbon X v i lư ng O2 v a đ đ đ t cháy h t X, đư c h n h p A 0oC và áp su t P1. Đ t cháy hoàn toàn X, thu đư c h n h p s n ph m B 218,4oC có áp su t P2 g p 2 l n áp su t P1. Công th c phân t c a X là : A. C4H10. B. C2H6. C. C3H6. D. C3H8. Hư ng d n gi i Đ đơn gi n cho vi c tính toán ta ch n s mol c a X (CxHy) là 1 mol thì t gi thi t và phương y trình ph n ng ta th y s mol O2 đem ph n ng là (x + ) . 4 Phương trình ph n ng : y y to C x H y + (x + )O2  xCO2 + → HO 4 2 2 bđ: 1 pư: 1 spư: y (x + ) 4 y (x + ) 4 0 218,4oC nư c : mol x y 2 y 2 th hơi và gây áp su t lên bình ch a. 0 (1) x : mol : mol y T ng s mol khí trư c ph n ng : n1 = [1 + (x + ) ] mol 4 y ) mol T ng s mol khí sau ph n ng : n2 = (x + 2 Do nhi t đ trư c và sau ph n ng thay đ i đ i nên : y 1+ x + n1 p1T2 p1 (218, 4 + 273) 4 = 0,9 ⇒ 0,2y − 0,1x = 1 ⇒ x = 2 = = = 0,9 ⇒  y n 2 p2 T1 2p1.273 y = 6 x+ 2 V y A là C2 H6. Đáp án B. Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ 13 Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th V. Bi n lu n tìm công th c c a h p ch t h u cơ Phương pháp gi i Có m t s bài t p tìm công th c c a h p ch t h u cơ, khi đã khai thác h t các gi thi t mà đ bài cho nhưng v n không tìm đư c s nguyên t c a các nguyên t trong h p ch t. Trong nh ng trư ng h p như v y ta ph i bi n lu n đ tìm s nguyên t c a các nguyên t . Phương pháp thư ng s d ng là ch n nghi m nguyên c a phương trình có ch a hai ho c ba n s . C th như sau : - Bư c 1 : Căn c vào gi thi t đ suy ra thành ph n nguyên t c a h p ch t h u cơ. Đ t CTPT c a h p ch t h u cơ là : CxHy, CxHyOz, CxHyOzNt,… - Bư c 2 : L p phương trình theo kh i lư ng mol c a h p ch t : 12x + y +16z + … = M (M là kh i lư ng mol) ho c phương trình khác có liên quan đ n s nguyên t c a các nguyên t trong h p ch t h u cơ. - Bư c 3 : Bi n lu n đ ch n nghi m x, y, z,… Đ i v i h p ch t CxHy, CxHyOz thì căn c vào đi u ki n ∆ ≥ 0 ta suy ra y ≤ 2x + 2 ; đ i v i h p ch t CxHyNt thì y ≤ 2x + t + 2. Các ví d minh h a Ví d 1: Hiđrocacbon A có t kh i so v i He b ng 14. CTPT c a A là : A. C4H10. B. C4H6. C. C4H4. D. C4H8. Hư ng d n gi i Theo gi thi t ta có : MA = 14.MHe = 14.4 = 56 gam/mol Đ t công th c phân t c a h p ch t A là CxHy (y ≤ 2x + 2), ta có : x = 4 12x + y = 56 ⇒  y = 8 V y công th c phân t c a A là C4H8 Đáp án D. Ví d 2: M t h p ch t h u cơ A có t kh i so v i không khí b ng b ng 2. Đ t cháy hoàn toàn A b ng khí O2 thu đư c CO2 và H2O. Có bao nhiêu công th c phân t phù h p v i A ? A. 2. B. 1. C. 3. D. 4. Hư ng d n gi i Theo gi thi t ta có : MA = 29.2 = 58 gam/mol Vì khi đ t cháy A thu đư c CO2 và nư c nên thành ph n nguyên t trong A ch c ch n có C, H, có th có ho c không có O2. Đ t công th c phân t c a A là CxHyOz (y ≤ 2x + 2), ta có : 58 − 1 − 12 12x + y + 16z = 58 ⇒ z < = 2,8125 16 x = 4 ● N u z = 0 ⇒ 12x + y = 58 ⇒  ⇒ A là C4H10  y = 10 x = 3 ● N u z = 1 ⇒ 12x + y = 42 ⇒  ⇒ A là C3H6O y = 6 x = 2 ● N u z = 2 ⇒ 12x + y = 26 ⇒  ⇒ A là C2H2O2 y = 2 V y có 3 công th c phân t phù h p v i A. Đáp án C. 14 Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th Ví d 3: Thành ph n % kh i lư ng c a nitơ trong h p ch t h u cơ CxHyN là 23,73%. S đ ng phân amin b c m t th a mãn các d ki n trên là : A. 2. B. 3. C. 4. D. 1. Hư ng d n gi i T gi thi t suy ra : x = 3 14 23, 73 = ⇒ 12x + y = 45 ⇒  ⇒ CTPT cuûa a min laø C3 H9 N 12x + y 100 − 23, 73 y = 9 V y có hai amin b c 1 là : CH3-CH2-CH2-NH2 ; (CH3)2CH-NH2 Đáp án A. Ví d 4: Amin X có phân t kh i nh hơn 80. Trong phân t X nitơ chi m 19,18% v kh i lư ng. S đ ng phân c u t o c a X là : A. 8. B. 2. C. 4. D. 10. Hư ng d n gi i Đ t CTPT c a amin X là CxHyNt , theo gi thi t ta có : x = 4 14t 19,18  = ⇒ 12x + y = 59t ⇒  y = 11 12x + y 100 − 19,18 t = 1  CTPT c a amin X là C4H11N. S đ ng phân c a amin X là 8 : CH3 - CH2 - CH2 - CH2 - NH2 ; CH3 - CH2 - CH - CH3 ; CH3 - CH - CH2 - NH2 ; CH3 NH2 CH3 CH3 - C - NH2 ; CH3 - CH2 - NH - CH2 - CH3 ; CH3 - CH2 - CH2 - NH - CH3 ; CH3 CH3 - CH -NH - CH3 ; CH3 - CH2 - N - CH3 CH3 CH3 Ví d 4: Đ t cháy hoàn toàn 1 mol ch t X c n 5,5 mol O2, thu đư c CO2 và hơi nư c v i t ng s mol b ng 9. CTPT c a X là : A. C4H10O. B. C4H10O2. C. C4H10O3. D. C4H10. Hư ng d n gi i Phương trình ph n ng : + C x H y Oz mol: 1 → (x + y z − )O 4 2 2 (x + y z − ) 4 2 o t  → → xCO2 + x → y HO 2 2 (1) y 2 Theo (1) và gi thi t ta có :  y z x = 4  x + 4 − 2 = 5,5   ⇒  y = 10  x + y = 9  z = 2   2 V y CTPT c a A là C4H10O2. Đáp án B. Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ 15 Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th Ví d 5: M t h p ch t h u cơ A g m C, H, O có 50% oxi v kh i lư ng. Công th c phân t c a A là : A. CH2O2. B. CH4O. C. CH2O. D. C3H4O. Hư ng d n gi i Đ t CTPT c a A là CxHyOz. Theo gi thi t ta có : x = 1 16z  = 50% ⇒ 12x + y = 16z ⇒ y = 4 12x + y + 16z z = 1  V y CTPT c a A là CH4O. Đáp án B. Ví d 6: Khi đ t cháy hoàn toàn 15 miligam ch t A ch thu đư c khí CO2 và hơi nư c, t ng th tích c a chúng quy v đi u ki n tiêu chu n là 22,4 mililít. Công th c đơn gi n nh t c a A là : A. CH2. B. CH4O. C. CH2O. D. C3H4. Hư ng d n gi i Đ t CTPT c a A là CxHyOz. Phương trình ph n ng : C x H y Oz mol: + (x + y z − )O 4 2 2 15 12x + y + 16z → o t  → xCO2 + y HO 2 2 (1) 15x 7,5y → 12x + y + 16z 12x + y + 16z Theo (1) và gi thi t ta có : x = 1 15x 7,5y  + = 1 ⇒ 3x + 6,5y = 16z ⇒  y = 2 12x + y + 16z 12x + y + 16z z = 1  Công th c đơn gi n nh t c a A là CH2O. Đáp án C. Ví d 7: Đ t cháy hoàn toàn 0,01 mol ch t h u cơ X c n v a đ 0,616 lít O2. Sau thí nghi m thu đư c h n h p s n ph m Y g m : CO2, N2 và hơi H2O. Làm l nh đ ngưng t hơi H2O ch còn 0,56 lít h n h p khí Z (có t kh i hơi v i H2 là 20,4). Bi t th tích các khí đ u đo đktc. Công th c phân t X là : A. C2H5ON. B. C2H5O2N. C. C2H7O2N. D. A ho c C. Hư ng d n gi i Theo gi thi t ta th y h n h p khí Z g m CO2 và N2. M N2 , CO2 = 40,8 gam / mol, n N2 , CO2 = 0, 025 mol, n O2 = 0, 0275 mol Áp d ng sơ đ đư ng chéo ta có : nN 44 – 40,8 = 3,2 28 2 40,8 n CO 2 44 ⇒ nN 2 n CO 2 = 3,2 1 = 12,8 4 40,8 – 28 = 12,8 1 4 ⇒ n N = .0, 025 = 0, 005 mol; n CO = .0, 025 = 0, 02 mol 2 2 5 5 16 Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th Phương trình ph n ng : + C x H y Oz N t mol: 0,01 → (x + y z − )O 4 2 2 0,01. (x + y z − ) 4 2 o t  → → xCO2 0,01x + → y HO 2 2 0,01. + t N 2 2 (1) y t → 0,01. 2 2 Theo gi thi t và (1) ta có h :  y z  0, 01.(x + 4 − 2 ) = 0, 0275  y − 2z = 3 z = 1    y = 5 ⇒ x = 2 ⇒  0, 01x = 0,02   x = 2 t t = 1  0, 01. = 0, 005  t = 1 2  z = 2  y = 7 hoaëc  x = 2  t = 1 V y CTPT c a A là : C2H5ON ho c C2H7O2N. Đáp án D. Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ 17