Tài liệu Bệnh đa nghề nghiệp

BÖnh da nghÒ nghiÖp (occupational- Diseases) Th¹c sü NguyÔn V¨n Th-êng - §¹i häc Y Hµ Néi. BÖnh da do nghÒ nghiÖp g©y nªn. C¸c yÕu tè: Ho¸ chÊt, vËt lý, vi sinh vËt, c«n trïng... BÖnh phæ biÕn. 50% bÖnh nghÒ nghiÖp nãi chung. 90% do ho¸ chÊt. Nguyªn t¾c chÈn ®o¸n: - Tæn th-¬ng c¬ b¶n trªn da nh- c¸c bÖnh da th«ng th-êng cã yÕu tè nghÒ nghiÖp. - VÞ trÝ tæn th-¬ng: Th-êng vïng hë. NghØ viÖc th× bÖnh gi¶m. §i lµm bÖnh t¨ng. Xem xÐt ®iÒu kiÖn lµm viÖc. Lµm c¸c xÐt nghiÖm nÕu cã thÓ. C¸c xÐt nghiÖm: + §Þnh l-îng ho¸ chÊt trong m¸u, n-íc tiÓu nh-: Asen, Thuû ng©n hoÆc ®Ìn wood soi trªn da  chÊt tiÕp xóc da t¹i ®ã nh- xi m¨ng (cã crome)  ph¸t huúnh quang. + Ph¶n øng ng-ng kÕt bé thÓ. + BC AÝ toan dÞch bäng n-íc (bÖnh da dÞ øng BCAT; BCAT do kÝch øng). + Test ¸p (patch test). C¸ch lµm test ¸p: - Pha chÊt nghi ngê g©y bÖnh trong n-íc muèi sinh lý, dÇu, mì, aceton….. - ChÊt bét t¸m nhá mÞn gièng bét, kh«ng cã c¹nh s¾c. - Cho chÊt nghi ngê vµo miÕng g¹c 1 cm2. - ¸p vµo vïng da kh«ng cã tæn th-¬ng, mÆt trong c¼ng tay, c¸nh tay  gi÷ chÆt b»ng b¨ng dÝnh. - Dïng nång ®é pha lo·n: 1- 5%. - Kh«ng t¾m n-íc vïng thö nghiÖm. - §äc kÕt qu¶ sau 24h, 48h, 27 h. KÕt qu¶ cô thÓ: - NÕu ®á ®¬n thuËn vïng thö nghiÖm  nghi ngê (+) - NÕu ®á, phï t¹i chç (+). - §á, phï, sÈn (++) - §á, Phï, sÈn, bäng n-íc, béi nhiÔm (+++). Ph¶n øng (+) khi xuÊt hiÖn th-¬ng tæn ra xa vïng thö nghiÖm. Thö nghiÖm nhá giät: - Sö dông réng r·i khi chÊt thiÕp xóc lµ ho¸ chÊt. - -u ®iÓm: DÔ thùc hiÖn, gÇn phï hîp víi ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt. - Vïng da thö nghiÖm: Da trªn rèn, h¹ s-ên, hoÆc mÆt trong c¼ng tay. - C¸ch lµm: VÏ vïng da ®-êng kÝnh 2,5 – 3cm - Trong vßng trßn nhá ho¸ chÊt cã nång ®é tõ 1-5% trong cån 60 hay aceton. - NghØ t¹i chç  ®äc kÕt qu¶ sau 24h, 48h, 72h. - Khi lµm kh«ng ®-îc t¾m, röa, lau chïi da. C¸c thÓ l©m sµng: - Viªm da tiÕp xóc (viªm da kÝch øng + chµm tiÕp xóc). + Viªm da kÝch øng: CÊp tÝnh hoÆc b¸n cÊp XuÊt hiÖn ngay t¹i chç. X¶y ra víi mäi ng-êi. + Chµm tiÕp xóc : B¸n cÊp hoÆc kinh diÔn. Hay gÆp vïng hë. T-¬ng øng víi vËt tiÕp xóc. Do nghÒ nghiÖp. + §iÒu trÞ nh- c¸c giai ®o¹n cña viªm da tiÕp xóc. Chó ý :NÕu chµm do tiÕp xóc chÊt kiÒm  kh«ng dïng n-íc  t¨ng t¸c dông chÊt kiÒm NÕu chÊt tiÕp xóc tan trong dÇu  dung dÞch n-íc. Viªm nang l«ng hay trøng c¸ nghÒ nghiÖp: + GÆp c«ng nh©n tiÕp xóc víi chÊt dÇu.... + §iÒu kiÖn lµm viÖc nhiÒu må h«i, vÖ sinh kh«ng b¶o ®¶m, kh«ng t¾m röa sau khi lµm viÖc.... + Tæn th-¬ng c¬ b¶n: ChÊm ®en ë lç ch©n l«ng. KÕt hîp víi nang l«ng  trøng c¸  nhiÔm trïng  nhät mñ. Hay gÆp vïng hë tiÕp xóc dÇu mì, nhùa th¬m. + C¸ch gi¶i quyÕt: Phßng bÖnh: Dïng b¶o hé lao ®éng, m¸y ®ãng kÝn.... §iÒu trÞ: B«i mì Salycilic5%, axit retinoic, mì corticoid... dung dÞch mµu. ChiÕu tia cùc tÝm. X¹m da nghÒ nghiÖp: + Hay gÆp ë c«ng nh©n tiÕp xóc c¸c chÊt nh-: Than ®¸, x¨ng dÇu, nhùa th¬m... + Tæn th-¬ng c¬ b¶n: (3 giai ®o¹n) Giai ®o¹n 1: Vïng da tiÕp xóc ®á, r¸t (béc lé ¸nh s¸ng). Giai ®o¹n 2: X¹m da khu tró (quanh hè m¾t gièng ®eo kÝnh ®en), gß m¸, kÏ mòi, xung quanh miÖng. Lç ch©n l«ng cã chÊm qu¸ sõng. Giai ®o¹n 3: Da th©m mµu tÝm b¹c. Cã thÓ cã da th©m h×nh m¹ng l-íi. Toµn th©n: MÖt mái, ch¸n ¨n, nhøc ®Çu, cã thÓ vµng da. . Mét sè bÖnh nghÒ nghiÖp ph©n theo ngµnh nghÒ: + BÖnh da nghÒ nghiÖp trong n«ng nghiÖp Viªm da mñ do vi khuÈn. S©u Qu¶ng. + BÖnh do c¸c ho¸ chÊt n«ng nghiÖp (ho¸ chÊt, thuèc trõ s©u). Do ph©n l©n:  Viªm bê mi, kÕt mÆc ®á, da mÆt ®á xuÊt hiÖn môn n-íc tËp trung thµnh tõng ®¸m. Do v«i:  SÈn da cam ë nang l«ng. + Thuèc trõ s©u: DDT, do Photox, 666.... + §iÒu trÞ vµ phßng bÖnh: BÖnh da nghÒ nghiÖp trong ngµnh x©y dùng: - Viªm da tiÕp xóc: V«i, xi m¨ng, phô gia. Viªm da trong xi m¨ng crome, coban  wood chiÕu ph¸t huúnh quang. Test ¸p, test nhá giät... §iÒu trÞ: Dïng chÊt trung hoµ + ®iÒu trÞ viªm nang l«ng, Viªm da do ¸nh s¸ng tiÕp xóc x¨ng dÇu. SÈn ngøa, dÞ øng + chµm tiÕp xóc. X¹m da nhiÔm ®éc. Viªm da tiÕp xóc X¹m da