Kho¸ luËn tèt nghiÖp
Trêng §¹i häc S ph¹m Hµ Néi 2
Khoa Sinh - KTNN
======
NguyÔn ThÞ Hµ Thanh
¶nh hëng cña viÖc phun bæ sung KCl lªn l¸
®Õn kh¶ n¨ng huúnh quang diÖp lôc vµ n¨ng
suÊt 4 gièng khoai t©y Mariella; CV 38.6;
redstar vµ solara trªn nÒn ®Êt vÜnh phóc
Kho¸ luËn tèt nghiÖp ®¹i häc
Chuyªn ngµnh : Sinh lÝ häc thùc vËt
NguyÔn ThÞ Hµ Thanh
K29B - Sinh
1
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
më ®Çu
1. Lý do chän ®Ò tµi
Khoai t©y cã tªn khoa häc lµ Solanum tuberosum L. Thuéc hä Cµ
(Solanacae), chi Solanum. C©y khoai t©y ®îc con ngêi biÕt ®Õn c¸ch ®©y
500 n¨m tríc C«ng nguyªn, cã xuÊt xø tõ Pªru, ChiLª (Nam MÜ) vµ lµ c©y
l¬ng thùc chñ yÕu cña ngêi Indies. §Çu thÕ kØ 18 khoai t©y ®îc ®a tõ Pªru
vÒ Ch©u ¢u. Vµi thÕ kØ sau ®ã nã trë thµnh mét phÇn thøc ¨n kh«ng thÓ thiÕu
cña ngêi Ch©u ¢u do cµng ngµy ngêi ta cµng ph¸t hiÖn ®îc gi¸ trÞ dinh
dìng cña khoai t©y. HiÖn nay khoai t©y ®îc coi lµ c©y l¬ng thùc chñ yÕu
vµ ®îc trång ë nhiÒu níc «n ®íi vµ cËn nhiÖt ®íi [1].
Ngêi Ph¸p ®· ®a c©y khoai t©y vµo ViÖt Nam tõ n¨m 1890. Tríc
n¨m 1970 diÖn tÝch trång khoai t©y chØ kho¶ng 2000 ha. N¨m 1975 ®· t¨ng
lªn 102.000 ha, nhng ®Õn n¨m 1981 diÖn tÝch gi¶m xuèng cßn 74 000 ha vµ
®Õn n¨m 1991 chØ cßn kho¶ng 40.000 ha [1]. Nguyªn nh©n lµ do thãi quen
canh t¸c truyÒn thèng vµ ®Æc biÖt kh©u gièng cha ®îc chó träng dÉn ®Õn
hiÖn t¬ng tho¸i ho¸ gièng v× vËy n¨ng suÊt gi¶m nªn kh«ng hÊp dÉn ngêi
s¶n xuÊt.
Trong cñ khoai t©y cã 75% níc, 2% lµ protein, 21% gluxit, 10mg
canxi, 50mg photpho, 1,2mg s¾t, 15mg Vitamin C, 0,1mg B1, 0,05 mg B2.
Ngoµi ra khoai t©y cßn cã c«ng dông dîc liÖu häc nh: cêng toan axit cho
d¹ dµy. §Æc biÖt chÊt Solanum trong mÇm cña khoai t©y cã t¸c dông chèng dÞ
øng, lµm thuèc gi¶m ®au.
Khoai t©y cã gi¸ trÞ dinh dìng vµ y häc nh vËy nªn ®· trë thµnh c©y
l¬ng thùc quan träng nhu cÇu cña con ngêi. §Æc biÖt, khoai t©y cã thêi gian
sinh trëng ng¾n, thÝch hîp víi khÝ hËu l¹nh nã lµ c©y trång quan träng trong
vô §«ng ë ®ång b»ng B¾c bé trong c¬ cÊu c©y trång: lóa xu©n - lóa mïa sím khoai t©y t¨ng thu nhËp cho ngêi s¶n xuÊt.
NguyÔn ThÞ Hµ Thanh
K29B - Sinh
2
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
HiÖn nay, Trung t©m Nghiªn cøu Khoai t©y - Rau thuéc ViÖn Khoa häc
KÜ thuËt N«ng nghiÖp ViÖt Nam ®· cã nhiÒu ®Ò tµi nghiªn cøu vÒ nh÷ng tiÕn
bé kü thuËt cña c©y khoai t©y nh NguyÔn V¨n ViÕt (1986 - 1990) nghiªn cøu
vÒ c¸c ®iÒu kiÖn khÝ hËu ¶nh hëng tíi c©y khoai t©y ë vïng ®ång b»ng s«ng
Hång. Tr¬ng V¨n Hé, NguyÔn ThÞ Hoa (ViÖn Khoa häc Kü thuËt ViÖt Nam),
P.Vander, F.Chujoy (Trung t©m khoai t©y quèc tÕ - CIP) nghiªn cøu c¸c biÖn
ph¸p nh©n nhanh khoai t©y gièng b»ng mÇm vµ ngän (1986 - 1989) [14].
§Ó n©ng cao n¨ng suÊt c©y trång bªn c¹nh gièng th× c¸c biÖn ph¸p kü
thuËt ®ang ®îc tiÕn hµnh nghiªn cøu, trong c¸c biÖn ph¸p ®ã th× phun bæ
sung c¸c nguyªn tè kho¸ng lªn l¸ cho c©y trång ®· ®îc nghiªn cøu trªn lóa,
c¸c c©y hä ®Ëu. C¸c kÕt qu¶ ®· kh¼ng ®Þnh bæ sung c¸c nguyªn tè kho¸ng cã
¶nh hëng tèt ®Õn n¨ng suÊt c©y trång. Tuy nhiªn viÖc phun bæ sung c¸c
nguyªn tè kho¸ng cho khoai t©y cßn rÊt Ýt tµi liÖu bµn ®Õn. V× vËy, t«i tiÕn
hµnh nghiªn cøu: “¶nh hëng cña viÖc phun bæ sung KCl lªn l¸ ®Õn kh¶
n¨ng huúnh quang diÖp lôc vµ n¨ng suÊt 4 gièng khoai t©y Mariella;
CV38.6; Redstar vµ Solara trªn nÒn ®Êt VÜnh Phóc”.
2. Môc ®Ých nghiªn cøu
Ph©n tÝch ¶nh hëng cña viÖc phun bæ sung KCl lªn l¸ ®Õn quang hîp
vµ n¨ng suÊt 4 gièng khoai t©y kh¸c nhau th«ng qua c¸c chØ tiªu hµm lîng
diÖp lôc; kh¶ n¨ng huúnh quang cña diÖp lôc; c¸c yÕu tè cÊu thµnh n¨ng suÊt;
tû lÖ c¸c lo¹i cñ. Trªn c¬ së ®ã cã thÓ x©y dùng híng øng dông biÖn ph¸p kü
thuËt nµy vµo s¶n xuÊt
3. Néi dung nghiªn cøu
Nghiªn cøu ¶nh hëng cña viÖc phun bæ sung dung dÞch KCl lªn l¸ ®Õn
mét sè chØ tiªu sinh lý cña mét sè gièng khoai t©y bao gåm:
3.1. Hµm lîng diÖp lôc tæng sè trong l¸.
3.2. Kh¶ n¨ng huúnh quang diÖp lôc.
3.3. C¸c yÕu tè cÊu thµnh n¨ng suÊt vµ n¨ng suÊt.
3.4. Tû lÖ c¸c lo¹i cñ.
NguyÔn ThÞ Hµ Thanh
K29B - Sinh
3
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
4. ý nghÜa lý luËn vµ thùc tiÔn
T×m hiÓu vÒ kh¶ n¨ng huúnh quang diÖp lôc vµ c¸c yÕu tè cÊu thµnh
n¨ng suÊt cña mét sè gièng khoai t©y. Trªn c¬ së ®ã x¸c ®Þnh gièng khoai t©y
phï hîp víi vïng sinh th¸i VÜnh Phóc. Tõ ®ã khuyÕn c¸o cho ngêi s¶n xuÊt
x¸c ®Þnh ®îc gièng cã n¨ng suÊt cao vµ phï hîp, nh»m n©ng cao hiÖu qu¶
kinh tÕ cho ngêi s¶n xuÊt.
NguyÔn ThÞ Hµ Thanh
K29B - Sinh
4
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
Ch¬ng 1. Tæng quan tµi liÖu
1.1. Kh¸i qu¸t vÒ khoai t©y
Khoai t©y cã kho¶ng 180 loµi cã kh¶ n¨ng cho cñ [1]. Khoai t©y th¬ng
phÈm (Solanum tuberosum L) cã nguån gèc tõ Chi Lª, Pªru (Nam Mü) thuéc
d·y Andes ®é cao 2000 - 3000m, ®é dµi ngµy kh«ng qu¸ 12 giê, c©y cã ®Æc
tÝnh h×nh thµnh cñ ë quang chu kú ng¾n nhiÖt ®é ngµy thÊp, khoai t©y lµ c©y
l¬ng thùc, thùc phÈm cã gi¸ trÞ.
Theo FAO c©y khoai t©y ®îc xÕp vµo c©y l¬ng thùc chÝnh ®øng thø 5
trªn thÕ giíi sau lóa m×, lóa g¹o, ng«, lóa m¹ch. Theo Burton (1974) trong
100g khoai t©y cã thÓ cung cÊp Ýt nhÊt 8% nhu cÇu vµ protein, 3% nhu cÇu
vitamin C cho mét ngêi trong mét ngµy [1].
Ngoµi gi¸ trÞ dinh dìng vµ y häc víi con ngêi, khoai t©y cßn ®îc sö
dông lµ thøc ¨n gia sóc ë nhiÒu níc trªn thÕ giíi, nhÊt lµ ë c¸c níc tiªn tiÕn.
Theo Grison (1986) ë Ph¸p hµng n¨m vÉn sö dông 1 - 1,4 triÖu tÊn khoai t©y
sö dông cho ch¨n nu«i. Theo FAO hµng n¨m khoai t©y ®îc sö dông cho ch¨n
nu«i chiÕm kho¶ng 20 - 25% tæng s¶n lîng [1].
Bªn c¹nh ®ã khoai t©y cßn lµ nguån nguyªn liÖu cã gi¸ trÞ cho nhiÒu
ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn c¸c lo¹i axit h÷u c¬ kh¸c (axit lactic, axit xitric),
vµ c¸c dung m«i h÷u c¬ kh¸c (etanol, butanol, axeton) [1]. Th©n, l¸ khoai t©y
lµm nguån ph©n h÷u c¬ cung cÊp cho ®Êt vµ gãp phÇn c¶i t¹o ®Êt.
Khoai t©y ®îc du nhËp vµo ViÖt Nam tõ 1890 chñ yÕu ë ®ång b»ng
s«ng Hång. Tríc n¨m 1970 diÖn tÝch trång khoai t©y ë ViÖt Nam cßn thÊp, tõ
khi ra ®êi cña vô §«ng th× khoai t©y míi ®îc chuyÓn vÞ trÝ tõ c©y rau sang
c©y l¬ng thùc quan träng. Nhng n¨ng suÊt khoai t©y ë níc ta cßn qu¸ thÊp
(10 tÊn/ha) trong khi ®ã khoai t©y cña Ph¸p 35 tÊn/ha, Hµ Lan 45 tÊn/ha [4].
Theo T¹ ThÞ Cóc nguyªn nh©n h¹n chÕ viÖc ph¸t triÓn vµ më réng diÖn
tÝch khoai t©y lµ:
NguyÔn ThÞ Hµ Thanh
K29B - Sinh
5
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
- Vèn ®Çu t ban ®Çu t¬ng ®èi lín (chiÕm 55 - 65% tæng chi phÝ trong
®ã chi phÝ gièng 42,6% - 45,3%).
- Khoai t©y chñ yÕu trång b»ng cñ gièng, viÖc tù ®Ó cñ gièng theo kinh
nghiÖm cæ truyÒn cã tû lÖ hao hôt qu¸ lín 40 - 60%. Do vËy kh«ng hoµn toµn
chñ ®éng cñ gièng theo ý muèn.
- ThÞ trêng trong níc cßn h¹n chÕ, thÞ trêng xuÊt khÈu hÇu nh
kh«ng cã.
- Tr×nh ®é kÜ thuËt ngêi n«ng d©n nh×n chung cßn thÊp, chØ kho¶ng
20% hé n«ng d©n trång theo híng dÉn kÜ thuËt.
- Gièng bÞ tho¸i ho¸ vµ nhiÔm bÖnh nhanh.
1.2. mét sè híng nghiªn cøu trªn ®èi tîng khoai t©y
1.2.1. Híng nghiªn cøu chän t¹o vµ kh¶o nghiÖm gièng
Song song víi viÖc nhËp 104 mÉu tõ CIP, CHDC §øc, Hµ Lan, Ph¸p.
Chóng ta ®· lai t¹o ®îc 206 tæ hîp lai víi 7100 dßng. §· x¸c ®Þnh tuyÓn
dông mét sè gièng ®a vµo s¶n xuÊt nh gièng I.1039, CV38.6 n¨ng suÊt cao,
phÈm chÊt tèt, chèng bÖnh tèt … ®îc ®a vµo c¬ cÊu c©y trång vô §«ng ë
®ång b»ng B¾c bé [11].
NguyÔn V¨n §Ýnh vµ céng sù khi kh¶o s¸t kh¶ n¨ng thÝch øng cña mét
sè khoai t©y trång trªn nÒn ®Êt VÜnh Phóc [3]. §· x¸c ®Þnh c¸c gièng
Mariella, KT3 vµ 171.7 lµ nh÷ng gièng cã kh¶ n¨ng thÝch øng nhÊt cã thÓ
trång ë VÜnh Phóc.
1.2.2. Híng nghiªn cøu vÒ nh©n nhanh vµ s¶n suÊt gièng
Lª TrÇn B×nh (ViÖn khoa häc ViÖt Nam), NguyÔn Quang Th¹ch vµ
céng sù (Trêng §HNNI Hµ Néi) ®· thµnh c«ng trong viÖc nh©n nhanh vµ s¶n
xuÊt gièng gèc vµ gièng siªu nguyªn chñng b»ng nu«i cÊy invitro.
TiÕp theo ®Ò tµi ®ã lµ nghiªn cøu vÒ c¸c biÖn ph¸p nh©n nhanh c©y
khoai t©y gièng b»ng mÇm vµ ngän ë ®ång b»ng B¾c bé cña NguyÔn ThÞ Hoa
vµ céng sù kÕt hîp víi CIP ®· thµnh c«ng gióp t¨ng hÖ sè nh©n gièng b»ng
NguyÔn ThÞ Hµ Thanh
K29B - Sinh
6
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
nu«i cÊy m« tõ 8 ®Õn 45 lÇn, tiÕn bé kÜ thuËt nµy ®· ®îc øng dông ®Ó s¶n
xuÊt gièng gèc, gièng nguyªn chñng. Theo Tr¬ng V¨n Hé vµ §µo Duy ChiÕn
vµ céng t¸c viªn n¨m 1996 (ViÖn KHKTNN ViÖt Nam) kh¼ng ®Þnh.
- KÕt qu¶ thÝ nghiÖm trong 2 n¨m 1993 - 1994 vµ 1994 - 1995 cho thÊy
cã thÓ sö dông khoai t©y lai thay thÕ cñ gièng ®Ó s¶n xuÊt khoai t©y gãp phÇn
gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng thiÕu cñ gièng khoai t©y ë ViÖt Nam.
- BiÖn ph¸p trång khoai t©y b»ng h¹t cã hiÖu qu¶ kinh tÕ cao h¬n h¼n so
víi trång khoai t©y b»ng cñ gièng th«ng thêng, khoai t©y trång b»ng h¹t
kh«ng nhiÔm virut, cho n¨ng suÊt cao, 100 gam h¹t lai cã thÓ thay thÕ cho 1,5
tÊn cñ gièng.
1.2.3. Híng nghiªn cøu vÒ kÜ thuËt trång khoai t©y
NguyÔn V¨n ViÕt khi nghiªn cøu ®iÒu kiÖn khÝ hËu vµ khoai t©y vô
§«ng ë ®ång b»ng B¾c bé ®· kh¼ng ®Þnh: khoai t©y trång cµng muén th× n¨ng
suÊt tiÒm n¨ng cµng gi¶m do bøc x¹ quang hîp gi¶m dÇn. Xong do h¹n chÕ vÒ
chÕ ®é ma lóc ®Çu vô kh«ng nªn trång qu¸ sím, mµ nªn trång vµo th¸ng 10
®Õn ®Çu th¸ng 11 [10].
1.2.4. Híng nghiªn cøu vÒ kü thuËt b¶o qu¶n khoai t©y
§Ò tµi cña Tr¬ng V¨n Hé vµ TrÞnh Quèc Mü vµ céng sù khi nghiªn
cøu vÒ b¶o qu¶n khoai t©y gièng ë ®ång b»ng B¾c bé ®· ®a ra ph¬ng ph¸p
b¶o qu¶n cñ gièng trong kho ph¶i cã nhiÒu ¸nh s¸ng t¸n x¹ ®Þnh k×, phßng rÖp
vµ nhÖn trªn mÇm khoai t©y [8].
TrÇn ThÞ Mai ®a ra 7 nguyªn nh©n lµm hao hôt khoai t©y th¬ng phÈm
lµ: tæn thÊt do bay h¬i; mÊt n¨ng lîng; mÊt chÊt dinh dìng; do c¸c t¸c nh©n
g©y bÖnh; do mäc mÇm; do xanh cñ.
1.2.5. Híng nghiªn cøu bÖnh h¹i khoai t©y
Híng nghiªu cøu nµy ®îc quan t©m sím, nhng tõ nh÷ng n¨m 80 cña
thÕ kØ 20 míi cã nhiÒu t¸c gi¶ nghiªn cøu ®Çy ®ñ vµ s©u s¾c h¬n. Theo Vò
TriÖu MÉn th× tÊt c¶ c¸c gièng khoai t©y trång ë miÒn B¾c nh÷ng n¨m 80 cña
NguyÔn ThÞ Hµ Thanh
K29B - Sinh
7
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
thÕ kû 20 ®Òu bÞ nhiÔm virut c¸c chñng X, Y, S, A, M. Bªn c¹nh virut g©y h¹i
chÝnh th× c¸c lo¹i s©u bä kh¸c còng g©y h¹i lín h¬n cho khoai t©y ë tÊt c¶ c¸c
giai ®o¹n sinh trëng, ph¸t triÓn. KÕt qu¶ nghiªn cøu cña NguyÔn V¨n §Ünh
trªn ®èi tîng nhÖn tr¾ng g©y h¹i cho thÊy: khi bÞ h¹i ngoµi viÖc mÊt chÊt dinh
dìng, khoai t©y cßn kh«ng ph¸t triÓn bé l¸, ¶nh hëng nghiªm träng ®Õn qu¸
tr×nh tæng hîp chÊt dinh dìng vµ h×nh thµnh cñ v× thÕ n¨ng suÊt cña c¸c c©y
bÞ h¹i vµ c©y kh«ng bÞ h¹i kh¸c nhau râ rÖt [5].
1.3. Vai trß cña nguyªn tè Kaki (k) trong ®êi sèng cña c©y
Hµm lîng kali trong ®Êt kh¸ cao kho¶ng 0,2 - 0,3% ®Êt sÐt giµu kali
h¬n ®Êt ®á bazan vµ maganit, ®Êt b¹c mµu, tr¬ sái ®¸ rÊt nghÌo K [6].
Theo nghiªn cøu cña Schachtschabel (1939) th× ®Êt c¸t chøa kho¶ng 20
t¹ K2O/ha, ®Êt thÞt nÆng kho¶ng 50 t¹ K2O/ha.
Kali (K) lµ nguyªn tè ®a lîng quan träng, chøc n¨ng sinh lÝ K rÊt ®a
d¹ng cã thÓ tãm t¾t nh sau:
- K+ trong tÕ bµo lµm t¨ng ®é ngËm níc do vËy lµm gi¶m ®é nhít
cña ch©t nguyªn sinh v× vËy lµm cho qu¸ tr×nh trao ®æi chÊt diÔn ra trong tÕ
bµo chÊt ®îc thuËn lîi. K+ cßn lµm t¨ng hµm lîng níc liªn kÕt trong chÊt
nguyªn sinh.
- Theo Evan vµ Sorger (1968) K+ xóc t¸c kho¶ng 40 lo¹i enzim kh¸c
nhau.
- K+ xóc t¸c hµng lo¹t enzim tham gia vµo chuçi vËn chuyÓn ®iÖn tö
trong quang hîp v× vËy lµm t¨ng hµm lîng ATP, NADPH (Harlt,1972), do ®ã
qu¸ tr×nh tæng hîp c¸c polisacarit, protein, axit nucleic…®îc thuËn lîi.
- Theo c¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu cña Koch va Mengan, K+ cã ¶nh hëng
®Õn qu¸ tr×nh hÊp thô vµ vËn chuyÓn nit¬ [6].
- K+ trong ®Êt cßn cã vai trß æn ®Þnh tû lÖ
Fe3
. NÕu thiÕu K+ th×
Fe2
Fe3+ Fe2+ g©y ®éc cho c©y.
- K+ ¶nh hëng ®Õn sù ph¸t triÓn hÖ m¹ch cña rÔ.
NguyÔn ThÞ Hµ Thanh
K29B - Sinh
8
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
- ë c©y xanh giai ®o¹n t¨ng sinh khèi nhu cÇu K lµ lín nhÊt, do K+cÇn
thiÕt cho sù h×nh thµnh tÕ bµo míi, n©ng cao cêng ®é quang hîp do t¨ng hµm
lîng diÖp lôc trong l¸.
Khoai t©y lµ mét trong nh÷ng c©y chÞu ¶nh hëng m¹nh mÏ cña nguyªn
tè K. Theo Nikson vµ Evans, nång ®é tèi ®a cña K+ ë kho¶ng 50 - 100mM.
NÕu nång ®é cao h¬n sÏ cã t¸c dông øc chÕ vµ cã thÓ lµm gi¶m hµm lîng
tinh bét trong cñ khoai t©y. NhiÒu thÝ nghiÖm cho thÊy hiÖu qu¶ cña K+ thÓ
hiÖn kh«ng râ ®Õn n¨ng suÊt khoai t©y, nhng l¹i liªn quan rÊt râ ®Õn chÊt
lîng cñ, cô thÓ lµm t¨ng hµm lîng chÊt kh« cña cñ, lµm gi¶m bÖnh ®èm ®en
trªn cñ [6].
NguyÔn ThÞ Hµ Thanh
K29B - Sinh
9
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
Ch¬ng 2. §èi tîng vµ ph¬ng ph¸p ngHiªn cøu
2.1. §èi tîng nghiªn cøu
Trong ®Ò tµi nµy t«i ®· sö dông 4 gièng khoai t©y: Mariella, CV38.6,
Redstar vµ Solara do Trung t©m Nghiªn cøu c©y cã cñ - ViÖn Khoa häc Kü
thuËt N«ng nghiÖp ViÖt Nam cung cÊp.
- Gièng Mariella
Lµ gièng nhËp néi hµng n¨m cña §øc, cã thêi gian sinh trëng 85 - 90
ngµy. N¨ng suÊt 18 - 22 tÊn/ha. Vá cñ mµu n©u nh¹t, ruét cñ mµu vµng, chèng
bÖnh mèc s¬ng. Tû lÖ cñ xuÊt khÈu 40 - 50%.
- Gièng
CV 38.6
Lµ gièng lai nhËp néi tõ Trung t©m quèc tÕ (CIP), thêi gian sinh trëng
105 - 110 ngµy. N¨ng suÊt b×nh qu©n 18 - 20 tÊn/ha. M¾t cñ n«ng cã mµu
hång nh¹t, vá vµ ruét cñ cã mµu vµng, chèng mèc s¬ng, virut. Tû lÖ th¬ng
phÈm trªn 30%.
- Gièng Redstar
Lµ gièng nhËp néi Hµ Lan cã nguèn gèc tõ tæ hîp lai (Bild Star xVdw
76 - 30). Gièng Redstar sinh trëng khoÎ, th©n cao cñ d¹ng tr¸i xoan, vá hång
nh¹t, ruét vµng, m¾t rÊt n«ng, n¨ng suÊt ®¹t 30 tÊn/ha.
- Gièng Solara
Lµ gièng nhËp néi hµng n¨m cã nguån gèc tõ Hµ Lan. Gièng Solara cã
thêi gian sinh trëng ng¾n 85 - 90 ngµy, n¨ng suÊt cao, vá mµu vµng, m¾t s©u
trung b×nh. Chèng chÞu tèt víi bÖnh lôi cñ, xo¨n l¸, virut.
2.2. Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu
2.2.1. Bè trÝ thÝ nghiÖm
ThÝ nghiÖm ®îc tiÕn hµnh vô §«ng n¨m 2005, t¹i khu vùc x· Cao
Minh, thÞ x· Phóc Yªn - tØnh VÜnh Phóc. DiÖn tÝch thÝ nghiÖm 480 m2 chia 24
«, mçi c«ng thøc nh¾c l¹i 3 lÇn, c¸ch bè trÝ thÝ nghiÖm ®¶m b¶o theo nguyªn
NguyÔn ThÞ Hµ Thanh
K29B - Sinh
10
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
t¾c bè trÝ thÝ nghiÖm ngoµi ®ång ruéng, ®ång thêi chóng t«i tiÕn hµnh ch¨m
sãc theo ph¬ng ph¸p th«ng thêng cho tÊt c¶ c¸c gièng vµ c¸c c«ng thøc.
Mçi gièng chóng t«i bè trÝ 2 c«ng thøc
- §èi chøng (§.C): kh«ng phun dung dÞch KCl mµ phun níc.
- ThÝ nghiÖm: phun bæ sung dung dÞch KCl 0,2% (phun K).
2.2.2. C¸ch pha vµ phun dung dÞch
KCl tinh thÓ ®îc c©n b»ng c©n ph©n tÝch Satorius cã ®é chÝnh x¸c 10-4,
sau ®ã ®îc pha vµo níc cÊt víi nång ®é 0,2%. Dung dÞch nµy ®îc phun bæ
sung lªn l¸ vµo giai ®o¹n 30 ngµy sau khi trång, víi liÒu lîng 10 lÝt/360 m2.
Thêi gian phun vµo buæi s¸ng sím.
2.3. Ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh c¸c chØ tiªu
Hµm lîng diÖp lôc
Hµm lîng diÖp lôc ®îc ®o trªn m¸y chuyªn dông OPTI - SCIENCES
moden CCM - 200 cña Mü, mçi c«ng thøc ®o 30 mÉu ngÉu nhiªn, vµo 3 giai
®o¹n lµ 40 ngµy, 50 ngµy vµ 60 ngµy.
Nguyªn t¾c ho¹t ®éng cña m¸y: diÖp lôc cã kh¶ hÊp thô ¸nh s¸ng ë hai
vïng xanh (blue) vµ ®á (red) nhng kh«ng hÊp thô ¸nh s¸ng xanh l¸ c©y
(green) hoÆc ¸nh s¸ng mµu ®á xa. B»ng viÖc x¸c ®Þnh nguån n¨ng lîng hÊp
thô ®îc ë vïng ¸nh s¸ng ®á cã thÓ íc tÝnh ®îc hµm lîng diÖp lôc cã trong
m« l¸.
Kh¶ n¨ng huúnh quang
Huúnh quang diÖp lôc ®îc ®o trªn m¸y Chlorophyll Fluorometer OPTI
- SCIENCES model OS - 30 cña h·ng ADC (Anh) víi c¸c th«ng sè Fo, Fm,
Fvm
- Fo: gi¸ trÞ huúnh quang cña diÖp lôc khi b¾t ®Çu ®îc chiÕu s¸ng.
- Fm: gi¸ trÞ huúnh quang cùc ®¹i.
- Fvm: gi¸ trÞ huúnh quang h÷u hiÖu.
NguyÔn ThÞ Hµ Thanh
K29B - Sinh
11
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
C¸c yÕu tè cÊu thµnh n¨ng suÊt vµ n¨ng suÊt
- Sè cñ/khãm vµ khèi lîng cñ trung b×nh/khãm ®îc x¸c ®Þnh trùc
tiÕp b»ng c¸ch ®Õm vµ c©n 30 khãm ngÉu nhiªn ë mçi « thÝ nghiÖm.
- N¨ng suÊt (kg/360m2) ®îc tÝnh tõ n¨ng suÊt mçi « thÝ nghiÖm
sau ®ã qui ra (kg/360m2)
Tû lÖ c¸c lo¹i cñ
Tû lÖ c¸c lo¹i cñ ®îc ph©n lo¹i ë 30 khãm ngÉu nhiªn theo
®êng kÝnh cñ D (cm).
2.4. Ph¬ng ph¸p xö lÝ sè liÖu
Sè liÖu ®îc xö lý vµ ®¸nh gi¸ theo ph¬ng ph¸p to¸n thèng kª sinh häc
qua c¸c tham sè.
n
Xi
- Trung b×nh: X i 0
n
n
( Xi X )
- §é lÖch chuÈn
:
- Sai sè trung b×nh: m =
2
víi n 30.
i 1
n 1
n
- Tiªu chuÈn ®é tin cËy cña thÝ nghiÖm td =
d
md
X¸c ®Þnh t tõ b¶ng Student Fisher víi P 0,05
+ NÕu P > 0,05 th× sai sè kh«ng cã ý nghÜa thèng kª.
+ NÕu P 0,05 th× sai sè cã ý nghÜa thèng kª víi ®é tin cËy trªn 95%.
NguyÔn ThÞ Hµ Thanh
K29B - Sinh
12
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
Ch¬ng 3 . KÕt qu¶ nghiªn cøu vµ th¶o luËn
3.1. ¶nh hëng cña viÖc phun bæ sung dung dÞch KCl lªn l¸ ®Õn hµm
lîng diÖp lôc 4 gièng khoai t©y
DiÖp lôc lµ s¾c tè quan träng cã ¶nh hëng ®Õn qu¸ tr×nh quang hîp, v×
®©y lµ s¾c tè cã kh¶ n¨ng nhËn vµ biÕn ®æi quang n¨ng thµnh n¨ng lîng chøa
trong c¸c chÊt giµu n¨ng lîng nh ATP vµ NADPH, n¨ng lîng thu ®îc nµy
l¹i cung cÊp cho pha tèi ®Ó cè ®Þnh CO2. V× vËy hµm lîng diÖp lôc cao bÒn
v÷ng sÏ gãp phÇn t¨ng kh¶ n¨ng quang hîp ¶nh hëng ®Õn n¨ng suÊt cña c©y.
Hµm lîng diÖp lôc tæng sè cña c¸c c«ng thøc thÝ nghiÖm ®îc tr×nh bµy ë
b¶ng 3.1 vµ h×nh 3.1
B¶ng 3.1: ¶nh hëng cña viÖc phun bæ sung dung dÞch KCl lªn l¸ ®Õn
hµm lîng diÖp lôc 4 gièng khoai t©y
STT
Gièng
G§ 40
G§ 50
G§ 60
ngµy (6.12.05)
ngµy (17.12.05)
ngµy (26.12.05)
X m
1
§.C
Mariella
2
CV38.6
3
Redsrar
4
Solara
21,56 0,68
phun K
25,78 0,78
§.C
24,27 0,54
phun K
25,26 0,92
§.C
25,27 1,14
phun K
25,49 0,72
§.C
24,84 0,88
phun K
28,24 1,20
%so §C
119,57*
104,07
X m
21,59 0,39
21,78 0,57
26,20 1,07
26,43 1,14
25,00 0,88
102,45
25,25 0,79
113,68*
26,39 1,08
26,60 0,63
%so §C
100,88
100,87
101,00
100,79
X m
39,79 1.39
39,86 1,23
40.64 1,83
40,70 2,38
39,87 1,61
41,76 1,23
32,38 1,02
39,50 1,51
%so §C
100,17
100,11
101,24
121,98*
Ghi chó: * Sai kh¸c gi÷a phun K vµ §.C cã ý nghÜa thèng kª víi ®é tin cËy trªn 95%.
NguyÔn ThÞ Hµ Thanh
K29B - Sinh
13
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
%so víi §.C
140
120
100
80
60
40
20
0
mariella
CV38.6
Redstar
Solara
40 ngµy
50 ngµy
60 ngµy
ngµy
H×nh 3.1. ¶nh hëng cña viÖc phun bæ sung dung dÞch KCl lªn l¸
®Õn hµm lîng diÖp lôc 4 gièng khoai t©y
Ph©n tÝch kÕt qu¶ ë b¶ng 3.1 vµ h×nh 3.1 ta thÊy:
Hµm lîng tæng sè trong l¸ ë tÊt c¶ c¸c gièng cao nhÊt ë giai ®o¹n 60
ngµy sau khi trång.
¶nh hëng cña viÖc phun bæ sung dung dÞch KCl lªn l¸ ®Õn hµm
lîng diÖp lôc tæng sè ë c¸c gièng kh¸c nhau lµ kh¸c nhau.
* Giai ®o¹n 40 ngµy: viÖc phun bæ sung dung dÞch KCl chØ lµm t¨ng
hµm lîng diÖp lôc cña gièng Mariella (119,57%) vµ gièng Solara (113,68%),
cßn gièng CV38.6 vµ Redstar hµm lîng diÖp lôc tæng sè chØ t¬ng ®¬ng víi
®èi chøng.
* Giai ®o¹n 50 ngµy: viÖc phun bæ sung dung dÞch KCl lªn l¸ kh«ng
lµm t¨ng hµm lîng diÖp lôc tæng sè gi÷a c¸c c«ng thøc thÝ nghiÖm vµ ®èi
chøng ë c¶ 4 gièng.
* Giai ®o¹n 60 ngµy: viÖc phun bæ sung dung dÞch KCl chØ lµm t¨ng
hµm lîng diÖp lôc tæng sè cña gièng Solara, c¸c gièng cßn l¹i t¬ng ®¬ng
víi ®èi chøng.
NguyÔn ThÞ Hµ Thanh
K29B - Sinh
14
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
3.2. ¶nh hëng cña viÖc phun bæ sung dung dÞch KCl lªn l¸ ®Õn kh¶ n¨ng
huúnh quang diÖp lôc cña 4 gièng khoai t©y
Gi¸ trÞ huúnh quang cña l¸, ®Æc biÖt lµ gi¸ trÞ huúnh quang h÷u hiÖu
(Fvm) ph¶n ¸nh ho¹t ®éng cña bé m¸y pha s¸ng trong quang hîp. Ho¹t ®éng
huúnh quang nµy liªn quan ®Õn c¸c yÕu tè m«i trêng vµ tr¹ng th¸i sinh lý cña
c©y. (Fvm) cao chøng tá ho¹t ®éng cña bé m¸y quang hîp tèt, v× vËy ¶nh
hëng ®Õn kh¶ n¨ng quang hîp cña c©y, ®ång thêi gi¸ trÞ huúnh quang cßn
cho biÕt tr¹ng th¸i sinh lý cña c¬ thÓ.Nghiªn cøu kh¶ n¨ng huúnh quang cña 4
gièng ë c¸c l« ®èi chøng vµ l« thÝ nghiÖm cã phun bæ sung dung dÞch KCl
®îc tr×nh bµy ë b¶ng 3.2; 3.3; 3.4.
B¶ng 3. 2 : ¶nh hëng cña viÖc phun bæ sung KCl lªn l¸ ®Õn kh¶ n¨ng
huúnh quang cña 4 gièng khoai t©y ë giai ®o¹n 40 ngµy.
Fo
TT
Fm
Fvm
% so
Gièng
§.C
Phun K
§.C
Phun K
§.C
Phun K
§.C
1.
Mariella.§C
364,1
388,8
1276,3
1483,9
0,734
0,01
0,737
0,01
100,40
2.
CV 38.6
333,4
341,7
1561,9
1537,8
0,793
0,01
0,767
0,02
96,72
3.
Redstar
493,5
466,3
1486,0
1477,9
0,705
0,01
0,743
0,01
105,93*
4.
Solara
386,3
403,4
1364,0
1241,6
0,713
0,01
0,741
0,01
103,82
Ghi chó: * Sai kh¸c gi÷a phun K vµ §.C cã ý nghÜa thèng kª víi ®é tin cËy >95%
NguyÔn ThÞ Hµ Thanh
K29B - Sinh
15
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
B¶ng 3. 3: ¶nh hëng cña viÖc phun bæ sung KCl lªn l¸ ®Õn kh¶ n¨ng
huúnh quang cña 4 gièng khoai t©y giai ®o¹n 50 ngµy.
Fo
TT
Fm
Fvm
% so
Gièng
§.C
Phun K
§.C
Phun K
§.C
Phun K
§.C
1.
Mariella.§C
354,3
336,2
1584,3
1463,1
0,781
0,04
0,795
0,03
101,79
2.
CV 38.6
322,3
314,9
1585,1
1558,4
0,788
0,01
0,795
0,03
100,88
3.
Redstar
398,4
395,4
1474,9
1427,5
0,743
0,01
0,776
0,02
104,44*
4.
Solara
348,5
366,5
1486,2
1457,9
0,762
0,01
0,77
0,02
104,71*
Ghi chó: * Sai kh¸c gi÷a phun K vµ §.C cã ý nghÜa thèng kª víi ®é tin cËy >95%
B¶ng 3. 4: ¶nh hëng cña viÖc phun bæ sung KCl lªn l¸ ®Õn kh¶ n¨ng
huúnh quang cña 4 gièng khoai t©y ë giai ®o¹n 60 ngµy
Fo
TT
Fm
Fvm
% so
Gièng
§.C
Phun K
§.C
Phun K
§.C
Phun K
§.C
1.
Mariella.§C
351,7
336,2
1580,3
1473,1
0,781
0,03
0,771
0,03
98,71
2.
CV 38.6
321,8
317,9
1595,1
1568,4
0,802
0,01
0,795
0,01
99,25
3.
Redstar
410,3
394,4
1472,9
1417,5
0,736
0,02
0,759
0,02
103,12*
4.
Solara
348,0
367,5
1485,2
1447,9
0,762
0,01
0,768 0,01
100,78
Ghi chó: * Sai kh¸c gi÷a phun K vµ §.C cã ý nghÜa thèng kª víi ®é tin cËy >95%
Qua ph©n tÝch kÕt qu¶ b¶ng 3.2; 3.3; 3.4 chóng t«i thÊy:
¶nh hëng cña viÖc phun bæ sung K+ lªn l¸ ®Õn kh¶ n¨ng huúnh quang
ë c¸c gièng kh¸c nhau lµ kh¸c nhau.
* Giai ®o¹n 40 ngµy: huúnh quang h÷u hiÖu chØ cã ý nghÜa thèng kª ®èi
víi gièng Redstar (105,93%), c¸c gièng cßn l¹i t¬ng ®¬ng víi ®èi chøng.
* Giai ®o¹n 50 ngµy: viÖc phun bæ sung dung dÞch KCl lµm t¨ng huúnh
quang h÷u hiÖu cña gièng Redstar vµ Solara so víi ®èi chøng lÇn lît lµ
NguyÔn ThÞ Hµ Thanh
K29B - Sinh
16
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
104,44% vµ 104,71%. C¸c gièng cßn l¹i gi÷a c«ng thøc thÝ nghiÖm vµ ®èi
chøng lµ t¬ng ®¬ng nhau.
* Giai ®o¹n 60 ngµy: huúnh quang h÷u hiÖu cña c¸c gièng l« ®èi chøng
tõ 0,736 ®Òn 0,802; c¸c c«ng thøc thÝ nghiÖm tõ 0,759 ®Õn 0,795. ViÖc phun
bæ sung dung dÞch KCl lªn l¸ chØ lµm t¨ng huúnh quang h÷u hiÖu ë gièng
Redstar.
Nh vËy phun bæ sung dung dÞch KCl lªn l¸ cã ¶nh hëng ®Õn huúnh
quang h÷u hiÖu cña c¸c gièng kh¸c nhau lµ kh¸c nhau. K cã ¶nh hëng tÝch
cùc ®Õn huúnh quang h÷u hiÖu ë c¶ ba giai ®o¹n, cßn c¸c gièng Mariella vµ
CV38.6 gi÷a c«ng thøc thÝ nghiÖm vµ ®èi chøng ë c¶ ba giai ®o¹n nghiªn cøu
lµ nh nhau.
3.3. ¶nh hëng cña phun bæ sung dung dÞch KCl lªn l¸ ®Õn c¸c yÕu tè
cÊu thµnh n¨ng suÊt vµ n¨ng suÊt c¸c gièng khoai t©y
N¨ng suÊt lµ kÕt qu¶ tæng hîp c¸c qu¸ tr×nh sinh lÝ, sinh ho¸ trong c¬ thÓ
thùc vËt. N¨ng suÊt lµ mét trong nh÷ng môc ®Ých cña s¶n xuÊt. §Ó ®¸nh gi¸
n¨ng suÊt cña c¸c gièng khoai t©y, chóng t«i tiÕn hµnh x¸c ®Þnh vµ so s¸nh c¸c
chØ tiªu
+ Sè cñ trung b×nh/khãm (sè cñ/khãm)
+ Khèi lîng cñ trung b×nh/khãm (g/khãm)
+ N¨ng suÊt thùc tÕ thu ®îc trªn 1 sµo B¾c bé (kg/ 360m2).
KÕt qu¶ ®îc thÓ hiÖn ë b¶ng 3.5 vµ h×nh 3.2.
NguyÔn ThÞ Hµ Thanh
K29B - Sinh
17
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
NguyÔn ThÞ Hµ Thanh
K29B - Sinh
18
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
% so víi §.C
118
116
114
112
110
108
106
104
102
100
98
mariella
CV 38.6
Redstar
Solara
Gièng
H×nh 3.2. ¶nh hëng cña viÖc phun bæ sung dung dÞch KCl lªn l¸ ®Õn
n¨ng suÊt 4 gièng khoai t©y (kg/360m2)
Qua ph©n tÝch b¶ng 3.5 vµ h×nh 3.2, chóng t«i nhËn thÊy:
* Sè cñ/khãm cao nhÊt ë gièng CV38.6 (10,81), thÊp nhÊt lµ Mariella
(6,38), viÖc phun bæ sung dung dÞch KCl lªn l¸ kh«ng lµm t¨ng sè lîng cñ ë
tÊt c¶ c¸c gièng.
* Khèi lîng cñ/khãm cña 4 gièng dao ®éng 356,09 g/khãm (CV38.6)
®Õn 636,36 g/khãm (Solara), phun bæ sung dung dÞch KCl lµm t¨ng khèi
lîng cñ/khãm so víi ®èi chøng cña 3 gièng Redstar; Mariella vµ Solara lÇn
lît lµ 7,03%; 7,855 vµ 15,51%, cßn gièng CV38.6 viÖc phun bæ sung dung
dÞch KCl lªn l¸ kh«ng lµm t¨ng khèi lîng cñ/khãm so víi ®èi chøng.
* N¨ng suÊt thùc tÕ (kg/360m2) cña 4 gièng thÝ nghiÖm cao nhÊt lµ
Solara 793,31; tiÕp ®Õn lµ c¸c gièng Mariella 628,09; CV38.6 499,4 cuèi cïng
lµ Redstar 492,86. Phun bæ sung dung dÞch KCl lªn l¸ lµm t¨ng n¨ng suÊt so
víi ®èi chøng ë tÊt c¶ c¸c gièng, tuy nhiªn tØ lÖ mçi gièng lµ kh¸c nhau. TØ lÖ
t¨ng n¨ng suÊt so víi ®èi chøng ë c¸c gièng Redstar; CV38.6; Mariella vµ
Solara lÇn lît lµ 5%; 7,54%; 11,04% vµ 16,77%.
Phun bæ sung dung dÞch KCl lªn l¸ cho 4 gièng khoai t©y kh«ng lµm
t¨ng sè lîng cñ, nhng l¹i lµm t¨ng khèi lîng cñ/khãm v× vËy lµm cho n¨ng
suÊt t¨ng cao h¬n ®èi chøng. Chøng tá K+ t¨ng cêng qu¸ tr×nh trao ®æi chÊt
NguyÔn ThÞ Hµ Thanh
K29B - Sinh
19
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
trong c©y, ®Æc biÖt t¨ng cêng vËn chuyÓn c¸c s¶n phÈm ®ång ho¸ tõ l¸ vµo
tÝch luü trong cñ.
3.4. ¶nh hëng cña viÖc phun bæ sung dung dÞch KCl lªn l¸ ®Õn tû lÖ c¸c
lo¹i cñ 4 gièng khoai t©y
Tû lÖ c¸c lo¹i cñ trong mçi khãm võa cã ý nghÜa vÒ n¨ng suÊt, võa cã
gi¸ trÞ th¬ng phÈm trªn thÞ trêng. §¸nh gi¸ ¶nh hëng cña viÖc phun bæ
sung dung dÞch KCl lªn l¸ ®Õn tû lÖ c¸c lo¹i cñ th«ng qua ®o ®êng kÝnh D
(®o ngay cñ ë phÇn gi÷a) chóng t«i cã kÕt qu¶ ë b¶ng 3.6 vµ h×nh 3.3.
NguyÔn ThÞ Hµ Thanh
K29B - Sinh
20
- Xem thêm -
.PDF 
31 
25 
137 
