Kho¸ luËn tèt nghiÖp
Danh môc c¸c ch÷ viÕt t¾t
CIP :
International potato ceter (Trung t©m khoai t©y quèc tÕ)
KHKTNN: Khoa häc Kü thuËt N«ng nghiÖp
Nxb :
Nhµ xuÊt b¶n
§.C:
§èi chøng kh«ng phun bæ sung dung dÞch KCl lªn l¸
Phun K:
Phun bæ sung dung dÞch KCl (g/l) lªn l¸ vµo giai ®o¹n 30
ngµy sau khi trång
Danh môc c¸c b¶ng, h×nh
B¶ng 1.1. KÕt qu¶ ph©n tÝch mÉu ®Êt khu vùc Xu©n Hoµ.
B¶ng 3.1. ¶nh hëng cña phun bæ sung KCl lªn l¸ ®Õn c¸c yÕu tè cÊu thµnh
n¨ng suÊt vµ n¨ng suÊt c¸c gièng khoai t©y.
H×nh 3.1. BiÓu ®å ¶nh hëng cña KCl ®Õn n¨ng suÊt c¸c gièng khoai t©y.
B¶ng 3.2. ¶nh hëng cña phun bæ sung KCl lªn l¸ ®Õn khèi lîng trung b×nh/
cñ vµ tû lÖ c¸c lo¹i cñ gièng khoai t©y.
H×nh 3.2. BiÓu ®å ¶nh hëng cña KCl ®Õn khèi lîng trung b×nh cñ
B¶ng 3.3. ¶nh hëng cña KCl phun bæ sung lªn l¸ ®Õn tû lÖ ®êng khö
(% mÉu) ë cñ t¬i vµ cñ sÊy kh«.
B¶ng 3.4. ¶nh hëng cña KCl phun bæ sung lªn l¸ ®Õn hµm lîng tinh
bét cñ t¬i vµ cñ sÊy kh«.
B¶ng 3.5. ¶nh hëng cña KCl phun bæ sung ®Õn hµm lîng pr«tein tæng sè
cña c¸c gièng khoai t©y.
B¶ng 3.6. ¶nh hëng cña KCl phun bæ sung lªn l¸ ®Õn lîng vitamin C trong
cñ khoai t©y.
H×nh 3.3. BiÓu ®å ¶nh hëng cña KCl ®Õn hµm lîng vitamin C.
NguyÔn ThÞ Trang
1
K29B - Sinh - KTNN
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
Lêi më ®Çu
1. Lý do chän ®Ò tµi
ThÕ kØ 21 lµ thÕ kØ cña khoa häc kÜ thuËt vµ c«ng nghÖ øng dông. Cïng
víi sù ph¸t triÓn vît bËc cña khoa häc kÜ thuËt th× c«ng nghÖ sinh häc ®· cã
bíc ®ét ph¸ v« cïng to lín, ®Æc biÖt lµ c«ng nghÖ sinh häc øng dông.
Cïng víi sù ph¸t triÓn nh vò b·o cña khoa häc vµ c«ng nghÖ th× vÊn ®Ò
s¶n xuÊt l¬ng thùc, thùc phÈm vÉn lµ mét kh©u hÕt søc quan träng, nã liªn
quan ®Õn sù sèng cßn cña c¶ loµi ngêi ®ang sèng vµ lµm viÖc trªn hµnh tinh
nµy.
HiÖn nay, l¬ng thùc t¹o ra chØ vît qu¸ nhu cÇu tiªu thô kho¶ng
0,26%. Trong vßng 35 n¨m tíi toµn thÕ giíi cÇn ph¶i s¶n xuÊt ra l¬ng thùc
nhiÒu h¬n so víi 10.000 n¨m tríc céng l¹i, trong ®ã ®Êt ®ai sö dông cho
n«ng nghiÖp ®ang thu hÑp dÇn do sù bïng næ d©n sè [21].
VËy, lµm thÕ nµo ®Ó ®¶m b¶o duy tr× vµ cung cÊp ®Çy ®ñ l¬ng thùc,
thùc phÈm cho toµn thÕ giíi?
§ã lµ c©u hái ®Æt ra ®· lu«n lu«n ®îc coi lµ nhiÖm vô cña c¸c nhµ
khoa häc còng lµ mong mái cña ngêi d©n. Vµ ch×a kho¸ ®Ó t¨ng s¶n lîng
mïa mµng ®ã chÝnh lµ sö dông c«ng nghÖ sinh häc hiÖn ®¹i. Cïng víi nã lµ
tiÕn hµnh s¶n xuÊt l¬ng thùc trªn nhiÒu quy m« kh¸c nhau víi viÖc sö dông
nhiÒu ®èi tîng c©y l¬ng thùc cho gi¸ trÞ kinh tÕ vµ n¨ng suÊt cao, phÈm chÊt
tèt.
Trªn thÕ giíi hiÖn nay cã kho¶ng 75.000 loµi thùc vËt ¨n ®îc, 7.000
loµi ®îc sö dông lµm l¬ng thùc. Trong sè ®ã, cã 20 loµi ®îc sö dông nhiÒu
h¬n c¸c loµi kh¸c vµ mét sè loµi ®· lµm thay ®æi c¶ thÕ giíi trong thÕ kØ tríc,
®ã lµ: cñ c¶i ®êng, chÌ, b«ng, khoai t©y…
Khoai t©y cã tªn khoa häc lµ Solanum tuberosum.L thuéc hä cµ
(Solanaceae) chi vµ Solanum tËp ®oµn Tuberavium Dun [3].
NguyÔn ThÞ Trang
2
K29B - Sinh - KTNN
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
C©y khoai t©y xuÊt hiÖn trªn tr¸i ®Êt kho¶ng 500 n¨m tríc c«ng
nguyªn, xuÊt xø tõ Nam Mü (Pªru, Chilª). §Çu thÕ kØ 16 khoai t©y ®îc trång
ë Ch©u ¢u, tríc hÕt ë T©y Ban Nha, sau ®ã ®Õn Anh råi ®Õn §øc, Ph¸p…
HiÖn nay khoai t©y ®îc coi lµ c©y l¬ng thùc chñ yÕu ®îc xÕp thø 5 sau
lóa, ng«, lóa m×, lóa m¹ch víi s¶n lîng gÇn 3 triÖu tÊn/n¨m, vµ ®îc trång
phæ biÕn ë c¸c níc «n ®íi vµ nhiÖt ®íi [3].
Trong cñ khoai t©y cã chøa nhiÒu dinh dìng víi kho¶ng 80% lµ níc,
17,7% lµ tinh bét, 1 - 2% lµ protein, 0,7 % lµ axit amin. Trong thµnh phÇn
protein cã chøa tÊt c¶ c¸c axit amin kh«ng thay thÕ, ngoµi ra cñ khoai t©y cßn
chøa c¸c lo¹i vitamin nh B1, B2, B6… nhng nhiÒu nhÊt lµ vitamin C. Khoai
t©y ®îc coi lµ nguyªn liÖu cho c«ng nghiÖp thùc phÈm, và cã gi¸ trÞ xuÊt
khÈu cao (160 - 180 USD/1tÊn cñ t¬i). §Êt trång khoai t©y t¬i xèp; th©n, l¸
khoai t©y lµm t¨ng nguån dinh dìng ®Êt . V× vËy ®Êt trång khoai t©y cßn gãp
phÇn c¶i t¹o ®Êt [3].
§èi víi n«ng d©n trång khoai th× vÊn ®Ò quan t©m chñ yÕu lµ n¨ng suÊt
cñ khoai t©y. §Ó cã n¨ng suÊt vµ phÈm chÊt cao, trong trång trät con ngêi ®·
sö dông nhiÒu biÖn ph¸p nh chän t¹o gièng míi, bãn ph©n, tíi tiªu hîp lÝ…
Trong bãn ph©n cho c©y trång th× mét trong c¸c biÖn ph¸p kÜ thuËt lµ phun bæ
sung c¸c nguyªn tè kho¸ng qua l¸, biÖn ph¸p nµy ®· ®îc nghiªn cøu trªn
nhiÒu ®èi tîng nh lóa, c©y hä ®Ëu. C¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu ®· kh¼ng ®Þnh
bæ sung c¸c nguyªn tè ®a lîng, vi lîng qua l¸ cã ¶nh hëng tèt ®Õn n¨ng
suÊt vµ phÈm chÊt n«ng s¶n. Tuy nhiªn ®èi víi mçi lo¹i c©y trång kh¸c nhau
th× kh¶ n¨ng ph¶n øng cña chóng l¹i kh¸c nhau, ngay trong cïng mét loµi,
mçi gièng cßn cã c¸c ®Æc ®iÓm ®Æc trng. §Ó lµm phong phó thªm cho c¸c t
liÖu ¶nh hëng cña phun bæ sung chÊt kho¸ng lªn l¸ cho c©y trång nªn t«i
chän ®Ò tµi: “¶nh hëng cña viÖc phun bæ sung dung dÞch KCl lªn l¸ ®Õn
n¨ng suÊt vµ phÈm chÊt cñ cña mét sè gièng khoai t©y trång trªn nÒn ®Êt
VÜnh Phóc”
NguyÔn ThÞ Trang
3
K29B - Sinh - KTNN
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
2. Môc ®Ých nghiªn cøu
Nghiªn cøu ¶nh hëng cña viÖc phun bæ sung dÞch KCl lªn l¸ ®èi víi 8
gièng khoai t©y kh¸c nhau trång trªn ®Êt Cao Minh - Phóc Yªn - VÜnh Phóc
®Õn:
- C¸c yÕu tè cÊu thµnh n¨ng suÊt vµ n¨ng suÊt cô thÓ cña c¸c gièng.
- Mét sè chØ tiªu chÊt lîng cñ.
Trªn c¬ së c¸c kÕt qu¶ ph©n tÝch cã thÓ ®a ra lêi khuyÕn c¸o ¸p dông
biÖn ph¸p kü thuËt nµy vµo s¶n xuÊt nh»m n©ng cao n¨ng suÊt, phÈm chÊt cñ
khoai t©y.
3. Néi dung nghiªn cøu
Phun bæ sung dung dÞch KCl lªn l¸ t¸m gièng khoai t©y vµo giai ®o¹n
30 ngµy sau khi trång ®Ó ®¸nh gi¸.
3.1. C¸c yÕu tè cÊu thµnh n¨ng suÊt vµ n¨ng suÊt mét sè gièng khoai
t©y.
3.2. TØ lÖ c¸c lo¹i cñ vµ khèi lîng trung b×nh cñ.
3.3. Hµm lîng mét sè chÊt c¬ b¶n nh : ®êng khö, tinh bét, protªin,
vitaminC.
NguyÔn ThÞ Trang
4
K29B - Sinh - KTNN
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
PhÇn 1. Tæng quan tµi liÖu
1. Kh¸i qu¸t vÒ c©y khoai t©y
1.1. Gi¸ trÞ dinh dìng vµ gi¸ trÞ kinh tÕ cña c©y khoai t©y
C©y khoai t©y Solanum tuberosum.L thuéc hä cµ (Solanaceae) chi
Solanum [2]. C©y cã nguån gèc ë vïng nói cao Andes thuéc Nam Ch©u MÜ.
Khoai t©y cã kho¶ng 180 loµi cã kh¶ n¨ng cho cñ vµ lµ mét tËp hîp c¸c d¹ng
®a béi 2n cã tõ 24 ®Õn 72 nhiÔm s¾c thÓ. Khoai t©y cã ®Æc tÝnh h×nh thµnh cñ
ë quang chu k× ngµy ng¾n (®é dµi ngµy kh«ng qu¸ 12h) vµ nhiÖt ®é thÊp.
Khoai t©y võa lµ c©y l¬ng thùc võa lµ c©y thùc phÈm cã gi¸ trÞ [3].
Theo Burton (1974) sö dông 100g khoai t©y cã thÓ ®¶m b¶o Ýt nhÊt 8%
nhu cÇu vÒ protein, 3% nhu cÇu vÒ n¨ng lîng, 10% Fe vµ 10% nhu cÇu
vitamin B1, 20 - 50% nhu cÇu vitamin C cña ngêi trong mét ngµy.
ë níc ta, cñ khoai t©y lµ nguån thùc phÈm quan träng, th©n l¸ khoai
t©y cßn dïng lµm ph©n xanh gãp phÇn cung cÊp chÊt h÷u c¬, chÊt mïn, c¶i t¹o
tÝnh chÊt cña ®Êt trång.
1.2. §Æc ®iÓm h×nh th¸i cña c©y khoai t©y
1.2.1. RÔ
Khoai t©y trång tõ h¹t cã c¶ rÔ chÝnh vµ rÔ chïm, cßn khoai t©y trång
tõ cñ chØ ph¸t triÓn rÔ chïm. Khi m¾t cñ b¾t ®Çu n¶y mÇm th× phÇn gèc còng
b¾t ®Çu xuÊt hiÖn nh÷ng chÊm nhá ®ã chÝnh lµ mÇm mèng cña rÔ. Khoai t©y
cã bé rÔ ¨n n«ng, ph©n bè chñ yÕu trªn tÇng ®Êt c©y 0 - 40cm, rÔ liªn tôc xuÊt
hiÖn trong suèt qu¸ tr×nh sinh trëng vµ ph¸t triÓn cña c©y, tËp trung sau khi
trång 25 - 30 ngµy. Møc ®é ph¸t triÓn cña rÔ cßn phô thuéc vµo c¸c yÕu tè kÜ
thuËt nh: lµm ®Êt, ®é Èm, tÝnh chÊt ®Êt vµ c¸c ®iÒu kiÖn ngo¹i c¶nh kh¸c.
1.2.2. Th©n
Bao gåm c¶ phÇn trªn mÆt ®Êt vµ phÇn díi mÆt ®Êt
+ PhÇn trªn mÆt ®Êt: sau khi trång tõ 7 - 10 ngµy, mÇm tõ cñ gièng v¬n dµi
ra, lªn khái mÆt ®Êt vµ ph¸t triÓn thµnh th©n chÝnh mang l¸. C¶ th©n vµ l¸
NguyÔn ThÞ Trang
5
K29B - Sinh - KTNN
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
khoai t©y ®Òu tham gia vµo qu¸ tr×nh quang hîp. Líp biÓu b× cña th©n chøa
chlorophyll nªn th©n cã mµu xanh.
+ PhÇn díi mÆt ®Êt (th©n cñ): cñ khoai t©y thùc chÊt lµ do sù ph×nh to vµ rót
ng¾n cña tia cñ (th©n ngÇm hay cßn gäi lµ th©n ®Þa sinh bëi th©n ph¸t triÓn
trong ®iÒu kiÖn bãng tèi). VÒ h×nh th¸i cñ khoai t©y hoµn toµn gièng víi h×nh
th¸i cña th©n, c¸c m¾t cñ lµ vÕt tÝch cña gèc cuèng l¸, m¾t cñ cã tõ 2 -3 mÇm
cñ vµ tËp trung nhiÒu nhÊt trªn ®Ønh cñ (t¬ng øng víi c¸c ®èt phÇn ngän cña
th©n). Mµu s¾c vµ h×nh d¹ng cñ ®Æc trng cho tõng gièng.
Gi÷a giai ®o¹n sinh trëng th©n l¸ vµ tÝch luü dinh dìng t¹o cñ mèi
quan hÖ gi÷a c¸c bé phËn trªn mÆt ®Êt vµ díi mÆt ®Êt cã mèi quan hÖ chÆt
chÏ, tØ lÖ nµy ®¹t 1:1 hoÆc 1:0,8 n¨ng suÊt khoai t©y sÏ cao nhÊt. Do vËy bé l¸
bÞ tæn th¬ng th× n¨ng suÊt gi¶m râ rÖt [3], [16].
1.2.3. L¸
L¸ h×nh thµnh vµ hoµn thiÖn theo sù sinh trëng cña c©y, ®Çu tiªn lµ
c¸c l¸ nguyªn ®¬n, dÇn dÇn h×nh thµnh c¸c l¸ kÐp lÎ cha hoµn chØnh vµ cuèi
cïng lµ c¸c l¸ hoµn chØnh, gãc gi÷a l¸ vµ th©n lín, l¸ gÇn nh song song víi
mÆt ®Êt. Khi diÖn tÝch l¸ che phñ ®¹t 38.000 - 40.000m2/ha th× kh¶ n¨ng quang
hîp lµ lín nhÊt. NÕu diÖn tÝch l¸ gi¶m ®i mét nöa th× n¨ng suÊt gi¶m tèi thiÓu
30% [3], [9], [16].
1.2.4. Hoa, qu¶ vµ h¹t
- Hoa : hoa khoai t©y lµ hoa tù thô phÊn, h¹t phÊn thêng bÊt thô
nªn tØ lÖ ®Ëu qu¶ thÊp.
- Qu¶: thuéc qu¶ mäng h×nh trßn hoÆc h×nh tr¸i xoan, mµu xanh lôc,
cã tõ 2 - 3 no·n t¹o 2 - 3 ng¨n chøa nhiÒu h¹t nhá.
- H¹t: d¹ng h×nh trßn dÑt, mµu xanh ®en, träng lîng 1000 h¹t lµ
0,5g, thêi gian ngñ nghØ cña h¹t dµi nh cñ gièng [3], [8].
1.3. §Æc ®iÓm sinh trëng vµ ph¸t triÓn cña c©y khoai t©y
Qu¸ tr×nh sinh trëng vµ ph¸t triÓn cña c©y khoai t©y cã thÓ chia ra c¸c
thêi k× kh¸c nhau.
NguyÔn ThÞ Trang
6
K29B - Sinh - KTNN
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
1.3.1. Thêi kú ngñ nghØ
Qu¸ tr×nh ngñ nghØ cña c©y khoai t©y b¾t ®Çu tõ khi cñ khoai t©y bíc
vµo giai ®o¹n chÝn sinh lÝ. Lóc nµy, th©n l¸ trªn mÆt ®Êt cã hiÖn tîng vµng óa
tù nhiªn. Nguyªn nh©n cña hiÖn tîng nµy lµ ë cuèi thêi kú chÝn cña cñ, vá cñ
h×nh thµnh tÇng bÇn bao quanh cñ c¶n trë sù hÊp thô níc, O2 vµo cñ lµm cho
qu¸ tr×nh biÕn ®æi lÝ ho¸ bªn trong khã thùc hiÖn ®îc. Lóc nµy, trong cñ xuÊt
hiÖn chÊt øc chÕ axit abxixic (AAB) lµm cho khoai t©y kh«ng thÓ n¶y mÇm.
Thêi kú ngñ nghØ ë khoai t©y kÐo dµi 2 - 4 th¸ng, c¸ biÖt cã gièng kÐo
dµi tíi 6 th¸ng [15], [16].
1.3.2. Thêi k× n¶y mÇm
Trong qu¸ tr×nh ngñ nghØ, thùc chÊt vÉn cã sù biÕn ®æi sinh lÝ, sinh ho¸
bªn trong cñ. Cuèi thêi k× nµy hµm lîng gibberellin t¨ng lµm thay ®æi t¬ng
quan gi÷a c¸c phytohocm«n, thóc ®Èy sù n¶y mÇm cña cñ. Sù tæn th¬ng cñ
còng thóc ®Èy tæng hîp gibberellin dÉn ®Õn n¶y mÇm sím. Søc n¶y mÇm cña
cñ phô thuéc vµo tuæi cñ, cñ cµng giµ th× kh¶ n¨ng mäc mÇm cµng kÐm. Khi
mäc mÇm, mÇm ®Ønh cña cñ mäc tríc nhÊt vµ sinh trëng tèt, khi mÇm ®Ønh
mäc sÏ øc chÕ c¸c mÇm kh¸c. Giai ®o¹n thÝch hîp nhÊt ®Ó trång trät lµ khi cñ
cã nhiÒu mÇm vµ mÇm cã søc sèng cao.
1.3.3. Sù h×nh thµnh th©n ngÇm (tia cñ)
Tia cñ ®îc h×nh thµnh sau khi trång kho¶ng 30 - 40 ngµy. Tia cñ cã
mµu tr¾ng, ph¸t triÓn theo híng n»m ngang díi mÆt ®Êt, cã ®èt lµ vÕt tÝch
cña gèc cuèng l¸. PhÇn ®Çu tia cñ cã kh¶ n¨ng t¨ng trëng m¹nh vÒ sè lîng
vµ kÝch thíc tÕ bµo, ph¸t triÓn m¹nh tÝch luü nhiÒu chÊt dinh dìng ®Ó t¹o
cñ.
2. T×nh h×nh nghiªn cøu trªn ®èi tîng khoai t©y
Tõ nhiÒu n¨m nay khoai t©y ®· trë thµnh c©y trång chÝnh trong vô ®«ng
ë miÒn B¾c níc ta vµ ®îc trång ë 3 vïng chÝnh: ®ång b»ng, Trung du miÒn
nói vµ §µ L¹t - L©m §ång.
NguyÔn ThÞ Trang
7
K29B - Sinh - KTNN
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
§Ó ph¸t triÓn m¹nh diÖn tÝch c©y khoai t©y, t¨ng tæng s¶n lîng l¬ng
thùc, thùc phÈm cho thÞ trêng trong níc vµ tiÕn tíi xuÊt khÈu. Bé N«ng
nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n ®· thµnh lËp ch¬ng tr×nh nghiªn cøu vµ giao
chØ tiªu kÕ ho¹ch cho c¸c cơ quan (viÖn KHKTNN ViÖt Nam, viÖn C©y l¬ng
thùc vµ c©y thùc phÈm, viÖn Di truyÒn n«ng nghiÖp, …) c¸c trêng §¹i häc,
c¸c trung t©m, tr¹m vµ c¸c c¬ së nghiªn cøu tõ trung ¬ng ®Õn ®Þa ph¬ng
trong c¶ níc. C¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu vÒ khoai t©y cã thÓ chia lµm c¸c
híng chÝnh sau.
* Híng nghiªn cøu chän t¹o, kh¶o nghiÖm ®¸nh gi¸ gièng
Song song víi viÖc nhËp 104 mÉu tõ CIP (trung t©m khoai t©y Quèc
tÕ), CHDC §øc, Hµ Lan, Ph¸p … Chóng ta ®· nhËp vµ lai t¹o ®îc 206 tæ hîp
lai víi 7.100 dßng tõ ®ã x©y dùng ®îc 100 mÉu gièng lµm vËt liÖu lai t¹o
gièng. §· x¸c ®Þnh tuyÓn dông mét sè gièng ®a ra s¶n xuÊt nh gièng
CV38.6, I1039…. Trång ë vô ®«ng ë ®ång b»ng B¾c Bé. Trong ®ã, gièng
CV38.6 cho kÕt qu¶ ban ®Çu cã kh¶ n¨ng chèng chÞu tèt, cho n¨ng suÊt cao,
phÈm chÊt kh¸. Còng theo kh¶o nghiÖm vµ ®¸nh gi¸ n¨ng suÊt c¸c gièng
khoai t©y vïng ®ång b»ng s«ng Hång, T¸c gi¶ Ng« §øc ThiÖu cã nhËn xÐt:
n¨ng suÊt khoai t©y cã quan hÖ phô thuéc víi sè th©n, sè cñ, träng lîng th©n,
®iÒu ®ã chøng tá bé l¸ gi÷ vai trß quan träng ®Ó h×nh thµnh n¨ng suÊt. V× thÕ
cÇn quan t©m ®Æc biÖt ®Õn biÖn ph¸p kü thuËt gi÷ bé l¸ l©u tµn [17].
NguyÔn V¨n §Ýnh vµ céng sù khi kh¶o s¸t mét sè gièng khoai t©y khi
tr«ng trªn nÒn ®Êt VÜnh Phóc ®· kh¼ng ®Þnh c¸c gièng 108.28 vµ 171.1 sinh
trëng tèt, n¨ng suÊt cao h¬n h¼n gièng Thêng TÝn. Gièng G1 vµ Diamant,
chØ t¬ng ®¬ng víi gièng Thêng TÝn [4].
* Híng nghiªn cøu vÒ nh©n nhanh vµ s¶n xuÊt gièng
Lª TrÇn B×nh (viÖn khoa häc ViÖt Nam), NguyÔn Quang Th¹ch vµ céng
sù ( Trêng §HNNI Hµ Néi) ®· thµnh c«ng trong viÖc nh©n nhanh vµ s¶n xuÊt
NguyÔn ThÞ Trang
8
K29B - Sinh - KTNN
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
gièng siªu nguyªn chñng b»ng nu«i cÊy invitro. NguyÔn ThÞ Hoa vµ céng sù
kÕt hîp víi CIP ®· thµnh c«ng trong nh©n nhanh khoai t©y gièng b»ng mÇm
vµ ngän gióp t¨ng hÖ sè nh©n gièng nu«i cÊy m« tõ 8 - 45 lÇn [7]. Ngoµi ra
c¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu khoa t©y b»ng h¹t cho thÊy cã nhiÒu u ®iÓm h¬n
h¼n, nguån gièng s¹ch bÖnh virus, cho n¨ng suÊt cao vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ cao
h¬n h¼n so víi trång b»ng cñ [8].
* Híng nghiªn cøu kü thuËt trång khoai t©y
§Ò tµi cña Tr¬ng V¨n Hé vµ céng t¸c viªn khi nghiªn cøu kü thuËt
tæng hîp s¶n xuÊt khoai t©y cho thÊy dïng c¸c biÖn ph¸p ch¨m sãc tèt ®· ®a
n¨ng suÊt cñ t¨ng 40 - 50%, n©ng tû lÖ s¶n xuÊt khoai t©y xuÊt khÈu tõ 15 20% lªn 30 - 40% [9].
*Híng nghiªn cøu tho¸i ho¸ gièng vµ ph¬ng ph¸p kh¾c phôc
tho¸i ho¸ gièng
§Ó kh¾c phôc tho¸i ho¸ gièng khoai t©y ë ViÖt Nam c¸c nhµ nghiªn
cøu ®· ®a ra 4 gi¶i ph¸p: gi¶i ph¸p nhËp néi, gi¶i ph¸p tù s¶n xuÊt gièng s¹ch
bÖnh trong níc, gi¶i ph¸p chän läc vÖ sinh quÇn thÓ vµ c¸c gi¶i ph¸p trång
khoai t©y b»ng h¹t. Tõ ®ã thu ®îc nh÷ng kÕt qu¶ kh¶ quan [8].
Ph¬ng ph¸p kh¾c phôc sù giµ ho¸ cña gièng lµm gi¶m n¨ng suÊt còng
®· ®îc nghiªn cøu. Theo c¸c nghiªn cøu, nguyªn nh©n cña hiÖn tîng giµ
ho¸ lµ do thêi gian b¶o qu¶n cña gièng dµi trong ®iÒu kiÖn nhiÖt ®é cao, do sö
dông cñ gièng liªn tiÕp trong trång trät. §ång thêi c¸c t¸c gi¶ ®a ra híng
b¶o qu¶n khoai t©y trong nhµ l¹nh hoÆc trång thªm vô Xu©n ®Ó t¹o nguån cñ
gièng míi [9]. Theo L©m ThÕ ViÔn, trång khoai t©y vô Xu©n n¨ng suÊt thÊp
h¬n chÝnh vô tõ 30 - 40% so víi khi trång b»ng cñ gièng ®Ó qua n¨m [22].
Theo híng trång thªm vô Xu©n ®Ó lÊy cñ gièng trÎ sinh lý h¬n còng ®îc
Ng« §øc ThiÖu vµ céng sù nghiªn cøu cho r»ng thêi tiÕt vïng ®ång b»ng B¾c
NguyÔn ThÞ Trang
9
K29B - Sinh - KTNN
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
Bé cho phÐp trång mét vô khoai Xu©n vµ thêi vô tèt nhÊt lµ tõ ngµy 1 - 15
th¸ng 01 [17].
* Híng nghiªn cøu vÒ kü thuËt b¶o qu¶n khoai t©y
Tr¬ng V¨n Hé, TrÞnh Quèc Mü, P.Vandenzaag khi ®iÒu tra viÖc b¶o
qu¶n khoai t©y gièng ë ®ång b»ng B¾c Bé cho thÊy ë ®ång b»ng B¾c Bé ngêi
d©n b¶o qu¶n khoai t©y gièng trong 9 th¸ng lµ chñ yÕu, do ®ã cã sù hao hôt
lín, mÇm giµ dÉn ®Õn n¨ng suÊt gi¶m vµ t¨ng chi phÝ lín vÒ gièng [8].
Theo TrÇn ThÞ Mai ®· ®a ra 7 nguyªn nh©n lµm hao hôt khoai t©y th¬ng
phÈm lµ: tæn thÊt do bay h¬i níc; tæn thÊt do mÊt n¨ng lîng; tæn thÊt c¸c
chÊt dinh dìng; tæn thÊt vËt lý do c«n trïng, vi sinh vËt g©y bÖnh; tæn thÊt do
ho¹t ®éng sinh lý, h« hÊp; tæn thÊt do mäc mÇm; tæn thÊt do xanh cñ [13] .
3. Chøc n¨ng sinh lý cña nguyªn tè ®a lîng ®èi víi c©y trång
3.1. Chøc n¨ng cÊu tróc
C¸c nguyªn tè C, H, O, N, P vµ S tham gia trùc tiÕp vµo cÊu t¹o nªn c¸c
hîp chÊt h÷u c¬ c¬ b¶n cña chÊt nguyªn sinh, vÝ dô: Nit¬ cÊu t¹o nªn enzim,
axit nucleic (ADN, ARN), c¸c coenzim vµ protein. Mét sè nguyªn tè tham gia
vµo cÊu tróc b¾t buéc cña hîp chÊt h÷u c¬ nh Mg trong diÖp lôc, Fe trong
Hemoglobin, P cã kh¶ n¨ng t¹o liªn kÕt cao n¨ng víi O vµ S trong ATP (®¬n
vÞ tiÒn tÖ n¨ng lîng cña mäi ho¹t ®éng sèng cña sinh vËt).
3.2. Chøc n¨ng ®iÒu tiÕt
C¸c nguyªn tè kho¸ng cã kh¶ n¨ng ®iÒu tiÕt qu¸ tr×nh trao ®æi chÊt
th«ng qua viÖc h×nh thµnh vµ kh¶ n¨ng xóc t¸c cña enzim, t¹o n¨ng lîng
ATP…
- Ngoµi ra c¸c nguyªn tè kho¸ng cßn ¶nh hëng ®Õn tÝnh chÊt ho¸ lý
cña hÖ keo nguyªn sinh chÊt (®é nhít, ®é a níc, ®é ph©n t¸n, ®é bÒn). §é
hi®rat cña tõng ion phô thuéc vµo kÝch thíc cña chóng, ion cµng bÐ, diÖn tÝch
cµng lín th× bÒ dµy t¹o níc cµng lín. Kh¶ n¨ng trao ®æi ion cµng t¨ng khi bÒ
mÆt bao níc cµng gi¶m. C¸c ion ho¸ trÞ 1 (k+, Na+, …) lµm t¨ng ®é ngËm
NguyÔn ThÞ Trang
10
K29B - Sinh - KTNN
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
níc vµ gi¶m ®é nhít nªn gióp qu¸ tr×nh trao ®æi chÊt diÔn ra m¹ch h¬n.
Ngîc l¹i, c¸c ion ho¸ trÞ 2, 3 (ca2+, mg2+, al3+, …) lµm gi¶m ®é ngËm níc,
t¨ng ®é nhít nªn lµm gi¶m cêng ®é trao ®æi chÊt vµ t¨ng kh¶ n¨ng chèng
chÞu cña thùc vËt. Nhê sù cã mÆt cña c¸c ion kh¸c nhau lµm cho tÕ bµo lu«n ë
tr¹ng th¸i c©n b»ng vÒ ho¹t ®éng sinh lý, nÕu tû lÖ c¸c ion thay ®æi sÏ dÉn ®Õn
mÊt c©n b»ng vµ ¶nh hëng ®Õn tÝnh chÊt cña hÖ keo nguyªn sinh chÊt.
Còng tõ 2 chøc n¨ng trªn ta thÊy c¸c nguyªn tè kho¸ng cã ¶nh hëng
®Õn toµn bé ho¹t ®éng sinh lÝ cña thùc vËt nh c¸c qu¸ tr×nh quang hîp , trao
®æi chÊt, sinh trëng, chèng chÞu víi ngo¹i c¶nh bÊt lîi.
4. Vai trß sinh lý cña K ®èi víi c©y trång
Hµm lîng K trong ®Êt chiÕm tõ 0.2 - 0.3% [6], [11]. Tuy nhiªn tuú
tõng lo¹i ®Êt vµ hµm lîng K trong ®Êt rÊt kh¸c nhau. §Êt mÆn, ®Êt lÇy than
bïn, ®Êt mïn trªn nói cao hµm lîng K lín do vËy c¸c vïng ®Êt nµy cha cÇn
bãn K cho c©y trång. §Êt b¹c mµu trªn nÒn phï sa cæ, ®Êt b¹c mµu vïng kh«
h¹n, ®Êt b¹c mµu tr¬ sái ®¸ rÊt cÇn bãn K cho c©y trång [11]. Xu©n Hoµ lµ
vïng ®Êt b¹c mµu, nghÌo dinh dìng [4] . KÕt qu¶ ph©n tÝch mÉu ®Êt ®îc thÓ
hiÖn ë b¶ng 1.1
B¶ng 1.1. KÕt qu¶ ph©n tÝch mÉu ®Êt khu vùc Xu©n Hoµ.
STT
ChØ tiªu
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
pH KCl
Mïn
N tæng sè
P2O5 tæng sè
K2O tæng sè
N dÔ tiªu
P2O5 dÔ tiªu
K2O dÔ tiªu
Mn
Mo
Cu
NguyÔn ThÞ Trang
§¬n vÞ tÝnh
KÕt qu¶ ph©n tÝnh
%
%
%
%
mg/100g
mg/100g
mg/100g
mg/kg ®Êt
mg/kg ®Êt
mg/kg ®Êt
6,2
1,6
0,15
0,17
0,54
5,8
21,3
6,7
165
0,7
4,5
11
K29B - Sinh - KTNN
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
4.1. Vai trß sinh lÝ cña kali (K)
Kali cã nhiÒu chøc n¨ng sinh lý quan träng ®èi víi ®êi sèng thùc vËt
thÓ hiÖn :
* K+ cã kh¶ n¨ng lµm t¨ng ®é ngËm níc cña tÕ bµo nªn lµm t¨ng
lîng níc liªn kÕt, lµm gi¶m ®é nhít cña chÊt nguyªn sinh, t¨ng ¸p suÊt
thÈm thÊu. V× vËy K+ ¶nh hëng ®Õn qu¸ tr×nh trao ®æi níc, trao ®æi chÊt
trong tÕ bµo [2], [6].
* K+ ¶nh hëng tíi cÊu tróc cña enzim, do vËy lµm t¨ng tèc ®é ph¶n
øng xóc t¸c vµ trong mét sè trêng hîp lµm t¨ng ¸i lùc cña enzim víi c¬ chÊt
(Evan vµ Wilder - 1971).
Ngµy nay, ngêi ta ®· x¸c ®Þnh cã kho¶ng 40 lo¹i enzim kh¸c nhau
chÞu t¸c ®éng kÝch thÝch cña K+ [6], gåm c¸c lo¹i sau.
- Nhãm Sintetase : Axetil - CoA; NAD - Sintetase; …
- Nhãm Liase: Adenil deaminase…
- Nhãm Oxidoreductase: Dehidrogenase…
- Nhãm Transferase: Fructokinase…
- Nhãm Isomerase.
- Nhãm Hidrolase: Galactosidase…
* K+ cã ¶nh hëng tÝch cùc ®Õn qu¸ tr×nh trao ®æi gluxit, ®Æc biÖt lµ
®êng khö vµ tinh bét.
* Trong quang hîp K+ ¶nh hëng tíi cÊu tróc cña lôc l¹p, tiÒn lôc l¹p
(From bold, 1973). K+ cÇn cho qu¸ tr×nh vËn chuyÓn H+ qua mµng trong qu¸
tr×nh ph«tphoril ho¸ quang hîp tæng hîp ATP, NADPH (Hartt, 1972) lµ
nguån n¨ng lîng cÇn thiÕt ®Ó ®ång ho¸ CO2 tæng hîp c¸c chÊt h÷u c¬, ®Æc
biÖt lµ prolin lµm t¨ng kh¶ n¨ng chèng chÞu cña thùc vËt. K+ trong l¸ lµm t¨ng
ho¹t tÝnh enzim RiBPcarboxylase do vËy lµm t¨ng cêng ®é quang hîp [2],
[16].
NguyÔn ThÞ Trang
12
K29B - Sinh - KTNN
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
* K+ ¶nh hëng tíi sù hÊp thô vµ vËn chuyÓn nit¬, theo Koch vµ
Mengel, 1968 khi sö dông N15 díi d¹ng NO3 bãn cho c©y thuèc l¸ sau 5h,
nÕu cung cÊp ®Çy ®ñ kali (+K) th× qu¸ tr×nh hÊp thô vµ chuyÓn nit¬ v« c¬
thµnh N-Pr«tein cao h¬n khi kh«ng bãn kali (-K), kÕt qu¶ nµy t¬ng øng lµ
70% vµ 42%. ChÝnh v× vËy khi thiÕu K lµm cho hÖ m¹ch dÉn, m¹ch libe, sù
ph©n chia tÕ bµo bÞ ¶nh hëng lµm cho l¸ bÞ vµng, mÐp l¸ trë lªn vµng ®á sau
®ã bÞ kh« vµ chÕt, ¶nh hëng ®Õn n¨ng suÊt vµ phÈm chÊt n«ng s¶n [6].
5. C¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu ¶nh hëng cña K ®èi víi c©y trång
Kali ®îc ®¸nh gi¸ lµ nguyªn tè dinh dìng chÝnh (Major nutritiver
elements) ®· ®îc nhiÒu nhµ khoa häc trong vµ ngoµi níc nghiªn cøu ¶nh
hëng cña nã ®Õn sinh trëng, n¨ng suÊt vµ phÈm chÊt n«ng s¶n.
Theo Vâ Minh Kha: c©y trång kh«ng thÓ ph¸t triÓn b×nh thêng vµ cho
n¨ng suÊt khi thiÕu K. §èi víi c©y lÊy cñ, lÊy h¹t nh lóa, ng«, khoai t©y,
khoai lang th× nhu cÇu K lín h¬n c¸c c©y thu ho¹ch b»ng l¸. Nhu cÇu bãn K
cho c©y tuú tõng lo¹i ®Êt, ®Êt b¹c mµu, ®Êt phï sa cæ rÊt cÇn bãn K. Tuú vµo
kh¶ n¨ng th©m canh víi n¨ng suÊt kh¸c nhau th× nhu cÇu bãn K còng kh¸c
nhau, víi ruéng 2 vô lóa - 1 vô mµu víi n¨ng suÊt dù tÝnh 4,5 tÊn/ha trë lªn
nhÊt thiÕt ph¶i bãn K cho c©y, thËm chÝ cÇn bæ sung K cho c©y qua l¸ [10].
C¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu cña Tr¬ng C«ng TuyÒn vµ céng sù [18]; TrÞnh
C«ng T [20]; NguyÔn V¨n Bé vµ Bïi §×nh DÜnh [2] cho thÊy bãn c©n ®èi
NPK cho c©y trång cã ¶nh hëng tèt ®Õn n¨ng suÊt khoai t©y, lóa, cµ phª, ®Ëu
t¬ng...
KÕt qu¶ nghiªn cøu cña NguyÔn H¶i Lan cho thÊy xö lý dung dÞch KCl
(1g/lÝt) cho c¸c lóa tÎ mÌo (TM), nÕp Pen l¹nh tr¾ng (PT) nÕp Pen l¹nh ®á
(PD), nÕp CÈm (NC), tÎ tr¾ng (TT) b»ng c¸ch ng©m h¹t sau 48h, sau ®ã gieo
cã ¶nh hëng tèt ®Õn kh¶ n¨ng tÝch luü tinh bét vµ pr«tein trong h¹t g¹o. Sù
tÝch luü c¸c hîp chÊt nµy cßn tuú thuéc vµo gièng. KCl lµm t¨ng hµm lîng
NguyÔn ThÞ Trang
13
K29B - Sinh - KTNN
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
diÖp lôc liªn kÕt c¶ trong ®iÒu kiÖn ®ñ níc còng nh bÞ h¹n vµ cã ¶nh hëng
tèt ®Õn c¸c yÕu tè cÊu thµnh n¨ng suÊt vµ n¨ng suÊt cña 5 gièng lóa [14].
KÕt qu¶ nghiªn cøu cña NguyÔn Nh Khanh, NguyÔn Quèc Hïng trªn
®èi lµ c©y lóa ë giai ®o¹n m¹ còng cho thÊy K lµm t¨ng hµm lîng diÖp lôc
tæng sè, chiÒu cao c©y, chiÒu dµi b«ng, sè h¹t ch¾c trªn b«ng, sè nh¸nh h÷u
hiÖu còng nh n¨ng suÊt [12].
§ç ThÞ X«, Vâ Minh Thø, NguyÔn Nh Khanh khi nghiªn cøu ¶nh
hëng cña c¸c chÊt chøa K (KCl, KClO4) trªn c¸c ®èi tîng kh¸c nhau nh
lóa, ®Ëu t¬ng b»ng c¸ch xö lý h¹t tríc khi gieo hoặc bãn bæ sung còng ®·
kh¼ng ®Þnh K cã ¶nh hëng tÝch cùc ®Õn kh¶ n¨ng sinh trëng, ®Õn hµm lîng
diÖp lôc cêng ®é quang hîp vµ n¨ng suÊt c©y trång [12], [19], [23].
NguyÔn ThÞ Trang
14
K29B - Sinh - KTNN
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
PhÇn 2 . ®èi tîng vµ ph¬ng ph¸p nghiªn cøu
1. §èi tîng nghiªn cøu
Trong ®Ò tµi nµy t«i ®· sö dông 8 gièng khoai t©y gåm: KT3; Mariela;
Eben; Redstar; HH7 (Hång Hµ 7); Diamant; CV38.6; Solara do Trung t©m
Nghiªn cøu C©y cã cñ ViÖn Khoa häc N«ng nghiÖp ViÖt Nam cung cÊp.
1.1. Gièng KT3 (105.32)
Gièng ®îc chän tõ tæ hîp lai Serrara víi I1035 nhËp n¨m 1986 cña
Trung t©m khoai t©y Quèc tÕ (CIP). Cã thêi gian sinh trëng ng¾n 80 ngµy,
c©y ph¸t triÓn khoÎ, cho n¨ng suÊt cao tõ 20 - 30 tÊn/ha. Tû lÖ cñ to trªn 100g
lµ 35 - 40% s¶n lîng. Ruét cñ vµng ®Ëm, phÈm chÊt ngon, chèng chÞu virus
vµ nhiÖt ®é thÊp tèt.
1.2. Gièng Mariela
Gièng khoai t©y Mariela lµ gièng nhËp néi hµng n¨m cña §øc. Cã thêi
gian sinh trëng tõ 85 - 90 ngµy. N¨ng suÊt tõ 18 - 20 tÊn/ha, ruét cñ vµng,
chÊt lîng kh¸, chèng chÞu mèc s¬ng kh¸.
1.3. Gièng Redstar (Red)
Gièng khoai t©y Redstar ®îc nhËp tõ §øc, sinh trëng khoÎ, th©n cao,
cñ d¹ng tr¸i xoan, vá hång nh¹t, ruét vµng, m¾t rÊt n«ng, ¨n ngon, n¨ng suÊt
®¹t 30 tÊn/ha.
1.4. Gièng Diamant (Dia)
Gièng Diamant lµ gièng khoai t©y nhËp néi hµng n¨m tõ Hµ Lan, n¨ng
suÊt trung b×nh ®¹t tõ 15 - 20 tÊn/ha khi cßn s¹ch bÖnh, vÒ sau n¨ng suÊt ®¹t
12 - 16 tÊn/ha. Thêi gian sinh trëng 90 - 100 ngµy. Trung b×nh cã tõ 2 - 5
th©n/khãm. ChiÒu cao c©y tõ 35 - 70cm l¸ dÇy, to, xanh ®Ëm. D¹ng cñ bÇu,
mÆt cñ n«ng, thÞt cñ mµu vµng.
NguyÔn ThÞ Trang
15
K29B - Sinh - KTNN
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
1.5. Gièng CV38.6
Gièng CV38.6 lµ gièng lai ®îc nhËp tõ Trung t©m khoai t©y quèc tÕ
(CIP) ®îc thuÇn ho¸ ë níc ta tõ n¨m 1983. Gièng CV38.6 cã thêi gian sinh
trëng 105 - 110 ngµy. N¨ng suÊt trung b×nh 18 - 20 tÊn/ha. Tû lÖ th¬ng
phÈm cao trªn 30%. Cñ cã mµu vµng, ruét mµu tr¾ng s÷a, phÈm chÊt kh¸. Tia
cña dµi, m¾t cñ n«ng cã mµu hång nh¹t, mÇm ph¸t triÓn nhanh. Chèng chÞu
tèt víi ®iÒu kiÖn ngo¹i c¶nh nh nãng, rÐt t¬ng ®èi tèt, chèng chÞu mèc
s¬ng t¬ng ®èi tèt.
1.6. Gièng Hång Hµ 7 (HH7)
§©y lµ gièng khoai t©y lai gi÷a gièng ®Þa ph¬ng với gièng khoai t©y
nhËp néi tõ §øc vµ tuyÓn chän t¹i ViÖn KHNNVN. Cã ®Æc ®iÓm cñ to, n¨ng
suÊt cao, chÊt lîng tèt, cã kh¶ n¨ng chèng s©u bÖnh vµ virus cao, phï hîp víi
khÝ hËu miÒn B¾c.
1.7. Gièng Solara
§©y lµ gièng nhËp néi cña Hµ Lan cã n¨ng suÊt cao, chÊt lîng tèt. Cñ
mµu vµng, kÝch thíc to phï hîp víi khÝ hËu miÒn B¾c. Chèng chÞu virus tèt
nh bÖnh mèc s¬ng, hÐo xanh…
1.8. Gièng Eben
Gièng ®îc nhËp néi tõ §øc cñ to cã vá mµu tÝm, n¨ng suÊt cao, chÊt
lîng cña tèt, c©y sinh trëng m¹nh kh¶ n¨ng chÞu h¹n, chÞu níc, chÞu nhiÖt
®é cao, kh¶ n¨ng cho n¨ng suÊt cao khi trång ë ®iÒu kiÖn tèt vµ ®óng kü thuËt.
Cã kh¶ n¨ng cho 40 - 50 tÊn/ha.
NguyÔn ThÞ Trang
16
K29B - Sinh - KTNN
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
2. Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu
2.1. Bè trÝ thÝ nghiÖm
Khoai t©y ®îc trång vµo vô ®«ng n¨m 2005 trªn nÒn ®Êt Cao Minh Xu©n Hoµ - Phóc Yªn - VÜnh Phóc, diÖn tÝch trång 417m2. C¸ch bè trÝ thÝ
nghiÖm b¶o ®¶m nguyªn t¾c ngÉu nhiªn ngoµi ®ång ruéng, chÕ ®é ch¨m sãc
b¶o ®¶m sù ®ång ®Òu gi÷a c¸c c«ng thøc.
2.2. Ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh c¸c chØ tiªu
- C¸c yÕu tè cÊu thµnh n¨ng suÊt
+ Sè cñ /khãm: ®Õm ngÉu nhiªn mçi c«ng thøc 30 khãm.
+ Khèi lîng cñ/khãm: mçi c©y thøc c©n ngÉu nhiªn 30 mÉu.
+ N¨ng suÊt: ®îc tÝnh theo n¨ng suÊt cña 30 khãm, n¨ng suÊt thùc tÕ
trªn toµn bé diÖn tÝch ®Êt trång vµ quy ra n¨ng suÊt trªn 1 sµo B¾c Bé.
- TØ lÖ c¸c lo¹i cñ
B»ng c¸ch ph©n lo¹i ®êng kÝnh cñ thµnh 4 lo¹i:
+ Cñ to cã: D 4 (cm)
+ Cñ trung b×nh: 3 D < 4 (cm)
+Cñ nhá: 2 D <3
+ Cñ bi: D < 2(cm)
- ChÊt lîng cñ
* X¸c ®Þnh hµm lîng acid ascobic (vitamin C) b»ng ph¬ng ph¸p
chuÈn ®é theo TCVN 5246 - 90
C¸ch tiÕn hµnh:
Bíc 1: nghiÒn nhá mÉu víi dung dÞch chiÕt (hçn hîp axit axetic vµ
axit metaphotphoric), chuyÓn tÊt c¶ vµo b×nh ®Þnh møc 100ml, thªm dung dÞch
chiÕt ®ñ 100ml, trén ®Òu, sau 10 phót tiÕn hµnh läc.
NguyÔn ThÞ Trang
17
K29B - Sinh - KTNN
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
Bíc 2: lÊy dÞch chiÕt cho vµo b×nh níc thªm níc cÊt ®ñ 10ml vµ
chuÈn ®é b»ng dung dÞch 2,6 - natridiclophenolindophenolat ®Õn xuÊt hiÖn
mµu hång nh¹t bÒn trong 15 ®Õn 20 gi©y.
Bíc 3: tÝnh khèi lîng acid ascobic (X) b»ng mg/100g s¶n phÈm theo
c«ng thøc:
X
(V1 V2 ).T .V4 .100
mV
. 3
Trong ®ã:
V1 lµ thÓ tÝch dung dÞch 2,6 - natridiclophenolindophenolat dïng ®Ó
chuÈn ®é dÞch chiÕt cña mÉu thø (ml).
V2 lµ thÓ tÝch dung dÞch 2,6 - natridiclophenolindophenolat lµ chuÈn ®é
trong thÝ nghiÖm kiÓm tra .
V3 lµ thÓ tÝch cña dÞch chiÕt cña mÉu thö lÊy ®Ó chuÈn ®é (ml)
V4 lµ thÓ tÝch dÞch chiÕt nhËn ®îc khi chiÕt mÉu thö (ml)
T lµ ®é chuÈn cña dung dÞch 2,6 - natridiclophenolindophenolat(mg/ml)
m lµ khèi lîng mÉu thö (g)
* §Þnh lîng tinh bét, ®êng khö
§îc x¸c ®Þnh b»ng ph¬ng ph¸p Lane - Eynon theo CVN 10 TCN 151
- 2002.
Nguyªn t¾c: ®êng khö trong dÞch thuû ph©n cã kh¶ n¨ng khö Cu+2 cñ
trong hçn hîp pheling vÒ Cu+ (Cu2O) kh«ng tan mµu ®á. ThÓ tÝch dung dÞch
®îc khö cÇn thiÕt ®Ó thö hoµn toµn mét thÓ tÝch nhÊt ®Þnh hçn hîp pheling
®îc x¸c ®Þnh b»ng ph¬ng ph¸p chuÈn ®é víi chÊt chØ thÞ mµu xanh metylen
Hµm lîng tinh bét ®îc tÝnh b»ng hµm lîng glucoz trong dÞch thuû
ph©n tinh bét víi hÖ sè chuyÓn ®æi 0,9.
* X¸c ®Þnh protªin tæng sè
§Ó biÕt ®îc protªin tæng sè th× tiÕn hµnh theo ph¬ng ph¸p Kielkdahl
theo tiªu chuÈn TCVN 4328 - 2001
NguyÔn ThÞ Trang
18
K29B - Sinh - KTNN
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
Nguyªn t¾c: v« c¬ ho¸ chÊt h÷u c¬ b»ng axit sunphuric víi sù cã mÆt
cña chÊt xóc t¸c, kiÒm ho¸ s¶n phÈm ph¶n øng, sau ®ã ®em cÊt vµ chuÈn ®é
lîng amoniac gi¶i phãng ra. TÝnh hµm lîng nit¬. Nh©n kÕt qu¶ víi hÖ sè
quy íc 6.25 ®Ó cã hµm lîng protªin th«.
2.3. Ph¬ng ph¸p Xö lý sè liÖu
C¸c sè liÖu thu ®îc xö lý vµ ®¸nh gi¸ theo ph¬ng ph¸p to¸n thèng kª
sinh häc qua c¸c con sè:
X Xi
- Trung b×nh sè häc:
n
n
- §é lÖch chuÈn:
(X
i
X )2
víi n 30
i 1
n 1
- Sai sè trung b×nh:
m=
- Sai sè hiÖu c¸c trung b×nh:
md= m12 m22
n 1
víi n 30
Trong ®ã: m1 lµ sai sè trung b×nh cña ®èi chøng
m2 lµ sai sè trung b×nh cña l« thÝ nghiÖm
- HiÖu hai sè trung b×nh: d = X ®èi chøng X mÉu
- §é tin cËy thÝ nghiÖm : td =
d
md
- Tra b¶ng t Student Fisher víi
+ td t th× sai sè kh«ng cã ý nghÜa thèng kª
+ td ≥ t th× sai sè cã ý nghÜa thèng kª víi ®é tin cËy trªn 95%
NguyÔn ThÞ Trang
19
K29B - Sinh - KTNN
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
PhÇn 3. KÕt qu¶ nghiªn cøu vµ th¶o luËn
3.1. ¶nh hëng cña viÖc phun bæ sung dung dÞch KCl lªn l¸ ®Õn c¸c yÕu
tè cÊu thµnh n¨ng suÊt vµ n¨ng suÊt c¸c gièng khoai t©y
N¨ng suÊt lµ yÕu tè lu«n lu«n ®îc ®Æt lªn hµng ®Çu trong qu¸ tr×nh
chän t¹o gièng. §ã lµ kÕt qu¶ cña sù t¬ng t¸c gi÷a gièng (kiÓu gen) vµ m«i
trêng. §ång thêi n¨ng suÊt còng phô thuéc vµo hµng lo¹t c¸c qu¸ tr×nh sinh
lý nh: h« hÊp, quang hîp, trao ®æi níc, kh¶ n¨ng chèng chÞu s©u bÖnh vµ sù
thÝch øng cña gièng víi ®iÒu kiÖn m«i trêng trong ®ã quang hîp lµ qu¸ tr×nh
sinh lý c¬ b¶n nhÊt quyÕt ®Þnh phÇn lín n¨ng suÊt c©y trång. Chóng t«i tiÕn
hµnh theo dâi mét sè chØ tiªu c¬ b¶n liªn quan ®Õn n¨ng suÊt. KÕt qu¶ ®îc
tr×nh bµy ë b¶ng 3.1 vµ h×nh 3.1.
NguyÔn ThÞ Trang
20
K29B - Sinh - KTNN
- Xem thêm -
.PDF 
39 
34 
119 
