Lêi më ®Çu
TiÕn vµo thÕ kØ XXI , ViÖt Nam ®ang tõng bíc kh¼ng ®Þnh vÞ
thÕ cña m×nh trªn trêng quèc tÕ kh«ng chØ vÒ ChÝnh trÞ – X· héi
mµ cßn vÒ mÆt kinh tÕ. Nh÷ng thµnh tùu kinh tÕ gÇn ®©y cho
thÊy tõ mét nÒn kinh tÕ nghÌo khã, lµm kh«ng ®ñ ¨n, chóng ta ®·
dòng c¶m bøt ph¸, s½n sµng ®æi míi. §Õn nay, kinh tÕ ®Êt níc ®·
®¹t tr×nh ®é ph¸t triÓn t¬ng ®èi cao, thu nhËp quèc d©n (TNQD)
n¨m 2005 íc tÝnh lªn ®Õn 50 tû USD, thu nhËp b×nh qu©n ®Çu
ngêi ®ang tiÕn dÇn tíi 600 USD/ ngêi/ n¨m. C¸c chuyªn gia UNDP
®¸nh gi¸: ViÖt Nam t¨ng trëng kinh tÕ m¹nh vµ bÒn v÷ng, thÓ
hiÖn ë vÞ trÝ cña VN ®øng trong sè c¸c nÒn kinh tÕ cã møc t¨ng
trëng hµng ®Çu Ch©u ¸, GDP ®Çu ngêi t¨ng tõ 287 USD n¨m
1995 lªn 530 USD n¨m 2005. Nh thÕ, kinh tÕ VN ®ang cã nh÷ng
bíc ®i m¹nh mÏ ®Ó héi nhËp kinh tÕ toµn cÇu.
§Ó ®a nÒn kinh tÕ cña ®Êt níc tiÕn xa h¬n n÷a trong xu thÕ
héi nhËp, chóng ta cÇn quan t©m nhiÒu h¬n ®Õn c¸c biÖn ph¸p
lµm t¨ng thu nhËp quèc d©n. §ã còng chÝnh lµ lÝ do em chän ®Ò
tµi “Muèn t¨ng thu nhËp quèc d©n cÇn ph¶i sö dông nh÷ng biÖn
ph¸p g×? Liªn hÖ víi t×nh h×nh hiÖn nay cña ViÖt Nam”.
Víi sù hiÓu biÕt cßn h¹n hÑp cña m×nh, em kh«ng mong muèn
sÏ ph©n tÝch mét c¸ch s©u s¾c vÒ t×nh h×nh kinh tÕ VN nãi
chung hay biÖn ph¸p t¨ng TNQD nãi riªng trong bµi tiÓu luËn cña
m×nh, mµ ®©y chØ lµ mét c¸ch tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt cña
em th«ng qua nh÷ng sè liÖu thu thËp ®îc tõ s¸ch b¸o, v× thÕ sÏ
kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. VËy rÊt mong ®îc sù gãp ý cña
thÇy c« ®Ó em cã thÓ hoµn thµnh tèt bµi tiÓu luËn nµy.
1
PhÇn I: Lý luËn c¬ b¶n vÒ thu nhËp quèc d©n
I. Tæng s¶n phÈm x· héi (TSPXH)
1. Kh¸i niÖm: TSPXH lµ toµn bé s¶n phÈm x· héi do lao
®éng trong nh÷ng ngµnh s¶n xuÊt vËt chÊt vµ dÞch vô s¶n xuÊt
t¹o ra trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh (thêng lµ mét n¨m). §©y lµ
chØ tiªu ®¸nh gi¸ cña qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt x· héi.
VÒ mÆt hiÖn vËt, TSPXH bao gåm toµn bé TLSX vµ TLTD ®îc
sö dông trong n¨m (C+V+m).
VÒ mÆt gi¸ trÞ, TSPXH lµ toµn bé gi¸ trÞ TLTD s¶n xuÊt ra
trong n¨m vµ mét phÇn TLSX ®îc dïng cho t¸i s¶n xuÊt më
réng trong n¨m.
2. TSPXH bao gåm: Tæng s¶n phÈm quèc gia vµ tæng s¶n
phÈm quèc néi.
-
Tæng s¶n phÈm quèc gia GNP: lµ toµn bé s¶n phÈm míi
t¹o ra trong níc vµ phÇn ®Çu t ë níc ngoµi ®em l¹i.
-
Tæng s¶n phÈm quèc néi GDP: lµ tæng sè s¶n phÈm míi
t¹o ra trªn l·nh thæ quèc gia ®ã.
II. Thu nhËp quèc d©n (TNQD)
1. Kh¸i niÖm: TNQD lµ tæng sè gi¸ trÞ míi s¸ng t¹o ra trong
mét n¨m, hay lµ phÇn cßn l¹i cña TSPXH sau khi ®· trõ ®i sè TLSX
®· hao phÝ trong mét n¨m.
TNQD chØ do ngêi lao ®éng s¶n xuÊt vËt chÊt vµ dÞch vô t¹o
ra, cô thÓ lµ lao ®éng trong c¸c ngµnh CN, NN, XD, DV... Nh÷ng
ngµnh kh«ng s¸ng t¹o ra cña c¶i vËt chÊt nh ng©n hµng, gi¸o dôc,
y tÕ, nghÖ thuËt, tÝn dông, th¬ng nghiÖp th× kh«ng t¹o ra TNQD.
VÒ mÆt gi¸ trÞ, TNQD gåm toµn bé gi¸ trÞ míi do lao ®éng t¹o
ra trong mét n¨m, tøc lµ bé phËn V+m trong TSPXH.
2
VÒ mÆt hiÖn vËt, TNQD còng bao gåm TLTD vµ mét phÇn TLSX
dïng ®Ó më réng s¶n xuÊt.
2. TNQD gåm cã: TNQD s¶n xuÊt vµ TNQD sö dông.
-
TNQD s¶n xuÊt: lµ thu nhËp ®îc s¶n xuÊt ra trong níc
-
TNQD sö dông: b»ng TNQD s¶n xuÊt céng víi sè tµi s¶n
®ã.
®îc chuyÓn vµo trong níc (vay nî, ®îc tr¶ nî, thanh to¸n do xuÊt
siªu vµ c¸c tµi s¶n v·ng lai, lîi nhuËn cña nh÷ng tµi s¶n ®Çu t ë níc
ngoµi, vèn t b¶n níc ngoµi ®Çu t vµo trong níc) trõ ®i nh÷ng tµi
s¶n ®îc chuyÓn ra níc ngoµi (tr¶ nî, cho vay, thanh to¸n nhËp siªu,
®Çu t ra níc ngoµi vµ chuyÓn lîi nhuËn cña t b¶n níc ngoµi ®Çu t
vµo trong níc vÒ níc hä).
Trong ®ã, TNQD sö dông chÝnh lµ c¬ së quyÕt ®Þnh tÝch luü vµ
tiªu dïng cña x· héi
3. Nh÷ng nh©n tè lµm t¨ng vµ lµm gi¶m TNQD
Nh÷ng nh©n tè lµm t¨ng TNQD:
-
Më réng quy m« s¶n xuÊt, t¨ng sè lîng lao ®éng (thªm
m¸y mãc t liÖu, t¨ng sè ngêi lao ®éng, thêi gian lao ®éng,
cêng ®é lao ®éng...)
-
T¨ng NSL§ (t¨ng øng dông KHKT, ®µo t¹o c«ng nh©n cã
tay nghÒ cao, tæ chøc qu¶n lý...)
Trong ®ã t¨ng NSL§ lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh.
Nh÷ng nh©n tè lµm gi¶m TNQD:
-
N¹n quan liªu
-
ThÊt nghiÖp
3
PhÇn II: T×nh h×nh Kinh tÕ vµ biÖn ph¸p
t¨ng TNQD ë ViÖt Nam hiÖn nay
I.T×nh h×nh Kinh tÕ – TNQD cña ViÖt Nam mét sè n¨m
gÇn ®©y
1. Nh÷ng g× ®· ®¹t ®îc
§Êt níc ta ®ang trªn ®µ ph¸t triÓn ngµy cµng v÷ng m¹nh, tèc
®é t¨ng trëng kinh tÕ GDP ®ang ë møc kh¸ cao so víi khu vùc vµ
thÕ giíi, b×nh qu©n kho¶ng 7%/n¨m. Thu nhËp b×nh qu©n ®Çu
ngêi n¨m 2003 lµ 7.484.215 ®/ ngêi/ n¨m víi tèc ®é t¨ng trëng lµ
7,24%; n¨m 2004 lµ 8.688.592 ®/ ngêi/ n¨m víi tèc ®é t¨ng trëng
lµ 7,69%. Vµ theo bé trëng bé kÕ ho¹ch - ®Çu t Vâ Hång Phóc th×
nhiÖm vô n¨m 2005 lµ ph¶i ®¹t tèc ®é t¨ng trëng GDP 8,5% th×
míi hoµn thµnh môc tiªu ®¹t møc tèc ®é t¨ng trëng 7,5 % cña kÕ
ho¹ch 5 n¨m giai ®o¹n 2001-2005 (Thêi b¸o Kinh tÕ VN sè 51 ra
ngµy 21/12/2004).
Theo thêi b¸o Kinh tÕ vµ dù b¸o sè 10/2004 (trang 2) cho biÕt
vÒ t×nh h×nh KT-XH 9 th¸ng ®Çu n¨m 2004 so víi t×nh h×nh 9
th¸ng ®Çu n¨m 2003:
C¸c chØ tiªu chñ yÕu
9
(1) Tèc ®é t¨ng trëng GDP (%)
Trong ®ã: K/v n«ng, l©m, ng nghiÖp
(%)
K/v CN vµ x©y dùng (%)
K/v DÞch vô (%)
(2) Tèc ®é t¨ng gi¸ trÞ s¶n xuÊt CN (%)
(3) Tèc ®é t¨ng gi¸ trÞ s¶n xuÊt NN
(%)
(4) Tèc ®é t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu
(%)
4
th¸ng 9
th¸ng
2003
7,1
2004
7,4
3,0
2,9
10,2
6,5
15,9
10,1
7,1
15,5
4,7
4,3
25
27,2
(5)
Tèc
®é
t¨ng
kim
ng¹ch
nhËp
khÈu(%)
(6) §Çu t x· héi so víi GDP (%)
(7) Thu ng©n s¸ch nhµ níc (ngh×n tû
®ång)
Thu ng©n s¸ch nhµ níc so víi dù ¸n
(%)
(8) Thu ng©n s¸ch nhµ níc (ngh×n tû
®ång)
(9) ChØ sè gi¸ tiªu dïng vµ DV (%)
(10) T¹o viÖc lµm míi (ngh×n ngêi)
29,9
21,3
36,5
36,4
91,9
117,8
74,3
78,9
109,2
133,3
1,8
1.050
8,6
1.000
Vµ víi sè liÖu míi nhÊt vÒ t×nh h×nh KT-XH ViÖt Nam quý
I/2005, b¸o Kinh tÕ vµ dù b¸o sè 4/2005 (Tr 61-62) cho biÕt:
T×nh h×nh KT-XH ph¸t triÓn t¬ng ®èi æn ®Þnh, næi lªn mét sè
mÆt sau:
- Tæng s¶n phÈm trong níc íc t¨ng 7,2 % so víi cïng kú n¨m tríc,
cao h¬n møc t¨ng 70% quý I/2003 vµ quý I/2004. Trong ®ã khu
vùc n«ng l©m nghiÖp vµ thuû s¶n t¨ng 4,1%, khu vùc CN vµ XD
t¨ng 8,5%, khu vùc DV t¨ng 7%.
-
Tæng thu ng©n s¸ch nhµ níc quý I/2005 íc tÝnh ®¹t 25,8%
( chñ yÕu do gi¸ dÇu th« quý I t¨ng cao), thu c©n ®èi ng©n s¸ch
tõ ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu ®¹t 24,3%.
- Vèn ®Çu t x©y dùng c¬ b¶n thuéc nguån vèn ng©n s¸ch nhµ níc tËp trung quý I/2005 íc thùc hiÖn 10857,3 tû ®ång, ®¹t 20,9%
kÕ ho¹ch n¨m. §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi trong quý I/2005 cã 109
dù ¸n ®îc cÊp giÊy phÐp víi tæng vèn ®¨ng kÝ 1,31 tû USD. So víi
cïng kú n¨m tríc, sè dù ¸n gi¶m 9,2%, nhng sè vèn l¹i gÊp 3,1 lÇn
quý I/2004.
- Kim ng¹ch XK quý I/2005 íc ®¹t 6,72 tû USD, t¨ng 16,2% so víi
5
quý I/2004. Ho¹t ®éng t¨ng m¹nh, sè kh¸ch ®Õn VN íc tÝnh ®¹t
877,5 ngh×n lît ngêi, t¨ng 22,8% so víi quý I/2004.
2. Nh÷ng khã kh¨n h¹n chÕ
Bªn c¹nh nh÷ng mÆt tèt ®· ®¹t ®îc, nh÷ng khã kh¨n, h¹n
chÕ còng kh«ng ph¶i lµ Ýt, næi bËt lµ:
- T×nh tr¹ng téi ph¹m vµ tÖ n¹n x· héi cã chiÒu híng gia t¨ng, tai
n¹n giao th«ng vÉn cßn cao, cha ®îc ng¨n chÆn h÷u hiÖu.
- GÇn ®©y, t×nh h×nh dÞch bÖnh diÔn biÕn phøc t¹p: dÞch sèt
rÐt, cóm tuýp A-H5N1 vµ HIV cã chiÒu híng gia t¨ng.
- Gi¸ c¶ cña mét sè mÆt hµng nh l¬ng thùc, thùc phÈm, x¨ng
dÇu t¨ng cao.
- ChÊt lîng t¨ng trëng cha cao; ®Çu t cña nhµ níc cßn thÊt tho¸t
l·ng phÝ, hiÖu qu¶ ®Çu t cßn thÊp; thñ tôc hµnh chÝnh rêm rµ vµ
n¹n tham nhòng ®ang c¶n trë ®Êt níc ph¸t triÓn.
II. BiÖn ph¸p t¨ng TNQD
§Ó duy tr× tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ ViÖt Nam, chóng ta cÇn
chó träng h¬n n÷a ®Õn c¸c biÖn ph¸p t¨ng TNQD.
1. T¨ng khèi lîng lao ®éng s¶n xuÊt vËt chÊt
BiÖn ph¸p t¨ng khèi lîng s¶n xuÊt vËt chÊt bao gåm: t¨ng sè
ngêi, t¨ng thêi gian lao ®éng vµ cêng ®é lµm viÖc.
a/ T¨ng sè ngêi
ViÖt Nam lµ níc cã kÕt cÊu d©n sè trÎ víi 50% sè d©n thuéc lùc
lîng lao ®éng. Theo sè liÖu ®iÒu tra d©n sè 1/4/1999, d©n sè
ViÖt Nam lµ 76.327.900 ngêi, ®øng thø 2 §«ng Nam ¸, thø 13
trong tæng sè 200 quèc gia trªn thÕ giíi- mét nguån lùc m¹nh cho
ph¸t triÓn kinh tÕ.
Tuy hiÖn nay møc t¨ng d©n sè gi¶m nhng nguån lao ®éng mçi
n¨m vÉn t¨ng 1,1 triÖu ngêi. Víi nguån lao ®éng dåi dµo cïng víi
6
®iÒu kiÖn tµi nguyªn thiªn nhiªn phong phó, nÕu chóng ta biÕt kÕt
hîp mét c¸ch hîp lý sÏ t¹o ra nhiÒu c«ng ¨n viÖc lµm cho ngêi lao
®éng, t¨ng lîng ngêi lao ®éng t¹o ra thu nhËp cho gia ®×nh vµ x·
héi.
b/T¨ng thêi gian lao ®éng
T¨ng thêi gian lao ®éng lµ mét c¸ch kÐo dµi ngµy lao ®éng,
cho c«ng nh©n lµm thªm giê ®Ó t¨ng khèi lîng s¶n phÈm ®ång
thêi c«ng nh©n còng ®îc t¨ng l¬ng, ®¶m b¶o møc sèng.
c/T¨ng cêng ®é lao ®éng
ë ViÖt Nam hiÖn nay, nhiÒu nhµ m¸y, xÝ nghiÖp vÉn cha lµm
ca 3, thùc ra khi t¨ng ca nh vËy sÏ t¨ng lîng c«ng nh©n ho¹t ®éng
s¶n xuÊt trong nhµ m¸y, mÆt kh¸c khèi lîng s¶n phÈm vµ NSL§ sÏ
t¨ng lªn rÊt cao.
Tuy nhiªn, ®iÒu cÇn lu ý ë ®©y lµ chóng ta cÇn ph¶i t¨ng sè lîng lao ®éng phï hîp víi sè lîng TLSX vËt chÊt ®ang cã. Nh vËy, thu
hót ®Çu t m¸y mãc thiÕt bÞ kÜ thuËt sÏ gióp t¹o ra c«ng ¨n viÖc
lµm cho hµng triÖu lao ®éng ®ang kh«ng cã viÖc lµm.
2. T¨ng NSL§
NÒn Kinh tÕ VN ®ang trªn ®µ ph¸t triÓn m¹nh mÏ c¶ vÒ chÊt
vµ lîng, víi tèc ®é ph¸t triÓn kh«ng ngõng hiÖn nay ta cµng ph¶i
chó träng ®Õn vÊn ®Ò t¨ng NSL§.
a/ T¨ng øng dông khoa häc c«ng nghÖ
Kinh tÕ thÕ giíi ®ang ph¸t triÓn rÊt m¹nh mÏ, tr×nh ®é khoa
häc c«ng nghÖ hÕt søc t©n tiÕn vµ hiÖn ®¹i. Hoµ vµo dßng xo¸y
Êy, ViÖt Nam còng cÇn ph¶i theo kÞp thêi ®¹i b»ng c¸ch øng dông
KHKT vµo s¶n xuÊt nh»m n©ng cao NSL§.
HiÖn nay, nhµ níc ta ®ang nç lùc ®Çu t mua c¸c trang thiÕt bÞ
kü thuËt hiÖn ®¹i phôc vô ®¾c lùc cho c¸c ngµnh kinh tÕ nh: CN,
7
NN…§©y lµ mét viÖc lµm rÊt thiÕt thùc vµ hiÖu qu¶ gióp s¶n lîng
trong c¸c ngµnh CN vµ NN cña níc ta t¨ng lªn râ rÖt ®¸p øng nhu
cÇu trong níc vµ xuÊt khÈu.
MÆt kh¸c, viÖc ph¸t triÓn KHKT nªn g¾n liÒn víi mét kÕt cÊu
h¹ tÇng v÷ng ch¾c, æn ®Þnh. HiÖn nay, ViÖt Nam ®ang söa
ch÷a, n©ng cÊp vµ x©y míi c¸c c«ng tr×nh tÇm cì quèc gia nh:
Thñy ®iÖn S¬n La, nhµ m¸y läc dÇu Dung QuÊt, hÇm ®êng bé H¶i
V©n… phôc vô ®¾c lùc cho ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt níc.
b/ §µo t¹o c«ng nh©n cã tay nghÒ cao
HiÖn nay, nguån lao ®éng cña VN rÊt dåi dµo, chóng ta kh«ng
hÒ thiÕu lao ®éng, nhng lao ®éng cã tay nghÒ cao th× l¹i cha
nhiÒu. VËy ph¶i lµm thÕ nµo ®Ó n©ng cao, ®æi míi, ph¸t triÓn
nguån lùc lín Êy c¶ vÒ chÊt vµ lîng? VÊn ®Ò tríc m¾t ®Æt ra lµ
ph¶i ®µo t¹o ®îc mét ®éi ngò lao ®éng lµnh nghÒ phôc vô tèt h¬n
cho ®Êt níc.
HiÖn nay, ngoµi c¸c trêng §H, C§, nhµ níc ta cßn tÝch cùc
khuyÕn khÝch x©y dùng vµ thu hót c¸c em häc sinh vµo häc t¹i c¸c
trêng trung häc chuyªn nghiÖp vµ c¸c trung t©m d¹y nghÒ. Bé
gi¸o dôc cÇn cã nh÷ng ch¬ng tr×nh ®µo t¹o khoa häc, hîp lý ®Ó
®µo t¹o ra nh÷ng lao ®éng cã chuyªn m«n kü thuËt, cã tr×nh ®é
tay nghÒ cao. Ngoµi ra, cÇn khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp cö
ngêi sang c¸c quèc gia cã nÒn KT ph¸t triÓn häc tËp kinh nghiÖm
còng nh c¸ch øng dông KHKT vµo s¶n xuÊt. ViÖc lµm nµy kh«ng
nh÷ng lµm gi¶m sè ngêi tham gia lao ®éng trùc tiÕp mµ cßn lµ
tiÒn ®Ò ph¸t triÓn cho ®Êt níc trong t¬ng lai.
c/ Tæ chøc qu¶n lý
Tæ chøc qu¶n lý nhµ níc lµ mét bé m¸y rÊt quan träng trong hÖ
thèng tæ chøc nÒn kinh tÕ còng nh c¸c vÊn ®Ò CT-XH kh¸c cña
8
®Êt níc. Nã ®ãng vai trß l·nh ®¹o chñ chèt ®iÒu tiÕt nÒn KT cña
c¶ níc. V× thÕ chóng ta cÇn cã mét ®éi ngò l·nh ®¹o cã ®ñ n¨ng
lùc, phÈm chÊt ®¹o ®øcvµ tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cao ®Ó chØ ®¹o
ph¸t triÓn nÒn KT níc nhµ.
d/ Khai th¸c ®iÒu kiÖn thuËn lîi vµ kh¾c phôc ®iÒu
kiÖn khã kh¨n cña tù nhiªn
+) Khai th¸c ®iÒn kiÖn thuËn lîi:
ViÖt Nam lµ mét níc ®îc thiªn nhiªn u ®·i rÊt nhiÒu: tµi nguyªn
thiªn nhiªn dåi dµo, ®iÒu kiÖn tù nhiªn phong phó ®a d¹ng. TËn
dông ®îc tiÒm lùc phong phó ®ã, chóng ta cÇn ®Çu t khai th¸c hîp
lý c¸c nguån lîi cã s½n trong tù nhiªn nh: t×m vµ khai th¸c c¸c má
kho¸ng s¶n ë c¸c vïng trong níc; VN cã ®êng bê biÓn dµi, hiÖn nay
chóng ta ®· vµ ®ang ®Çu t ph¸t triÓn c¸c b·i biÓn ®Ñp vµ c¸c
®Þa danh du lÞch cã gi¸ trÞ kh¸c phôc vô nhu cÇu cña lîng kh¸ch
du lÞch ngµy cµng ®«ng trong níc vµ quèc tÕ.
+) Kh¾c phôc ®iÒu kiÖn khã kh¨n:
Ngoµi nh÷ng ®iÒu kiÖn tù nhiªn thuËn lîi, hµng n¨m ViÖt Nam
cßn ph¶i ®èi mÆt víi nh÷ng ®iÒu kiÖn khã kh¨n cña tù nhiªn nh:
h¹n h¸n, lò lôt vµ c¸c n¹n dÞch bÖnh… §Ó kh¾c phôc ®îc nh÷ng
khã kh¨n trªn, hiÖn nay c¸c ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng vÉn
®ang nç lùc tuyªn truyÒn nh©n d©n phßng chèng vµ kh¾c phôc
hËu qu¶ nh»m gi÷ nÒn kinh tÕ æn ®Þnh l©u dµi.
Ngoµi hai biÖn ph¸p chÝnh trªn, ®Ó t¨ng TNQD trong t×nh
h×nh hiÖn nay chóng ta cßn ph¶i chó träng ®Õn viÖc thu hót vèn
®Çu t níc ngoµi vµ t×m thÞ trêng tiªu thô.
3. Thu hót vèn ®Çu t níc ngoµi
LuËt ®Çu t níc ngoµi ®îc quèc héi th«ng qua n¨m 1987 vµ ®i
vµo thùc hiÖn tõ n¨m 1988. N¨m 1993, chóng ta b×nh thêng hãa
9
quan hÖ víi c¸c nhµ tµi trî. Luång vèn ®Çu t níc ngoµi ïa vµo, xuÊt
khÈu t¨ng m¹nh. NÒn kinh tÕ cã nh÷ng tiÕn bé næi bËt, c¸c hiÖp
®Þnh th¬ng m¹i ®a ph¬ng vµ song ph¬ng ®îc kÝ kÕt ®· më réng
c¬ héi giao th¬ng kinh tÕ cña ViÖt Nam.
Cã thÓ nãi, ViÖt Nam ®· thµnh c«ng trong viÖc thu hót vèn
®Çu t níc ngoµi. Víi tæng sè vèn ®Çu t FDI (nguån vèn ®Çu t trùc
tiÕp níc ngoµi) lªn ®Õn con sè kû lôc: 46 tû USD víi 5000 dù ¸n,
®¶m b¶o kho¶ng 14,1% GDP c¶ níc. §Æc biÖt, vèn FDI ®Çu t vµo
CN vµ x©y dùng chiÕm tØ lÖ cao víi 57%, DV lµ 36%. (Thêi b¸o
Kinh tÕ hîp t¸c ViÖt Nam sè 17+18 tõ ngµy 28/4 – 11/5/2005).
TÝnh chung suèt giai ®o¹n 1988 – 2003, vèn níc ngoµi chiÕm
43,8%, c¸c DN liªn doanh chiÕm 43,6, cßn l¹i kho¶ng 9,3% thùc
hiÖn díi d¹ng thùc hiÖn díi d¹ng hîp ®ång hîp t¸c kinh doanh (BCC)
vµ 3,3% díi d¹ng x©y dùng vËn hµnh – chuyÓn giao (BOT). (Theo
thêi b¸o Kinh tÕ vµ dù b¸o sè 10/2004, Tr 34).
Thêi b¸o Kinh tÕ vµ dù b¸o sè 12/2004 (Tr 5) còng cho biÕt:
Trong giai ®o¹n 1993-2003, nguån vèn ODA vµo ViÖt Nam tiÕp tôc
t¨ng, ®¹t møc cam kÕt trung b×nh mçi n¨m trªn 1,14 tû USD.
N¨m 2005, c¸c nhµ tµi trî ®· cam kÕt ngån vèn ODA lµ 3,4 tû, møc
cao nhÊt tõ tríc ®Õn nay.
4. T×m thÞ trêng tiªu thô s¶n phÈm
NÒn kinh tÕ ngµy cµng ph¸t triÓn, ngoµi môc tiªu cung cÊp
mÆt hµng cho thÞ trêng tiªu thô trong níc th× VN cßn ph¶i v¬n
m×nh xa ra c¸c thÞ trêng trªn thÕ giíi.
Theo sè liÖu tõ b¸o Kinh tÕ Ch©u ¸- Th¸i B×nh D¬ng sè 17 tõ
ngµy 25/4 ®Õn 1/5/2005 cho biÕt: Trong 3 th¸ng ®Çu n¨m 2005,
kim ng¹ch XK cña ViÖt Nam lµ 6,7 tû USD, khèi lîng XK ®¹t 4,6
10
triÖu tÊn, gi¶m 9,9% so víi cïng kú n¨m tríc nhng gi¸ trÞ XK l¹i
t¨ng 30,3% do gi¸ dÇu th« trªn thÞ trêng thÕ giíi ®ang t¨ng cao.
ViÖt Nam cßn xuÊt khÈu gÇn 3,5 triÖu tÊn than trÞ gi¸ 126
triÖu USD, phÇn lín c¸c mÆt hµng n«ng nghiÖp vµ l©m nghiÖp chñ
chèt ®Òu ®¹t møc t¨ng trëng cao kØ lôc trong quý I/2005, trong
®ã XK h¹t ®iÒu t¨ng 53,2% ®¹t 88 triÖu USD, chÌ t¨ng 36,3%
®¹t 16 triÖu USD, rau qu¶ t¨ng 26,8% ®¹t 50 triÖu USD, ®å gç
t¨ng 17,9% ®¹t 264 triÖu USD, g¹o t¨ng 5,2% ®¹t 266 triÖu USD
(n¨m nay íc tÝnh xuÊt khÈu g¹o cña VN sÏ ®¹t møc 1 tû USD).
Trong n¨m 2005, ViÖt Nam sÏ tËp trung khai th¸c c¸c thÞ trêng
xuÊt khÈu ë Trung Quèc, B¾c ¢u vµ c¸c níc thµnh viªn míi cña liªn
minh Ch©u ¢u nh»m ®¹t kim ng¹ch XK 31,5 tû USD, t¨ng 28,9%
so víi n¨m 2004.
5. Kh¾c phôc nh÷ng yÕu tè lµm gi¶m TNQD
Bªn c¹nh nh÷ng biÖn ph¸p lµm t¨ng TNQD, chóng ta cÇn quan
t©m h¬n n÷a ®Õn viÖc kh¾c phôc nh÷ng yÕu tè lµm gi¶m TNQD
viÖc bé m¸y quan liªu, n¹n thÊt nghiÖp …
a/Bé m¸y quan liªu
HiÖn nay bé m¸y nhµ níc cña chóng ta lµm viÖc cha thùc sù cã
hiÖu qu¶, thÓ hiÖn ë chç: Bé m¸y cßn qu¸ cång kÒnh, lµm viÖc
cßn cha nhÊt qu¸n. §éi ngò qu¶n lÝ cßn thiÕu nhiÖt t×nh, ý thøc
lµm viÖc cha cao víi nh÷ng c¸n bé quan liªu, tha hãa biÕn chÊt,
tham «, hèi lé… C¸c thÝ dô ®iÓn h×nh nh: L· ThÞ Kim Oanh víi ®êng d©y c¸n bé nhµ níc ¨n hèi lé tõ trªn xuèng díi, hay vô ¸n N¨m
Cam dïng tiÒn mua chuéc rÊt nhiÒu c¸n bé nhµ níc…
Víi bé m¸y qu¶n lý láng lÎo vµ thiÕu tinh thÇn tr¸ch nhiÖm nh
vËy sÏ k×m h·m sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ ®Êt níc. VËy chóng
ta cÇn ph¶i s¾p xÕp l¹i bé m¸y qu¶n lý tõ trªn xuèng díi, ®µo th¶i
11
nh÷ng phÇn tö tha hãa biÕn chÊt, ®ôc khoÐt cña d©n. §ång thêi,
nhµ níc còng cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p xö ph¹t hîp lý ®èi víi nh÷ng
hµnh vi thiÕu ®¹o ®øc ®ã.
Ngoµi ra, nhµ níc cÇn chó t©m h¬n n÷a ®Õn t×nh tr¹ng ®Çu
t dµn tr¶i, thÊt tho¸t l·ng phÝ cµ gi¶m bít c¸c thñ tôc hµnh chÝnh rêm rµ c¶n trë sù ®Çu t níc ngoµi vµo ViÖt Nam nãi riªng vµ c¶n trë
sù ph¸t triÓn cña ®Êt níc nãi chung.
b/ ThÊt nghiÖp
Mét vÊn ®Ò nhøc nhèi vµ nãng báng n÷a cÇn ®îc quan t©m
chÝnh lµ n¹n thÊt nghiÖp ë níc ta. PhÇn ®a nh÷ng ngêi ë trong ®é
tuæi lao ®éng ë níc ta (bao gåm nh÷ng ngêi cã b»ng cÊp ®¹i häc
vµ c¶ nh÷ng ngêi kh«ng cã b»ng cÊp, tay nghÒ) ®ang kh«ng cã
c«ng ¨n viÖc lµm. H¬n thÕ n÷a, lîng lao ®éng ®ã hµng n¨m l¹i
t¨ng thªm 1,1 triÖu ngêi.
MÆt kh¸c, hiÖn nay ViÖt Nam vÉn ®ang trong t×nh tr¹ng thõa
thÇy thiÕu thî, v× thÕ nhµ níc ta ®ang tÝch cùc më c¸c trêng ®µo
t¹o tay nghÒ cho thanh niªn, häc sinh nh»m ®µo t¹o ra nh÷ng lao
®éng cã tay nghÒ cao phôc vô tèt h¬n trong c¸c ngµnh kinh tÕ cña
®Êt níc. Ngoµi ra, Nhµ níc cÇn ph¶i t¹o ®iÒu kiÖn cho mäi ngêi lµm
kinh tÕ b»ng c¸ch cho vay vèn, ®Çu t ®Ó ngêi d©n tù kinh
doanh…
c/ Kh¾c phôc hËu qu¶ chiÕn tranh
ViÖt Nam ®· tr¶i qua hai cuéc chiÕn tranh ®Ó l¹i hËu qu¶
nÆng nÒ lµ c¬ së h¹ tÇng bÞ ph¸ háng, c¬ së vËt chÊt thiÕu thèn
trÇm träng, m¸y mãc thiÕt bÞ l¹c hËu. V× thÕ, nhµ níc ®· vµ ®ang
®Çu t mua trang thiÕt bÞ kü thuËt hiÖn ®¹i phôc vô ®¾c lùc cho
ph¸t triÓn CN vµ NN, n©ng cao NSL§ vµ khèi lîng s¶n phÈm.
12
KÕt luËn
NÒn kinh tÕ níc ta cã thÓ nãi lµ ®· cã nh÷ng bíc chuyÓn biÕn
rÊt m¹nh mÏ vµ v÷ng ch¾c trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y víi tèc ®é
t¨ng trëng KT kh¸ cao. Nhng quan t©m ®Õn tèc ®é t¨ng trëng KT
chóng ta cÇn chó träng h¬n n÷a ®Õn chÊt lîng t¨ng trëng (cô thÓ
nh hiÖn nay chóng ta ®· vµ ®ang ph¸t triÓn nhiÒu ngµnh CN, DV
chÊt lîng t¬ng ®èi cao, tr×nh ®é c«ng nghÖ tiªn tiÕn, ®iÓn h×nh
nh lÜnh vùc viÔn th«ng, dÇu khÝ, x©y dùng CN, m¹ng líi c¸c nhµ
m¸y ®iÖn, m¹ng líi giao th«ng…).
Tuy møc ®é t¨ng trëng kinh tÕ ViÖt Nam ®ang ë møc æn
®Þnh vµ kh¸ cao so víi khu vùc vµ thÕ giíi nhng chóng ta kh«ng
nªn véi vµng tù hµo víi nh÷ng g× chóng ta ®· ®¹t ®îc v× ViÖt
Nam vÉn cßn lµ mét níc nghÌo. Chóng ta cÇn nç lùc h¬n n÷a trong
c«ng cuéc ph¸t triÓn kinh tÕ b»ng c¸ch ®Çu t ph¸t triÓn c¬ së h¹
tÇng, gi¶m chi phÝ sö dông h¹ tÇng thiÕt yÕu, gän nhÑ thñ tôc
hµnh chÝnh… Song, còng ph¶i thõa nhËn r»ng nh÷ng g× mµ ViÖt
Nam ®· lµm ®îc trong nh÷ng n¨m qua ®· vµ ®ang t¹o nÒn t¶ng
v÷ng ch¾c cho ph¸t triÓn kinh tÕ vµ tiÕn bé x· héi, n©ng cao møc
sèng ngêi d©n, tiÕp tôc ph¸t triÓn bÒn v÷ng.
Víi nh÷ng kiÕn thøc cßn h¹n hÑp vµ do lÇn ®Çu tiªn viÕt tiÓu
luËn nªn kh«ng tr¸nh khái nh÷ng sai sãt, rÊt mong thÇy c« gãp ý
cho bµi tiÓu luËn cña em ®îc hoµn thiÖn h¬n. Em xin ch©n thµnh
c¸m ¬n!
Hµ Néi, ngµy 15 th¸ng 5 n¨m 2005
Sinh viªn
Ph¹m Thanh Quúnh
13
14
Phô lôc
Sè liÖu vÒ khu vùc KT cã vèn ®Çu t níc ngoµi trong nÒn KT
VN:
Tû träng % FDI trong
N¨m
2000
2001
2002
2003
íc 2004
GDP
13,28
13,75
13,91
13,47
-
Gi¸ trÞ sx
Kim ng¹ch
CN
XK
41,3
41,5
41,6
42,1
42,6
47
45
47
40
55
§ãng gãp nguån
thu ng©n s¸ch
nhµ níc so víi
n¨m tríc (%)
128,2
130,0
130,0
Nguån: T¹p chÝ con sè vµ sù kiÖn sè 11/2004, Tr 8
Bé th¬ng m¹i: B¸o c¸o t×nh h×nh th¬ng m¹i th¸ng 12
vµ c¶ n¨m 2004.
15
Sè liÖu vÒ sè ngêi cã viÖc lµm qua c¸c n¨m:
Sè ngêi cã viÖc
Møc gia t¨ng so víi n¨m tríc
N¨m
lµm (ngh×n ng-
Lao ®éng (ngh×n
tØ lÖ t¨ng
ngêi)
(%)
2000 *
2001 *
2002 *
2003 **
2004 **
êi)
36.701,8
37.676,4
38.715,5
42.114,4
43.252,3
726,0
974
1.093,0
3.398,8
1.139,1
+
+
+
+
+
2,0
2,6
2,7
7,8
2,7
Nguån: * Tæng côc thèng kª: KT-XH VN 3 n¨m 2001-2003, NXB
thèng kª, H.,
2003.
** Sè liÖu ®iÒu tra cña ban chØ ®¹o ®iÒu tra trung ¬ng:
“Bøc tranh L§ vµ
viÖc lµm n¨m
2004- VNECONOMY” cËp nhËt 1/1/2004.
16
Môc lôc
TRANG
Lêi më
®Çu.....................................................................................
............................
1
PhÇn I: Lý luËn c¬ b¶n vÒ
TNQD...............................................................................
2
I. Tæng SP
XH.......................................................................................
.....................
2
II. Thu nhËp quèc
d©n.....................................................................................
...........
2
PhÇnII. BiÖn ph¸p t¨ng
TNQD...................................................................................
3
I. T×nh h×nh KT- TNQD cña VN mét sè n¨m gÇn
®©y..............................................
3
II. BiÖn ph¸p t¨ng
TNQD...................................................................................
........
5
KÕt
luËn.....................................................................................
...............................
11
17
- Xem thêm -